Xem mẫu

  1. B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG ----------------------------- H THANH QU C NG D NG M T S MÔ HÌNH TÀI CHÍNH VÀO CÔNG TÁC QU N LÝ DANH M C ĐÂU TƯ T I T NG CÔNG TY TÀI CHÍNH C PH N D U KHÍ VI T NAM – CHI NHÁNH ĐÀ N NG Chuyên ngành: Qu n tr Kinh doanh Mã S : 60.34.05 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH Đà N ng – Năm 2010 -1-
  2. CÔNG TRÌNH ĐƯ C HOÀN THÀNH T I TRƯ NG Đ I H C KINH T - Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. ĐOÀN GIA DŨNG Ph n bi n 1: PGS. TS Nguy n Trư ng Sơn Ph n bi n 2: GS. TSKH Lê Du Phong Lu n văn s ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn Th c sĩ Qu n tr Kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 30 tháng 10 năm 2010 Có th tìm hi u Lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin – H c li u, Đ i h c Đà N ng. - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng. -2-
  3. PH N M Đ U 1. S C N THI T C A Đ TÀI T ng Công ty Tài chính C ph n D u khí Vi t Nam - Chi nhánh Đà N ng là m t t ch c ñ u tư tài chính chuyên nghi p. Bên c nh nh ng thành tích còn khá khiêm t n c a mình thì PVFC Đà N ng cũng ñã g p r t nhi u khó khăn trong ho t ñ ng ñ u tư tài chính. Nguyên nhân cơ b n c a th c tr ng này là PVFC Đà N ng ñã th c hi n ñ u tư t theo trào lưu và thi u nh ng công c qu n lý danh m c ñ u tư m t cách hi u qu . Có bao gi chúng ta t ñ t câu h i vì sao nh ng công trình nghiên c u khoa h c, nh ng mô hình tài chính ñã ñư c công b trên th gi i mà chúng ta l i không ng d ng ñ ñưa ra nh ng quy t ñ nh và d báo nh m qu n lý t t hơn danh m c ñ u tư c a mình. Trên th c t ña s các nhà ñ u tư nói chung và PVFC Đà N ng nói riêng ñã ñánh m t cơ h i này d n ñ n th c t h thư ng ch m chân trư c nh ng cơ h i nhãn ti n mà ch ng khoán mang l i hay khó thoát ra kh i khi th trư ng bi n ñ ng. T các góc ñ trên mà tác gi mu n thông qua ñ tài “ NG D NG M T S MÔ HÌNH TÀI CHÍNH VÀO CÔNG TÁC QU N LÝ DANH M C Đ U TƯ T I T NG CÔNG TY TÀI CHÍNH C PH N D U KHÍ VI T NAM - CHI NHÁNH ĐÀ N NG” nh m giúp PVFC Đà N ng có ñư c nh ng công c ñ u tư khoa h c, n m th ch ñ ng trên th trư ng, qu n lý danh m c m t cách hi u qu và ñ u tư thành công. 2. M C ĐÍCH NGHIÊN C U M c ñích nghiên c u c a lu n văn là ng d ng các mô hình tài chính hi n ñ i vào công tác qu n lý danh m c ñ u tư, các k t qu nghiên c u s giúp cho PVFC Đà N ng xem xét ra quy t ñ nh. Do ñó k t qu ñ tài c n ph i ñ t ñư c: H th ng hóa lý thuy t qu n lý danh m c ñ u tư trong ñó ñ c bi t ñi sâu các mô hình tài chính hi n ñ i; Đánh giá th c tr ng và nhu c u ng d ng các mô hình tài chính vào công tác qu n lý danh m c ñ u tư t i PVFC Đà N ng; Hư ng d n ng d ng các mô hình tài chính hi n ñ i vào công tác qu n lý danh m c ñ u tư t i PVFC Đà N ng. Nh m tr l i t t các câu h i nên ñ u tư vào nh ng ch ng khoán nào? Vi c k t h p, ña d ng hóa danh m c ra sao ñ thành l p và l a ch n danh m c ñ u tư t i ưu? 3. Đ I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U -3-
  4. a. Đ i tư ng nghiên c u Đ i tư ng nghiên c u là các mô hình tài chính hi n ñ i. b. Ph m vi nghiên c u V i m c ñích nghiên c u như trên thì lu n văn ch chú tr ng vào vi c phân tích và x lý d li u, phương pháp ư c lư ng, ñánh giá mô hình ñ ñưa ra các k t qu mà không ñi sâu vào vi c phân tích th trư ng ñ ra quy t ñ nh. Danh m c ñ u tư là m t ph m trù r ng, trong ph m vi c a lu n văn này tác gi ch t p trung ñi sâu nghiên c u danh m c ñ u tư ch ng khoán - c phi u. Nghiên c u trên m u d li u quan sát là d li u các công ty niêm y t trên S giao d ch ch ng khoán Thành ph H Chí Minh n m trong kho ng t 02/01/2007 ñ n 31/12/2009, bao g m giá ch ng khoán, các ch s tài chính c a các công ty như giá tr ghi s , giá tr th trư ng, t ng tài s n, t ng n ph i tr … 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U Đ tài s d ng k t h p nhi u phương pháp khác nhau nh m t n d ng tính h p lý và ưu vi t c a t ng phương pháp nghiên c u khoa h c. Trong ñó phương pháp phân tích ñ nh lư ng ñư c s d ng tri t ñ . Lu n văn ñã s d ng t i ña các công c x lý c a các ngôn ng l p trình tính toán m nh như SPSS, EVIEWS k t h p v i các ki n th c v xác su t th ng kê, kinh t lư ng ñ cho k t qu nghiên c u nhanh chóng và chính xác. -4-
  5. N I DUNG CƠ B N C A LU N VĂN CHƯƠNG 1 CƠ S LÝ LU N V M T S MÔ HÌNH TÀI CHÍNH NG D NG VÀO CÔNG TÁC QU N LÝ DANH M C Đ U TƯ 1.1. T NG QUAN V TH TRƯ NG CH NG KHOÁN VÀ NGHI P V QU N LÝ DANH M C Đ U TƯ 1.1.1. Th trư ng ch ng khoán Hi n nay t n t i nhi u quan ni m khác nhau v th trư ng ch ng khoán, tuy nhiên quan ni m ñ y ñ và rõ ràng, phù h p v i s phát tri n chung c a TTCK hi n nay, ñó là: “Th trư ng ch ng khoán là nơi di n ra các giao d ch mua bán, trao ñ i các lo i ch ng khoán”. 1.1.2. Qu n lý danh m c ñ u tư ch ng khoán 1.1.2.1. Tài s n ñ u tư Các lo i tài s n ch y u, ph bi n ñư c xem là các tài s n có th ñ u tư trong các t ch c cũng như cá nhân ñ u tư chuyên nghi p bao g m: C phi u, trái phi u và các lo i ch ng khoán khác như: trái phi u chuy n ñ i, ch ng khoán phái sinh… 1.1.2.2. Khái ni m qu n lý danh m c ñ u tư Qu n lý danh m c ñ u tư ch ng khoán (g i t t là qu n lý danh m c ñ u tư): là xây d ng m t danh m c các lo i ch ng khoán, tài s n ñ u tư ñáp ng t t nh t nhu c u c a nhà ñ u tư và sau ñó th c hi n theo dõi ñi u ch nh các danh m c này nh m ñ t ñư c nh ng m c tiêu ñ u tư ñ ra. Qu n lý danh m c ñ u tư là m t quá trình năng ñ ng liên t c và có h th ng bao g m b n thành t như sau: - Xác ñ nh m c tiêu: Đư c th c hi n b ng cách phân tích yêu c u, m c ñ ưu tiên và nh ng h n ch c a ch ñ u tư. Tr ng tâm ch y u là xác ñ nh m c ñ r i ro có th ch p nh n ñư c c a ch ñ u tư và m c l i nhu n mong ñ i h p lý v i m c r i ro ñó. - Xây d ng các chi n lư c phù h p v i m c tiêu: Xác l p nh ng tiêu chu n, nh ng hư ng d n s ñư c s d ng trong vi c l a ch n và phân b t tr ng ñ u tư vào các ch ng khoán. -5-
  6. - Giám sát theo dõi th trư ng và nh ng ñi u ki n c a ch ñ u tư: Theo sát và n m rõ nh ng bi n chuy n tương ñ i v m t giá tr c a nh ng lo i ch ng khoán khác nhau trên th trư ng, c v m c ñ l i nhu n mong ñ i và r i ro. - Đi u ch nh danh m c ñ u tư m t cách thích h p, ph n ánh nh ng thay ñ i trên th trư ng và nh ng ñi u ki n c a ch ñ u tư. 1.2. M T S MÔ HÌNH TÀI CHÍNH ĐƯ C NG D NG TRONG QU N LÝ DANH M C Đ U TƯ 1.2.1. Nh ng lý thuy t cơ b n áp d ng trong qu n lý danh m c ñ u tư 1.2.1.1. M c ng i r i ro và hàm h u d ng Các h c gi tài chính ñã ñưa ra m t công th c h p lý th hi n m i tương quan gi a m c ng i r i ro, t su t sinh l i kỳ v ng ñ t ñư c v i m c ñ r i ro (phương sai c a t su t sinh l i) theo thang ñi m h u d ng sau: σ U = E(r) - 0.5Aσ2 Trong ñó U là giá tr h u d ng và A là ch s bi u th m c ñ ng i r i ro c a nhà ñ u tư. H ng s 0.5 là m t con s quy ư c theo thông l c a xác su t th ng kê th hi n m i quan h gi a t su t sinh l i kỳ v ng E(r) và ñ l ch chu n (σ) c a giá tr bình quân ñó. Trên m t ph ng, ñ th bi u di n quan h gi a t su t t su t sinh l i kỳ v ng và ñ l ch chu n, ñư ng cong n i li n t t c nh ng ñi m th hi n cho các danh m c ñ u tư có giá tr h u d ng b ng nhau ñư c g i là ñư ng cong h u d ng. 1.2.1.2. T su t sinh l i và r i ro c a danh m c ñ u tư a. T su t sinh l i c a danh m c T su t sinh l i kỳ v ng c a m t danh m c ñ u tư là trung bình tr ng s c a các t su t sinh l i kỳ v ng thu ñư c t m i lo i ch ng khoán trong danh m c ñ u tư ñó. n E(rp) = W1 E(r1 ) + W2 E(r2 ) + ...+ WnE(rn) = ∑W E(r ) i=1 i i Trong ñó: E(rp): T su t sinh l i kỳ v ng c a danh m c ñ u tư; Wi: T tr ng c a ch ng khoán th i trong danh m c ñ u tư; E(ri): T su t sinh l i kỳ v ng c a ch ng khoán i; n: S lo i ch ng khoán trong danh m c ñ u tư. b. R i ro danh m c ñ u tư và ña d ng hoá danh m c ñ u tư - Đa d ng hoá danh m c ñ u tư: M t trong nh ng phương pháp cơ b n ki m soát r i ro là “ña d ng hóa ñ u tư”. Theo ñó, vi c ñ u tư nên ñư c th c hi n qua nhi u lo i tài -6-
  7. s n v n khác nhau t o thành m t danh m c ñ u tư sao cho t ng m c r i ro trên toàn b danh m c s ñư c gi i h n nh l i. - Đo lư ng r i ro danh m c ñ u tư: R i ro c a danh m c ñ u tư ñư c ño lư ng b ng ch tiêu phương sai (ho c ñ l ch chu n) c a t su t sinh l i trên danh m c ñ u tư. n n n : σ2p = ∑w σ + ∑ ∑ wi w j σ ij 2 2 + Phương sai i i i =1 i =1 j =1 j #i n n ∑w σ + ∑ ∑ w w σ ij 2 2 + Đ l ch chu n : σp = i i i j i =1 j =1 i# j Trong ñó: σp: Đ l ch chu n c a t su t sinh l i trên danh m c ñ u tư; wi(j): T tr ng c a tài s n th i (ho c j) trong danh m c ñ u tư; σi: Đ l ch chu n c a t su t sinh l i trên tài s n th i; σij: Hi p phương sai gi a hai t su t sinh l i trên tài s n th i và t su t sinh l i trên tài s n th j trong danh m c ñ u tư. 1.2.2. M t s mô hình tài chính ñư c ng d ng trong qu n lý danh m c ñ u tư 1.2.2.1. Lý thuy t l a ch n danh m c ñ u tư theo mô hình Markowitz Năm 1952, Harry Markowitz ñưa ra m t mô hình chính th c trong vi c l a ch n danh m c ñ u tư, trong ñó ph n ánh nguyên t c v ña d ng hoá r i ro. Mô hình c a ông chính là bư c ñ u tiên c a qu n lý danh m c ñ u tư: xác ñ nh m t h th ng các danh m c ñ u tư hi u qu , t p h p các danh m c này s có m t ñư ng cong biên hi u qu các danh m c ch ng khoán r i ro, thư ng g i là ñư ng cong hi u qu . Hình 1.3 Đư ng cong biên r i ro t i thi u E(R) Đư ng biên hi u qu MVP ● S 0 σ Ta g i ño n cong t MVP tr lên là ñư ng cong hi u qu (efficient set) hay còn g i là ñư ng biên hi u qu c a danh m c ñ u tư g m các tài s n r i ro. Như v y, m t nhà ñ u tư mu n l a ch n m t danh m c c phi u ñ ñ u tư thì trư c h t ngư i ñó ph i l a ch n trong s các danh m c n m trên ñư ng biên hi u qu . Ti p theo, tùy vào kh năng ch p nh n r i ro c a ngư i ñó ñ xác ñ nh danh m c c phi u t i ưu nh t -7-
  8. cho ngư i ñ u tư ñó. Đi m ti p xúc gi a ñư ng bàng quan v i ñư ng biên hi u qu chính là ñ nh v c a danh m c t i ưu c a nhà ñ u tư ñó. Hình 1.4 L a ch n danh m c ch ng khoán r i ro t i ưu 1.2.2.2. Mô hình ñ nh giá tài s n v n (CAPM) a. Danh m c ñ u tư th trư ng (Market Porfolio) Danh m c ñ u tư th trư ng là m t danh m c ñ u tư bao g m t t c nh ng tài s n có nguy cơ r i ro trên th trư ng và m i tài s n trong danh m c này chi m m t t l ñúng b ng giá tr th trư ng c a tài s n ñó trong t ng giá tr c a toàn b th trư ng. b. Đư ng th trư ng v n (The Capital Market Line - CML) Mô hình Markowitz ñã ñưa ra nguyên t c l a ch n danh m c ñ u tư t i ưu cho m i nhà ñ u tư căn c vào kh năng ch p nh n r i ro c a nhà ñ u tư ñó. Theo mô hình trên, n u th trư ng t n t i lo i ch ng khoán phi r i ro và gi thi t r ng cá nhân nhà ñ u tư có th vay, mư n không h n ch trên cơ s lãi su t này thì k t qu v lý thuy t l a ch n danh m c ñ u tư s ñư c mô t thông qua phương trình: E (R ) = +σ [E (R ) − R ] M f R f σ M Trong ñó: E(R): T su t sinh l i kỳ v ng c a danh m c ñ u tư C b t kỳ n m trên ñư ng CML; σ: Đ l ch chu n t su t sinh l i c a danh m c C; σM: Đ l ch chu n t su t sinh l i c a danh m c th trư ng; Rf: T su t sinh l i phi r i ro. c. Đư ng th trư ng ch ng khoán (SML) Mô hình giá tài s n v n (CAPM ) ñư c mô t như sau: E(Ri) = Rf + βi[(E ( RM) - Rf] -8-
  9. cov (Ri , R M ) Trong ñó: β = Ch tiêu tương ñ i th hi n cho s ñóng góp c a tài s n i σ i 2 M vào phương sai c a danh m c th trư ng và là ch tiêu ño lư ng r i ro h th ng c a tài s n i; Rf : t su t sinh l i c a tài s n phi r i ro; RM: t su t sinh l i c a danh m c th trư ng. Đây chính là m i quan h gi a r i ro và t su t sinh l i kỳ v ng c a t ng ch ng khoán riêng l ñư c th hi n dư i d ng phương trình. ** K t lu n: Mô hình giá tài s n v n (CAPM) là m t h c thuy t kinh t mô t m i quan h gi a r i ro và t su t sinh l i kỳ v ng. Nói cách khác, ñây là mô hình ñ nh giá cho nh ng ch ng khoán có nguy cơ r i ro; H s β c a m t ch ng khoán là m t ch s r i ro h th ng c a tài s n ñó và ñư c xác ñ nh b ng phương pháp th ng kê; Đư ng th trư ng ch ng khoán cung c p thư c ño chu n ñ ñ nh giá tài s n. 1.2.2.3. Mô Hình Fama - French Fama và French ñã xác ñ nh m t mô hình v i ba nhân t r i ro chung ñ i v i t su t sinh l i kỳ v ng c a ch ng khoán ñó là nhân t th trư ng (RM - Rf), nhân t liên quan ñ n quy mô công ty - size (SMB) và nhân t liên quan ñ n t l giá s sách trên giá th trư ng - BE/ME (HML). H ñã s d ng cách ti p c n h i quy theo dãy s th i gian c a Black, Jensen và Scholes (1972), v i mô hình: E(Ri) = Rf + [(E(RM) – Rf ]βi + siE(SMB) + hiE(HML) Trong ñó: E(Ri) là m c l i nhu n cho danh m c i; Rf là m c l i nhu n không r i ro; E(RM) là m c l i nhu n kỳ v ng c a toàn b th trư ng; SMB là bình quân chênh l ch trong quá kh gi a l i nhu n danh m c c phi u công ty nh so v i l i nhu n danh m c c phi u công ty l n; HML là bình quân chênh l ch trong quá kh gi a l i nhu n danh m c c phi u công ty có t s giá tr s sách trên giá th trư ng cao so v i công ty có giá tr này th p; βi, si, hi là h s h i quy. Mô hình này cũng cho r ng t su t sinh l i cao là ph n thư ng cho s ch p nh n r i ro cao. H s si và hi c a mô hình l n lư t ño lư ng m c ñ nh hư ng c a hai nhân t SMB và HML ñ n t su t sinh l i c a danh m c i. Danh m c i bao g m nh ng c phi u giá tr s có h s hi cao và ngư c l i, ñ i v i danh m c bao g m nh ng c phi u tăng trư ng s có hi th p. Tương t , danh m c i bao g m nh ng c phi u có v n th trư ng cao thì s có h s si th p và ngư c l i ñ i v i nh ng danh m c bao g m nh ng c phi u có v n th trư ng th p thì h s si cao. V i mô hình ba nhân t ñã xác ñ nh như trên thì mô hình h i quy c a nó là: -9-
  10. Ri,t - Rf,t = α + (RM,t – Rf,t )βi + siSMBt + hiHMLt + ετ ετ: Sai s ng u nhiên; α: H s ch n c a mô hình h i quy. 1.2.2.4 Mô hình d báo giá ch ng khoán ARIMA Mô hình ARIMA (t h i quy k t h p trung bình trư t) là m t mô hình ñư c s d ng ph bi n ñ d báo các giá tr tương lai c a chu i th i gian. a. Quá trình ng u nhiên d ng và ki m ñ nh tính d ng M t quá trình ng u nhiên Yt ñư c xem là có tính d ng n u: Trung bình: E(Yt) = µ 2 = const; Phương sai: Var (Yt) = σ = const; Đ ng phương sai: Cov (Yt, Y ) = γ t-k k b. Mô hình ARIMA và phương pháp Box - Jenkins b1. Mô hình t h i quy (Autoregressive Model) Quá trình t h i quy b c p ký hi u là AR(p) và phương trình c a nó ñư c vi t: V i Yt là quan sát th t sau khi tr cho giá tr trung bình c a chính nó. b2. Mô hình trung bình trư t (Moving Average Model) Trong quá trình trung bình trư t b c q, quan sát hi n hành Yt ñư c mô t b ng trung bình có tr ng s c a các nhi u ng u nhiên ñi tr ngư c l i q th i ño n, cùng v i nhi u ng u nhiên trong giai ño n hi n hành. Quá trình này ñư c ký hi u là MA(q) và phương trình c a nó ñư c vi t: V i ε là sai s nhi u tr ng. t b3. Mô hình t h i quy k t h p trung bình trư t - ARIMA Quá trình này ñư c ký hi u là ARIMA(p, d, q) và phương trình ñư c vi t: c. Xác ñ nh mô hình ARIMA b ng phương pháp Box - Jenkins c1. Nh n d ng mô hình Nh n d ng và tìm ra các giá tr thích h p p, d, q thông qua bi u ñ h s t tương quan và h s tương quan riêng ph n. Nh n d ng mô hình ARIMA là tìm ch n các giá tr thích h p nh t c a p, d, q. c2. Ki m tra, ch n ñoán mô hình Sau khi xác ñ nh ñư c phương trình cho mô hình ARIMA, ñi u c n làm là ti n hành ki m ñ nh xem s h ng et c a mô hình có ph i là nhi u tr ng (white noise, nhi u ng u nhiên thu n túy) hay không. -10-
  11. c3. L a ch n mô hình t t nh t Mô hình t t nh t ñư c ch n s có ít tham s và RMSE th p nh t. V i RMSE là bình phương sai s ñi u ch nh c a mô hình. c4. D báo D a trên phương trình c a mô hình ARIMA, xác ñ nh giá tr d báo ñi m và kho ng tin c y c a d báo. CHƯƠNG 2 TH C TR NG NG D NG M T S MÔ HÌNH TÀI CHÍNH VÀO CÔNG TÁC QU N LÝ DANH M C Đ U TƯ T I T NG CÔNG TY TÀI CHÍNH C PH N D U KHÍ VI T NAM - CHI NHÁNH ĐÀ N NG 1.1. GI I THI U V T NG CÔNG TY TÀI CHÍNH C PH N D U KHÍ VI T NAM - CHI NHÁNH ĐÀ N NG 1.1.1. L ch s hình thành và phát tri n T ng Công ty Tài chính C ph n D u khí Vi t Nam - Chi nhánh Đà N ng (PVFC Đà N ng) ti n thân là chi nhánh Công ty Tài chính D u khí Đà N ng, m t t ch c tín d ng phi ngân hàng, là chi nhánh c p I c a PVFC. PVFC Đà N ng b t ñ u ñi vào ho t ñ ng t ngày 20/06/2006 theo gi y phép ho t ñ ng s 3213001994 c a S k ho ch ñ u tư TP. Đà N ng. Tr s c a chi nhánh ñư c ñ t t i 234 Nguy n Văn Linh - TP. Đà N ng. V i các ho t ñ ng ch y u là tín d ng, ñ u tư tài chính và huy ñ ng v n. 1.1.2. Cơ c u t ch c PVFC Đà N ng 1.1.3. Tình hình ho t ñ ng kinh doanh chính c a PVFC Đà N ng 1.1.3.1. Ho t ñ ng huy ñ ng v n 1.1.3.2. Ho t ñ ng tín d ng 1.1.3.3. Ho t ñ ng ñ u tư 1.1.4. K t qu ho t ñ ng kinh doanh c a PVFC Đà N ng Ngay sau khi ñi vào ho t ñ ng cùng v i công tác s p ñ t hoàn thi n b máy nhân s và các ho t ñ ng khác ñ m b o cho s phát tri n n ñ nh và nhanh ch ng. PVFC Đà N ng ñã có nh ng thành công nh t ñ nh trong ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a mình. -11-
  12. 2.2. TH C TR NG NG D NG M T S MÔ HÌNH TÀI CHÍNH VÀO CÔNG TÁC QU N LÝ DANH M C Đ U TƯ T I T NG CÔNG TY TÀI CHÍNH C PH N D U KHÍ VI T NAM - CHI NHÁNH ĐÀ N NG 2.2.1. Khái quát v quy trình ñ u tư tài chính c a PVFC Đà N ng 2.2.1.1. Tìm hi u và thu th p thông tin 2.2.1.2. Phân tích, ñánh giá cơ h i ñ u tư 2.2.1.3. L p phương án ñ u tư 2.2.1.4. Qu n lý sau ñ u tư 2.2.2. M t s k t qu cơ b n ho t ñ ng ñ u tư tài chính B ng 2.7 Đi m tài chính n i b t Ch tiêu 2009 2008 2007 Qu ñ u tư (tri u ñ ng) 304,221.54 266,861 119,951 NAV (tri u ñ ng) 165,961.20 145,580 441,153 Vòng quay v n ñ u tư (%) 20.41 17.9 19.4 Tăng trư ng năm (%) 43% (67%) VN-Index(%) (55%) (66.0) 23.3 Nhìn qua các ch tiêu tài chính cơ b n trên cho th y năm 2007 ghi nh n nh ng con s tuy t ñ i ñáng khích l c a NAV. K t qu kinh doanh t t trong năm 2007 là nh tình hình th trư ng tài chính phát tri n thu n l i. Sang năm 2008 thì tình hình hoàn toàn trái ngư c, Chi nhánh ph i h ng ch u s gi m sút ñ t bi n c a NAV. T l gi m còn l n hơn s thoái lui c a th trư ng ch ng khoán m c -67%. Tuy nhiên toàn b khó khăn c a năm 2008 ñã ñư c kh c ph c ph n nào trong năm 2009, khi th trư ng ñã có s phát tri n tương ñ i t t vào cu i năm. N m b t ñư c cơ h i này PVFC Đà N ng ñã ñ y m nh gi i ngân vào nh ng c phi u t t ñ thu v ngu n l i nhu n ñáng k . 2.2.3. Th c t ng d ng các mô hình tài chính vào công tác qu n lý danh m c ñ u tư Đ th y rõ ñư c th c tr ng ng d ng các mô hình tài chính hi n ñ i vào công tác qu n lý danh m c ñ u tư t i PVFC Đà N ng, tác gi ñã ti n hành m t cu c kh o sát ñ i v i t t c nh ng cán b có liên quan ñ n ho t ñ ng ñ u tư tài chính t i chi nhánh. Tuy nhiên v i m u kh o sát t i PVFC Đà N ng là khá nh nên ñ có cái nhìn t ng quát v th c tr ng ng d ng các mô hình ñ u tư tài chính t i PVFC nói chung và PVFC Đà -12-
  13. N ng nói riêng tác gi ñã ti n hành m r ng thêm m t s m u g m 24 chuyên viên ñ u tư t i trung tâm ñ u tư l n nh t c a PVFC ñó là PVFC H Chí Minh. 2.2.3.1. Mô t cu c kh o sát Trong cu c kh o sát này tác gi ñã s d ng k thu t ph ng v n b ng b ng câu h i chi ti t v i t t c các chuyên viên và cán b thu c m u quan sát nêu trên. 2.2.3.2. K t qu kh o sát a. Th c ti n ra quy t ñ nh ñ u tư Cơ s ra quy t ñ nh ñ u tư là m t v n ñ r t quan tr ng trong cu c kh o sát. Qua kh o sát 36 phi u, k t qu 94.4% ý ki n cho r ng vi c quy t ñ nh ñ u tư ch ng khoán ch d a vào các báo cáo tài chính; 83.3% ý ki n d a vào các ch s ho t ñ ng c a công ty. Còn các nhân t khác như quy mô ho c ñà tăng trư ng l i nhu n không ñư c quan tâm. Ngoài ra, ch có 13.9% ý ki n cho r ng c n ph i phân tích, d báo, d ñoán giá ch ng khoán khi quy t ñ nh ñ u tư; 8.3% ý ki n d a vào vi c ng d ng các mô hình tài chính ñ ra quy t ñ nh; 5.8% ý ki n cho r ng vi c quy t ñ nh ñ u tư là theo phong trào, “tâm lý b y ñàn”. Ngoài ra ña ph n là d a vào kinh nghi m và c m giác ch quan. Có ñ n 66.7% tr l i d a vào kinh nghi m, c m giác ch quan là 9.5%. K t qu nghiên c u cho th y vi c ra quy t ñ u tư tài chính ch y u d a vào tâm lý ñám ñông, kinh nghi m, kh năng ng d ng các mô hình còn r t h n ch . b. Tình hình ñào t o, hi u bi t và ng d ng các mô hình tài chính Tình hình tham gia các chương trình ñào t o c p nh t ki n th c ñ u tư tài chính c a các chuyên viên ñ u tư là không cao. Đi u này cho th y ñi u ki n ng d ng các phương th c ñ u tư tài chính tiên ti n cũng b h n ch . Có 63.5% s ngư i ph ng v n ch tham gia các khóa ñào t o liên quan ñ n ñ u tư tài chính t 1 ñ n 2 l n. Kho ng 26% s ngư i ph ng v n tham gia các khóa ñào t o tài chính t 3 - 4 l n và ch có 1 ngư i t i PVFC Đà N ng là tham giá các khóa ñào t o liên quan ñ n ñ u tư tài chính trên 4 l n. c. Hi u bi t, ng d ng các mô hình Đ i v i các mô hình tài chính hi n ñ i, có 85% ý ki n cho r ng ch bi t lý thuy t danh m c Markowitz; 100% ý ki n bi t CAPM; 58.3% ý ki n bi t Fama- french; 0% ý -13-
  14. ki n bi t v các mô hình d báo giá ch ng khoán như ARIMA. V vi c ng d ng các mô hình vào th c ti n ñ u tư thì có 34.6% ñã t ng ng d ng các mô hình, trong ñó mô hình ñư c quan tâm nh t là CAPM, k ñ n là Markowitz. Ngoài ra khi ñư c h i các chuyên viên có mong mu n ng d ng các mô hình tài chính hay không, ña s các chuyên viên ñ u tr l i là có. Bên c nh ñó có 1 ý ki n cho r ng không mu n th c hi n. 2.2.4. Đánh giá chung v th c tr ng ng d ng các mô hình tài chính hi n ñ i vào công tác qu n lý danh m c ñ u tư t i PVFC Đà N ng - Khái ni m danh m c ñ u tư v i chi nhánh còn khá m i m . Đa s chuyên viên c a phòng ñ u tư m i ch quan ni m danh m c ñ u tư là danh m c các ngành ngh kinh doanh. - Nhìn chung kinh nghi m và tâm lý ñám ñông v n ñ ng vai trò quan tr ng trong vi c ra quy t ñ nh hơn là ng d ng các mô hình tài chính. Gi i thích ñi u này có th có hai lý do chính: M t là do thi u hi u bi t v các mô hình. Hai là do thi u kh năng ng d ng các mô hình vào th c ti n, dù r ng có hi u bi t qua các mô hình tài chính, bên c nh ñó Chi nhánh nh n th c chưa ñ y ñ , ñúng ñ n vai trò và s c n thi t c a vi c ng d ng các mô hình tài chính trong ho t ñ ng qu n lý danh m c ñ u tư c a mình. - Nhu c u ng d ng các mô hình tài chính nh m nâng cao hi u qu công tác qu n lý danh m c ñ u tư t i PVFC Đà N ng là m t nhu c u th c s và b c xúc. CHƯƠNG 3 NG D NG M T S MÔ HÌNH TÀI CHÍNH VÀO CÔNG TÁC QU N LÝ DANH M C Đ U TƯ T I T NG CÔNG TY TÀI CHÍNH C PH N D U KHÍ VI T NAM - CHI NHÁNH ĐÀ N NG 3.1. XÁC Đ NH M C TIÊU Đ U TƯ 3.1.1. Các căn c 3.1.2. M c tiêu ñ u tư tài chính c a PVFC Đà N ng M c tiêu quan tr ng nh t là xây d ng ñư c m t danh m c ñ u tư cân ñ i và ña d ng nh m t i ưu hóa l i nhu n, t i thi u hóa các r i ro cho ngu n v n ñ u tư c a chi nhánh. Trong ñó ưu tiên vào các lĩnh v c ngành ngh sau: D u khí, năng lư ng, th c ph m, công ngh , b t ñ ng s n, tài chính - ngân hàng. -14-
  15. Cung c p s tăng trư ng v n trong th i gian t trung ñ n dài h n b ng vi c ñ u tư vào c phi u trên th trư ng ch ng khoán Vi t Nam. Ph n ñ u t c ñ tăng trư ng bình quân ñ u tư tài chính d ki n giai ño n 2009 - 2013 là 30%/năm v quy mô ñ u tư và 15%/năm ñ n 20%/năm v t su t sinh l i kỳ v ng. 3.2. Đ XU T CHUNG V NG D NG M T S MÔ HÌNH TÀI CHÍNH VÀO CÔNG TÁC QU N LÝ DANH M C Đ U TƯ H u h t nh ng mô hình ñ u tư tài chính ñ u ñư c xây d ng b i các nhà nghiên c u tài chính các nư c phát tri n. Các mô hình này mu n ñưa vào ng d ng t i PVFC Đà N ng ph i có nh ng bư c ñi và nh ng chu n b thích h p. Các ñ xu t chung v vi c ng d ng các mô hình tài chính vào công tác qu n lý danh m c ñ u tư có th ñư c mô t tóm t t b ng Hình 3.1. Qua hình v ta có th hình dung ra nh ng công vi c hay ñi u ki n c n chu n b ñ góp ph n ng d ng thành công các mô hình vào công tác qu n lý danh m c ñ u tư c a Chi nhánh. Hình 3.1 Mô t các ñ xu t chung v ng d ng mô hình tài chính T o nh n th c v các Gi i quy t mâu thu n l i mô hình ích khi ra quy t ñ nh Thay ñ i hành vi ra quy t ñ nh Kích thích nhu c u s d ng các mô hình tài chính Gi i quy t s b t tương thích gi a Xây d ng h h ng thu th p mô hình và môi trư ng tài chính thông tin ng d ng các mô hình tài chính vào công tác qu n lý danh m c ñ u tư 3.3. NG D NG M T S MÔ HÌNH TÀI CHÍNH VÀO CÔNG TÁC QU N LÝ DANH M C Đ U TƯ 3.3.1. Phương pháp thu th p và x lý d li u 3.3.1.1. Phương pháp thu th p d li u -15-
  16. Đ i v i t su t sinh l i c a các tài s n r i ro, c th ñây là các c phi u ñư c niêm y t trên SGDCK TP H Chí Minh và t su t sinh l i th trư ng, c th là ch s VN-Index, tác gi dùng ph n m m Metastock ñ c p nh t d li u t cơ s d li u c a SGDCK TP H Chí Minh v các c phi u ñư c niêm y t trư c năm 2007 t phiên giao d ch ñ u năm 2007 (ngày 02/01/2007) ñ n phiên ngày 31/12/2009. Đ i v i lãi su t phi r i ro, tác gi dùng lãi su t c a Tín phi u Kho b c và Trái phi u Chính ph kỳ h n 60 tháng qua các năm t năm 1999 ñ n năm 2009, ñư c cung c p b i Kho b c Nhà nư c Đà N ng. Thu th p d li u t báo cáo tài chính c a các công ty niêm y t trên t i SGDCK TP H Chí Minh. 3.3.1.2. Phương pháp x lý d li u Sau khi d li u ñư c thu th p và ñ i chi u t các ngu n ñ tăng ñ tin c y c a d li u, tác gi dùng ph n m m EVIEWS ñ x lý d li u, tính t su t sinh l i c a tài s n c a t ng ch ng khoán, t su t sinh l i th trư ng… 3.3.2. Ki m ñ nh gi thi t th ng kê v quy lu t phân ph i c a t su t sinh l i ch ng khoán 3.3.2.1. Đ t v n ñ Chúng ta kỳ v ng r ng, t su t sinh l i c a ch ng khoán cũng là m t ñ i lư ng ng u nhiên x p x phân ph i chu n. N u ñi u này ñúng, nhà ñ u tư d dàng ra quy t ñ nh d a vào giá tr xác su t c a các trư ng h p có th x y ra các t su t sinh l i. Ngoài ra, n u ñi u này ñúng, s tăng thêm giá tr cho các ư c lư ng c a nh ng mô hình ñ u tư tài chính hi n ñ i. 3.3.2.2. K t qu ki m ñ nh Dùng ph n m m EVIEWS ñ ki m ñ nh. M u quan sát là 90 ch ng khoán tính theo ñ nh kỳ tu n t 02/01/2007 ñ n 31/12/2009. Trong s 90 ch ng khoán ñư c ki m ñ nh thì có 71 ch ng khoán có t su t sinh l i tuân theo quy lu t phân ph i chu n chi m t l 78.89% có 06 trư ng h p cân nh c bác b Ho chi m t l 6.67%, còn l i là bác b Ho (P-value quá nh , nh hơn 0.001). Đi u này cho ta cơ s d li u khá t t ñ ti n hành ng d ng các mô hình ñ u tư tài chính. 3.3.3. Ư c lư ng t su t sinh l i kỳ v ng và ñ nh giá ch ng khoán b ng m t s mô hình tài chính hi n ñ i 3.3.3.1.Ư c lư ng t su t sinh l i kỳ v ng b ng mô hình CAPM -16-
  17. a. Phân tích d li u sơ b Ta c n phân tích d li u sơ b thông qua các tham s th ng kê t su t sinh l i kỳ v ng, ñ l ch chu n, h s b t ñ i x ng, h s nh n ñ có cái nhìn t ng quát và nh n xét ban ñ u v các ch ng khoán. T ñây có th l a ch n ñư c nh ng ch ng khoán bư c ñ u là: DHG, SAM, FPT, PVD, REE, SJS, SSI, STB, VNM, VSH, CII. b. Mô hình h i quy, tính beta ch ng khoán Chúng ta s ư c lư ng mô hình h i quy có d ng: Ri,t - Rf,t = αi + βi(RM,t - Rf,t) + ei,t K t qu h i quy b ng ph n m m EVIEWS v i danh m c th trư ng là VN-Index ta ñư c β các ch ng khoán. K t qu các β ch ng khoán khá cao. Ph n l n các ch ng khoán ñ u có β g n b ng 1. V i các giá tr β ta cao th hi n m c ñ kh bi n c a t su t sinh l i ch ng khoán ñ i v i th trư ng là khá cao. T c khi t su t sinh l i th trư ng tăng (gi m) 10% thì t su t sinh l i c a các ch ng khoán tăng (gi m) g n ñ n 10%. c. K t qu ư c lư ng mô hình h i quy Sau khi ư c lư ng b ng mô hình h i quy, ta có các tham s c a mô hình h i quy như sau: B ng 3.4 Các tham s th ng kê c a mô hình h i quy ư c lư ng β Anpha Beta Mã CK E(e2) R2 R2 Se(α) Se(β) (α) (β) DHG -0.4867 0.9374 14.2705 0.5630 0.5601 0.3186 0.0737 SAM -0.4516 0.7144 29.9427 0.2552 0.2503 0.4606 0.1066 FPT -0.6157 0.6842 27.3246 0.2618 0.2569 0.4339 0.1004 PVD -0.4513 0.8461 31.5412 0.3263 0.3219 0.4603 0.1065 REE -0.3216 0.7948 43.5412 0.2306 0.2255 0.5476 0.1266 SJS -0.7651 0.8964 24.3125 0.4139 0.4100 0.4019 0.0929 SSI -0.1097 0.9891 17.4312 0.5292 0.5261 0.3512 0.0813 STB -0.7123 0.7773 24.4312 0.3360 0.3316 0.4227 0.0978 VNM -0.6742 0.8123 34.8912 0.3099 0.3053 0.4684 0.1084 VSH -0.2457 0.6840 44.5124 0.1869 0.1815 0.5372 0.1243 CII -0.2315 0.8456 26.3226 0.3619 0.3577 0.4261 0.0986 -17-
  18. V i h s R2 ño s phù h p c a hàm h i quy, ta th y r ng ña s các ch ng khoán ñ u có R2 th p, nghĩa là y u t th trư ng nh hư ng ñ n t su t sinh l i c a ch ng khoán th p, ph n l n dư i 50%. Đây là cơ s ñ kh ng ñ nh kh năng gi i thích c a mô hình là không ñáng tin c y. d. Ki m ñ nh các gi thi t th ng kê - Ki m ñ nh gi thi t v i các h s h i quy V i các h s c a ư c lư ng c a mô hình h i quy CAPM là α và β ta s ki m ñ nh các gi thi t các h s h i quy này: Đ i v i α gi thi t Ho là αi = 0, gi thi t H1 là αi ≠ 0; Đ i v i β gi thi t Ho là βi = 0, Gi thi t H1 là βi ≠ 0. K t qu ki m ñ nh cho th y, dù qua k t qu ư c lư ng hàm h i quy ch ra r ng không có trư ng h p nào có α ch ng khoán = 0, nhưng qua k t qu ki m ñ nh l i cho k t qu h u h t các αi ñ u có xu hư ng = 0 v i m c ý nghĩa ki m ñ nh là 0.05. - Ki m ñ nh s phù h p c a hàm h i quy Vi c ki m ñ nh R2 = 0 ch có ý nghĩa trong mô hình h i quy b i. Tuy nhiên trong ph n này ki m ñ nh luôn c R2 v i m c ñích kh ng ñ nh hơn n a k t qu ki m ñ nh và s ñúng ñ n c a lý thuy t ki m ñ nh dù hai phương pháp ki m ñ nh dùng hai phân ph i khác nhau, Student và Fisher-Snedecor. K t qu ki m ñ nh cũng gi ng như trư ng h p ki m ñ nh β. K t lu n: Qua k t qu phân tích và ư c lư ng mô hình h i quy các β ch ng khoán ñ xây d ng ñư ng th trư ng ch ng khoán SML cho th y r ng. Mô hình ñơn bi n v i m t nhân t là t su t sinh l i vư t tr i c a th trư ng (RM - Rf) m c dù có ý nghĩa th ng kê thông qua ki m ñ nh F tuy nhiên kh năng gi i thích c a mô hình r t th p, c th là các R2 r t nh ñ u dư i 0.5. Do v y chúng ta có th kh ng ñ nh không th s d ng k t qu c a nh ng ư c lư ng β trên ñây ñ xây d ng ñư ng SML và qua ñó v n d ng ý nghĩa c a CAPM trong công tác qu n lý danh m c ñ u tư. -18-
  19. 3.3.3.2. Ư c lư ng t su t sinh l i kỳ v ng b ng mô hình Fama - French a.Trình t phân tích mô hình Fama - French Hình 3.2 Trình t phân tích mô hình Fama French Thu th p và x lý d li u Ư c lư ng mô hình S d ng ph n m m EVIEWS Đánh giá và gi i thích mô hình - Ki m ñ nh s phù h p c a mô hình - Ki m ñ nh hi n tư ng t tương quan - Ki m ñ nh hi n tư ng ña c ng tuy n Ư c lư ng t su t sinh l i và ñ nh giá ch ng khoán b. Ư c lư ng mô hình b1. Phân tích d li u sơ b b2. K t qu ư c lư ng và ki m ñ nh gi thi t th ng kê ñ i v i các h s h i quy Sau khi ch y mô hình trên ph n m m EVIEWS có k t qu c a mô hình và ki m ñ nh ý nghĩa c a các h s h i quy c a 6 danh m c S/L, S/M, S/H, B/L, B/M, B/H: Trong ñó c p gi thi t dùng cho ki m ñ nh là: H0: βi = 0; H1: βi ≠ 0 -19-
  20. B ng 3.8 K t qu ư c lư ng và ki m ñ nh các h s h i quy c a mô hình Fama - French P-Value Bi n ph H s h i Giá tr h Th ng kê K t qu ki m ñ nh thu c quy s h i quy T (Prob) α -4.4658 -1.8576 0.0629 Cân nh c khi bác b Ho β 0.8217 5.6868 0.0001 Hoàn toàn bác b Ho S/L s 1.2302 6.1719 0.0001 Hoàn toàn bác b Ho h -0.6469 -1.7903 0.0731 Cân nh c khi bác b Ho α -2.2588 -1.0179 0.3070 Ch p nh n Ho β 0.8337 6.2512 0.0000 Hoàn toàn Bác b Ho S/M s 0.8417 4.5744 0.0006 Hoàn toàn bác b Ho h 0.4484 1.3444 0.1874 Ch p nh n Ho α -2.7807 -1.6972 0.1040 Ch p nh n Ho β 0.8431 8.5613 0.0000 Hoàn toàn bác b Ho S/H s 0.8483 6.2451 0.0000 Hoàn toàn bác b Ho h 0.8775 3.5634 0.0031 Hoàn toàn bác b Ho α -2.5901 -1.2109 0.2168 Ch p nh n Ho β 0.8495 6.6079 0.0000 Hoàn toàn bác b Ho B/L s -0.0867 -0.4890 0.5311 Ch p nh n Ho h 0.0515 0.1600 0.6450 Ch p nh n Ho α -2.7154 -1.3481 0.1963 Ch p nh n Ho β 0.8466 6.9930 0.0000 Hoàn toàn bác b Ho B/M s -0.2213 -1.3257 0.2033 Ch p nh n Ho h 0.1461 0.4827 0.6320 Ch p nh n Ho α -4.2489 -1.9170 1.4376 Ch p nh n Ho β 0.8195 6.1524 0.0001 Hoàn toàn bác b Ho B/H s 0.2960 1.6110 0.1142 Ch p nh n Ho h 0.4865 1.4605 0.1980 Ch p nh n Ho Như v y qua k t qu trên cho th y vai trò c a hai nhân t quy mô và BE/ME là r t m nh t trong vi c gi i thích t su t sinh l i, các nhân t này ch có ý nghĩa khi k t h p v i y u t th trư ng. c.Ki m ñ nh các gi thi t th ng kê c1. Ki m ñ nh s phù h p c a mô hình V i gi thi t Ho: R2 = 0 và H1: R2 ≠ 0, dùng phân ph i Fisher-Snedecor ñ ki m ñ nh. V i m c ý nghĩa b ng 5% (ñ tin c y 95%), ta có k t qu ki m ñ nh như sau: Trong 6 danh m c ki m ñ nh, t t c ñ u hoàn toàn bác b gi thi t Ho, t c cho r ng hàm h i quy là phù h p. Hơn n a, quan sát các giá tr c a R2, cho th y h u h t R2 ñ u có giá tr r t cao (l n hơn 0.8), th hi n hàm h i quy gi i thích hơn 80% s thay ñ i c a t su t sinh l i ch ng khoán. -20-
nguon tai.lieu . vn