Xem mẫu

1
MỞ ĐẦU
1. Giới thiệu khái quát về luận án
Quản lý quá trình đào tạo giáo viên GDQP&AN là yếu tố quan trọng,
quyết định đến chất lượng đào tạo giáo viên GDQP&AN ở các trường
đại học hiện nay, góp phần vào việc đào tạo đội ngũ giáo viên, giảng
viên GDQP&AN ở nước ta đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của công tác
GDQP&AN cho học sinh, sinh viên trong tình hình mới. Tuy nhiên,
QTĐT và QLQTĐT giáo viên GDQP&AN hiện nay vẫn còn nhiều hạn
chế, bất cập cần phải giải quyết. Theo đó, công trình nghiên cứu được
thực hiện nhằm làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về QTĐT và QLQTĐT
giáo viên GDQP&AN ở các trường đại học hiện nay; đề xuất các biện
pháp QLQTĐT giáo viên GDQP&AN ở các trường đại học có tính khả
thi, hiệu quả cao, góp phần thiết thực trong việc nâng cao chất lượng đào
tạo giáo viên GDQP&AN đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra.
2. Lý do lựa chọn đề tài luận án
Trong giai đoạn hiện nay, trước yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Đảng ta xác định: “Kiên quyết, kiên trì
đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh
thổ của Tổ quốc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất
nước; bảo đảm an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội”. Để thực
hiện được điều này, Đảng ta xác định tăng cường, tuyên truyền giáo dục tinh
thần yêu nước, ý thức dân tộc, trách nhiệm và nghĩa vụ bảo vệ chủ quyền,
lợi ích quốc gia và kiến thức quốc phòng, an ninh là một trong những vấn đề
quan trọng hàng đầu. Đồng thời, coi công tác GDQP&AN cho học sinh, sinh
viên ở các trường từ THPT đến đại học vừa là nội dung, nhưng đồng thời
cũng là giải pháp quan trọng hàng đầu.
Để giải quyết có hiệu quả vấn đề trên, Đảng, Nhà nước ta đã và đang
triển khai thực hiện đồng bộ nhiều chủ trương, nhiệm vụ khác nhau, trong
đó xác định đẩy mạnh công tác đào tạo giáo viên, giảng viên GDQP&AN ở
các trường đại học là một trong những vấn đề trọng tâm, có ý nghĩa quan
trọng. Chính vì thế, trong những năm gần đây, Chính phủ đã ban hành nhiều
quyết định khác nhau liên quan đến vấn đề đào tạo giáo viên, giảng viên
GDQP&AN. Cụ thể, gần đây nhất, ngày 12/4/2010, Thủ tướng Chính phủ
đã ban hành Quyết định số 472/QĐ-TTg Phê duyệt Đề án “Đào tạo giáo
viên GDQP-AN cho các trường THPT, trung cấp chuyên nghiệp và trung
cấp nghề giai đoạn 2010 - 2016”; ngày 24/4/2014, Thủ tướng Chính phủ
ban hành Quyết định số 607/QĐ-TTg Phê duyệt Đề án “Đào tạo giáo viên,
giảng viên GDQP&AN cho các trường THPT, trung cấp chuyên nghiệp,
trung cấp nghề, cao đẳng nghề và các cơ sở giáo dục đại học đến năm
2020” với mục tiêu “Đến năm 2020 bảo đảm đào tạo đáp ứng được 90%

2
nhu cầu giáo viên và 70% nhu cầu giảng viên GDQP&AN giảng dạy ở các
trường THPT, trung cấp chuyên nghiệp, trung cấp nghề, cao đẳng nghề và
các cơ sở giáo dục đại học”.
Thực hiện các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và chỉ đạo của Bộ
GD&ĐT, các trường đại học được giao nhiệm vụ đào tạo giáo viên
GDQP&AN đã triển khai đào tạo và xác định việc nâng cao hiệu quả
QLQTĐT giáo viên GDQP&AN là một trong những yếu tố quan trọng góp
phần nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên GDQP&AN, cũng như chất
lượng đào tạo toàn diện của từng nhà trường. Tuy nhiên, từ thực tiễn cho
thấy, chất lượng QLQTĐT giáo viên GDQP&AN ở các trường đại học thời
gian qua vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập và chưa thực sự đáp ứng được với
yêu cầu của thực tiễn. Để nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên
GDQP&AN ở các trường đại học, một trong những vấn đề quan trọng,
mang tính tất yếu khách quan đòi hỏi các nhà trường cần phải coi trọng, đó
là nâng cao chất lượng, hiệu quả QLQTĐT, đồng thời, xác định đây là
hướng đi cơ bản, cần thiết hiện nay. Xuất phát từ những vấn đề trên, tác giả
lựa chọn đề tài: “Quản lý quá trình đào tạo giáo viên giáo dục quốc phòng
và an ninh ở các trường đại học hiện nay” làm luận án tiến sĩ của mình.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất các biện pháp QLQTĐT giáo viên GDQP&AN ở các trường đại
học, góp phần thiết thực vào việc nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên
GDQP&AN ở các trường đại học đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Bổ sung, phân tích, làm rõ những vấn đề lý luận về QTĐT và QLQTĐT giáo
viên GDQP&AN ở các trường đại học.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng QTĐT và QLQTĐT giáo viên
GDQP&AN ở các trường đại học hiện nay.
- Đề xuất các biện pháp QLQTĐT giáo viên GDQP&AN ở các trường đại
học hiện nay.
- Khảo nghiệm tính cần thiết, tính khả thi và thử nghiệm các biện pháp
đã đề xuất.
4. Khách thể, đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu và giả thuyết khoa học
4.1. Khách thể nghiên cứu
Quá trình đào tạo giáo viên GDQP&AN ở các trường đại học hiện nay.
4.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý QTĐT giáo viên GDQP&AN ở các trường đại học hiện nay.
4.3. Phạm vi nghiên cứu
* Phạm vi về nội dung
Luận án tập trung nghiên cứu những nội dung liên quan đến QTĐT và
QLQTĐT giáo viên GDQP&AN ở các trường đại học ngoài quân đội hiện
nay theo Quyết định số 607/QĐ-TTg ngày 24/4/2014 của Thủ tướng Chính

3
phủ với đối tượng đào tạo là sinh viên ngành sư phạm GDQP&AN hệ dài
hạn, chính quy tập trung thời gian 4 năm.
* Phạm vi về khách thể khảo sát
Luận án thực hiện khảo sát, tọa đàm, trao đổi với các đối tượng là
CBQL, giảng viên, sinh viên ngành sư phạm GDQP&AN ở 04 trường đại
học ngoài quân đội là: ĐHSP Hà Nội, ĐHSP Hà Nội 2, Đại học Vinh,
ĐHSP Thành phố Hồ Chí Minh.
* Phạm vi về thời gian
Các số liệu sử dụng trong luận án được giới hạn chủ yếu từ năm 2012 đến nay.
4.4. Giả thuyết khoa học
Trong những năm qua, QLQTĐT giáo viên GDQP&AN ở các trường
đại học đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, chất lượng, hiệu
quả QLQTĐT vẫn chưa thích hợp và còn nhiều hạn chế, bất cập nhất định. Nếu
đề xuất được hệ thống biện pháp quản lý phù hợp với xu hướng đổi mới căn
bản, toàn diện GD&ĐT và tính đặc thù của lĩnh vực quốc phòng, an ninh, như:
Giáo dục nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ quản lý các cấp và giảng viên ở các
nhà trường về vị trí, vai trò của việc đào tạo và QLQTĐT giáo viên GDQP&AN;
Xây dựng, kế hoạch đào tạo giáo viên GDQP&AN đảm bảo tính khoa học, toàn
diện, phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ phát triển các trường theo từng giai đoạn;
Chuẩn hoá đội ngũ CBQL và giảng viên tham gia QTĐT giáo viên GDQP&AN;
Tăng cường chỉ đạo, thực hiện đổi mới chương trình, NDĐT giáo viên GDQP&AN
theo hướng tiếp cận năng lực; Chỉ đạo chặt chẽ việc lựa chọn và sử dụng các hình
thức, phương pháp đào tạo giáo viên GDQP&AN theo hướng tích cực, hiện đại;
Hoàn thiện cơ chế, chính sách, tạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho QTĐT giáo
viên GDQP&AN, thì sẽ đào tạo được đội ngũ giáo viên GDQP&AN có phẩm chất,
năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Phƣơng pháp luận nghiên cứu
* Phương pháp tiếp cận biện chứng
Vận dụng cơ sở lý luận duy vật biện chứng, duy vật lịch sử của chủ nghĩa
Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng Cộng sản Việt
Nam về GD&ĐT và GDQP&AN để nghiên cứu, xem xét quá trình vận động và
phát triển môn học GDQP&AN và đào tạo giáo viên GDQP&AN.
* Phương pháp tiếp cận hệ thống - cấu trúc
Môn học GDQP&AN là một trong các môn học chính khoá trong các
nhà trường thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Đào tạo giáo viên
GDQP&AN có mối quan hệ chặt chẽ với đào tạo các loại hình giáo viên
khác trong chương trình đào tạo ở các trường đại học hiện nay. QTĐT giáo
viên GDQP&AN là một hệ thống bao gồm nhiều thành tố cùng vận động
trong các mối quan hệ qua lại mật thiết với nhau.
* Phương pháp tiếp cận thực tiễn
Trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, GDQP&AN trong các nhà
trường nhằm khơi dậy tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, trang

4
bị cho thế hệ trẻ kiến thức quốc phòng, an ninh, kỹ năng quân sự, an ninh
cần thiết để tham gia vào sự nghiệp xây dựng củng cố nền quốc phòng toàn
dân, sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ quân sự bảo vệ Tổ quốc.
5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu
* Các phương pháp nghiên cứu lý thuyết, bao gồm các phương pháp:
phương pháp phân tích, tổng hợp, khái quát, hệ thống hoá các vấn đề qua
nghiên cứu hệ thống tài liệu lý luận, chuyên khảo, các bài báo khoa học
thuộc phạm vi nghiên cứu của đề tài.
* Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn, bao gồm các phương pháp:
Tổng kết kinh nghiệm, điều tra, tọa đàm, trao đổi, quan sát và nghiên cứu các
sản phẩm hoạt động, khảo nghiệm, thử nghiệm.
* Phương pháp hỗ trợ: Sử dụng phương pháp toán thống kê được dùng
trong khoa học giáo dục để xử lý các số liệu điều tra.
6. Những đóng góp mới của luận án
- Xây dựng được cơ sở lý luận về QTĐT và QLQTĐT giáo viên
GDQP&AN ở các trường đại học.
- Trên cơ sở kết quả khảo sát, đã đánh giá, phân tích làm sáng tỏ thực trạng, đồng
thời xác định được các nguyên nhân của ưu điểm, hạn chế của QTĐT và QLQTĐT
giáo viên GDQP&AN ở các trường đại học hiện nay.
- Đề xuất được các biện pháp QLQTĐT giáo viên GDQP&AN ở
các trường đại học đảm bảo tính thiết thực, khả thi cao, góp phần nâng
cao chất lượng đào tạo giáo viên GDQP&AN ở các trường đại học hiện
nay đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn đặt ra.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
7.1. Ý nghĩa lý luận
Luận án bổ sung, làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về QTĐT và
QLQTĐT, nhất là những vấn đề lý luận về QLQTĐT giáo viên
GDQP&AN ở các trường đại học. Luận án đã đề xuất được những biện
pháp QLQTĐT giáo viên GDQP&AN ở các trường đại học hiện nay có
tính thiết thực, khả thi cao.
7.2. Ý nghĩa thực tiễn
Kết quả nghiên cứu của luận án, có thể làm tài liệu tham khảo và vận dụng
ngay vào trong thực tiễn QTĐT và QLQTĐT giáo viên GDQP&AN ở các trường
đại học hiện nay. Trên cơ sở đó, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên
GDQP&AN ở nước ta đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn công tác GDQP&AN
cho học sinh, sinh viên đã và đang đặt ra hiện nay.
8. Kết cấu của luận án
Kết cấu của luận án gồm: Phần mở đầu; tổng quan tình hình nghiên
cứu có liên quan đến đề tài; 4 chương, kết luận và kiến nghị; danh mục công
trình khoa học của tác giả; danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục.

5
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
“QUẢN LÝ QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN GIÁO DỤC QUỐC
PHÒNG VÀ AN NINH Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC HIỆN NAY”
1.1. Những công trình nghiên cứu về giáo dục quốc phòng và an ninh
Trên thế giới có các công trình như: “Giáo dục quốc phòng ở Mỹ” của tác
giả Ngụy Nhạc Giang;“Giáo dục quốc phòng một số nước” của tác giả Đức
Giang và Quốc Ân; Giáo dục quốc phòng trong các nhà trường ở Trung
Quốc” của tác giả Nguyễn Nghĩa; “ u hướng y dựng quốc phòng c a một
số nước trên thế giới hiện nay T ng h p qua tài liệu nước ngoài ” của tác
giả Trung Hòa… Nhìn chung, những công trình này chủ yếu đề cập đến các
quan điểm, mục đích, cách thức tổ chức hoạt động giáo dục quốc phòng ở
một số quốc gia trên thế giới như: Mỹ, Trung Quốc, Nhật bản,
Singapore…
Ở nước ta, năm 1988, tác giả Lê Đức Anh có bài viết “Đ i mới tư duy
qu n sự, kiên trì chấp hành và vận dụng sáng tạo đường lối qu n sự c a Đảng”.
Đi sâu nghiên cứu GDQP&AN trong các trường đại học, cao đẳng ở nước
ta hiện nay, tác giả Nguyễn Minh Hiền có bài viết “Giáo dục quốc phòng
- an ninh cho học sinh, sinh viên - Một nội dung quan trọng c a giáo dục,
đào tạo trong thời kỳ mới”. Năm 2006, tập thể tác giả Lê Văn Yên, Nguyễn
Tế Nhị, Nguyễn Thế Vỵ đã sưu tầm, biên tập cuốn sách “Tăng cường công
tác giáo dục quốc phòng - an ninh trong giai đoạn hiện nay”. Năm 2013,
khi nghiên cứu về các giải pháp nâng cao chất lượng GDQP&AN cho học
sinh, sinh viên hiện nay, tác giả Nguyễn Thiện Minh có bài viết “Đẩy mạnh
công tác giáo dục quốc phòng - an ninh cho học sinh, sinh viên trong tình
hình mới”. Năm 2015, tác giả Trần Danh Lực có bài viết “Giải pháp n ng
cao chất lư ng giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên ở Đại học
Quốc gia Hà Nội”… Nhìn chung, các công trình này đều khẳng định
GDQP&AN thuộc nội dung của nền giáo dục quốc gia, là nội dung cơ bản trong
xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, có ý nghĩa quan trọng trong
chiến lược đào tạo con người mới xã hội chủ nghĩa. Một số bài viết đã khái quát
được thực trạng và chất lượng GDQP&AN hiện nay, trên cơ sở đó, chỉ ra được
những phương hướng, giải pháp, yêu cầu để nâng cao chất lượng GDQP&AN cho
từng đối tượng, ở từng phạm vi nhất định.
2. Những công trình nghiên cứu về đào tạo, quản lý quá trình đào
tạo giáo viên giáo dục quốc phòng và an ninh
Trên thế giới, tiêu biểu có các công trình “Những quan điểm
phương pháp luận về y dựng học thuyết giáo dục qu n sự ở Nga”
của tác giả V.P.Êrêmin; cuốn sách “Các vấn đề
hội c a giáo dục
qu n sự” của 2 tác giả là E.G.Vapilin và Muliava; bài viết “Giáo dục
quốc phòng trong các nhà trường ở Trung Quốc” của tác giả Nguyễn

nguon tai.lieu . vn