- Trang Chủ
- Xã hội học
- Xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam vì sự tiến bộ xã hội
Xem mẫu
- Xây dựng và phát triển...
XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
VÌ SỰ TIẾN BỘ XÃ HỘI
Nguyễn Khánh Vân*
TÓM TẮT
Ở nước ta, những thành tựu to lớn qua 30 năm đổi mới đã đưa đất nước ra khỏi khủng hoảng
kinh tế - xã hội. Đất nước đang bước vào một thời kỳ mới của sự tiến bộ, thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, nhằm từng bước thực hiện mục tiêu dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Một trong những nguyên nhân làm nên những thành tựu đó là
Đảng ta đã chủ động xây dựng, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Bên
cạnh những thành tựu đạt được, trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa ở nước ta cũng làm nảy sinh những vấn đề bức xúc, đáng suy nghĩ xét từ bình diện của sự
tiến bộ xã hội. Để góp phần nhận thức đầy đủ về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa,
bài viết tập trung trình bày rõ những đặc trưng bản chất của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa ở Việt Nam. Từ đó, nêu ra những vấn đề cần lưu ý trong quá trình phát triển kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa nhằm mục tiêu tiến bộ xã hội ở nước ta.
Từ khóa: Xây dựng, phát triển, kinh tế thị trường, tiến bộ xã hội
BUILDING AND DEVELOPING THE SOCIAL-ECONOMIC MARKET IN
SOCIAL ORIENTATION IN VIETNAM FOR SOCIAL PROCESS
ABSTRACT
In our country, great achievements over 30 years of renovation have brought the country out of
the socio-economic crisis. The country is entering a new era of progress, the period of stepping up
industrialization, modernization and international integration, in order to gradually realize the goal
of the rich, strong, democratic and fair people. civilized. One of the reasons for these achievements
is that our Party has actively built and developed a socialist-oriented market economy. In addition
to the achieved achievements, in the process of developing a socialist-oriented market economy in
our country also raises pressing issues, worth considering from the perspective of social progress.
. In order to contribute to a full awareness of the socialist-oriented market economy, the paper
focuses on clearly presenting the essential characteristics of a socialist-oriented market economy
in Vietnam. From there, raised issues to be noted in the process of developing a socialist-oriented
market economy in order to achieve social progress in our country.
Key word: Construction, development, market economy, social progress
*
TS. GV. Trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh
137
- Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật
1. VỀ NHỮNG ĐẶC TRƯNG BẢN CHẤT bình đẳng và dân chủ, hướng đích tới mục tiêu
CỦA KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH phát triển xã hội với sự hài hòa các lợi ích của
HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT các chủ thể, đảm bảo lợi ích cho người sản xuất
NAM TRONG TIẾN TRÌNH ĐỔI MỚI – kinh doanh mà cũng còn đảm bảo lợi ích cho
Kinh tế thị trường không phải là sản phẩm người lao động, tiêu dùng trong xã hội. Kinh tế
riêng có của chủ nghĩa tư bản mà nó là sản phẩm thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là cơ sở
của nền văn minh nhân loại. Sự ra đời và phát kinh tế cho chính trị và hệ thống chính trị ở nước
triển của kinh tế thị trường trải qua nhiều giai ta đi vào đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt
đoạn: từ nền kinh tế hàng hóa đến kinh tế thị động, thúc đẩy lẫn nhau giữa kinh tế và chính
trường tự do cạnh tranh và ngày nay là nền kinh trị, với mục tiêu là vì con người, vì sự giải phóng
tế thị trường hiện đại. Với tính cách là sản phẩm con người, giải phóng con người ở đây là giải
của văn minh nhân loại, kinh tế thị trường rõ phóng mọi người, không phải chỉ một tầng lớp,
ràng là khách quan và tất yếu đối với công cuộc một giai cấp cục bộ nào.
xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Nhưng nền Đúng như Đại hội XII của Đảng đã xác
kinh tế thị trường mà chúng ta phát triển khác định, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
về bản chất so với nền kinh tế thị trường ở nhiều chủ nghĩa ở Việt Nam xây dựng là “ nền kinh
nước khác. tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế; có
Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội sự quản lý của Nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa mà Việt Nam đang thực hiện là một chủ nghĩa, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh
nền kinh tế vừa tuân theo những quy luật của đạo, nhằm mục tiêu «dân giàu, nước mạnh, dân
kinh tế thị trường, vừa chịu sự chi phối bởi các chủ, công bằng, văn minh» ; “có quan hệ sản
quy luật kinh tế của chủ nghĩa xã hội và các yếu xuất tiến bộ phù hợp với trình độ phát triển của
tố đảm bảo tính định hướng xã hội chủ nghĩa. lực lượng sản xuất; có nhiều hình thức sở hữu,
Đó là nền kinh tế vận động theo nguyên lý tăng nhiều thành phần kinh tế, trong đó kinh tế nhà
trưởng kinh tế phải đi liền với công bằng xã hội, nước giữ vai trò chủ đạo, kinh tế tư nhân là một
gắn liền tăng trưởng kinh tế với công bằng xã động lực quan trọng của nền kinh tế; các chủ thể
hội trong từng bước đi, trong từng chính sách. thuộc các thành phần kinh tế bình đẳng, hợp tác
Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ và cạnh tranh theo pháp luật; thị trường đóng
nghĩa là một nền kinh tế vận hành theo quy luật vai trò chủ yếu trong huy động và phân bổ có
thị trường. Là một nền kinh tế thị trường hiện hiệu quả các nguồn lực phát triển, là động lực
đại, dựa trên sức mạnh của khoa học – công chủ yếu để giải phóng sức sản xuất; các nguồn
nghệ. Là một nền kinh tế thị trường có năng lực nhà nước được phân bổ theo chiến lược, quy
lực hội nhập cao. Là một nền kinh tế thị trường hoạch, kế hoạch phù hợp với cơ chế thị trường”.
được quản lý bằng pháp luật của nhà nước pháp {5;102-103}
quền, do Đảng Cộng Sản lãnh đạo. Là một nền Từ nhận định nêu trên có thể khẳng định
kinh tế thị trường hướng vào phục vụ người lao rằng kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
động: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công nghĩa ở nước ta là một kiểu tổ chức kinh tế vừa
bằng, văn minh”. Đảm bảo công bằng gắn với dựa trên những nguyên tắc và quy luật của kinh
138
- Xây dựng và phát triển...
tế thị trường, vừa chịu sự chi phối của các yếu Kinh tế thị trường của nước ta có cơ cấu
tố bảo đảm tính định hướng xã hội chủ nghĩa. nhiều thành phần, trong đó kinh tế nhà nước giữ
Sự tác động của những yếu tố đó đối với nền vai trò chủ đạo, kinh tế nhà nước cùng với kinh
kinh tế thị trường tạo nên những đặc điểm của tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ chắc của nền kinh tế quốc dân. Kinh tế nhà nước
nghĩa ở nước ta khác căn bản với nền kinh tế nhất thiết phải giữ vững vai trò chủ đạo trong
thị trường tư bản chủ nghĩa. Có thể khái quát nền kinh tế nhằm đảm bảo tính định hướng xã
những đặc trưng bản chất, riêng có của kinh tế hội chủ nghĩa của nền kinh tế. Để kinh tế nhà
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước nước đảm bảo được vai trò chủ đạo trong nền
ta như sau: kinh tế nhiều thành phần, Đảng ta khẳng định,
Một là, kinh tế thị trường ở nước ta có kinh tế nhà nước phải nắm được những vị trí
định hướng xã hội chủ nghĩa, có mục tiêu phát then chốt của nên kinh tế quốc dân thông qua
triển khác căn bản so với mục tiêu của nền kinh trình độ khoa học, công nghệ, hiệu quả sản xuất
tế thị trường tư bản chủ nghĩa. Mục tiêu phát kinh doanh, chứ không dựa vào sự bao cấp, hay
triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã độc quyền. Việc phát triển nền kinh tế nhiều
hội chủ nghĩa ở nước ta hướng tới là “dân giàu, hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế như
nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, giải trên làm cho quan hệ sản xuất luôn phù hợp với
phóng sức sản suất, phát triển lực lượng sản xuất trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, từ đó
xã hội, đẩy mạnh phát triển kinh tế, nâng cao giải phóng được mọi tiềm năng phát triển sản
năng suất lao động, tạo điều kiện để nâng cao xuất của xã hội, phát huy tối đa nội lực, tạo ra
đời sống cho nhân dân. Khuyến khích tinh thần sự phát triển nhanh của nền kinh tế. Nhờ vậy,
năng động, sáng tạo của nhân dân; khuyến khích qua 30 năm thực hiện đổi mới, nền kinh tế nước
làm giàu theo pháp luật, bằng lao động chính ta đã có bước chuyển biến rõ rệt, tăng trưởng
đáng được khuyến khích ra sức xoá đói, giảm kinh tế luôn đạt ở mức 7%/năm (trong 5 năm
nghèo, tăng giàu, thực hiện tăng trưởng nhanh, 2001 – 2005, tốc độ tăng trưởng bình quân là
phát triển bền vững và đảm bảo công bằng xã 7,51%; giai đoạn 2006 – 2010 tăng trưởng kinh
hội. Đây là mục tiêu thể hiện tính nhân văn của tế đạt 7%/năm). Nước ta đã ra khỏi tình trạng
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ kém phát triển, bước vào Nhóm các nước đang
nghĩa ở Việt Nam là vì con người, vì sự giải phát triển có thu nhập trung bình và hoàn thành
phóng con người. nhiều mục tiêu Phát triểnThiên niên kỷ. {5;221}
Hai là, chế độ sở hữu trong nền kinh tế thị Ba là, về nguyên tắc phân phối của nền
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở
bao gồm “ nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành nước ta, Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định:
phần kinh tế, trong đó kinh tế nhà nước giữ vai “Thực hiện chế độ phân phối chủ yếu theo kết
trò chủ đạo, kinh tế tư nhân là một động lực quả lao động, hiệu quả kinh tế, đồng thời theo
quan trọng của nền kinh tế; các chủ thể thuộc mức đóng góp vốn cùng các nguồn lực khác và
các thành phần kinh tế bình đẳng, hợp tác và thông qua phúc lợi xã hội” {6; 140}
cạnh tranh theo pháp luật”{5;102-103} Trong nền kinh tế thị trường của nước ta,
139
- Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật
thực hiện đa dạng hóa các hình thức sở hữu, tồn Năm là, nền kinh tế thị trường định hướng
tại nhiều thành phần kinh tế, nên nhất thiết phải xã hội chủ nghĩa ở nước ta cũng là nền kinh tế
thực hiện chế độ phân phối theo lao động và mở cửa và hội nhập. Thực hiện chính sách kinh
hiệu quả kinh tế là chủ yếu kết hợp với nhiều tế đối ngoại, mở cửa, “ chủ động, tích cực hội
hình thức phân phối khác như phân phối theo nhập kinh tế sâu hơn, đầy đủ hơn với khu vực và
vốn, tài sản, phân phối ngoài thù lao lao động thế giới. Thực hiện có hiệu quả các cam kết với
thông qua các quỹ phúc lợi xã hội nhằm thúc các nước, các tổ chức quốc tế về thương mại,
đẩy tăng trưởng kinh tế đi đôi với đảm bảo công đầu tư, dịch vụ và các lĩnh vực khác”{3 ;204}
bằng xã hội. Chế độ phân phối này gắn kết chặt Đó là những đặc trưng bản chất của kinh tế
chẽ giữa lợi ích kinh tế với kết quả và chất lượng thị trường ở nước ta, những đặc trưng đó thể hiện
lao động, thể hiện sự công bằng trong lĩnh vực tính định hướng xã hội chủ nghĩa của nền kinh
phân phối, kích thích tính tích cực của người lao tế thị trường mà Đảng và nhân dân ta đang xây
động, tạo được động lực của nền kinh tế. dựng, nhằm mục tiêu tiến bộ xã hội ở nước ta.
Bốn là, kinh tế thị trường định hướng xã 2. NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN LƯU Ý TRONG
hội chủ nghĩa ở nước ta được định hướng phát PHÁT TRIỂN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH
triển bởi vai trò lãnh đạo của Đảng và sức mạnh HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA NHẰM MỤC
quản lý của nhà nước pháp quyền cùng với sự TIÊU TIẾN BỘ XÃ HỘI Ở VIỆT NAM
tham gia quản lý của các đoàn thể, tổ chức chính Thực tiễn và kinh nghiệm qua 30 năm đổi
trị – xã hội trong hệ thống chính trị. Vận hành mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta cũng
theo cơ chế: Phát huy quyền làm chủ xã hội chủ đã từng bước thành công trong đổi mới hệ thống
nghĩa của nhân dân, bảo đảm vai trò quản lý, chính trị, vừa giữ vững ổn định chính trị vừa đổi
điều tiết nền kinh tế của Nhà nước pháp quyền mới tổ chức và phương thức hoạt động của hệ
xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng. thống chính trị theo hướng dân chủ hoá, củng
Mục tiêu phát triển của nền kinh tế thị cố vai trò lãnh đạo của Đảng, phát huy hiệu lực
trường ở nước ta hướng đến là: dân giàu, nước quản lý của Nhà nước, đảm bảo dân chủ và phát
mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. huy quyền làm chủ của nhân dân thông qua các
Nhân dân vừa là mục đích của sự phát triển kinh tổ chức chính trị - xã hội của quần chúng.
tế, vừa là chủ thể của quá trình phát triển kinh Đảng ta với tư cách là một Đảng cộng sản
tế. Nhân dân làm chủ xã hội chủ yếu thông qua cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội, đã
nhà nước. Nhà nước của ta là nhà nước pháp chú trọng đặc biệt tới nhiệm vụ xây dựng Đảng
quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì trong sạch vững mạnh, giải quyết đồng bộ các
dân. Vai trò quản lý và điều tiết nền kinh tế của nhiệm vụ to lớn có tầm chiến lược trong mối
Nhà nước xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của quan hệ biện chứng, thống nhất và chỉnh thể. Đó
Đảng là sự thể hiện rõ rệt và sự đảm bảo chắc là: phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm, xây
chắn định hướng xã hội chủ nghĩa của nền kinh dựng Đảng là khâu then chốt và văn hoá là nền
tế, đây cũng là sự khác nhau cơ bản giữa nền tảng tinh thần của xã hội.
kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa với nền kinh Toàn bộ những nỗ lực đó của Đảng và
tế thị trường tư bản chủ nghĩa. nhân dân ta đều nhằm vào giữ vững định hướng
140
- Xây dựng và phát triển...
xã hội chủ nghĩa của đổi mới, của nền kinh tế trong chủ nghĩa tư bản mà còn tồn tại trong các
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, kiên xã hội khác. Nó không phải là một mô hình có
định mục tiêu và lý tưởng độc lập dân tộc gắn sẵn mà là mô hình kinh tế được hình thành dần
liền với chủ nghĩa xã hội. Tiến bộ xã hội ở Việt trong quá trình con người hoạt động, nó thay đổi
Nam chắc chắn chỉ có thể là xây dựng chủ nghĩa tùy theo điều kiện đặc thù của mỗi nước. Do vậy
xã hội nhằm thực hiện mục tiêu: dân giàu, nước “vận dụng các hình thức kinh tế và phương pháp
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Kinh quản lý nền kinh tế thị trường là để sử dụng mặt
nghiệm của thực tiễn qua 30 năm đổi mới, phát tích cực của nó phục vụ mục đích xây dựng chủ
triển kinh tế thị trường ở nước ta đã chỉ ra rằng, nghĩa xã hội chứ không đi theo con đường tư
do nền kinh tế thị trường ở nước ta chưa thực bản chủ nghĩa” {1, 72}
sự trưởng thành nên chúng ta cần nhận thức rõ Thứ hai, Trong bối cảnh mới của toàn cầu
những vấn đề có tính nguyên tắc trong việc đối hóa, mở cửa và hội nhập, phát triển kinh tế thị
xử với kinh tế thị trường nhằm làm cho kinh tế trường hiện đại cũng có nghĩa là tiến hành công
thị trường sớm trở thành kinh tế thị trường đồng nghiệp hóa, hiện đại hóa.
bộ, vận động theo những quy luật khách quan Trước bối cảnh mới của toàn cầu hóa, phát
của nó, nhưng đồng thời vẫn tuân theo sự điều triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hộ
tiết vĩ mô của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta phải luôn luôn quán triệt và
chủ nghĩa nhằm đạt tới tiến bộ xã hội. Cụ thể: vận động theo quan điểm thị trường là một thể
Thứ nhất, Kinh tế thị trường cần phải được thống nhất trong cả nước, không tách rời với thị
đối xử như là nhân tố bên trong của sự nghiệp trường khu vực và thế giới. Đảng ta đã xác định,
xây dựng chủ nghĩa xã hội. nhiệm vụ của chúng ta là đẩy mạnh công nghiệp
Tất cả các nước muốn phát triển, trở nên hóa, hiện đại hóa, phấn đấu sớm đưa nước ta
giàu mạnh, không thể không đi vào kinh tế thị cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng
trường. Bởi vậy, chủ nghĩa xã hội chẳng những hiện đại. Như vậy, có thể nói, phát triển kinh tế
không đối lập và gạt bỏ kinh tế thị trường, trái thị trường hiện đại cũng có nghĩa tiến hành công
lại phải áp dụng kinh tế thị trường, trong đó nghiệp hóa, hiện đại hóa. Cho nên, đối với đất
chú trọng công cụ động lực của nó là cơ chế thị nước ta, phát triển kinh tế thị trường và công
trường. Khi kinh tế thị trường được sử dụng để nghiệp hóa, hiện đại hóa là hai phương diện của
xây dựng chủ nghĩa xã hội, nó cần phải được một quá trình. Sự thành công hay thất bại của
đối xử như là nhân tố bên trong, nội tại của sự quá trình công nghiệp hóa, hiện đai hóa gắn liền
nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Số phận của với khả năng quản lý, điều tiết nền kinh tế thị
nó gắn liền với sự thành công hay thất bại của trường. Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay,
sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Sẽ là sai tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa sẽ thúc
lầm hoặc là có hại nếu chúng ta vẫn xem kinh tế đẩy phát triển quan hệ hàng hóa – tiền tệ, phát
thị trường là của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa, triển đồng bộ các loại thị trường, tạo lập khuôn
việc sử dụng nó là bất đắc dĩ. Mặc dù, kinh tế khổ pháp lý cho kinh tế thị trường, tạo điều kiện
thị trường phát triển tới trình độ cao dưới chủ cho thị trường mở cửa và hội nhập với nền kinh
nghĩa tư bản, nhưng nó không phải chỉ tồn tại tế thế giới.
141
- Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật
Thứ ba, Kinh tế thị trường định hướng trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trường
xã hội chủ nghĩa không phải là mục đích mà là định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện
phương tiện, biện pháp để đạt tới tiến bộ xã hội. nay cũng làm nảy sinh những vấn đề bức xúc,
“Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công đáng suy nghĩ xét từ bình diện của sự tiến bộ xã
bằng, văn minh” là mục tiêu của chủ nghĩa xã hội như: tình trạng thất nghiệp, phân hóa giàu
hội ở nước ta, nhưng lại được thực hiện bằng nghèo, sự suy thoái về mặt đạo đức, sự phá hoại
quá trình phát triển kinh tế thị trường định hướng môi trường…Do đó, đẩy mạnh công nghiệp
xã hội chủ nghĩa; nên đó cũng được coi là mục hóa, hiện đại hóa, phấn đấu sớm đưa nước ta
tiêu của nền kinh tế thị trường ở nước ta. Do cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng
vậy, việc giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa hiện đại là tất yếu. Nhưng không vì bất cứ lý
trong quá trình sử dụng kinh tế thị trường đòi do kinh tế nào mà xâm hại đến môi trường.
hỏi phải điều tiết thị trường sao cho quy luật vận Qúa trình thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại
hành tất yếu của nó sẽ buộc phải dẫn nền kinh tế hóa đất nước phải gắn với việc sử dụng hợp
đến thị trường văn minh, nhân đạo vì con người, lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Nên cần
vì sự giải phóng con người. Sẽ không có nền phải điều tra hiện trạng môi trường, đánh giá
kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa nếu việc khai thác tài nguyên và khả năng những
chế độ công hữu xã hội chủ nghĩa không được công nghệ gây tổn hại cho môi trường để từ
chú trọng xây dựng và phát triển. Kinh tế thị đó đưa ra giải pháp khắc phục. Các dự án, quy
trường của nước ta có cơ cấu nhiều thành phần, hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư nước
trong đó kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo, ngoài, công trình xây dựng cơ bản… cần được
kinh tế nhà nước cùng với kinh tế tập thể ngày xem xét đánh giá về mặt tác động đến môi
càng trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh trường và đề ra biện pháp xử lý. Trong quá
tế quốc dân. Kinh tế nhà nước nhất thiết phải trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa,
giữ vững vai trò chủ đạo trong nền kinh tế nhằm cần ngăn chặn có hiệu quả việc gây ô nhiễm
đảm bảo tính định hướng xã hội chủ nghĩa của môi trường. Bảo đảm môi trường làm việc,
nền kinh tế. Để kinh tế nhà nước đảm bảo được môi trường sống cho con người ở cả thành thị,
vai trò chủ đạo, kinh tế nhà nước phải nắm được nông thôn, khu công nghiệp. Thực hiện tốt
những vị trí then chốt của nên kinh tế quốc dân luật bảo vệ môi trường.
thông qua trình độ khoa học, công nghệ, hiệu Trong quá trình phát triển nền kinh tế thị
quả sản xuất kinh doanh, chứ không dựa vào sự trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta,
bao cấp, hay độc quyền. đi liền với đảm bảo tăng trưởng kinh tế, phải
Thứ tư, Phát triển kinh tế thị trường định đồng thời thực hiện từng bước, có hiệu quả các
hướng xã hội chủ nghĩa đi đôi với bảo vệ môi chính sách xã hội như đền ơn đáp nghĩa, xóa
trường. Sử dụng kinh tế thị trường để giải quyết đói, giảm nghèo, bảo hiểm xã hội…Nhà nước
tốt các vấn đề xã hội. và toàn dân cùng thực hiện phương hướng đầu
Mục tiêu của nền kinh tế thị trường ở nước tư phát triển, thực hiện tốt kế hoạch hóa và các
ta là hướng tới tiến bộ xã hội, là “Dân giàu, nước chương trình kinh tế - xã hội. Cùng với khoa học
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, nhưng và công nghệ, giáo dục đào tạo phải được coi là
142
- Xây dựng và phát triển...
quốc sách hàng đầu, nhằm nâng cao dân trí, đào ta xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội ở nước
tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Chăm sóc, bảo ta, vì một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh,
vệ sức khỏe, nâng cao thể chất và tuổi thọ bình dân chủ, công bằng, văn minh.
quân của con người Việt Nam. Thực hiện đồng
bộ các giải pháp để đẩy lùi các tệ nạn xã hội nảy TÀI LIỆU THAM KHẢO
sinh trong kinh tế thị trường. 1. ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
3. KẾT LUẬN lần thứ VIII, Nxb. CTQG, H. 1996, tr.72
Xây dựng và phát triển nền kinh tế thị 2. ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
trường định hướng xã hội chủ nghĩa là một đòi lần thứ IX, Nxb CTQG, H. 2001
hỏi tất yếu, một nhiệm vụ trọng tâm để xây dựng 3. ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
thành công chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam nhằm lần thứ X, Nxb CTQG, H. 2006, tr. 204
đạt tới tiến bộ xã hội. Thực tiễn đổi mới, phát 4. ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
triển ở nước ta nhất là trong giai đoạn hiện nay, lần thứ XI, Nxb CTQG, H. 2011
khi đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, 5. ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
đẩy mạnh hội nhập kinh tế, quốc tế, tiếp tục thúc thứ XII, Nxb CTQG, H. 2016, tr.102, 103, 221
đẩy sự phát triển kinh tế thị trường ở nước ta, 6. ĐCSVN: Văn kiện hội nghị lần thứ sáu, Ban
thúc đẩy vai trò lãnh đạo của Đảng trong nền Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb CTQG, H.
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, 2008, tr.140
đưa nước ta bước vào một thời kỳ phát triển mới 7. Đinh Xuân Lý, Phạm Công Nhất (Đồng chủ
đầy triển vọng. Quán triệt và giữ vững những biên), Đảng lãnh đạo xây dựng nền kinh tế thị
đặc trưng bản chất của nền kinh tế thị trường ở trường định hướng XHCN ở Việt Nam, Nxb
nước ta trong xây dựng, phát triển đất nước là CTQG, H. 2008
nhiệm vụ khó khăn nhưng đó là một đảm bảo 8. Nguyễn Hữu Vượng, về tiến bộ xã hội trong
chắc chắn để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân kinh tế thị trường, Nxb CTQG, H. 2004
143
nguon tai.lieu . vn