Xem mẫu
- 1
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
NGUY N TH BÍCH H U
M TS GI I PHÁP NÂNG CAO Đ NG L C
THÚC Đ Y NGƯ I LAO Đ NG T I CÔNG TY
C PH N MAY TRƯ NG GIANG - QU NG NAM
Chuyên ngành: QU N TR KINH DOANH
Mã s : 60.34.05
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
Đà N ng - Năm 2011
- 2
Công trình ñư c hoàn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. Võ Xuân Ti n
Ph n bi n 1: TS. Lê Văn Huy
Ph n bi n 2: PGS.TS. Thái Thanh Hà
Lu n văn ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c sĩ
Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i H c Đà N ng vào ngày 31 tháng 12
năm 2011
* Có th tìm hi u lu n văn t i:
- Trung tâm Thông tin-H c li u, Đ i H c Đà N ng
- Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh T , Đ i h c Đà N ng.
- 1
M Đ U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
Ngu n nhân l c có vai trò r t quan tr ng, là y u t quy t ñ nh s
thành công hay th t b i c a doanh nghi p. Vi c s d ng ngu n nhân l c có
hi u qu hay không có nh hư ng r t l n ñ n tình hình s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p. Tuy nhiên, làm th nào ñ huy ñ ng và s d ng có hi u
qu ngu n nhân l c ñã có, thì có r t nhi u v n ñ ñ t ra, trong ñó, gi i pháp
t o ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng phát huy h t kh năng c a mình, ñ
khuy n khích h làm vi c nhi u hơn và t t hơn là m t v n ñ quan tr ng.
Đ i v i Công ty c ph n may Trư ng Giang, m t ñơn v chuyên
ho t ñ ng trong lĩnh v c may m c, vi c nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i
lao ñ ng làm vi c hi u qu hơn ñã và ñang ñư c ban lãnh ñ o công ty quan
tâm. Tuy nhiên, so v i nhu c u th c t c a xã h i và kh năng c a ngư i
lao ñ ng thì ti m năng hi n t i c a ngư i lao ñ ng v n chưa ñư c khai thác
h t. Đ y là lý do tác gi ch n ñ tài “M t s gi i pháp nâng cao ñ ng l c
thúc ñ y ngư i lao ñ ng t i Công ty c ph n may Trư ng Giang” làm
hư ng nghiên c u cho lu n văn t t nghi p c a mình.
2. M c tiêu nghiên c u
- Tìm hi u nh ng v n ñ lý lu n liên quan ñ n vi c nâng cao ñ ng
l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng.
- Phân tích th c tr ng vi c nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao
ñ ng t i công ty c ph n may Trư ng Giang – Qu ng Nam trong th i gian
v a qua.
- Đ xu t m t s gi i pháp nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao
ñ ng t i công ty c ph n may Trư ng Giang – Qu ng Nam trong th i gian
t i.
3. Đ i tư ng, ph m vi nghiên c u
- Đ i tư ng nghiên c u: là nh ng v n ñ lý lu n, th c ti n liên
quan ñ n vi c t o và nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng.
- 2
- Ph m vi nghiên c u:
V n i dung, ñ tài ch nghiên c u m t s n i dung ch y u liên
quan ñ n vi c nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng.
V th i gian, gi i pháp có liên quan ñư c ñ xu t trong ñ tài ch
có ý nghĩa cho th i gian trư c m t.
V không gian, ñ tài t p trung nghiên c u, ñ xu t các gi i pháp
ñ nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng t i Công ty c ph n may
Trư ng Giang – Qu ng Nam.
4. Phương pháp nghiên c u
Tác gi s d ng các phương pháp nghiên c u sau:
- Phương pháp t ng h p;
- Phương pháp phân tích th c ch ng;
- Phương pháp phân tích th ng kê;
- Phương pháp toán;
- Phương pháp ñi u tra qua b ng câu h i.
5. B c c và k t c u ñ tài
Ngoài ph n m c l c, danh m c các tài li u tham kh o và ph l c,
n i dung ñ tài g m 3 chương:
Chương 1: M t s v n ñ lý lu n v nâng cao ñ ng l c thúc ñ y
ngư i lao ñ ng.
Chương 2: Th c tr ng vi c nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao
ñ ng t i Công ty c ph n may Trư ng Giang – Qu ng Nam.
Chương 3: M t s gi i pháp nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao
ñ ng t i Công ty c ph n may Trư ng Giang – Qu ng Nam trong th i gian
t i.
- 3
Chương 1: M T S V N Đ LÝ LU N V NÂNG CAO
Đ NG L C THÚC Đ Y NGƯ I LAO Đ NG
1.1. M T S KHÁI NI M CƠ B N
1.1.1. Nhu c u c a ngư i lao ñ ng
Nhu c u ñư c hi u là t t c nh ng ñòi h i và mong mu n c a con
ngư i v v t ch t và tinh th n c n ñư c ñáp ng và th a mãn.
Nhu c u c a con ngư i r t ña d ng và ph c t p, thư ng xuyên tăng
lên v ch t lư ng và s lư ng.
Nhu c u chi ph i m nh m ñ n ñ i s ng tâm lý nói chung, ñ n
hành vi c a con ngư i nói riêng. Nó ñư c xem như là ngu n g c t o ra
ñ ng l c thúc ñ y con ngư i ho t ñ ng. V m t qu n lý, ki m soát ñư c
nhu c u ñ ng nghĩa v i vi c có th ki m soát ñư c cá nhân. T vi c hi u
bi t nhu c u c a cá nhân, nhà qu n tr s xây d ng h th ng ph n thư ng
trong t ch c nh m th a mãn nhu c u c a h , qua ñó hư ng s n l c c a
h ñ n vi c hoàn thành m c tiêu chung c a t ch c.
1.1.2. Đ ng cơ thúc ñ y ngư i lao ñ ng
Trong kinh t , ñ ng cơ là cái thúc ñ y hành ñ ng, g n li n v i vi c
tho mãn nhu c u c a con ngư i, là toàn b nh ng n l c c bên trong l n
bên ngoài c a m t con ngư i, có tác d ng khơi d y lòng nhi t tình và s
kiên trì theo ñu i m t cách th c hành ñ ng ñã xác ñ nh.
Đ ng cơ là nguyên nhân, là cơ s c a suy nghĩ và hành ñ ng c a
các cá nhân và nhóm trong t ch c. Đ ng cơ c a con ngư i g n li n v i
nhu c u và ñư c hình thành t nhu c u. Khi nhu c u g p ñ i tư ng và có
ñi u ki n tho mãn thì tr thành ñ ng cơ c a ch th .
Nghiên c u ñ ng cơ thúc ñ y s giúp nhà qu n tr hi u ñư c cái gì
ñã thôi thúc m i ngư i hành ñ ng, cái gì ñã nh hư ng ñ n s l a ch n
hành ñ ng và t i sao h l i kiên trì theo ñu i hành ñ ng ñó, t ñó d nh
hư ng s d ng các công c ñ ñ ng viên h hăng hái, tích c c và nhi t tình
hơn trong công vi c.
1.1.3. Đ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng
- 4
Trong kinh t , ñ ng l c ñư c hi u là s khao khát, s t nguy n
c a con ngư i nh m tăng cư ng m i n l c ñ ñ t m c tiêu, k t qu c th
nào ñó.
Đ ng l c lao ñ ng là nh ng nhân t bên trong kích thích con ngư i
làm vi c cho phép t o ra năng su t hi u qu cao. Bi u hi n c a ñ ng l c là
s s n sàng n l c say mê làm vi c nh m ñ t ñư c m c tiêu c a t ch c
cũng như b n thân ngư i lao ñ ng.
Đ ng l c thúc th y ngư i lao ñ ng là cái thúc ñ y, kích thích ngư i
lao ñ ng làm vi c và c ng hi n. Đ ng l c ñư c hình thành b i nhu c u và
l i ích. Khi ngư i lao ñ ng có ñ ng l c làm vi c s t giác d n h t kh
năng ñ th c hi n công vi c ñư c giao sao cho hi u qu , góp ph n ñ t ñư c
m c tiêu c a t ch c.
T o ñ ng l c ñư c hi u là h th ng các chính sách, bi n pháp, th
thu t qu n lý tác ñ ng lên ngư i lao ñ ng nh m làm cho ngư i lao ñ ng có
ñ ng l c trong công vi c.
Như v y, n u ñ ng l c lao ñ ng là nh ng nhân t xu t phát t bên
trong ngư i lao ñ ng thì t o ñ ng l c l i là m t công vi c c a nhà qu n lý
nh m duy trì, ñ ng viên và khích l ngư i lao ñ ng làm vi c cũng như
mong mu n ñư c ñóng góp cho t ch c. Đ ng l c lao ñ ng ñư c xem là
ñ u ra c a quá trình t o ñ ng l c.
1.2. T M QUAN TR NG C A VI C T O Đ NG L C THÚC Đ Y
NGƯ I LAO Đ NG
1.2.1. Đ i v i b n thân ngư i lao ñ ng
Th a mãn ñư c các nhu c u ñ t ra trong cu c s ng ; thúc ñ y
ngư i lao ñ ng hăng say hơn, t p trung hơn trong công vi c.
1.2.2. Đ i v i doanh nghi p
Góp ph n nâng cao năng su t lao ñ ng, tăng s c c nh tranh c a
doanh nghi p trên th trư ng.
Thu hút và gi chân ñư c ñ i ngũ lao ñ ng gi i và trung thành, góp
ph n r t l n vào s phát tri n b n v ng c a doanh nghi p.
- 5
T o ñư c không khí làm vi c tho i mái, góp ph n xây d ng văn
hóa trong t ch c tr nên t t ñ p và lành m nh hơn.
1.2.3. Đ i v i xã h i
Góp ph n xây d ng xã h i ngày m t ph n vinh hơn.
1.3. CÁC Y U T T O Đ NG L C THÚC Đ Y
Đ ng l c làm vi c c a ngư i lao ñ ng là k t qu t ng h p c a
nhi u y u t tác ñ ng, bao g m: các y u t thu c b n thân ngư i lao ñ ng,
các y u t thu c v công vi c, các y u t thu c v t ch c và các y u t
thu c môi trư ng bên ngoài nơi h ti n hành công vi c.
1.3.1. Các y u t thu c b n thân ngư i lao ñ ng, bao g m m t s y u t
cơ b n: m c tiêu cá nhân, h th ng nhu c u cá nhân, ñ c ñi m nhân kh u
h c, kh năng và kinh nghi m làm vi c.
1.3.2. Các y u t thu c v công vi c: là t p h p các nhi m v ñư c th c
hi n b i m t ngư i lao ñ ng, hay nh ng nhi m v tương t nhau ñư c th c
hi n b i m t s ngư i lao ñ ng ñ hoàn thành m c tiêu c a t ch c.
1.3.3. Các y u t thu c v t ch c, bao g m m t s y u t cơ b n: cơ c u
t ch c, văn hóa t ch c, ñi u ki n lao ñ ng, phong cách lãnh ñ o, k thu t
và công ngh .
1.3.4. Các y u t thu c môi trư ng bên ngoài, bao g m m t s y u t cơ
b n: ñ c ñi m v ngành và lĩnh v c ho t ñ ng c a t ch c; lu t pháp và các
quy ñ nh c a chính ph ; h th ng phúc l i xã h i và th c tr ng c a n n
kinh t .
1.4. M T S LÝ THUY T V T O Đ NG L C THÚC Đ Y
1.4.1. H c thuy t phân c p nhu c u c a Abraham Maslow
Abraham Maslow cho r ng, con ngư i ñư c thúc ñ y b i nh ng
nhu c u khác nhau và nh ng nhu c u này ñư c phân c p theo th b c nh t
ñ nh, bao g m: nhu c u sinh lý, nhu c u an toàn, nhu c u xã h i, nhu c u
ñư c tôn tr ng và nhu c u t kh ng ñ nh
1.4.2. H c thuy t 2 y u t c a Frederick Herzberg
- 6
Frederick Herzberg ñã ch ra r ng nh ng y u t c a công vi c ñem
l i s không th a mãn là r t khác so v i nh ng y u t ñem l i s th a mãn,
và chính hai y u t hoàn toàn khác nhau này (y u t duy trì và y u t thúc
ñ y) ñã góp ph n t o nên hành vi c a nhân viên và nh hư ng ñ n thái ñ
c a h ñ i v i công vi c.
1.4.3. H c thuy t thúc ñ y theo nhu c u c a David McClelland
H c thuy t này cho r ng, có m t s nhu c u nh t ñ nh c n ph i có
trong ñ i s ng cá nhân, con ngư i sinh ra không có nh ng nhu c u này
nhưng h h c ñư c chúng thông qua nh ng kinh nghi m trong cu c s ng
c a h . Ba nhu c u thư ng g p là: nhu c u ñ t ñư c thành công, nhu c u
h i nh p và nhu c u v quy n l c.
1.4.4. H c thuy t “XY” c a Douglas McGregor
Lý thuy t X gi ñ nh r ng, con ngư i là lư i bi ng và không ñáng
tin c y. Con ngư i không có tham v ng, không ñưa ra b t kỳ sáng ki n nào
và tìm cách né tránh m i trách nhi m. T t c nh ng gì con ngư i mu n là
s an toàn cho b n thân, không ph i làm b t c ñi u gì.
Ngư c l i, lý thuy t Y tin r ng, con ngư i luôn mong mu c h c h i
và ñó là hành vi thu c v b n ch t c a nhân lo i, nh ñó, h t xây d ng
tình k lu t và t phát tri n. Con ngư i không coi tr ng ph n thư ng th
hi n b ng ti n b c mà coi tr ng quy n t do ñư c ñương ñ u v i khó khăn
và thách th c.
1.4.5. Thuy t kỳ v ng c a Victor Vroom
H c thuy t này cho r ng, m t cá nhân s hành ñ ng theo m t cách
nh t ñ nh d a trên nh ng mong ñ i v m t k t qu nào ñó hay s h p d n
c a k t qu ñó v i cá nhân.
Mô hình c a thuy t kỳ v ng như sau:
H p l c x Mong ñ i x Phương ti n = S ñ ng viên
Tóm l i, nh ng h c thuy t trên ñ u t p trung vào vi c nghiên c u
nh ng nhu c u thi t y u c a con ngư i. Theo quan ñi m c a tác gi , m i
h c thuy t ñư c ñ c p ñ u có nh ng ý nghĩa v n d ng nh t ñ nh trong t o
- 7
ñ ng l c cho ngư i lao ñ ng. Vi c nghiên c u các h c thuy t này s giúp
cho nhà qu n tr hi u ñư c cái gì kích thích con ngư i hành ñ ng, t ñó có
th t o ra công vi c phù h p ñáp ng ñư c nh ng nhu c u, giúp nhân viên
có ñư c nh ng hành vi làm vi c phù h p và thành công.
1.5. N I DUNG C A VI C NÂNG CAO Đ NG L C THÚC Đ Y
NGƯ I LAO Đ NG
1.5.1. B ng y u t thu nh p
Thu nh p là t ng các kho n ti n mà ngư i lao ñ ng nh n ñư c do
s tham gia c a h vào quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Thu nh p c a ngư i lao ñ ng bao g m các kho n ti n lương, ti n thư ng và
các kho n ph c p, thu nh p khác có tính ch t như lương. Nâng cao ñ ng
l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng b ng thu nh p là vi c dùng y u t thu nh p ñ
kích thích ngư i lao ñ ng làm vi c.
1.5.2. B ng y u t tinh th n
Y u t tinh th n là nh ng y u t thu c v tâm lý c a con ngư i và
không th ñ nh lư ng ñư c như: ñ m b o s công b ng, ý th c thành ñ t,
khen thư ng h p lý, ñánh giá ñúng thành qu c a ngư i lao ñ ng, phát
ñ ng các phong trào thi ñua, văn th m …Nâng cao ñ ng l c thúc ñ y
ngư i lao ñ ng b ng y u t tinh th n là vi c dùng các l i ích tinh th n ñ
nâng cao tính tích c c và kh năng làm vi c c a ngư i lao ñ ng.
1.5.3. C i thi n ñi u ki n làm vi c
Đi u ki n làm vi c là y u t quan tr ng nh hư ng ñ n m c ñ tiêu
hao s c l c và trí l c c a ngư i lao ñ ng trong quá trình ti n hành s n xu t.
M c ñ tiêu hao s c l c và trí l c c a ngư i lao ñ ng ph thu c vào hai
nhóm nhân t chính, ñó là tính ch t công vi c và tình tr ng v sinh môi
trư ng làm vi c.
Ngoài ra, m c ñ tiêu hao s c l c và trí l c c a ngư i lao ñ ng còn
liên quan ñ n các chính sách v ñi u ki n an toàn lao ñ ng.
- 8
Nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng b ng c i thi n ñi u
ki n làm vi c t c là c n c i thi n các ñi u ki n làm vi c ñ nâng cao tính
tích c c làm vi c c a ngư i lao ñ ng.
1.5.4. S thăng ti n h p lý
Thăng ti n ñư c hi u là ñ t ñư c m t v trí cao hơn trong t p th .
Nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng b ng s thăng ti n h p lý là
vi c s d ng s thăng ti n h p lý ñ kích thích, thúc ñ y, nâng cao tính tích
c c làm vi c c a ngư i lao ñ ng.
Nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng b ng s thăng ti n h p
lý ñư c các nhà qu n tr th c hi n b ng cách v ch ra nh ng n c thang, v trí
k ti p cho h ph n ñ u; ñưa ra nh ng tiêu chu n, tiêu chí ñ ngư i lao
ñ ng bi t và ph n ñ u; xem xét ñ n vi c b nhi m vư t b c, b nhi m
trư c th i h n cho nh ng ai ñ t thành tích xu t s c trong công tác, trong
nhi m v ñư c giao;…
1.5.5. Công tác ñào t o
Đào t o là ti n trình n l c cung c p cho nhân viên nh ng thông
tin, k năng và s th u hi u v t ch c công vi c trong t ch c cũng như
m c tiêu. Đào t o ñư c thi t k ñ giúp ñ , h tr nhân viên ti p t c có
nh ng ñóng góp tích c c cho t ch c.
Công tác ñào t o ñóng vai trò quan tr ng trong vi c thúc ñ y ngư i
lao ñ ng. Thông qua ñào t o s giúp cho ngư i lao ñ ng th c hi n công
vi c t t hơn, tránh ñư c tình tr ng qu n lý l i th i; giúp ñ nh hư ng công
vi c m i và giúp th a mãn nhu c u phát tri n cho ngư i lao ñ ng.
- 9
Chương 2: TH C TR NG VI C NÂNG CAO Đ NG L C
THÚC Đ Y NGƯ I LAO Đ NG T I CÔNG TY C PH N MAY
TRƯ NG GIANG – QU NG NAM
2.1. TÌNH HÌNH CƠ B N C A CÔNG TY NH HƯ NG T I VI C
NÂNG CAO Đ NG L C THÚC Đ Y NGƯ I LAO Đ NG
2.1.1. Tình hình t ch c c a công ty
Ti n thân c a công ty là xí nghi p may Tam Kỳ, ñư c thành l p
theo quy t ñ nh s 1375/QĐ-UB ngày 31 tháng 7 năm 1979 c a UBND
t nh Qu ng Nam – Đà N ng (cũ). Ngày 22 tháng 9 năm 2005, công ty ñã
chuy n t doanh nghi p nhà nư c sang công ty c ph n, l y tên là công ty
c ph n may Trư ng Giang.
* Ch c năng: T ch c gia công hàng xu t kh u theo ñơn ñ t hàng
và h p ñ ng dư i s qu n lý c a S Công thương t nh Qu ng Nam; gi i
quy t công ăn vi c làm cho ngư i lao ñ ng và th c hi n ch ñ h ch toán
ñ c l p, t ch v tài chính.
* Nhi m v : Ho t ñ ng s n xu t kinh doanh theo ñúng ngành ngh
ñã ñăng ký; th c hi n nghiêm ch nh các h p ñ ng kinh t ; qu n lý cán b ,
công nhân viên; th c hi n ch ñ báo cáo th ng kê, báo cáo k toán theo
quy ñ nh c a Nhà nư c và xây d ng chi n lư c phát tri n công ty.
* Cơ c u t ch c: Ban lãnh ñ o công ty ñã l a ch n cơ c u t ch c
k t h p gi a “tr c tuy n – ch c năng”, mô hình này cho phép công ty lãnh
ñ o th ng nh t t trên xu ng dư i, phát huy năng l c chuyên môn c a các
phòng ch c năng và nâng cao hi u qu s n xu t c a các ñơn v tr c thu c.
2.1.2. Các y u t ngu n l c c a công ty
2.1.2.1. Lao ñ ng
Tính ñ n ngày 31/12/2010, t ng s lao ñ ng toàn công ty là 903
ngư i. Do ñ c thù c a ngành may nên trong công ty lao ñ ng n và lao
ñ ng ph thông v n chi m s lư ng l n (trên 90% t ng s lao ñ ng).
- 10
T khi thành l p cho ñ n nay, công ty không ng ng c i thi n và
nâng cao thu nh p cho ngư i lao ñ ng. Hi n nay, v i m c thu nh p bình
quân 2.385 tri u ñ ng/tháng/ngư i là tương ñ i cao so v i m c thu nh p
bình quân c a lao ñ ng trên ñ a bàn Thành ph Tam Kỳ nói riêng và trên
ñ a bàn T nh Qu ng Nam nói chung.
2.1.2.2. Tài chính
Tình hình tài chính c a công ty qua các năm có s bi n ñ ng m nh.
T ng tài s n và t ng ngu n v n c a công ty tăng lên h ng năm, ñi u này
cho phép Công ty ch ñ ng trong quá trình ñ u tư, t o ñi u ki n m r ng
vi c làm cho ngư i lao ñ ng, góp ph n làm tăng tính c nh tranh c a s n
ph m trên th trư ng.
2.1.2.3. Cơ s v t ch t – k thu t
Trong nh ng năm qua, công ty ñã ñ u tư hàng trăm tri u ñ ng xây
d ng hoàn thi n cơ s v t ch t nhà xư ng, mua s m thêm thi t b , máy móc
công ngh tiên ti n, hi n ñ i theo tiêu chu n qu c t . Đ n nay, công ty ñã
có di n tích nhà xư ng tương ñ i qui mô v i hơn 12.000m2, b trí 4 dây
chuy n s n xu t v i 950 máy móc thi t b các lo i hi n ñ i c a Nh t B n,
gi i quy t vi c làm n ñ nh cho g n 1.000 công nhân lao ñ ng ña
phương.
2.1.3. Tình hình kinh doanh c a công ty
K t khi th c hi n chuy n ñ i c ph n hóa doanh nghi p, công ty
ñã t o nh ng bư c phát tri n vư t b c, luôn ñ t m c tăng trư ng cao, l i
nhu n năm sau tăng hơn so v i năm trư c, ñ t m c 10% tr lên.
Trung bình m i năm, công ty ñã s n xu t hơn 1 tri u s n ph m áo
jacket, qu n áo b o h , áo sơ mi và s n ph m may các lo i xu t kh u vào
các th trư ng Hoa Kỳ, EU, Hàn Qu c, Đài Loan, Nh t, Canada,…
Hi n nay, công ty ñã và ñang t ng bư c kh ng ñ nh thương hi u
trong ngành d t may c a c nư c khi liên t c nh n ñư c các gi i thư ng có
uy tín như: Cúp vàng h i nh p kinh t l n th nh t, Cúp vàng thương hi u
- 11
Vi t 2006, Doanh nghi p tiêu bi u ngành d t may Vi t Nam 2007, Doanh
nghi p Vi t Nam uy tín ch t lư ng trong 4 năm li n 2005 ñ n 2008...
2.2. ĐÁNH GIÁ TH C TR NG VI C NÂNG CAO Đ NG L C
THÚC Đ Y NGƯ I LAO Đ NG T I CÔNG TY C PH N MAY
TRƯ NG GIANG
2.2.1. Th c tr ng vi c nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng t i
công ty c ph n may Trư ng Giang
2.2.1.1. B ng y u t thu nh p
Trong nh ng năm qua, công ty r t chú tr ng ñ n vi c ñ m b o th c
hi n t t các gi i pháp thu nh p ñ t o và nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i
lao ñ ng làm vi c. C th :
a. Chính sách ti n lương: Công ty r t quan tâm, chú tr ng ñ n công
tác qu n tr ti n lương như: quy ñ nh rõ ràng v nguyên t c và phương th c
tr lương; th c hi n xây d ng qu ti n lương h ng năm và quy ñ nh c th
cách th c s d ng qu ti n lương c a công ty.
Tuy nhiên, chính sách ti n lương c a công ty v n còn m t s h n
ch nh t ñ nh, c th : vi c tr lương cho kh i lao ñ ng gián ti p theo quy
ñ nh c a Nhà nư c là d a vào ng ch lương và h s thâm niên công tác ñã
không còn phù h p v i công ty c ph n; vi c tr lương cho kh i lao ñ ng
tr c ti p s n xu t là d a vào ñơn giá và kh i lư ng công vi c hoàn thành s
d làm cho ngư i lao ñ ng ch quan tâm ñ n s lư ng mà ít chú tr ng ñ n
ch t lư ng s n ph m.
b. Ti n thư ng: công ty cũng ñã chú tr ng t i chính sách thư ng
cho nhân viên. Vi c công ty áp d ng các hình th c thư ng h ng tháng,
thư ng lao ñ ng tiên ti n, thư ng sáng ki n c i ti n k thu t và thư ng vào
các ngày L - T t,…ñã góp ph n làm tăng thu nh p cho ngư i lao ñ ng, t o
ra nh ng khuy n khích v t ch t và tinh th n ñ i v i ngư i lao ñ ng nh m
thu hút s quan tâm c a h ñ n k t qu s n xu t và ñóng góp nhi u hơn cho
công ty.
- 12
Tuy nhiên, các hình th c thư ng này còn mang tính ch t bình quân
gi a các ñơn v s n xu t và gi a nh ng ngư i lao ñ ng v i nhau; các tiêu
chí ñánh giá cho t ng hình th c thư ng chưa ñư c xây d ng rõ ràng, c th
nên vi c xem xét khen thư ng g p khó khăn và ch mang tính tương ñ i.
c. Các kho n ph c p: công ty cũng ñã r t quan tâm và th c hi n
t t các kho n ph c p ch c v , ph c p trách nhi m, ph c p làm thêm gi ,
ph c p ñ c h i và ph c p di chuy n ñ i v i ngư i lao ñ ng.
d. Phúc l i: công ty ñã áp d ng và th c hi n ñ y ñ các ch ñ
BHXH, BHYT, BHTN cho ngư i lao ñ ng ñúng theo quy ñ nh c a B lu t
Lao ñ ng. Ngoài ra, b ng ngu n qu phúc l i chung, h ng năm công ty ñã
nâng c p các công trình công c ng, ñ m b o duy trì ñ u ñ n ch ñ tham
quan ngh dư ng, khám s c kh e ñ nh kỳ cho ngư i lao ñ ng.
2.2.1.2. B ng y u t tinh th n
Bên c nh vi c quan tâm ñ n y u t thu nh p ñ t o ñ ng l c cho
ngư i lao ñ ng, công ty cũng r t chú tr ng ñ n vi c ñ m b o th c hi n t t
các gi i pháp tinh th n ñ t o và nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao
ñ ng làm vi c, c th :
+ Chú tr ng ñ n công tác thi ñua, bi u dương, khen trư ng nh ng
t p th , cá nhân lao ñ ng gi i.
+ Lãnh ñ o công ty r t coi tr ng ý ki n ñóng góp v các v n ñ liên
quan ñ n s n xu t, ñ i s ng, nguy n v ng c a ngư i lao ñ ng.
+ Công ty không ng ng v n ñ ng ngư i lao ñ ng tham gia tích c c
vào các ho t ñ ng phong trào trong công ty.
Tuy nhiên, các gi i pháp t o ñ ng l c thúc ñ y v m t tinh th n c a
ngư i lao ñ ng v n còn m t s h n ch nh t ñ nh. Do tính ch t công vi c
liên t c nên ngư i lao ñ ng ch xin ngh ñư c vào các d p m ñau, ma
chay, hi u h , r t ít trư ng h p ñư c ngh ñ s ngày phép theo quy ñ nh
c a Lu t lao ñ ng; t i m t s th i ñi m do không có ñơn hàng nên công
nhân ph i t m hoãn công vi c; các phong trào thi ñua t ch c chưa thư ng
- 13
xuyên, chưa ña d ng và thi u s c h p ñ n ñ cu n hút ngư i lao ñ ng tham
gia.
2.2.1.3. C i thi n ñi u ki n làm vi c
Lãnh ñ o công ty thư ng xuyên quan tâm, ki m tra và giúp ngư i
lao ñ ng có ñi u ki n làm vi c t t nh t, c th :
+ Th c hi n t t chính sách môi trư ng nh m ñ m b o m t môi
trư ng làm vi c s ch s , không có ch t ñ c h i và không gây nh hư ng
ñ n môi trư ng xung quanh.
+ Không ng ng ñ u tư kinh phí ñ trang b ñi u ki n làm vi c t t
nh t cho ngư i lao ñ ng.
+ Chú tr ng ñ m b o ñ y ñ các ñi u ki n khác như: có phòng y t
ñ theo dõi, ki m tra s c kh e c a cán b công nhân viên trong công ty; có
nhà ñ xe, nhà ăn t p th cho ngư i lao ñ ng.
2.2.1.4. S thăng ti n h p lý
Căn c vào trình ñ văn hóa, trình ñ chuyên môn và s ñóng góp
c a cán b công nhân viên ñ i v i quá trình xây d ng và phát tri n c a
công ty mà lãnh ñ o công ty ñã m nh d n ñ b t, b nhi m cán b vào m t
s v trí ch ch t c a công ty.
Vi c thăng ti n t i công ty ñư c th c hi n theo m t trình t t th p
ñ n cao b ng vi c d a vào năng l c, nhân cách và ph m ch t th c t c a
cán b công nhân viên.
Tuy nhiên, công tác này ch t p trung vào m t s ít ngư i, còn
mang tính ch quan, kiêng n ; vi c quy ho ch cán b k c n d ngu n t i
công ty chưa ñư c c th hóa.
2.2.1.5. Công tác ñào t o
Trong nh ng năm g n ñây, trên cơ s l y “con ngư i làm trung
tâm”, công ty ñã ñ c bi t chú tr ng ñ n công tác ñào t o, c th :
+ Đ i v i cán b qu n lý, công ty luôn ñ ng viên, khuy n khích, h
tr v m t th i gian và kinh phí cho cán b lãnh ñ o, các trư ng phó phòng
ñi h c các l p t i ch c, các l p t p hu n ng n và dài h n ñ h ñư c nâng
- 14
cao ki n th c chuyên môn, ti p xúc làm quen v i các phương pháp qu n lý
khoa h c m i, qua ñó phát tri n ñư c năng l c qu n tr và nâng cao ki n
th c th c hành trong công vi c cho cán b qu n lý.
+ Đ i v i kh i lao ñ ng tr c ti p, công ty thư ng liên h v i các
trung tâm d y ngh trên ñ a bàn ñ m i các giáo viên, gi ng d y chuyên v
ngành may, v t ch c qu n lý, l p k ho ch s n xu t v gi ng d y t i công
ty, qua ñó ngư i lao ñ ng v a ñư c h c lý thuy t, v a ñư c th c hành
ngay t i nơi làm vi c góp ph n kích thích ngư i lao ñ ng làm vi c năng
su t và hi u qu .
Tuy nhiên, vi c ñào t o ch m i t p trung vào m t s ñ i tư ng
nh t ñ nh ch không áp d ng cho toàn b cán b công nhân viên trong công
ty; công tác ñào t o chưa k ho ch rõ ràng ngay t ñ u năm nên các ñơn v
thư ng b ñ ng trong vi c b trí, c cán b ho c công nhân tham gia.
2.2.2. Đánh giá s hài lòng c a ngư i lao ñ ng ñ i v i vi c nâng cao
ñ ng l c thúc ñ y t i công ty c ph n may Trư ng Giang
Thông qua vi c phát phi u kh o sát ñ ng l c làm vi c c a CBCNV
t i công ty c ph n may Trư ng Giang, tác gi ñã thu th p ñư c m t s k t
qu như sau:
B ng 2.12:M c ñ hài lòng c a NLĐ ñ i v i y u t ti n lương
S ngư i
N i dung kh o sát T l (%)
l a ch n
1. M c ñ hài lòng ñ i v i m c lương hi n t i 136 100
- R t hài lòng 0 0
- Hài lòng 39 28,68
- Bình thư ng 21 15,44
- Không hài lòng 76 55,88
2. Phân ph i ti n lương 136 100
- Công b ng 37 27,21
- Không công b ng 99 72,79
(Ngu n: K t qu kh o sát thông qua b ng câu h i)
S li u t b ng 2.12 cho th y, trong 136 ngư i lao ñ ng ñư c kh o
sát thì có 39 ngư i (chi m t l 28,68%) cho là hài lòng và 97 ngư i (chi m
- 15
t l 71,32%) cho là bình thư ng và không hài lòng ñ i v i m c lương hi n
t i c a mình công ty. Bên c nh ñó, s ngư i cho r ng vi c phân ph i ti n
lương t i công ty chưa th t s công b ng cũng chi m t l khá cao (trên
70%).
B ng 2.13: Đánh giá c a ngư i lao ñ ng ñ i v i y u t ti n thư ng
M c ñ ñánh giá S ngư i l a ch n T l (%)
- R t h p lý 0 0
- H p lý 43 31,62
- Bình thư ng 16 11,76
- Không h p lý 77 56,62
(Ngu n: K t qu kh o sát thông qua b ng câu h i)
S li u t b ng 2.13 cho th y, có 31,62% cho r ng các kho n ti n
thư ng mà công ty ñang áp d ng là h p lý, 11,76% c m th y bình thư ng
và có ñ n 56,62% cho là không h p lý. Tuy nhiên, ngư i lao ñ ng l i có
m t ñánh giá khá t t v các kho n ph c p và các ch ñ phúc l i xã h i
mà công ty ñang th c hi n (t l trên 82% cho là t t).
Nhìn chung, ñ ng l c làm vi c c a ngư i lao ñ ng t i công ty hi n
nay ph n l n v n ch u s chi ph i b i y u t thu nh p, mà trong ñó ti n
lương và các kho n ti n thư ng v n là m i quan tâm hàng ñ u c a ngư i
lao ñ ng.
S li u t b ng 2.14 dư i ñây cho th y, ña s ngư i lao ñ ng c m
th y không b áp l c công vi c và hài lòng ñ i v i v trí công vi c hi n t i
c a mình. Đa s ngư i lao ñ ng ñ u ñánh giá cao v s phù h p gi a công
vi c hi n t i v i trình ñ chuyên môn c a h (chi m t l trên 70%), ñi u
này ñã góp ph n t o ñư c s tho i mái trong công vi c. Bên c nh ñó, các
ho t ñ ng ñoàn th , phong trào thi ñua cũng như ho t ñ ng khen thư ng k
lu t t i công ty cũng ñư c ngư i lao ñ ng ñánh giá t t. Đi u này ch ng t ,
trong th i gian qua, lãnh ñ o công ty ñã r t quan tâm ñ n vi c ñ m b o l i
ích tinh th n cho ngư i lao ñ ng.
- 16
B ng 2.14: K t qu kh o sát s hài lòng c a NLĐ ñ i v i y u t tinh th n
S ngư i T l
N i dung kh o sát
l a ch n (%)
1. S phù h p gi a công vi c và trình ñ chuyên môn 136 100
- R t phù h p 3 2,21
- Phù h p 98 72,06
- Ít phù h p 7 5,15
- Không phù h p 28 20,58
2. M c ñ hài lòng v ho t ñ ng ñoàn th , thi ñua 136 100
- R t hài lòng 4 2,94
- Hài lòng 91 66,91
- Bình thư ng 23 16,91
- Không hài lòng 18 13,24
3. Đánh giá v chính sách khen thư ng, k lu t 136 100
- R t h p lý 0 0
- H p lý 87 63,97
- Bình thư ng 23 16,91
- Không h p lý 26 19,12
(Ngu n: K t qu kh o sát thông qua b ng câu h i)
Trên th c t , ngoài y u t thu nh p và các y u t tinh th n, ñ ng
l c làm vi c c a ngư i lao ñ ng t i công ty còn ñư c xu t phát t m t s
nhân t khác.
- 17
B ng 2.15: K t qu kh o sát s hài lòng c a ngư i lao ñ ng
ñ i v i m t s nhân t khác
Tr l i
Có Không
TT N i dung kh o sát S S
ngư i T l ngư i T l
l a (%) l a (%)
ch n ch n
1. Môi trư ng, ñi u ki n làm vi c t t 113 83,09 23 16,91
2. Cơ h i ñư c ñào t o, nâng cao tay
37 27,21 99 72,79
ngh
3. Đư c c p trên ghi nh n thành tích 48 35,29 88 64,71
(Ngu n: K t qu kh o sát thông qua b ng câu h i)
S li u t b ng 2.15 cho th y, ña ph n ngư i lao ñ ng mong mu n
có m t môi trư ng, ñi u ki n làm vi c t t cũng như có cơ h i ñ ñư c ñào
t o nâng cao tay ngh và ñư c c p trên ghi nh n ñúng thành tích c a mình
trong công vi c.
Nhìn chung, mong ñ i ch y u ñ t o ra ñ ng l c cho ngư i lao
ñ ng t i công ty hi n nay v n là y u t thu nh p cao; ti p sau ñó là các y u
t như: công vi c n ñ nh; ñi u ki n và môi trư ng làm vi c t t; cơ h i
ñư c ñào t o nâng cao tay ngh và cơ h i ñư c thăng ti n. Và ñây s là m t
trong nh ng cơ s quan tr ng ñ ñ nh hư ng các gi i pháp nâng cao ñ ng
l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i công ty trong th i gian ñ n.
2.3. NGUYÊN NHÂN C A TH C TR NG TRÊN
2.3.1 Nguyên nhân xu t phát t nh n th c c a lãnh ñ o Công ty
Xu t phát t tri t lý ho t ñ ng c a công ty: con ngư i là y u t
quan tr ng nh t và môi trư ng làm vi c là nơi mà ñó ti m năng c a m i
ngư i ñư c ñánh th c m t cách cao ñ . Vì v y, ít nhi u công ty ñã b ng
nhi u hình th c khác nhau góp ph n làm cho ngư i lao ñ ng c m th y yên
tâm công tác, làm vi c có hi u qu và sáng t o hơn.
- 18
2.3.2. Nguyên nhân xu t phát t tình hình tăng trư ng và phát tri n
ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty
Nh ng năm ñ u chuy n ñ i sang lo i hình m i nên ph n nào ho t
ñ ng c a Công ty có nh ng b ng , lúng túng. Tuy nhiên, hi n nay, ho t
ñ ng s n xu t kinh doanh c a công ty ñã d n ñi vào n ñ nh và bư c vào
giai ño n phát tri n, ñã gi i quy t ñư c l c lư ng lao ñ ng l n ña
phương, doanh thu h ng năm không ng ng tăng.
2.3.3. Nguyên nhân xu t phát t tính ch t c a ngành may m c
T nhi u năm qua, s n ph m may m c Vi t Nam không ng ng
phát tri n v s lư ng, cơ c u ch ng lo i và giá tr kim ng ch, tr thành m t
hàng xu t kh u ch l c và chi m gi v trí quan tr ng trong n n kinh t
qu c dân. Tuy nhiên, ngành may Vi t Nam v n ph i ñ i m t v i nhi u h n
ch và thách th c: năng l c s n xu t v n th p hơn năng l c s n xu t thi t
k ; tay ngh công nhân còn th p; ngu n nguyên li u s n xu t ch y u ph i
nh p t nư c ngoài; th trư ng n i ñ a chưa ñư c quan tâm ñúng
m c,…Bên c nh ñó, ngành may thu hút m t lư ng l n lao ñ ng, ch y u là
lao ñ ng n tu i ñ i còn khá tr , tính n ñ nh c a ngu n lao ñ ng trong
ngành l i không cao do m c thu nh p c a công nhân ngành may còn khá
th p so v i các ngành khác.
2.3.4. Nguyên nhân xu t phát t phía ngư i lao ñ ng
Khi m c s ng ngày càng ñư c nâng cao, nh ng ñòi h i v m t v t
ch t d n d n ñư c thay th b i nh ng ñòi h i ngày càng nhi u v m t tinh
th n. M t khi nhu c u c a ngư i lao ñ ng ñư c tho mãn, ngư i lao ñ ng
làm vi c nhi t tình, năng su t và hi u qu công vi c cao thì các m c tiêu
c a t ch c s d dàng ñ t ñư c hơn, t ñó t o thu n l i cho t ch c không
ng ng phát tri n.
nguon tai.lieu . vn
