Xem mẫu
- PGS. lª kiÒu
tæ chøc
s¶n xuÊt x©y dùng
nhµ xuÊt b¶n x©y dùng
hµ néi – 2005
PDF by http://www.ebook.edu.vn 1
- môc lôc
Lêi giíi thiÖu
Ch−¬ng I : Nh÷ng kh¸i niÖm chung vÒ tæ chøc s¶n xuÊt x©y dùng
1.1 Tæ chøc
1.2. Tæ chøc s¶n xuÊt
1.3. Tæ chøc s¶n xuÊt x©y dùng c¬ b¶n
1.4. C¸c yÕu tè c¬ b¶n cña tæ chøc qu¶n lý x©y dùng
Ch−¬ng II : KÕ ho¹ch ho¸ s¶n xuÊt x©y dùng
2.1. C¸c ph−¬ng ph¸p lËp kÕ ho¹ch
2.2 C¸c ph−¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt dÉn ®Õn b¶n tiÕn ®é
2.3 T¸c nghiÖp thùc hiÖn kÕ ho¹ch
2.4. C¸c yÕu tè rñi ro khi ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch
Ch−¬ng III : Tæ chøc phôc vô s¶n xuÊt x©y dùng
3.1 NhiÖm vô, néi dung vµ kÕ ho¹ch ho¸ viÖc tæ chøc cung øng vËt t−
3.2 KÕ ho¹ch cung øng vËt t−
3.3. C¸c h×nh thøc tæ chøc cung øng vËt t− x©y dùng
3.4. C¸c h×nh thøc tæ chøc qu¶n lý xe m¸y thi c«ng
3.5. Tæ chøc cung cÊp ®iÖn
3.6. Tæ chøc cung cÊp n−íc
3.7. Tæ chøc tho¸t n−íc cho c«ng tr−êng
3.8. Tæ chøc nhµ t¹m phôc vô thi c«ng
3.9. Tæ chøc c¬ së gia c«ng, chÕ t¹o cÊu kiÖn phôc vô s¶n xuÊt chÝnh
3.10. LËp tæng mÆt b»ng x©y dùng
Ch−¬ng IV : C«ng t¸c qu¶n lý dù ¸n
4.1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña qu¶n lý dù ¸n
4.2. LËp dù ¸n ®Çu t− x©y dùng c«ng tr×nh
4.3. C«ng t¸c qu¶n lý lËp hîp ®ång thùc hiÖn c¸c b−íc cña dù ¸n
4.4. Qu¶n lý chÊt l−îng
4.5. Qu¶n lý tiÕn ®é
4. 6. Qu¶n lý chi phÝ
4.7. Qu¶n lý c¸c yÕu tè ngÉu nhiªn bÊt lîi cho thùc hiÖn dù ¸n
4.8 Ph©n tÝch kÕt qu¶ ®· ®¹t ( Earned-value analyzis )
PDF by http://www.ebook.edu.vn 2
- Lêi giíi thiÖu
NÒn kinh tÕ n−íc nhµ chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng x·
héi chñ nghÜa. NhiÒu kh¸i niÖm míi vµ nhiÒu ph−¬ng thøc lµm ¨n míi ®·
xuÊt hiÖn ë n−íc ta nh»m ®Èy m¹nh nÒn s¶n xuÊt x©y dùng phï hîp víi
nh÷ng chuyÓn biÕn to lín vÒ khoa häc c«ng nghÖ vµ vÒ tæ chøc s¶n xuÊt
x©y dùng theo con ®−êng c«ng nghiÖp ho¸.
Nh÷ng gi¸o tr×nh vÒ tæ chøc s¶n xuÊt x©y dùng tr−íc ®©y ch−a ®¸p øng
®−îc sù cËp nhËt t×nh h×nh chuyÓn biÕn cña ®Êt n−íc ta vµ thÕ giíi.
Gi¸o tr×nh nµy ®¸p øng sù ®æi míi chung cña ®Êt n−íc. Nh÷ng kiÕn
thøc c¬ b¶n cïng víi nhiÒu kh¸i niÖm vµ ph−¬ng thøc tæ chøc hiÖn ®¹i,
thùc tiÔn ®ang diÔn ra ë n−íc ta ®−îc ®óc rót c«ng phu vµ cã c¬ së khoa
häc.
Gi¸o tr×nh tæ chøc s¶n xuÊt x©y dùng nµy b¸m s¸t LuËt X©y Dùng vµ
c¸c NghÞ ®Þnh ®Ó h−íng dÉn ¸p dông LuËt X©y Dùng nh− nghÞ ®Þnh
16/2005/N§-CP , nghÞ ®Þnh 209/2004/N§-CP vµ 08/2005/N§-CP míi
ban hµnh ë n−íc ta cïng víi chñ tr−¬ng hoµn thiÖn c¸c tæ chøc s¶n xuÊt
x©y dùng cña Nhµ n−íc vµ cËp nhËt nh÷ng ph−¬ng thøc ®iÒu khiÓn hiÖn
®¹i, t− duy vµ ph−¬ng tiÖn míi trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn víi mong muèn
hoµn thiÖn, c¸c t¸c gi¶ mong ®ãn sù ®ãng gãp cña ®«ng ®¶o b¹n ®äc vµ
®ång nghiÖp.
C¸c t¸c gi¶ ch©n thµnh c¶m ¬n tËp thÓ bé m«n C«ng nghÖ vµ Tæ chøc
X©y dùng, phßng Qu¶n lý Khoa häc C«ng nghÖ vµ Khoa X©y dùng
tr−êng ®¹i häc KiÕn tróc, TS §ç ®×nh §øc ®· céng t¸c vµ gióp ®ì ®Ó
cuèn s¸ch ra m¾t kÞp thêi.
C¸c t¸c gi¶
PDF by http://www.ebook.edu.vn 3
- Ch−¬ng I: Nh÷ng kh¸i niÖm chung vÒ tæ chøc s¶n xuÊt x©y dùng
1.1. Tæ chøc
- Kh¸i niÖm vÒ tæ chøc
Tæ chøc lµ mét tËp hîp nhiÒu ng−êi cã nh÷ng ®Æc tÝnh gièng nhau nh»m
thùc hiÖn mét hoÆc mét sè môc tiªu x¸c ®Þnh.
Nh÷ng lo¹i tæ chøc:
Tæ chøc chÝnh trÞ
Lµ tËp hîp nh÷ng ng−êi cã cïng khuynh h−íng chÝnh trÞ, tËp trung trong
tæ chøc ®Ó thùc hiÖn môc tiªu chÝnh trÞ x¸c ®Þnh.
Tæ chøc x· héi
Lµ tËp hîp nh÷ng ng−êi cã cïng nguyÖn väng, quyÒn lîi gièng nhau cïng
hµnh ®éng nh− nhau nh»m thùc hiÖn môc tiªu x· héi ®Ò xuÊt.
Tæ chøc kinh tÕ
Lµ tËp hîp nh÷ng ng−êi cã nh÷ng ®Æc thï nghÒ nghiÖp thÝch hîp nh»m
t¹o ra s¶n phÈm hay dÞch vô phôc vô x· héi.
Mét tæ chøc ph¶i x©y dùng ®−îc môc tiªu hµnh ®éng cho tæ chøc m×nh.
§Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ môc tiªu, tæ chøc ph¶i x©y dùng ®−îc ®iÒu lÖ,
t«n chØ ®óng ®¾n nh»m thu hót mäi cè g¾ng cña c¸c thµnh viªn trong c¸c
ho¹t ®éng cña tæ chøc.
- Môc tiªu cña tæ chøc
Gi¸o tr×nh nµy tËp trung vµo tæ chøc kinh tÕ nªn kh«ng ®Ò cËp ®Õn c¸c tæ
chøc chÝnh trÞ, x· héi.
Mét tæ chøc kinh tÕ ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc môc tiªu, chiÕn l−îc vµ kÕ ho¹ch
hµnh ®éng cho doanh nghiÖp cña m×nh. Nh÷ng môc tiªu chÝnh cña mét
doanh nghiÖp lµ :
PDF by http://www.ebook.edu.vn 4
- + Môc tiªu kiÕm lêi ( profit objective )
S¶n xuÊt, kinh doanh cÇn chi phÝ ®Ó trang tr¶i nh÷ng chi tiªu phôc vô cho
s¶n xuÊt vµ c¸c rñi ro trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Lîi nhuËn nh»m bï ®¾p
mäi chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¹o ra sù ph¸t triÓn tiÕp tôc. Kh«ng
cã lîi nhuËn sÏ kh«ng ®ñ tiÒn l−¬ng bï ®¾p cho lao ®éng t¹o ra s¶n phÈm
hoÆc dÞch vô kh«ng thÓ cung øng hµng ho¸ hay dÞch vô cho kh¸ch hµng
vµ céng ®ång.
+ Môc tiªu cung øng ( service objective )
Tæ chøc kinh tÕ cã nhiÖm vô ph¶i cung øng hµng ho¸ hoÆc dÞch vô cho x·
héi. §ã lµ sù ph©n c«ng chung cña céng ®ång. §©y lµ nghÜa vô cña doanh
nghiÖp s¶n xuÊt hay dÞch vô víi x· héi nh»m gi÷ cho céng ®ång tån t¹i vµ
ph¸t triÓn.
ViÖc cung øng s¶n phÈm hay dÞch vô phô thuéc vµo nhu cÇu cña x· héi.
Nhu cÇu cña x· héi ph¸t triÓn kh«ng ngõng nªn môc tiªu cung øng nµy
còng th−êng xuyªn thay ®æi cho phï hîp víi nhu cÇu, thÞ hiÕu cña c«ng
chóng vµ t×nh tr¹ng c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng.
+ Môc tiªu ph¸t triÓn ( growth objective )
Trong mét nÒn kinh tÕ ®ang më mang th× sù ph¸t triÓn cña tæ chøc kinh tÕ
lµ dÊu hiÖu cña sù t¨ng tr−ëng lµnh m¹nh. §Ó thùc hiÖn ph¸t triÓn lµnh
m¹nh, tæ chøc kinh tÕ mµ ta sÏ gäi lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®−îc t¨ng
thªm vèn liªn tôc. Vèn t¨ng cã thÓ do ®−îc huy ®éng thªm d−íi mäi h×nh
thøc hoÆc sö dông chÝnh ngay lîi nhuËn t¹o ra ®Ó lµm t¨ng vèn.
+ Tr¸ch nhiÖm víi x· héi ( social responsibilities )
Ngoµi viÖc kiÕm lîi nhuËn, doanh nghiÖp cßn cã nghÜa vô víi x· héi nh−
lµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña kh¸ch hµng, cña nh÷ng ng−êi cung cÊp ®Çu vµo
cho s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp , víi nh©n viªn cña m×nh. Nãi réng ra lµ
doanh nghiÖp ph¶i b¶o vÖ quyÒn lîi cña céng ®ång. Trong mäi ho¹t ®éng
s¶n xuÊt vµ kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i tu©n theo ph¸p luËt, nh÷ng
quy ®Þnh chung cña céng ®ång vµ ph¶i b¶o ®¶m sù bÒn v÷ng cña m«i
tr−êng sinh th¸i. Doanh nghiÖp ph¶i chÞu sù qu¶n lý cña Nhµ N−íc vÒ
®−êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ chung vµ doanh nghiÖp ph¶i theo ®Þnh h−íng
x· héi chñ nghÜa.
PDF by http://www.ebook.edu.vn 5
- §¹o ®øc kinh doanh ( business ethics ) lµ yªu cÇu vÒ phÐp øng xö cña
doanh nghiÖp nh»m dung hoµ lîi Ých cña doanh nghiÖp vµ lîi Ých cña
céng ®ång.
Sau khi x©y dùng ®−îc môc tiªu cña tæ chøc kinh tÕ, doanh nghiÖp ph¶i
x©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn doanh nghiÖp . KÕ ho¹ch hµnh ®éng lµ
c«ng viÖc ph¶i x©y dùng th−êng xuyªn cho c¸c kho¶ng thêi gian nh»m
®¹t ®−îc c¸c môc tiªu vµ chiÕn l−îc ®Ò ra.
- Yªu cÇu cña tæ chøc
Mét tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i x¸c ®Þnh râ môc tiªu, chiÕn l−îc
kinh doanh vµ cã kÕ ho¹ch hµnh ®éng thùc hiÖn môc tiªu râ rµng. Tæ
chøc ho¹t ®éng theo ®iÒu lÖ chÆt chÏ nh»m b¶o ®¶m mäi ho¹t ®éng ®¹t
®−îc môc tiªu. Cã hai ph¹m trï khi x©y dùng chiÕn l−îc kinh doanh cña
tæ chøc cÇn x¸c ®Þnh râ rµng lµ c¬ chÕ ho¹t ®éng vµ c¬ cÊu cña tæ chøc
cÇn phï hîp nh»m t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc ®−îc
thuËn lîi.
C¬ chÕ lµ nh÷ng qui ®Þnh vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c thµnh viªn vµ thµnh
phÇn cña c¬ cÊu trong tæ chøc. C¬ chÕ lµ chÝnh s¸ch chung cña doanh
nghiÖp vÒ quan hÖ gi÷a ng−êi víi ng−êi trong vµ ngoµi doanh nghiÖp, lµ
quan hÖ gi÷a ng−êi vµ vËt t− trong lao ®éng s¶n xuÊt, quan hÖ gi÷a ng−êi
lao ®éng vµ c«ng cô s¶n xuÊt, lµ ph−¬ng ph¸p ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp, lµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c thµnh phÇn cña c¬ cÊu trong doanh
nghiÖp vµ chÝnh s¸ch thô h−ëng, chÝnh s¸ch ph©n phèi lîi nhuËn cña
doanh nghiÖp.
C¬ chÕ trong doanh nghiÖp cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ph¶i thÓ hiÖn ®−îc:
+ Sù thèng nhÊt gi÷a quan ®iÓm vµ chñ tr−¬ng cña doanh nghiÖp víi ®Þnh
h−íng kinh tÕ – chÝnh trÞ cña ®Êt n−íc.
+ Ph¶i lÊy kh¸ch hµng lµ ®èi t−îng ®Þnh ra c¬ chÕ s¶n xuÊt cho phï hîp.
+ Ph¶i ®¹t ®−îc môc ®Ých cña s¶n xuÊt lµ hiÖu qu¶ vµ tiÕt kiÖm
+ Ph¶i ®¸p øng ®−îc c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña doanh nghiÖp mét c¸ch
thuËn lîi, kh«ng ®−îc cøng nh¾c ®Ó g©y c¶n trë cho viÖc thùc hiÖn c¸c
chøc n¨ng cña doanh nghiÖp.
C¬ cÊu lµ c¸c tæ chøc bé phËn ®−îc thiÕt lËp trong doanh nghiÖp vµ mèi
liªn hÖ gi÷a nh÷ng bé phËn Êy.
Nh÷ng c¬ cÊu chÝnh ®−îc thùc hiÖn lµ:
+ C¬ cÊu tæ chøc trùc tuyÕn lµ c¬ cÊu mµ ng−êi l·nh ®¹o doanh nghiÖp
thùc hiÖn hÕt c¸c chøc n¨ng cña qu¶n lý. Trong c¬ cÊu nµy, mäi liªn hÖ
gi÷a c¸c thµnh viªn trong tæ chøc lµ liªn hÖ trùc tiÕp.
PDF by http://www.ebook.edu.vn 6
- + C¬ cÊu tæ chøc theo chøc n¨ng lµ c¬ cÊu mµ nhiÖm vuh qu¶n lý ®−îc
ph©n chia cho c¸c ®¬n vÞ riªng biÖt theo c¸c chøc n¨ng cña qu¶n lý.
+ C¬ cÊu tæ chøc kiÓu trùc tuyÕn cã tham m−u , bªn c¹nh ng−êi l·nh ®¹o
cã hÖ thèng tham m−u, cè vÊn.
+ C¬ cÊu tæ chøc kiÓu trùc tuyÕn-chøc n¨ng lµ c¬ cÊu hiÖn nay ®ang ®−îc
c¸c tæ chøc ë n−íc ta ¸p dông phæ biÕn. Theo c¬ cÊu nµy, ng−êi l·nh ®¹o
doanh nghiÖp ®−îc sù trî gióp cña c¸c cÊp chøc n¨ng ®Ó chuÈn bÞ c¸c
quyÕt ®Þnh, h−íng dÉn vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh.
Hai ph¹m trï c¬ chÕ vµ c¬ cÊu ph¶n ¸nh chÝnh s¸ch chung cña doanh
nghiÖp trong s¶n xuÊt, kinh doanh.
CÇn lu«n ý thøc râ rµng r»ng thÞ tr−êng lu«n lu«n biÕn ®éng nªn c¬ chÕ
vµ c¬ cÊu ph¶i ph¶n ¸nh ®−îc tÝnh chÊt “ ®éng ” cña thÞ tr−êng mµ doanh
nghiÖp lµ mét thµnh viªn cña thÞ tr−êng, tån t¹i vµ phôc vô thÞ tr−êng.
Tõng giai ®o¹n, c¬ chÕ vµ c¬ cÊu cÇn ®−îc xem xÐt vµ kiÓm tra tÝnh phï
hîp víi thÞ tr−êng vµo tõng thêi ®iÓm. Kh«ng nªn coi c¬ chÕ, c¬ cÊu cña
tæ chøc lµ ®iÒu kh«ng thay ®æi ®−îc dÉn ®Õn sù cøng ®ê cña c¬ chÕ hoÆc
c¬ cÊu cña doanh nghiÖp, lµm cho doanh nghiÖp kh«ng thÝch øng víi thÞ
tr−êng.
- Sù g¾n liÒn tæ chøc vµ qu¶n lý
Tæ chøc lµ sù g¾n kÕt nhiÒu ng−êi víi nhau ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu
mµ víi t− c¸ch c¸ nh©n riªng lÎ th× hä kh«ng thÓ ®¹t ®−îc. Qu¶n lý lµ yÕu
tè cÇn thiÕt ®Ó b¶o ®¶m sù phèi hîp nh÷ng nç lùc c¸ nh©n.
Qu¶n lý lµ sù t¹o dùng nªn m«i tr−êng mµ trong ®ã mçi ng−êi tham gia
trong tæ chøc cã thÓ hoµn thµnh c¸c môc tiªu ®Ò ra cho m×nh theo nhãm
víi thêi gian, tiÒn b¹c, chi phÝ vËt chÊt vµ sù kh«ng tho¶ m·n c¸ nh©n Ýt
nhÊt. Qu¶n lý lµ sù tiÕn hµnh nh÷ng ph−¬ng thøc nh»m ®¹t ®−îc môc tiªu
®Ò ra víi møc sö dông nguån lùc cã thÓ cã ®−îc.
Qu¶n lý lµ mét khoa häc nh−ng qu¶n lý ®«i khi cßn lµ nghÖ thuËt. Lµ
khoa häc, cã nghÜa lµ qu¶n lý tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c ®· râ rµng, ®·
®−îc chøng minh lµ ®óng. ThÝ dô nh− thèng kª vµ ghi chÐp cã hÖ thèng
mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nh»m theo râi mäi chi phÝ bá ra vµ thu
l¹i. CÇn thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n thÝch hîp ®Ó cã thÓ n¾m ch¾c mäi ho¹t
®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng yªu cÇu sinh tö cña doanh
nghiÖp. Trong ®iÒu hµnh qu¶n lý, cã nh÷ng kü thuËt ph¶i tu©n thñ nh»m
®−a c«ng t¸c phèi hîp nh÷ng thµnh viªn trong tæ chøc ®−îc cã hiÖu qu¶.
Ch¼ng h¹n nh− nh÷ng quy ®Þnh vÒ chÕ ®é b¸o c¸o ®Þnh kú hoÆc b¸o c¸o
PDF by http://www.ebook.edu.vn 7
- ®ét xuÊt nh»m lµm cho ng−êi qu¶n lý lu«n cã ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin cña
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
HiÖn nay, trong ®iÒu kiÖn cô thÓ cña n−íc ta, qu¶n lý ®«i khi thÓ hiÖn cßn
lµ nghÖ thuËt. Cã nghÜa lµ mét sè kh©u trong c«ng t¸c qu¶n lý ch−a
chøng minh ®−îc hÕt lµ v× sao thùc hiÖn nã l¹i tèt nh−ng thùc tÕ ®em thùc
hiÖn nh÷ng kh©u Êy l¹i cã hiÖu qu¶ lµ ®¹t ®−îc môc tiªu ®Ò ra víi chi phÝ
chÊp nhËn ®−îc.
Mét sè nguyªn t¾c trong qu¶n lý cã tÝnh chÊt m« t¶ hoÆc tiªn ®o¸n chø
ch−a mang tÝnh chÊt tÊt yÕu. V× nh÷ng nguyªn t¾c nµy cßn ®«i khi cã tÝnh
chÊt nghÖ thuËt. §iÒu nµy ph¶n ¸nh r»ng cã nh÷ng nguyªn t¾c trong qu¶n
lý ph¶n ¸nh sù liªn hÖ cña mét biÕn sè víi c¸c biÕn sè kh¸c sÏ diÔn ra thÕ
nµo khi c¸c biÕn sè nµy t¸c ®éng qua l¹i. Ph¶i tiªn ®o¸n ®−îc sù viÖc
th«ng qua nh÷ng th«ng tin thu thËp ®−îc , ho¹t ®éng qu¶n lý míi cã hiÖu
qu¶.
Trong qu¶n lý cã nh÷ng kü thuËt qu¶n lý. Kü thuËt qu¶n lý lµ ph−¬ng
ph¸p thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sao cho c«ng viÖc ®¹t ®−îc môc tiªu ®Þnh
tr−íc. Kü thuËt qu¶n lý lµ nh÷ng ho¹t ®éng t¸c nghiÖp ph¶i tu©n theo
nh»m ®¹t ®−îc môc tiªu chi tiÕt hoÆc môc tiªu tæng thÓ cã hiÖu qu¶ nhÊt.
ThÝ dô trong qu¶n lý ph¶i thùc hiÖn c¸c kü thuËt lËp ng©n s¸ch, h¹ch to¸n
gi¸ thµnh, lËp kÕ ho¹ch vµ kiÓm tra sù thùc hiÖn c¸c ®iÒu ®· nªu lªn trong
kÕ ho¹ch ( ph−¬ng ph¸p PERT) hoÆc ph−¬ng ph¸p ®−êng g¨ng ( CPM ) ,
lªn kÕ ho¹ch nhê sö dông ch−¬ng tr×nh Microsoft Project, kiÓm tra tû lÖ
thu håi vèn ®Çu t−, c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn tæ chøc, c¸ch qu¶n lý theo
môc tiªu . . . Kü thuËt qu¶n lý lµ nh÷ng nguyªn t¾c vµ ph−¬ng ph¸p cÇn
tu©n thñ nh»m lµm cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ nhÊt.
Mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc g¾n chÆt chÏ víi c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý, v× thÕ
ta thÊy xuÊt hiÖn kh¸i niÖm tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt g¾n liÒn víi nhau,
khã t¸ch rêi nhau, còng nh− kh«ng ®−îc phÐp t¸ch rêi nhau.
Tæ chøc qu¶n lý ®ßi hái ph¶i ®−îc trang bÞ cho c¸c nhµ tæ chøc qu¶n lý
nh÷ng kiÕn thøc cã hÖ thèng. HÖ thèng cã nghÜa lµ mét tËp hîp c¸c sù vËt
cã liªn hÖ vµ phô thuéc lÉn nhau ®Ó h×nh thµnh nªn mét tæng thÓ hoµn
chØnh. HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý cña doanh nghiÖp lµ hÖ thèng më (
opening system ) ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ ®Ó t¹o dùng nªn hÖ thèng tæ chøc
qu¶n lý mét doanh nghiÖp ph¶i xÐt ®Õn rÊt nhiÒu hÖ thèng kh¸c t¸c ®éng
tíi. Tù t¹o ra sù t¸ch biÖt gi÷a c¸c hÖ thèng lµm cho mäi ho¹t ®éng cña
doanh nghiÖp nhiÒu khi thÊt b¹i.
HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý doanh nghiÖp cho ®Õn nay lµ hÖ thèng phøc t¹p
trong ®iÒu kiÖn n−íc ta. C¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i
®−îc trang bÞ kiÕn thøc ®Ó ®iÒu hµnh tèt doanh nghiÖp cña m×nh, sinh lîi
chÝnh ®¸ng vµ phôc vô ®−îc thÞ tr−êng theo ®óng ®−êng lèi ph¸t triÓn
kinh tÕ cña ®Êt n−íc.
PDF by http://www.ebook.edu.vn 8
- - T¸c ®éng cña tæ chøc qu¶n lý lµ con ng−êi
Ho¹t ®éng qu¶n lý nh»m lµm cho tæ chøc thùc hiÖn ®−îc c¸c môc tiªu ®·
thiÕt lËp. Qu¶n lý ®Ò ra c¸c nguyªn t¾c ph¶i tu©n thñ nh»m tiÕn hµnh ph©n
tÝch c¸c ho¹t ®éng cña s¶n xuÊt, thóc ®Èy , kiÓm tra, hiÖu chØnh s¶n xuÊt
®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu cã chÊt l−îng nhÊt, ®óng thêi h¹n, chi phÝ tiÕt kiÖm
nhÊt. Tæ chøc qu¶n lý doanh nghiÖp thùc chÊt lµ ®iÒu khiÓn doanh nghiÖp
hoµn thµnh môc tiªu ®Ò ra.
Khi ph¶i tiÕn hµnh ®iÒu khiÓn, tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i tu©n theo c¸c quy
luËt cña ®iÒu khiÓn nãi chung vµ ®iÒu khiÓn cô thÓ trong m«i tr−êng
doanh nghiÖp.
Nguyªn t¾c chung cña ®iÒu khiÓn mét hÖ thèng lµ : hÖ ®iÒu khiÓn ph¶i cã
n¨ng lùc cao h¬n, cã ®é phøc t¹p nhiÒu h¬n hÖ bÞ ®iÒu khiÓn. NÕu hÖ bÞ
®iÒu khiÓn phøc t¹p h¬n hÖ ®iÒu khiÓn th× hÖ thèng sÏ cã nh÷ng trôc trÆc
x¶y ra. ThÝ dô nh− mét m¸y tÝnh ®iÖn tö ch¼ng h¹n. Mçi m¸y cã mét tÝnh
n¨ng vµ cÊu h×nh x¸c ®Þnh. HÖ ®iÒu hµnh chØ giíi h¹n trong cÊu h×nh cña
m¸y. NÕu ta ®ång thêi ra nhiÒu lÖnh mµ m¸y ch−a kÞp sö lý dÉn ®Õn t×nh
tr¹ng treo m¸y v× sö lý kh«ng kÞp. Sù c¶i thiÖn th−êng xuyªn , n©ng cao
chÊt l−îng th−êng xuyªn hÖ ®iÒu khiÓn cho thÝch øng víi nhiÖm vô cña
tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn doanh nghiÖp lµ yªu cÇu tÊt yÕu. §iÒu nµy lµ yªu
cÇu nghiªm kh¾c cña thêi kú míi cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ ngµy nay.
Mçi con ng−êi víi t− c¸ch lµ mét thµnh viªn trong hÖ bÞ ®iÒu khiÓn l¹i lµ
mét hÖ thèng phøc t¹p. Tõng ng−êi cã nh÷ng nhu cÇu , n¨ng lùc, tr×nh ®é,
t©m t−, nguyÖn väng còng nh− t×nh c¶m, søc khoÎ, hoµn c¶nh gièng nhau
vµ còng rÊt kh¸c nhau. Cho nªn ®iÒu khiÓn mét hÖ thèng cã con ng−êi
tham gia ®−îc coi lµ ®iÒu khiÓn mét hÖ thèng lín.
§iÒu khiÓn mét hÖ thèng cã con ng−êi tham gia ph¶i b¶o ®¶m hiÓu biÕt
hÕt ®−îc nh÷ng ®Æc ®iÓm sau ®©y:
+ Ph¶i n¾m v÷ng môc tiªu cña s¶n xuÊt vµ con ®−êng dÉn ®Õn môc tiªu.
§iÒu nµy cã nghÜa lµ, ng−êi l·nh ®¹o s¶n xuÊt ph¶i hiÓu ®−îc mÆt hµng sÏ
xuÊt x−ëng lµ mÆt hµng nµo , ph−¬ng thøc ®Ó chÕ t¹o, s¶n xuÊt ra mÆt
hµng Êy. Ng−êi ®øng ra tæ chøc s¶n xuÊt trong quy m« cña m×nh ph¶i biÕt
®−îc m×nh muèn g×, vµ b»ng c¸ch nµo ®Ó ®¹t ®−îc ý muèn Êy.
Ng−êi tæ chøc s¶n xuÊt cÇn cã ®ñ tr×nh ®é ®Ó hiÓu biÕt vÒ s¶n xuÊt trong
ph¹m vi m×nh phô tr¸ch.
Trong ®iÒu kiÖn cÇn n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm th−êng xuyªn, cÇn
®¸p øng nh÷ng nhu cÇu míi cña thÞ tr−êng, b¾t buéc ng−êi tæ chøc s¶n
xuÊt ph¶i th−êng xuyªn häc tËp, cËp nhËt tri thøc th× míi hoµn thµnh ®−îc
nhiÖm vô.
PDF by http://www.ebook.edu.vn 9
- Tr−íc ®©y, do ®Æc thï cña x· héi n−íc ta lµ mét n−íc ®i lªn tõ nghÌo nµn
vµ l¹c hËu, chóng ta l¹i ph¶i tr¶i qua hai cuéc chiÕn tranh chèng ngo¹i
x©m nªn ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt theo c«ng nghiÖp ho¸ gÆp nhiÒu khã kh¨n.
Tiªu chÝ lùa chän c¸n bé l¹i kh«ng dùa chÝnh vµo kü n¨ng nghÒ nghiÖp
nªn s¶n phÈm t¹o ra cã chÊt l−îng thÊp. PhÇn lín ng−êi lao ®éng trong
ngµnh x©y dùng kh«ng ®−îc ®µo t¹o cã hÖ thèng nªn chÊt l−îng c«ng
tr×nh kh«ng ®¹t . Còng do nÒn kinh tÕ ®i lªn tõ møc khëi ®iÓm rÊt thÊp
nªn yªu cÇu chÝnh lµ h·y cã s¶n phÈm cßn kh©u chÊt l−îng ®−îc xÕp sau
kh©u sè l−îng nªn thêi gian tíi ®©y, nh÷ng ng−êi tham gia trong tæ chøc
s¶n xuÊt x©y dùng ph¶i nç lùc phÊn ®Êu nhiÒu, ph¶i häc tËp nhiÒu.
+ Trong hÖ thèng cã con ng−êi tham gia, cÇn l−u ý ®Õn c¸c ®Æc ®iÓm sinh
vËt cña con ng−êi . Sinh vËt cã ®Æc tÝnh lµ th−êng xuyªn t¹o ra c¸c kh¸ng
thÓ chèng l¹i nh÷ng kÝch thÝch t¸c ®éng vµo nã nh− lµ mét b¶n n¨ng tù vÖ.
Cho nªn muèn ng−êi lao ®éng tham gia cã hiÖu qu¶ trong tæ chøc s¶n
xuÊt th× ph¶i lµm cho con ng−êi muèn lao ®éng.
§Ó cho con ng−êi muèn lao ®éng ph¶i cho hä thÊy râ r»ng lao ®éng mang
l¹i lîi Ých chÝnh cho b¶n th©n m×nh . Ph¶i ®i lµm vµ lµm tèt nhiÖm vô cña
m×nh míi cã l−¬ng, cã thu nhËp ®Ó nu«i sèng vµ ph¸t triÓn b¶n th©n m×nh.
Khi ng−êi lao ®éng kh«ng ham muèn lao ®éng th× kÕt qu¶ lao ®éng rÊt
thÊp. Khi ®ã, lao ®éng chØ lµ chiÕu lÖ, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, chÊt l−îng
s¶n phÈm lao ®éng kÐm.
CÇn t¹o ra nh÷ng kÝch thÝch ®Ó ng−êi lao ®éng ham c«ng viÖc cña m×nh.
Nh÷ng kÝch thÝch nµy lµ yÕu tè thóc ®Èy s¶n xuÊt nh− lµ tr¶ l−¬ng theo sè
l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm ®¹t ®−îc ch¼ng h¹n, thi ®ua vµ khen
th−ëng theo kÕt qu¶ thi ®ua lµ yÕu tè kÝch thÝch s¶n xuÊt.
Nguyªn t¾c ®Ó ng−êi lao ®éng ham lµm tèt nhiÖm vô cña m×nh lµ ph¶i ®Ó
ng−êi lao ®éng thÊy ®−îc nÕu hä hoµn thµnh cã hiÖu qu¶ cao c«ng viÖc
cña m×nh, hä sÏ ®−îc ®iÒu g× ®ã. H·y t¹o cho ng−êi lao ®éng lßng ham
muèn lao ®éng.
Tuy nhiªn, lµ sinh vËt nªn con ng−êi th−êng bÞ nh÷ng ph¶n øng tù th©n
lµm cho mäi kÝch thÝch bÞ nhµm ch¸n. §Æc ®iÓm nµy ®−îc gäi lµ tÝnh tr¬
nhên sinh häc. CÇn th−êng xuyªn n©ng cao møc ®é cña c¸c gi¶i ph¸p
kÝch thÝch, chèng l¹i hiÖu øng tr¬ nhên.
Kh«ng nh÷ng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p kÝch thÝch s¶n xuÊt tÝch cùc lµ nÕu
s¶n xuÊt tèt, ng−êi lao ®éng sÏ ®−îc thªm lîi Ých mµ cßn ph¶i thùc hiÖn
biÖn ph¸p kÝch thÝch tiªu cùc lµ nÕu s¶n xuÊt kÐm, ng−êi lao ®éng sÏ bÞ
thiÖt thßi ®iÒu g× ®ã. Thu lîi nÕu s¶n xuÊt tèt. Gi¶m lîi nÕu s¶n xuÊt kÐm.
Hai kiÓu kÝch thÝch ph¶i ®an xen vµ t¸c ®éng vµo ng−êi lao ®éng, t¹o nªn
nguån kÝch thÝch ®ång bé , chèng hiÖu øng tr¬ nhên trong con ng−êi lµ
nguyªn t¾c ®iÒu khiÓn hÖ thèng cã con ng−êi tham gia.
PDF by http://www.ebook.edu.vn 10
- Nh÷ng biÖn ph¸p kÝch thÝch s¶n xuÊt cô thÓ rÊt ®a d¹ng. Cã thÓ nh÷ng
kÝch thÝch thuéc vÒ lo¹i tinh thÇn, nh− nÕu s¶n xuÊt tèt, ®−îc cÊp giÊy
khen, ®−îc ®−a vµo b¶ng danh dù, ®−îc kÕt n¹p c«ng ®oµn, ®oµn thanh
niªn. Còng cã thÓ lµ nh÷ng kÝch thÝch vËt chÊt nh− t¨ng møc l−¬ng,
th−ëng tiÒn hay hiÖn vËt .
Lóc nµo còng cÇn l−u t©m ®Õn ®Æc tÝnh sinh vËt lµ tÝnh tr¬ nhên nªn ph¶i
th−êng xuyªn ®æi míi kiÓu hay møc ®é kÝch thÝch, t¹o cho ng−êi lao ®éng
cã lßng ham muèn s¶n xuÊt.
1. 2. Tæ chøc s¶n xuÊt
- Kh¸i niÖm :
Tæ chøc s¶n xuÊt lµ tËp hîp nh÷ng ho¹t ®éng nh»m t¹o ra cña c¶i hµng
ho¸ hay dÞch vô ®Ó cung øng c¸c nhu cÇu cña céng ®ång.
Lµ mét tæ chøc nªn tæ chøc s¶n xuÊt , kinh doanh ph¶i tu©n thñ c¸c
nguyªn t¾c h×nh thµnh nªn mét tæ chøc. Tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i ®Þnh râ c¬
chÕ vµ c¬ cÊu nh− mäi lo¹i tæ chøc kh¸c. Ngoµi ra do sù biÕn ®éng cña thÞ
tr−êng nªn tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i mÒm dÎo vµ cã tÝnh linh ho¹t theo c¸c
®iÒu kiÖn cô thÓ cña thÞ tr−êng . Tæ chøc s¶n xuÊt cã chøc n¨ng cung øng
hµng ho¸ hay dÞch vô cho thÞ tr−êng nªn lo¹i tæ chøc nµy ph¶i tu©n theo
nh÷ng quy luËt cña s¶n xuÊt hµng ho¸ hay dÞch vô cña thÞ tr−êng.
Tæ chøc s¶n xuÊt n»m trong c¬ cÊu chung cña nÒn kinh tÕ quèc d©n nªn
tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i tu©n theo nh÷ng ®Þnh chÕ cña mét ®¬n vÞ trong hÖ
thèng kinh tÕ x· héi cña quèc gia. Tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i thi hµnh c¸c
nghÜa vô víi Nhµ N−íc, ph¶i ho¹t ®éng theo ph¸p luËt vµ theo nh÷ng ®Þnh
h−íng chung cña ®−êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ cña Nhµ N−íc.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng
cña ®Þa ph−¬ng, b¶o ®¶m sù an toµn cho ng−êi lao ®éng , cho m«i tr−êng
sinh th¸i cña n¬i s¶n xuÊt.
- Môc tiªu cña tæ chøc s¶n xuÊt
Tæ chøc s¶n xuÊt hay dÞch vô ®−îc h×nh thµnh nh»m cung øng hµng ho¸
hay dÞch vô cho x· héi. X· héi trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng vµ ph¸t triÓn
cã nh÷ng nhu cÇu th−êng xuyªn n©ng cao vµ biÕn ®éng nªn môc tiªu cña
tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i ®¸p øng sù ph¸t triÓn nµy. Kinh tÕ thÞ tr−êng tån t¹i
sù c¹nh tranh nh»m t¹o ®−îc lîi Ých cho ng−êi tiªu dïng. Nhê c¹nh tranh
mµ x· héi ph¸t triÓn, s¶n xuÊt hµng ho¸ ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n.
Môc tiªu cña doanh nghiÖp ®−îc x©y dùng ph¶i phï hîp víi vèn ®¨ng ký
vµ vèn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Ph¶i x¸c ®Þnh râ ph¹m vi s¶n xuÊt vµ
PDF by http://www.ebook.edu.vn 11
- quy m« s¶n xuÊt. MÆt hµng s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn
kinh tÕ x· héi cña Nhµ N−íc vµ ®Þa ph−¬ng , n¬i qu¶n lý doanh nghiÖp.
Môc tiªu s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ph¶i ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn kinh
tÕ x· héi cña ®Êt n−íc, cña ®Þa ph−¬ng. Môc tiªu s¶n xuÊt ph¶i t¹o ra mÆt
hµng tiªn tiÕn, tham gia chung trong nÒn kinh tÕ cña quèc gia vµ ®Þa
ph−¬ng, kh«ng tr¸i víi ph¸p luËt vµ kh«ng ®−îc t¹o ra « nhiÔm m«i
tr−êng sinh th¸i cña khu vùc s¶n xuÊt.
- Yªu cÇu cña tæ chøc s¶n xuÊt
Tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi môc tiªu ®· x©y dùng. Sù phï hîp cña
tæ chøc s¶n xuÊt víi môc tiªu cÇn b¶o ®¶m ®−îc trªn c¸c mÆt quy m«, c¬
chÕ vµ c¬ cÊu. NhiÒu doanh nghiÖp ®· bµnh tr−íng c¬ së vËt chÊt, trang
bÞ, nhµ x−ëng lín h¬n môc tiªu s¶n xuÊt ®· ®−îc c¸c ®oµn kh¶o s¸t kinh
tÕ nhËn xÐt lµ con voi ®Î ra s¶n phÈm lµ c¸c h¹t ph©n chuét. C¬ cÊu cång
kÒnh, chØ riªng chi phÝ cho c«ng t¸c ch¨m nom c¬ së vËt chÊt vµ nu«i bé
m¸y qu¶n lý, ®iÒu hµnh ®· hÕt møc thu, kh«ng cßn ®ñ chi phÝ t¸i s¶n xuÊt,
ch−a nãi ®Õn t¸i s¶n xuÊt më réng.
Tæ chøc s¶n xuÊt cÇn tho¶ m·n yªu cÇu tiªn tiÕn. TÝnh tiªn tiÕn ®−îc thÓ
hiÖn ë ph−¬ng thøc s¶n xuÊt tiªn tiÕn, c«ng cô lao ®éng tiªn tiÕn, tæ chøc
s¶n xuÊt tiªn tiÕn, cã kÕ ho¹ch môc tiªu, cã kÕ ho¹ch chi tiÕt vµ kÕ ho¹ch
t¸c nghiÖp hoµn chØnh.
Tæ chøc s¶n xuÊt cã yªu cÇu tiÕt kiÖm. CÇn thiÕt ®Çu t− hoÆc chi phÝ bao
nhiªu cÇn dù liÖu tr−íc vµ b¶o ®¶m s¶n xuÊt trong ph¹m vi ®Þnh liÖu
tr−íc. CÇn thiÕt chi th× ph¶i chi. Kh«ng cÇn thiÕt th× ph¶i tiÕt kiÖm. TiÒn
b¹c, tµi s¶n, cña c¶i lµ do lao ®éng cùc nhäc mang l¹i.
Yªu cÇu cña c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt lµ ®¸p øng tÝnh linh ho¹t cña c¸c
nhu cÇu cña thÞ tr−êng. Tæ chøc s¶n xuÊt cÇn ®ñ ®é mÒm dÎo ®Ó më réng
nhÊt thêi hoÆc ng−îc l¹i co hÑp nhÊt thêi ph¹m vi s¶n xuÊt, còng nh− qu¸
tr×nh s¶n xuÊt.Tuy nhiªn kh«ng v× ph¶i b¶o ®¶m tÝnh linh ho¹t mµ lµm
mÊt tÝnh æn ®Þnh. ChØ s¶n xuÊt tèt khi tæ chøc æn ®Þnh. §iÒu nµy cã nghÜa
lµ ph¶i t¹o ra thÕ æn ®Þnh trong sù linh ho¹t vµ ph¶i dÔ thay ®æi , dÔ thÝch
øng víi c¸c yªu cÇu thay ®æi cña thÞ tr−êng nh−ng tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i
®ñ møc æn ®Þnh ®Ó gi¶i to¶ t©m lý bÊt ®Þnh cho ng−êi s¶n xuÊt.
Yªu cÇu quan träng cña tæ chøc s¶n xuÊt lµ tÝnh dÔ kiÓm so¸t. C¬ cÊu s¶n
xuÊt ph¶i t−êng minh. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña thµnh phÇn trong c¬
cÊu ph¶i râ rµng, m¹ch l¹c. Kh«ng ®Ó cho cã chång chÐo nhiÖm vô hoÆc
ph©n nhiÖm kh«ng râ rµng. Mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c thµnh phÇn cña
c¬ cÊu s¶n xuÊt cÇn ®−îc ®Þnh ®o¹t vµ tæ chøc phèi hîp nhÞp nhµng.
Kh«ng ®Ó x¶y ra lén xén, nhiÒu khi nh×n nhau mµ kh«ng ho¹t ®éng, hoÆc
PDF by http://www.ebook.edu.vn 12
- ho¹t ®éng bõa b·i, g©y l·ng phÝ kh¾c phôc sai do sù thiÕu minh b¹ch vÒ
ph©n c«ng, ph©n nhiÖm.
Tõng bé phËn ph¶i lÊy nhiÖm vô chung cña s¶n xuÊt lµm tiªu chÝ hµnh
®éng. Kh«ng v× lîi Ých côc bé mµ ¶nh h−ëng lîi Ých toµn côc.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¶i b¶o ®¶m tÝnh tin cËy: Ng−êi chØ ®¹o s¶n xuÊt tõng
cÊp ph¶i cã ®Çy ®ñ th«ng tin cña c¸c hÖ thèng con trong hÖ thèng mµ
m×nh qu¶n lý. Mäi ho¹t ®éng ®Òu cã ghi chÐp , thèng kª chi tiÕt vµ ®Çy
®ñ th«ng tin. Sæ s¸ch kÕ to¸n lµ hÖ thèng ghi chÐp biÕn ®éng tµi chÝnh
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¶i ®−îc ghi chÐp ®óng nghiÖp vô, ®Èy ®ñ vµ
kÞp thêi. Tµi liÖu kÕ to¸n ph¶i b¶o ®¶m tÝnh trung thùc vµ ®é tin cËy cÇn
thiÕt. HÖ thèng ghi chÐp kÕ to¸n ph¶i tu©n thñ ®óng vµ ®ñ c¸c quy ®Þnh
theo luËt ph¸p.
- Ph−¬ng ch©m, ph−¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt
- Tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i ®−îc nghiªn cøu tèt ®Ó gióp tËp thÓ c¸n bé vµ
c«ng nh©n trong ®¬n vÞ ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu ®Ò ra mét c¸ch thuËn lîi
nhÊt, cã hiÖu qu¶ nhÊt.
- C¸c biÖn ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i bÒn v÷ng , t¹o cho s¶n xuÊt æn
®Þnh, ph¸t huy hÕt nç lùc cña c¸ nh©n vµ tËp thÓ tham gia trong tæ chøc
s¶n xuÊt.
- CÇn t¹o ra t©m lý tin cËy trong c«ng nh©n b»ng quy tr×nh s¶n xuÊt ®−îc
bbµn b¹c kü l−ìng, c«ng nh©n ®−îc hiÓu biÕt râ rµng vÒ mäi thao t¸c sÏ
thùc hiÖn, ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt æn ®Þnh, ®ßi hái tr×nh ®é cao trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt. Ng−êi c«ng nh©n s¶n xuÊt ph¶i yªn t©m víi c«ng viÖc, kh«ng bÞ
nh÷ng khã kh¨n cña cuéc sèng hay t×nh tr¹ng bÊp bªnh cña c«ng ¨n, viÖc
lµm g©y ra sù bÊt æn t©m lý.
- §¬n vÞ s¶n xuÊt ph¶i ®oµn kÕt, nhÊt trÝ, kh«ng cã m©u thuÉn néi bé.
Kh«ng khÝ s¶n xuÊt lu«n lu«n khÝch b¸c lÉn nhau gi÷a c«ng nh©n víi
nhau lµ nguån gèc gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng. T×nh tr¹ng bÌ ph¸i trong
c«ng nh©n lµm cho kh«ng khÝ cña s¶n xuÊt thiÕu æn ®Þnh. §©y chÝnh lµ
nguån gèc cña sù t¹o ra s¶n phÈm chÊt l−îng xÊu.
- Ph¶i huÊn luyÖn vµ cã biÖn ph¸p gi¸o dôc ®Ò cao tÝnh kû luËt trong s¶n
xuÊt ®ång thêi víi ph¸t huy hÕt s¸ng t¹o, nç lùc c¸ nh©n. Ng−êi c«ng
nh©n kh«ng chÊp hµnh lÖnh s¶n xuÊt cña ph©n x−ëng, kh«ng tu©n thñ
nghiªm ngÆt quy tr×nh s¶n xuÊt lµ ®Çu mèi cña sù gi¶m thÊp chÊt l−îng.
PDF by http://www.ebook.edu.vn 13
- CÇn huÊn luyÖn tÝnh tù gi¸c trong s¶n xuÊt, gi¸o dôc ®¹o ®øc nghÒ
nghiÖp, l−¬ng t©m vµ tr¸ch nhiÖm víi s¶n phÈm, víi kh¸ch hµng.
- Tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i ®−îc th−êng xuyªn xem xÐt vµ chØnh lý ®Ó ®¶m
b¶o tÝnh gän nhÑ . Sù cång kÒnh cña tæ chøc lµm gi¶m tÝnh hiÖu qu¶ cña
s¶n xuÊt, lµ ®Çu mèi kÐo theo sù chËm trÔ, quan liªu, lµm gi¶m n¨ng suÊt
vµ hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt. S¶n xuÊt trong m«i tr−êng kinh tÕ thÞ tr−êng cÇn
nhanh. Gi÷ g×n bÝ mËt cña bÝ quyÕt s¶n xuÊt, t¹o bÊt ngê cho thÞ tr−êng ®Ó
chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh lµ ®Æc ®iÓm tù b¶o vÖ s¶n xuÊt, b¶o vÖ
c¬ së s¶n xuÊt cña m×nh. ThÞ tr−êng vµ thÞ hiÕu tiªu dïng th−êng xuyªn
n©ng cao nªn tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i nh¹y víi nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ
tr−êng. Th«ng tin kinh tÕ lµ nguån ®Ó ph¶n ¸nh tÝnh nh¹y víi thÞ tr−êng
cña doanh nghiÖp. Ph©n tÝch th«ng tin mét c¸ch khoa häc, ®ñ luËn cø ,
®óng theo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ ®−êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ
N−íc lµ sù b¶o ®¶m cho tæ chøc s¶n xuÊt ®−îc gän nhÑ. §Çy ®ñ th«ng tin,
n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ N−íc còng nh− ®−êng lèi ph¸t
triÓn cña doanh nghiÖp t¹o cho s¶n xuÊt sù æn ®Þnh, sù yªn t©m thùc hiÖn
kÕ ho¹ch s¶n xuÊt.
- Sù æn ®Þnh trong s¶n xuÊt lµ sù kh«ng bÞ bÊt ngê tr−íc nh÷ng biÕn ®éng
cña thÞ tr−êng. Mäi biÕn ®éng ®Òu ®−îc dù liÖu tr−íc th× s¶n xuÊt sÏ
kh«ng bÞ nh÷ng biÕn ®éng g©y trë ng¹i cho s¶n xuÊt. Tæ chøc s¶n xuÊt
thÝch øng víi biÕn ®éng, chñ ®éng víi biÕn ®éng t¹o ra thÕ æn ®Þnh trong
tæ chøc s¶n xuÊt. Trong tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i cã bé phËn chuyªn thu thËp
vµ ph©n tÝch th«ng tin nh»m kh«ng bÞ bÊt ngê tr−íc sù biÕn ®éng cña thÞ
tr−êng, ®ång thêi lu«n cã gi¶i ph¸p ®èi phã víi biÕn ®éng Êy. B¶n chÊt
cña tù nhiªn lµ biÕn ®æi vµ ngÉu nhiªn. CÇn dù b¸o thÞ tr−êng qua viÖc thu
thËp vµ sö lý th«ng tin chÝnh x¸c ®Ó thiÕt lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt sÏ ®−a
doanh nghiÖp vµo thÕ æn ®Þnh, t¹o n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt.
1. 3. Tæ chøc s¶n xuÊt x©y dùng c¬ b¶n
- S¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n
Tæ chøc s¶n xuÊt x©y dùng lµ c¸c ho¹t ®éng t¹o ra s¶n phÈm x©y dùng.
S¶n phÈm x©y dùng lµ c¬ së vËt chÊt phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng cña ®êi
sèng con ng−êi, phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t vËt chÊt hoÆc tinh
thÇn vµ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt , t¹o ra cña c¶i cho x· héi cña con ng−êi.
V× lý do an toµn vµ ph¸t triÓn, con ng−êi cÇn cã nhµ ë. Nhµ ë lµ s¶n phÈm
x©y dùng c¬ b¶n. §Ó ®i l¹i, giao th«ng, cÇn cã ®−êng x¸, cÇu cèng.
§−êng x¸, cÇu cèng lµ s¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n. §Ó s¶n xuÊt, cÇn cã
PDF by http://www.ebook.edu.vn 14
- nhµ m¸y. Nhµ m¸y lµ s¶n phÈm x©y dùng. S¶n phÈm x©y dùng lµ ph−¬ng
tiÖn cho c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña x· héi.
S¶n phÈm x©y dùng mang tÝnh chÊt dÞch vô, phôc vô cho mét hoÆc nhiÒu
môc ®Ých cña con ng−êi. Nh−ng s¶n phÈm x©y dùng nhiÒu khi lµ môc
®Ých cña lao ®éng x· héi.
Nhµ ë, nÕu chØ xÐt ý nghÜa dÞch vô th× lµ n¬i ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng.
Nh−ng ®· qu¸ l©u råi, con ng−êi mong muèn cã chç ë æn ®Þnh vµ l©u dµi
nªn nhµ ë còng lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña nhiÒu ng−êi. Khi ®ã nhµ ë biÕn
thµnh môc ®Ých cña s¶n xuÊt x· héi.
- S¶n phÈm x©y dùng lµ kÕt qu¶ ®Çu t− cña c¸c h×nh thøc :
+ X©y dùng míi
+ C¶i t¹o
+ Më réng
+ §Çu t− chiÒu s©u.
C«ng tr×nh x©y dùng míi lµ nh÷ng dù ¸n cã c«ng tr×nh ®−îc t¹o nªn trªn
khu ®Êt míi nhËn. Trªn khu ®Êt nµy cã thÓ ®· cã s¶n phÈm do con ng−êi
t¹o ra nh− hoa mµu, c©y cèi. Cã thÓ trªn khu ®Êt nµy cã nhµ cöa ®· x©y
dùng. Còng cã thÓ khu ®Êt nµy cßn hoang ho¸, chØ cã c©y cèi mäc s½n,
kh«ng do ng−êi trång.
Víi nh÷ng khu ®Êt ®ang cã hoa mµu hoÆc cã c«ng tr×nh tõ tr−íc, ng−êi
chñ ®Çu t− míi ph¶i tiÕn hµnh ®Òn bï cho chñ ®ang sö dông nay bÞ thu håi
míi ®−îc sö dông theo môc ®Ých ®Çu t− ®−îc duyÖt.
S¶n phÈm x©y dùng lµ s¶n phÈm c¶i t¹o khi ®· cã s½n c«ng tr×nh ®ang
ho¹t ®éng . C«ng tr×nh ®ang ho¹t ®éng nµy kh«ng cßn phï hîp víi nhiÖm
vô míi nªn ®−îc phÐp c¶i t¹o. C«ng tr×nh ®−îc c¶i t¹o lµ c«ng tr×nh ®−îc
phÐp söa ch÷a , n©ng cÊp, ®iÒu chØnh d©y chuyÒn c«ng n¨ng nh»m ®¸p
øng nhiÖm vô míi. C¶i t¹o mét c«ng tr×nh s½n cã nh»m gi¶m chi phÝ ®Çu
t− so víi x©y dùng míi. RÊt kh«ng cã ý nghÜa khi chi phÝ ®Çu t− cho c«ng
tr×nh c¶i t¹o l¹i lín h¬n chi phÝ cho c«ng tr×nh x©y dùng míi.
S¶n phÈm x©y dùng ®−îc t¹o nªn theo h×nh thøc ®Çu t− më réng lµ s¶n
phÈm ®−îc t¹o ra trªn c¬ së ®· cã c«ng tr×nh ®−îc x©y dùng tr−íc ®©y
nh−ng nay c«ng tr×nh Êy kh«ng phï hîp víi nhiÖm vô míi vÒ quy m« s¶n
xuÊt. Lµm cho c«ng tr×nh t¨ng quy m« nhê viÖc x©y dùng thªm diÖn tÝch
sö dông, mua s¾m thªm kh«ng nhiÒu trang bÞ míi ®Ó c«ng tr×nh ®¸p øng
nhiÖm vô míi lµ viÖc lµm nh»m gi¶m chi phÝ ®Çu t− so víi h×nh thøc x©y
dùng míi mµ vÉn ®¸p øng yªu cÇu. Th−êng møc ®Çu t− cho c«ng tr×nh më
PDF by http://www.ebook.edu.vn 15
- réng kh«ng nhiÒu l¾m so víi ®Çu t− míi ®Ó t¹o ra c«ng tr×nh cã tÝnh n¨ng
sö dông t−¬ng tù.
S¶n phÈm x©y dùng do h×nh thøc ®Çu t− lµ ®Çu t− chiÒu s©u gåm s¶n phÈm
cã trang bÞ s¶n xuÊt ®−îc thay ®æi, ®iÒu chØnh mµ viÖc lµm thªm diÖn tÝch
míi lµ kh«ng ®¸ng kÓ so víi tæng sè tiÒn ®Çu t−. Sù thay ®æi hoÆc mua
s¾m thªm trang bÞ mµ kh«ng cÇn lµm thªm nhiÒu diÖn tÝch míi mµ c«ng
tr×nh vÉn ®¸p øng ®−îc c«ng n¨ng lµ sù tiÕt kiÖm trong ®Çu t−. CÇn l−u ý
r»ng s¶n phÈm x©y dùng lµ ®Ó phôc vô cho mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt hoÆc
sö dông kh¸c nªn tiÕt kiÖm ®−îc ®Çu t− cho vá nhµ lµ ®iÒu cã ý nghÜa.
Qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm x©y dùng ®−îc kh¸i qu¸t ho¸ qua s¬ ®å:
2. Ph−¬ng tiÖn
1. Lao ®éng 3.VËt liÖu x©y dùng
C«ng cô
4. Th«ng qua c¸c t¸c
®éng c«ng nghÖ s¶n xuÊt
5. S¶n phÈm
X©y dùng
Tr−íc ®©y, ®Ó t¹o ra s¶n phÈm x©y dùng cô thÓ vµ trùc tiÕp, ng−êi
ta dõng thuËt ng÷ kü thuËt thi c«ng. Qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ thÓ nghiÖm
nhiÒu n¨m, ng−êi nghiªn cøu ®· cè g¾ng t×m tßi nh÷ng mèi quan hÖ,
nh÷ng nguyªn t¾c cña c¸c kh©u trong kü thuËt thi c«ng ®Ó thÊy mèi giµng
buéc gi÷a chóng víi nhau. Khi ph¸t hiÖn ®−îc c¸i luËn lý cña c¸c kh©u
trong kü thuËt thi c«ng, kü thuËt ®· ®−îc n©ng lªn mét møc: ®ã lµ c«ng
nghÖ.
techniques + logiques = technology
(Kü thuËt n©ng lªn thµnh luËn lý ®ã lµ c«ng nghÖ )
PDF by http://www.ebook.edu.vn 16
- - C¸c ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n
S¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n tuy lµ s¶n phÈm c«ng nghiÖp nh−ng l¹i
rÊt kh«ng gièng c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp kh¸c. Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña
s¶n phÈm x©y dùng ®· ¶nh h−ëng rÊt nhiÒu ®Õn qu¸ tr×nh chÕ t¹o ra nã.
+S¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n chiÕm diÖn réng, chiÕm kh«ng gian lín vµ
g¾n liÒn víi mÆt ®Êt ( hoÆc mÆt n−íc trªn ®Êt).
Tõ ®Æc ®iÓm nµy, chóng ta thÊy kh«ng thÓ che phñ hoÆc khã che
phñ cho s¶n phÈm x©y dùng trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm. C¸c t¸c
nh©n thêi tiÕt, khÝ hËu, thiªn nhiªn mÆc søc ¶nh h−ëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt. ViÖc c¸c t¸c nh©n thiªn nhiªn t¸c ®éng khiÕn cho khi lËp kÕ ho¹ch
s¶n xuÊt x©y dùng cÇn dù liÖu mäi kh¶ n¨ng ®Ó tr¸nh nh÷ng t¸c ®éng tiªu
cùc. Chóng ta biÕt ®Æc ®iÓm khÝ hËu cña n−íc ta lµ cã hai mïa m−a vµ
n¾ng râ rÖt. CÇn s¾p xÕp sao ®Ó khi kh«ng m−a, tiÕn hµnh nh÷ng viÖc
ngoµi trêi ®Ó khi m−a lµm nh÷ng viÖc trong m¸i che. C¸c t¸c nh©n thiªn
nhiªn b×nh th−êng kh«ng ®−îc xem nh− khã kh¨n ®ét xuÊt ®Ó kÐo dµi thêi
h¹n thi c«ng. Ng−êi lËp kÕ ho¹ch thi c«ng ph¶i l−êng tr−íc ®iÒu kiÖn
thiªn nhiªn t¸c ®éng mµ dù b¸o vµ ®iÒu nµy ®−îc ph¶n ¸nh trong thêi h¹n
thùc hiÖn dù ¸n khi dù thÇu x©y l¾p.
Do chiÕm diÖn réng, chiÕm kh«ng gian lín vµ g¾n liÒn víi mÆt ®Êt
nªn khi chÕ t¹o s¶n phÈm x©y dùng, vËt liÖu ®Ó chÕ t¹o ph¶i vËn chuyÓn
tõ n¬i khai th¸c ®−a vÒ ®Õn vÞ trÝ x©y dùng c«ng tr×nh. Tõ ®iÒu nµy, kh©u
vËn chuyÓn quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng. C«ng t¸c vËn chuyÓn
chiÕm tû lÖ lín trong c«ng søc vµ gi¸ thµnh x©y dùng.
C¸c yÕu tè ®Þa chÊt c«ng tr×nh, ®Þa chÊt thuû v¨n khu vùc x©y dùng
¶nh h−ëng nhiÒu ®Õn s¶n xuÊt x©y dùng do s¶n phÈm x©y dùng g¾n liÒn
víi mÆt ®Êt, mÆt n−íc. ViÖc sö lý nÒn mãng, chèng c¸c sù cè lón. sôt, n-
−íc ngÇm, c¸t ch¶y lµ nh÷ng khã kh¨n cÇn ®−îc dù liÖu tr−íc trong qu¸
tr×nh thi c«ng vµ cã biÖn ph¸p ®Ó ng¨n ngõa.
Ngoµi ra cßn nh÷ng yÕu tè con ng−êi vµ x· héi g©y ra c¸c t¸c ®éng
tiªu cùc do ®Æc ®iÓm s¶n phÈm x©y dùng chiÕm kh«ng gian lín, chiÕm
diÖn réng g©y ra: sù b¶o vÖ chèng ph¸ ho¹i, chèng mÊt c¾p tµi s¶n, chèng
vi ph¹m ®Þa giíi x©y dùng, chèng ph¸ ho¹i v« h×nh do s¶n phÈm, b¸n
thµnh phÈm x©y dùng bÞ ph¬i lé d−íi bÇu trêi cã nh÷ng t¸c ®éng cña m−a,
n¾ng vµ c¸c ®iÒu kiÖn thay ®æi cña khÝ hËu, thêi tiÕt....
PDF by http://www.ebook.edu.vn 17
- + Thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm x©y dùng dµi:
So víi s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm c«ng nghiÖp kh¸c, thêi gian chÕ t¹o s¶n
phÈm x©y dùng dµi nhiÒu ngµy, nhiÒu th¸ng, nhiÒu n¨m. Thêi gian chÕ
t¹o dµi qua nhiÒu mïa khÝ hËu nªn nh÷ng yÕu tè thiªn nhiªn t¸c ®éng
m¹nh mÏ ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng. Do ®Æc ®iÓm cña mçi mïa khÝ
hËu, khi s¶n xuÊt x©y dùng cÇn tÝnh to¸n, dù liÖu ®Ó tr¸nh nh÷ng bÞ ®éng
khi cã t×nh huèng bÊt th−êng do khÝ hËu sinh ra.
Khi thêi gian chÕ t¹o dµi cßn nh÷ng ¶nh h−ëng cña con ng−êi, cña
x· héi t¸c ®éng nh− nh÷ng biÕn ®éng do thay ®æi tæ chøc, thay ®æi chñ tr-
−¬ng s¶n xuÊt, ®Çu t−, x©y dùng c«ng tr×nh.
Thêi gian chÕ t¹o dµi lµm t¨ng chi phÝ b¶o qu¶n vËt t−, b¶o qu¶n
c«ng tr×nh. Ngoµi ra, vËt t−, b¸n thµnh phÈm cßn bÞ gi¶m thÊp chÊt l−îng
do ph¶i b¶o qu¶n l©u .
+ §Æc ®iÓm vÒ tÝnh ®a d¹ng vµ phøc hîp cña s¶n phÈm x©y dùng:
S¶n phÈm x©y dùng cã rÊt nhiÒu h×nh th¸i kh¸c nhau ( ph¶n ¸nh tÝnh ®a
d¹ng): vÒ qui m«, vÒ lo¹i d¹ng, vÒ kÝch cì, vÒ sö dông vèn ®Çu t−... S¶n
phÈm x©y dùng l¹i do rÊt nhiÒu chñng lo¹i nghÒ nghiÖp, lo¹i nh©n lùc
kh¸c nhau tham gia chÕ t¹o, rÊt nhiÒu chñng lo¹i vËt liÖu t¹o thµnh ( ph¶n
¸nh tÝnh phøc hîp). Do nhiÒu ®¬n vÞ cã nh÷ng nghiÖp vô kh¸c nhau cïng
tham gia s¶n xuÊt trªn c«ng tr×nh vµo nh÷ng thêi ®iÓm klh«ng nhÊt thiÕt
lµ trïng nhau nªn viÖc tæ chøc phèi hîp cho ®ång bé, kh«ng bÞ ®îi chê
nhau, t¹o nªn sù nhÞp nhµng, ¨n ý, ®iÒu hoµ lµ sù khã kh¨n cña ®iÒu khiÓn
s¶n xuÊt x©y dùng. Tõ ®Æc ®iÓm ®a d¹ng vµ phøc hîp cña s¶n phÈm x©y
dùng nªn ®iÒu khiÓn s¶n xuÊt x©y dùng ®ßi hái c¸c tiªu chuÈn vÒ qu¶n lý
vµ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt phøc t¹p h¬n c¸c s¶n xuÊt kh¸c.
+ Nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c:
NhiÒu t¸c gi¶ ph−¬ng T©y ®−a ra nh÷ng ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng
rÊt kh¸c nhau nh−ng tùu trung cã c¸c ý mµ ng−êi tæ chøc s¶n xuÊt x©y
dùng cÇn l−u t©m lµ :
• C¸c doanh nghiÖp x©y dùng th−êng lµ nhá hoÆc doanh nghiÖp nhá
chiÕm ®¹i ®a sè.
• Chi phÝ nh©n c«ng trong s¶n phÈm kh¸ cao do phÇn lín s¶n phÈm
®−îc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc.
PDF by http://www.ebook.edu.vn 18
- • Gi¸ c¶ trong ngµnh x©y dùng t¨ng nhanh, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng
chËm, møc trang bÞ cho c«ng cô lao ®éng thÊp h¬n so víi c¸c
ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c vµ vai trß cña Nhµ N−íc nhóng vµo qu¸
tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng th−êng lµ lín so víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp
kh¸c.
- VÒ lao ®éng trong x©y dùng c¬ b¶n :
*Lao ®éng trong x©y dùng lµ lao ®éng cã nghÒ nghiÖp.
Tr−íc ®©y, ng−êi n«ng d©n tù x©y nhµ cho m×nh. Do tù th©n cuéc
sèng ®ßi hái mµ con ng−êi tù ph¶i x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh . Ngµy nay,
nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng ®· phøc t¹p, v−ît ra ngoµi khu«n khæ tù cung
tù cÊp nªn con ng−êi muèn lµm ®−îc c¸c c«ng tr×nh ph¶i ®−îc ®µo t¹o.
X· héi ph¸t triÓn ngµy nay phÇn v× ph©n c«ng x· héi, phÇn v× lao ®éng
trong x©y dùng ®ßi hái cã kiÕn thøc vµ tay nghÒ cao, nªn b¾t buéc lao
®éng trong x©y dùng ph¶i lµ lao ®éng cã nghÒ nghiÖp .
HiÖn nay sè ng−êi tham gia lao ®éng trong ngµnh x©y dùng ë n−íc ta tíi
trªn 1,3 triÖu ng−êi. Tuy nhiªn sè ng−êi ®· qua tr−êng häc c¸c cÊp tõ
c«ng nh©n ®Õn sau ®¹i häc míi chiÕm kh«ng qu¸ 20% nªn chÊt l−îng
c«ng tr×nh x©y dùng lµ mèi lo kh¸ bao trïm. CÇn ph¶i gi¸o dôc nghÒ
nghiÖp cho c«ng nh©n tham gia trong ngµnh x©y dùng ®Ó tiÕn tíi, ng−êi
lao ®éng lµm c«ng t¸c g× th× ph¶i ®−îc ®µo t¹o vÒ nghiÖp vô Êy vµ ph¶i cã
chøng chØ ®· ®−îc ®µo t¹o.
* Lao ®éng trong x©y dùng cÇn ®−îc tæ chøc theo khoa häc.
D o sù ph¸t triÓn cña nghÒ nghiÖp, do quy m« c«ng tr×nh x©y
dùng ngµy cµng lín vµ møc ®é phøc t¹p ngµy cµng cao, sè
ng − êi cÇn tËp trung ®Ó thùc hiÖn x©y dùng c«ng tr×nh ngµy
cµng lín nªn tæ chøc lao ®éng trong x©y dùng ®ßi hái ph¶i
® − îc tæ chøc theo khoa häc.
Ph−¬ng h−íng ®Ó tæ chøc lao ®éng theo khoa häc cã nh÷ng nÐt chñ
yÕu sau ®©y:
(i) C¶i tiÕn viÖc tæ chøc vµ phôc vô n¬i lµm viÖc.
(ii) ¸p dông ph−¬ng ph¸p vµ thao t¸c lao ®éng tiªn tiÕn.
(iii) C¶i tiÕn ph©n c«ng vµ hîp t¸c trong lao ®éng.
(iv) Hoµn thiÖn ®Þnh møc lao ®éng
(v) §µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é ng−êi lao ®éng.
(vi) C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng.
(vii) KÕt hîp lao ®éng vµ nghØ ng¬i.
PDF by http://www.ebook.edu.vn 19
- (viii) T¨ng c−êng ý thøc tæ chøc, kû luËt.
(ix) Hîp lý tæ chøc lao ®éng cña ng−êi lao ®éng.
(x) C¶i tiÕn c«ng t¸c tæ chøc cña c¸n bé.
* Lao ®éng trong x©y dùng lµ lao ®éng cã ®Þnh møc:
§Þnh møc lµ l−îng thêi gian , vËt t−, giê c«ng, giê m¸y ®−îc phÐp sö
dông ®Ó thùc hiÖn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Thùc hiÖn ®Þnh møc nh»m lµm
cho ng−êi lao ®éng ph¶i quan t©m ®Õn kÕt qu¶ c«ng viÖc cña m×nh thùc
hiÖn. Lµm viÖc theo ®Þnh møc vµ thô h−ëng kÕt qu¶ lao ®éng theo ®Þnh
møc lµ mét biÖn ph¸p kÝch thÝch s¶n xuÊt. §Þnh møc lao ®éng phô thuéc
sù hiÓu biÕt vÒ nghÒ nghiÖp, phô thuéc tay nghÒ cña c«ng nh©n, phô thuéc
tr×nh ®é sö dông m¸y mãc, c«ng cô.
Trong tõng c«ng viÖc ®Òu cã ®Þnh møc nh©n c«ng vµ ®Þnh møc vËt liÖu sö
dông. NhiÖm vô c¬ b¶n cña ®Þnh møc kü thuËt lao ®éng lµ mang l¹i hiÖu
qu¶ kinh tÕ, gãp phÇn gi¸o dôc l−¬ng t©m nghÒ nghiÖp, ®¹o ®øc lao ®éng.
Nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu vµ cô thÓ cña ®Þnh møc lao ®éng lµ:
# Hîp lý ho¸ lao ®éng lµm tiÒn ®Ò ®Þnh ra hao phÝ lao ®éng, hao phÝ
thêi gian sö dông m¸y.
# X¸c ®Þnh ®−îc hao phÝ lao ®éng vµ thêi gian sö dông m¸y.
# Thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng
- C ¸c h×nh thøc tæ chøc doanh nghiÖp:
T heo së h÷u t h× doanh nghiÖp chia ra:
D oanh nghiÖp x©y dùng mét chñ së h÷u :
D oanh nghiÖp Nhµ N − íc hay doanh nghiÖp t − n h©n
D oanh nghiÖp ®a së h÷u:
C «ng ty tr¸chnhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty mÑ con,
tËp ®oµn x©y dùng.
T heo ngµnh nghÒ hoÆc s¶n phÈm x©y dùng b ao gåm:
C«ng ty x©y dùng c«ng nghiÖp
C«ng ty x©y dùng nhµ ë
C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh m«i tr − êng ®« thÞ
C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh ho¸ chÊt
C«ng ty tu söa vµ t«n t¹o c«ng tr×nh v¨n ho¸
PDF by http://www.ebook.edu.vn 20
nguon tai.lieu . vn