Xem mẫu
- ĐỀ TÀI 2: tử tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng,và sự vận dụng tư tưởng đó vào đạo đức lối sống của sinh viên hiện nay. 1
- MỤC LỤC Trang A. Mở đầu.................................................................................................................... 2 ................................................................................................................................................ B. Nội dung...................................................................................................................3 ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ I. tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng........................................................3 1. Đạo đức cộng sản còn xa, nhưng đạo đức cách mạng là mỗi ngày, là cả đời................................................................................................... 8 2. Hồ Chí Minh cho rằng, chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa anh hùng là một trong những biểu hiện rõ nhất của phẩm chất cách mạng Việt Nam................8 3. Phẩm chất tư tưởng Hồ Chí Minh thể hiện ở cuộc đời hoạt động không biết mệt mỏi vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người..............................................................................................................................9 4. Giải quyết vấn đề dân tộc và dân chủ ở Việt Nam............................................. …9 II.vận dụng tư tưởng đó vào xây dựng đạo đức, lối sống cho sv hiện nay.............14 1 -chăm lo xây dựng, bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau:.............14 2
- 2 - Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau như thế nào?.....................16 3 - Để thanh, thiếu niên và nhi đồng xứng đáng là thế hệ cách mạng của đời sau, họ cần được bồi dưỡng những gì?.......................................17 C. kết luận....................................................................................................................20 Danh mục tài liệu tham khảo.......................................................................................21 A. MỞ ĐẦU HỒ CHÍ MINH là con người đa tài, nhưng lại có cuộc đời sống rất gi ản d ị, g ần gũi với nhân dân.nhưng đàng sau cái con người giản dị đó đã có một hoài bão bão lớn cho cả đồng bào,cho cả dân tộc việt nam và hơn hết đó là cho cả loài người bị áp bức bóc lột trên toàn thế giới.Tư tưởng của người như ánh mặt trời soi sáng mọi chân lý, là kim chỉ nam cho đảng cho dân tộc bị áp bức bóc lột. Học tập tư tưởng HCM nhằm khơi dậy và phát huy các giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp ,đấu tranh khắp phục sự suy thoái về đạo đức ,lối sống,chặn đứng và đẩy lùi quan liêu,tham nhũng lãng phí và các tệ nạn xã h ội, hình thành và phát tri ển các giá trị đạo đức của chủ nghĩa xã hội, xây dựng con người Vi ệt Nam xã h ội ch ủ nghĩa xã hội có nhân cách cao đẹp, bản lỉnh chính trị vũng vàng, có l ối s ống văn minh, xây dụng quan hệ xã hội lành mạnh. Tư tưởng của HCM về cách mạng khác với ông cha ta đi trước như: Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Hoàng Hoa Thám. Nhung người cũng rất khâm phục tinh than c ứu nước của ông cha ta đi trước, nhưng người cũng không tán thành mà đi theo con đường khác và con đường đó đã được lịch sử gi nhận là đã đạt được thành quả và mục đích mà cả cuộc đời người đã đề ra. HCM là người tiêu bi ểu nh ất v ề đ ạo đ ức cách mạng, người đã xây dựng nền đạo đức cách mạng ở Việt Nam. Ng ười đã phát triển lý luận đạo đức Mark-lenin kế thừa xuất sắc nh ững tinh hoa đ ạo đ ức c ủa dân tộc. người đã tự tu dưỡng, rèn luyện mình trở thành người mẫu mực nhất, là tấm 3
- gương trong sáng nhaats về đạo đúc cách mạng. đó là di sản văn hóa vô cùng quý giá của dân tộc ta và đảng ta. HCM là người việt nam đẹp nhất là tiêu biểu cho phẩm chất đạo đức và khí phách của dân tộc ta và đảng ta. Trước lúc đi xa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại lời di huấn dặn dò v ề Đ ảng, và vấn đề đạo đức cách mạng: "Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, phải thật sự c ần, ki ệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân". Cả cuộc đời của mình, Ng ười đã t ự th ực hiện một cách hoàn chỉnh, trọn vẹn những tư tưởng và khát vọng đạo đ ức cách mạng; Người vừa là nhà lý luận đạo đức cách mạng, vừa là một tấm gương đạo đức gần độc nhất. trong sáng gũi và đáo Về đạo đức cách mạng, Hồ Chí Minh nói: "Đạo đức đó không ph ải là đ ạo đ ức th ủ cựu. Nó là đạo đức mới. Đạo đức vĩ đại, nó không vì danh v ọng c ủa cá nhân, mà vì lợi ích chung của Đảng, của dân tộc, của loài người". Và theo cách di ễn đ ạt bình d ị của Người: Đạo đức như gốc của cây, ngọn nguồn của sông suối, sức mạnh của con người, sức có mạnh mới gánh được nặng, và đi được xa. Ngay trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Đảng ta tiến hành sự nghiệp vĩ đại gi ải phóng và thống nhất đất nước, Người đã khái quát và cảnh báo: "Một dân tộc, một Đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nh ất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không còn trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân". Người cũng thường xuyên nhấn mạnh: "Đảng phải là đạo đức, là văn minh", cán bộ, đ ảng viên có đ ạo đ ức cách mạng phải vừa hồng vừa chuyên, hội tụ đủ đức tài, đức là gốc; phải có sự trung với nước, hiếu với và dân. Tư tưởng và tấm gương đạo đức cách mạng trong sáng của Hồ Chí Minh là tài s ản tinh thần vô giá của Đảng và dân tộc ta. Nghiên cứu, học tập và làm theo t ấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là niềm vinh dự, tự hào của mỗi cán bộ, công ch ức đối với Bác kính yêu - một con người mà tư tưởng và tầm vóc vĩ đại đã v ượt qua mọi không gian và thời gian, trở thành một biểu tượng đẹp đẽ của văn minh nhân loại: Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới. B. NỘI DUNG I, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG. 4
- Chủ tịch Hồ Chí Minh là người nêu một tấm gương mẫu mực về thực hành đ ạo đ ức cách mạng để toàn Đảng, toàn dân noi theo. Suốt cuộc đời hoạt đ ộng cách m ạng, lãnh tụ Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm tới giáo dục, rèn luy ện đạo đức cách m ạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Th ống kê trong di s ản Hồ Chí Minh đ ể l ại có t ới gần 50 bài và tác phẩm bàn về vấn đề đạo đức. Có th ể nói, đ ạo đức là m ột trong những vấn đề quan tâm hàng đầu của Hồ Chí Minh trong sự nghiệp cách mạng. Hồ Chí Minh quan niệm đạo đức là nền tảng và là sức mạnh của người cách m ạng, coi đó là cái gốc của cây, ngọn nguồn của sông nước: Người cách mạng ph ải có đạo đức cách mạng làm nền tảng thì mới hoàn thành được nhi ệm v ụ cách mạng v ẻ vang vì sự nghiệp độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Người viết: “Cũng nh ư sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây ph ải có g ốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân” Người quan niệm đạo đức t ạo ra s ức mạnh, nhân tố quyết định sự thắng lợi của mọi công việc: “Công việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hay kém”. Quan niệm l ấy đ ức làm g ốc c ủa H ồ Chí Minh không có nghĩa là tuyệt đối hoá mặt đức, coi nh ẹ m ặt tài. Ng ười cho r ằng có tài mà không có đức là người vô dụng nhưng có đức mà không có tài thì làm vi ệc gì cũng khó. Cho nên, đức là gốc nhưng đức và tài ph ải kết h ợp v ới nhau đ ể hoà thành nhiệm vụ cách mạng. Vì vậy Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sáng lập, rèn luyện và lãnh đạo Đảng ta trên cơ sở vận dụng chủ nghĩa Mác-Lênin về xây dựng Đảng. Song, Hồ Chí Minh không chỉ quan tâm xây dựng Đảng về tư tưởng, chính tr ị và t ổ ch ức, mà còn đề cập đến một phương diện khác, đó là xây dựng Đảng về đạo đức cách mạng. Bác Hồ đã mở rộng nội hàm về công tác xây dựng Đảng bao gồm chính trị, tư tưởng, tổ chức và về đạo đức, lối sống. Đây là đóng góp của Chủ tịch Hồ Chí Minh về mặt lý luận trong công tác xây dựng Đảng trên cơ sở chủ nghĩa Mác-Lênin. Qua nghiên cứu cho thấy từ rất sớm, Hồ Chí Minh quan niệm đạo đức cách mạng là gốc của người cách mạng. Trong tác phẩm “Đường kách mệnh”, Bác đã nêu "Tư cách một người cách mạng" ở mục đầu tiên. Bác đề cập đạo đức cách mạng trong 3 mối quan hệ: Tự mình, đối với người, đối với việc. Bác từng nói: “Làm cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới là một sự nghiệp vẻ vang, nhưng nó cũng là một nhiệm vụ rất nặng nề, một cuộc đấu tranh phức tạp, lâu dài và gian khổ. Sức có mạnh mới gánh được nặng, đi được xa. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang”. “Mọi việc thành hay bại, chủ chốt là do cán bộ có thấm nhuần đạo đức cách mạng hay không”. “Có đạo đức cách mạng thì gặp khó khăn, gian khổ, thất bại cũng không sợ sệt, rụt rè lùi bước…”, “khi gặp thuận lợi và thành công nhưng vẫn giữ 5
- vững tinh thần gian khổ, chất phát, khiêm tốn”, “lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”, “lo hoàn thành nhiệm vụ cho tốt chứ không kèn cựa về mặt hưởng thụ, không công thần, không quan liêu, không kiêu ngạo, không hủ hóa”. Bác Hồ thường nhắc nhở cán bộ, đảng viên rằng: “Đảng ta là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời đại biểu cho quyền lợi của dân tộc”. Bác yêu cầu người cách mạng phải thấy rõ điều đó và phải phấn đấu hết mình cho sự nghiệp cao cả và sứ mệnh lịch sử vẻ vang đó. Trong bài viết về đạo đức cách mạng năm 1958, Bác nêu rõ bản chất và nội dung của đạo đức cách mạng, đồng thời cũng nêu rõ những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân và đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân. Trong bài viết này, Bác nêu 5 phẩm chất đạo đức mà cán bộ, đảng viên phải phấn đấu rèn luyện, gìn giữ. Đó là: - Đạo đức cách mạng là tuyệt đối trung thành với Đảng, với nhân dân. - Là ra sức phấn đấu để thực hiện mục tiêu của Đảng. - Vô luận trong hoàn cảnh nào cũng phải quyết tâm chống mọi kẻ địch, luôn luôn cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, quyết không chịu khuất phục, không chịu cúi đầu. - Vô luận trong hoàn cảnh nào, người đảng viên cũng phải đặt lợi ích của Đảng lên trên hết. - Đạo đức cách mạng là hoà mình với quần chúng thành một khối, tin quần chúng, hiểu quần chúng, lắng nghe ý kiến của quần chúng. Vì lợi ích chung của Đảng, của cách mạng, của giai cấp, của dân tộc và của loài người mà không ngần ngại hy sinh lợi ích riêng của ác nhân mình. Đó là biểu hiện cao quý của đạo đức cách mạng. Bác nói: Có đạo đức thì khi gặp thuận lợi và thành công cũng vẫn giữ vững tinh thần gian khổ, khiêm tốn, “lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”, lo hoàn thành nhiệm vụ cho tốt, chứ không tính toán, kèn cựa để hưởng thụ; không công thần, không quan liêu, không kiêu ngạo, hủ hoá. Người còn nói: Đạo đức cách mạng không phải từ trên trời rơi xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong. Theo quan điểm Bác Hồ, “trung với nước, hiếu với dân” có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với nhau. Vì “dân là dân của nước, nước là nước của dân”. Nghĩa là nhân dân là chủ của đất nước. Còn theo quan điểm của đạo đức phong kiến, coi nước là của vua, vua là người quyết định tất cả, còn dân chỉ có nhiệm vụ làm tôi trung theo quan điểm “Quân xử thần tử thần bất tử bất trung” (Vua xử tôi phải chết thì tôi phải chết, không tuântheo lệnh vua là tôi không trung thành). Rõ ràng, quan điểm của Bác hoàn toàn khác hẳn với quan niệm của đạo đức phong kiến. Bác Hồ chỉ rõ: “Trung là trung với tổ quốc, hiếu là hiếu với nhân dân”. Và cũng chính Người là biểu tượng cao 6
- đẹp thể hiện phẩm chất này. Suốt cuộc đời vì dân, vì nước. Đến khi chuẩn bị vĩnh biệt thế giới này Bác cũng tính toán sao cho khỏi tốn kém thì giờ và tiền bạc của nhân dân đối với vi ệc riêng của mình. Bác khẳng định: “Bất kỳ bao giờ, bất kỳ ở đâu, tôi cũng chỉ theo đuổi một mục đích là làm cho ích nước, lợi dân”. Người đã từng nói:” - Trong cuộc đấu tranh to lớn, lâu dài, gay go, ít nhiều đảng viên, ít nhiều nơi không tránh khỏi những khuyết điểm như: chủ quan, hẹp hòi, mạo hiểm, hủ hoá, xa quần chúng, chủ nghĩa địa phương, không giữ kỷ luật, làm việc luộm thuộm, tự kiêu, tự mãn. - Dù đó là những chứng bệnh thành niên, nhưng từ nay, Đảng đòi hỏi các đảng viên phải kiên quyết tẩy cho kỳ sạch những bệnh ấy. Vì nếu không trị cho khỏi hết, thì nó có thể lây ra mà trở nên rất nguy hiểm cho Đảng”. 7
- -Theo Hồ Chí Minh những chuẩn mực chung nhất của nền đạo đức cách mạng Việt Nam gồm những điểm sau: Một là, trung với nước hiếu với dân. Đây là phẩm chất quan trọng nhất, bao trùm nhất và chi phối các phẩm chất khác. 8
- Từ khái niệm cũ "trung với vua, hiếu với cha mẹ" trong đ ạo đ ức truy ền th ống c ủa xã hội phong kiến phương Đông, Hồ Chí Minh đưa vào đó một nội dung m ới, ph ản ánh đạo đức ngày nay cao rộng hơn là “Trung với nước hiếu với dân”. Đó là một cu ộc cách mạng trong quan niệm đạo đức. “Trung với nước hiếu với dân, suốt đời phấn đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. Câu nói đó của Người vừa là lời kêu gọi hành đ ộng, v ừa là 9
- định hướng chính trị-đạo đức cho mỗi người Việt Nam không phải chỉ trong cuộc đấu tranh cách mạng trước mắt, mà còn lâu dài về sau Hai là, yêu thương con người Quan niệm của Hồ Chí Minh về con người rất toàn diện và đ ộc đáo. H ồ Chí Minh đã xác định tình yêu thương con người là một trong những phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất. Người dành tình yêu thương rộng lớn cho những người cùng khổ. Những người lao 10
- động bị áp bức bóc lột, Người viết: "Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham mu ốn t ột b ậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành" Hồ Chí Minh yêu thương đồng bào, đồng chí của Người, không phân bi ệt h ọ ở miền xuôi hay miền ngược, là trẻ hay già, trai hay gái... không phân biệt một ai, không trừ một ai, hễ là người Việt Nam yêu nước thì đều có ch ỗ trong t ấm lòng nhân ái c ủa Người. 11
- Tình yêu thương của Người còn thể hiện đối với những người có sai lầm khuy ết điểm. Với tấm lòng bao dung của một người cha, Người căn dặn, chúng ta: "Mỗi con người đều có thiện và ác ở trong lòng ta, phải biết làm cho phần tốt ở trong m ỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân và phần xấu bị mất dần đi, đó là thái độ của người cách mạng. Đối với những người có thói hư tật xấu, từ hạng người phản lại Tổ quốc và nhân dân, ta cũng phải giúp họ tiến bộ bằng cách làm cho cái ph ần thi ện trong con ng ười n ảy nở để đẩy lùi phần ác, chứ không phải đập cho tơi bời" 12
- Trong Di chúc, Người căn dặn Đảng: Phải có tình đồng chí thương yêu l ẫn nhau, nhắc nhở mỗi cán bộ, đảng viên luôn luôn chú ý đến phẩm chất yêu thương con người Ba là, cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. 13
- Theo Hồ Chí Minh thì: Cần tức là lao động cần cù, siêng năng; lao đ ộng có k ế hoạch, sáng tạo, có năng suất cao; lao động với tinh th ần tự l ực cánh sinh, không l ười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm. Phải thấy rõ "lao động là nghĩa vụ thiêng liêng, là nguồn sống, nguồn hạnh phúc của chúng ta". Kiệm tức là tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thì giờ, tiết kiệm ti ền c ủa c ủa dân, của nước, của bản thân mình; phải tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ, nhiều cái nh ỏ cộng 14
- lại thành cái to; "không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi", không phô trương hình thức, không liên hoan, chè chén lu bù. Liêm tức là "luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân"; "không xâm ph ạm một đồng xu, hạt thóc của Nhà nước, của nhân dân". Ph ải "trong s ạch, không tham lam". "Không tham địa vị. Không tham tiền tài. Không tham sung sướng. Không ham người tâng bốc mình. Vì vậy mà quang minh chính đại, không bao giờ hủ hoá". 15
- Chính, "nghĩa là không tà, thẳng thắn, đứng đắn". Đối với mình: không tự cao, t ự đại, luôn chịu khó học tập cầu tiến bộ, luôn tự kiểm điểm để phát triển điều hay, s ửa đổi điều dở của bản thân mình. Đối với người: không nịnh hót người trên, không xem khinh người dưới, luôn giữ thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết thật thà, không dối trá, lừa lọc. Đối với việc: để việc công lên trên, lên trước việc tư, việc nhà. 16
- Chí công vô tư, Người nói: "Đem lòng chí công vô tư mà đối v ới ng ười, với vi ệc". “Khi làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước, khi hưởng thụ thì mình nên đi sau”; phải "lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ". Bốn là, tinh thần quốc tế trong sáng. Đó là, tinh thần đoàn kết quốc t ế vô sản, mà Hồ Chí Minh đã nêu lên bằng mệnh đề "Bốn phương vô sản đều là anh em"; là tinh th ần đoàn kết với các dân tộc bị áp bức, với nhân dân lao đ ộng các n ước, mà H ồ Chí Minh đã 17
- dày công vun đắp bằng hoạt động cách mạng thực tiễn của bản thân mình và bằng sự nghiệp cách mạng của cả dân tộc. Hồ Chí Minh không phải là người Việt Nam đầu tiên yêu nước, nhưng công lao chính của Người là đã nâng chủ nghĩa yêu nước Việt Nam lên tầm cao mới khi những vấn đề của thời đại tác động vào dân tộc Việt Nam và những vấn đề mà dân tộc Việt Nam đòi hỏi. Ở Hồ 18
- Chí Minh, đức, tài, tâm, bản lĩnh, nhân cách, phong cách đã hội tụ lại thành phẩm chất. 1. Đạo đức cộng sản còn xa, nhưng đạo đức cách mạng là mỗi ngày, là cả đời. Hồ Chí Minh nói "đức và tài", như Người cũng nói "tài và đức". Trong Di chúc thiêng liêng, 19
- Người nói đến "hồng và chuyên". Phẩm chất không phải là phạm trù trừu tượng, mà là phạm trù lịch sử cụ thể. Nó chứng minh hành vi của con người, quy định nghĩa vụ của người này với người khác và với xã hội. Nó phản ánh sự cống hiến và sự tử tế của mỗi con người trong cộng đồng xã hội. Năm 1927, Nguyễn Ái Quốc viết tác phẩm Đường cách mệnh. Vào đề, Người nói ngay đến yếu tố "tư cách người cách mệnh". 20
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học