Vấn đề chăm lo bồi dưỡng thế hệ trẻ em cho cách mạng trong di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh

25

KHOA HOÏC XAÕ HOÄI VAØ NHAÂN VAÊN

VAÁN ÑEÀ CHAÊM LO BOÀI DÖÔÕNG THEÁ HEÄ TREÛ CHO CAÙCH MAÏNG
TRONG DI CHUÙC CUÛA CHUÛ TÒCH HOÀ CHÍ MINH
Ñoàng Ngoïc Chaâu *
Mai Vaên Tieán **

Toùm taét
Sinh thôøi, Chuû tòch Hoà Chí Minh luoân ñaëc bieät quan taâm ñeán vieäc boài döôõng, giaùo duïc theá
heä treû cho caùch maïng. Trong “Di chuùc”, Ngöôøi vieát: “Boài döôõng theá heä caùch maïng cho ñôøi sau
laø vieäc laøm raát quan troïng vaø caàn thieát”. Theo Ngöôøi, phaûi ñaëc bieät coi troïng boài döôõng, ñaøo taïo
caû ñöùc vaø taøi, ñeå hoï trôû thaønh nhöõng ngöôøi thöøa keá xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi vöøa “hoàng” vöøa
“chuyeân”. Ñieàu ñoù theå hieän theá giôùi quan khoa hoïc, taàm nhìn xa troâng roäng cuûa moät laõnh tuï thieân
taøi vaø ñaõ trôû thaønh chaân lyù, vaán ñeà coù tính nguyeân taéc chæ ñaïo söï nghieäp caùch maïng Vieät Nam.
Baøi naøy goùp phaàn tìm hieåu tö töôûng veà boài döôõng theá heä treû cho caùch maïng cuûa Ngöôøi trong “Di
chuùc” vaø ruùt ra maáy vaán ñeà caàn quaùn trieät vaø vaän duïng tö töôûng cuûa Hoà Chí Minh vaøo chaêm lo
boài döôõng theá heä treû thanh nieân Vieät Nam hieän nay.
Abstract
Uncle Ho always pay special attention to cultivate and educate the young generation when
he was alive. In his “testament”, he wrote “Cultivating the young people for future generation is
necessary”. He stated that it is essential to pay attention to cultivate and train the talented and
virtous young generation so that they become the future generation who enherit and develop the
good future society. This proved the strategic view of the great, talented leader has become the
truth and the principle for Vietnamese revolution. This paper was expected to contribute to exlpore the ideas of cultivation the young generation for Vietnamese revolution in Uncle Ho’s testament and the implicature of his ideas in educating the young generation nowdays.
1. Môû ñaàu
Trong toaøn boä cuoäc ñôøi hoaït ñoäng caùch maïng cuûa mình, Chuû tòch Hoà Chí Minh luoân ñaëc
bieät quan taâm ñeán vieäc boài döôõng, giaùo duïc theá heä treû cho caùch maïng nhöõng ngöôøi thöøa keá, tieáp
tuïc söï nghieäp caùch maïng veû vang cuûa Ñaûng, cuûa daân toäc. Tröôùc luùc ñi xa, trong “Di chuùc” ñeå laïi,
Chuû tòch Hoà Chí Minh caên daën toaøn Ñaûng, toaøn daân ta: “ñoaøn vieân vaø thanh nieân ta noùi chung
laø toát, moïi vieäc ñeàu haêng haùi xung phong, khoâng ngaïi khoù khaên, coù chí tieán thuû. Ñaûng caàn phaûi
chaêm lo giaùo duïc ñaïo ñöùc caùch maïng cho hoï, ñaøo taïo hoï thaønh nhöõng ngöôøi thöøa keá xaây döïng
chuû nghóa xaõ hoäi vöøa “hoàng” vöøa “chuyeân”. Boài döôõng theá heä caùch maïng cho ñôøi sau laø moät
vieäc raát quan troïng vaø caàn thieát”1. Ñoù laø lôøi daën doø raát taâm huyeát cuûa Ngöôøi veà coâng taùc ñaøo taïo,
boài döôõng theá heä treû cho caùch maïng, theå hieän theá giôùi quan khoa hoïc, taàm nhìn xa troâng roäng
cuûa moät laõnh tuï thieân taøi; di huaán ñoù cuûa Ngöôøi ñaõ trôû thaønh chaân lyù, vaán ñeà coù tính nguyeân taéc
chæ ñaïo söï nghieäp caùch maïng Vieät Nam.
2. Noäi dung
2.1. Tö töôûng Hoà Chí Minh veà boài döôõng theá heä treû cho caùch maïng trong Di chuùc - di saûn lyù
luaän voâ giaù Ngöôøi ñeå laïi cho caùch maïng nöôùc ta
Söï nghieäp caùch maïng laø moät quaù trình laâu daøi, vôùi nhieàu nhieäm vuï, nhieàu giai ñoaïn khaùc
nhau caàn phaûi coù söï hy sinh coáng hieán cuûa nhieàu theá heä caùch maïng. Do ñoù, neáu thieáu löïc löôïng
keá caän xöùng ñaùng thì chaúng nhöõng söï nghieäp caùch maïng seõ gaëp khoù khaên, maø ngay caû nhöõng
gì ñang coù cuõng khoù ñöôïc giöõ gìn, baûo toàn. Sôùm nhaän roõ vò trí, vai troø cuûa theá heä treû ñoái vôùi söï
nghieäp ñaáu tranh giaûi phoùng daân toäc, Baùc ñaõ coi vieäc thöùc tænh thanh nieân, keâu goïi hoï ñöùng leân
cuøng ñoàng baøo caû nöôùc ñaùnh ñuoåi quaân xaâm löôïc baèng vieäc ñaåy maïnh coâng taùc giaùo duïc ñaøo
taïo, boài döôõng theá heä treû. Vì vaäy, Ngöôøi luoân ñaùnh giaù ñuùng vò trí, vai troø cuûa theá heä treû trong
tieán trình lòch söû vaø trong töøng thôøi kyø caùch maïng, töø ñoù daønh söï quan taâm ñaëc bieät ñoái vôùi vieäc
boài döôõng theá heä treû cho caùch maïng. Ngöôøi vieát: “Moät naêm khôûi ñaàu töø muøa xuaân. Moät ñôøi khôûi
ñaàu töø tuoåi treû. Tuoåi treû laø muøa xuaân cuûa xaõ hoäi”2. Theá heä treû - maø tröôùc heát laø ñoaøn vieân, thanh

Soá
* Tieán só, Tröôøng Ñaïi hoïc Nguyeãn Hueä - Boä Quoác phoøng
** Giaûng vieân, Khoa Coâng taùc ñaûng, coâng taùc chính trò - Tröôøng ÑH Nguyeãn Hueä

07, thaùng 12/2012

25

26

KHOA HOÏC XAÕ HOÄI VAØ NHAÂN VAÊN

nieân laø löïc löôïng ñaày nhieät huyeát, coù söùc soáng traøn treà vaø naêng löïc saùng taïo cao, laø löïc löôïng keá
caän huøng haäu cuûa caùch maïng, coù traùch nhieäm thöïc hieän thaéng lôïi söù meänh lòch söû veû vang maø
caùc theá heä ñi tröôùc ñeå laïi.
Chuû tòch Hoà Chí Minh coi theá heä treû laø löïc löôïng xung kích, laø röôøng coät cuûa ñaát nöôùc, vaän
meänh nöôùc nhaø thònh hay suy, yeáu hay maïnh moät phaàn lôùn laø do thanh nieân. Ngöôøi noùi: Thanh
nieân laø ngöôøi chuû töông lai cuûa nöôùc nhaø. Hoà Chí Minh ñaùnh giaù cao vai troø cuûa theá heä treû khoâng
phaûi vì hoï laø löïc löôïng ñoâng nhaát, maø chuû yeáu laø vì baûn chaát naêng löïc ngöôøi ôû löùa tuoåi hoï. Ngöôøi
nhaän roõ söùc maïnh caû veà theå chaát, taâm hoàn vaø trí tueä cuûa löùa tuoåi thanh nieân. Ngöôøi coi thanh
nieân laø löïc löôïng xung kích ñi ñaàu treân caùc maët traän: ñaùnh giaëc, giöõ nöôùc, xaây döïng kinh teá, vaên
hoaù, khoa hoïc, baûo veä an ninh, traät töï an toaøn, xaõ hoäi. Ngöôøi caên daën: “…b) caùc vieäc ñaùng laøm
thì khoù maáy cuõng coá chòu quyeát taâm laøm cho kyø ñöôïc; c) ham laøm nhöõng vieäc ích quoác lôïi daân,
khoâng ham ñòa vò vaø coâng danh phuù quyù; d) ñem loøng chí coâng voâ tö maø ñoái vôùi ngöôøi, ñoái vôùi
vieäc; e) quyeát taâm laøm göông veà moïi maët: sieâng naêng, tieát kieäm, trong saïch; f) chôù kieâu ngaïo,
töï maõn, noùi ít laøm nhieàu, thaân aùi, ñoaøn keát…”3. Ñieàu ñoù theå hieän, Baùc raát tin töôûng thanh nieân,
tin vaøo yù chí, nghò löïc vaø quyeát taâm ñaùnh thaéng “giaëc ngoaïi xaâm”, “giaëc ñoùi”, “giaëc doát”; laøm
raïng danh daân toäc, gioáng noøi Vieät Nam.
Trong tö töôûng vaø taàm nhìn cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh, thanh nieân laø caùnh tay ñaéc löïc vaø
ñoäi haäu bò tin caäy cuûa Ñaûng, laø nhöõng ngöôøi giöõ vai troø quyeát ñònh trong vieäc keá thöøa, baûo veä
vaø phaùt trieån truyeàn thoáng yeâu nöôùc veû vang, baûn saéc vaên hoaù daân toäc maø caùc theá heä cha anh
ñi tröôùc ñeå laïi. Ngöôøi cho raèng: “Thanh nieân laø ngöôøi tieáp söùc caùch maïng cho theá heä thanh nieân
giaø… xung phong trong coâng cuoäc phaùt trieån kinh teá vaø vaên hoaù, trong söï nghieäp xaây döïng chuû
nghóa xaõ hoäi. Thanh nieân laø löïc löôïng cô baûn trong boä ñoäi, coâng an, daân quaân töï veä… Trong moïi
coâng vieäc, thanh nieân thi ñua thöïc hieän khaåu hieäu: “Ñaâu caàn, thanh nieân coù, vieäc gì khoù, thanh
nieân laøm”4.
Vôùi taàm nhìn xa, troâng roäng veà löïc löôïng keá caän cuûa söï nghieäp caùch maïng, Chuû tòch Hoà
Chí Minh ñaõ daønh nhieàu thôøi gian ñeå giaùo duïc - ñaøo taïo, vaän ñoäng, taäp hôïp thanh nieân, quan taâm
theo doõi, chaêm lo boài döôõng theá heä treû töøng böôùc tieán boä, tröôûng thaønh. Töø khi coøn laø thaày giaùo
daïy hoïc ôû Tröôøng Duïc Thanh, Ngöôøi ñaõ chuù troïng truyeàn thuï tinh thaàn yeâu nöôùc, kieán thöùc lòch
söû, vaên hoaù daân toäc, reøn luyeän theå chaát cho hoïc sinh. Ngay töø naêm 1925, trong Thö göûi thanh
nieân An Nam, Ngöôøi vieát: “Hôõi Ñoâng Döông ñaùng thöông haïi! Ngöôøi seõ cheát maát, neáu ñaùm
Thanh nieân giaø coãi cuûa Ngöôøi khoâng sôùm hoài sinh”5. Sau khi tìm ra con ñöôøng cöùu nöôùc cho daân
toäc, vieäc ñaàu tieân maø Chuû tòch Hoà Chí Minh thöïc hieän trong chieán löôïc caùch maïng Vieät Nam laø
vaän ñoäng, toå chöùc vaø huaán luyeän Vieät Nam thanh nieân caùch maïng ñoàng chí hoäi. Ñoù laø caùi noâi
ñaøo luyeän nhöõng thanh nieân öu tuù cuûa nöôùc ta luùc ñoù trôû thaønh nhöõng laõnh tuï caùch maïng kieät
xuaát sau naøy. Ngöôøi ñaõ ñöa ra quan ñieåm chæ ñaïo mang tính chieán löôïc laâu daøi ñoái vôùi söï nghieäp
caùch maïng: “Vì lôïi ích möôøi naêm thì phaûi troàng caây, vì lôïi ích traêm naêm thì phaûi troàng ngöôøi”6.
Tö töôûng “Troàng ngöôøi” cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh cho chuùng ta thaáy roõ söï quan taâm ñaëc bieät
cuûa Ngöôøi ñoái vôùi vieäc ñaøo taïo theá heä treû cho caùch maïng. Ñoù laø keá saùch laâu beàn ñeå xaây döïng
vaø baûo veä ñaát nöôùc.
Theo Chuû tòch Hoà Chí Minh vieäc boài döôõng theá heä treû caàn phaûi chuù troïng ñuû caùc maët: ñaïo
ñöùc caùch maïng, khoa hoïc kyõ thuaät, lao ñoäng vaø saûn xuaát. Trong ñoù, Ngöôøi coi: vieäc giaùo duïc,
boài döôõng lyù töôûng, ñaïo ñöùc caùch maïng cho thanh nieân laø noäi dung quan troïng haøng ñaàu. Ngöôøi
vieát: “Thanh nieân ta caàn phaûi thaám nhuaàn tinh thaàn laøm chuû nöôùc nhaø vaø phaûi trau doài ñaïo ñöùc
cuûa ngöôøi caùch maïng”7. Cuøng vôùi vieäc boài döôõng ñaïo ñöùc caùch maïng cho theá heä treû, Hoà Chí
Minh coøn chuù troïng boài döôõng tri thöùc lyù luaän, vaên hoaù, khoa hoïc kyõ thuaät vaø theå chaát cho hoï.
Theo Chuû tòch Hoà Chí Minh: theá heä treû caùch maïng phaûi vöøa coù ñöùc, vöøa coù taøi, phaûi vöøa “hoàng”
vöøa “chuyeân”. Ngöôøi coi ñaây laø ñieàu kieän caàn vaø ñuû ñeå hoï coáng hieán ngaøy caøng nhieàu cho ñaát
nöôùc. Ngöôøi chæ roõ: “Ngaøy nay, Ñaûng yeâu caàu caùn boä vaø ñaûng vieân chaúng nhöõng thaïo veà chính
trò, maø coøn phaûi gioûi veà chuyeân moân”8. Hoà Chí Minh coøn chæ roõ phöông chaâm, phöông phaùp tieán
haønh boài döôõng, giaùo duïc theá heä treû caùch maïng, ñoù laø: hoïc ñi ñoâi vôùi haønh, giaùo duïc keát hôïp vôùi
lao ñoäng saûn xuaát, nhaø tröôøng gaén lieàn vôùi xaõ hoäi. Giaùo duïc thanh nieân phaûi lieân heä vôùi nhöõng

Soá 07, thaùng 12/2012

26

27

KHOA HOÏC XAÕ HOÄI VAØ NHAÂN VAÊN

cuoäc ñaáu tranh xaõ hoäi, vaøo dö luaän xaõ hoäi vaø löïc löôïng cuûa chính phuû, nhaèm giuùp hoï traùnh nhöõng
caùi ñoäc haïi, tieâu cöïc vaø tieáp thu, hoïc hoûi nhöõng caùi hay, tieán boä trong cuoäc soáng. Chuù troïng giuùp
thanh nieân töï giaùo duïc, laáy göông ngöôøi toát, vieäc toát ñeå haøng ngaøy giaùo duïc laãn nhau.
Tö töôûng veà boài döôõng theá heä treû cho caùch maïng trong Di chuùc cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh
theå hieän söï vó ñaïi, saâu saéc trong taàm nhìn cuûa moät laõnh tuï caùch maïng. Vôùi tö töôûng ñoù, Ngöôøi
khoâng chæ nhìn thaáy hieän taïi maø coøn thaáy caû töông lai, khoâng chæ daønh taâm huyeát tröôùc maét cho
söï nghieäp caùch maïng maø coøn phaûi chaêm lo vun troàng caùi goác cuûa söï nghieäp ñoù ñeå noù luoân vöõng
beàn. Ñoù laø tö töôûng bieän chöùng veà söï phaùt trieån maø Ngöôøi tieáp thu töø chuû nghóa Maùc - Leânin vaø
vaän duïng moät caùch saùng taïo vaøo thöïc tieãn hoaït ñoäng caùch maïng vôùi nguyeân taéc ruùt ra: töông lai
ñang ôû ngay trong hieän taïi. Ñaây chính laø moät chaân lyù cuûa caùch maïng, laø di saûn lyù luaän voâ giaù
mang tính thôøi ñaïi maø Ngöôøi ñeå laïi cho söï nghieäp caùch maïng Vieät Nam tröôùc luùc ñi xa.
2.2. Quaùn trieät tö töôûng Hoà Chí Minh veà boài döôõng theá heä treû cho caùch maïng trong Di chuùc
vaøo chaêm lo, phaùt trieån theá heä treû hieän nay
Thaám nhuaàn tö töôûng cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh, trong suoát quaù trình laõnh ñaïo caùch
maïng, Ñaûng ta luoân coi töông lai cuûa theá heä treû gaén lieàn vôùi vaän meänh cuûa daân toäc vaø chaêm
lo, phaùt trieån theá heä treû vöøa laø muïc tieâu, vöøa laø ñoäng löïc ñaûm baûo cho söï oån ñònh vaø phaùt trieån
beàn vöõng cuûa ñaát nöôùc nhö Nghò quyeát Trung öông 4 (khoaù VII) ñaõ xaùc ñònh: “Söï nghieäp ñoåi
môùi coù thaønh coâng hay khoâng, ñaát nöôùc böôùc vaøo theá kyû XXI coù vò trí xöùng ñaùng trong coäng
ñoàng theá giôùi hay khoâng, caùch maïng Vieät Nam coù vöõng böôùc theo con ñöôøng xaõ hoäi chuû nghóa
hay khoâng, phaàn lôùn tuyø thuoäc vaøo löïc löôïng thanh nieân”. Vì vaäy, döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng,
caùc theá heä treû Vieät Nam ñaõ nhanh choùng tröôûng thaønh, ñoùng goùp coâng lao to lôùn vaøo söï nghieäp
caùch maïng cuûa Ñaûng, cuûa daân toäc. Hoï chính laø löïc löôïng xung kích ñi ñaàu trong khaùng chieán
choáng Myõ cöùu nöôùc, baûo veä ñoäc laäp daân toäc, thoáng nhaát Toå quoác vaø ñi leân chuû nghóa xaõ hoäi,
ñaõ vaø ñang tích cöïc: “Xaây döïng laïi ñaát nöôùc ta ñaøng hoaøng hôn, to ñeïp hôn”9 nhö mong öôùc
cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh.
Söï nghieäp ñoåi môùi ñaát nöôùc hôn 25 naêm qua coù söï ñoùng goùp to lôùn cuûa caùc theá heä treû Vieät
Nam. Ñaûng ta ñaõ xaây döïng ñöôïc moät theá heä treû thôøi kyø môùi coù ñaïo ñöùc vaø nhaân caùch, tri thöùc,
söùc khoeû vaø tö duy naêng ñoäng, tieáp noái ñöôïc truyeàn thoáng haøo huøng cuûa daân toäc, cuûa Ñaûng. Tuy
nhieân, so vôùi yeâu caàu vaø nhieäm vuï ñaët ra trong tình hình môùi, vieäc boài döôõng, giaùo duïc theá heä treû
hieän nay cuõng coøn boäc loä nhieàu haïn cheá. Vì vaäy, tröôùc taùc ñoäng tieâu cöïc töø maët traùi cuûa neàn kinh
teá thò tröôøng vaø aâm möu choáng phaù, loâi keùo cuûa caùc theá löïc thuø ñòch ñaõ laøm cho moät boä phaän theá
heä treû phai nhaït muïc tieâu, lyù töôûng xaõ hoäi chuû nghóa, soáng buoâng thaû, löôøi hoïc taäp vaø tu döôõng
ñaïo ñöùc, kieán thöùc vaø kyõ naêng trong lao ñoäng cuõng nhö tham gia hoäi nhaäp haïn cheá, thích höôûng
thuï, ngaïi lao ñoäng, tö töôûng ích kyû, tính toaùn thieät hôn, chaïy theo lôïi ích vaät chaát taàm thöôøng ñaõ
xuaát hieän khaù phoå bieán trong moät boä phaän theá heä treû thanh nieân Vieät Nam hieän nay.
Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu cuûa söï nghieäp ñoåi môùi, CNH, HÑH ñaát nöôùc vaø xu theá toaøn caàu hoaù,
hoäi nhaäp quoác teá hieän nay, hoäi nghò Trung öông VII khoaù X, Ñaûng ta ñaõ coù Nghò quyeát veà “Taêng
cöôøng söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng ñoái vôùi coâng taùc thanh nieân thôøi kyø ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù,
hieän ñaïi hoaù”. Ñieàu ñoù theå hieän roõ taàm nhìn chieán löôïc cuûa Ñaûng ñoái vôùi vai troø thanh nieân trong
thôøi kyø môùi vaø vieäc thaám nhuaàn tö töôûng Hoà Chí Minh veà chaêm lo, boài döôõng theá heä treû cho
caùch maïng. Quaùn trieät tö töôûng cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh veà chaêm lo, boài döôõng theá heä treû cho
caùch maïng, trong tình hình hieän nay, thieát nghó caàn quan taâm giaûi quyeát toát moät soá vaán ñeà sau:
Moät laø, taêng cöôøng söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng ñoái vôùi coâng taùc boài döôõng theá heä treû, coi ñoù laø
nhieäm vuï chieán löôïc cuûa Ñaûng.
Thöôøng xuyeân naâng cao nhaän thöùc cuûa caùc caáp uyû ñaûng vaø ñoäi nguõ ñaûng vieân ñoái vôùi coâng
taùc boài döôõng, giaùo duïc theá heä treû. Ñaây laø nhieäm vuï cuûa toaøn Ñaûng, cuûa moãi ñaûng vieân vaø cuûa
caùc toå chöùc ñaûng. Vì vaäy, caàn nhaän thöùc roõ: vieäc chaêm lo boài döôõng theá heä treû laø xaây döïng Ñaûng
tröôùc moät böôùc, laø chuaån bò ñoäi döï bò tin caäy boå sung löïc löôïng cho Ñaûng. Caáp uyû ñaûng caùc caáp
caàn coù keá hoaïch cuï theå veà coâng taùc boài döôõng, giaùo duïc, reøn luyeän theá heä treû, phaân coâng caáp uyû
vieân theo doõi, kieåm tra caùc caáp, caùc ngaønh thöïc hieän nhieäm vuï giaùo duïc, boài döôõng reøn luyeän

Soá 07, thaùng 12/2012

27

28

KHOA HOÏC XAÕ HOÄI VAØ NHAÂN VAÊN

theá heä treû. Taêng cöôøng söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng veà chuû tröông, ñöôøng loái, chính saùch ñoái vôùi coâng
taùc ñaøo taïo, boài döôõng theá heä treû baèng caùc giaûi phaùp thieát thöïc, hieäu quaû, maïnh daïn boá trí vaø
söû duïng caùn boä treû treân taát caû caùc lónh vöïc, nhaát laø öu tieân cho ñòa baøn vuøng saâu, vuøng xa nhö
döï aùn tuyeån choïn 600 tri thöùc treû öu tuù, coù trình ñoä ñaïi hoïc taêng cöôøng veà laøm Phoù Chuû tòch Uyû
ban Nhaân daân xaõ thuoäc 62 huyeän ngheøo theo Quyeát ñònh 170/QÑ-TTg ngaøy 26 thaùng 01 naêm
2011 cuûa Thuû töôùng Chính phuû. Moãi ñaûng vieân caàn ñi saâu vaøo phong traøo tuoåi treû, tuyeân truyeàn
ñöôøng loái, chuû tröông, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, giuùp ñôõ, taïo ñieàu kieän ñeå theá heä treû
tröôûng thaønh, tieán boä; caùn boä, ñaûng vieân phaûi tieân phong, göông maãu, soáng maãu möïc, thöïc söï laø
taám göông saùng ñeå hoï noi theo.
Hai laø, phaùt huy vai troø toå chöùc, quaûn lyù Nhaø nöôùc ñoái vôùi coâng taùc boài döôõng theá heä treû.
Troïn cuoäc ñôøi, Hoà Chí Minh luoân quan taâm ñeán söï nghieäp giaùo duïc ñaøo taïo, boài döôõng theá
heä treû. Vì leõ ñoù, Baùc luoân yeâu caàu caùn boä cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø caùc ñoaøn theå quaàn chuùng phaûi
thöïc söï quan taâm, chaêm lo ñeán thanh thieáu nieân; daønh moïi öu tieân vaø nhöõng gì laø toát ñeïp nhaát,
coù theå laøm ñöôïc ñeå chaêm lo, giaùo duïc, boài döôõng caùc theá heä thanh thieáu nieân, coi ñoù laø “caùi voán
quyù nhaát” cuûa caùch maïng. Vì vaäy, Nhaø nöôùc caàn coù cô cheá, chính saùch thuaän lôïi taïo ñieàu kieän
cho caùc caáp, caùc ngaønh vaø toaøn xaõ hoäi tham gia ñaøo taïo, boài döôõng theá heä treû cho caùch maïng.
Coù chieán löôïc, muïc tieâu giaùo duïc - ñaøo taïo boài döôõng theá heä treû ñaùp öùng yeâu caàu cuûa söï nghieäp
CNH, HÑH ñaát nöôùc, coi troïng hôn nöõa vieäc troïng duïng caùc taøi naêng treû, gaén lieàn vôùi vieäc quan
taâm chaêm lo ñôøi soáng vaät chaát, tinh thaàn, ñieàu kieän soáng vaø laøm vieäc cuûa theá heä treû. Ñaåy maïnh
quaù trình hoaïch ñònh chính saùch, phaùp luaät lieân quan ñeán coâng taùc thanh, thieáu nieân, thöïc hieän
toát Luaät Baûo veä, Chaêm soùc vaø Giaùo duïc treû em, taïo ñieàu kieän ñeå treû em phaùt trieån toaøn dieän.
Taïo laäp yù thöùc coäng ñoàng vaø traùch nhieäm cuûa toaøn xaõ hoäi ñoái vôùi coâng taùc chaêm lo, boài döôõng
theá heä treû caùch maïng. Nhaát laø vai troø cuûa caùc toå chöùc Ñoaøn, Ñoäi, Nhaø tröôøng, gia ñình vaø caùc toå
chöùc xaõ hoäi trong vieäc phoái hôïp giaùo duïc - ñaøo taïo theá heä treû, taïo ra moâi tröôøng kinh teá, chính trò,
vaên hoaù, xaõ hoäi thuaän lôïi giuùp theá heä treû coù ñieàu kieän hoïc taäp, coâng taùc phaán ñaáu, tröôûng thaønh.
Ba laø, taäp trung naâng cao toaøn dieän chaát löôïng coâng taùc giaùo duïc - ñaøo taïo theá heä treû.
Noäi dung giaùo duïc, boài döôõng theá heä treû hieän nay phaûi toaøn dieän caû veà baûn lónh chính trò,
ñaïo ñöùc, trí tueä vaø söùc khoeû. Trong ñoù, chuù troïng giaùo duïc chính trò-tö töôûng, boài döôõng phaåm
chaát ñaïo ñöùc caùch maïng, loái soáng vaên hoaù, yù thöùc coäng ñoàng vaø daân toäc cho hoï. Xaây döïng theá
heä treû Vieät Nam trong thôøi ñaïi môùi luoân giaøu loøng yeâu nöôùc, töï cöôøng daân toäc, coù baûn lónh chính
trò vöõng vaøng, coù lyù töôûng cao ñeïp phaán ñaáu thöïc hieän thaéng lôïi muïc tieâu ñoäc laäp daân toäc vaø
chuû nghóa xaõ hoäi. Ñeå theá heä treû ñaùp öùng yeâu caàu cuûa söï nghieäp CNH, HÑH ñaát nöôùc, coù tri thöùc
tham gia hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø chieám lónh tri thöùc cuûa caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä vaøo
xaây döïng ñaát nöôùc phaûi quan taâm ñaøo taïo boài döôõng naâng cao trình ñoä trí tueä cho hoï, taïo cô hoäi
ñeå hoï ñöôïc tieáp caän, thuï höôûng caùc chính saùch giaùo duïc, khoâng ngöøng hoïc taäp vöôn leân ngang
taàm vôùi theá heä treû caùc nöôùc tieán tieán treân theá giôùi. Ñieàu coát yeáu hieän nay laø caàn hình thaønh moät
lôùp thanh nieân öu tuù treân moïi lónh vöïc, taïo nguoàn caùn boä treû “vöøa hoàng, vöøa chuyeân” cho Ñaûng
vaø Nhaø nöôùc, keá tuïc trung thaønh vaø xuaát saéc söï nghieäp caùch maïng cuûa Ñaûng vaø Baùc Hoà, goùp
phaàn to lôùn vaøo söï nghieäp ñaåy maïnh CNH, HÑH ñaát nöôùc, saùnh vai vôùi caùc nöôùc tieán tieán treân
theá giôùi. Hình thöùc giaùo duïc ñoái vôùi theá heä treû caàn ña daïng, ñan xen vaø phuø hôïp vôùi taâm lyù löùa
tuoåi, öa thích caùi môùi vaø söï saùng taïo, ñeà cao vai troø töï giaùo duïc, töï reøn luyeän cuûa moãi ngöôøi ñi
ñoâi vôùi vieäc höôùng daãn, ñònh höôùng cuûa caùc toå chöùc. Maïnh daïn giao nhieäm vuï, ñöa theá heä treû
tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng thöïc tieãn, caùc phong traøo caùch maïng ñeå hoï thöû thaùch reøn luyeän vaø
töï khaúng ñònh mình.
Boán laø, taêng cöôøng giaùo duïc vaø ñaåy maïnh coâng taùc taïo nguoàn, boài döôõng, giôùi thieäu ñoaøn
vieân öu tuù vôùi Ñaûng.
Tích cöïc ñoåi môùi vaø taêng cöôøng coâng taùc tuyeân truyeàn, giaùo duïc lyù töôûng vaø ñaïo ñöùc caùch
maïng, naâng cao nhaän thöùc veà Ñaûng, xaây döïng ñoäng cô phaán ñaáu vaøo Ñaûng ñuùng ñaén cho ñoaøn
vieân, thanh nieân. Chuù troïng naâng cao chaát löôïng ñoaøn vieân, xaây döïng tieâu chuaån ñoaøn vieân öu tuù
saùt hôïp vôùi töøng ñoái töôïng, khu vöïc, ñaëc bieät quan taâm tôùi caùc ñoái töôïng ñoaøn vieân thanh nieân,
trí thöùc, hoïc sinh, sinh vieân, coâng nhaân, noâng thoân, daân toäc thieåu soá, löïc löôïng vuõ trang, nhöõng

Soá 07, thaùng 12/2012

28

29

KHOA HOÏC XAÕ HOÄI VAØ NHAÂN VAÊN

cô sôû troïng ñieåm, nôi ít hoaëc chöa coù ñaûng vieân, nhaèm naâng cao chaát löôïng ñoaøn vieân öu tuù giôùi
thieäu cho Ñaûng. Tieáp tuïc thöïc hieän coù hieäu quaû sinh hoaït chính trò “Tuoåi treû Vieät Nam vôùi tö
töôûng Hoà Chí Minh”, cuoäc vaän ñoäng “Tuoåi treû Vieät Nam - soáng, chieán ñaáu, lao ñoäng vaø hoïc taäp
theo göông Baùc Hoà vó ñaïi, hoïc taäp 6 baøi lyù luaän chính trò trong ñoaøn vieân thanh nieân”. Phaùt huy
tính chuû ñoäng, saùng taïo cuûa caùc caáp boä ñoaøn trong vieäc tuyeân truyeàn, giaùo duïc cho ñoaøn vieân.
Taïo moïi ñieàu kieän cho ñoaøn vieân thanh nieân phaán ñaáu, reøn luyeän ñeå hình thaønh “moät theá heä con
ngöôøi coù lyù töôûng cao ñeïp, coù yù thöùc traùch nhieäm coâng daân, coù tri thöùc, coù söùc khoeû vaø lao ñoäng
gioûi, soáng coù vaên hoaù vaø tình nghóa, giaøu loøng yeâu nöôùc vaø quoác teá chaân chính”. Naâng cao hieåu
bieát veà nhöõng giaù trò vaên hoaù truyeàn thoáng, loøng töï haøo, töï toân daân toäc ñeå ñoaøn vieân thanh nieân
tham gia giöõ gìn vaø phaùt huy baûn saéc vaên hoaù daân toäc Vieät Nam, tieáp thu tinh hoa vaên hoaù nhaân
loaïi vaøo laøm giaøu kieán thöùc cuûa chính mình.
Cuøng vôùi coâng taùc tuyeân truyeàn, giaùo duïc lyù töôûng caùch maïng cho ñoaøn vieân thanh nieân,
caàn toå chöùc caùc phong traøo haønh ñoäng caùch maïng taïo ñieàu kieän cho tuoåi treû theå hieän öôùc mô,
khaùt voïng vaø söï löïa choïn töông lai cuûa chính mình, coi ñoù laø minh chöùng cho vieäc hieän thöïc
hoaù lyù töôûng cuûa tuoåi treû. Thöïc teá hai phong traøo lôùn “Thanh nieân laäp nghieäp” vaø “Tuoåi treû giöõ
nöôùc”, nay laø phong traøo “Thi ñua, tình nguyeän xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác” ñöôïc caùc caáp boä
ñoaøn trieån khai coù hieäu quaû, taïo khí theá soâi noåi trong theá heä treû thanh nieân, thöïc söï goùp phaàn
ñoäng vieân, khích leä ñoaøn vieân thanh nieân tích cöïc hoïc taäp, nghieân cöùu khoa hoïc, lao ñoäng saùng
taïo, giuùp nhau xoaù ñoùi giaûm ngheøo; naâng cao thu nhaäp, giaûi quyeát vieäc laøm cho nhieàu lao ñoäng
treû; khaúng ñònh vai troø xung kích tình nguyeän cuûa thanh nieân trong phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi,
giöõ vöõng quoác phoøng an ninh vaø traät töï an toaøn xaõ hoäi.
3. Keát luaän
Trong suoát cuoäc ñôøi hoaït ñoäng caùch maïng, Hoà Chí Minh ñaõ daønh nhieàu thôøi gian, coâng
söùc chaêm lo giaùo duïc - ñaøo taïo thanh nieân. Ngöôøi luoân ñaùnh giaù ñuùng vò trí, vai troø cuûa thanh
nieân trong söï nghieäp caùch maïng cuûa daân toäc. Chính söï nhìn nhaän ñoù, Ngöôøi cho raèng Ñaûng, Nhaø
nöôùc vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi caàn phaûi quan taâm chaêm lo giaùo duïc, ñaøo taïo hoï thaønh nhöõng ngöôøi
vöøa “hoàng” vöøa “chuyeân”. Nhöõng vaán ñeà maø Hoà Chí Minh neâu ra trong Di chuùc vöøa mang tính
caùch maïng khoa hoïc, vöøa thaám ñöôïm tö töôûng trieát lyù nhaân vaên saâu saéc. Thöïc hieän toát lôøi caên
daën vaø nhöõng ñieàu mong muoán cuûa Baùc ñoái vôùi söï nghieäp giaùo duïc ñaøo taïo, boài döôõng theá heä
caùch maïng cho ñôøi sau, cuõng laø yù thöùc, traùch nhieäm, nghóa vuï vaø quyeàn lôïi chính ñaùng cuûa moãi
caùn boä, ñaûng vieân vaø ngöôøi daân Vieät Nam yeâu nöôùc nhaèm giaùo duïc, ñaøo taïo thanh nieân ôû nöôùc
ta hieän nay ñaùp öùng yeâu caàu nhieäm vuï CNH - HÑH ñaát nöôùc vaø muïc tieâu daân giaøu, nöôùc maïnh,
daân chuû, coâng baèng, vaên minh.
Chuù thích
1. Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 12, NXB CTQG, H, 2002, tr.510.
2. Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 4, NXB CTQG, H, 2002, tr.167.
3. Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 5, NXB CTQG, H, 2002, tr.185-186.
4. Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 10, NXB CTQG, H, 2002, tr.488-489.
5. Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 2, NXB CTQG, H, 2002, tr 133.
6. Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 9, NXB CTQG, H, 2002, tr 222.
7. Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 10, NXB CTQG, H, 2002, tr.305.
8. Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 10, NXB CTQG, H, 2002, tr.313.
9. Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 12, NXB CTQG, H, 2002, tr.510.

Taøi lieäu tham khaûo
1. Taùc phaåm: “Ñöôøng caùch meänh” (1927), Hoà Chí Minh toaøn taäp, taäp 2, NXB CTQG, H,
2002, tr.257-318.
2. Hoà Chí Minh, Thö göûi hoïc sinh, sinh vieân toaøn quoác, thaùng 9 - 1945.
3. Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam, Nghò quyeát Trung öông 4 (khoaù VII).

Soá 07, thaùng 12/2012

29