Xem mẫu
- TÔM CÒI, CHAI - NGUYÊN NHÂN ẢNH
HƯỞNG NHIỀU MẶT VÀ BIỆN PHÁP KHẮC
PHỤC
Trong nuôi trồng thủy sản nói chung hiện tượng vật
nuôi còi cọc, chậm hoặc không lớn xảy ra rất thường
xuyên. Đặc biệt trong các mô hình nuôi tôm như tôm
càng xanh và tôm sú, hiện tượng này xảy ra thường
xuyên và phổ biến hơn. Tôm còi, chai có sự khác biệt
tiêu cực về trọng lượng so với những con tôm tăng
trưởng trung bình trong đàn. Dễ dàng nhận thấy là
những con tôm có màu sẫm, sậm trong đàn, thân hình
kém cân đối, đầu to, mình nhỏ, bơi lội khó khăn,
chậm chạp, ruột luôn thiếu hoặc không có thức ăn, vỏ
thường đóng rong rêu hay các cáu bẩn khác. Vỏ
thường dày và cứng khác thường, khó hoặc không lột
xác định kỳ, chúng hầu như không lớn nhưng vẫn ăn
và tồn tại trong ao.
Nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này, có rất
- nhiều nguyên nhân được xem xét đến như: Nguồn
gốc và chất lượng tôm bố mẹ không đạt yêu cầu, khi
sinh ra thế hệ con sẽ dễ xảy ra hiện tượng tôm còi.
Tôm bố mẹ trong qúa trình tích luỹ chất dinh dưỡng
để tạo trứng, tinh trùng thường không đủ chất -
lượng, gián đoạn khả năng hấp thu dưỡng chất vào cơ
thể kém, nên sản phẩm trứng, tinh trùng thường kém
chất lượng, dẫn đến sản phẩm sinh sản không đạt yêu
cầu. Sự khai thác lạm dụng trong việc cắt mắt tôm bố
mẹ, nhằm thúc đẩy qúa trình hình thành trứng, tinh
trùng. Về nguyên tắc, chỉ sử dụng tôm bột được sản
xuất từ tôm bố mẹ cắt mắt không qúa lần thứ 3; tuy
nhiên, trên thực tế các trại giống sử dụng tôm giống
được sản xuất từ tôm mẹ cắt mắt đến lần thứ 9, 10.
Việc sử dụng các loại thuốc, hoá chất trong sản xuất
giống, ương, nuôi tôm rất thường xuyên. Đặc biệt
trong các trại sản xuất giống, thuốc kháng sinh,
formol, BKC... được sử dụng với liều cao và thường
xuyên là một trong những nguyên nhân tác động
- mạnh đến hiện tượng tôm còi, chai. Nhưng nguyên
nhân khác như tôm cái đến tuổi sinh sản, thường ôm
trứng sớm, thì hầu như ngừng hoặc ít tăng trưởng.
Mật độ ương nuôi thường cao hơn so với qui định về
yêu cầu kỹ thuật. Điều kiện sản xuất giống, ương,
nuôi thường không thoả mãn yêu cầu kỹ thuật đặt ra.
Trang thiết bị phục vụ cho mô hình nuôi thường
không đảm bảo và thiếu. Thức ăn không đủ chất và
lượng, biện pháp phân bổ thức ăn, thời gian, thời
điểm, lượng ăn hàng ngày, lần ăn... không hợp lí và
mất cân đối. Ngoài ra, các yếu tố môi trường, dịch
bệnh là những nguyên nhân thường xuyên tác động
mạnh làm tôm còi, chai, đơn cử như bệnh MBV tôm
bột vẫn sống, vẫn ăn, nhưng không tăng trưởng. Tôm
còi, chai ngoài việc kéo dài thời gian nuôi còn làm
tăng hệ số thức ăn, tăng chi phí và gía thành sản suất,
giảm năng suất nuôi chung, giảm giá trị hàng hóa và
thương mại, khó khăn trong việc tìm thị trường tiêu
thụ, gây sốc tâm lí đối với người nuôi tôm.
- Biện pháp khắc phục hiện tượng tôm còi, chai là khi
chọn giống cần chọn lựa các cơ sở uy tín, những cơ
sở sản xuất giống theo qui trình tôm sạch, ít hoặc
không sử dụng hóa chất, thuốc, đặc biệt là thuốc
kháng sinh. Chỉ sử dụng tôm bố mẹ khỏe, đẻ ít lần,
sử dụng công nghệ PCA để kiểm tra và phát hiện
bệnh, nhất là các bệnh như MBV, đốm trắng... Chọn
lựa các mô hình nuôi tôm đạt yêu cầu kỹ thuật, sản
xuất giống, ương, nuôi tôm đúng vụ, đúng mật độ cho
từng phương thức nuôi, sử dụng và phân bổ thức ăn
hợp lí, đúng loại thức ăn, đủ thành phần, đảm bảo
chất - lượng theo từng chu kỳ phát triển của tôm.
Trang bị thêm vó, máng ăn quanh ao, kết hợp giữa
cho ăn ngoài và trong vó để kiễm tra thường xuyên
có những điều chỉnh kịp thời khi phát hiện tôm còi,
chai, phân đàn. Định kỳ nên sử dụng biện pháp thay
nước, kết hợp với việc phun thuốc diệt cá như
Rotenone, thuốc cá, Saponine...để kích thích tôm lột
xác, thay vỏ đồng loạt, khống chế các yếu tố môi
- trường theo hướng chủ động. Tăng cường giải pháp
sử dụng chế phẩm sinh học khống chế các chỉ số môi
trường như NH3, H2S, NO3, NO2... luôn nằm trong
giới hạn cho phép và ổn định.
KS. Lý Vĩnh Phước
nguon tai.lieu . vn
