Xem mẫu
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
LÊ THỊ MINH HÀ
CÁC TỈNH ỦY Ở VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG
LÃNH ĐẠO CHÍNH QUYỀN TỈNH
GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Chuyên ngành: Xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước
Mã số
: 62 31 02 03
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ
HÀ NỘI - 2016
Công trình được hoàn thành tại
Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh
Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS Dương Trung Ý
2. TS Cao Thanh Vân
Phản biện 1: ......................................................................................
.............................................................................................................
Phản biện 2: ......................................................................................
.............................................................................................................
Phản biện 3: ......................................................................................
.............................................................................................................
Luận án được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Học viện
họp tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
Vào hồi
ngày tháng
năm 2016
Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia và
Thư viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Từ khi trở thành đảng cầm quyền (năm 1945) đến nay, Đảng
Cộng sản Việt Nam luôn nỗ lực hoàn thành chức trách của đảng cầm
quyền, bảo đảm tính chính đáng cầm quyền. Với vai trò là đảng cầm
quyền, Đảng lãnh đạo Nhà nước thể chế hóa, cụ thể hóa, hiện thực
hóa cương lĩnh, đường lối của Đảng thành chính sách, pháp luật của
Nhà nước. Năng lực cầm quyền của Đảng thể hiện chủ yếu, trước hết
ở năng lực lãnh đạo Nhà nước, trong đó có năng lực lãnh đạo của các
cấp ủy địa phương đối với chính quyền cùng cấp.
Cấp tỉnh giữ vị trí, vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã
hội (KT - XH), bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định
chính trị - xã hội (CT - XH) ở địa phương, góp phần thực hiện thắng
lợi sự nghiệp đổi mới đất nước. Để phát huy tốt vai trò của cấp tỉnh
cần tăng cường sự lãnh đạo của Tỉnh ủy đối với chính quyền tỉnh
(CQT) mà mấu chốt là Tỉnh ủy phải xác định đúng nội dung lãnh đạo
và sử dụng hiệu quả các phương thức lãnh đạo (PTLĐ) đối với CQT.
Trong 30 năm lãnh đạo sự nghiệp đổi mới, các tỉnh ủy ở đồng
bằng sông Hồng (ĐBSH) đã tích cực lãnh đạo CQT, đạt được các kết
quả tiêu biểu như: lãnh đạo CQT thực hiện tương đối tốt chức năng,
nhiệm vụ, lãnh đạo kiện toàn tổ chức bộ máy CQT, lãnh đạo CQT
thực hiện phối hợp với các tổ chức khác trong hệ thống chính trị
(HTCT) khá tốt; xây dựng chương trình làm việc toàn khóa sau đại hội
đại biểu đảng bộ tỉnh; xây dựng và hoàn thiện quy chế làm việc, cải
tiến chế độ công tác, lề lối, phong cách làm việc của Tỉnh ủy; bước
đầu xác định chức năng, nhiệm vụ của Tỉnh ủy, của Hội đồng nhân
dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh; tăng cường chất lượng
công tác tư tưởng; công tác tổ chức - cán bộ; công tác kiểm tra, giám
sát…
Bên cạnh đó, các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH có một số hạn chế,
lúng túng trong quá trình lãnh đạo CQT như: chậm đổi mới, cải
2
tiến một số khâu công tác; sự vi phạm các nguyên tắc tổ chức và
hoạt động của Đảng vẫn tái diễn ở nơi này, nơi khác, ở thời điểm
này, thời điểm khác; thẩm quyền, trách nhiệm của những người
đứng đầu Tỉnh ủy, CQT chưa được quy định rõ và đầy đủ... Một
mặt, đôi khi Tỉnh ủy lấn sân, bao biện, làm thay hoặc can thiệp
sâu vào công việc của CQT, mặt khác, vẫn còn tình trạng Tỉnh ủy
buông lỏng lãnh đạo đối với CQT trên một lĩnh vực. Năng lực
lãnh đạo của Tỉnh ủy đối với CQT chưa ngang tầm yêu cầu nhiệm
vụ, tác động tiêu cực đến sự nghiệp xây dựng và phát triển địa
phương. Vấn đề đặt ra đối với các Tỉnh ủy trong lãnh đạo CQT ở
vùng ĐBSH hiện nay như: phân định rõ chức năng, nhiệm vụ
của Tỉnh ủy với chức năng, nhiệm vụ của CQT; làm rõ chế độ
trách nhiệm của người đứng đầu Tỉnh ủy, của CQT; khắc phục
cả hai xu hướng: lấn sân, bao biện, làm thay và buông lỏng lãnh
đạo; vừa nâng cao năng lực lãnh đạo của Tỉnh ủy vừa nâng cao
hiệu lực, hiệu quả điều hành và quản lý của CQT…
Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn vấn đề: “Các tỉnh ủy
ở vùng đồng bằng sông Hồng lãnh đạo chính quyền tỉnh giai đoạn
hiện nay” làm luận án tiến sĩ chuyên ngành xây dựng Đảng và chính
quyền nhà nước, nhằm góp phần giải quyết những vấn đề cấp bách
nêu trên.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn các tỉnh ủy
vùng ĐBSH lãnh đạo CQT, luận án đề xuất phương hướng và các
giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng ĐBSH đối với
CQT đến năm 2025.
2.2. Nhiệm vụ
Tổng quan các công trình khoa học trong và ngoài nước liên
quan đề đến tài luận án, đánh giá khái quát kết quả chính của các
công trình đó và chỉ ra các nội dung luận án tiếp tục nghiên cứu. Làm
3
rõ những vấn đề lý luận cơ bản về các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH lãnh
đạo CQT giai đoạn hiện nay. Khảo sát, đánh giá thực trạng các CQT
ở vùng ĐBSH và thực trạng các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH lãnh đạo CQT
từ năm 2005 đến nay, chỉ rõ nguyên nhân, nêu các kinh nghiệm lãnh
đạo CQT của các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH. Đề xuất phương hướng và
các giải pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của các tỉnh ủy ở vùng
ĐBSH đối với CQT đến năm 2025.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH lãnh đạo CQT.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận án nghiên cứu sự lãnh đạo của các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH
(Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nam, Nam Định, Thái Bình,
Ninh Bình, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh) đối với CQT (HĐND, UBND)
từ năm 2005 đến nay; đề xuất phương hướng, giải pháp tăng cường
sự lãnh đạo của các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH đối với CQT có giá trị đến
năm 2025.
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở lý luận
Luận án dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản
Việt Nam về đảng cầm quyền, Đảng lãnh đạo Nhà nước, về xây
dựng tổ chức bộ máy và hoạt động của Nhà nước.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận án sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin
đồng thời sử dụng các phương pháp liên ngành và chuyên ngành
như: khảo sát, tổng kết thực tiễn; lịch sử - lôgíc; phân tích - tổng hợp;
điều tra xã hội học; phỏng vấn sâu; phương pháp chuyên gia...
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
- Khái niệm Tỉnh ủy lãnh đạo CQT giai đoạn hiện nay;
nguon tai.lieu . vn
LÊ THỊ MINH HÀ
CÁC TỈNH ỦY Ở VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG
LÃNH ĐẠO CHÍNH QUYỀN TỈNH
GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Chuyên ngành: Xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước
Mã số
: 62 31 02 03
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ
HÀ NỘI - 2016
Công trình được hoàn thành tại
Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh
Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS Dương Trung Ý
2. TS Cao Thanh Vân
Phản biện 1: ......................................................................................
.............................................................................................................
Phản biện 2: ......................................................................................
.............................................................................................................
Phản biện 3: ......................................................................................
.............................................................................................................
Luận án được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Học viện
họp tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
Vào hồi
ngày tháng
năm 2016
Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia và
Thư viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Từ khi trở thành đảng cầm quyền (năm 1945) đến nay, Đảng
Cộng sản Việt Nam luôn nỗ lực hoàn thành chức trách của đảng cầm
quyền, bảo đảm tính chính đáng cầm quyền. Với vai trò là đảng cầm
quyền, Đảng lãnh đạo Nhà nước thể chế hóa, cụ thể hóa, hiện thực
hóa cương lĩnh, đường lối của Đảng thành chính sách, pháp luật của
Nhà nước. Năng lực cầm quyền của Đảng thể hiện chủ yếu, trước hết
ở năng lực lãnh đạo Nhà nước, trong đó có năng lực lãnh đạo của các
cấp ủy địa phương đối với chính quyền cùng cấp.
Cấp tỉnh giữ vị trí, vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã
hội (KT - XH), bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định
chính trị - xã hội (CT - XH) ở địa phương, góp phần thực hiện thắng
lợi sự nghiệp đổi mới đất nước. Để phát huy tốt vai trò của cấp tỉnh
cần tăng cường sự lãnh đạo của Tỉnh ủy đối với chính quyền tỉnh
(CQT) mà mấu chốt là Tỉnh ủy phải xác định đúng nội dung lãnh đạo
và sử dụng hiệu quả các phương thức lãnh đạo (PTLĐ) đối với CQT.
Trong 30 năm lãnh đạo sự nghiệp đổi mới, các tỉnh ủy ở đồng
bằng sông Hồng (ĐBSH) đã tích cực lãnh đạo CQT, đạt được các kết
quả tiêu biểu như: lãnh đạo CQT thực hiện tương đối tốt chức năng,
nhiệm vụ, lãnh đạo kiện toàn tổ chức bộ máy CQT, lãnh đạo CQT
thực hiện phối hợp với các tổ chức khác trong hệ thống chính trị
(HTCT) khá tốt; xây dựng chương trình làm việc toàn khóa sau đại hội
đại biểu đảng bộ tỉnh; xây dựng và hoàn thiện quy chế làm việc, cải
tiến chế độ công tác, lề lối, phong cách làm việc của Tỉnh ủy; bước
đầu xác định chức năng, nhiệm vụ của Tỉnh ủy, của Hội đồng nhân
dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh; tăng cường chất lượng
công tác tư tưởng; công tác tổ chức - cán bộ; công tác kiểm tra, giám
sát…
Bên cạnh đó, các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH có một số hạn chế,
lúng túng trong quá trình lãnh đạo CQT như: chậm đổi mới, cải
2
tiến một số khâu công tác; sự vi phạm các nguyên tắc tổ chức và
hoạt động của Đảng vẫn tái diễn ở nơi này, nơi khác, ở thời điểm
này, thời điểm khác; thẩm quyền, trách nhiệm của những người
đứng đầu Tỉnh ủy, CQT chưa được quy định rõ và đầy đủ... Một
mặt, đôi khi Tỉnh ủy lấn sân, bao biện, làm thay hoặc can thiệp
sâu vào công việc của CQT, mặt khác, vẫn còn tình trạng Tỉnh ủy
buông lỏng lãnh đạo đối với CQT trên một lĩnh vực. Năng lực
lãnh đạo của Tỉnh ủy đối với CQT chưa ngang tầm yêu cầu nhiệm
vụ, tác động tiêu cực đến sự nghiệp xây dựng và phát triển địa
phương. Vấn đề đặt ra đối với các Tỉnh ủy trong lãnh đạo CQT ở
vùng ĐBSH hiện nay như: phân định rõ chức năng, nhiệm vụ
của Tỉnh ủy với chức năng, nhiệm vụ của CQT; làm rõ chế độ
trách nhiệm của người đứng đầu Tỉnh ủy, của CQT; khắc phục
cả hai xu hướng: lấn sân, bao biện, làm thay và buông lỏng lãnh
đạo; vừa nâng cao năng lực lãnh đạo của Tỉnh ủy vừa nâng cao
hiệu lực, hiệu quả điều hành và quản lý của CQT…
Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn vấn đề: “Các tỉnh ủy
ở vùng đồng bằng sông Hồng lãnh đạo chính quyền tỉnh giai đoạn
hiện nay” làm luận án tiến sĩ chuyên ngành xây dựng Đảng và chính
quyền nhà nước, nhằm góp phần giải quyết những vấn đề cấp bách
nêu trên.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn các tỉnh ủy
vùng ĐBSH lãnh đạo CQT, luận án đề xuất phương hướng và các
giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng ĐBSH đối với
CQT đến năm 2025.
2.2. Nhiệm vụ
Tổng quan các công trình khoa học trong và ngoài nước liên
quan đề đến tài luận án, đánh giá khái quát kết quả chính của các
công trình đó và chỉ ra các nội dung luận án tiếp tục nghiên cứu. Làm
3
rõ những vấn đề lý luận cơ bản về các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH lãnh
đạo CQT giai đoạn hiện nay. Khảo sát, đánh giá thực trạng các CQT
ở vùng ĐBSH và thực trạng các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH lãnh đạo CQT
từ năm 2005 đến nay, chỉ rõ nguyên nhân, nêu các kinh nghiệm lãnh
đạo CQT của các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH. Đề xuất phương hướng và
các giải pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của các tỉnh ủy ở vùng
ĐBSH đối với CQT đến năm 2025.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH lãnh đạo CQT.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận án nghiên cứu sự lãnh đạo của các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH
(Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nam, Nam Định, Thái Bình,
Ninh Bình, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh) đối với CQT (HĐND, UBND)
từ năm 2005 đến nay; đề xuất phương hướng, giải pháp tăng cường
sự lãnh đạo của các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH đối với CQT có giá trị đến
năm 2025.
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở lý luận
Luận án dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản
Việt Nam về đảng cầm quyền, Đảng lãnh đạo Nhà nước, về xây
dựng tổ chức bộ máy và hoạt động của Nhà nước.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận án sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin
đồng thời sử dụng các phương pháp liên ngành và chuyên ngành
như: khảo sát, tổng kết thực tiễn; lịch sử - lôgíc; phân tích - tổng hợp;
điều tra xã hội học; phỏng vấn sâu; phương pháp chuyên gia...
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
- Khái niệm Tỉnh ủy lãnh đạo CQT giai đoạn hiện nay;