Xem mẫu
- TÝNH CHUY£N NGHIÖP CñA B¸O CHÝ HIÖN §¹I
- Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn
L£ THU Hµ(*)
vµ NH¹C PHAN LINH(**)
tæng thuËt
T r¶i qua h¬n 80 n¨m h×nh thµnh vµ
ph¸t triÓn, b¸o chÝ c¸ch m¹ng ViÖt
Nam ®· cã nh÷ng b−íc ph¸t triÓn m¹nh
vµ thùc tiÔn". D−íi ®©y lµ nh÷ng néi
dung chÝnh ®−îc tr×nh bµy vµ th¶o luËn
t¹i Héi th¶o.
mÏ c¶ vÒ sè l−îng, chÊt l−îng, lo¹i h×nh. I. Tæng quan vÒ tÝnh chuyªn nghiÖp cña b¸o chÝ
TÝnh ®Õn th¸ng 3/2011, trong lÜnh vùc 1. §Ó t×m ra ®Þnh nghÜa t−¬ng ®èi
b¸o in, c¶ n−íc cã 745 c¬ quan b¸o chÝ víi chuÈn x¸c vµ thèng nhÊt vÒ tÝnh chuyªn
1.003 Ên phÈm. Ph¸t thanh, truyÒn h×nh nghiÖp cña b¸o chÝ kh«ng ph¶i lµ ®iÒu dÔ
cã 3 ®µi Trung −¬ng (VTV, VTC, VOV) dµng. NhiÒu ý kiÕn cho r»ng, tÝnh
vµ c¸c ®µi ph¸t thanh - truyÒn h×nh ®Þa chuyªn nghiÖp cña nhµ b¸o thÓ hiÖn ë
ph−¬ng víi 200 kªnh ch−¬ng tr×nh trong nh÷ng phÈm chÊt chÝnh trÞ - x· héi, ®¹o
n−íc vµ 67 kªnh n−íc ngoµi (®ang ®−îc ®øc nghÒ nghiÖp, ë ph−¬ng ph¸p, c¸ch
ph¸t trªn hÖ thèng truyÒn h×nh tr¶ tiÒn). thøc hµnh nghÒ mét c¸ch khoa häc, hiÖu
C¶ n−íc cã 46 b¸o ®iÖn tö vµ t¹p chÝ ®iÖn qu¶; ë sù hiÓu biÕt s©u s¾c víi c¸c mèi
tö, 287 trang tin ®iÖn tö cña c¸c c¬ quan quan hÖ, c¬ chÕ vËn hµnh trong lÜnh vùc
b¸o chÝ vµ hµng ngµn trang tin ®iÖn tö b¸o chÝ; ë sù tinh th«ng, thuÇn thôc c¸c
cña c¸c c¬ quan cña §¶ng, Nhµ n−íc vµ kü n¨ng nghÒ nghiÖp; ë kh¶ n¨ng sö
ChÝnh phñ, c¸c ®oµn thÓ, héi, hiÖp héi vµ dông vµ thÝch nghi c¸c lo¹i h×nh ph−¬ng
doanh nghiÖp. Sè l−îng nhµ b¸o chuyªn tiÖn kü thuËt hiÖn ®¹i phôc vô cho ho¹t
nghiÖp ®−îc cÊp thÎ lµ gÇn 17.000 ng−êi. ®éng nghÒ nghiÖp.
Cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ ®ã, yªu Nh−ng, tùu chung l¹i, cã thÓ nãi, bèn
cÇu n©ng cao tÝnh chuyªn nghiÖp, x©y vÊn ®Ò c¬ b¶n ®Ó h×nh thµnh tÝnh chuyªn
dùng ®éi ngò c¸c nhµ b¸o cã t©m, cã tÇm, nghiÖp trong b¸o chÝ ViÖt Nam, lµ: thø
®¶m ®−¬ng ®−îc nhiÖm vô chÝnh trÞ cña nhÊt, ng−êi lµm b¸o chuyªn nghiÖp ViÖt
®Êt n−íc ®ang lµ yªu cÇu bøc thiÕt ®èi Nam kh«ng chØ lµ ng−êi lµm nghÒ b¸o
víi tÊt c¶ c¸c c¬ quan b¸o chÝ. th«ng th−êng mµ tr−íc hÕt cÇn coi träng,
Ngµy 18/6 võa qua, Héi Nhµ b¸o nªu cao tÝnh tr¸ch nhiÖm x· héi, nghÜa
ViÖt Nam vµ Häc viÖn B¸o chÝ - Tuyªn vô c«ng d©n.(*)RÌn luyÖn tÝnh chuyªn
truyÒn phèi hîp tæ chøc Héi th¶o khoa nghiÖp cña ng−êi lµm b¸o, tr−íc hÕt lµ
häc quèc gia "TÝnh chuyªn nghiÖp cña
b¸o chÝ hiÖn ®¹i - Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn (*) (**)
, ThS., Häc viÖn B¸o chÝ vµ Tuyªn truyÒn.
- 38 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011
rÌn luyÖn tinh thÇn v× Tæ Quèc v× nh©n Nh×n tõ gãc ®é vai trß, chøc n¨ng cña
d©n. Thø hai, chØ cã lßng say mª nghÒ b¸o chÝ, ý nghÜa x· héi tÝch cùc cña s¶n
nghiÖp ch©n chÝnh vµ tinh thÇn tr¸ch phÈm b¸o chÝ chÝnh lµ c¨n cø ®¸nh gi¸
nhiÖm x· héi cao míi cã thÓ v−¬n lªn møc ®é chuyªn nghiÖp cao nhÊt. Theo
thµnh nhµ b¸o chuyªn nghiÖp. Thø ba, h−íng tiÕp cËn nµy, tÝnh chuyªn nghiÖp
ng−êi lµm b¸o ph¶i kh«ng ngõng häc tËp cña b¸o chÝ kh«ng ph¶i lÊy th−íc ®o tõ
chÝnh trÞ, v¨n hãa, ngo¹i ng÷, th−êng sù ph¸t triÓn cña kü thuËt, c«ng nghÖ,
xuyªn cËp nhËt kiÕn thøc, tiÕp cËn vµ sö mµ quan träng h¬n c¶ vÉn lµ gi¸ trÞ thùc
dông thµnh th¹o c¸c kü thuËt cña nghÒ tiÔn, tÇm ¶nh h−ëng, t¸c dông mµ s¶n
nghiÖp vµ quan träng lµ ®¾m m×nh trong phÈm b¸o chÝ mang l¹i. Ph−¬ng ch©m
thùc tiÔn. Thø t−, trung thùc, kû c−¬ng, “viÕt cho ai?”, “viÕt ®Ó lµm g×?” cÇn ph¶i
khiªm tèn lµ nh÷ng ®øc tÝnh cÇn cã vµ ®−îc c¸c nhµ b¸o qu¸n triÖt mét c¸ch cô
ph¶i cã cña nhµ b¸o chuyªn nghiÖp. thÓ, râ rµng v× môc ®Ých chung.
3. C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn tÝnh
2. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng h−íng tiÕp
chuyªn nghiÖp cña b¸o chÝ, tr−íc hÕt lµ
cËn kh¸c nhau, tiªu chÝ vÒ tÝnh chuyªn
môc ®Ých vµ lý t−ëng hµnh nghÒ. NÕu chØ
nghiÖp cã mét sè quan ®iÓm chñ ®¹o sau:
v× m−u sinh mµ lµm b¸o chuyªn nghiÖp
Nh×n tõ gãc ®é chñ thÓ cña nghÒ b¸o, tøc lµ tù “h¹ thÊp vµ tÇm th−êng hãa”
tr¸ch nhiÖm x· héi vµ nghÜa vô c«ng d©n nghÒ nghiÖp. X¸c ®Þnh ®−îc môc ®Ých vµ
lµ tiªu chÝ hµng ®Çu cña tÝnh chuyªn lý t−ëng hµnh nghÒ, lµ kim chØ nam cho
nghiÖp. §iÒu ph©n biÖt tÝnh nghiÖp d−, nhËn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi cho ng−êi
ngÉu høng víi tÝnh chuyªn nghiÖp cña lµm b¸o. Thø hai, c¸c nguyªn t¾c, tiªu
nhµ b¸o thÓ hiÖn ë møc ®é ®ãng gãp cña chÝ vµ ®¹o ®øc hµnh nghÒ, nh− tÝnh
ng−êi lµm b¸o cho c«ng cuéc x©y dùng vµ kh¸ch quan – ch©n thËt, tÝnh nh©n v¨n,
b¶o vÖ tæ quèc. Mçi ho¹t ®éng nghÒ tÝnh d©n téc, tÝnh chiÕn ®Êu vµ tÝnh
nghiÖp, mçi t¸c phÈm b¸o chÝ ph¶i ®−îc chÝnh trÞ cÇn ®−îc nÒn b¸o chÝ vµ nhµ
thùc hiÖn víi ý thøc tr¸ch nhiÖm cao, b¸o x¸c ®Þnh râ rµng vµ t«n träng trong
g¾n víi ®¹o ®øc cña ng−êi lµm b¸o. Bªn thùc tÕ. Thø ba, lîi Ých chÝnh ®¸ng cña
c¹nh ®ã, ph−¬ng thøc hµnh nghÒ cña nhµ c«ng chóng, d− luËn x· héi vµ nh©n d©n
b¸o ®−îc coi lµ tiªu chÝ c¬ b¶n cho tÝnh ®−îc t«n träng vµ b¶o vÖ. Thø t−, phong
chuyªn nghiÖp cña b¸o chÝ. §Ó cã t¸c c¸ch vµ th¸i ®é hµnh nghÒ cña nhµ b¸o,
phÈm tróng, ®óng, hay, ngoµi viÖc ®i thÓ hiÖn trong kü n¨ng t¸c nghiÖp, lu«n
s©u, ®i s¸t, tiÕp cËn vÊn ®Ò mang tÝnh ®−îc c«ng chóng vµ x· héi nÓ träng. Thø
bao qu¸t, mang tÝnh lÞch sö, trong thêi n¨m, b¸o chÝ cÇn chñ ®éng vÒ tµi chÝnh.
®¹i tri thøc, mçi nhµ b¸o ph¶i thùc sù trë Hµnh lang ph¸p lý cho kinh tÕ b¸o chÝ –
thµnh mét chuyªn gia giái ®èi víi m¶ng truyÒn th«ng ph¸t triÓn ch−a b¶o ®¶m.
vÊn ®Ò, lÜnh vùc m×nh phô tr¸ch. Muèn
II. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra vÒ tÝnh chuyªn nghiÖp cña
vËy, nhµ b¸o ph¶i ®−îc ®µo t¹o vµ tù ®µo
b¸o chÝ
t¹o mét c¸ch c¨n b¶n, kü l−ìng, còng
nh− tÝch cùc më réng kiÕn thøc chuyªn 1. V× sao ph¶i n©ng cao tÝnh chuyªn
ngµnh vµ ®a ngµnh. Ranh giíi gi÷a c¸c nghiÖp?
lo¹i h×nh b¸o chÝ ®ang dÇn mê nh¹t, do B¸o chÝ ViÖt Nam ®· gãp phÇn quan
vËy, c¸c nhµ b¸o còng ph¶i chuyÓn m×nh träng vµo sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ
theo h−íng nhµ b¸o ®a lo¹i h×nh víi viÖc Tæ quèc. Hu©n ch−¬ng Sao Vµng - phÇn
khai th¸c vµ sö dông thµnh th¹o c¸c th−ëng cao quý nhÊt cña §¶ng vµ Nhµ
thiÕt bÞ kü thuËt lµm b¸o hiÖn ®¹i. n−íc trao tÆng cho lùc l−îng b¸o chÝ
- TÝnh chuyªn nghiÖp… 39
nh©n dÞp kû niÖm 85 n¨m B¸o chÝ c¸ch nguån nh©n lùc, ®Õn viÖc së h÷u vµ øng
m¹ng ViÖt Nam, chÝnh lµ sù ghi nhËn dông c¸c ph−¬ng tiÖn kü thuËt, c«ng
nh÷ng ®ãng gãp to lín ®ã cña b¸o giíi. nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i.
NhiÒu bµi viÕt ®· gãp phÇn to lín trong
2. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi nhµ b¸o
®Þnh h−íng vÒ mÆt t− t−ëng, chÝnh trÞ
cho ®éc gi¶ trong nh÷ng thêi ®iÓm nãng - VÒ ®éi ngò phãng viªn, biªn tËp
cña sù kiÖn trong giai ®o¹n võa qua. §¹i viªn, c¸n bé nh©n viªn tßa so¹n, mét sè ý
®a sè c¸n bé, phãng viªn c¸c c¬ quan b¸o kiÕn ®ång quan ®iÓm: l−êi ®äc, l−êi t−
chÝ cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp vµ tinh thÇn duy, l−êi va ch¹m thùc tiÔn ®ang lµ “c¨n
tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc cña m×nh. Hä bÖnh” phæ biÕn trong kh«ng Ýt nhµ b¸o
®· thÓ hiÖn tinh thÇn dòng c¶m, l¨n lén h«m nay. Do ®ã, nguy c¬ tôt hËu lµ mét
víi thùc tiÔn ®Ó t×m kiÕm nh÷ng th«ng nçi sî th−êng trùc mµ chÝnh b¶n th©n
tin quý gi¸, nh÷ng sù thËt, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ b¸o ®Òu c¶m nhËn ®−îc. Nguy c¬
chèng tiªu cùc ®ang hµng ngµy hµng giê tôt hËu cña ng−êi lµm b¸o hiÖn nay thÓ
diÔn ra trong x· héi. hiÖn ë nhiÒu khÝa c¹nh. §ã lµ tôt hËu so
Tuy nhiªn, trong thêi ®¹i th«ng tin víi mÆt b»ng tri thøc cña c«ng chóng.
vµ héi nhËp quèc tÕ hiÖn nay, b¸o chÝ S¶n phÈm b¸o chÝ lu«n cã môc ®Ých cña
n−íc ta béc lé râ nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp, ng−êi t¹o ra nã nh−ng tÝnh ®Þnh h−íng
non kÐm: vÉn cßn hiÖn t−îng “th«ng tin cña s¶n phÈm ®ã chØ cã gi¸ trÞ nÕu nã
thiÕu trung thùc, thiÕu chÝnh x¸c, kh«ng ®−îc lËp luËn, ph©n tÝch mét c¸ch s©u
®óng sù thËt, thiÕu toµn diÖn, thiÕu c©n s¾c, thuyÕt phôc ®éc gi¶. §iÒu nµy ®ßi
nh¾c sù lîi h¹i, ®−a ®Ëm c¸c mÆt tr¸i, hái nhµ b¸o ph¶i cã c¶ kü n¨ng nghiÖp
mÆt yÕu kÐm, c¸c vô ¸n vµ c¸c tÖ n¹n x· vô tèt vµ kiÕn thøc x· héi s©u réng; §ã lµ
héi trªn trang nhÊt”; “th«ng tin dÔ d·i, tôt hËu vÒ b¶n lÜnh chÝnh trÞ, b¶n lÜnh
xa rêi t«n chØ môc ®Ých, b×nh luËn mét nghiÖp vô - tuy ©m thÇm nh−ng l¹i v«
chiÒu, lªn ¸n th¸i qu¸, thËm chÝ quy cïng nguy hiÓm mµ ®«i khi c¸c nhµ b¸o
chôp”, coi nhÑ chøc n¨ng chÝnh trÞ, t− kh«ng nhËn ra, kh«ng tù thõa nhËn.
t−ëng cña b¸o chÝ c¸ch m¹ng, g©y tæn h¹i Trong thêi buæi kinh tÕ thÞ tr−êng, viÖc
nghiªm träng tíi lßng tin cña nh©n d©n thÓ hiÖn b¶n lÜnh chÝnh trÞ trong mét s¶n
®èi víi c¸c c¬ quan b¸o chÝ; “khuynh phÈm b¸o chÝ ®· khã, viÖc biÕn nã thµnh
h−íng t− nh©n hãa, th−¬ng m¹i hãa b¸o ph−¬ng ch©m, lý t−ëng ®Ó theo ®uæi vµ
chÝ, t− nh©n nóp bãng ®Ó ra b¸o, kinh thùc hµnh nghÒ l¹i cµng khã kh¨n h¬n.
doanh b¸o chÝ cã xu h−íng gia t¨ng”;… NhiÒu bµi b¸o, nhµ b¸o x¸c ®Þnh tiªu
Nh÷ng h¹n chÕ, yÕu kÐm trªn ®©y chÝ quan träng nhÊt ®Ó thu hót ®éc gi¶ lµ
cña b¸o chÝ xuÊt ph¸t tõ nhiÒu nguyªn tÝnh giËt g©n. §iÒu nµy, mÆc dï, xuÊt
nh©n, nh−ng quan träng nhÊt lµ do b¸o ph¸t tõ thÞ hiÕu cña c«ng chóng nh−ng
chÝ cña chóng ta cßn thiÕu tÝnh chuyªn râ rµng ®ang ngµy cµng lÊn ¸t vµ lµm
nghiÖp – mét yªu cÇu rÊt quan träng ®èi b¨ng ho¹i b¶n lÜnh chÝnh trÞ vµ nghiÖp
víi nÒn b¸o chÝ trong x· héi hiÖn ®¹i. Sù vô cña c¸c nhµ b¸o. B¶n lÜnh nghiÖp vô
thiÕu chuyªn nghiÖp cña b¸o chÝ, béc lé ë cßn thÓ hiÖn ë møc ®é trung thùc trong
nhiÒu ph−¬ng diÖn, nhiÒu cÊp ®é cña hÖ viÖc ph¶n ¸nh, ®−a tin; thÓ hiÖn ë sù
thèng b¸o chÝ n−íc ta: tõ viÖc bè trÝ l·nh dòng c¶m d¸m dÊn th©n vµo nh÷ng chñ
®¹o, qu¶n lý b¸o chÝ, tuyÓn chän vµ sö ®Ò gai gãc, mang tÝnh thêi sù; thÓ hiÖn ë
dông ng−êi lµm b¸o; x©y dùng m« h×nh tinh thÇn ®Êu tranh cho lÏ ph¶i, v× lÏ
c¸c c¬ quan b¸o chÝ; ®µo t¹o, båi d−ìng ph¶i, b¶o vÖ lÏ ph¶i. §èi víi mét nÒn b¸o
- 40 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011
chÝ chuyªn nghiÖp hiÖn ®¹i, nh÷ng yÕu tham gia ph¶n håi vµ t¸i ph¶n håi th«ng
tè ®ã lu«n lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n. tin mét c¸ch tÝch cùc.
- Sù th−¬ng m¹i hãa b¸o chÝ theo HiÖn nay hÇu hÕt c¸c tê b¸o m¹ng
h−íng tiªu cùc ®ang ngµy cµng gia t¨ng. ®iÖn tö cña ViÖt Nam ®Òu lµ nh÷ng tê
Kh«ng Ýt c¸c nhµ b¸o ®−a tin, viÕt bµi, b¸o ®−a th«ng tin tæng hîp, ®Ò cËp ®Õn
s¶n xuÊt ch−¬ng tr×nh theo giÊy mêi, hîp tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi.
®ång qu¶ng c¸o, tµi trî nªn s¶n phÈm Trong t−¬ng lai, sù ra ®êi cña c¸c tê b¸o
mÊt tÝnh kh¸ch quan, trung thùc. Tin, chuyªn ngµnh, khai th¸c chuyªn s©u mét
bµi ®−îc ®¨ng, ph¸t ®¬n thuÇn nh− mét lÜnh vùc, phôc vô cho mét ®èi t−îng b¹n
mÆt hµng, thiÕu sù ®Çu t− chuyªn m«n, ®äc ë mét ngµnh nghÒ nhÊt ®Þnh sÏ cã
thiÕu sù kiÓm duyÖt chÆt chÏ t¹o ra thø thÓ lµ h−íng ®i míi. HiÖn t¹i b¸o in ®· cã
th«ng tin qu¶ng c¸o nhåi nhÐt, ®«i khi rÊt nhiÒu nh÷ng tê b¸o d¹ng nµy nh−ng
trë thµnh nh÷ng thø “lÈu thËp cÈm” mµ th−êng lµ c¸c t¹p chÝ hoÆc c¸c tê b¸o
bÊt cø ai cã tiÒn ®Òu cã thÓ biÕn nhµ b¸o xuÊt b¶n th−a kú. Th«ng tin chuyªn s©u
thµnh ng−êi “nÊu” theo yªu cÇu. D−êng vµ ®−îc cËp nhËt hµng ngµy ®ang cßn lµ
nh−, nh÷ng ng−êi lµm b¸o nh− vËy chØ thÞ tr−êng bá ngá cña b¸o m¹ng ®iÖn tö
®¬n thuÇn nh− mét nghÒ ®Ó kiÕm sèng. ViÖt Nam.
III. Xu h−íng ph¸t triÓn cña b¸o chÝ chuyªn nghiÖp 2. "Mçi c«ng d©n lµ mét nhµ b¸o"(*).
1. Sù bïng næ cña internet ®· t¸c B¸o chÝ c«ng d©n (Citizen Journalism) –
®éng m¹nh mÏ ®Õn ®êi sèng x· héi cña kh¸i niÖm vÒ b¸o chÝ míi sinh ra trong
con nguêi, ¶nh h−ëng s©u s¾c ®Õn sù kû nguyªn Internet, ®ang trë thµnh trµo
ph¸t triÓn cña b¸o chÝ thÕ giíi nãi chung l−u m¹nh mÏ trªn toµn thÕ giíi. §¹i diÖn
vµ ViÖt Nam nãi riªng. Sù tÝch hîp chÝnh cho b¸o chÝ c«ng d©n chÝnh lµ
truyÒn th«ng trªn internet ®· t¹o ra nhu nh÷ng tê b¸o m¹ng, trang tin tøc vµ
cÇu míi trong xu h−íng tiÕp nhËn th«ng céng ®ång web-blog khæng lå.
tin cña c«ng chóng. Víi sù phæ biÕn cña c¸c ph−¬ng tiÖn
kü thuËt sè, viÖc truyÒn d÷ liÖu - h×nh
Trong t−¬ng lai, c¸c ®Æc ®iÓm t−¬ng
¶nh, ©m thanh vµ video ngµy cµng ®¬n
t¸c trªn b¸o m¹ng ®iÖn tö sÏ ®−îc tËp
gi¶n, c¸c nhµ b¸o c«ng d©n hoµn toµn cã
trung khai th¸c võa nh»m gi÷ ch©n c¸c
thÓ ph¸t huy n¨ng lùc cña m×nh. B¸o chÝ
®éc gi¶ trung thµnh võa kÐo theo sù
c«ng d©n biÕn mäi ®iÓm yÕu cña b¸o in
quan t©m cña c¸c ®éc gi¶ míi. C¸c yÕu tè
truyÒn thèng lµ tèc ®é, "®Êt" ®¨ng tin,
nh− siªu liªn kÕt, c«ng cô t×m kiÕm...
nguån tin vµ ph¶n håi cña ®éc gi¶ trë
trong c¸c trang b¸o, tê b¸o sÏ ®−îc t¨ng
thµnh nh÷ng thÕ m¹nh cña m×nh dùa
thªm ®Ó t¹o sù liªn kÕt, di chuyÓn bªn
vµo søc m¹nh c«ng nghÖ.
trong gi÷a c¸c khèi tin tøc vµ t¨ng kh¶
n¨ng t−¬ng t¸c cña tê b¸o. C¸c nhµ b¸o Nhµ b¸o c«ng d©n còng mang l¹i xu
sÏ coi viÖc tr¶ lêi th«ng ®iÖp cña ®éc gi¶ h−íng tham gia tÝch cùc, nhiÒu chiÒu vµo
lµ thãi quen hµng ngµy, ®éc gi¶ còng c¶m m¹ng l−íi th«ng tin, ph¶n biÖn x· héi
thÊy hµo høng h¬n trong viÖc ph¶n håi trªn c¸c lo¹i h×nh b¸o chÝ. C«ng chóng
vµ cung cÊp th«ng tin. Tê b¸o lóc nµy kh«ng chØ ®ãng vai trß lµ ng−êi tiÕp nhËn
kh«ng ®¬n thuÇn lµm nhiÖm vô cung cÊp
(*)
th«ng tin mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®éc Xem thªm t¹i: http://phimanh.net/;
gi¶ chñ ®éng trong viÖc tËn h−ëng th«ng http://www.vnntv.vn/;www3.tuoitre.com.vn/Medi
a/%23/Documents%20and%20Settings/User/Loc
tin, chó ý nhiÒu h¬n ®Õn viÖc kÐo ®éc gi¶ al%20Settings/Temp/;www3.tuoitre.c;
vµo nh÷ng hµnh vi mang tÝnh céng t¸c, http://www.vtc.com.vn/...
- TÝnh chuyªn nghiÖp… 41
s¶n phÈm b¸o chÝ mµ cßn cã thÓ tham chÝ ph¸t triÓn dùa trªn nÒn t¶ng cña
gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th«ng tin. Sù mét nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ph¸t triÓn,
tham gia ngµy cµng chñ ®éng cña c«ng c«ng nghiÖp vµ hiÖn ®¹i. Tuy nhiªn b¸o
chóng ®ång thêi sÏ ®Æt ra th¸ch thøc cao chÝ n−íc ta lµ b¸o chÝ cña §¶ng, lµ c«ng
h¬n ®èi víi c¸c c¬ quan b¸o chÝ trong viÖc cô chÝnh trÞ - t− t−ëng cña §¶ng vµ Nhµ
qu¶n lý truyÒn th«ng vµ n©ng cao chÊt n−íc x· héi chñ nghÜa, lµ mãn ¨n tinh
l−îng lo¹i h×nh b¸o chÝ. thÇn cña nh©n d©n, do vËy tËp ®oµn b¸o
3. Xu h−íng tiÕp nhËn c¸c lo¹i h×nh chÝ còng ph¶i h−íng theo môc tiªu phÊn
truyÒn th«ng míi cña c«ng chóng. Thùc ®Êu ®ã.
tÕ, ë ViÖt Nam, viÖc ®äc b¸o trªn m¹ng Thêi ®iÓm hiÖn nay, b¸o chÝ ViÖt
®· b¾t ®Çu ¶nh h−ëng ®Õn thãi quen Nam thùc tÕ ®ang manh nha h×nh thµnh
xem tin tøc hµng ngµy cña nhiÒu ng−êi c¸c tËp ®oµn b¸o chÝ. §Ó cã thÓ cã nh÷ng
d©n. Sù ph¸t triÓn cña c¸c dÞch vô néi tËp ®oµn b¸o chÝ truyÒn th«ng hïng
dung trªn nÒn 3G, c¸c nhµ m¹ng vµ c¸c m¹nh, c¸c c¬ quan qu¶n lý cÇn sím
c¬ quan b¸o chÝ nh− Thanh Niªn, D©n nghiªn cøu, x©y dùng nh÷ng m« h×nh, c¬
TrÝ, VietNamNet, VNExpress… lÇn l−ît chÕ cô thÓ vÒ tËp ®oµn b¸o chÝ, cho phÐp
cho ra m¾t c¸c phiªn b¶n website dµnh b¸o chÝ cã thÓ ®a d¹ng ho¹t ®éng ®Ó lµm
riªng cho ®iÖn tho¹i di ®éng. kinh tÕ theo ®óng quy ®Þnh ph¸p luËt.
§ång thêi, mét lo¹i h×nh truyÒn §iÒu nµy ®ång nghÜa gióp c¸c b¸o ®−îc
th«ng míi b¾t ®Çu du nhËp vµo ViÖt tù chñ vÒ tµi chÝnh, ph¸t huy kh¶ n¨ng
Nam, ch−a phæ biÕn song l¹i thùc sù hÊp s¸ng t¹o trong viÖc t¹o nguån thu, tho¸t
dÉn giíi trÎ. §ã lµ s¸ch ®iÖn tö ebook khái c¬ chÕ “xin - cho”. Tõ ®ã sÏ n©ng cao
reader. C«ng chóng −a chuéng ebook chÊt l−îng th«ng tin, võa thùc hiÖn tèt
reader bëi nhiÒu tiÖn Ých cïng mÉu m· nhiÖm vô chÝnh trÞ, võa n©ng cao ®êi
®Ñp m¾t vµ mµn h×nh réng. C¸c m¹ng x· sèng c¸n bé, phãng viªn.
héi nh− Facebook, Twitter, YouTube, IV. Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao tÝnh chuyªn nghiÖp
blog vµ website c¸ nh©n… còng hµng cña b¸o chÝ ViÖt Nam hiÖn nay
gi©y tÊn c«ng å ¹t vµo thÞ tr−êng truyÒn Nh×n chung, c¸c tham luËn ®Òu
th«ng. Nh÷ng nguån tin kh«ng chÝnh thèng nhÊt ®Ó n©ng cao tÝnh chuyªn
thèng tõ nh÷ng m¹ng nµy thËm chÝ cã nghiÖp cña nÒn b¸o chÝ cÇn sù phèi hîp
thÓ cßn cã søc lan táa vµ hiÖu øng m·nh ®ång bé gi÷a c¸c kh©u, c¸c bé phËn mét
liÖt h¬n nguån tin chÝnh thèng tõ b¸o chÝ. c¸ch linh ho¹t. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò ®Çu
Xu h−íng ®éc gi¶ gi¶m mua b¸o in tiªn vÉn lµ con ng−êi. N©ng cao tÝnh
cã thÓ nhËn thÊy kh¸ râ theo ®é tuæi. chuyªn nghiÖp cña nÒn b¸o chÝ tr−íc hÕt
C¸c ®éc gi¶ cµng trÎ th× cµng Ýt tiÕp cËn lµ n©ng cao tÝnh chuyªn nghiÖp cña nhµ
b¸o in, chñ yÕu truy cËp vµ lÊy th«ng tin b¸o. Bëi vËy, hai kh©u ®µo t¹o vµ qu¶n
tõ Internet. Thùc tÕ trªn ®ßi hái c¸c lo¹i lý lµ hÕt søc quan träng.
h×nh b¸o chÝ truyÒn thèng ph¶i n©ng 1. §æi míi ®µo t¹o nguån nh©n lùc
cao tÝnh chuyªn nghiÖp ®Ó tån t¹i vµ truyÒn th«ng
ph¸t triÓn. Cã thÓ nãi, ®µo t¹o lµ kh©u ®ét ph¸
4. VÊn ®Ò tËp ®oµn b¸o chÝ ®−îc ®−a ®Çu tiªn ®Ó n©ng cao tÝnh chuyªn nghiÖp
ra bµn luËn trªn b¸o chÝ ViÖt Nam tõ cho nÒn b¸o chÝ.
kho¶ng gi÷a n¨m 2004. ViÖc x©y dùng Trong nh÷ng n¨m tíi, cÇn h−íng ®Õn
c¸c tËp ®oµn b¸o chÝ lµ cÇn thiÕt, bëi ®ã tËp trung båi d−ìng ®éi ngò nhµ b¸o giái,
lµ yªu cÇu kh¸ch quan cña mét nÒn b¸o n©ng cao c¸c kü n¨ng ho¹t ®éng b¸o chÝ.
- 42 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011
§èi víi phãng viªn, biªn tËp viªn, c¸n bé, nh÷ng qui ®Þnh chÆt chÏ. §ã ph¶i lµ
cÇn ph¶i khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng−êi võa cã phÈm chÊt tèt, mét chiÕn sÜ
®i vµo chuyªn s©u: tiÕp tôc cho ®i häc tËp c¸ch m¹ng kiªn trung, cã n¨ng lùc
nghiªn cøu vÒ thÓ lo¹i b¸o chÝ së tr−êng chuyªn m«n giái, mét c¸n bé l·nh ®¹o vµ
hoÆc c«ng t¸c ®−îc phô tr¸ch; tæ chøc qu¶n lý tµi n¨ng.
trao ®æi kinh nghiÖm; khen th−ëng kÞp Ba lµ, hoµn thiÖn LuËt B¸o chÝ, x©y
thêi; cã ®·i ngé xøng ®¸ng vÒ l−¬ng; gióp dùng c¸c c¬ chÕ phï hîp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn
®ì kh¾c phôc c¸c khã kh¨n trong c«ng thuËn lîi cho c¸c c¬ quan b¸o chÝ, c¸n bé,
t¸c vµ cuéc sèng; t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c phãng viªn, thóc ®Èy, n©ng cao n¨ng lùc
nhµ b¸o cã triÓn väng ®i häc tËp t¹i n−íc ho¹t ®éng. §Æc biÖt lµ t¹o ®iÒu kiÖn
ngoµi… thuËn lîi cho nhµ b¸o hµnh nghÒ chÝnh
ViÖc ®æi míi ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y ®¸ng. Chóng ta ph¶i ®¶m b¶o sù an toµn
ë c¸c c¬ së ®µo t¹o b¸o chÝ cÇn ®−îc t¨ng cho hä, kh«ng bÞ c¶n trë, hµnh hung khi
c−êng h¬n n÷a. Muèn cã chÊt l−îng ®µo ®ang t¸c nghiÖp ®Ó ng−êi lµm b¸o cã thÓ
t¹o tèt, tr−íc hÕt ph¶i cã ®éi ngò gi¶ng hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña m×nh. Quy
viªn giái (bao gåm c¶ c¸c nhµ b¸o tham ho¹ch l¹i b¸o chÝ, h×nh thµnh nh÷ng tËp
gia gi¶ng d¹y). Song hiÖu qu¶ ®¹t ®−îc ®oµn b¸o chÝ m¹nh víi nhiÒu lo¹i h×nh
trong gi¶ng d¹y kh«ng gièng nhau ë mçi b¸o chÝ…
gi¶ng viªn. Vµ viÖc tiÕp nhËn tri thøc ë
mçi sinh viªn còng kh¸c nhau. Bëi vËy, Tham luËn tr×nh bµy t¹i héi th¶o
c¶ thµy vµ trß, c¶ nhµ tr−êng vµ nh÷ng 1. H÷u Thä: MÊy ý kiÕn vÒ tÝnh chuyªn
ng−êi lµm nghÒ b¸o nãi chung cÇn quan nghiÖp cña nhµ b¸o.
t©m ®æi míi c«ng nghÖ ®µo t¹o ®Ó ®¹t
2. Phan Quang: Suy nghÜ vÒ tÝnh
®−îc hiÖu qu¶ tèt h¬n.
chuyªn nghiÖp cña b¸o chÝ.
2. §æi míi c«ng t¸c l·nh ®¹o, qu¶n lý
3. Bïi Sü Hoa: TÝnh chuyªn nghiÖp
b¸o chÝ
trong ®¹o ®øc b¸o chÝ tr−íc nh÷ng
Mét lµ, c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn, th¸ch thøc cña kû nguyªn sè.
c¸c c¬ quan b¸o chÝ ph¶i cã quy ®Þnh,
4. Vò Ngäc Minh: TÝnh chuyªn nghiÖp
gi¸m s¸t chÆt chÏ ®èi víi c¸n bé, phãng
trong tæ chøc ho¹t ®éng cña §µi
viªn trong c¶ chuyªn m«n còng nh− ®¹o
Ph¸t thanh - TruyÒn h×nh Hµ Néi,
®øc nghÒ nghiÖp. Chóng ta biÓu d−¬ng
nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao tÝnh
kÞp thêi nh÷ng nhµ b¸o cã thµnh tÝch,
chuyªn nghiÖp ®Ó ph¸t triÓn trong
cèng hiÕn nh−ng ®ång thêi xö lý nghiªm
thêi kú míi.
kh¾c ®èi víi nh÷ng tr−êng hîp vi ph¹m
ph¸p luËt. Bªn c¹nh ®ã, th−êng xuyªn 5. V¨n C«ng Toµn: TÝnh chuyªn nghiÖp
b¸m s¸t, c¶nh b¸o nh÷ng khuynh h−íng cña biªn tËp viªn b¸o h×nh hiÖn ®¹i –
tiªu cùc gia t¨ng, nh− th−¬ng m¹i ho¸ nh÷ng vÊn ®Ò rót ra tõ truyÒn h×nh
b¸o chÝ, ch¹y theo lèi lµm b¸o giËt g©n,... thùc tiÔn.
Hai lµ, ph¶i cã sù bè trÝ c¸n bé hîp 6. Vò HuyÕn: ¶nh b¸o chÝ ViÖt Nam:
lý, ®óng n¨ng lùc, ph¸t huy ®−îc nh÷ng thùc tr¹ng vµ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn.
thÕ m¹nh cña ng−êi lµm b¸o. §Æc biÖt, 7. §inh ThÞ Thóy H»ng: Bµn vÒ tÝnh
viÖc chän lùa Tæng biªn tËp ph¶i cã chuyªn nghiÖp trong b¸o chÝ hiÖn ®¹i.
nguon tai.lieu . vn