Xem mẫu
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
B¶ng 3-1
1300 1200 1100 1000 9 00
k 1 1.4 2 4
D−íi ®©y minh häa ®−êng ®Æc tÝnh lµm viÖc cña b¶o vÖ so lÖch dßng thø
tù kh«ng h×nh 3 - 13.
H×nh 3 - 13: §Æc tÝnh lµm viÖc cña b¶o vÖ chèng ch¹m ®Êt phô thuéc vµo
gi÷a I01 vµ I02. §Æc tÝnh vÏ cho tr−êng hîp I01=I02 ( =1800 khi
gãc lÖch pha
ng¾n m¹ch ch¹m ®Êt ngoµi vïng b¶o vÖ).
§å thÞ minh häa quan hÖ cña I01 vµ I02.
H×nh 3 - 14: §å thÞ quan hÖ gi÷a I01 vµ I02 vµ gãc pha = (I01, I02)
Tõ ®å thÞ ta thÊy nÕu ± khi ®ã thµnh phÇn h·m b»ng kh«ng.
66
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
5/ Mét sè chøc n¨ng kh¸c trong 7UT51*
5.1/ B¶o vÖ qu¸ dßng cã thêi gian.
Trong r¬le b¶o vÖ so lÖch 7UT51* ®−îc trang bÞ mét b¶o vÖ qu¸ dßng cã
thêi gian tÝch hîp. Nã cã thÓ lµm viÖc cho bÊt cø phÝa nµo cña ®èi t−îng b¶o vÖ.
Víi 7UT512, b¶o vÖ qu¸ dßng cã thêi gian cã thÓ lµm viÖc cho c¶ phÝa ®iÖn ¸p
cao hoÆc thÊp cña MBA, phÝa ®Çu cùc hay trung tÝnh cña m¸y ph¸t hay ®«ng c¬
vv…cßn víi 7UT513 th× b¶o vÖ qu¸ dßng cã thêi gian cã thÓ lµm viÖc víi bÊt cø
phÝa nµo cña MBA 3 cuén d©y, m¸y ph¸t hay ®éng c¬ hoÆc ®iÓm rÏ nh¸nh cã 3
phÝa.
NÕu ta sö dông 7UT513 ®−îc sö dông cho MBA 2 cuén d©y, m¸y ph¸t hay
®éng c¬ hoÆc ®iÓm rÏ nh¸nh cã 2 phÝa th× b¶o vÖ qu¸ dßng cã th× gian cã thÓ
dïng b¶o vÖ cho mét “®èi t−îng ¶o” kh¸c nÕu muèn.
Cã thÓ dïng b¶o vÖ qu¸ dßng nh− b¶o vÖ qu¸ dßng víi thêi gian ®éc lËp
hoÆc phô thuéc víi ®−êng ®Æc tÝnh thêi gian ®−îc trang bÞ lµ lo¹i rèc chuÈn
(standard inverse time – SIT), rÊt rèc (very inverse time – VIT) vµ lo¹i cùc kú
rèc (extremely invese time – EIT) theo tiªu chuÈn IEC-253-3. Víi thêi gian t¸c
®éng tÝnh theo ph−¬ng tr×nh:
§−êng cong rèc chuÈn:
⎡ 0.14 ⎤ ⎡ 1.08 ⎤
ttd = TD ⎢ 0.02 ⎥ ; ttv = −TD ⎢ 2 ⎥ (3-30)
⎣ m − 1⎦ ⎣ m − 1⎦
§−êng cong rÊt rèc:
⎡ 13.5 ⎤ ⎡ 13.5 ⎤
ttd = TD ⎢ ⎥ ; ttv = −TD ⎢ m − 1⎥ (3-31)
⎣ m − 1⎦ ⎣ ⎦
§−êng cong cùc kú rèc :
⎡ 80 ⎤ ⎡ 80 ⎤
ttd = TD ⎢ 2 ⎥ ; ttv = −TD ⎢ 2 ⎥ (3-32)
⎣ m − 1⎦ ⎣ m − 1⎦
C¸c gi¸ trÞ t¸c ®éng cña b¶o vÖ qu¸ dßng cã thêi gian lu«n quy ®æi theo
dßng ®Þnh møc cña ®èi t−îng b¶o vÖ. NghÜa lµ víi m¸y biÕn ¸p dßng ®Þnh møc
cña cuén d©y ®−îc lÊy tõ c«ng suÊt ®Þnh møc vµ ®iÖn ¸p ®Þnh møc cña cuén d©y
®ã, cßn víi m¸y ph¸t hay ®éng c¬ nã chÝnh lµ dßng ®Þnh møc cña thiÕt bÞ hoÆc
víi ®iÓm rÏ nh¸nh lµ dßng ®Þnh møc cña nh¸nh ®ã.
Trong ®iÒu kiÖn thao t¸c b»ng tay khi cã sù cè, b¶o vÖ qu¸ dßng cã thêi
gian cã thÓ cung cÊp lÖnh c¾t nhanh, thêi gian trÔ g¸n cho nã bÞ bá qua trong
tr−êng hîp nµy §iÒu kiÖn cÇn lµ lÖnh c¾t ph¶i ®−îc lÆp qua mét ®Çu vµo nhÞ ph©n
cña r¬le.
67
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
5.2/ B¶o vÖ qu¸ t¶i theo nhiÖt ®é.
B¶o vÖ qu¸ t¶i theo nhiÖt ®é gióp ®èi t−îng b¶o vÖ tr¸nh khái bÞ ph¸ hñy
do qu¸ t¶i g©y ra. Trong r¬le so lÖch 7UT51* cã s½n 2 chøc n¨ng b¶o vÖ qu¸ t¶i,
mçi chøc n¨ng cã thÓ g¸n cho bÊt cø phÝa nµo cña ®èi t−îng b¶o vÖ, nh− cho
phÝa ®iÖn ¸p cao hoÆc thÊp cña MBA vv…
R¬le sÏ tÝnh to¸n ®é t¨ng nhiÖt ®é theo ph−¬ng tr×nh:
dθ 1 1
+ θ = I2 (3-33)
dt τ τ
Trong ®ã:
: §é t¨ng nhiÖt ®é so víi nhiÖt ®é cuèi cïng øng víi dßng ®iÖn qu¸ t¶i
cùc ®¹i cho phÐp (k.I®m).
: H»ng sè thêi gian.
I: Dßng ®iÖn ®i qua phÇn tö cÇn ®−îc b¶o vÖ.
C¸c ®é t¨ng nhiÖt ®−îc tÝnh to¸n tõ c¸c dßng pha. Cã thÓ lùa chän ®Ó viÖc
®¸nh gi¸ ®é t¨ng nhiÖt thùc hiÖn víi pha cã dßng lín nhÊt hoÆc gi¸ trÞ trung b×nh.
Khi nhiÖt ®é t¨ng ®Õn gi¸ trÞ ng−ìng ®Çu tiªn, mét tÝn hiÖu c¶nh b¸o ®−îc
ph¸t ra, khi ®ã ng−êi vËn hµnh cã thÓ gi¶m bít nhiÖt ®é trªn phÇn tö b»ng c¸ch
gi¶m bít phô t¶i.
NÕu nhiÖt ®é tiÕp tôc t¨ng, bé vi xö lý sÏ dùa vµo ®−êng ®Æc tÝnh qu¸ t¶i
®· ®−îc cµi ®Æt vµ dßng qu¸ t¶i ®Ó tÝnh thêi gian t¸c ®éng.
Cïng víi gi¸ trÞ k, h»ng sè thêi gian , còng nh− ®é t¨ng nhiÖt θ cp ph¶i
®−îc ®−a vµo trong r¬le.
5.3/ B¶o vÖ ch¹m vá.
B¶o vÖ dßng ch¹m vá cã nhiÖm vô ph¸t hiÖn dßng rß víi ®Êt ngay c¶ khi
cã ®iÖn trë lín gi÷a pha vµ khung cña m¸y biÕn ¸p. Vá MBA ph¶i ®−îc c¸ch ly
víi ®Êt (nh− h×nh 3 - 14).
H×nh 3 - 14: B¶o vÖ dßng ch¹m vá
68
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
Dßng ch¶y qua d©y dÉn nèi tõ vá xuèng ®Êt sÏ ®−îc cÊp cho mét ®Çu vµo
dßng ®iÖn cña r¬le. Khi ®ã r¬le sÏ ®−a ra lÖnh c¾t ngay hoÆc cã thêi gian ®Ó c¾t
tÊt c¶ c¸c phÝa cña m¸y biÕn ¸p.
R¬le 7UT51* cung cÊp mét ®Çu vµo dßng ®iÖn cã ®é nhËy cao (Ib) cho
b¶o vÖ dßng ch¹m vá, cho phÐp ®Æt trong d¶i tõ 10 mA ®Õn 1000 mA.
Còng cã thÓ nèi dßng ch¹m vá víi ®Çu vµo dßng ®iÖn tiªu chuÈn cña r¬le,
trong tr−êng hîp nµy d¶i ®Æt lµ 0.1 ®Õn 10 lÇn dßng ®Þnh møc cña r¬le.
5.4/ Xö lý c¸c tÝn hiÖu c¾t tõ bªn ngoµi vµ c¸c tÝn hiÖu ®Þnh nghÜa bëi ng−êi
xö dông.
Cã thÓ ®−a ra 2 lÖnh c¾t tõ thiÕt bÞ b¶o vÖ hoÆc gi¸m s¸t tõ bªn ngoµi vµo
cho r¬le 7UT51* xö lý. C¸c tÝn hiÖu ®−îc ghÐp vµo r¬le nh− “c¸c tÝn hiÖu bªn
ngoµi” qua 2 ®Çu vµo nhÞ ph©n. Gièng nh− c¸c tÝn hiÖu b¶o vÖ vµ gi¸m s¸t néi
bé, chóng cã thÓ c¶nh b¸o cã thêi gian vµ cã thÓ truyÒn tíi c¸c r¬le c¾t.
H¬n n÷a, cã 4 tÝn hiÖu cã thÓ ®Þnh nghÜa bëi ng−êi sö dông. C¸c tÝn hiÖu
vµ c¶nh b¸o cña c¸c thiÕt bÞ kh¸c kh«ng cã giao tiÕp (giao tiÕp víi PC hoÆc LSA)
cã thÓ n»m trong qu¸ tr×nh xö lý tÝn hiÖu cña thiÕt bÞ. Còng gièng nh− c¸c tÝn
hiÖu néi bé, chóng cã thÓ ®−îc g¸n cho c¸c r¬le tÝn hiÖu hoÆc ®Ìn LED hoÆc ®−a
vµo mµn chØ thÞ phÝa tr−íc, m¸y tÝnh hoÆc LSA. VÝ dô cã thÓ lµ b¶o vÖ h¬i hoÆc
gi¸m s¸t nhiÖt ®é.
5.5/ Ma trËn c¾t.
B¶o vÖ so lÖch sè 7UT51* gåm 1 ma trËn c¾t tÝch hîp. Ma trËn c¾t ®¹i
diÖn cho trung t©m ®ãng ng¾t cña b¶o vÖ, ph©n phèi c¸c con nèi gi÷a c¸c tÝn hiÖu
c¾t cña b¶o vÖ vµ c¸c phÇn tö ®ãng ng¾t t¹i c«ng tr×nh.
C¸c lÖnh ®−îc ®−a ra bëi c¸c chøc n¨ng b¶o vÖ kh¸c nhau, cã thÓ ®Æt cho
2 (7UT512) hoÆc cho 5 (7UT513) r¬le c¾t cña thiÕt bÞ nÕu cÇn. C¸c tÝn hiÖu bªn
ngoµi nh− tÝn hiÖu b¶o vÖ h¬i, gi¸m s¸t ¸p lùc hoÆc nhiÖt ®é vv… cã thÓ ®−a vµo
trong r¬le th«ng qua c¸c ®Çu vµo nhÞ ph©n vµ ®−îc g¾n cho c¸c r¬le c¾t qua c¸c
ma trËn c¾t. Mçi ma trËn c¾t ®−îc g¾n víi mét phÇn tö ®ãng ng¾t nh− m¸y c¾t,
m¸y dËp tõ, van c¾t hoÆc thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn kh¸c.
5.6/ C¸c chøc n¨ng phô thuéc.
C¸c chøc n¨ng phô cña b¶o vÖ so lÖch dßng 7UT51* bao gåm:
- Xö lý c¸c tÝn hiÖu.
- L−u c¸c so lÖch ng¾n m¹ch cho viÖc ghi sù cè.
- §o dßng vËn hµnh.
- C¸c chøc n¨ng gi¸m s¸t.
69
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
• Xö lý c¸c tÝn hiÖu.
Sau mét sù cè trong ®èi t−îng b¶o vÖ, th«ng tin liªn quan ®Õn ®¸p øng cña
thiÕt bÞ b¶o vÖ vµ c¸c gi¸ trÞ ®o ®−îc lµ rÊt quan träng ®Ó ph©n tÝch chÝnh x¸c
diÔn biÕn sù cè. Cho môc ®Ých nµy, r¬le cung cÊp c¸c tÝn hiÖu vµ chØ thÞ cã ¶nh
h−ëng ë 3 møc.
C¸c chØ thÞ vµ c¸c ®Çu ra nhÞ ph©n (c¸c r¬le tÝn hiÖu)
C¸c ®iÒu kiÖn vµ sù kiÖn quan träng ®−îc chØ thÞ b»ng c¸c chØ thÞ quang
(LED) ë mÆt tr−íc. R¬le còng cã c¸c r¬le tÝn hiÖu cho viÖc truyÒn tÝn hiÖu ®i xa.
PhÇn lín c¸c chØ thÞ vµ tÝn hiÖu cã thÓ ®−îc s¾p ®Æt, chóng cã thÓ ®−îc g¸n cho
c¸c ý nghÜa kh¸c nhau víi chØnh ®Þnh cña nhµ m¸y.
C¸c r¬le tÝn hiÖu lµm viÖc ë chÕ ®é kh«ng nhí vµ trë vÒ sau khi ®iÒu kiÖn
chØ thÞ biÕn mÊt. C¸c chØ thÞ LED cã thÓ lµm viÖc ë chÕ ®é nhí hoÆc kh«ng nhí.
C¸c bé nhí cña c¸c chØ thÞ cã thÓ l−u l¹i khi mÊt nguån. Chóng cã thÓ
®−îc gi¶i trõ :
- T¹i chç, qua bµn phÝm ë mÆt tr−íc r¬le.
- Tõ xa b»ng c¸ch cÊp nguån vµo ®Çu vµo nhÞ ph©n, gi¶i trõ tõ xa.
- Tõ xa th«ng qua mét trong c¸c giao tiÕp nèi tiÕp.
- Tù ®éng bëi mçi t¸c ®éng míi cña r¬le.
Mét sè r¬le vµ chØ thÞ c¸c ®iÒu kiÖn (tr¹ng th¸i) sÏ kh«ng thÝch hîp khi
chóng ®−îc l−u. Th«ng th−êng chóng kh«ng thÓ ®Õn khi ®iÒu kiÖn gèc cña nã
ch−a bÞ lo¹i trõ. Nã chñ yÕu liªn quan tíi c¸c chØ thÞ sù cè nh− lµ “sù cè ®iÖn ¸p
nguån nu«i” vv…
§Ìn LED xanh chØ thÞ s½n sµng lµm viÖc. LED nµy kh«ng thÓ gi¶i trõ vµ
duy tr× khi bé VXL lµm viÖc ®óng vµ r¬le kh«ng cã h− háng. §Ìn LED nµy t¾t
khi chøc n¨ng tù kiÓm tra cña bé VXL ph¸t hiÖn cã h− háng hoÆc khi mÊt ®iÖn
¸p nguån nu«i.
Khi cã ®iÖn ¸p nguån nh−ng vÉn cã h− háng bªn trong thiÕt bÞ, LED ®á
ph¸t s¸ng (“khãa-Block”) vµ khãa thiÕt bÞ.
Th«ng tin trªn mµn chØ thÞ hoÆc ®Õn m¸y tÝnh c¸ nh©n.
C¸c sù kiÖn vµ ®iÒu kiÖn cã thÓ ®äc trªn mµn h×nh chØ thÞ cña thiÕt bÞ.
Ngoµi ra, mét m¸y tÝnh c¸ nh©n cã thÓ nèi víi r¬le qua giao tiÕp vËn hµnh vµ tÊt
c¶ th«ng tin khi ®ã ®−îc göi qua m¸y tÝnh.
Trong tr¹ng th¸i tÜnh, khi kh«ng cã sù cè nµo trªn hÖ thèng, mµn h×nh chØ
thÞ ®−a ra c¸c th«ng tin vËn hµnh cã thÓ lùa chän (th−êng lµ gi¸ trÞ vËn hµnh ®o
®−îc) trªn mçi dßng. Khi cã sù cè hÖ thèng, th«ng tin (cã thÓ lùa chän) sù cè
70
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
xuÊt hiÖn thay cho c¸c th«ng tin vËn hµnh, chøc n¨ng b¶o vÖ vµ c¸c pha nµo ®·
c¾t. C¸c th«ng tin á tr¹ng th¸i tÜnh sÏ l¹i xuÊt hiÖn ngay c¸c tÝn hiÖu sù cè nµy ®·
®−îc chÊp nhËn.
R¬le còng cã mét sè bé nhí ®Öm cho c¸c sù kiÖn nh− c¸c c¶nh b¸o vËn
hµnh, c¸c tÝn hiÖu sù cè cã thÓ l−u l¹i tr¸nh tr−êng hîp mÊt ®iÖn ¸p nguån b»ng
pin bé nhí ®Öm. C¸c c¶nh b¸o còng nh− c¸c gi¸ trÞ vËn hµnh s½n cã, cã thÓ ®−îc
®−a ra mµn h×nh chØ thÞ bÊt cø khi nµo b»ng bµn phÝm hoÆc m¸y tÝnh c¸ nh©n qua
giao tiÕp vËn hµnh.
Sau mét sù cè, c¸c th«ng tin quan träng liªn quan ®Õn diÔn biÕn cña nã,
nh− lµ t¸c ®éng vµ c¾t cã thÓ ®−îc gäi ra mµn h×nh r¬le. Thêi ®iÓm b¾t ®Çu sù cè
®−îc chØ thÞ b»ng thêi gian tuyÖt ®èi cña hÖ ®iÒu hµnh, cung cÊp bëi ®ång hå thêi
gian thùc. Chuçi c¸c sù kiÖn ®−îc ®¸nh dÊu b»ng thêi gian quy chiÕu theo thêi
®iÓm bé phËn ph¸t hiÖn sù cè ®· t¸c ®éng. Do vËy, thêi gian tr«i qua ®Õn khi
lÖnh c¾t b¾t ®Çu vµ ®Õn khi tÝn hiÖu c¾t trë vÒ cã thÓ ®äc ®−îc. §é ph©n gi¶i lµ
1ms.
C¸c sù kiÖn còng cã thÓ ®äc b»ng m¸y tÝnh c¸ nh©n sö dông ch−¬ng tr×nh
DIGSI. H¬n n÷a, c¸c d÷ liÖu cã thÓ ®−a ra m¸y in hoÆc l−u trong ®Üa mÒm.
R¬le b¶o vÖ l−u c¸c gi¸ trÞ so lÖch cña 4 sù cè hÖ thèng cuèi cïng, nÕu cã
sù cè thø 5, th× sù cè cò nhÊt sÏ bÞ ghi ®Ì trong bé nhí sù cè, 3 sù cè cuèi cïng
cã thÓ ®äc trªn mµn h×nh chØ thÞ cña thiÕt bÞ.
Mét sù cè hÖ thèng b¾t ®Çu b»ng viÖc t¸c ®éng cña bÊt kú bé phËn ph¸t sù
cè nµo vµ kÕt thóc b»ng sù trë vÒ cña chøc n¨ng b¶o vÖ cuèi cïng.
C¸c th«ng tin ®Õn thiÕt bÞ trung t©m (tïy chän)
C¸c th«ng tin ®−îc l−u cã thÓ ®−îc chuyÓn ®Õn qua cæng nèi c¸p quang
hoÆc giao tiÕp c¸ch ly thø 2 (giao tiÕp hÖ thèng), trung t©m ®iÒu khiÓn, hÖ thèng
t¸c ®éng hãa c¸c tr¹m ®Þa ph−¬ng cña SIEMENSI.SA678. ViÖc truyÒn so lÖch sö
dông giao thøc truyÒn so lÖch ®−îc chuÈn hãa theo VDEW/ZVEI vµ IEC 870-5-
103 hoÆc theo DIN19244.
• L−u vµ truyÒn d÷ liÖu cho viÖc ghi sù cè
C¸c gi¸ trÞ tøc thêi cña c¸c gi¸ trÞ ®o ®−îc iL1, iL2, iL3 cña bé biÕn dßng cña
mçi cuén d©y m¸y biÕn ¸p, m¸y ph¸t hoÆc ®éng c¬ còng nh− mçi phÝa cña ®iÓm
rÏ nh¸nh, iA, iB lµ c¸c ®Çu vµo thªm ë 7UT513 ®−îc lÊy mÉu sau mçi 1.66 ms
(víi tÇn sè 50 Hz) vµ ®−îc l−u trong bé ghi chuyÓn dÞch quay vßng. Khi cã 1 sù
cè, d÷ liÖu ®−îc l−u qua thêi gian ®· chän, nh−ng lín nhÊt kh«ng qu¸ 5s. Sè b¶n
ghi sù cè lín nhÊt trong thêi gian nµy lµ 8. Khi ®ã c¸c sù cè nµy s½n sµng cho
71
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
ph©n tÝch sù cè. §èi víi c¸c sù cè míi, c¸c d÷ liÖu sù cè thùc tÕ míi ®−îc l−u
kh«ng cÇn viÖc x¸c nhËn c¸c d÷ liÖu cò.
C¸c d÷ liÖu cã thÓ ®−a sang m¸y tÝnh c¸ nh©n th«ng qua giao tiÕp vËn
hµnh ë mÆt tr−íc r¬le vµ ®−îc xö lý b»ng phÇn mÒm DIGSI. C¸c dßng ®iÖn ®−îc
quy ®æi theo c¸c gi¸ trÞ cùc ®¹i cña chóng, chuÈn hãa theo c¸c gi¸ trÞ ®Þnh møc
vµ chuÈn bÞ cho c¸c ®å thÞ dÔ nh×n. Ngoµi ra c¸c tÝn hiÖu cã thÓ ®−îc ®¸nh dÊu
nh− c¸c b¶n ghi nhÞ ph©n.
H¬n n÷a, c¸c d÷ liÖu ghi sù cè còng cã thÓ truyÒn tíi trung t©m ®iÒu khiÓn
th«ng qua giao tiÕp hÖ thèng nèi tiÕp (nÕu cã). ViÖc ®¸nh gi¸ c¸c d÷ liÖu sÏ ®−îc
thùc hiÖn ë trung t©m ®iÒu khiÓn, sö dông c¸c ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm thÝch hîp.
Khi c¸c d÷ liÖu ®−îc truyÒn tíi trung t©m ®iÒu khiÓn, viÖc truyÒn cã thÓ
®−îc tiÕn hµnh tù ®éng, sau mçi lÇn r¬le t¸c ®éng hoÆc c¾t. Khi ®ã nh÷ng viÖc
sau cã thÓ øng dông:
- R¬le b¸o hiÖu c¸c d÷ liÖu ghi sù cè s½n sµng.
- C¸c d÷ liÖu s½n sµng cho viÖc truyÒn ®Õn, khi chóng bÞ ghi ®Ì bëi d÷ liÖu
míi.
- Qu¸ tr×nh truyÒn d÷ liÖu cã thÓ bÞ hñy bá tõ thiÕt bÞ trung t©m.
• C¸c ®o l−êng vËn hµnh hµng ngµy vµ c¸c sè liÖu t¶i
C¸c gi¸ trÞ hiÖu dông cña tÊt c¶ c¸c dßng pha lu«n s½n sµng cho viÖc ®äc
t¹i chç hoÆc truyÒn so lÖch ®i xa ë mÆt tr−íc hoÆc th«ng qua giao tiÕp vËn hµnh.
Ngoµi ra c¸c dßng sù cè ch¹m ®Êt giíi h¹n vµ c¸c sè liÖu tÝnh to¸n cña b¶o vÖ
qu¸ t¶i lu«n s½n sµng:
- I1L1, I1L2, I1L3: C¸c dßng pha cña phÝa thø nhÊt (cuén 1 cña MBA, c¸c
biÕn dßng phÝa ®Êu sao cña m¸y ph¸t hoÆc ®éng c¬, phÝa 1 cña ®iÓm rÏ nh¸nh)
b»ng ampe nhÊt thø vµ b»ng % cña dßng ®Þnh møc.
- I2L1, I2L2, 21L3: C¸c dßng pha cña phÝa thø hai (cuén 2 cña MBA, c¸c
biÕn dßng phÝa ®Êu sao cña m¸y ph¸t hoÆc ®éng c¬, phÝa 2 cña ®iÓm rÏ nh¸nh)
b»ng ampe nhÊt thø vµ b»ng % cña dßng ®Þnh møc.
- I3L1, I3L2, I3L3: C¸c dßng pha cña phÝa thø ba (cuén 3 cña MBA, c¸c biÕn
dßng phÝa ®Êu sao cña m¸y ph¸t hoÆc ®éng c¬, phÝa 3 cña ®iÓm rÏ nh¸nh) b»ng
ampe nhÊt thø vµ b»ng % cña dßng ®Þnh møc.
- θ/θtrip L1, θ/θtrip L2, θ/θtrip L3: TÝnh to¸n ®é t¨ng nhiÖt theo phÇn tr¨m cña ®é
t¨ng nhiÖt c¾t cho mçi phÝa mµ b¶o vÖ qu¸ t¶i cã t¸c dông.
- Igh: dßng ch¹m vá cho b¶o vÖ dßng ch¹m vá (chØ cã ë 7UT513).
• C¸c chøc n¨ng kiÓm so¸t .
72
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
Trong r¬le tæ hîp nhiÒu chøc n¨ng kiÓm so¸t h÷u h¹n cña phÇn cøng vµ
phÇn mÒm, h¬n n÷a c¸c gi¸ trÞ ®o ®−îc lu«n ®−îc kiÓm tra. V× vËy, c¸c m¹ch
dßng còng n»m trong hÖ thèng ®−îc kiÓm so¸t.
KiÓm so¸t phÇn cøng
Toµn bé phÇn cøng lu«n ®−îc gi¸m s¸t, tõ c¸c ®Çu vµo nhÞ ph©n cho ®Õn
c¸c r¬le ®Çu ra ®Ó ph¸t hiÖn kÞp thêi c¸c h− háng vµ c¸c chøc n¨ng kh«ng ®−îc
chÊp nhËn. Nã ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸ch kiÓm so¸t:
- C¸c ®iÖn ¸p nguån nu«i vµ ®iÖn ¸p chuyÓn ®æi.
Bé vi xö lý kiÓm tra viÖc bï vµ ®iÖn ¸p chuyÓn ®æi cña bé ADC (bé
chuyÓn ®æi t−¬ng tù/sè). B¶o vÖ sÏ bÞ khãa ngay khi cã sù sai lÖch kh«ng cho
phÐp. C¸c sù cè vÜnh cöu ®−îc c¶nh b¸o.
H− háng hoÆc t¾t nguån nu«i sÏ lµm cho hÖ thèng ngõng ho¹t ®éng. Tr¹ng
th¸i nµy ®−îc chØ thÞ b»ng mét tiÕp ®iÓm “an toµn” khi cã h− háng (“Fail safe
contact”). Sôt ¸p tho¸ng qua ≤ 50 ms kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn sù ho¹t ®éng cña
r¬le (Un≥110 V).
- C¸c m¹ch c¾t :
C¸c r¬le ®iÒu khiÓn c¾t (Command relay) ®−îc ®iÒu khiÓn b»ng hai kªnh
®iÒu khiÓn vµ mét kªnh ph¸t phô. C¸c m¹ch ®iÒu khiÓn vµ sù liªn tôc hay ng¾n
m¹ch trong r¬le liªn tôc ®−îc kiÓm so¸t.
- C¸c modul nhí:
KiÓm tra tæng ®Þnh kú cho bé nhí ch−¬ng tr×nh (EPROM), bé nhí g¸n
th«ng sè (EEPROM) vµ bé nhí lµm viÖc (RAM) vµ so s¸nh víi kiÓm tra tæng
®−îc l−u. (KiÓm tra tæng cña c¸c EEPROM ®−îc tÝnh to¸n mçi khi cã th«ng sè
g¸n míi).
KiÓm so¸t phÇn mÒm.
§Ó kiÓm so¸t liªn tôc sù lµm viÖc cña ch−¬ng tr×nh, mét ®ång hå kiÓm tra
(Watch-dog timer) sÏ khëi ®éng l¹i bé VXL khi cã lçi t¹i bé VXL hoÆc nÕu
ch−¬ng tr×nh ch¹y sai. H¬n n÷a, c¸c kiÓm tra néi bé hîp lý b¶o ®¶m tÊt c¶ c¸c lçi
trong qu¸ tr×nh xö lý ch−¬ng tr×nh, g©y ra bëi nhiÔu sÏ ®−îc nhËn ra. Nh÷ng lçi
nh− vËy sÏ ®−îc x¸c lËp l¹i vµ khëi ®éng t¹i bé VXL.
NÕu c¸c lçi nµy kh«ng thÓ lo¹i trõ b»ng viÖc khëi ®éng l¹i, c¸c khëi ®éng
l¹i kh¸c sÏ ®−îc thi hµnh. NÕu vÉn cßn lçi sau 3 lÇn cè g¾ng khëi ®éng l¹i, hÖ
thèng b¶o vÖ sÏ tù ng¾t nã ra vµ chØ thÞ tr¹ng th¸i nµy b»ng c¸ch gi¶i phãng r¬le
cã hiÖu lùc, do vËy ®−a ra lçi “Equipment fault” (h− háng thiÕt bÞ) vµ ®ång thêi
®Ìn LED s¸ng b¸o hiÖu khãa “Blocked”.
73
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
KiÓm so¸t m¹ch biÕn dßng bªn ngoµi.
§Ó ph¸t hiÖn sù d¸n ®o¹n hoÆc ng¾n m¹ch trong c¸c m¹ch biÕn dßng bªn
ngoµi hoÆc h− háng t¹i c¸c ®iÓm nèi, c¸c gi¸ trÞ ®o ®−îc kiÓm tra tuÇn hoµn
trong c¸c kho¶ng thêi gian, chØ cÇn ®iÒu kiÖn kh«ng tån t¹i tÝn hiÖu khëi ®éng
nµo.
- Sù c©n xøng dßng: Khi lµm viÖc b×nh th−êng, cã thÓ cho lµ c¸c dßng ®iÖn
gÇn ®èi xøng thÝch hîp víi c¸c biÓu thøc sau:
I min
SYM.Ing−ìng/IN (3-35)
IN
Imax lu«n lµ dßng lín nhÊt trong c¸c dßng 3 pha.
Imin lµ dßng nhá nhÊt.
SYM.Hsè.I: Lµ hÖ sè ®èi xøng m« t¶ ®é lín cña sù ®èi xøng dßng
cña c¸c dßng ®iÖn pha.
SYM.Ing−ìng lµ giíi h¹n thÊp h¬n cña vïng xö lý cña chøc n¨ng kiÓm
so¸t (xem h×nh vÏ). C¶ hai th«ng sè cã thÓ ®Æt.
H×nh 3 - 15: KiÓm so¸t sù ®èi xøng dßng
- Gi¸m s¸t dßng tæng:
NÕu r¬le ®−îc sö dông cho b¶o vÖ so lÖch ®iÓm rÏ nh¸nh, c¸c dßng so lÖch
®−îc gi¸m s¸t ë møc thÊp. Chøc n¨ng gi¸m s¸t nµy lµm viÖc trªn tõng pha. H−
háng ®−îc ph¸t hiÖn trong m¹ch thø cÊp cña c¸c biÕn dßng khi dßng so lÖch cã
®é lín cña dßng t¶i trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh th−êng. Nã ®−a ngay ra tÝn
hiÖu, ®ång thêi b¶o vÖ so lÖch còng bÞ khãa.
74
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
ch−¬ng 4
TÝnh to¸n chän th«ng sè ®Æt cho tr¹m biÕn ¸p 110/22 Kv Sµi §ång 2
m¸y S=2x40 MVA. Sö dông r¬le sè 7UT51*
1/ C¸ch cµi ®Æt cho r¬le 7UT51*
1.1/ Giíi thiÖu bµn phÝm vµ b¶ng chØ thÞ.
Bµn phÝm vµ b¶ng chØ thÞ ®−îc ®Æt bªn ngoµi t−¬ng tù nh− mét chiÕc m¸y
tÝnh bá tói. H×nh 4 - 1 minh häa mÆt tr−íc cña r¬le.
Mµn h×nh chØ thÞ tinh thÓ láng gåm 2 dßng, mçi dßng gåm 16 ký tù, ®−a ra
c¸c th«ng tin. Mçi ký tù gåm cã mét ma trËn ®iÓm 5x8. C¸c con sè, ch÷ c¸i vµ
mét sè ký hiÖu ®Æc biÖt cã thÓ ®−îc hiÓn thÞ.
Trong khi giao tiÕp dßng trªn ®−a ra mét sè gåm 4 ch÷ sè, tiÕp theo lµ
thanh trá. Con sè nµy thÓ hiÖn ®Þa chØ ®Æt. Hai sè ®Çu tiªn thÓ hiÖn ®Þa chØ.
cña khèi, tiÕp theo sau lµ 2 con sè nèi tiÕp. Trong c¸c kiÓu r¬le cã ph−¬ng tiÖn ®Ó
thay ®æi th«ng sè, nhËn d¹ng cña bé th«ng sè ®−îc ®−a ra tr−íc ®Þa chØ ®Æt.
Bµn phÝm bao gåm 28 phÝm víi c¸c con sè, c¸c phÝm ®iÒu khiÓn Yes/No,
ý nghÜa cña c¸c phÝm ®−îc gi¶i thÝch chi tiÕt d−íi ®©y.
C¸c phÝm sè ®Ó ®−a vµo c¸c con sè.
®Õn C¸c ch÷ sè tõ 0 ®Õn 9 ®Ó ®−a vµo c¸c con sè.
9
0
DÊu chÊm thËp ph©n.
.
∞ Ký hiÖu kh«ng x¸c ®Þnh.
+/- §æi dÊu ®Ó ®−a vµo sè ©m hoÆc d−¬ng.
C¸c phÝm Yes/No dïng cho v¨n b¶n.
PhÝm Yes: X¸c ®Þnh c©u hái cña mµn chØ thÞ.
J/Y
N PhÝm No: Tõ chèi c©u hái cña mµn chØ thÞ hoÆc kh«ng
chÊp nhËn thay ®æi.
75
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
C¸c phÝm ®Ó lËt qua c¸c trang mµn h×nh.
LËt vÒ phÝa tr−íc: §Þa chØ tiÕp theo ®−îc hiÓn thÞ.
LËt vÒ phÝa sau: §Þa chØ tr−íc nã ®−îc hiÓn thÞ.
⇑ LËt khèi vÒ phÝa tr−íc: PhÇn ®Çu cña khèi ®Þa chØ tiÕp
theo ®−îc hiÓn thÞ.
LËt khèi vÒ phÝa sau: PhÇn ®Çu cña khèi ®Þa chØ tr−íc ®ã
⇓
®−îc hiÓn thÞ.
C¸c phÝm x¸c nhËn.
PhÝm ®−a vµo hoÆc x¸c nhËn: Mçi lÇn ®−a vµo sè hoÆc
E
thay ®æi qua c¸c phÝm Yes/No ph¶i ®−îc x¸c nhËn b»ng
phÝm E, khi ®ã thiÕt bÞ míi chÊp nhËn thay ®æi . PhÝm E
còng cã thÓ ®Ó chÊp nhËn vµ gi¶i trõ lêi nh¾c sù cè trªn
mµn chØ thÞ.
C¸c phÝm ®Æc biÖt vµ ®iÒu khiÓn.
Tõ kho¸: ®Ó chèng l¹i viÖc truy nhËp tr¸i phÐp tíi c¸c
CW
ch−¬ng tr×nh chØnh ®Þnh (kh«ng cÇn thiÕt khi gäi ra c¸c tÝn
hiÖu vµ lêi th«ng b¸o
R
Xãa phÝa sau ®−a vµo kh«ng ®óng.
F PhÝm chøc n¨ng, ®−îc gi¶i thÝch khi sö dông.
DA §Þa chØ trùc tiÕp, nÕu biÕt ®Þa chØ, phÝm nµy cho phÐp
gäi ra trùc tiÕp ®Þa chØ.
M/S
Th«ng b¸o/tÝn hiÖu: ®iÒu tra c¸c tÝn hiÖu sù cè vµ c¸c sè
liÖu vËn hµnh.
Ba phÝm , ⇑, RESET Cã phÇn kh¸c c¸c phÝm cßn l¹i, cã thÓ sö dông khi
n¾p tr−íc cña r¬le ®ãng. V× vËy tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ ®Æt vµ sè liÖu sù kiÖn cã thÓ
hiÓn thÞ trong khi n¾p tr−íc ®ãng. C¸c chØ thÞ LED ®−îc l−u cã thÓ ®−îc xãa
b»ng phÝm RESET mµ kh«ng cÇn më n¾p.
76
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
1.2/ Lµm viÖc víi m¸y tÝnh c¸ nh©n.
Mét m¸y tÝnh c¸ nh©n cho phÐp ®Æt chØnh ®Þnh, khëi ®éng mét thñ tôc thÝ
nghiÖm vµ ®äc sè liÖu tõ mµn h×nh víi c¸c tr×nh ®¬n h−íng dÉn.
TÊt c¶ d÷ liÖu cã thÓ ®äc hoÆc ®−îc l−u trong ®Üa mÒm, qua m¸y in. Nã
còng cã thÓ nèi víi mét m¸y vÏ ®Ó in ph¸c häa sù cè ®· x¶y ra.
PhÇn mÒm cho ch−¬ng tr×nh lµ DIGSI s½n cã cho ®Æt th«ng sè vµ xö lý tÊt
c¶ c¸c sè liÖu b¶o vÖ sù cè.
1.3/ C¸c ®iÒu kiÖn tr−íc khi vËn hµnh r¬le 7UT51*.
§èi víi phÇn lín c¸c chøc n¨ng lµm viÖc, viÖc ®−a tõ khãa lµ cÇn thiÕt.
§iÒu nµy ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c th«ng sè ®−a vµo qua bµn phÝm hoÆc giao tiÕp ë
phÝa tr−íc liªn quan ®Õn sù lµm viÖc cña r¬le, vÝ dô nh−:
- §Æt c¸c th«ng sè chøc n¨ng.
- CÊp ph¸t hoÆc xÕp ®Æt c¸c r¬le c¾t, tÝn hiÖu ®Çu vµo/ra nhÞ ph©n, chØ thÞ
LED.
- C¸c th«ng sè cÊu h×nh cho ng«n ng÷ vËn hµnh, giao tiÕp vµ cÊu h×nh thiÕt
bÞ.
- Khëi ®éng c¸c thñ tôc thÝ nghiÖm.
Tõ khãa kh«ng ®−îc ®ßi hái khi gäi ra c¸c tÝn hiÖu, sè liÖu vËn hµnh hoÆc
sù cè, hay ®äc c¸c th«ng sè chØnh ®Þnh.
1.4/ C¸ch cµi ®Æt c¸c th«ng sè chøc n¨ng.
ViÖc ®Æt c¸c th«ng sè chøc n¨ng ®ßi hái ph¶i ®−a vµo tõ khãa (Codeword).
NÕu kh«ng ®−a vµo tõ khãa c¸c th«ng sè chØ cã thÓ ®äc mµ kh«ng thÓ thay ®æi
®−îc. Cã 3 d¹ng hiÓn thÞ:
• §Þa chØ kh«ng ®ßi hái ng−êi vËn hµnh ®−a vµo.
§Þa chØ x¸c ®Þnh bëi: sè khèi vµ sè tiÕp theo (vÝ dô 1100 cho khèi 11).
PhÇn ®Çu khèi hiÓn thÞ ®o¹n v¨n b¶n. ViÖc chuyÓn khèi ®−îc thùc hiÖn bëi c¸c
phÝm ⇑ hoÆc ⇓, c¸c phÝm ↑ hoÆc ↓ chuyÓn tíi ®Þa chØ ®Çu tiªn hoÆc cuèi cïng.
• C¸c chØ thÞ ®ßi hái ®−a vµo sè.
77
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
- §å ¸n tèt nghiÖp TrÇn V¨n Quúnh - §iÖn 46
Mµn chØ thÞ ®−a ra 4 sè (gåm khèi vµ sè tiÕp theo). Sau con trá lµ ý nghÜa
cña th«ng sè, trªn dßng thø 2 lµ gi¸ trÞ cña th«ng sè. Th«ng th−êng mét gi¸ trÞ ®·
®−îc ®Æt tr−íc khi r¬le xuÊt x−ëng. Ta cã thÓ d÷ l¹i hoÆc ghi ®Ì b»ng c¸c phÝm
sè, dÊu chÊm thËp ph©n hoÆc phÝm ®æi dÊu +/- hay dÊu . D¶i ®Æt cã thÓ ®−îc
®−a ra trong ®o¹n v¨n b¶n tiÕp theo, c¹nh hép liªn quan. NÕu ®−a c¸c gi¸ trÞ v−ît
qu¸ d¶i nµy sÏ bÞ tõ chèi, cßn nÕu phÇn thËp ph©n lín, r¬le sÏ c¾t gi¶m bít ®Õn sè
cho phÐp. Sau khi g¸n xong, gi¸ trÞ ph¶i ®−îc x¸c nhËn b»ng phÝm E.
• C¸c ®Þa chØ ®ßi hái ®−a vµo ®o¹n v¨n b¶n.
Mµn chØ thÞ ®−a ra ®Þa chØ 4 sè, vÝ dô 1201 phÝa sau con trá lµ ý nghÜa cña
th«ng sè, trªn dßng thø 2 lµ ®o¹n v¨n b¶n m« t¶ øng dông. Nã cã thÓ ®−îc göi ®i,
nÕu nã ®−îc gi÷ l¹i mµ kh«ng cÇn thiÕt ®−a vµo g× kh¸c, cã thÓ lËt trang vÒ phÝa
tr−íc hoÆc tíi khèi ®Þa chØ kh¸c. NÕu muèn thay ®æi nhÊn phÝm N khi ®ã v¨n b¶n
xuÊt hiÖn. NÕu ch−a ®óng nhÊn tiÕp N vv…®o¹n v¨n b¶n ®−îc chän, ®−îc x¸c
nhËn b»ng phÝm E. NÕu nghÜa cña v¨n b¶n kh«ng râ rµng tèt nhÊt nªn gi÷ l¹i c¸c
chØnh ®Þnh cña nhµ m¸y.
NÕu biÕt ®Þa chØ cña th«ng sè, ta cã thÓ tíi th¼ng ®Þa chØ b»ng c¸ch nhÊn
phÝm DA tiÕp ®ã ®−a vµo ®Þa chØ gåm 4 con sè vµ nhÊn phÝm E.
Thñ tôc ®Æt cã thÓ chÊm døt bÊt cø khi nµo b»ng tæ hîp phÝm FE (nhÊn
phÝm F råi nhÊn phÝm E). Khi ®ã mµn h×nh ®−a ra c©u hái: NEW SETTING? (ghi
chØnh ®Þnh míi ?), x¸c nhËn b»ng phÝm Y. Thay vµo ®ã nhÊn phÝm N lµm viÖc
víi tõ khãa sÏ chÊm døt do vËy c¸c lçi thay ®æi cã thÓ ®−îc lµm mÊt t¸c dông.
NÕu ra khái d¶i ®Æt cña c¸c khèi th«ng sè chøc n¨ng (khèi ®Þa chØ tõ 10
®Õn 39) mµn chØ thÞ ®−a ra c©u hái END OF CODEWORD ? (kÕt thóc lµm viÖc
víi tõ khãa). Khi ®ã x¸c nhËn b»ng phÝm J/Y hay tõ chèi víi phÝm N.
Sau khi hoµn thµnh viÖc ®Æt th«ng sè nã sÏ ®−îc l−u vÜnh viÔn trong
EEPROM. Mµn chØ thÞ x¸c nhËn: NEW SETTING SAVED (C¸c chØnh ®Þnh míi
®· ®−îc l−u). Sau khi nhÊn phÝm M/S vµ tiÕp theo gi¶i trõ ®Ìn, chØ thÞ cña tr¹ng
th¸i tÜnh xuÊt hiÖn trªn mµn chØ thÞ.
78
Khoa C¬ §iÖn – Tr−êng §HNNI-Hµ Néi
nguon tai.lieu . vn