Xem mẫu
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
- M r ng và c ng c căn c Vi t B c, t o ñà thúc ñ y kháng chi n ti n lên.
b. Di n bi n :
- Ngày 16/9/1950, ta ti n công ðông Khê, ñ n ngày 18/09, ta chi m ðông Khê Th t Khê
b uy hi p, Cao B ng b cô l p, h th ng phòng ng c a Pháp trên ñư ng s 4 b c t làm ñôi.
- Pháp ph i rút quân t Cao B ng v theo ñư ng s 4 và t Th t Khê lên chi m l i ðông
Khê và ñón cánh quân t Cao B ng v .
- T ngày 1 ñ n ngày 8/10, ta ch n ñánh, tiêu di t hai binh ñoàn ñ ch, bu c chúng ph i rút
kh i Th t Khê v Na S m (8/10).
- Ngày 13/10/1950, ñ ch rút kh i Na S m, cu c hành quân c a ñ ch Thái Nguyên cũng b
ñ p tan.
- T 17 22/10/1950, Pháp rút kh i ð ng ðăng, L ng Sơn, L c Bình, ðình L p, An Châu.
- Ph i h p v i m t tr n Biên gi i, ta ho t ñ ng m nh t ng n sông H ng, Tây B c, ðư ng
s 6, s 12, bu c ñ ch ph i rút kh i th xã Hoà Bình. Phong trào du kích phát tri n m nh Bình -
Tr - Thiên, Liên khu V và Nam B .
c. K t qu : K ho ch Rơve phá s n.
- Ta ñã lo i kh i vòng chi n ñ u 8.000 ñ ch, thu trên 3.000 t n vũ khí và phương ti n chi n
tranh.
- Gi i phóng biên gi i Vi t – Trung dài 750 km v i 35 v n dân, khai thông con ñư ng n i
nư c ta v i các nư c xã h i ch nghĩa.
- Ch c th ng “hành lang ðông – Tây” c a Pháp
d. Ý nghĩa l ch s c a chi n d ch Biên gi i thu - ñông năm 1950 khác v i ý nghĩa l ch s chi n
d ch Vi t B c thu - ñông năm 1947 nh ng ñi m sau :
Chi n d ch Vi t B c thu - ñông 1947 : Ta ñánh b i k ho ch ñánh nhanh th ng nhanh,
bu c Pháp ph i ñánh lâu dài.
Chi n d ch Biên gi i thu - ñông 1950 :
+ Pháp : b ñ ng, lúng túng nhi u m t.
+ Ta : m ra bư c phát tri n m i c a cu c kháng chi n : Quân ñ i ta trư ng thành, giành
th ch ñ ng trên chi n trư ng chính B c b .
T i sao nói t sau chi n th ng Biên gi i thu - ñông năm 1950 cu c kháng chi n
Caâu 43.
ch ng Pháp c a nhân dân ta ñã có nh ng bư c phát tri n m i, gi v ng và phát huy
quy n ch ñ ng trên chi n trư ng chính B c ðông Dương ?
H ng d n tr l i
+ T sau năm 1950, cu c chi n tranh xâm lư c c a th c dân Pháp ngày càng ñư c ñ y
m nh, ñ ng th i Mĩ ngày càng can thi p sâu hơn, c u k t ch t ch v i Pháp trong nh ng âm mưu
và hành ñ ng m i. Tuy nhiên, ñây cũng chính là giai ño n mà l c lư ng kháng chi n c a chúng ta
không ng ng trư ng thành v m i m t, quân dân ta ñã giành nhi u th ng l i to l n và toàn di n,
ti p t c gi v ng quy n ch ñ ng trên chi n trư ng.
+ V chính tr , t ngày 11 ñ n 19/2/1951, ð i h i ñ i bi u l n th II c a ð ng C ng s n
ðông Dương ñã h p t i Chiêm Hóa - Tuyên Quang. ð i h i ñã thông qua hai b n báo cáo quan
tr ng là Báo cáo chính tr và báo cáo Bàn v cách m ng Vi t Nam, kh ng ñ nh ñư ng l i kháng
chi n ch ng Pháp c a ð ng, nêu rõ nhi m v cơ b n c a cách m ng Vi t Nam. ð i h i cũng ñã
thông qua Tuyên ngôn, Chính cương, ði u l m i...
+ ð i h i ñ i bi u l n th hai ñã ñánh d u bư c phát tri n m i trong quá trình trư ng thành
và lãnh ñ o cách m ng c a ð ng ta, là “ð i h i kháng chi n th ng l i”.
+ Trong nh ng năm 1951 - 1953 h u phương kháng chi n c a chúng ta ñã phát tri n v m i
m t.
+ Ngày 3/3/1951 M t tr n Liên Vi t ñã ñư c th ng nh t t M t tr n Vi t Minh và H i Liên
Vi t. Ngày 11/3/1951, Liên minh nhân dân Vi t - Miên - Lào ñã ñư c thành l p ñ tăng cư ng kh i
ñoàn k t ba nư c trong ñ u tranh ch ng k thù chung. Sau các s ki n ñó, m t phong trào thi ñua
yêu nư c ñã lan r ng làm n y n nhi u ñơn v , cá nhân ưu tú.
- Trang 31 -
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
+ V kinh t , cu c v n ñ ng lao ñ ng s n xu t và th c hành ti t ki m ñã t o nên m t kh i
lư ng s n ph m l n. ð có th b i dư ng s c dân, ta ñã th c hi n 5 ñ t gi m tô và 1 ñ t c i cách
ru ng ñ t.
+ V văn hóa giáo d c, y t , chúng ta cũng có nh ng thành tích ñáng k , có tính qu n chúng
r ng l n, góp ph n t o thêm s c m nh cho cu c kháng chi n.
+ Chính v i nh ng ti m l c ñó, chúng ta ñã m các chi n d ch trung du và ñ ng b ng B c
B , th c hi n ti n công gi v ng quy n ch ñ ng chi n lư c trên chi n trư ng. T cu i năm 1950
ñ n gi a năm 1951, ta liên ti p m các chi n d ch: Chi n d ch Tr n Hưng ð o (Chi n d ch trung
du), chi n d ch Hoàng Hoa Thám (chi n d ch ðư ng s 18), chi n d ch Quang Trung (chi n d ch
Hà - Nam - Ninh). Trong ñông xuân 1951 - 1952, ta m chi n d ch ph n công và ti n công ñ ch
Hòa Bình. Sau ñó là chi n d ch Tây B c thu ñông 1952 và chi n d ch Thư ng Lào xuân hè 1953.
Có th nói các chi n d ch quân s trong giai ño n 1951 - 1953 c a quân và dân ta ñã ñ y
ñ ch lùi sâu và th b ñ ng ñ i phó, gi v ng quy n ch ñ ng chi n lư c trên chi n trư ng chính
B c B , t o th và l c m i cho nh ng th ng l i quy t ñ nh c a cu c kháng chi n.
Trình bày âm mưu và hành ñ ng m i c a Pháp – Mĩ k t sau th t b i chi n d ch
Caâu 44.
Biên gi i thu - ñông năm 1950.
H ng d n tr l i
1. M can thi p sâu vào cu c chi n tranh xâm lư c ðông Dương :
- T tháng 5/1949, M t ng bư c can thi p sâu vào xâm lư c ðông Dương.
+ 23/12/1950, ký v i Pháp Hi p ñ nh phòng th chung ðông Dương, vi n tr quân s , kinh
t – tài chính cho Pháp và bù nhìn, t ng bư c thay Pháp ðông Dương .
+ Tháng 9/1951, ký v i B o ð i “Hi p ư c h p tác kinh t Vi t - M ” nh m ràng bu c B o
ð i vào M .
- Vi n tr c a M chi m t l ngày càng cao:1950 là 52 t phrăng – chi m 19 % ngân sách;
1953 là 285 t phrăng – chi m 43 % ngân sách.
- Các phái ñoàn vi n tr kinh t , c v n quân s M ñ n Vi t Nam ngày càng nhi u. Các
trung tâm, trư ng hu n luy n M tuy n ch n ngư i Vi t Nam sang M h c.
2. K ho ch ð Lát ñơ Tátxinhi :
- Ngày 6/12/1950, ð i tư ng ð Lát ñơ Tátxinhi làm T ng ch huy quân ñ i vi n chinh,
kiêm Cao u Pháp ðông Dương, d a vào vi n tr M , ñ ra k ho ch m i, mong k t thúc nhanh
chi n tranh.
* K ho ch có 4 ñi m chính :
T p trung quân Âu - Phi xây d ng m t l c lư ng cơ ñ ng m nh, phát tri n ngu
quân, xây d ng “quân ñ i qu c gia”.
Xây d ng phòng tuy n công s xi măng c t s t ( boong ke), l p “vành ñai tr ng”
bao quanh trung du và ñ ng b ng B c B nh m ngăn ch n ch l c ta và ki m soát ta
ñưa nhân, tài, v t l c ra vùng t do.
Ti n hành “chi n tranh t ng l c”, bình ñ nh vùng t m chi m, vơ vét s c ngư i, s c
c a c a nhân dân ta ñ tăng cư ng l c lư ng c a chúng.
ðánh phá h u phương c a ta.
Làm cho cu c ñ u tranh c a ta vùng sau lưng ñ ch tr nên khó khăn, ph c t p.
Nêu nh ng quy t ñ nh chính và ý nghĩa l ch s c a ð i h i ñ i bi u l n th II c a
Caâu 45.
ð ng C ng s n ðông Dương (2/1951).
H ng d n tr l i
1. Hoàn c nh :
- T ngày 11 ñ n 19/2/1951, ð i h i ñ i bi u toàn qu c l n II c a ð ng C ng s n ðông
Dương h p Vinh Quang – Chiêm Hóa (Tuyên Quang), thông qua hai b n báo cáo quan tr ng:
+ Báo cáo chính tr do H Ch t ch trình bày t ng k t kinh nghi m ñ u tranh c a ð ng
- Trang 32 -
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
+ Báo cáo Bàn v cách m ng Vi t Nam do T ng Bí thư Trư ng Chinh trình bày, nêu rõ
nhi m v cơ b n c a cách m ng Vi t Nam là ñánh ñu i ñ qu c, tay sai, giành ñ c l p và th ng
nh t hoàn toàn cho dân t c, phát tri n ch ñ dân ch nhân dân, gây d ng cơ s cho ch nghĩa xã
h i Vi t Nam.
2. N i dung :
- Tách ð ng C ng s n ðông Dương, thành l p Vi t Nam, Lào, Campuchia m i nư c m t
ð ng Mác - Lênin riêng phù h p v i t ng dân t c .
- Vi t Nam, l p ð ng Lao ñ ng Vi t Nam và ñưa ð ng ho t ñ ng công khai.
- Thông qua Tuyên ngôn, Chính cương, ði u l m i; xu t b n báo Nhân dân, cơ quan
Trung ương c a ð ng .
- B u ra Ban Ch p hành Trung ương ð ng và B Chính tr do H Chí Minh làm Ch t ch và
Trư ng Chinh làm T ng Bí thư .
Ý nghĩa: ñánh d u bư c phát tri n m i trong quá trình lãnh ñ o và trư ng thành c a ð ng.
Ch ng minh th ch ñ ng ñánh ñ ch trên chi n trư ng chính B c b c a quân ta
Caâu 46.
v n ñư c gi v ng sau chi n th ng Biên gi i thu - ñông 1950 ñ n trư c ðông - Xuân
1953 - 1954.
H ng d n tr l i
1. V i chi n d ch Biên gi i thu - ñông 1950, quân ñ i ta ñã giành ñư c th ch ñ ng trên
chi n trư ng chính (B c B ), m ra bư c phát tri n m i c a cu c kháng chi n ch ng Pháp. ð gi
v ng quy n ch ñ ng trên chi n trư ng chính B c B và ñ y ñ ch lùi sâu vào th b ñ ng, ñ i phó,
trong th i gian t cu i năm 1950 ñ n trư c ñông - xuân 1953 - 1954, quân dân ta liên t c m các
cu c ti n công quy mô l n.
2. T cu i năm 1950 ñ n gi a năm1951, quân ta m ba chi n d ch Tr n Hưng ð o (...),
Hoàng Hoa Thám (...) và chi n d ch Quang Trung (...) ñánh vào phòng tuy n kiên c c a ñ ch
trung du và ñ ng b ng, lo i kh i vòng chi n ñ u nhi u sinh l c ñ ch, phá v t ng m ng k ho ch
bình ñ nh c a Pháp, song k t qu chi n ñ u còn h n ch .
3. V i phương châm chi n lư c “ñánh ch c th ng” và phương hư ng chi n lư c “tránh ch
m nh, ñánh ch y u”, ta m các chi n d ch:
a. Chi n d ch Hòa Bình ñông - xuân 1951 - 1952. K t qu sau hơn ba tháng chi n ñ u, ta
gi i phóng hoàn toàn khu v c Hòa Bình – Sông ðà r ng 2000 km2 v i 15 v n dân. Các căn c du
kích ñư c m r ng...
b. Chi n d ch Tây B c thu - ñông 1952, k t qu ta gi i phóng 28.000 km2 v i 25 v n dân,
phá m t ph n âm mưu l p “x Thái t tr ” c a ñ ch.
c. Chi n d ch Thư ng Lào xuân - hè 1953 : ð u năm 1953, quân ñ i Vi t Nam cùng v i
quân ñ i Lào ph i h p m chi n d ch Thư ng Lào. K t qu ta ñã giái phóng toàn b t nh S m Nưa,
m t ph n t nh Xiêng Kho ng và t nh Phongxalỳ v i trên 30 v n dân.
d. Nhìn chung, t sau chi n th ng Biên gi i thu - ñông 1950, ta ñã giành, gi và phát tri n
quy n ch ñ ng chi n lư c trên chi n trư ng chính, tiêu hao thêm nhi u sinh l c ñ ch, gi i phóng
nhi u vùng ñ t r ng l n, l c lư ng ngày càng phát tri n m nh v i 3 th quân.
Nh ng th ng l i trên ñây ñã ñưa cu c kháng chi n ch ng Pháp phát tri n lên m t bư c m i,
t o ra th và l c cho quân và dân ta ph i h p v i quân và dân Lào, Campuchia phá tan k ho ch
Nava trong ñông - xuân 1953 - 1954, bu c Pháp ph i ch m d t chi n tranh xâm lư c ðông
Dương.
Nêu v n t t các s ki n có ý nghĩa chi n lư c c a quân dân ta trên các m t tr n
Caâu 47.
quân s , chính tr , kinh t , văn hoá - giáo d c trong kháng chi n ch ng Pháp t thu -
ñông 1950 ñ n ñông - xuân 1953 - 1954.
H ng d n tr l i
Th i gian S ki n
- Trang 33 -
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
- 9/1950 - Chi n d ch Biên gi i.
1. Quân s
- 23/ 2/1952 - Chi n d ch Hoà Bình k t thúc.
- 14/10/1952 - Chi n d ch Tây B c.
- 8/4/1953 - Chi n d ch Thư ng Lào.
- 2/1951 - ð i h i ñ i bi u toàn qu c l n th hai c a ð ng. ð ng quy t
2. Chính tr
ñ nh ra ho t ñ ng công khai, l y tên là ð ng Lao ñ ng Vi t Nam.
- 3/3/951 - Vi t Minh và H i Liên Vi t th ng nh t thành M t tr n Liên Vi t.
- 11/3/1951 - Liên minh nhân dân Vi t – Miên – Lào ñư c thành l p.
3. Kinh t - 1952 - V n ñ ng tăng gia s n xu t, th c hành ti t ki m.
- 12/1953 - Thông qua “Lu t c i cách giáo d c.
4. Văn hoá, giáo d c - 7/1950 Th c hi n c i cách giáo d c.
Trình bày di n bi n cu c Ti n công chi n lư c ðông - Xuân 1953 - 1954 c a quân
Caâu 48.
dân ta.
H ng d n tr l i
a. Ch trương, k ho ch quân s ðông - Xuân 1953 - 1954 c a ta :
Cu i tháng 9/1953, B Chính tr h p bàn k ho ch quân s trong ðông - Xuân 1953 - 1954.
+ Nhi m v : tiêu di t ñ ch là chính.
+ Phương hư ng chi n lư c: T p trung l c lư ng m nh ng cu c ti n công vào nh ng
hư ng quan tr ng v chi n lư c mà ñ ch tương ñ i y u, nh m tiêu di t sinh l c ñ ch, gi i phóng ñ t
ñai, bu c chúng ph i phân tán l c lư ng, t o ñi u ki n thu n l i ñ ta tiêu di t ñ ch.
b. Di n bi n :
- Ngày 10/12/1953, ch l c ta ti n công Lai Châu, gi i phóng toàn b th xã (tr ði n Biên)
Nava bu c ph i ñưa 6 ti u ñoàn cơ ñ ng tăng cư ng ði n Biên Ph . ði n Biên Ph thành nơi t p
trung binh th hai c a Pháp.
- Tháng 12/1953, liên quân Lào - Vi t ti n công Trung Lào, gi i phóng Thà Kh t, uy hi p
Xavannakhet và Sênô. Nava bu c ph i tăng vi n cho Sênô. Sênô tr thành nơi t p trung binh l c
th ba c a Pháp.
- Tháng 1/1954, liên quân Lào - Vi t ti n công Thư ng Lào, gi i phóng lưu v c sông N m
Hu và toàn t nh Phong Xalì. Nava ñưa quân t ñ ng b ng B c B tăng cư ng cho Luông Phabang
và Mư ng Sài. Luông Phabang và Mư ng Sài thành nơi t p trung binh l c th tư c a Pháp.
- Tháng 2/1954, ta ti n công B c Tây Nguyên, gi i phóng Kon Tum, uy hi p Plâyku. Pháp
bu c ph i tăng cư ng l c lư ng cho Plâyku và Plâyku tr thành nơi t p trung binh l c th năm.
- Ph i h p v i m t tr n chính, vùng sau lưng ñ ch, phong trào du kích phát tri n m nh
Nam B , Nam Trung B , Bình - Tr -Thiên, ñ ng b ng B c B …
c. Ý nghĩa:
- K ho ch Nava bư c ñ u phá s n: Pháp b phân tán làm 5 nơi.
- Chu n b v v t ch t và tinh th n cho ta m cu c ti n công quy t ñ nh vào ði n Biên Ph .
Âm mưu c a Pháp - M trong vi c chi m ñóng, xây d ng t p ñoàn c ñi m ði n
Caâu 49.
Biên Ph . T i sao ta m chi n d ch ði n Biên Ph ? Chi n d ch ñã di n ra và giành ñư c
th ng l i như th nào ? Ý nghĩa c a th ng l i ñó.
H ng d n tr l i
a. Âm mưu c a Pháp, M :
- ði n Biên Ph có v trí chi n lư c then ch t ðông Dương và ðông Nam Á nên Pháp c
n m gi . Nava xây d ng ði n Biên Ph thành m t t p ñoàn c ñi m m nh nh t ðông Dương. Pháp
t p trung ñây 16.200 quân, ñ lo i binh ch ng, ñư c b trí thành ba phân khu v i 49 c ñi m.
+ Phân khu B c g m các c ñi m ð c L p, B n Kéo
+ Phân khu Trung tâm Mư ng Thanh, nơi ñ t cơ quan ch huy, t p trung 2/3 l c lư ng, có sân
bay và h th ng pháo binh.
- Trang 34 -
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
+ Phân khu Nam H ng Cúm, có tr n ñ a pháo, sân bay.
- Pháp và M coi ði n Biên Ph là “m t pháo ñài b t kh xâm ph m”, trung tâm c a k ho ch
Nava.
b. Ch trương c a ta :
- Tháng 12/1953, ð ng quy t ñ nh m Chi n d ch ði n Biên Ph nh m tiêu di t l c lư ng
ñ ch, gi i phóng Tây B c, t o ñi u ki n cho Lào gi i phóng B c Lào.
- Ta huy ñ ng m t l c lư ng l n chu n b cho chi n d ch: kho ng 55.000 quân, hàng ch c
ngàn t n vũ khí, ñ n dư c; lương th c, cùng nhi u ô tô v n t i, thuy n bè… chuy n ra m t tr n.
- ð u tháng 3 công tác chu n b m i m t ñã hoàn t t. Quân ta n súng m màn cu c t n công
t p ñoàn c ñi m ði n Biên Ph (13/3/1954).
c. Di n bi n : Chi n d ch ði n Biên Ph di n ra qua 3 ñ t
- ð t 1, t ngày 13/3 ñ n 17/3/1954: Ta ti n công tiêu di t các căn c Him Lam và toàn b
phân khu B c, lo i kh i vòng chi n 2.000 ñ ch.
- ð t 2, t ngày 30/3 ñ n 26/4/1954: Ta ti n công phía ñông khu Trung tâm Mư ng Thanh:
E1, D1, C1, C2, A1 …,chi m ph n l n các căn c c a ñ ch, t o ñi u ki n bao vây, chia c t, kh ng
ch ñ ch. M kh n c p vi n tr cho Pháp và ñe d a ném bom nguyên t ði n Biên Ph . Ta kh c
ph c khó khăn v ti p t , quy t tâm giành th ng l i.
- ð t 3, t ngày 1/05 ñ n 7/5/1954: Ta ti n công khu Trung tâm Mư ng Thanh và phân khu
Nam, tiêu di t các căn c còn l i c a ñ ch. Chi u 7/5, ta ñánh vào s ch huy ñ ch. 17 gi 30 ngày
7/5/1954, Tư ng ðơ Caxtơri cùng toàn b Ban tham mưu ñ ch ñ u hàng và b b t s ng. Lá c
“Quy t chi n quy t th ng” c a ta tung bay trên nóc h m Tư ng ðơ Caxtơri. T p ñoàn c ñi m ði n
Biên Ph b tiêu di t.
- Các chi n trư ng toàn qu c ñã ph i h p ch t ch nh m phân tán, tiêu hao, kìm chân ñ ch,
t o ñi u ki n cho ði n Biên Ph giành th ng l i .
d. K t qu : Trong cu c Ti n công chi n lư c ðông - Xuân 1953 - 1954 và Chi n d ch l ch s
ði n Biên Ph , ta ñã lo i kh i vòng chi n ñ u 128.000 ñ ch, 162 máy bay, thu nhi u vũ khí, gi i
phóng nhi u vùng r ng l n. Riêng t i ði n Biên Ph , ta lo i kh i vòng chi n 16.200 ñ ch, b n rơi
62 máy bay, thu toàn b vũ khí, phương ti n chi n tranh.
e. Ý nghĩa : Th ng l i cùa cu c Ti n công chi n lư c ðông - Xuân 1953 - 1954 và Chi n d ch l ch
s ði n Biên Ph ñ p tan hoàn toàn k ho ch Nava, giáng ñòn quy t ñ nh vào ý chí xâm lư c c a
Pháp, làm xoay chuy n c c di n chi n tranh ðông Dương, t o ñi u ki n thu n l i cho cu c ñ u
tranh ngo i giao c a ta giành th ng l i. Chi n th ng ði n Biên Ph “ñã ghi vào l ch s dân t c
như m t B ch ð ng, m t Chi Lăng hay m t ð ng ða th k XX và ñi vào l ch s th gi i như m t
chi n công chói l i, ñ t phá thành trì c a h th ng nô d ch thu c ñ a c a ch nghĩa ñ qu c”.
M r ng :
V n ñ 1. Hãy gi i thích vì sao ði n Biên Ph là khâu chính c a k ho ch Nava ?
- ð n 1953, sau 8 năm ti n hành chi n tranh xâm lư c ðông Dương, l c lư ng c a Pháp ñã
ch u nhi u th t b i n ng n . Pháp ngày càng l thu c vào Mĩ. ðư c Mĩ giúp, Pháp th c hi n
k ho ch Nava trong 18 tháng, hòng giành th ng l i bu c ta ph i ñàm phán theo ñi u ki n
có l i cho chúng.
- K ho ch Nava g m hai bư c : mu n th c hi n ñi u quan tr ng nh t là ph i t p trung kh i
cơ ñ ng m nh (44 ti u toàn) m i có th giành th ng l i v i ta trong tr n quy t chi n
chi n lư c.
- Pháp và M xây d ng ði n Biên Ph tr thành t p ñoàn c ñi m m nh nh t ðông Dương,
nh m chi m l y m t ñ a bàn quan tr ng ñ kh ng ch Tây B c Vi t Nam, Thư ng Lào,
ñ ng th i làm căn c quân s ñ t ñó làm bàn ñ p xâm lư c ðông Dương và ðông Nam Á
sau này.
- Tháng 2/1953, B Chính tr ð ng Lao ñ ng Vi t Nam ch n ði n Biên Ph làm tr n quy t
chi n chi n lư c. Như v y, c Ta và l n Pháp ñ u ch n ði n Biên Ph làm tr n then ch t ñ
k t thúc chi n tranh. ði n Biên Ph là khâu chính c a k ho ch Nava.
- Trang 35 -
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
V n ñ 2. T i sao nói : Th ng l i ði n Biên Ph ñã có tác d ng quy t ñ nh ñ i v i th ng l i
c a H i ngh Giơnevơ ?
- Th c t l ch s nư c ta ñã ch ng minh r ng : ch có ñánh tan ý chí xâm lư c c a k ñ ch thì
chúng m i ch u thương lư ng th c s ñ ch m d t chi n tranh, l p l i hòa bình.
- Th ng l i bàn h i ngh , ch có th ñư c th c hi n khi chúng có th c l c, khi chúng ta ñã
th ng, ñã m nh, ñã ñè b p ñư c ý chí xâm lư c c a k thù.
- Cu c kháng chi n ch ng th c dân Pháp xâm lư c ñang ñi ñ n h i k t thúc. Ta và Pháp ti n
hành ñàm phán Giơnevơ. Do thái ñ c a Pháp v n chưa t b ý chí xâm lư c, nên không
thành th t ñàm phán... ð n khi th t b i ði n Biên Ph , ý chí xâm lư c b ñánh tan, Pháp
m i ch u kí k t v i Ta Hi p ñ nh Giơnevơ. Do v y, th ng l i ði n Biên Ph có tác
d ng quy t ñ nh...
Cho bi t n i dung cơ b n và ý nghĩa l ch s c a Hi p ñ nh Giơnevơ 1954 v ðông
Caâu 50.
Dương.
H ng d n tr l i
1. H i ngh Giơnevơ :
- ðông - xuân 1953 - 1954, cùng v i cu c ti n công quân s , ð ng và Chính ph ñ y m nh
ñ u tranh ngo i giao.
- Tháng 1/1954, H i ngh Ngo i trư ng Liên Xô, M , Anh, Pháp Béc-lin th a thu n tri u
t p h i ngh Giơnevơ gi i quy t v n ñ Tri u Tiên và l p l i hòa bình ðông Dương.
- Ngày 8/5/1954, H i ngh Giơnevơ b t ñ u bàn v v n ñ l p l i hòa bình ðông Dương.
Phái ñoàn ta do Phó th tư ng Ph m Văn ð ng làm Trư ng ñoàn ñư c chính th c m i h p.
- Cu c ñ u tranh trên bàn h i ngh di n ra gay g t do l p trư ng thi u thi n chí và ngoan c
c a Pháp – M ; L p trư ng ta là gi i quy t v n ñ quân s và chính tr cho ba nư c ðông Dương
trên cơ s ñ c l p, ch quy n, th ng nh t và toàn v n lãnh th .
- Căn c vào ñi u ki n c th c a cu c kháng chi n cũng như so sánh l c lư ng gi a ta và
Pháp và xu th gi i quy t tranh ch p b ng thương lư ng, Vi t Nam ñã ký Hi p ñ nh Giơnevơ ngày
21/7/1954.
- Tuy nhiên, ñ i di n Mĩ không kí mà ra tuyên b riêng cam k t tôn tr ng Hi p ñ nh nhưng
không ch u s ràng bu c c a Hi p ñ nh.
2. Hi p ñ nh Giơnevơ :
* N i dung cơ b n :
• Các nư c tham d H i ngh cam k t tôn tr ng ñ c l p, ch quy n, th ng nh t và toàn v n
lãnh th c a Vi t Nam, Lào, Campuchia; không can thi p vào công vi c n i b c a ba nư c.
• Các bên tham chi n ng ng b n , l p l i hòa bình trên toàn ðông Dương
• Th c hi n di chuy n, t p k t quân ñ i hai vùng:
Vi t Nam, l y vĩ tuy n 17 (d c theo sông B n H i – Qu ng Tr ) làm gi i tuy n
o
quân s t m th i cùng v i m t khu phi quân s hai bên gi i tuy n.
Lào, t p k t S m Nưa và Phong Xalì .
o
Campuchia, l c lư ng kháng chi n ph c viên t i ch , không có vùng t p k t .
o
• C m ñưa quân ñ i, nhân viên quân s , vũ khí nư c ngoài vào ðông Dương, không ñư c ñ t
căn c quân s ðông Dương. Các nư c ðông Dương không ñư c tham gia liên minh quân
s và không ñ cho nư c khác dùng lãnh th vào vi c gây chi n tranh ho c xâm lư c.
• Vi t Nam ti n t i th ng nh t b ng t ng tuy n c t do trong c nư c vào tháng 7/1956 dư i
s ki m soát c a m t y ban qu c t do n ð làm Ch t ch.
• Trách nhi m thi hành Hi p ñ nh thu c v nh ng ngư i ký Hi p ñ nh và nh ng ngư i k t c h .
* Ý nghĩa và h n ch :
- Hi p ñ nh Giơnevơ 1954 v ðông Dương là văn b n pháp lý qu c t ghi nh n các quy n
dân t c cơ b n c a nhân dân ðông Dương và ñư c các cư ng qu c, các nư c tham d H i ngh tôn
tr ng.
- Trang 36 -
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
- ðánh d u th ng l i c a cu c kháng chi n ch ng Pháp, song chưa tr n v n vì m i gi i
phóng ñư c mi n B c. Cu c ñ u tranh cách m ng v n ph i ti p t c ñ gi i phóng mi n Nam, th ng
nh t ñ t nư c.
- Pháp bu c ph i ch m d t chi n tranh, rút quân ñ i v nư c. M th t b i trong âm mưu kéo
dài, m r ng, qu c t hóa chi n tranh xâm lư c ðông Dương.
Phân tích nguyên nhân th ng l i và ý nghĩa l ch s c a cu c kháng chi n ch ng
Caâu 51.
Pháp (1946 - 1954).
H ng d n tr l i
1. Ý nghĩa l ch s :
a. ð i v i dân t c
- Ch m d t cu c chi n tranh xâm lư c và ách th ng tr th c dân c a Pháp trong g n m t th
k trên ñ t nư c ta;
- Mi n B c ñư c gi i phóng, chuy n sang giai ño n cách m ng xã h i ch nghĩa, t o cơ s ñ
nhân dân ta gi i phóng mi n Nam, th ng nh t T qu c.
b. ð i v i th gi i
- Giáng ñòn n ng n vào tham v ng xâm lư c, nô d ch c a ch nghĩa ñ qu c sau Chi n tranh
th gi i th hai.
- Góp ph n làm tan rã h th ng thu c ñ a, c vũ m nh m phong trào gi i phóng dân t c trên
th gi i Á, Phi, M Latinh.
2. Nguyên nhân th ng l i :
- Quan tr ng nh t là có s lãnh ñ o sáng su t c a ð ng, ñ ng ñ u là Ch t ch H Chí v i
ñư ng l i chính tr , quân s và ñư ng l i kháng chi n ñúng ñ n, sáng t o.
- Toàn dân, toàn quân ta ñoàn k t dũng c m trong chi n ñ u, lao ñ ng, s n xu t .
- Có h th ng chính quy n dân ch nhân dân trong c nư c, có m t tr n dân t c th ng nh t,
có l c lư ng vũ trang s m xây d ng và không ng ng l n m nh, có h u phương r ng l n,
v ng ch c v m i m t.
- Vi t Nam, Lào và Campuchia liên minh chi n ñ u ch ng k thù chung.
- S ñ ng tình, ng h , giúp ñ c a Trung Qu c, Liên Xô và các nư c dân ch nhân dân
khác, c a nhân dân Pháp và loài ngư i ti n b .
CHƯƠNG IV. VI T NAM T NĂM 1954 ð N NĂM 1975
T i sao sau Hi p ñ nh Giơnevơ năm 1954 v ðông Dương, nư c Vi t Nam b chia
Caâu 52.
c t làm hai mi n v i hai ch ñ chính tr khác nhau ? Hãy cho bi t nhi m v chi n lư c
c a cách m ng m i mi n B c, Nam trong th i kì 1954 - 1975 và m i quan h cách m ng
gi a hai mi n.
H ng d n tr l i
1. Tình hình nư c ta sau Hi p ñ nh Giơnevơ năm 1954 v ðông Dương :
a. Mi n B c :
• Ngày 10/10/1954, quân ta ti p qu n Hà N i.
• Ngày 1/1/1955, Trung ương ð ng, Chính ph và H Ch t ch tr v Th ñô .
• Ngày 13/5/1955, lính Pháp cu i cùng r i kh i H i Phòng, mi n B c hoàn toàn gi i phóng.
b. Mi n Nam :
• Gi a tháng 5/1956, Pháp rút kh i mi n Nam khi chưa th c hi n hi p thương t ng tuy n c
th ng nh t Vi t Nam theo ñi u kho n c a Hi p ñ nh Giơnevơ..
- Trang 37 -
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
M thay Pháp, ñưa tay sai Ngô ðình Di m lên n m chính quy n mi n Nam, âm mưu chia
•
c t Vi t Nam, bi n mi n Nam Vi t Nam thành thu c ñ a ki u m i, căn c quân s ðông
Dương và ðông Nam Á.
2. Nhi m v :
- Trong tình hình ñ t nư c t m th i b chia c t làm hai mi n, m i mi n có m t nhi m v
chi n lư c khác nhau:
+ Mi n B c ti n hành cách m ng xã h i ch nghĩa.
+ Mi n Nam ti p t c cu c cách m ng dân t c dân ch nhân dân.
- Quan h cách m ng gi a hai mi n: m i mi n th c hi n m t chi n lư c cách m ng khác
nhau, nhưng có quan h m t thi t v i nhau.
+ ð u nh m th c hi n m t nhi m v chi n lư c chung là ñánh Mĩ và tay sai, nh m gi i
phóng mi n Nam, th ng nh t ñ t nư c, t o ñi u ki n cho c nư c ñi lên ch nghĩa xã h i.
+ Là quan h gi a h u phương và ti n tuy n; ph i h p, tác ñ ng thúc ñ y l n nhau, t o ñi u
ki n cho nhau.Th ng l i c a cách m ng m i mi n ñ u là th ng l i chung.
Phong trào “ð ng kh i” (1959 - 1960) mi n Nam ñã n ra trong hoàn c nh nào ?
Caâu 53.
Nêu di n bi n, k t qu và ý nghĩa.
H ng d n tr l i
a. Nguyên nhân bùng n :
- 1957-1959: chính quy n Ngô ðình Di m ban hành chính sách “t c ng, di t c ng”, ra ñ o
lu t 10/59 ñ t c ng s n ra ngoài vòng pháp lu t, lê máy chém kh p mi n Nam làm l c lư ng cách
m ng b t n th t n ng, ñòi h i ph i có bi n pháp quy t li t ñ ñưa cách m ng vư t qua khó khăn.
- Tháng 01/1959, H i ngh Trung ương ð ng 15 xác ñ nh: cách m ng mi n Nam không có
con ñư ng nào khác là s d ng b o l c cách m ng ñánh ñ chính quy n M - Di m. Phương hư ng
cơ b n là kh i nghĩa giành chính quy n v tay nhân dân b ng l c lư ng vũ trang.
b. Di n bi n :
Lúc ñ u phong trào n ra l t t ng ñ a phương như Vĩnh Th nh, Bác Ái (2/1959), Trà
B ng (8/1959)…, sau lan kh p mi n Nam thành cao trào cách m ng, tiêu bi u là cu c
“ð ng kh i” B n Tre.
Ngày 17/1/1960, “ð ng kh i” n ra 3 xã ð nh Thu , Phư c Hi p, Bình Khánh (huy n
M Cày, t nh B n Tre), t ñó lan kh p huy n M Cày và t nh B n Tre (huy n Gi ng
Trôm, Ba Tri, Châu Thành…)
Qu n chúng gi i tán chính quy n ñ ch, l p y ban nhân dân t qu n, l p l c lư ng vũ
trang, t ch thu ru ng ñ t c a ñ a ch , cư ng hào chia cho dân cày nghèo.
Phong trào lan kh p Nam B , Tây Nguyên và m t s nơi Trung Trung b . Cu i năm
1960, ta làm ch 600/1298 xã Nam B , 3.200/5721 thôn Tây Nguyên, 904/3829 thôn
Trung Trung b .
c. Ý nghĩa :
* ð i v i M - Di m:
- Giáng ñòn n ng n vào chính sách th c dân m i c a M .
- Làm lung lay t n g c ch ñ tay sai Ngô ðình Di m.
* V phía Ta:
- ðánh d u bư c phát tri n nh y v t c a cách m ng Vi t Nam: t th gi gìn l c lư ng
sang th ti n công.
- T khí th ñó, ngày 20/12/1960, M t tr n dân t c gi i phóng mi n Nam Vi t Nam ra ñ i,
ñoàn k t toàn dân ñ u tranh ch ng M - Di m, l p chính quy n cách m ng dư i hình th c y ban
nhân dân t qu n.
M r ng : Vì sao nói : phong trào “ð ng kh i” (1959 - 1960) ñư c coi là m c ñánh d u bư c
phát tri n nh y v t c a cách m ng mi n Nam ?
- Trang 38 -
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
+ “ð ng Kh i” th ng l i ñã làm lung lay t n g c ch ñ Mĩ - Di m mi n Nam nư c ta và
là th ng l i có ý nghĩa quy t ñ nh c a công nhân mi n Nam trong vi c ñánh b i chi n lư c
“Chi n tranh m t phía” c a Mĩ và tay sai.
Th ng l i c a phong trào “ð ng Kh i” ñã làm cho l c lư ng vũ trang cách m ng mi n
+
Nam xu t hi n. Hai l c lư ng chính tr và l c lư ng vũ trang ñ u l n m nh.
Vùng gi i phóng mi n Nam nư c ta ra ñ i. Hàng ngàn xã, thôn, p mi n Nam ñư c
+
gi i phóng. Nhân dân ñã giành quy n làm ch . Ngày 20/12/1960, M t tr n Gi i phóng
mi n Nam ra ñ i. M t tr n ch trương: ñoàn k t toàn dân, kiên quy t ñ u tranh ch ng ð
qu c M xâm lư c và tay sai Ngô ðình Di m, thành l p chính quy n liên minh dân t c dân
ch r ng rãi mi n Nam, th c hi n ñ c l p dân t c, t do dân ch , c i thi n dân sinh, gi
v ng hoà bình, thi hành chính sách trung l p, ti n t i hoà bình th ng nh t T qu c.
Cách m ng mi n Nam ñi t th gi gìn, b o v l c lư ng và cơ s cách m ng sang th i kỳ
+
ti n công ñ ñánh ñ ch ñ th ng tr c a Mĩ - Di m, gi i phóng mi n Nam, hoàn thành
cu c cách m ng dân t c dân ch nhân dân trong c nư c.
V i t t c nh ng ñi m ñó, cu c “ð ng kh i” (1959 - 1960) ñư c coi là m c ñánh d u bư c
+
phát tri n nh y v t c a cách m ng mi n Nam nư c ta.
ð i h i ñ i bi u toàn qu c l n th III c a ð ng Lao ñ ng Vi t Nam h p trong b i
Caâu 54.
c nh l ch s như th nào ? Nêu n i dung và ý nghĩa c a ð i h i.
H ng d n tr l i
a. Hoàn c nh l ch s : Gi a lúc cách m ng hai mi n Nam – B c có nh ng bư c ti n quan tr ng,
ð ng Lao ñ ng Vi t Nam t ch c ð i h i ñ i bi u toàn qu c l n th III t ngày 5 ñ n 10/9/1960
t i Hà N i.
b. N i dung :
- ð ra nhi m v chi n lư c cho cách m ng c nư c và t ng mi n
+ Mi n B c: cách m ng xã h i ch nghĩa có vai trò quy t ñ nh nh t .
+ Mi n Nam: Cách m ng dân t c dân ch nhân dân có vai trò quy t ñ nh tr c ti p.
+ Cách m ng hai mi n có quan h m t thi t, g n bó nhau nh m hoàn thành cách m ng dân
t c dân ch nhân dân trong c nư c, th c hi n hòa bình th ng nh t nư c nhà.
- Th o lu n báo cáo chính tr , báo cáo s a ñ i ñi u l ð ng.
- Thông qua k h ach 5 năm l n th nh t (1961 - 1965) xây d ng CNXH mi n B c.
- B u Ban Ch p hành Trung ương ð ng Lao ñ ng Vi t Nam do H Chí Minh làm Ch t ch
và Lê Du n làm Bí thư th nh t.
Ý nghĩa: Là ð i h i xây d ng ch nghĩa xã h i mi n B c, th c hi n hòa bình th ng nh t
nư c nhà.
Âm mưu và th ño n c a Mĩ khi ti n hành “Chi n tranh ñ c bi t” (1961 - 1965)
Caâu 55.
mi n Nam Vi t Nam. Quân dân mi n Nam ñã chi n ñ u ch ng chi n lư c “Chi n tranh
ñ c bi t” và giành ñư c th ng l i như th nào ?
H ng d n tr l i
1. Chi n lư c “Chi n tranh ñ c bi t” c a M mi n Nam
a. B i c nh l ch s : Cu i 1960, sau phong trào “ð ng kh i” mi n Nam, M ñ ra và th c hi n
“Chi n tranh ñ c bi t” (1960 - 1965) mi n Nam Vi t Nam. Trong khi ñó, trên th gi i, phong trào
gi i phóng dân t c dâng lên m nh m ñe do h th ng thu c ñ a c a ch nghĩa ñ qu c.
ð ñ i phóng l i T ng th ng Mĩ G.Kenơñi ñã ñ ra chi n lư c toàn c u “Ph n ng linh
ho t” và ti n hành chi n lư c “Chi n tranh ñ c bi t.
b. Âm mưu
- Là hình th c chi n tranh xâm lư c th c dân ki u m i, ñư c ti n hành b ng quân ñ i tay sai,
dư i s ch huy c a h th ng “c v n” M , d a vào vũ khí, trang b k thu t, phương ti n
chi n tranh c a M , nh m ch ng l i phong trào cách m ng c a nhân dân ta.
- Âm mưu cơ b n: “dùng ngư i Vi t ñánh ngư i Vi t”
- Trang 39 -
- http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p
c. Th ño n:
- ð ra k ho ch Xtalây – Taylo : Bình ñ nh mi n Nam trong 18 tháng.
- Tăng vi n tr quân s cho Di m, tăng cư ng c v n M và l c lư ng quân ñ i Sài Gòn.
- Ti n hành d n dân l p “ p chi n lư c”, trang b hi n ñ i, s d ng ph bi n các chi n thu t
m i như “tr c thăng v n” và “thi t xa v n”.
- Thành l p B ch huy quân s M mi n Nam (MACV).
- M nhi u cu c hành quân càn quét nh m tiêu di t l c lư ng cách m ng, ti n hành nhi u
ho t ñ ng phá ho i mi n B c, phong t a biên gi i, vùng bi n nh m ngăn ch n s chi vi n
c a mi n B c cho mi n Nam.
2. Mi n Nam chi n ñ u ch ng “Chi n tranh ñ c bi t” c a M
M t tr n dân t c gi i phóng mi n Nam Vi t Nam và ð ng lãnh ñ o nhân dân ta k t h p ñ u
tranh chính tr v i ñ u tranh vũ trang, n i d y ti n công ñ ch trên ba vùng chi n lư c (r ng núi,
nông thôn ñ ng b ng và ñô th ), b ng ba mũi giáp công (chính tr , quân s , binh v n).
a. ðánh b i k ho ch Xtalây – Taylo (1961 – 1963): bình ñ nh mi n Nam trong 18 tháng.
- 1961 - 1962: quân gi i phóng ñ y lùi nhi u cu c ti n công c a ñ ch.
ð u tranh ch ng và phá “ p chi n lư c”: di n ra gay go quy t li t gi a ta và ñ ch. Ta
phá “ p chi n lư c” ñi ñôi v i d ng làng chi n ñ u. Cu i năm 1962, ta ki m soát trên
n a t ng s p v i 70% nông dân mi n Nam.
ð u tranh quân s : Ngày 2/1/1963, quân dân ta th ng l n tr n p B c (M Tho), ñánh
b i cu c hành quân càn quét c a 2000 M - Ng y Sài Gòn có c v n M ch huy v i
phương ti n chi n tranh hi n ñ i.
ð u tranh chính tr : di n ra m nh m kh p các ñô th l n, n i b t là ñ u tranh c a “ñ i
quân tóc dài”, c a các “tín ñ ” Ph t giáo…
Góp ph n ñ y nhanh quá trình suy s p c a chính quy n Ngô ðình Di m.
- Ngày 1/11/1963, M gi t dây cho các tư ng lĩnh Sài Gòn ñ o chính l t ñ Ngô ðình Di m.
Chính quy n Sài Gòn lâm vào tình tr ng kh ng ho ng.
b. ðánh b i k ho ch Giônxơn - Mác Namara : Tăng cư ng vi n tr quân s , n ñ nh chính quy n
Sài Gòn, bình ñ nh mi n Nam có tr ng ñi m trong hai năm (1964 – 1965).
ðánh phá “ p chi n lư c”: t ng m ng l n “ p chi n lư c” c a ñ ch b phá v , làm phá
s n cơ b n “xương s ng” c a chi n tranh ñ c bi t. Cu i năm 1964, ñ ch ch còn ki m soát
ñư c 3.300 p, t i tháng 6/1965, gi m xu ng m c th p nh t, ch còn ki m soát 2.200 p.
Vùng gi i phóng ngày càng m r ng, tr thành h u phương tr c ti p c a cách m ng. T i
vùng gi i phóng, chính quy n cách m ng các c p ñư c thành l p, ru ng ñ t c a Vi t gian
b t ch thu ñư c chia cho dân cày nghèo.
V quân s : ðông - Xuân 1964 - 1965, ta th ng l n tr n Bình Giã (2/12/1964), lo i
1700 tên ñ ch kh i vòng chi n, ñánh b i chi n lư c “tr c thăng v n” và “thi t xa v n”.
Sau ñó, ta ti p t c giành th ng l i An Lão, Ba Gia, ð ng Xoài...
Làm phá s n v cơ b n chi n lư c “Chi n tranh ñ c bi t” c a M .
3. Ý nghĩa :
- M ñã th t b i trong vi c s d ng mi n Nam Vi t Nam làm thí ñi m m t lo i hình chi n
tranh ñ ñàn áp phong trào cách m ng trên th gi i.
- M bu c ph i chuy n sang chi n lư c “Chi n tranh c c b ” (t c th a nh n s th t b i c a
chi n tranh ñ c bi t).
- Ch ng t ñư ng l i lãnh ñ o c a ð ng là ñúng ñ n và s trư ng thành nhanh chóng c a
Quân Gi i phóng mi n Nam Vi t Nam.
M r ng : Theo anh (ch ), nh ng nguyên nhân ch y u nào ñã d n t i th ng l i c a quân
dân mi n Nam trong vi c ch ng l i “Chi n tranh ñ c bi t” ?
+ S lãnh ñ o c a ð ng Lao ñ ng Vi t Nam…
+ Căm thù trư c nh ng t i ác to l n c a Mĩ và tay sai, nhân dân ta ñã quy t tâm chi n ñ u, s n
sàng hy sinh…
+ S ñ ng tình ng h c a nhân dân yêu chu ng hòa bình th gi i.
- Trang 40 -
nguon tai.lieu . vn