Xem mẫu
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
Nhóm 7:v-vai trò và mối quan hệ
giữa nguồn vốn trong nước, nguồn vốn nước
ngoài
II/ Các nguồn huy động vốn Đầu tư
1. Nguồn vốn đầu tư trong nước
Nguôn vôn đầu tư trong nước là nguôn vôn hinh thanh từ phân tich luy nôi bộ cua nên
̀ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̀́ ̃ ̣ ̉ ̀
kinh tê. Bao gôm tiết kiệm của khu vực tư dân c ư, các tổ ch ức kinh t ế, các doanh nghi ệp
́ ̀
và tiết kiệm của chính phủ được huy động vào quá trình sản xuất c ủa xã h ội. Bi ểu hi ện
cụ thể của nguồn vốn đầu tư trong nước bao gồm nguôn vôn đầu tư nhà n ước, nguôn vôn
̀ ́ ̀ ́
cua khu vực tư nhân, và thị trường vôn .
̉ ́
1.1. Nguôn vôn nhà nước :
̀ ́
Nguôn vôn nhà nước là nguôn vôn thuôc sở hữu cua khu vực nhà nước, cụ thể là cac
̀ ́ ̀ ́ ̣ ̉ ́
nguôn vôn từ ngân sách nhà nước, cac khoan tin dung đâu tư phat triên và vôn đâu tư từ cac
̀ ́ ́ ̉́ ̣ ̀ ́ ̉ ́ ̀ ́
doanh nghiệp nhà nước.
1.1.1 Nguôn vôn từ ngân sach nhà nước:
̀ ́ ́
Nguồn vốn từ ngân sách nhà nước được hình thành từ nhi ều nguồn thu khác nhau như
thuế, phí tài nguyên, bán hay cho thuê các tài sản thuộc sở hữu của nhà nước... Đây chính là
nguồn chi của ngân sách nhà nước cho đầu tư.
Nguồn vốn này giữ một vai trò quan trọng trong chi ến lược phát tri ển kinh t ế xã h ội
của mỗi quốc gia. Nó thường được sử dụng cho các dự án kết cấu hạ tầng kinh tế - xã
hội, quốc phòng, an ninh, hỗ trợ các dự án đầu tư vào lĩnh v ực c ần tham gia c ủa nhà n ước.
Thông qua hoạt động chi Ngân sách, Nhà n ước sẽ cung phí đầu tư cho cơ sở kết cấu hạ
tầng, hình thành các doanh nghiệp thuộc các ngành then chốt trên cơ sở đó tạo môi trường
và điều kiện thuận lợi cho sự ra đời và phát triển các doanh nghi ệp thuộc m ọi thành phần
kinh tế (có thể thấy rõ nhất tầm quan trọng của điện lực, viễn thông, hàng không đến hoạt
động kinh doanh của các doanh nghiệp).
Bên cạnh đó, việc cấp vốn hình thành các doanh nghiệp Nhà nước là một trong những
biện pháp căn bản để chống độc quyền và giữ cho thị trường khỏi r ơi vào tình tr ạng cạnh
1
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
tranh không hoàn hảo. Và trong những điều kiện cụ thể, nguồn kinh phí trong ngân sách
cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ cho sự phát triển của các doanh nghiệp, đảm bảo tính
ổn định về cơ cấu hoặc chuẩn bị cho việc chuyển sang cơ cấu m ới hợp lý h ơn. Ngu ồn
vốn từ ngân sách nhà nước sẽ chi cho các khoản trợ giúp trực tiếp dành cho những người
có thu nhập thấp, thất nghiệp hay có hoàn cảnh đặc biệt như chi về trợ cấp xã hội, trợ cấp
gián tiếp dưới hình thức trợ giá cho các mặt hàng thi ết yếu,các kho ản chi phí đ ể th ực hi ện
chính sách dân số, chính sách việc làm, chống mù chữ, hỗ trợ đồng bào lũ lụt. Đối với các
hoạt động quốc phòng và an ninh quốc gia thì ngân sách nhà n ước là ngu ồn cung ch ủ y ếu
không thể thiếu.
1.1.2 Nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà nước:
Vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà n ước là m ột hình th ức quá đ ộ chuyển t ừ
phương thức cấp phát vốn ngân sách sang phương thức tín dụng đối với các d ự án có kh ả
năng thu hồi vốn trực tiếp. Tín dụng nhà nước về thực chất có thể coi như một khoản chi
của ngân sách nhà nước, vì cho vay theo lãi suất ưu đãi, t ức lãi su ất cho vay th ường th ấp
hơn lãi suất trên thị trường tín dụng, nên Nhà nước phải dành ra m ột phần ngân sách tr ợ
cấp bù lãi suất.
Nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà nước có tác dụng tích c ực trong vi ệc
giảm đáng kể bao cấp vốn trực tiếp của nhà nước về chi ngân sách nhà nước trong điều
kiện ngân sách còn hạn hẹp, đồng thời nâng cao hơn n ữa trách nhi ệm c ủa người s ử d ụng
vốn. Vì cơ chế của tín dụng là đi vay có hoàn trả kèm lãi su ất, nên d ưới áp l ực này bu ộc
các đối tượng vay vốn phải tăng cường hạch toán kinh tế, giám sát chặt chẽ vi ệc s ử d ụng
các khoản vay để bảo đảm khả năng thanh toán nợ.
Ngoài ra, nguồn vốn này còn có 1 vai trò đáng kể trong vi ệc phục vụ công tác qu ản lý
và điều tiết kinh tê vĩ mô: không chỉ thực hiên muc tiêu tăng tr ưởng kinh tê ́ ma ̀ con th ực
̣ ̣ ̀
hiên cả muc tiêu phat triên xã hôi. K hả năng điều tiết nền kinh tế của Nhà n ước sẽ ngày
̣ ̣ ́ ̉ ̣
càng được cải thiện khi các khoản vay được hoàn trả thay vì vi ệc cấp phát không hoàn lại
như trước đây, cho nên đầu tư của Nhà nước vào các ngành then chốt, các vùng tr ọng
điểm, các vùng khó khăn...tăng lên sẽ góp phần nâng cao hi ệu quả kinh tế, xã h ội c ủa toàn
bộ nền kinh tế
1.1.3. Nguồn vốn đầu tư của các doanh nghiệp nhà nước:
Nguồn vốn đầu tư của các doanh nghiệp nhà nước chủ yếu bao gồm t ừ kh ấu hao tài
sản cố định và thu nhập giữ lại tại doanh nghi ệp nhà n ước. Theo B ộ kế ho ạch đ ầu t ư,
2
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
nguồn vốn của Doanh nghiệp nhà nước tự đầu tư chiếm khoang 14 – 15% tổng vốn đầu tư
̉
toàn xã hội.
Vai trò chủ yếu của nguồn vốn đầu tư của các doanh nghi ệp nhà n ước là đầu t ư chiêu
̀
sâu, mở rộng sản xuất, đổi mới thiết bi, hiện đại hóa dây chuyền công ngh ệ c ủa doanh
̣
nghiệp. Hoạt động của doanh nghiệp góp phần giải phóng và phát tri ển sức sản xu ất, huy
động và phát huy nội lực vào phát triển kinh tế xã hội, góp phần quyết đ ịnh vào ph ục h ồi
trưởng kinh tế, tăng kim ngạch xuất khẩu, tăng thu ngân sách và tham gia gi ải quy ết có
hiệu quả các vấn đề xã hội như: tạo việc làm, xoá đói giảm nghèo, chống lạm phát...
1.2. Nguồn vốn của dân cư và tư nhân:
Nguồn vốn của khu vực tư nhân bao gồm phần tiết kiệm của dân cư, phần tích lũy
của các doanh nghiệp dân doanh, các hợp tác xã. Chúng đóng một vai trò đăc biêt quan trong
̣ ̣ ̣
trong viêc phat triên nông nghiêp và kinh tế nông thôn, m ở mang nganh nghê, phat triên công
̣ ́ ̉ ̣ ̀ ̀ ́ ̉
nghiêp, tiêu thủ công nghiêp, thương mai, dich vụ và vân tai trên cac đia phương. Kinh tế
̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ̣
dân doanh lại là khu vực phát triển rất nhanh và năng động, tạo ra công ăn vi ệc làm cho
nền kinh tế.Với việc xây dựng lại các ngành nghề thủ công truyền th ống sẽ gi ải quyết
thất nghiệp tại các vùng nông thôn, huy động nhiều nguồn lực xã hội tập trung đầu t ư s ản
xuất, kinh doanh, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Đôi với cac doanh nghiệp dân
́ ́
doanh, phân tich luỹ cua cac doanh nghiệp nay có đong gop đang kể vao tông quy mô vôn
̀́ ̉ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̉ ́
cua toan xã hôi. Ở môt mức độ nhât đinh, cac hộ gia đinh cung sẽ là môt trong những nguôn
̉ ̀ ̣ ̣ ̣́ ́ ̀ ̃ ̣ ̀
tâp trung và phân phôi vôn quan trong trong nên kinh tê, thuc đây tăng tr ưởng va ̀ phat triên
̣ ́ ́ ̣ ̀ ́ ́ ̉ ́ ̉
́
kinh tê.
2. Nguồn vốn đầu tư nước ngoài
2.1 Khái niệm và bản chất
Nguồn vốn đầu tư nước ngoài bao gồm toàn bộ phần tích luỹ cá nhân, các doanh
nghiệp, các tổ chức kinh tế và chính phủ nước ngoài có thể huy đ ộng vào quá trình đ ầu t ư
phát triển của nước sở tại.
Nguồn vốn nước ngoài cũng được xem xét như là các dòng lưu chuyển vốn quốc
tế. Thực chất các dòng lưu chuyển vốn quốc tế là biểu thị quá trình chuyển giao nguồn lực
tài chính giữa các quốc gia trên thế giới.
2.2 Phân loại nguồn vốn đầu tư nước ngoài
3
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
Theo tính chất của dòng vốn lưu chuyển, có thể chia nguồn vốn ĐTNN thành các
loại sau: Tài trợ phát triển chính thức ODF, nguồn vốn tín d ụng t ừ các ngân hàng th ương
mại quốc tế, nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI, thị trường vốn Quốc tế.
2.2.1 Tài trợ phát triển chính thức ODF (Official Development Finance)
Nguồn vốn này bao gồm viện trợ phát triển chính thức ODA (Official Development
Assistance) và các hình thức tài trợ khác; trong đó ODA chiếm tỷ trọng chủ yếu.
Khái niệm ODA:
Theo uỷ ban viện trợ và phát triển: ODA là nguồn vốn hỗ trợ chính thức từ nước
ngoài bao gồm các khoản viện trợ cho vay với các điều ki ện hết sức ưu đãi. Ngu ồn v ốn
viện trợ phát triển chính thức được dành cho các n ước đang và kém phát tri ển đ ược các c ơ
quan chính thức và các cơ quan thừa hành của chính phủ, các tổ ch ức liên chính ph ủ và phi
chính phủ tài trợ.
Theo nghị định 87/CP: Viện trợ phát triển chính thức là cho vay ưu đãi ho ặc không
hoàn lại từ nước ngoài với phần không hoàn lại chiếm ít nhất 25% của vốn vay.
Đặc điểm của ODA:
Tính ưu đãi chiếm trên 25% giá trị vốn vay, yếu tố này được xác định d ựa vào
nhiều yếu tố như tỉ suất chiết khấu, thời gian ân hạn, lãi suất…Công thức tính GE, t ỉ l ệ
yếu tố không hoàn lại như sau:
ra
1 (1 + d ) aG − 1 (1 + d ) aM
d ][1 -
GE = 100% [1 – ]
d (aM − aG )
Trong đó: r - tỷ lệ lãi suất hàng năm
a - số lần trả nợ trong năm
d - tỷ suất chiết khấu
G - thời gian ân hạn
M - thời hạn cho vay
Nguồn viện trợ phát triển chính thức do chính phủ c ủa một n ước c ấp ho ặc do các
tổ chức quốc tế cấp cho các cơ quan chính thức của chính phủ n ước nhận vi ện trợ, ODA
đòi hỏi phải có nguồn vốn đối ứng từ bên nhận viện trợ để họ có trách nhi ệm trong vi ệc
sử dụng vốn. Đặc biệt ODA không cấp cho những dự án mang tính th ương m ại mà ch ỉ
4
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
nhằm mục đích nhân đạo, thể hiện sự quan tâm, tinh thần tương thân tương ái gi ữa các
nước, tăng cường mối quan hệ ngoại giao giữa các nước, gi ữa các nước v ới các t ổ ch ức
quốc tế.
2.2.2 Nguồn vốn tín dụng từ các ngân hàng thương mại quốc tế
Khái niệm:
Đây là nguồn vốn mà các nước nhận vốn vay từ các ngân hàng th ương m ại qu ốc t ế
với một mức lãi suất nhất định. Sau một thời gian, các n ước này phải hoàn tr ả c ả v ốn và
lãi, các ngân hàng thương mại quốc tế sẽ thu được lợi nhuận từ lãi suất của khoản vay.
Đặc điểm:
Chủ đầu tư nước ngoài thu lợi nhuận thông qua lãi suất ngân hàng cố định theo kh ế
ước vay, độc lập với kết quả kinh doanh của doanh nghiệp vay, có quyền sử dụng những
tài sản đã thế chấp hoặc yêu cầu cơ quan bảo lãnh thanh toán khoản vay trong tr ường h ợp
bên vay không có khả năng thanh toán. Các ngân hàng cung c ấp vốn tuy không tham gia vào
hoạt động của doanh nghiệp, nhưng trước khi nguồn vốn được gi ải ngân thì h ọ đều
nghiên cứu tính khả thi của dự án đầu tư, có yêu cầu về bảo lãnh thế chấp các khoản vay
để giảm rủi ro.
Khi sử dụng nguồn vốn tín dụng thương mại, các nước tiếp nhận vốn không ph ải
chịu bất cứ một ràng buộc nào về chính trị, xã hội, có toàn quyền s ử d ụng. M ặc dù v ậy,
thủ tục vay đối với nguồn vốn này thường là tương đối khắt khe, thời gian trả n ợ nghiêm
ngặt. Và do đây là nguồn vốn cho vay với lãi su ất th ương m ại nên n ếu các n ước ti ếp nh ận
không sử dụng hiệu quả nguồn vốn này thì có nguy c ơ dẫn đ ến tình tr ạng m ất kh ả năng
chi trả, dẫn đến nguy cơ vỡ nợ. Đây là những trở ngại không nhỏ đối với các nước nghèo.
Do được đánh giá là mức lãi suất tương đối cao cũng như sự thận tr ọng trong kinh
doanh ngân hàng (tính rủi ro ở nước đi vay, của thị trường thế giới và xu hướng lãi su ất
quốc tế), nguồn vốn tín dụng của các ngân hàng thương m ại thường đ ược sử d ụng ch ủ
yếu để đáp ứng nhu cầu xuất, nhập khẩu và thường là ngắn hạn. M ột b ộ ph ận c ủa ngu ồn
vốn này có thể được dùng để đầu tư phát triển. Tỷ trọng của nó có thể gia tăng n ếu tri ển
vọng tăng trưởng của nền kinh tế là lâu dài, đặc biệt là tăng trưởng xuất khẩu của nước đi
vay là sáng sủa.
5
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
2.2.3 Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI
Khái niệm:
Nguồn vốn FDI là nguồn vốn đầu tư của tư nhân nước ngoài để đầu t ư cho sản
xuất kinh doanh và dịch vụ nhằm mục đích thu lợi nhuận. FDI là hình th ức đ ầu t ư qu ốc t ế
mà nhà đầu tư nước ngoài góp một lượng vốn đủ lớn để thiết lập các c ơ sở sản xuất, kinh
doanh, nhờ đó cho phép họ trực tiếp tham gia điều hành đối t ượng mà h ọ b ỏ v ốn đ ầu t ư,
cùng với các đối tác nước nhận đầu tư chia sẻ rủi ro và thu lợi nhuận từ nh ững ho ạt đ ộng
đầu tư đó.
Đặc điểm:
Đầu tư trực tiếp nước ngoài mang theo toàn bộ tài nguyên kinh doanh vào nước
nhận vốn nên nó có thể thúc đẩy phát triển ngành nghề m ới, đặc bi ệt là nh ững ngành đòi
hỏi cao về kỹ thuật, công nghệ hay cần nhiều vốn. Do vậy, nguồn vốn này có tác d ụng
cực kỳ to lớn đối với quá trình công nghiệp hoá, chuyển dịch c ơ c ấu kinh t ế và t ốc đ ộ tăng
trưởng nhanh ở nước nhận đầu tư.
FDI có đặc điểm cơ bản khác với các nguồn vốn n ước ngoài khác là vi ệc ti ếp nh ận
nguồn vốn này không phát sinh nợ cho các nước tiếp nhận. Thay vì nhận lãi su ất trên v ốn
đầu tư, nhà đầu tư nhận được phần lợi nhuận thích đáng khi d ự án đ ầu t ư ho ạt đ ộng có
hiệu quả.
2.2.4 Nguồn vốn từ thị trường vốn quốc tế
Khái niệm:
Là nguồn vốn huy động từ thị trường chứng khoán trên thế gi ới, bằng vi ệc bán trái
phiếu, cổ phiếu của chính phủ, các công ty trong nước ra nước ngoài.
Đặc điểm:
Có thể huy động vốn với số lượng lớn, trong thời gian dài đ ể đáp ứng nhu c ầu v ề
vốn cho nến kinh tế mà không bị ràng buộc bởi các đi ều ki ện v ề tín d ụng quan h ệ cho vay
để gây sức ép với nước huy động vốn trong các quan hệ khác.
Tạo điều kiện cho cho nước tiếp nhận vốn tiếp cận với thị trường vốn quốc tế .
Với việc trực tiếp tham gia thị trường vốn quốc tế, đây sẽ là cơ hội tốt để thúc đẩy TTCK
trong nước phát triển trong tương lai. Đối với hình thức huy đ ộng này, ng ười đi vay có th ể
tăng thêm tính hẫp dẫn bằng cách đưa ra một số yếu tố kích thích.
6
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
Khả năng thanh toán cao do có thể mua bán, trao đổi trên th ị tr ường th ứ c ấp, chính
vì vậy hình thức này tương đối hấp dẫn với các nhà đầu tư nước ngoài.
7
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
III/ Vai trò & mối quan hệ của nguồn vốn đầu tư trong nước & nguồn
vốn đầu tư nước ngoài đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế:
Trước hết chúng ta cần khẳng định: đối với sự tăng trưởng và phát tri ển kinh t ế
một quốc gia, nguồn vốn trong nước và nguồn vốn n ước ngoài có môi quan hê ̣ h ữu c ơ, bô ̉
́
sung cho nhau trong đó nguồn vốn trong nước đóng vai trò quyết định và nguồn vốn đầu tư
nước ngoài đóng vai trò quan trọng không thể thiếu.
1. Vai trò quyết định của nguồn vốn đầu tư trong nước đối với tăng trưởng và
phát triển kinh tế:
Chủ nghĩa duy vật biện chứng đã từng khẳng định: “Sự phát tri ển của bất c ứ sự
vật nào đểu bắt nguồn từ sự chuyển biến, giải quyết các mối quan hệ diễn ra ngay trong
bản thân sự vật đó. Điều này giữ vai trò quyết định tới t ồn t ại và phát tri ển c ủa s ự v ật”.
Cũng giống như vậy, để nền kinh tế một quốc gia có thể tăng trưởng và phát tri ển m ột
cách bền vững thì điều đầu tiên cần chú trọng đó chính là vấn đề phát huy các yếu t ố n ội
lực. Điều đó có nghĩa là vai trò quyết định cho quá trình tăng tr ưởng và phát tri ển đ ất n ước
phải đặt lên các nhân tố từ trong nước. Và ngu ồn vốn trong nước đã thể hiện được rõ
những ưu điểm trong vai trò quyết định của mình. Với tính chất là nội lực của một quốc
gia, chúng ta có thể chủ động trong việc đầu tư nguồn vốn trong nước vào những lĩnh vực
cần thiết để phát triển nền kinh tế mà không phải chịu bất kì một sự ràng buộc lệ thuộc
nào. Hơn nữa, nguồn vốn trong nước được huy động từ các thành phần kinh tế trong nước
nên nó mang tính ổn định và đảm bảo hơn nguồn vốn từ nước ngoài. Không chỉ có vậy, vai
trò quyết định của nguồn vốn trong nước còn được thể hiện đặc biệt rõ ràng hơn trong các
ý sau.
1.1 Nguồn vốn trong nước là nguồn đóng góp lớn vào GDP toàn xã hội, góp phần thúc
đẩy tăng trưởng phát triển kinh tế.
Thông qua việc sử dụng nguồn vốn đầu tư trong nước để đầu tư vào nhiều lĩnh
vực của nền kinh tế nguồn vốn đầu tư trong nước đã đóng góp 1 phần lớn vào GDP toàn
xã hội. Cụ thể như việc sử dụng nguồn vốn từ ngân sách nhà nước để đầu tư cho các dự
án kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội đã tạo môi trường và điều kiện thuận lợi cho các doanh
nghiệp trong mọi lĩnh vực khác phát triển. Các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng thường đòi
hỏi nguồn vốn huy động lớn và khả năng thu hồi vốn chậm, do đó ít doanh nghiệp nào có
đủ tiềm lực kinh tế để thực hiện. Vì thế nguồn vốn trong nước sẽ được đầu tư vào xây
8
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
dựng các kết cấu hạ tầng cơ bản như hệ thống điện lưới quốc gia, đường xá, giao thông
liên lạc... từ đó tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển và xây dựng hoạt động nhà
xưởng, mở rộng hoạt động kinh doanh, qua đó phát tri ển kinh tế vùng, miền tạo ra nguồn
GDP không nhỏ đóng góp vào tổng GDP của toàn xã hội. Còn nguồn vốn tín dụng nhà
nước với ưu điểm lãi suất thấp đã bổ sung cho các doanh nghiệp một nguồn vốn rẻ cho
hoạt động sản xuất kinh doanh, tranh thủ được các cơ hội tạo thêm lợi nhuận, vốn để mở
rộng qui mô cũng như nâng cao chất lượng sản phẩm. Từ đó làm tăng doanh thu đ ồng thời
góp phần làm tăng GDP cho toàn xã hội.
1.2 Nguồn vốn đầu tư trong nước đóng vai trò định hướng cho việc thay đổi cơ cấu kinh
tế, cân bằng thị trường hàng hóa, giúp cho nền kinh tế quốc gia tăng trưởng, phát triển
toàn diện, đồng đều.
Các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài đa phần lựa chọn cho mình các ngành,
lĩnh vực có vốn đầu tư không quá lớn, thu hồi vốn nhanh chóng đ ể đ ầu t ư thu l ợi nhu ận.
Mặt khác, nền kinh tế lại có những ngành vai trò không thể thiếu nhưng đòi hỏi nguồn
vốn đầu tư rất lớn như điện, xi măng, dầu khí; hoặc những ngành l ợi nhuận thu về nhỏ,
khả năng thu hồi vốn chậm ví dụ như các công trình công cộng, các ho ạt động của nhà
nước nhằm giải quyết những thất bại của thị trường. Chỉ có thông qua nguồn vốn trong
nước cụ thể là nguồn vốn nhà nước mới có thể đầu tư vào các v ấn đề này. Vì v ậy, nguồn
vốn trong nước đặc biệt nguồn vốn nhà nước lúc này s ẽ đóng vai trò chủ đạo giúp cân
bằng thị trường hàng hóa trong nền kinh tế, giúp cho nền kinh tế quốc gia tăng trưởng,
phát triển toàn diện, đồng đều.
Không chí có vậy, vai trò quyết định của nguồn vốn đầu tư trong n ước đ ối v ới tăng
trưởng và phát triển nền kinh tế còn được thể hiện trong vi ệc định hướng cho quá trình
thay đổi cơ cấu kinh tế. Bằng việc nguồn vốn đầu tư trong nước tập trung vào những
ngành quan trọng như công nghiệp, dịch vụ, c ơ cấu kinh t ế c ủa qu ốc gia s ẽ t ừng b ước
biến chuyển theo định hướng đã đề ra của nhà nước: tăng tỉ trọng công nghi ệp, d ịch v ụ;
giảm tỉ trọng nông nghiệp. Theo đó, nguồn vốn nước ngoài có được định h ướng đ ầu t ư,
tiếp tục trợ giúp nguồn vốn trong nước đẩy nhanh thời kì quá đ ộ đ ưa n ền kinh t ế qu ốc gia
tiếp tục phát triển lên một trình độ cao hơn.
1.3 Nguồn vốn đầu tư trong nước có vai trò đảm bảo sự phát triển toàn diện, không lệch
lạc giữa các vùng miền của nền kinh tế, góp phần giúp nền kinh tế tăng trưởng, phát triển
mộtc cách bền vững
9
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
Trong một quốc gia việc phát triển không đồng đều giữa các vùng miền là khó
tránh khỏi. Vì vậy cần có các nguồn vốn đầu tư hợp lí để giảm bớt sự không đồng đều
này, làm cho nền kinh tế trở nên phát triển toàn diện hơn. Đối với những khu vực vùng
sâu, vùng xa nơi mà nền sản xuất còn chưa phát triển, hệ thống giao thông vận tải, thông
tin liên lạc còn lạc hậu thì việc đón nhận nguồn vốn từ nước ngoài đầu tư vào đây là rất ít
có hi vọng. Lí do là nguồn vốn từ nước ngoài thường chọn những vùng, thành phố trọng
điểm nơi mà có hệ thống kết cấu hạ tầng tương đối phát triển, gần nguồn nguyên liệu và
có thị trường tiêu thụ lớn. Lúc này nguồn vốn đầu tư trong nước sẽ đảm nhận vai trò đầu
tư vào các vùng còn khó khăn, kinh tế chưa phát triển, giúp các vùng miền đó tận dụng và
phát huy được thế mạnh, nội lực của mình. Qua đó sẽ giải quyết công ăn việc làm cho lao
động trong vùng, nâng cao mức sống cũng như trình độ dân trí và từ đó sẽ làm giảm
khoảng cách chênh lệch giữa các vùng. Điều này cho thấy nguồn vốn trong nước đóng vai
trò rất quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển và tăng trưởng toàn diện của nền kinh
tế.
1.4 Nguồn vốn trong nước góp phần kiềm chế lạm phát trong nền kinh tế, đẩy nhanh
tiến trình cổ phần hóa nhiều doanh nghiệp nhà nước, tạo đà cho tăng trưởng và phát triển
kinh tế.
Đầu tư quá mức là một trong những nguyên nhân dẫn đến lạm phát. Vốn đầu tư là
yếu tố vật chất trực tiếp quyết định tốc độ tăng trưởng kinh t ế, nhưng đó là nói v ề đ ầu t ư
có hiệu quả. Còn nếu đầu tư không có hiệu quả, thì chẳng những tăng trưởng kinh tế phải
tốn nhiều vốn đầu tư hơn, mà còn gây ra lạm phát, xét trên nhi ều m ặt lạm phát do "chi phí
đẩy" và lạm phát do "cầu kéo". Bản thân vốn đầu tư sẽ làm cho l ạm phát "c ầu kéo"; còn
đầu tư kém hiệu quả sẽ làm cho lạm phát do "chi phí đẩy". Lạm phát do quan hệ cung -
cầu, quan hệ tiền - hàng mất cân đối thường có bề nổi, dễ nhận thấy, nhưng lạm phát do
đầu tư không có hiệu quả thì thường là lạm phát ngầm, lúc đầu rất khó nhận th ấy, nh ưng
khi nó bộc phát thì rất cao, rất khó trị và việc trị nó thường phải kèm theo cái giá ph ải tr ả
không nhỏ, thậm chí còn có thể rơi vào cuộc khủng hoảng. Do đó việc kiểm soát cả về
mặt lượng và mặt chất của việc s ử dụn nguồn vốn trong nước đặc biệt là nguồn vốn từ
ngân sách nhà nước và việc kiểm soát chặt chẽ đầu tư của các doanh nghiệp nhà nước là
một trong những biện pháp được nêu ra để chống lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.
Một trong số những vai trò không thể không kể đến của nguồn vốn trong n ước đ ối
với tăng trưởng và phát triển kinh tế đó là : nguồn vốn đầu tư trong n ước đặc bi ệt là
nguồn vốn dồi dào của khu vực dân cư và tư nhân là tác động lớn nhất thúc đẩy quá trình
10
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
cổ phần hoá các doanh nghiệp nhà nước diễn ra nhanh chóng và đồng bộ. Từ đó giải quyết
những tồn tại và tình trạng sản xuất, kinh doanh kém hiệu quả của các doanh nghiệp nhà
nước, đang gây trở ngại cho tiến trình phát triển kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế
quốc tế.
1.5 Nguồn vốn trong nước xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng đạt một trình độ nhất định
tạo điều kiện thuận lợi để thu hút vốn đầu tư nước ngoài cũng như tăng tính hiệu quả,
nhanh chóng của việc sử dụng vốn đầu tư nước ngoài, tạo nền tảng vững chãi cho sự tăng
trưởng của nền kinh tế.
Nền tảng cơ sở kiến trúc hạ tầng của quốc gia cũng có ảnh hưởng rất lớn tới khả
năng thu hút nguồn vốn, triển khai thực hiện trong các giai đoạn của quá trình sử d ụng v ốn
đầu tư. Mục tiêu của phát triển kinh tế là phải xây dựng được các c ơ sở ki ến trúc h ạ t ầng
kinh tế ở một trình độ nhất định: điện, nước, đường xá giao thông đi lại, các công trình văn
phòng hiện đại, các khu công nghiệp, khu chế xuất tập trung… để đảm bảo sao cho có th ể
khai thác tốt nhất các nguồn nguyên nhiên liệu, nguồn lao động, công nghệ… cần thiết.
Bên cạnh các khu vực kinh tế nổi bật, trọng điểm dễ thu hút nguồn vốn đầu tư
nước ngoài luôn còn có các khu v ực có tiềm năng nhưng còn đôi chút hạn chế về địa hình,
công nghệ, lực lượng lao động… thì lúc này vai trò c ủa nguồn vốn trong nước để khắc
phục các hạn chế này là rất quan trọng. Nguồn vốn trong nước sẽ đóng vai trò mở đường,
đầu tư vào việc san lấp và giải phóng mặt bằng, xây dựng các kết cấu hạ tầng cơ bản,
đầu tư đổi mới trang thiết bị trong các nhà xưởng và mở các lớp đào tạo tay nghề cho đội
ngũ công nhân. Nhờ có nguồn vốn trong nước mà các vấn đề về địa điểm, công nghệ, trình
độ tay nghề của đội ngũ lao động được giải quyết, tạo nên một môi trường đầu tư thuận
lợi đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Hơn nữa việc đó cũng tạo cho quốc gia một lợi thế
so sánh về môi trường đầu tư với các nước trong khu vực, tạo ấn tượng trong con mắt các
nhà đầu tư nước ngoài. Nhờ có nguồn vốn trong nước mà các vùng có điều kiện chưa thật
sự thuận lợi đã có khả năng thu hút và đón nhận vốn đầu tư nước ngoài, tạo cơ hội phát
triển kinh tế của vùng.
1.6 Sự lớn mạnh, ổn định nguồn lực vốn trong nước giúp hạn chế những mặt tiêu cực
của nguồn lực nước ngoài tới nền kinh tế, đồng thởi tạo dựng m ột khung x ương v ững
chắc cho nền kinh tế, chống lại những cơn sóng gió từ thị trường kinh tế quốc tế, thúc
đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế
11
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
Trong tình hình hội nhập với nền kinh tế trên thế giới như hiện nay thì việc bị ảnh
hưởng do các biến động kinh tế từ bên ngoài là điều không thể tránh khỏi. Khi những biến
động đó xảy ra thì nền kinh tế quốc gia sẽ chịu ảnh hưởng ít nhiều, gặp những khó khăn
như giá cả tăng cao kéo theo l ạm phát, sản xuất bị đình trệ, xảy ra tình trạng thất nghiệp...
Lúc đó thì ta càng không thể trông chờ vào các nguồn lực từ phía bên ngoài. Do đó, vai trò
của nguồn vốn trong nước trong lúc này mang tính quyết định đối với sự tăng tr ưởng phát
triển của một quốc gia. S ự ổn định và lớn mạnh nguồn vốn trong nước sẽ tạo thành một
khung xương vững chắc giúp chúng ta thực hiện các chính sách kinh tế vĩ mô và các biện
pháp cần thiết để tránh và khắc phục các ảnh hưởng do các cú sốc bên ngoài gây ra cho
nền kinh tế như điều chỉnh cung cầu, trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp xã hội…
Không chỉ có vậy, các nguồn vốn và nguồn lực trong nước, quan trọng là các nguồn
chi từ ngân sách nhà nước, các khoản tín dụng, các kho ản đầu tư phát triển c ủa các doanh
nghiệp nhà nước phải nắm giữ những vị trí then chốt trong nền kinh t ế: tài chính, d ầu khí,
viễn thông... Mở cửa cho các nhà đầu tư nước ngoài song các chính sách c ủa chính ph ủ
vẫn quy định rõ ràng những ngành nghề mà nguồn vốn đ ầu t ư n ước ngoài có th ể ti ếp c ận.
Đó là sự cẩn trọng để kiểm soát việc tiếp nhận và sử dụng ngu ồn v ốn đ ầu t ư n ước ngoài
nhằm hạn chế những mặt trái mà nguồn vốn này có thể đem theo: thâu tóm về chính trị, sự
phụ thuộc về kinh tế (trở thành sân sau của các cường quốc...). Có như vậy nền kinh t ế
mới có thể phát triển ổn định, bền vững.
Tuy nguồn vốn trong nước có một vai trò quyết định không thể thay thế như vậy,
nhưng nếu chỉ dựa vào nguồn vốn trong nước trong việc thúc đẩy và tăng trưởng kinh
tế mà không xem xét đến nguồn vai trò của nguồn vốn nước ngoài thì sẽ là một sự
thiếu sót lớn. Trong điều kiện nền kinh tế đất nước ta mới phát triển được hơn 30
năm, khả năng tích lũy của nền kinh tế còn thấp trong khi nhu cầu phát triển lại vô
cùng cấp bách, đòi hỏi phải có nguồn vốn đầu tư lớn thì nguồn vốn đầu tư trong nước
sẽ là không đủ. Do đó, nguồn vốn trong nước luôn rơi vào tình trạng thiếu và bị hạn
chế về cả qui mô và số lượng. Lúc này, sự bổ sung của nguồn vốn nước ngoài đối với
nhu cầu về vốn là rất quan trọng và kịp thời. Bên cạnh đó việc sử dụng vốn đầu tư
trong nước còn chưa hiệu quả, chưa tương xứng với tổng số vốn đã chi, gây tổn thất
cho nền kinh tế. Nhưng nếu được sự bổ sung kết hợp của nguồn vốn đầu tư nước
ngoài cùng với sự chuyển giao công nghệ, kinh nghiệm quản lí thì tổn thất đó sẽ phần
nào được giảm bớt. Như vậy trong mối quan hệ giữa hai nguồn vốn, nguôn vôn n ước
̀ ́
ngoai có vai trò tac động ngược trở lai nguôn vôn trong nước, là nguôn vôn đóng vai trò
̀ ́ ̣ ̀ ́ ̀ ́
12
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
quan trọng không thể thiêu trong việc hỗ trợ, khăc phục những nhược điểm của nguôn
́ ́ ̀
vôn trong nước trong tác động đối với sự tăng trưởng và phát tri ển kinh t ế c ủa m ột
́
quốc gia.
13
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
2. Vai trò quan trọng của nguồn vốn đầu tư nước ngoài đối với tăng trưởng và
phát triển kinh tế:
Trong mối quan hệ giữa nguồn vốn trong nước và nguồn vốn n ước ngoài tác đ ộng
đến tăng trưởng và phát triển nền kinh tế của một quốc gia, có th ể kh ẳng đ ịnh ngu ồn v ốn
nước ngoài đóng một vai trò rất quan trọng. Sở dĩ nguồn vốn đầu t ư n ước ngoài có đ ược
vai trò này là do nội bản thân nó chứa đựng nhiều ưu điểm nổi bật, đặc bi ệt là có th ể huy
động được một lượng vốn lớn trong thời gian dài để đáp ứng nhu c ầu v ốn đầu t ư cho n ền
kinh tế. Nguồn vốn đầu tư nước ngoài giúp bổ sung cho lượng vốn thi ếu hụt mà v ốn trong
nước không đáp ứng đủ trong việc phát triển nền kinh tế, mở ra và phát tri ển các lĩnh v ực
mới trong nền kinh tế. Tạo điều kiện cho nền kinh tế trong n ước giao lưu và h ội nh ập v ới
bên ngoài, từ đó nâng cao vị thế của quốc gia trên chính trường quốc tế. Dòng đ ầu t ư n ước
ngoài chảy vào còn mang theo khoa học công nghệ, kĩ thu ật, m ức thu nh ập cao cho đ ất
nước tiếp nhận vốn, giúp cho nước đó nâng cao được trình độ sản xuất, tạo công ăn vi ệc
làm và đào tạo một lượng lớn lao động có kĩ thuật cao. Đây là điều mà bất kỳ qu ốc gia nào
cũng cần, nhất là các quốc gia đang phát triển. Hơn n ữa tầm quan tr ọng c ủa ngu ồn v ốn
đầu tư nước ngoài còn được thể hiện rõ trong các vấn đề sau:
2.1 Nguồn vốn đầu tư nước ngoài góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao năng
lực sản xuất công nghiệp, tăng tỷ trọng của những ngành quan trọng cho s ự tăng tr ưởng
và phát triển của nền kinh tế.
Cơ cấu kinh tế là tổng thể mối quan hệ hữu cơ gi ữa các yếu t ố c ấu thành n ền kinh
tế. Nền kinh tế một quốc gia muốn phát triển thì phải có được m ột c ơ c ấu kinh t ế hoàn
thiện, hợp lí. Muốn chuyển dịch cơ cấu kinh tế của cả một quốc gia để hướng tới sự hoàn
thiện và hợp lí đó không phải là một vấn đề đơn giản; nó cần có sự tham gia của rất nhi ều
yếu tố trong đó yếu tố nguồn vốn đầu tư đặc bi ệt là nguồn v ốn đ ầu t ư n ước ngoài là y ếu
tố mang tính chất quyết định.
Nguồn vốn đầu tư nước ngoài làm thay đổi: thứ nhất là c ơ cấu ngành c ủa n ước
nhận đầu tư, từ sản xuất nông nghiệp sang sản xuất công nghiệp và d ịch v ụ, sau cùng là
sản xuất dịch vụ; thứ hai là thay đổi cơ cấu bên trong một ngành sản xuất, từ năng su ất
thấp công nghệ lạc hậu, lao động nhiều sang năng suất cao, công ngh ệ hiện đại, lao đ ộng
ít nhưng chất lượng trình độ cao; thứ ba là thay đ ổi c ơ c ấu bên trong m ột lĩnh v ực s ản
xuất, từ sản xuất lĩnh vực có hàm lượng công nghệ thấp sang lĩnh v ực s ản xu ất áp d ụng
công nghệ tiên tiến, có hàm lượng khoa học kĩ thuật cao. Từ đó năng lực sản xu ất trong
14
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
nền kinh tế được nâng cao, thể hiện rõ ràng nhất trong sản xuất công nghiệp, những ngành
quan trọng cần thiết để phát triển kinh tế vì thế cũng được chú trọng đầu tư hiệu quả chất
lượng hơn.
2.2 Nguồn vốn nước ngoài giúp nước nhận đầu tư có một sự quan tâm toàn diện hơn tới
các mục tiêu xã hội tạo nền tảng vững chắc để nền kinh tế tăng trưởng và phát triển lâu
dài.
Quá trình mở cửa hội nhập kinh tế làm cho số lượng doanh nghi ệp tăng lên đáng
kể, cùng với đó là nhu cầu về việc làm tăng lên. B ằng cách tuy ển d ụng lao đ ộng đ ịa
phương vào các doanh nghiệp trong khu vực vốn đầu tư nước ngoài, công ăn việc làm cho
một bộ phận không nhỏ lao động nhàn rỗi trong xã hội đã được gi ải quyết. Nhìn t ừ một
khía cạnh khác, các nguồn vốn nước ngoài khi vào nước nhận đầu tư có kèm theo m ột số
lượng lớn các nhà đầu tư nước ngoài. Họ có thể tới nước nhận đầu tư với nhiều mục đích
khác nhau như thăm dò thị trường đầu tư, giám sát quá trình đầu tư, du lịch… Điều này tạo
ra nhu cầu tiêu dùng lớn về các ngành như dịch vụ, du lịch, nhà ở, giải trí... tạo ra thị
trường cho nhiều doanh nghiệp cũng như các hộ gia đình khai thác; tiếp tục giải quyết
thêm một lượng lớn công ăn việc làm cho người lao động trên quy mô toàn xã h ội. T ỉ l ệ
thất nghiệp trong nền kinh tế được cải thiện, các vấn đ ề v ề t ệ n ạn xã h ội, nghèo đói vì
thế giảm đáng kể.
Bên cạnh đó, nguồn vốn đầu tư nước ngoài còn là công c ụ quan tr ọng h ỗ tr ợ các
nước đang và chậm phát triển thực hiện chiến lược xóa đói gi ảm nghèo. Công c ụ ch ủ y ếu
để thực hiện mục tiêu này là nguồn viện trợ ODA. Đối với các n ước nghèo, ODA là m ột
cơ hội để nâng cao chất lượng cuộc sống của những người nghèo. Nh ờ có ngu ồn v ốn đ ầu
tư nước ngoài, nước sở tại nhận được nhiều sự hỗ trợ trực ti ếp và gián ti ếp đ ể có m ột s ự
quan tâm đầu tư toàn diện sâu sắc hơn đến các mục tiêu xã hội, tạo m ột n ền t ảng đ ể n ền
kinh tế có thể tăng trưởng và phát triển bền vững, lâu dài.
2.3 Nguồn vốn đầu tư nước ngoài góp phần thúc đẩy quá trình chuyển giao công nghệ,
nâng cao trình độ khoa học công nghệ của nước nhận đầu tư để từ đó, tạo đà tăng trưởng
phát triển kinh tế.
Khoa học công nghệ luôn được coi là yếu tố then chốt tác đ ộng đ ến tăng tr ưởng
kinh tế. Đây là yếu tố quyết định để các nước có thể đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh t ế,
cải thiện được cuộc sống. Trong đó nguồn vốn đầu tư n ước ngoài có vai trò đ ặc bi ệt quan
15
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
trọng đối với quá trình phát triển khoa học công nghệ thông qua chuyển giao công ngh ệ,
phổ biến công nghệ và phát minh công nghệ. Các doanh nghiệp đầu tư n ước ngoài luôn
mang theo công nghệ sản xuất cao vào n ước ti ếp nhận đầu tư, khi đó, n ước s ở t ại s ẽ có
cơ hội được tiếp cận và học hỏi các công nghệ cao này. Từ đó, năng l ực sản xu ất và năng
suất lao động được cải thiện. Các sản phẩm sản suất trong n ước sẽ nâng cao đ ược tính
cạnh trạnh trên thị trường thế giới cũng như là so với sản phẩm ngo ại nh ập. N ền t ảng
công nghệ vững chắc, tiên tiến sẽ là một bệ phóng cho nền kinh tế của qu ốc gia tăng
trưởng & phát triển đến một trình độ cao hơn.
2.4 Nguồn vốn đầu tư nước ngoài đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao, nâng cao
tiềm lực giúp nền kinh tế tăng trưởng và phát triển.
Không những chuyển giao công nghệ mà các dòng v ốn ngoài n ước còn tác đ ộng
gián tiếp tới sự tăng trưởng và phát triển kinh tế thông qua chất l ượng c ủa th ị tr ường lao
động. Cụ thể, các dự án có vốn đầu tư nước ngoài phần lớn muốn tận dụng nguồn lao
động đông giá rẻ ở nước nhận đầu tư, khi đó các doanh nghiệp FDI sẽ phải bỏ ra chi phí,
công sức và thời gian ko nhỏ để đào tạo 1 nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn cao, tay
nghề giỏi, có năng lực quản lí để sử dụng trong doanh nghiệp c ủa h ọ... Vậy là, điều đầu
tiên nguồn vốn đầu tư nước ngoài đã tác động đến sự phát triển c ủa quốc gia mà chúng ta
đã đề cập đến trong phần 2.1 đó là việc tạo công ăn việc làm cho người lao động, giảm tỉ
lệ thất nghiệp trong nền kinh tế, bước đầu góp phần xây dựng m ột n ền kinh tế kh ỏe
mạnh, chất lượng. Đi kèm với đó, trong sự vận hành của n ền kinh tế luôn t ồn t ại dòng
chuyển dịch lao động từ khu vực này sang khu vực khác. Một số lượng không nhỏ lao
động trình độ cao từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chuyển d ịch sang
khu vực có vốn đầu tư trong nước. N guồn lao động trong khu vực đầu tư trong nước vì
thế cũng được nâng cấp, cải thiện. Nguồn vốn đầu tư nói chung cũng vì th ế có th ể nâng
cao hiệu quả chất lượng sử dụng, từ đó nâng cao tiềm lực giúp n ền kinh t ế tăng tr ưởng và
phát triển
2.5 Nguồn vốn đầu tư nước ngoài tác động làm hoàn thiện, tăng khả năng cạnh tranh, tăng
tính hiệu quả của thị trường tài chính của nước nhận đầu tư.
Nguồn vốn đầu tư nước ngoài là một nguồn lực dồi dào thúc đ ầy th ị tr ường tài
chính nước nhận đầu tư phát triển đặc biệt thể hiện rõ ràng nh ất ở th ị tr ường ch ứng
khoán. Vốn đầu tư nước ngoài vào cổ phiếu trong nước sẽ giúp giảm chi phí vốn và đa
dạng hóa rủi ro. Sự có mặt của các nhà đầu tư n ước ngoài vô hình chung t ạo m ột áp l ực
16
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
cải thiện thể chế và chính sách lên nước nhận đầu tư. Không chỉ có vậy, đi kèm với nguồn
vốn đầu tư nước ngoài là các công ty đánh giá m ức đ ộ tín nhi ệm s ẽ có tác đ ộng tích c ực,
góp phần cải thiện chất lượng thông tin trên thị tr ường và nh ờ đó tăng tính hi ệu qu ả c ủa
thị trường chứng khoán. Cơ chế cáo bạch sẽ tăng lên và giúp nước sở tại phát tri ển các
dịch vụ về kế toán, kiểm toán, các dịch vụ môi giới và kinh doanh ch ứng khoán. V ậy là,
cùng với nguồn vốn đầu tư nước ngoài thị trường tài chính trong n ước s ẽ t ừng b ước đ ược
cải thiện, hoàn chỉnh, nâng cao chất lượng và hi ệu quả trong việc thúc đ ẩy tăng tr ưởng và
phát triển kinh tế quốc gia.
2.6 Dong vôn đầu tư nước ngoai giup tạo dựng một môi trường canh tranh giữa các thành
̀ ́ ̀ ́ ̣
phần kinh tế tạo động lực cho sự tăng trưởng và phát triển kinh tế.
Điều đầu tiên chúng ta cần khẳng định: c ạnh tranh luôn là động lực cho sự phát triển. So
với các nhà đầu tư trong nước, các doanh nghiệp có vốn nước ngoài luôn lợi thế hơn do có
nguồn vốn lớn, công nghê, kinh nghiệm quản lý hiện đại, và nhiều ưu đãi, khuyến khích
mà chính phủ nước nhận đầu tư dành cho họ. Vì vậy, sức cạnh tranh của các doanh nghiệp
nước ngoài là rất cao. Để có thể cạnh tranh với các đối tác nước ngoài trên sân nhà, các
doanh nghiệp nước sở tại buộc phải tự mình đổi mới, mở rộng quy mô hoạt động, gia tăng
sô lượng và chất lượng các nguồn vốn đầu tư (đi vay, liên kết hợp tác giữa các doanh
nghiệp..) đồng thời cải tiến công nghệ, học hỏi các kỹ năng và kinh nghiệm trong quản lý
sản xuất. Như vậy, chính nguồn vốn đầu tư nước ngoài đã tạo ra động lực cạnh tranh làm
cho nguồn vốn trong nước phải được sử dụng hiệu quả hơn, hợp lý hơn. Tựu chung lại,
nền kinh tế của quốc gia nhận đầu tư sẽ có được những bước phát triển đáng kể nhờ hi ệu
quả và chất lượng của việc huy động và sử dụng các nguồn v ốn đầu t ư trong và ngoài
nước.
2.7 Nguồn vốn đầu tư nước ngoài là nguồn cung ngoại tệ đáng kể, đảm bảo cho nhu cầu
ngoại tệ của đất nước, nâng cao năng lực xuất nhập khẩu, đầu tư ra nước ngoài và trả
nợ, tạo đà tăng trưởng vả phát triển
Khi đất nước càng phát triển thì nhu cầu hội nhập càng cao, nhu c ầu xu ất nh ập
khẩu càng lớn. Đối với các nước đang phát triển, ngay trong hoạt động sản xuất của doanh
nghiệp, nhu cầu về máy móc công nghệ cao là rất lớn, vi ệc này đòi h ỏi ph ải nh ập kh ẩu t ừ
bên ngoài, muốn nhập khẩu thì ngoại tệ là thứ không thể thi ếu. Mặt khác, vi ệc tr ả n ợ
nước ngoài cũng yêu cầu một lượng ngoại tệ không nhỏ. Lúc đó ngu ồn v ốn đ ầu t ư n ước
ngoài phát huy vai trò của mình là phần cung ngo ại tệ đáng k ể: làm gia tăng gián ti ếp
17
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
lượng ngoại tệ tại các ngân hàng trong nền kinh tế thông qua các ngu ồn vi ện tr ợ b ằng
ngoại tệ, chuyển trực tiếp vào ngân sách chính phủ, các nhà đầu tư trực ti ếp hay gián ti ếp
mua bán chứng khoán cũng phải thực hiện đầu tư qua thao tác chuyển đổi ngoại tệ qua n ội
tệ. Bên cạnh đó, nguồn vốn này cũng có tác động tới các kho ản ti ết ki ệm ngo ại t ệ qu ốc
gia, có mặt trong chính sách quản lý tỷ giá hối đoái trên th ị tr ường ti ền t ệ, ổn đ ịnh t ỷ giá
trong nước khi cần thiết; từ đó giúp ổn đinh vĩ mô nền kinh tế. Nền kinh tế có ồn định mới
đảm bảo môi trường đầu tư an toàn và hoạt động có hiệu qu ả c ủa các ngu ồn v ốn trong và
ngoài nước.
18
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
2.8 Đầu tư nước ngoài giúp tiếp cận thị trường quốc tế, mở rộng quan hệ đối
ngoại, chủ động hội nhập kinh tế với khu vực và thế giới
Khi có luồng vốn đầu tư nước ngoài vào sẽ tạo ra m ột thị trường v ốn qu ốc t ế mà
tại đó các quốc gia có thể thu hút và huy động vốn m ột cách d ễ dàng và hi ệu qu ả. Không
những thế, nguồn vốn nước ngoài còn đóng vai trò quan tr ọng trong vi ệc thúc đ ẩy xu ất
khẩu, giao lưu, trao đổi hàng hoá tạo điều kiện cho việc mở rộng quan hệ đối ngoại và hội
nhập kinh tế với khu vực và thế giới.
3. Mối quan hệ của nguồn vốn đầu tư trong nước và nguồn vốn đầu tư
nước ngoài tác động đến tăng trưởng và phát triển kinh tế:
“Nguồn vốn trong nước” + “nguồn vốn nước ngoài”
Có đơn giản chỉ là một phép tính 1 + 1 = 2 ???
Tác động đầu tiên của mối quan hệ giữa nguồn vốn trong nước và nguồn vốn n ước
ngoài đối với tăng trưởng - phát triển kinh tế mà chúng ta nhắc đ ến, đó là s ự k ết h ợp gi ữa
hai nguồn vốn làm gia tăng tổng nguồn vốn đầu tư toàn xã h ội. Xét v ề m ặt s ố l ượng, s ự
kết hợp này có thể nói đơn thuần là phép tính 1+1= 2, nó làm tổng vốn đầu tư của một
quốc gia tăng lên.
Như chúng ta đã biết, các nguồn vốn huy động thường được sử dụng tr ước h ết cho
mục tiêu lợi nhuận kinh tế. Song một nền kinh tế muốn phát tri ển bền vững và lâu dài thì
các vấn đề đầu tư phát triển xã hội cũng phải được chú trọng. Đối với tất c ả các quốc gia,
tỷ trọng các khoản chi cho sự nghiệp phát triển xã hội là không hề nhỏ trong tổng chi của
tổng vốn đầu tư. Cũng chính vì thế, kho ản vốn cho các dự án đầu tư phát triển kinh tế sẽ
bị thu hẹp lại. Với sự bổ sung đóng góp của các nguồn vốn ngoài nước (như ODA, FDI..)
thì chính phủ có thể phân bổ và sử dụng các nguồn vốn một cách hợp lý hơn.
Chẳng hạn các ưu đãi của nguồn vốn ODA được sử dụng để bổ sung cho khoản
vốn tín dụng cho các doanh nghiệp vay của nhà nước, và một phần dòng vốn này được sử
dụng cho các dự án mang tính chất xã hội cao ở các lĩnh vực như giáo dục, y tế, xóa đói
giảm nghèo, các dự án cung cấp nước sạch, xây dựng các công trình đường giao thông…
Chính nhờ có nguồn vốn này mà trách nhiệm xã hội của các nguồn vốn trong nước được
san sẻ. Tính một cách hợp lý, chúng ta sẽ có phần lớn hơn các khoản vốn đầu tư phục vụ
cho đầu tư phát triển kinh tế, trước hết là từ trong nước sau là từ các doanh nghiệp hoạt
19
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
- Vai trò, mối quan hệ của nguồn vốn trong nước & nước ngoài trong việc thúc đẩy tăng trưởng
ktế
động kinh tế ở khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, Vậy là, từ phép cộng nguồn vốn đầu tư
trong nước với nguồn vốn đầu tư nước ngoài, việc đầu tư cho tăng tr ưởng phát tri ển c ủa
quốc gia có một tiềm lực lớn mạnh hơn, sẽ có thêm nhiều lĩnh vực được đầu tư hơn, đồng
thời, các lĩnh vực sẽ được đầu tư theo chiều sâu hơn, nâng cao hiệu quả của các dự án.
Song nói đến sự tăng trưởng và phát triển của một quốc gia nhận đ ược gì t ừ m ối
quan hệ giữa nguồn vốn trong nước và nguồn vốn nước ngoài, chúng ta có th ể kh ẳng đ ịnh
rằng phép tính 1+1 xét dưới phương diện kinh tế đã làm được nhiều hơn con số 2. Mối
quan hệ kết hợp giữa hai nguồn vốn mà kết quả c ủa nó không ch ỉ d ừng l ại ở s ự gia tăng
về quy mô, số lượng, mà đi kèm với nó còn là sự ra đời của nhiều lo ại hình doanh nghi ệp
mới, nhiều ngành kinh tế mới... Cùng với sự ra đời cuả các lo ại hình doanh nghi ệp m ới
với các hình thức sở hữu phong phú là sự xuất hi ện của các ph ương th ức kinh doanh linh
hoạt, đa dạng, ngày càng hiện đại: các hợp đồng hợp tác kinh doanh, đ ại lý ủy quyền, hình
thức góp vốn cổ phần… Những lĩnh vực, thành phần kinh tế m ới ra đ ời càng ngày càng
mở rộng và tăng thêm tiềm năng phát triển của nền kinh tế.
Không dừng lại ở đó, mối quan hệ giữa hai nguồn vốn còn là m ột cú hích cho năng
lực khoa học công nghệ quốc gia. Đối với mỗi quốc gia, khoa học công ngh ệ là ngu ồn l ực
phải được xây dựng lâu dài, nếu chỉ dựa vào nội lực (nguồn vốn đầu tư trong n ước) thì
quá trình phát triển rất chậm không theo kịp với trình đ ộ phát tri ển chung c ủa khu v ực và
thế giới, vì thế cần có sự bổ sung từ nguồn vốn nước ngoài. Sự bổ sung đó làm ngu ồn v ốn
dành cho việc đầu tư khoa học công nghệ trở nên phong phú đa dạng hơn, không ch ỉ t ừ
ngân sách Nhà nước mà còn từ các quỹ, tổ chức trong ngoài n ước. Khoa h ọc công ngh ệ vì
thế có một nền tảng vững chãi hơn để phát triển, từ đó gia tăng năng l ực s ản xu ất, năng
suất lao động, cải tiến và nâng cao chất lượng c ủa các sản ph ầm, đ ưa n ền kinh t ế lên m ột
trình độ cao.
Tuy vậy không phải lúc nào phép cộng “nguồn vốn trong nước” và “ngu ồn v ốn
nước ngoài” cũng đem lại cho sự tăng trưởng và phát tri ển c ủa n ền kinh t ế nh ững thu ận
lợi và ưu thế. Đó là lúc phép cộng trong mối quan hệ c ủa hai ngu ồn v ốn này th ể hi ện giá
trị 1+1 < 2
Một điều hiển nhiên là các khoản vay từ nước ngoài mang lại m ột gánh n ặng n ợ
rất lớn cho nước nhận vốn, có nhiều trường hợp, khoản nợ này kéo dài nhiều năm, nhi ều
thập kỷ, gây nên tình trạng thâm hụt ngân sách kéo dài, gây ảnh h ưởng tiêu c ực đ ến vi ệc
đầu tư phát triển trong tương lai . Mặt khác, các khoản viện trợ, vay ưu đãi không bao giờ
đi một mình, các khoản này luôn luôn đi kèm với các đi ều ki ện rằng bu ộc v ề chính tr ị.
20
Nhóm 7 Lớp Đầu tư 2
nguon tai.lieu . vn
