Xem mẫu
- 1
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
HUỲNH VI T HÙNG
PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C
HUY N Đ O LÝ SƠN, T NH QU NG NGÃI
Chuyên ngành: Kinh t phát tri n
Mã s : 60.31.05
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T
Đà N ng - Năm 2011
- 2
Công trình ñư c hoàn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. NGUY N TRƯ NG SƠN
Ph n bi n 1: PGS.TS. VÕ XUÂN TI N
Ph n bi n 2: TS. HUỲNH NĂM
Lu n văn ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p
th c sĩ kinh t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 11 tháng 12 năm
2011
Có th tìm hi u lu n văn t i:
- Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng
- Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng
- 3
M Đ U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
Phát tri n ngu n nhân l c tương x ng v i yêu c u ñ y m nh
công nghi p hóa, hi n ñ i hóa ñ t nư c ñang là v n ñ trung tâm, là khâu
ñ t phá và ph i ñi trư c m t bư c như Đ i h i l n th IX c a Đ ng
C ng s n Vi t Nam ñã kh ng ñ nh: "Ngu n l c con ngư i, y u t cơ b n
ñ phát tri n xã h i, tăng trư ng kinh t nhanh và b n v ng – con ngư i
và ngu n nhân l c là nhân t quy t ñ nh s phát tri n ñ t nư c th i kỳ
công nghi p hóa, hi n ñ i hóa ñ t nư c”.
Là m t huy n ñ o, Lý Sơn có ñi u ki n thu n l i ñ phát tri n
các ngành kinh t bi n như: c ng bi n và d ch v c ng bi n, nuôi tr ng,
khai thác và ch bi n h i s n, du l ch bi n... ñ ng th i n m v trí chi n
lư c trên vùng bi n c a ñ t nư c, Lý Sơn s nh n ñư c nhi u hơn s ñ u
tư cho phát tri n c a Trung ương và c a t nh Qu ng Ngãi ñ ñ m b o
phát tri n kinh t - xã h i, gi v ng an ninh qu c phòng. Tuy nhiên, t
tr ng lao ñ ng trong nông nghi p c a huy n Lý Sơn còn cao, lao ñ ng
thi u vi c làm và không có vi c làm còn nhi u, t l qua ñào t o r t th p.
Do v y, ñào t o và s d ng ngu n nhân l c cho phát tri n kinh t - xã
h i c a huy n ñ o Lý Sơn trong quá trình công nghi p hóa, hi n ñ i hóa
ñang là nh ng v n ñ c p bách. Chính s c lôi cu n th c ti n y c a ti m
năng chưa ñư c ñánh th c, ñã thúc ñ y tôi ch n ñ tài: “Phát tri n
ngu n nhân l c huy n ñ o Lý Sơn, t nh Qu ng Ngãi” làm lu n văn
cao h c kinh t .
2. Tình hình nghiên c u ñ tài
Đã có nhi u công trình khoa h c nghiên c u, h i th o, các bài
vi t ñăng t i trên trên nhi u t p chí khác nhau như: “Qu n lý ngu n nhân
l c Vi t Nam, c a Ph m Thành Ngh , Vũ Hoàng Ngân; “Nh ng lu n
c khoa h c c a vi c phát tri n ngu n nhân l c công nghi p cho vùng
kinh t tr ng ñi m phía Nam” c a TS. Trương Th Minh Sâm, ... Các
công trình nghiên c u trên ñã có nh ng ñóng góp nh t ñ nh trong vi c
cung c p lý lu n v phát tri n ngu n nhân l c nói chung trên các lĩnh
v c, các ngành, các vùng c a n n s n xu t xã h i trong ph m vi c nư c.
Song ñ i v i huy n Lý Sơn chưa có công trình nghiên cúu nào v phát
- 4
tri n ngu n nhân l c trong quá trình phát tri n kinh t xã h i. Vì v y, tôi
ch n “Phát tri n ngu n nhân l c huy n ñ o Lý Sơn, t nh Qu ng Ngãi”
làm lu n văn cao h c kinh t là m t yêu c u c p thi t, có ý nghĩa ñ c bi t
quan tr ng.
3. M c ñích và nhi m v
3.1. M c ñích: Thông qua vi c nghiên c u ngu n nhân l c nói chung và
ngu n nhân l c huy n Lý Sơn nói riêng, m c ñích c a ñ tài là phát tri n
ngu n nhân l c trong quá trình phát tri n kinh t - xã h i c a huy n Lý
Sơn ñ n năm 2020.
3.2. Nhi m v : H th ng hóa nh ng v n ñ cơ b n, cơ s lý lu n v
ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c, v ñào t o và s d ng
trong quá trình phát tri n kinh t xã h i. Phân tích th c tr ng phát tri n
ngu n nhân l c trong quá trình phát tri n KT-XH c a huy n Lý Sơn, qua
ñó ñ ra nh ng gi i pháp nh m kh c ph c các như c ñi m trong phát
tri n ngu n nhân l c c a huy n Lý Sơn th i gian qua và ñ xu t thêm
m t s ch trương mang tính vĩ mô ñ phát tri n có hi u qu ngu n nhân
l c trong th i gian t i.
4. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u
4.1. Đ i tư ng nghiên c u: Nghiên c u nh ng v n ñ lý lu n cơ b n và
th c ti n v ngu n nhân l c nói chung và ngu n nhân l c huy n Lý Sơn
nói riêng. trong lu n văn này ch ñi vào nh ng n i dung cơ b n v Phát
tri n ngu n nhân l c trong quá trình phát tri n kinh t - xã h i c a huy n
Lý Sơn.
4.2. Ph m vi nghiên c u: Lu n văn gi i h n ph m vi nghiên c u v Phát
tri n ngu n nhân l c trong quá trình phát tri n kinh t - xã h i c a huy n Lý
Sơn t năm 2005 ñ n 2020 và các gi i pháp ñ th c hi n m c tiêu phát tri n
kinh t - xã h i.
5. Cơ s lý lu n, ngu n tài li u, phương pháp nghiên c u
5.1. Cơ s lý lu n: Nh ng nguyên lý c a ch nghĩa Mác - Lênin và tư
tư ng H Chí Minh v ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c. Các
văn ki n c a Đ ng C ng s n Vi t Nam v phát tri n giáo d c ñào t o, phát
tri n ngu n nhân l c. Các nguyên lý c a kinh t chính tr Mác - Lênin.
- 5
5.2. Ngu n tài li u tham kh o: Các tác ph m kinh ñi n c a Karl Marx,
F.Engels, V.I. Lênin v ngu n nhân l c; Kinh t chính tr Mác – Lênin,
các Văn ki n c a Đ ng C ng s n Vi t Nam, các tư li u c a Vi n chi n
lư c phát tri n, B K ho ch và Đ u tư, Báo cáo c a y ban Nhân dân
t nh Qu ng Ngãi.
5.3. Phương pháp nghiên c u: Lu n văn s d ng phương pháp lu n cơ
b n, ch ñ o xuyên su t trong quá trình nghiên c u là phép bi n ch ng duy
v t. V n d ng phương pháp lu n chung; phương pháp c th là logic l ch s ,
phân tích và t ng h p so sánh, theo dõi, th ng kê, mô hình hóa.
6. Đóng góp m i c a lu n văn
- H th ng hóa nh ng v n ñ lý lu n cơ b n v phát tri n ngu n
nhân l c nói chung Vi t Nam, huy n Lý Sơn nói riêng.
- B ng các s li u ch ng minh, lu n văn phân tích và làm sáng
t th c tr ng phát tri n ngu n nhân l c huy n Lý Sơn; qua ñó rút ra
nguyên nhân và bài h c kinh nghi m cho vi c phát tri n ngu n nhân l c
quan tr ng c a ñ a phương trong quá trình phát tri n kinh t - xã h i.
- V ch ra quan ñi m cơ b n và gi i pháp ch y u th c hi n m c
tiêu phát tri n kinh t - xã h i c a huy n ñ n năm 2020.
- Cung c p s li u th c t dùng làm tài li u ñ tri n khai th c
hi n các nhi m v kinh t xã h i c a huy n, nh t là m t s cơ quan trong
t nh: S K ho ch và Đ u tư, S Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn,
S Công thương, C c Th ng kê, UBND huy n Lý Sơn...
7. B c c: N i dung chính c a ñ tài chia làm 3 chương.
+ Chương 1: Lý lu n chung v phát tri n ngu n nhân l c trong
quá trình phát tri n kinh t - xã h i.
+ Chương 2: Th c tr ng v phát tri n ngu n nhân l c c a huy n
ñ o Lý Sơn.
+ Chương 3: M c tiêu và các gi i pháp ch y u phát tri n ngu n
nhân l c c a huy n ñ o Lý Sơn t nay ñ n năm 2020.
- 6
Chương 1
LÝ LU N CHUNG V PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C
TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRI N KINH T - XÃ H I
1.1. Khái ni m v ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c
1.1.1. Các quan ni m v ngu n nhân l c
Trong lý lu n v l c lư ng s n xu t, con ngư i ñư c coi là l c
lư ng s n xu t hàng ñ u, là y u t quan tr ng nh t, quy t ñ nh s v n
ñ ng và phát tri n c a l c lư ng s n xu t, quy t ñ nh quá trình s n xu t
và do ñó, quy t ñ nh năng su t lao ñ ng và ti n b xã h i. Trong lý
thuy t v tăng trư ng kinh t , con ngư i ñư c nhìn nh n như m t
phương ti n ch y u, b o ñ m t c ñ tăng trư ng s n xu t và d ch v .
Theo ñ nh nghĩa c a Liên hi p qu c, ngu n nhân l c là trình ñ lành
ngh , là ki n th c và năng l c c a toàn b cu c s ng con ngư i hi n có
th c t ho c ti m năng ñ phát tri n kinh t - xã h i trong m t c ng
ñ ng. Quan ni m này xem xét ngu n l c con ngư i ch y u phương
di n ch t lư ng con ngư i, vai trò và s c m nh c a nó ñ i v i s phát
tri n xã h i. nư c ta, m t s nhà khoa h c tham gia chương trình khoa
h c – công ngh c p Nhà nư c: “Con ngư i Vi t Nam – m c tiêu và
ñ ng l c c a s phát tri n kinh t - xã h i” do GS. TSKH Ph m Minh
H c làm ch nhi m (Mã s : KX-07), cho r ng ngu n l c con ngư i ñư c
hi u là s dân và ch t lư ng con ngư i, bao g m c th ch t và tinh th n,
s c kh e và trí tu , năng l c và ph m ch t.
T m t s cách ti p c n và v i nh ng n i dung nêu trên, có th
nói r ng “ngu n nhân l c” là khái ni m ch s dân, cơ c u dân s và nh t
là ch t lư ng con ngư i v i t t c ñ c ñi m và s c m nh c a nó trong s
phát tri n xã h i. Như v y, ngu n nhân l c hay ngu n lao ñ ng là bao
g m s ngư i trong ñ tu i lao ñ ng có kh năng lao ñ ng (tr nh ng
ngư i tàn t t, m t s c lao ñ ng lo i n ng) và nh ng ngư i ngoài ñ tu i
lao ñ ng nhưng th c t có làm vi c.
1.1.2. Phát tri n ngu n nhân l c
Phát tri n ngu n nhân l c là t ng th các hình th c, phương pháp,
chính sách và bi n pháp nh m hoàn thi n và nâng cao ch t lư ng t ng con
- 7
ngư i lao ñ ng (trí tu , th ch t và ph m ch t tâm lý – xã h i) ñáp ng ñòi
h i v ngu n nhân l c cho s phát tri n kinh t - xã h i c a ñ a phương,
c a qu c gia trong t ng giai ño n phát tri n. Phát tri n ngu n nhân l c là
phát tri n c m t s lư ng và ch t lư ng. Tuy nhiên, v m t s lư ng thì
ch phát tri n m c ñ h p lý ñ i v i tình hình th c t c a m i ñ a
phương trong t ng giai ño n c th , còn phát tri n v m t ch t lư ng là
ñư c ñ c bi t quan tâm và phát tri n càng nhanh thì càng t t.
Phát tri n ngu n nhân l c c a ñ a phương ph i là quá trình t o
ñi u ki n khơi d y và phát huy m i ti m năng c a các cá nhân trong
công cu c xây d ng phát tri n kinh t - xã h i c a t ng ñ a phương, c a
t ng vùng nói riêng và quá trình phát tri n c a qu c gia nói chung, vì s
ti n b kinh t và xã h i. C n phát tri n ngu n nhân l c c a ñ a phương
ñi ñôi v i hình thành và phát tri n th trư ng lao ñ ng phù h p cơ ch th
trư ng, ñáp ng yêu c u v m i m t c a n n s n xu t d a trên k thu t
và công ngh hi n ñ i. Phân b ngu n lao ñ ng h p lý theo lãnh th ,
ngành ngh . C n xác ñ nh rõ ngành kinh t và s n ph m ch l c c a ñ a
phương; d báo cung - c u lao ñ ng c th ñ s p x p h p lý, cân ñ i
cung - c u lao ñ ng trên ñ a bàn, trong ñó c n cân ñ i v ch t lư ng ñào
t o, nh t là ñào t o ngay t i ñ a phương.
S c n thi t khách quan phát tri n ngu n nhân l c xu t phát t
nhi u nguyên nhân khác nhau. Trư c h t s phát tri n ngu n nhân l c xu t
phát t nhu c u v lao ñ ng. S dĩ như v y b i yêu c u phát tri n c a xã h i,
ngu n nhân l c xã h i ngày càng tăng nhu c u tiêu dùng c a xã h i ngày
càng l n, ngày càng phong phú và ña d ng. Khi kinh t phát tri n m nh hơn,
xã h i tr nên văn minh hơn thì con ngư i luôn luôn ñư c hoàn thi n c p
ñ cao hơn. Đ n lư t nó ñòi h i vi c nâng cao trình ñ tri th c c a ngư i lao
ñ ng; nghĩa là không ph i ch do yêu c u th c ti n c a s n xu t mà do yêu
c u ñòi h i t chính b n thân con ngư i.
1.3. Vai trò c a ngu n nhân l c trong phát tri n kinh t - xã h i
- Các ngu n l c khác là h u h n, có th b khai thác c n ki t,
trong khi ñó ngu n l c con ngư i mà cái c t lõi là trí tu , l i là ngu n
l c vô t n.
- 8
- Trí tu con ngư i có s c m nh vô cùng to l n m t khi nó ñư c
v t th hóa, tr thành l c lư ng s n xu t tr c ti p. Vi c nâng cao ch t
lư ng ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c là m t t t y u khách
quan, là xu th phát tri n c a th i ñ i, là yêu c u t t y u c a quá trình
công nghi p hóa hi n ñ i hóa, là s c n thi t khách quan ñ i v i Vi t
Nam nói chung và c a huy n ñ o Lý Sơn nói riêng.
1.2. Các n i dung phát tri n ngu n nhân l c ñ a phương
1.2.1. Phát tri n s lư ng ngu n nhân l c
1.2.1.1. Chính sách dân s :
Dân s ñóng vai trò r t quan tr ng trong s phát tri n kinh t -
xã h i, là cơ s t nhiên hình thành ngu n lao ñ ng – l c lư ng lao ñ ng
ch y u c a xã h i.
1.2.1.2. T o vi c làm, chuy n d ch cơ c u lao ñ ng theo hư ng ti n b
và nâng cao hi u qu s d ng nhân l c
Gi i quy t vi c làm h p lý g n v i chuy n d ch cơ c u ho t ñ ng
m i bao g m ba b ph n g n k t ch t ch và h tr l n nhau: Th nh t,
lao ñ ng v i trình ñ công ngh - k thu t và năng su t cao, làm ra
nh ng s n ph m có hàm lư ng khoa h c và công ngh l n, giá c c nh
tranh, s n sàng tham gia h i nh p v i th trư ng th gi i, thúc ñ y tăng
xu t kh u. Th hai, lao ñ ng v i trình ñ công ngh trung bình, ch y u
s n xu t các m t hàng ph c v nhu c u trong nư c v i giá th p, phù h p
v i s c mua c a nhân dân, có s c c nh tranh v i hàng ngo i nh p và v n
có th tham gia s n xu t hàng xu t kh u. Th ba, lao ñ ng ph thông,
ch y u nông thôn v i ch c năng chính là t o vi c làm, ph c v nhu
c u t i ch và ñ m b o thu nh p, ñ i s ng cho ngư i lao ñ ng.
1.2.2. Nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c
1.2.2.1 Nâng cao th l c và t m vóc c a nhân l c
1.2.2.2. Nâng cao trình ñ h c v n c a nhân l c
Đây m i chính là y u t quy t ñ nh ñ i v i s phát tri n kinh t -
xã h i, cũng như ñ i v i s nghi p CNH-HĐH. S dĩ ngư i ta nói ñ n
tính vô t n, tính không b c n ki t, tính khai thác không bao gi h t c a
ngu n l c con ngư i chính là nói t i y u t trí tu .
1.2.2.3. Nâng cao trình ñ chuyên môn – k thu t c a nhân l c
- 9
Đ u tư cho ñào t o và d y ngh là ñ u tư cho phát tri n và ph i
tăng nhanh v quy mô và ch t lư ng, song song v i ñào t o ngh cho lao
ñ ng công nghi p và d ch v , c n chú tr ng ñào t o ngh cho lao ñ ng
nông thôn. G n ñào t o ngh v i chương trình phát tri n kinh t xã h i
c a ñ a phương, c a các ngành kinh t , vùng kinh t , vùng dân cư, g n
v i nhu c u các doanh nghi p và th trư ng s c lao ñ ng trên ñ a bàn.
1.2.3. Chính sách ñãi ng và thu hút nhân tài
Coi tr ng vi c phát hi n, b i dư ng, tr ng d ng và tôn vinh nhân
tài. Chú tr ng vi c xây d ng và áp d ng cơ ch , chính sách như: ưu ñãi
v ti n lương, ti n thư ng và các lo i ph c p b ng ti n khác; ưu ñãi v
nhà , phương ti n ñi l i dành cho ngư i có b ng c p cao, ngh nhân.
1.3. Các y u t nh hư ng ñ n quá trình phát tri n ngu n nhân l c
1.3.1. Các y u t nh hư ng ñ n phát tri n s lư ng ngu n nhân l c
* Chính sách phát tri n dân s .
* S quan tâm s c kh e sinh s n.
* Trình ñ nh n th c c a con ngư i: Y u t này cũng nh
hư ng ñ n s lư ng ngu n nhân l c. Thông thư ng, ngư i có trình ñ
nh n th c cao sinh ñ ít hơn nh ng ngư i có trình ñ nh n th c th p.
1.3.2. Các y u t nh hư ng ñ n phát tri n ch t lư ng ngu n nhân l c
* Di truy n nòi gi ng: Đây thu c v y u t t nhiên. Y u t này
nh hư ng ñ n th tr ng và tư ch t thông minh c a m i ngư i lao ñ ng.
* Trình ñ phát tri n y t và chính sách chăm lo s c kh e c a
c ng ñ ng: Đây thu c v y u t chính sách vĩ mô c a Nhà nư c. Y u t
này nh hư ng ñ n th tr ng và s c kh e c a ngu n nhân l c.
* Chính sách giáo d c - ñào t o: Đây cũng là y u t thu c v
chính sách vĩ mô c a Nhà nư c, là y u t c t lõi và quan tr ng nh t
trong vi c phát tri n ch t lư ng ngu n nhân l c.
* Trình ñ phát tri n kinh t c a ñ a phương và thu nh p th c t
c a ngư i dân.
* Truy n th ng văn hóa: Truy n th ng văn hóa có c nh ng tư
tư ng tích c c thúc ñ y s phát tri n và tư tư ng tiêu c c kìm hãm s
phát tri n.
- 10
* Trình ñ văn hóa, nh n th c c a các thành viên trong gia
ñình, mà nh t là cha và m c a ngư i lao ñ ng: Đây là y u t nh
hư ng tr c ti p ñ n nh n th c c a ngư i lao ñ ng.
* S d ng ngu n nhân l c: Đây là y u t c c kỳ quan tr ng, b i
vì s d ng t t ngu n nhân l c s là ñ ng l c ñ phát tri n ngu n nhân
l c, s khai thác h t kh năng ngu n nhân l c hi n có, tránh lãng phí
trong ñào t o, phát huy tính sáng t o, t o ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao
ñ ng phát minh sáng ki n, c i ti n k thu t nh m nâng cao hi u qu
công tác và ph i có nh ng ñãi ng x ng ñáng.
1.4. Các tiêu chí ñ ñánh giá v phát tri n ngu n nhân l c
1.4.1. Các tiêu chí ñánh giá v phát tri n s lư ng ngu n nhân l c
* T l % gi a s lư ng ngu n nhân l c trên t ng dân s : Ch
tiêu này th hi n ti m năng ngu n nhân l c trên t ng dân s .
* T l tham gia l c lư ng lao ñ ng c a dân s trong ñ tu i lao
ñ ng: Đ i v i qu c gia hay t ng ñ a phương thì t l này càng cao càng
t t, t c là s ngư i trong ñ tu i lao ñ ng nhưng không lao ñ ng càng ít
càng t t.
1.4.2. Các tiêu chí ñánh giá v ch t lư ng ngu n nhân l c:
1.4.2.1. Cơ c u tu i trong l c lư ng lao ñ ng:
1.4.2.2. V th tr ng và tình tr ng s c kh e:
1.4.2.3. V trình ñ h c v n:
1.4.2.4. V trình ñ chuyên môn k thu t:
1.4.3. Đánh giá s d ng ngu n nhân l c:
Ngoài vi c ñánh giá s lư ng và ch t lư ng ngu n nhân l c, v n ñ
s d ng h p lý ngu n nhân l c cũng r t quan tr ng. S d ng h p lý ngu n
nhân l c s khai thác h t và phát huy kh năng ngu n nhân l c. Ngư c l i,
nó s ki m hãm và làm lãng phí ti m năng c a ngu n nhân l c. Vi c s
d ng h p lý ngu n nhân l c ñư c xét c t m vĩ mô và vi mô.
Chương 2
TH C TR NG NGU N NHÂN L C VÀ PHÁT TRI N NGU N
NHÂN L C C A HUY N Đ O LÝ SƠN
2.1. Các nhân t kinh t - xã h i huy n ñ o Lý Sơn nh hư ng ñ n
s phát tri n ngu n nhân l c
2.1.1. Nh ng ñ c ñi m v t nhiên
- 11
Lý Sơn là huy n ñ o duy nh t c a t nh Qu ng Ngãi, n m ch ch
v phía Đông B c t nh, cách ñ t li n 15 h i lý. Là m t ñi m quan tr ng
trên ñư ng cơ s phân ñ nh ranh gi i qu c gia trên Bi n Đông Vi t Nam.
V i v th này c a Lý Sơn ñã ñưa huy n ñ o tr thành ñơn v hành chính
c p ti n tiêu c a ñ t nư c án ng v phía Đông mi n Trung Trung b , có
vai trò ñ m b o an ninh ch quy n qu c gia trên bi n.
V tài nguyên thiên nhiên: Huy n Lý Sơn có l i th nh t so v i
các huy n khác c a t nh Qu ng Ngãi trong lĩnh v c khai thác ngu n tài
nguyên c a vùng bi n mi n Trung, nh t là ngu n l i bi n nông ven b .
Ngoài ti m năng du l ch t nhiên, trên ñ o L n và c trên ñ o Bé còn
nhi u ti m năng du l ch nhân văn ñ c s c, ñó là các di ch văn hóa, các di
tích l ch s có m t không hai g n v i l ch s phát tri n c a huy n ñ o
nói riêng và l ch s bang giao KT-VH c a nhân dân ta hàng ngàn năm
nay v i th gi i bên ngoài. Lý Sơn có các l h i ñ c s c như: l h i
ñua thuy n, l h i t ñình làng An H i, l khao l th lính Hoàng Sa…
2.1.2. Nh ng ñ c ñi m kinh t - xã h i:
V t c ñ phát tri n kinh t c a huy n trong giai ño n 2005-
2010 tương ñ i khá cao, ñ t trung bình 10,26%/năm trong ñó năm 2010
ñ t ñư c 340.671 tri u ñ ng, tăng 12,5% so v i năm 2009 (B ng 2.2).
B ng 2.2: Tình hình giá tr s n xu t các ngành kinh t các năm
2005-2010 (Giá so sánh 1994)
T c ñ bq
TH TH TH TH TH TH
Ch tiêu ĐVT năm (%)
2005 2006 2007 2008 2009 2010
2005-2010
T ng giá tr SX Tr.ñ 209.033 223.344 239.991 264.490 302.887 340.671 10,26
Khu v c I Tr.ñ 140.057 149.662 169.160 171.200 190.122 210.535 8,94
*Nông-Lâm nghi p Tr.ñ 22.843 14.943 18.940 11.320 15.556 20.737 1,92
* Th y s n Tr.ñ 117.214 134.719 150.220 159.880 174.566 189.798 10,12
Khu v c II Tr.ñ 28.922 29.789 22.210 40.913 41.176 48.291 10,80
* Công nghi p Tr.ñ 6.992 11.975 14.140 18.388 20.327 26.526 30,56
* Xây d ng Tr.ñ 21.930 17.814 8.070 22.525 20.849 21.765 0,15
Khu v c III Tr.ñ 40.054 43.893 48.621 52.377 71.589 81.845 15,36
Ngu n: S li u th ng kê huy n Lý Sơn
- 12
B ng 2.3: Cơ c u kinh t và s chuy n d ch cơ c u kinh t (%) các năm
2005-2010
Các ngành kinh t 2005 2006 2007 2008 2009 2010
T ng giá tr s n xu t 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
Khu v c I 67,0 67,2 70,5 64,7 62,8 61,8
* Nông - Lâm nghi p 10,9 6,7 7,9 4,3 5,1 6,1
+ Nông nghi p 10,9 6,7 7,9 4,3 5,1 6,1
+ Lâm nghi p 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
* Th y s n 56,1 60,3 62,6 60,4 57,6 55,7
Khu v c II 13,8 13,3 9,3 15,5 13,6 14,2
* Công nghi p 3,3 5,4 5,9 7,0 6,7 7,8
* Xây d ng 10,5 8,0 3,4 8,5 6,9 6,4
Khu v c III 19,2 19,7 20,3 19,8 23,6 24,0
Ngu n: S li u th ng kê huy n Lý Sơn
Trên cơ s phân tích cơ c u, s chuy n d ch và tăng trư ng kinh
t ñi ñôi v i phương hư ng phát tri n kinh t mà huy n ñ o ñã ñ ra, n n
kinh t Lý Sơn hi n nay s là tăng d n ngư nghi p, d ch v , d ch v bi n,
nông lâm và ti u th công nghi p. Đành r ng Lý Sơn có th m nh là nông
- ngư nghi p, trong ñó có ñánh b t th y h i s n, tuy nhiên theo xu th chung
là ph i tăng công nghi p - xây d ng và d ch v , du l ch ñ ng th i gi m t
tr ng lao ñ ng các ngành nông nghi p, song t c ñ chuy n d ch còn di n
ra ch m ch p. Huy n ñang t ng bư c chuy n d ch cơ c u theo hư ng s n
xu t hàng hóa, tăng giá tr trên m t ñơn v di n tích.
* V công nghi p - xây d ng: Không có cơ s công nghi p qu c doanh
trên ñ a bàn. Công nghi p ngoài qu c doanh ch có m t s cơ s nh như
s a ch a cơ khí, s n xu t nư c ñá, s n xu t bánh mì và m t s máy phát
ñi n c a h gia ñình.
* V thương m i, d ch v : D ch v ñã có nh ng bư c tăng khá nhanh,
bình quân tăng 15,36% trong giai ño n 2005-2010. Tuy nhiên do ñi m
xu t phát th p nên t tr ng c a ngành này trong giá tr s n xu t toàn
huy n v n còn th p chi m 19,2% năm 2005 và chi m 24,0% năm 2010.
- 13
2.1.3. Nh ng ñ c ñi m v văn hóa - xã h i
Huy n ñ o Lý Sơn là ñ a bàn có ti m năng v di tích l ch s -
văn hóa, có nh ng ho t ñ ng l h i văn hóa ñ c ñáo. Tuy th i gian thành
l p chưa dài, l i v trí có nhi u khó khăn hơn là thu n l i, song, có th
ñánh giá r ng tình hình kinh t - xã h i c a huy n ñ o Lý Sơn ñã có
nh ng d u hi u t t ñ p, s n l c ph n ñ u c a quân và dân trên ñ o
c ng v i s h tr c a các c p chính quy n ñã có ñư c nh ng k t qu
ñáng trân tr ng.
2.2. Th c tr ng ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c c a huy n
ñ o Lý Sơn
2.2.1. Quy mô và t c ñ tăng ngu n nhân l c
B ng 2.12: T c ñ tăng ngu n nhân l c qua các năm 2005-2010
Năm T ng Dân s T l dân s M c tăng T c ñ tăng DS
dân s trong trong tu i ngu n nhân l c trong
ñ tu i LĐ/T ng DS so v i năm ñ tu i LĐ so
lao ñ ng trư c v i năm trư c
A B C D = %C/B E F
2005 20.033 10.195 50,89 //
2006 20.915 10.295 49,22 100 0,98
2007 20.344 10.297 50,61 2 0,02
2008 20.598 10.430 50,64 133 1,92
2009 20.890 13.082 62,62 2.652 25,43
2010 21.118 13.289 62,92 207 1,58
Ngu n: S li u th ng kê huy n Lý Sơn
2.2.2. Ch t lư ng ngu n nhân l c:
2.2.2.1. Th l c ngu n nhân l c
M ng lư i y t b o v s c kho và k ho ch hóa gia ñình ñã phát
tri n r ng kh p toàn huy n trong nh ng năm qua.
2.2.2.2. Cơ c u l c lư ng lao ñ ng theo tu i lao ñ ng
- 14
B ng 2.15: Cơ c u l c lư ng lao ñ ng t 15 tu i tr lên phân theo nhóm
tu i năm 2010
Nhóm tu i S lư ng T l (%)
T 15-19 2.313 16,85
T 20-24 2.159 15,72
T 25-29 1.722 12,54
T 30-34 1.525 11,11
T 35-39 1.632 11,87
T 40-44 1.292 9,41
T 45-49 1.016 7,40
T 50-54 988 7,20
T 55-59 650 4,73
T 60 > 435 3,17
T ng s : 13.732 100
Ngu n: S li u th ng kê huy n Lý Sơn
2.2.2.3. Cơ c u l c lư ng lao ñ ng theo trình ñ h c v n
B ng 2.16: Trình ñ h c v n phân theo gi i tính
Trình ñ h c v n T ng Nam N
13.732 6.838 6.894
T ng s
100% 100% 100%
789 296 516
Chưa ñi h c
5,75% 4,33% 7,49%
3.416 1.485 1.979
Chưa t t nghi p ti u h c
24,88% 21,72% 28,72%
5.390 2.605 2.804
T t nghi p ti u h c
39,26% 38,09% 40,68%
2.357 1.446 849
T t nghi p THCS
17,17% 21,15% 12,32%
1.760 1.000 731
T t nghi p THPT
12,82% 14,63 10,60%
14 5 11
Không xác ñ nh
0,10% 0,08% 0,16%
Ngu n: S li u th ng kê huy n Lý Sơn
2.2.2.4. Cơ c u l c lư ng lao ñ ng theo trình ñ chuyên môn k thu t
T l lao ñ ng qua ñào t o c a Lý Sơn còn r t th p; ph n l n lao
ñ ng không có trình ñ chuyên môn k thu t có 82,47% (trong ñó
- 15
83,86% lao ñ ng n và 77,50% lao ñ ng nam). M t khác, ch t lư ng lao
ñ ng ñã qua ñào t o còn th p, chưa mang tính chuyên nghi p cao nên
chưa ñáp ng t t yêu c u phát tri n kinh t c a huy n, mà ñ c bi t là lao
ñ ng ch t lư ng cao thi u tr m tr ng.
2.2.3. Cơ c u l c lư ng lao ñ ng theo ngành kinh t :
B ng s 2.18: S phân b lao ñ ng trong ngành các khu v c ngành
kinh t qu c dân các năm 2005-2010
T c ñ bq
Năm 2005 2006 2007 2008 2009 2010 giai ño n
2005-2010
Ngành (%)
kinh t
Lao ñ ng 9.475 9.565 9.631 9.768 10.271 10.810
ñang có 100% 100% 100% 100% 100% 100% 2,67
vi c làm
NL - Ngư 7.587 7.546 7.508 7.606 8.027 8.296
1,80
nghi p 80,07% 78,89% 77,96% 77,87% 78,15% 76,74%
642 690 708 734 756 780
CN – XD 3,97
6,78% 7,21% 7,35% 7,51% 7,36% 7,22%
1.246 1.329 1.415 1.428 1.488 1.734
D ch v 6,83
13,15% 13,89% 14,69% 14,62% 14,49% 16,04%
Ngu n: S li u th ng kê huy n Lý Sơn
2.2.4. Th c tr ng s d ng ngu n nhân l c
Theo s li u th ng kê năm 2010, trong t ng s 13.289 ngư i
trong ñ tu i lao ñ ng thì có 81,34% ñang làm vi c trong các ngành kinh
t . Qua ñó chúng ta th y l c lư ng lao ñ ng huy n Lý Sơn r t d i dào,
ña d ng, phong phú, song tình tr ng thi u vi c làm còn tương ñ i cao,
ph bi n là thi u vi c làm ñ y ñ , dư i c hai d ng: thi u vi c làm h u
hình và thi u vi c làm vô hình.
2.2.5. Chính sách ñào t o ngu n nhân l c, thu hút và ñãi ng nhân tài
c a Lý Sơn
Th y ñư c s y u kém c a ngu n nhân l c trong huy n, chính
quy n Lý Sơn ñã ñưa ra ch trương ñ y m nh phát tri n ch t lư ng
ngu n nhân l c trên cơ s th c hi n Ngh quy t s 07/2007/NQ-HĐND
- 16
ngày 16/7/2007 c a H i ñ ng nhân dân t nh khoá X - kỳ h p th 12 v
phát tri n ngu n nhân l c t nh Qu ng Ngãi giai ño n 2007-2010 và ñ nh
hư ng ñ n năm 2015, huy n Lý Sơn ñã xây d ng ñư c k ho ch chương
trình phát tri n ngu n nhân l c giai ño n 2008-2012 bao g m: Đào t o
lao ñ ng k thu t ph c v phát tri n kinh t - xã h i huy n Lý Sơn; ñào
t o b sung ngu n nhân l c cho h th ng chính tr huy n Lý Sơn.
2.3. Đánh giá chung v th c tr ng phát tri n ngu n nhân l c
2.3.1. Nh ng thành t u và h n ch v phát tri n ngu n nhân l c
Cơ c u lao ñ ng d n d n d ch chuy n theo hư ng gi m lao ñ ng
nông nghi p, tăng s lư ng lao ñ ng ngành d ch v , du l ch, công nghi p
và xây d ng cùng v i s chuy n d ch c a cơ c u kinh t . Trình ñ h c
v n ngày càng ñư c nâng cao, s ngư i t 15 tu i tr lên ñã t t nghi p
ti u h c tăng, s lao ñ ng qua các l p d y ngh , ñào t o ngh tăng. L c
lư ng cán b công nhân viên nhà nư c cũng ñư c nâng cao v s lư ng
và ch t lư ng. Đ i ngũ cán b có trình ñ lý lu n chính tr và trình ñ
chuyên môn tăng nhanh.
2.3.2. Nh ng thách th c, t n t i
* Nh ng thách th c:
M c dù là huy n có nhi u ti m năng và l i th song hi n t i
ñi u ki n phát tri n còn khó khăn, nh t là cơ s h t ng, là huy n ñ o
nên giao lưu v i các ñ a phương khác h t s c khó khăn ñ c bi t khi
th i ti t x u, vì v y v n ñ thu hút l c lư ng lao ñ ng ch t lư ng cao
r t khó, x y ra hi n tư ng ch y máu ch t xám, s con em c a huy n
ñ u vào các trư ng ñ i h c t i các thành ph l n sau khi ra trư ng
không quay v huy n làm vi c. H th ng kinh t , d ch v ñang trong
giai ño n m i g i vì v y ñ i v i Lý Sơn ñang là m t thách th c l n và
c n ph i xúc ti n nhanh và có cơ ch chính sách thông thoáng thì m i
ñ y nhanh ti n ñ hoàn thành th i gian s m nh t nh m hư ng ñ n thu
hút s lư ng lao ñ ng hi n còn dư th a hàng năm r t l n.
- 17
* Nh ng t n t i:
Xu t phát ñi m là m t huy n ñi lên t nông nghi p v i ngành
ngh ch y u là tr ng tr t và ñánh b t th y s n, s n lư ng nông nghi p
luôn chi m t tr ng l n trong giá tr s n xu t. Ch t lư ng ngu n nhân
l c còn thi u h t so v i nhu c u, ngu n nhân l c khoa h c công ngh
c a huy n v a thi u v a y u. Công tác quy ho ch ñào t o chu n hóa
ñ i ngũ cán b công ch c viên ch c các c p, nh t là c p xã chưa ñư c
quan tâm ñúng m c, còn nhi u b t c p, chưa ñáp ng yêu c u nhi m v
trong tình hình m i.
Chương 3
M C TIÊU VÀ CÁC GI I PHÁP CH Y U PHÁT TRI N
NGU N NHÂN L C C A HUY N Đ O LÝ SƠN T NAY
Đ N NĂM 2020
3.1. Phương hư ng phát tri n huy n Lý Sơn ñ n năm 2020:
M c tiêu t ng quát c a huy n là phát tri n nhanh, b n v ng và
toàn di n các lĩnh v c kinh t , văn hóa-xã h i, môi trư ng và ñ m b o
v ng ch c qu c phòng-an ninh; nhanh chóng xây d ng huy n Lý Sơn
phát tri n v i t c ñ cao và b n v ng v i m t h th ng k t c u h t ng
kinh t , xã h i hoàn thi n, hi n ñ i. Đ n năm 2020, Lý Sơn tr thành m t
huy n phát tri n, tr thành m t trung tâm kinh t bi n, v i hai ngành mũi
nh n là th y s n và d ch v .
3.2. Quan ñi m ñ xu t gi i pháp
* Quan ñi m1: Là huy n ñ o n m v trí ti n tiêu c a ñ t nư c, vi c
phát tri n dân s và ñ cho dân cư ñ nh cư n ñ nh trên ñ o là v n ñ c n
ñư c xem tr ng ñ c bi t.
* Quan ñi m 2: huy n Lý Sơn, công tác ñ y m nh phát tri n ngu n
nhân l c ph i ñư c quan tâm hàng ñ u, nên ưu tiên nhân l c và v t l c
ñ th c hi n có hi u qu .
- 18
* Quan ñi m 3: Kh c ph c các như c ñi m ñã phân tích ph n th c
tr ng phát tri n ngu n nhân l c huy n Lý Sơn, qua ñó ñ xu t m t s ý
ki n liên quan ñ n chính sách vĩ mô ñ phát tri n ngu n nhân l c.
* Quan ñi m 4: Th c hi n ñ tài trên quan ñi m khoa h c và khách
quan.
3.3. Các gi i pháp phát tri n ngu n nhân l c huy n Lý Sơn
3.3.1. Nhóm gi i pháp quy ho ch và hoàn thi n h th ng chính sách
phát tri n nhân l c
3.3.1.1. M c tiêu: Xây d ng và thi t l p m i quan h ch t ch gi a vi c
phát tri n nhân l c và phát tri n kinh t và l y s phát tri n ngu n nhân
l c là ñ ng l c cho tăng trư ng kinh t .
3.3.1.2. Các gi i pháp:
* Chính sách ñ u tư và chính sách chuy n d ch cơ c u kinh t
- Tăng cư ng và ña d ng hóa các ho t ñ ng xúc ti n ñ u tư, ñ
xu t các cơ ch , chính sách phát tri n m t s lĩnh v c then ch t: chính
sách phát tri n các khu v c ñ ng l c v kinh t , phát tri n d ch v , du
l ch, ñào t o nhân l c v.v…
- Lý Sơn c n chú ý l a ch n các d án ñ u tư có k thu t và
công ngh hi n ñ i, s d ng nhân l c có chuyên môn, tay ngh cao. Do
ñó, s h tr cũng tính t i các ngành, ngh , doanh nghi p c n ñào t o
phù h p v i cơ c u nhân l c và xu th phát tri n c a các ngành mũi nh n
trong tương lai.
* Chính sách tài chính và s d ng ngân sách cho phát tri n ngu n nhân
l c
- Th c hi n t t các ch trương, chính sách v phát tri n giáo d c
và ñào t o, ñ ng th i chi ngân sách h tr kinh phí cho ñào t o c n tr
thành m t kho n m c chi thư ng xuyên c a ngân sách huy n. Nhà nư c
ưu tiên ñ u tư cho phát tri n nhân l c trong tương quan v i các ngành
khác.
- 19
* Chính sách vi c làm, b o hi m, b o tr xã h i…
- Đ ñ m b o an sinh xã h i, huy n Lý Sơn luôn có chính sách
t o vi c làm, h tr ñ i tư ng nghèo khi tham gia các lo i hình b o
hi m, b o hi m th t nghi p cho ngư i lao ñ ng khi b m t vi c làm ñ
ñ m b o ñ i s ng cho h và t o ñi u ki n tìm vi c làm m i. Đ ng th i
tuyên truy n, v n ñ ng nh ng ngư i làm vi c khu v c phi k t c u tham
gia b o hi m t nguy n.
* Chính sách huy ñ ng ngu n l c trong xã h i cho phát tri n ngu n
nhân l c
- Ti p t c hoàn thi n cơ ch chính sách, cho phép ña d ng hóa
các lo i hình giáo d c ñào t o ñ ñáp ng nhu c u m i t ng l p xã h i.
Thông qua nhi u hình th c phù h p, ñ y m nh ñào t o, nâng cao ch t
lư ng ngu n nhân l c g n v i gi i quy t vi c làm, quan tâm ñúng m c
các ñ i tư ng lao ñ ng nông thôn...
* Chính sách ñãi ng và thu hút nhân tài
- Th c hi n t t các chính sách ưu ñãi ñ thu hút lao ñ ng có trình
ñ chuyên môn k thu t, có trình ñ qu n lý và kinh doanh gi i, nh ng
chuyên gia, nhân tài v huy n công tác, nghiên c u.
3.3.2. Nhóm gi i pháp v phát tri n s lư ng ngu n nhân l c
3.3.2.1. M c tiêu: Nh m ñ m b o s lư ng ngu n nhân l c Lý Sơn
tăng m c h p lý,ñ ng th i ñ m b o chuy n d ch nhanh cơ c u, phân
b lao ñ ng theo ngành kinh t m t cơ c u h p lý, phù h p xu hư ng
phát tri n kinh t - xã h i c a huy n theo hư ng hi n ñ i.
3.3.2.2. Các gi i pháp:
* G n phát tri n s lư ng ngu n nhân l c v i chuy n d ch cơ c u lao
ñ ng theo ngành kinh t :
- Đ ch ñ ng hơn trong vi c ki m soát m c ñ phát tri n s
lư ng ngu n nhân l c và kh c ph c tình tr ng thi u lao ñ ng ñang và s
ti p t c di n ra trong th i gian t i, khi quy ho ch ph i trên cơ s ñi u tra
- 20
lao ñ ng t i ch và tính toán c th cơ c u ngh c n thu hút ñ u tư, ch n
nh ng ngành ngh thu hút ñ u tư phù h p theo tình hình th c t ñ a
phương.
- Ti p t c chuy n d ch nhanh cơ c u lao ñ ng theo hư ng gi m
t l lao ñ ng làm vi c trong khu v c nông nghi p sang khu v c công
nghi p và d ch v . Đ th c hi n ñư c ñi u này có hai bi n pháp th c
hi n ñ ng th i như sau:
* Thu hút và nâng cao hi u qu s d ng nhân tài.
- V thu hút nhân tài
Đây là m t gi i pháp quan tr ng ñ i v i huy n ñ o Lý Sơn. Do
v y ñ thu hút và th c hi n t t vi c nâng cao hi u qu s d ng ngu n
nhân l c ñ c bi t là nhân tài c n lưu ý m t s ñi m sau ñây:
+ Tìm ki m, ñánh giá phát hi n nh ng tri n v ng tài năng b ng
các mô hình h c t p và làm vi c theo nhóm, t ch c các cu c thi sáng
t o ña d ng và phong phú.
+ C n có chính sách kêu g i nhân tài c a huy n sau khi h c t p
v ph c v quê hương. Đ ng th i có chính sách h tr và thu hút nhân
tài t các nơi khác ñ n làm vi c cho Lý Sơn.
- V nâng cao hi u qu s d ng nhân tài:
+ Nâng cao nh n th c c a ñ i ngũ cán b lãnh ñ o c a huy n
trong vi c ñ i m i cơ ch , tr ng d ng nhân tài, s d ng và phát tri n tài
năng c a th h tr m t cách h p lý; bên c nh ñó có chính sách, ch ñ
ñãi ng v v t ch t, chính sách ti n lương và khen thư ng h p lý.
+ Cũng c n ph i hi u r ng, ñãi ng không nên hi u ñơn gi n là
làm cho ngư i tài có ñ i s ng sinh ho t v t ch t sung túc là ñ , mà ñi u
r t quan tr ng là t o cho h nh ng ñi u ki n thu n l i, thu nh n và c p
nh t thông tin t nhi u ngu n trong th i ñ i bùng n thông tin.
3.3.3. Nhóm gi i pháp ñào t o, ñào t o l i ngu n nhân l c:
nguon tai.lieu . vn
