Xem mẫu

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH TRÀ VINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH

ISO 9001:2008

NGŨ DIỄM THƯ

XƯNG HÔ TRONG VĂN HÓA
GIAO TIẾP CỦA NGƯỜI VIỆT
Ở HẬU GIANG
Chuyên ngành: Văn hóa học
Mã số: 60310640

LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HÓA HỌC

Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS NGUYỄN TRI NGUYÊN

TRÀ VINH, NĂM 2015

-1-

PHẦN MỞ ĐẦU
1- Lý do chọn đề tài
Giới trẻ ngày nay rất dễ ảnh hưởng những thông
tin từ các trang mạng xã hội, từ phim ảnh và môi trường
sống… Dẫn đến việc xưng hô không chuẩn mực, bắt
chước cách xưng hô trong phim nước ngoài, nói trống
không, làm mất dần nét đặc trưng của xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt.
Bên cạnh đó, việc xưng hô thân mật hoá cao,
xưng hô mang tính tập thể, cộng đồng diễn ra ở các
trường học, cơ quan nhà nước cũng làm ảnh hưởng đến
khả năng phát triển toàn diện của học sinh và có nhiều
hạn chế kéo theo ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả
của công việc ở các cơ quan nhà nước.
Trước sự biến đổi xưng hô trong giao tiếp, những
người có trách nhiệm trong ngành văn hóa, giáo dục
cần có giải pháp bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô
của người Việt ở các vùng, miền trong cả nước.
Từ trước đến nay, cũng có nhiều tác giả nghiên cứu và
viết tài liệu văn hóa xưng hô của người Việt. Các
nghiên cứu đề cập đến cơ sở lý luận và cách xưng hô
của người Việt dưới góc độ văn hóa. Tuy nhiên, chưa
có đề tài nghiên cứu xưng hô trong văn hóa giao tiếp
của người Việt ở địa phương cụ thể, cũng như chưa có
giải pháp để bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô của
người Việt ở địa phương.
Để góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, cần
phải bảo tồn và phát huy văn hóa xưng hô của người
Việt. Đây là việc làm cấp bách và cần thiết trong giai
đoạn hiện nay.

-2-

Với mong muốn góp phần bảo tồn và phát huy
văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang, đồng
thời, nhằm vận dụng những kiến thức được học ở
chương trình cao học, tôi chọn đề tài “Xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang” làm vấn
đề nghiên cứu.
2- Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Văn hóa giao tiếp được thể hiện trong việc sử
dụng từ xưng hô lịch sự. Nó có ý nghĩa đặc biệt trong
đời sống tinh thần của người dân nên đã được nhiều tác
giả nghiên cứu, từ việc nghiên cứu lý luận đến thực tế.
Các công trình nghiên cứu:
- GS.TS Nguyễn Thiện Giáp nghiên cứu đề tài “Mối
quan hệ giao tiếp và cách xưng hô của người Việt”, bài
viết được đăng trên trang thông tin www.vanhoahoc.vn
ngày 19/4/2008.
- PGS.TS Hoàng Kim Ngọc, trường Đại học Văn
hóa Hà Nội nghiên cứu đề tài “Từ xưng hô và văn hóa
giao tiếp”, bài viết được đăng trên Nghiên cứu văn hóa
số 4, Tạp chí nghiên cứu văn hóa trường Đại học Văn
hóa Hà Nội.
- Tháng 10/2012, Thạc sĩ Trương Thị Minh
Phương, Trường Đại học Yersin Đà Lạt nghiên cứu đề
tài “Từ xưng hô trong giao tiếp của người Việt”.
- Tác giả Nguyễn Thị Diễm Phương viết bài
“Văn hóa xưng hô của người Việt”, trích Việt Nam học
và tiếng Việt các hướng tiếp cận, Nhà xuất bản Khoa
học Xã hội, xuất bản năm 2011.
3- Mục tiêu nghiên cứu

-3-

- Tìm hiểu về xưng hô trong văn hóa giao tiếp
của người Việt ở Hậu Giang theo truyền thống và hiện
đại.
- Phân tích hình thức và đặc trưng xưng hô trong
văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang và các
yếu tố ảnh hưởng đến xưng hô trong giao tiếp của
người Việt ở Hậu Giang hiện nay.
- Qua đó đưa ra các giải pháp để bảo tồn và phát
huy văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang, góp
phần giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.
4- Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu cách xưng hô trong văn hoá giao tiếp
của người Việt ở Hậu Giang.
5- Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của xưng
hô trong văn hóa giao tiếp.
- Nghiên cứu hình thức và đặc trưng xưng hô
trong văn hóa giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang.
- Khảo sát thực trạng và đánh giá các yếu tố ảnh
hướng đến xưng hô trong giao tiếp của người Việt ở
Hậu Giang.
- Đề xuất các giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy
văn hóa xưng hô của người Việt ở Hậu Giang.
6- Phạm vi và giới hạn của đề tài
Do thời gian có hạn, đề tài chỉ tập trung nghiên
cứu cách xưng hô trong văn hoá giao tiếp của người
Việt ở Hậu Giang bằng hình thức phát phiếu điều tra,
phỏng vấn sâu tại các trường học, cơ quan hành chính
nhà nước, hộ gia đình ở các lứa tuổi học sinh tiểu học,
học sinh trung học cơ sở, cán bộ, giáo viên, nhân viên

-4-

và người dân có tuổi đời từ 30 đến 60 tuổi. Trên cơ sở
đó đề xuất một số giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy
văn hoá xưng hô của người Việt ở Hậu Giang.
7- Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp điều tra (Anket): Xây dựng phiếu
điều tra dùng cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở,
cán bộ, giáo viên, nhân viên và phụ huynh học sinh,
tiến hành phát phiếu điều tra trực tiếp và hướng dẫn học
sinh, giáo viên, nhân viên, phụ huynh học sinh trả lời.
Thu lại phiếu điều tra tại trường, ngay sau khi đối
tượng nghiên cứu trả lời xong.
Đề tài đã sử dụng các phương pháp phân tích, so
sánh, hệ thống hóa, khái quát hóa các tài liệu liên quan
nhằm xây dựng cơ sở lí luận cho đề tài nghiên cứu.
Đề tài đã sử dụng phương pháp phân tích, so sánh,
tổng hợp: Để hiểu được hình thức và đặc trưng xưng hô
trong văn hoá giao tiếp của người Việt ở Hậu Giang,
chúng tôi tiến hành lí giải, phân tích cách sử dụng ngôn
từ xưng hô trong văn hoá giao tiếp của người Việt ở
Hậu Giang, so sánh cách xưng hô trong văn hoá giao
tiếp truyền thống và hiện đại, các nhân tố chi phối cách
sử dụng ngôn từ xưng hô trong văn hoá giao tiếp của
người Việt ở Hậu Giang.
Phương pháp thống kê: Nhằm xử lí thông tin thu
được một cách chính xác, khoa học để đưa ra kết luận
về đối tượng nghiên cứu.
Sử dụng các phương pháp khác: Bên cạnh việc sử
dụng chủ yếu các phương pháp trên, đề tài còn sử dụng
một số phương pháp như: diễn dịch, quy nạp,…

nguon tai.lieu . vn