Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Xã hội học: Truyền thông đại chúng với trật tự xã hội trong giao thông đường bộ tại thành phố Viêng Chăn

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH TOU DOUANGMANY TRUYỀN THÔNG ĐẠI CHÚNG VỚI TRẬT TỰ XÃ HỘI TRONG GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TẠI THÀNH PHỐ VIÊNG CHĂN (Nghiên cứu truyền thông đại chúng An ninh Lào) TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHUYÊN NGÀNH: XÃ HỘI HỌC Mã số : 62 31 03 01 HÀ NỘI - 2017 Công trình được hoàn thành tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Người hướng dẫn klhoa học: 1. GS.TS. Lê Ngọc Hùng 2. PGS.TS. Phạm Xuân Hảo Phản biện 1: ........................................................................ ........................................................................ Phản biện 2: ........................................................................ ........................................................................ Phản biện 3: ........................................................................ ........................................................................ Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện họp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Vào hồi....... giờ....... ngày........ tháng....... năm 2017 Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh - Cơ quan Truyền thông đại chúng An ninh Lào 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Truyền thông đại chúng (TTĐC) là phương tiện hữu hiệu truyền tải hệ tư tưởng, giải thích thực tại xã hội, xác định những hình ảnh khuôn mẫu tác phong trong công chúng, định hướng ý thức và hành vi xã hội; cung cấp, trang bị kiến thức trên tất cả các lĩnh vực, góp phần nâng cao ý thức xã hội, hình thành và củng cố một hệ tư tưởng đối với xã hội; liên kết các thành viên trong xã hội thành một chỉnh thể; thực hiện chức năng giám sát và quản lý xã hội, theo dõi, phát hiện, phản ánh kịp thời những vấn đề, mâu thuẫn mới nảy sinh, góp phần ổn định chính trị, văn hóa, trật tự an toàn xã hội. Thành phố Viêng Chăn giữ vị trí trọng yếu, là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. Trước đây, tình hình giao thông đường bộ ở Viêng Chăn khá trật tự và an toàn. Tuy nhiên, hiện nay đang có những diễn biến phức tạp. Số người vi phạm quy định giao thông tăng lên, số người chết và bị thương vì tai nạn giao thông ngày một gia tăng. Để đảm bảo trật tự an toàn giao thông, góp phần giữ vững trật tự xã hội đô thị, cần tăng cường quản lý nhà nước về giao thông; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền để mọi người dân hiểu và chấp hành đúng quy định pháp luật về giao thông đường bộ. Ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, nghiên cứu về TTĐC, vai trò của TTĐC với TTGT chưa được triển khai một cách có hệ thống, sâu sắc. Việc tiếp cận về vấn đề này thường được tiến hành dưới góc độ quản lý hành chính, chưa luận giải trên cơ sở khoa học từ các hướng tiếp cận của các khoa học xã hội và nhân văn, từ khoa học xã hội học. Từ những lý do trên, nhằm góp thêm những phân tích từ góc độ khoa học về tương quan giữa TTĐC với TTGT đường bộ, tác giả lựa chọn vấn đề: “Truyền thông đại chúng với trật tự xã hội trong giao thông đường bộ tại thành phố Viêng Chăn” (Nghiên cứu truyền thông đại chúng An ninh Lào) làm đề tài nghiên cứu luận án tiến sĩ xã hội học. Kết quả nghiên cứu góp phần nâng cao chất lượng, phát huy vai trò TTĐC An ninh Lào trong việc giữ gìn trật tự xã hội giao thông đường bộ ở Lào. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục tiêu nghiên cứu Làm rõ vai trò của TTĐC đối với TTGT đường bộ tại thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào; đánh giá các yếu tố tác động đến vai trò của TTĐC trong TTGT đường bộ ở thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Làm rõ những vấn đề về lý luận vai trò của TTĐC đối với trật tự xã hội giao thông đường bộ. - Đánh giá vai trò TTĐC trong trật tự xã hội giao thông đường bộ ở thành phố Viêng Chăn hiện nay. - Đánh giá các yếu tố tác động đến vai trò TTĐC trong trật tự xã hội giao thông đường bộ ở thành phố Viêng Chăn hiện nay. 2 3. Đối tượng, khách thể, phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu: Vai trò của TTĐC đối với trật tự xã hội giao thông đường bộ 3.2. Khách thể nghiên cứu - Người tham gia giao thông đường bộ ở thành phố Viêng Chăn. - Các đơn vị TTĐC An ninh Lào. 3.3. Phạm vi nghiên cứu - Nghiên cứu được tiến hành đối với hoạt động TTĐC của 03 đơn vị TTĐC An ninh Lào: Báo An ninh Lào, Đài truyền hình An ninh Lào và Đài phát thanh An ninh Lào. - Về thời gian: Từ năm 2014 đến năm 2016. Thời điểm khảo sát: quý I/ 2016. - Về nội dung: Nghiên cứu tương quan giữa hoạt động TTĐC An ninh Lào với trật tự xã hội giao thông đường bộ ở thành phố Viêng Chăn 4. Câu hỏi nghiên cứu, giả thiết nghiên cứu, biến số và khung phân tích 4.1. Câu hỏi nghiên cứu - Vai trò của TTĐC An ninh Lào đối với trật tự xã hội giao thông đường bộ ở thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào như thế nào? - Những yếu tố nào đã tác động đến vai trò của TTĐC đối với trật tự xã hội giao thông đường bộ tại thành phố Viêng Chăn? 4.2. Giả thuyết nghiên cứu - Truyền thông đại chúng có vai trò quan trọng trong việc thực thi những quy định của pháp luật về giao thông đường bộ trong cuộc sống. - Truyền thông đại chúng An ninh Lào có ảnh hưởng trực tiếp và ngày càng gia tăng đối với trật tự xã hội giao thông đường bộ ở thành phố Viêng Chăn. - Nội dung, hình thức TTĐC của các cơ quan TTĐC an ninh Lào đáp ứng được nhu cầu của các đối tượng truyền thông về những quy định của Nhà nước về giao thông đường bộ và tình hình giao thông đường bộ ở thành phố Viêng Chăn. - Truyền thông đại chúng An ninh Lào giữ vai trò quan trọng trong định hướng thái độ, hành vi, dư luận xã hội tích cực trong tham gia giao thông đường bộ của người dân ở thành phố Viêng Chăn. 4.3. Hệ biến số Biến can thiệp - Điều kiện kinh tế - xã hội của thành phố Viêng Chăn. - Các quy định của luật và các văn bản dưới luật về giao thông đường bộ. Biến độc lập - Thiết chế TTĐC, gồm: a, Nội dung, cường độ, hình thức truyền thông của TTĐC An ninh Lào về giao thông đường bộ; b, Mức độ phù hợp của TTĐC An ninh Lào đối với đối tượng tham gia giao thông đường bộ ở thành phố Viêng Chăn; c, Sự 3 định hướng dư luận xã hội của TTĐC An ninh Lào về việc thực hiện các quy định pháp luật để giữ gìn trật tự xã hội giao thông đường bộ ở thành phố Viêng Chăn. - Tình trạng trật tự xã hội giao thông đường bộ giao thông của thủ đô Viêng Chăn Biến trung gian bậc 1 - Thái độ chủ thể: Mức độ đồng tình của người tham gia giao thông đường bộ đối với những hành vi tham gia giao thông đường bộ đúng quy định và phản đối những hành vi vi phạm quy định về giao thông đường bộ, làm ảnh hưởng tiêu cực đối với trật tự xã hội giao thông đường bộ. - Chuẩn chủ quan: nhận thức, suy nghĩ, quan điểm của người dân đối với các hành vi tham gia giao thông đường bộ của mọi người (chấp nhận, khuyến khích, cổ vũ, ngăn cản). - Nhận thức kiểm soát hành vi: nhận thức của mỗi cá nhân đối với việc tuân thủ luật giao thông đường bộ; nên hay không nên, dễ dàng hay khó khăn. Biến trung gian bậc 2 Ý định hành vi giao thông: Sự cụ thể hóa thái độ, nhận thức (thái độ, chuẩn chủ quan, nhận thức kiểm soát hành vi) của mỗi cá nhân khi tham gia giao thông đường bộ 4.4. Khung phân tích Đặc điểm nhân khẩu Thái độ chủ thể Ý định hành Điều kiện kinh tế xã hội chế truyền thông Chuẩn Tình vi giao Thiết trạng thông trật chủ tự xã quan hội đại giao chúng Hành Nhận vi giao thức thông kiểm soát hành vi thông