Xem mẫu
- Traãi nghiïåm
&
- GIFT FROM THE SEA, 50th Anniversary Edition
by Anne Morrow Lindbergh
Copyright © 1955, 1975 by Anne Morrow Lindbergh,
and renewed 1983 by Anne Morrow Lindbergh.
Copyright renewed © 2003 by Jon Lindbergh, Land M. Lindbergh,
Scott Morrow Lindbergh, and Reeve Lindbergh.
Originally published in 2005 by Pantheon Books, a division of
Random House, Inc., USA.
Vietnamese Language Copyright © 2008 by First News - Tri Viet.
This translation published under arrangement with Pantheon Books,
a division of Random House, Inc., U.S.A.
All rights reserved.
GIFT FROM THE SEA - TRAÃI NGHIÏÅM &
KHAÁT VOÅNG CUÖÅC SÖËNG
Cöng ty First News - Trñ Viïåt giûä baãn quyïìn xuêët baãn vaâ phaát
haânh êën baãn tiïëng Viïåt trïn toaân thïë giúái theo húåp àöìng
chuyïín giao baãn quyïìn vúái Pantheon Books, Hoa Kyâ.
Bêët cûá sûå sao cheáp naâo khöng àûúåc sûå àöìng yá cuãa First
News vaâ Pantheon Books àïìu laâ bêët húåp phaáp vaâ vi
phaåm Luêåt Xuêët baãn Viïåt Nam, Luêåt Baãn quyïìn Quöëc tïë
vaâ Cöng ûúác Baão höå Baãn quyïìn Súã hûäu Trñ tuïå Berne.
CÖNG TY VÙN HOÁA SAÁNG TAÅO TRÑ VIÏÅT - FIRST NEWS
11HNguyïîn Thõ Minh Khai, Quêån 1, TP. Höì Chñ Minh
Tel: (84.8) 822 7979 - 822 7980 - 823 3859 - 823 3860
Fax: (84.8) 822 4560; Email: triviet@firstnews.com.vn
Website: www.firstnews.com.vn
- Traãi nghiïåm
&
Biïn dõch:
HUÏÅ GIANG – NGOÅC KHANH
AN BÒNH – NGOÅC HÊN
First News
NHAÂ XUÊËT BAÃN VÙN HOÁA SAÂI GOÂN
- LÚÂI GIÚÁI THIÏÅU
(Nhên kyã niïåm 50 nùm xuêët baãn taác phêím naây)
V êåy laâ “Traãi nghiïåm & khaát voång cuöåc
söëng” àaä bûúác vaâo tuöíi 50. Khi múái laâ möåt cö beá
10 tuöíi, töi àaä cêìm êën baãn àêìu tiïn cuöën saách
cuãa meå. Vaâ bêy giúâ, khi cêìm êën baãn múái nhêët
trïn tay, töi àaä laâ möåt phuå nûä 60 tuöíi. Töi àaä
àoåc “Traãi nghiïåm & khaát voång cuöåc söëng”
suöët thúâi gian àoá vaâ chûa bao giúâ caãm thêëy cuöën
saách meå töi viïët vaâo nùm 1955 laåi laåc hêåu àöëi
vúái nhûäng vêën àïì ngaây nay.
Duâ àoåc bêët cûá doâng naâo, trang naâo trong
“Traãi nghiïåm & khaát voång cuöåc söëng”, ngûúâi
ta vêîn thêëy mònh coá thïí thúã nheå nhaâng hún vaâ
söëng thoaãi maái hún. Duâ àoåc toaân böå hay chó vaâi
doâng trong saách, baån cuäng coá thïí caãm thêëy bònh
an vaâ tûå do söëng theo möåt caách khaác.
5
- Ngön ngûä vaâ gioång àiïåu cuãa cuöën saách luön
laâm töi liïn tûúãng àïën nhûäng chuyïín àöång bònh
thûúâng maâ vônh hùçng cuãa biïín caã. Töi khöng
biïët meå àaä cöë yá choån gioång vùn àoá hay noá àïën
möåt caách tûå nhiïn vúái baâ trong thúâi gian baâ söëng
úã biïín àïí viïët. Chó biïët laâ sau khi àoåc vaâi trang
àêìu tiïn cuãa cuöën saách, töi àaä caãm thêëy coá thïí
thû giaän trong nhõp àiïåu cuãa biïín, caãm thêëy
mònh àang miïn man trong nhûäng àúåt soáng
bïình böìng. Caãm giaác àûúåc döî daânh vaâ trêën an
bao boåc lêëy töi.
Khöng chó àem laåi êm hûúãng dõu daâng cuãa
cuöåc söëng hay caãm giaác bònh an tûâ nhûäng tiïëng
noái bïn trong, “Traãi nghiïåm & khaát voång cuöåc
söëng” coân êín chûáa möåt sûác maånh phi thûúâng.
Töi thêåt bêët ngúâ khi phaát hiïån ra sûác maånh àoá,
coá leä vò töi luön nghô meå gùæn liïìn vúái sûå dõu
daâng, caã trong tònh yïu thûúng vaâ trong daáng
veã mong manh, nhaåy caãm cuãa baâ.
Tuy nhiïn, úã goác àöå khaác, meå töi cuäng laâ möåt
ngûúâi thêåt àùåc biïåt. Baâ laâ ngûúâi phuå nûä àêìu tiïn
úã Myä coá bùçng laái taâu lûúån haång ûu nùm 1930.
Baâ cuäng laâ ngûúâi phuå nûä àêìu tiïn nhêån Huy
chûúng Hubbard cuãa Höåi àõa lyá quöëc gia vaâo nùm
1934. Nùm 1938, baâ nhêån àûúåc giaãi thûúãng Taác
6
- phêím hay nhêët trong nùm (National Book
Award) cho taác phêím “Listen! The wind”, möåt
cuöën tiïíu thuyïët vïì nhûäng chuyïën phiïu lûu. Vaâ
àiïìu cuöëi cuâng: baâ luön laâ taác giaã coá saách baán
chaåy nhêët trong suöët sûå nghiïåp cuãa mònh.
Töi nhúá nùm 65 tuöíi, meå vêîn cuâng töi ài
trûúåt tuyïët úã Vermont. Nùm 70 tuöíi, baâ laâm möåt
chuyïën haânh trònh ài böå suöët nhûäng con àûúâng
daâi dûúái nhûäng ngoån nuái úã Thuåy Sô. Nùm nùm
sau, khi àaä 75 tuöíi, baâ ài böå xuöëng miïång nuái
lûãa Haleakala úã Maui, Hawaii àïí traãi qua möåt
àïm trong loâng nuái cuâng con chaáu vaâ baån beâ.
Töi vêîn nhúá meå àaä tûâng àûáng caånh töi trong
àöi giaây leo nuái, nhòn lïn bêìu trúâi àïm àêìy sao
àïí daåy cho töi tïn vaâ võ trñ cuãa caác choâm sao -
möåt trong nhûäng kiïën thûác baâ àaä hoåc àïí xaác
àõnh àûúâng bay trong àïm khi tham gia khoáa
huêën luyïån bay gêìn 50 nùm vïì trûúác.
Àiïìu tuyïåt vúâi nhêët maâ “Traãi nghiïåm &
khaát voång cuöåc söëng” àem laåi cho ngûúâi àoåc laâ
tûå do, möåt sûå tûå do tuyïåt diïåu. Töi nghô rêët khoá
àïí nhêån ra hay miïu taã caãm giaác tûå do naây,
nhûng chñnh noá laâ lyá do laâm cuöën saách luön
àûúåc yïu mïën trong suöët 50 nùm qua. Sûå tûå do
7
- naây xuêët hiïån khi chuáng ta can àaãm múã loâng vúái
cuöåc söëng, nhû meå töi àaä laâm, bêët kïí nhûäng gò
maâ cuöåc söëng àem laåi cho chuáng ta: niïìm vui,
nöîi buöìn, thaânh cöng, thêët baåi, àau àúán, haånh
phuác, kïí caã nhûäng àiïìu nhêët thúâi hay nhûäng thûá
khöng bao giúâ thay àöíi.
Bùçng caách dûåa vaâo nhûäng kinh nghiïåm cuãa
baãn thên, cöë gùæng giûä vûäng niïìm tin vaâ söëng
hïët mònh vúái hiïån taåi duâ bêët cûá chuyïån gò xaãy
ra, meå töi àaä tòm àûúåc tûå do cho chñnh mònh
trong suöët cuöåc àúâi cuãa baâ. Têët caã chuáng ta cuäng
àïìu coá thïí nhû thïë. Vúái “Traãi nghiïåm & khaát
voång cuöåc söëng”, meå töi àaä tòm ra möåt caách
söëng múái, cho chñnh baâ vaâ cho nhûäng ngûúâi
chung quanh.
“Traãi nghiïåm & khaát voång cuöåc söëng”
àûúåc taái baãn nhiïìu lêìn trong suöët 50 nùm, nghôa
laâ ngaây caâng coá thïm nhiïìu baån àoåc coá cú höåi
chaåm àïën tûå do vaâ niïìm vui giöëng nhû meå töi.
Vaâ töi haånh phuác vò àiïìu àoá.
Thaáng 3/ 2005
- Reeve Lindbergh
8
- LÚÂI MÚÃ ÀÊÌU
T öi bùæt àêìu viïët nhûäng trang saách naây chó àïí
daânh tùång cho chñnh mònh, àïí suy ngêîm vïì caách
söëng, vïì sûå cên bùçng trong cuöåc söëng, trong sûå
nghiïåp cuäng nhû trong möëi quan hïå vúái moåi ngûúâi
xung quanh. Vúái cêy buát nhoã trong tay, töi bùæt àêìu
viïët thêåt tûå nhiïn, thoaãi maái. Khi nhûäng yá nghô
àêìu tiïn trong têm tûúãng thaânh hònh trïn mùåt
giêëy, töi coá caãm giaác nhûäng traãi nghiïåm cuãa mònh
coá àöi phêìn khaác biïåt so vúái ngûúâi khaác (coá phaãi
têët caã chuáng ta àïìu aão tûúãng nhû vêåy khöng nhó?).
Cuöåc söëng cuãa töi coá luác àûúåc tûå do bay böíng hún
moåi ngûúâi, nhûng cuäng coá khi laåi bõ giam haäm
trong voâng tuâ tuáng raâng buöåc.
9
- Thïm nûäa, töi cho rùçng chùèng phaãi têët caã phuå
nûä trïn thïë gian naây àïìu muöën kiïëm tòm cho
mònh möåt cuöåc söëng múái meã nhiïìu dû võ, hay ûúác
voång tòm àûúåc möåt chöën bònh yïn naâo àoá àïí coá
thïí suy tû trêìm mùåc. Nhiïìu phuå nûä caãm thêëy haâi
loâng vúái cuöåc söëng hiïån taåi cuãa mònh. Dûúái caái
nhòn cuãa möåt ngûúâi àûáng ngoaâi quan saát, töi thaán
phuåc vaâ ngaåc nhiïn khi thêëy hoå xoay xúã lêìn höìi
cuöåc söëng cuãa mònh. Hoå laâm töët hún töi rêët nhiïìu.
Vúái möåt chuát ghen tõ xen lêîn khêm phuåc vaâ
ngûúäng möå, töi lùång leä quan saát sûå hoaân haão coá veã
nhû rêët mong manh àoá trong chuöîi ngaây àïìu àùån
yïn aã cuãa hoå. Coá leä hoå chùèng gùåp phaãi bêët kyâ möåt
sûå vûúáng vñu naâo caã, hoùåc cuäng coá thïí hoå àaä tòm
àûúåc möåt giaãi phaáp naâo àoá.
Nhûng khi tiïëp tuåc nhûäng trang viïët cuãa mònh
cuäng nhû qua nhûäng cêu chuyïån vïì nhûäng ngûúâi
phuå nûä úã nhiïìu àöå tuöíi khaác nhau, vúái nhûäng maãnh
àúâi, nhûäng traãi nghiïåm khöng giöëng nhau – àoá laâ
nhûäng ngûúâi phaãi tûå bûún chaãi àïí nuöi söëng baãn
thên, nhûäng ngûúâi chó quêín quanh vúái cöng viïåc
nöåi trúå, laâm vúå, laâm meå vaâ caã nhûäng ngûúâi coá cuöåc
söëng an nhaân hún – töi múái nhêån ra rùçng quan
àiïím cuãa mònh khöng coá gò laå thûúâng caã. Trong
nhûäng hoaân caãnh khaác nhau, bùçng nhûäng hònh
10
- thûác khöng giöëng nhau, töi nhêån ra rùçng nhiïìu
phuå nûä, caã caánh nam giúái cuäng vêåy, àïìu àang vêåt
löån vúái nhûäng cêu hoãi nhû töi. Hoå khao khaát àûúåc
tranh luêån àïí tòm ra lúâi giaãi àaáp khaã dô nhêët. Ngay
caã nhûäng con ngûúâi maâ cuöåc söëng cuãa hoå dûúâng
nhû thêåt yïn bònh, phùèng lùång, àûúåc êín giêëu àùçng
sau veã ngoaâi haånh phuác – thò cuäng nhû töi – hoå àïìu
muöën cuöåc söëng cuãa mònh thïm nhõp nhaâng vúái
nhûäng khoaãng lùång saáng taåo hún, vúái sûå àiïìu chónh
haâi hoâa hún cho nhu cêìu caá nhên vaâ caã nhûäng möëi
quan hïå múái meã seä coân tiïëp diïîn.
Thïë röìi dêìn dêìn, nhûäng trang viïët naây bao
göìm caã nhûäng tranh luêån, nhûäng têm sûå thêìm kñn
cuãa nhiïìu ngûúâi, vaâ noá khöng coân laâ cêu chuyïån
cuãa riïng töi nûäa búãi töi seä gûãi tùång laåi cho nhûäng
ngûúâi àaä tûâng trùn trúã nhûäng suy nghô nhû töi.
Nhû thïë, vúái tònh caãm nöìng hêåu vaâ möëi giao tònh
àöëi vúái nhûäng ngûúâi cuâng chung chñ hûúáng, töi gûãi
tùång laåi moán quaâ cuãa mònh vaâo loâng biïín khúi...
- Anne Morrow Lindbergh
11
- 1
BÚÂ BIÏÍN
- & KHAÁT VOÅNG CUÖÅC SÖËNG
TRAÃI NGHIÏÅM
B úâ biïín khöng phaãi laâ núi lyá tûúãng àïí
laâm viïåc, hoåc têåp, viïët laách hay trùn trúã nhûäng
suy nghô coân vûúáng bêån. Leä ra töi phaãi hiïíu roä
àiïìu naây tûâ nhiïìu nùm trûúác. Àêy khöng phaãi
laâ núi àïí lyá trñ lïn tiïëng hay trñ tuïå tröí taâi búãi
khöng gian núi àêy thêåt dõu daâng, thêåt nheå
nhaâng vaâ cuäng rêët àöîi ïm àïìm. Thïë maâ vêîn coá
möåt ngûúâi khöng hiïíu àiïìu naây. Loâng ngêåp
traân hy voång, cö mang theo chiïëc tuái àaä ngaã
maâu chûáa àêìy saách vúã, nhûäng bûác thû àaä lêu
chûa höìi êm, nhûäng cêy buát chò múái chuöët vaâ
caã möåt baãn danh saách àêìy nhûäng dûå àõnh töët
àeåp. Thïë nhûng quyïín saách êëy vêîn chûa àûúåc
giúã trang naâo, cêy buát chò thò gaäy mêët ngoâi,
coân têåp giêëy vêîn trùæng tinh khöng möåt tyâ vïët
nhû bêìu trúâi trong xanh, tinh khöi khöng coá
lêëy möåt gúån mêy. Chùèng àoåc, chùèng viïët laách,
thêåm chñ cuäng chùèng nghô suy – ñt nhêët thò àêy
cuäng khöng phaãi laâ luác àïí laâm nhûäng viïåc àoá.
14
- BÚÂ BIÏÍ N
Ban àêìu, cú thïí mïåt moãi êëy hoaân toaân biïíu
tònh. Nhû àang úã trïn boong taâu löång gioá, cö
húâ hûäng buöng mònh xuöëng chiïëc ghïë xïëp.
Cûúäng laåi lyá trñ, cûúäng laåi têët caã quyïët têm cuãa
mònh, cö trúã vïì vúái giai àiïåu ban sú cuãa soáng
biïín. Soáng cuöån àïën têån búâ, gioá len mònh qua
nhûäng rùång thöng, nhûäng con diïåc vöî caánh
chao liïång chaåm vaâo àuån caát vaâng mõn. Têët caã
laâm múâ ài nhõp söëng cuöìng nhiïåt úã chöën thõ
thaânh, nhûäng thúâi gian biïíu gêëp gaáp hay lõch
trònh laâm viïåc quay cuöìng. Nhû àùæm chòm
trong cún mï, cú thïí cö àûúåc thaã loãng vaâ têm
höìn hoaân toaân thû giaän. Vaâ röìi cö cuäng seä
giöëng nhû nhûäng thûåc thïí núi àêy – cuäng seä bõ
biïín caã cuöën ài, cuäng seä trêìn truåi, mïnh möng,
nhû búâ biïín, vúái nhûäng àûúâng neát nguïåch
ngoaåc ngaây höm qua àaä bõ nhûäng àúåt soáng
cuãa ngaây höm nay xoáa nhoâa.
Thïë nhûng sau hai tuêìn lûu laåi búâ biïín,
vaâo möåt buöíi saáng noå, lyá trñ trong cö chúåt thûác
giêëc àïí trúã laåi vúái àúâi thûúâng – nhûng khöng
phaãi trong khöng khñ nhöån nhõp cuãa chöën thõ
thaânh maâ laâ trong nhûäng traãi nghiïåm vúái àaåi
dûúng bao la. Lyá trñ êëy bùæt àêìu cuöìn cuöån,
chöìm lïn nhû muöën nuöët lêëy nhûäng con soáng
15
- & KHAÁT VOÅNG CUÖÅC SÖËNG
TRAÃI NGHIÏÅM
nhoã hiïìn hoâa, lûäng thûäng ngoaâi kia. Cö seä
chùèng bao giúâ biïët nhûäng baáu vêåt àûúåc nhûäng
con soáng vö tònh cuöën lïn búâ caát mïìm maåi
nhû têm höìn tinh khöi êëy laâ gò. Coá thïí laâ möåt
hoân soãi troân xoe hoaân haão hay möåt voã soâ quyá
hiïëm naâo àoá tûâ loâng àaåi dûúng, nhûng cuäng
coá thïí laâ möåt chuá öëc vùån, möåt naâng öëc trùng
hay thêåm chñ laâ loaâi mûåc phuã.
Nhûäng thûá êëy khöng phaãi àïí con ngûúâi ta
tòm kiïëm, vaâ chuáng cuäng chùèng phaãi laâ thûá
cuãa caãi do àaâo búái maâ coá àûúåc. Khöng, àûâng
coá suåc saåo dûúái àaáy biïín vaâo luác naây. Àiïìu àoá
seä ài ngûúåc laåi muåc àñch cuãa cö mêët thöi. Biïín
caã seä chùèng bao giúâ ban tùång cho nhûäng ai
noáng loâng, tham lam hay thiïëu kiïn nhêîn.
Àaâo xúái tòm kiïëm kho baáu chùèng nhûäng cho
thêëy sûå nön noáng, haám lúåi, maâ coân thïí hiïån sûå
thiïëu niïìm tin. Kiïn nhêîn, kiïn nhêîn vaâ haäy
kiïn nhêîn! Àoá laâ thöng àiïåp maâ àaåi dûúng
bao la kia muöën mang àïën cho têët caã chuáng ta.
Haäy kiïn nhêîn vaâ tin tûúãng. Haäy cûá nùçm nhû
thïë, mïnh möng, tûå nguyïån nhû búâ biïín kia,
àïí àoán chúâ moán quaâ tûâ biïín.
16
nguon tai.lieu . vn