Xem mẫu

  1. Tiªu chuÈn kü thuËt vμ chó gi¶i ®èi víi c¸c c«ng tr×nh c¶ng vapo héi c¶ng Héi c¶ng - ®−êng thuû vμ thÒm lôc ®Þa ViÖt Nam & ®−êng thuû centre of vapo Design : CT03CT 046 thÒm lôc ®Þa viÖt nam
  2. H«Þ c¶ng - ®−êng thuû - thÒm lôc ®Þa ViÖt Nam Tiªu chuÈn kü thuËt c«ng tr×nh c¶ng technical standards and commentaries for port and harbours facilities in japan Tiªu chuÈn nμy ®−îc dÞch tõ b¶n tiÕng Anh “Technical Standards and Commentaries for Port and Facilities in Japan” theo ch−¬ng tr×nh hîp t¸c gi÷a Héi c¶ng - §−êng thuû - ThÒm lôc ®Þa ViÖt Nam (VAPO) víi ViÖn Ph¸t triÓn Ven biÓn N−íc ngoμi NhËt B¶n (OCDI) vμ HiÖp héi Hîp t¸c C¶ng N−íc ngoμi NhËt b¶n (JOPCA) trong thêi gian 2002 -2004 Tháng 01 - 2008
  3. PhÇn I. Kh¸i qu¸t Phần 1 - Chương 1 , 2 , 3 1 jiccocantho@gmail.com
  4. PhÇn I. Kh¸i qu¸t Ch−¬ng 1. C¸c qui t¾c chung 1.1. Ph¹m vi ¸p dông ViÖc x©y dùng, c¶i t¹o vµ duy tu c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn tµu ph¶i tu©n thñ hai v¨n kiÖn sau ®©y: Ph¸p lÖnh quy ®Þnh c¸c Tiªu chuÈn kü thuËt ®èi víi c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn tÇu (Ph¸p lÖnh cña Bé vËn t¶i sè 30,1974; sau ®©y ®Ó ®¬n gi¶n sÏ gäi lµ Ph¸p lÖnh) vµ Th«ng b¸o quy ®Þnh Chi tiÕt c¸c tiªu chuÈn kü thuËt ®èi víi c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn tÇu (Th«ng b¸o cña Bé vËn t¶i sè 181,1999; sau ®©y ®¬n gi¶n gäi lµ Th«ng b¸o), hai v¨n kiÖn nµy ®Òu phï hîp víi §iÒu 56-2 cña “LuËt vÒ c¶ng vµ bÕn tÇu” [Chó gi¶i] (1) Ph¸p lÖnh vµ Th«ng b¸o (sau ®©y gäi chung lµ C¸c tiªu chuÈn kü thuËt) kh«ng ¸p dông cho c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn tÇu quy ®Þnh trong §iÒu 2 cña “LuËt vÒ c¶ng vµ bÕn tÇu”, mµ ¸p dông cho c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn tÇu quy ®Þnh trong §iÒu 19 cña Quy ®Þnh bæ sung LuËt vÒ c¶ng vµ bÕn tÇu. V× vËy C¸c tiªu chuÈn kü thuËt còng ¸p dông cho c¸c c«ng tr×nh nh− luång tÇu, vòng tÇu, c«ng tr×nh b¶o vÖ vµ c«ng tr×nh neo ®Ëu cña c¸c bÕn vµ c¶ng t− nh©n, x©y dùng ngoµi c¸c khu vùc c¶ng hîp ph¸p. (2) V× C¸c tiªu chuÈn kü thuËt bao hµm mét ph¹m vi réng c¸c c«ng tr×nh, nªn cã c¸c tr−êng hîp mµ c¸c h¹ng môc ghi trong C¸c tiªu chuÈn kü thuËt cã thÓ kh«ng thÝch hîp cho viÖc quy ho¹ch thiÕt kÕ, thi c«ng, duy tu hoÆc söa ch÷a mét kÕt cÊu ®¬n lÎ ®Æc biÖt nµo ®ã cña mét c¶ng hoÆc bÕn. Còng cã kh¶ n¨ng trong t−¬ng lai sÏ bæ sung c¸c h¹ng môc míi phï hîp víi viÖc ph¸t triÓn kü thuËt hoÆc ®æi míi. Víi c¸c vÊn ®Ò kh«ng cã quy ®Þnh trong C¸c tiªu chuÈn kü thuËt, cã thÓ chÊp nhËn c¸c ph−¬ng ph¸p thÝch hîp ngoµi c¸c ph−¬ng ph¸p ®· nªu trong C¸c tiªu chuÈn kü thuËt, sau khi ®· kh¼ng ®Þnh ®é an toµn cña mét kÕt cÊu ®· sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p ®ã, vÝ nh− thÝ nghiÖm m« h×nh hoÆc c¸c tÝnh to¸n ®¸ng tin cËy (tu©n theo c¸c h¹ng môc chØnh cña Bé tiªu chuÈn kü thuËt). (3) H×nh C.1.1.1 cho thÊy c¬ cÊu luËt ph¸p cña Bé tiªu chuÈn kü thuËt. S¾c lÖnh c¶ng vµ bÕn tÇu Quy ®Þnh bæ sung LuËt C¸c ®iÒu kho¶n bæ sung [§iÒu 56-2] vÒ c¶ng vµ bÕn tÇu LuËt vÒ c¶ng vµ bÕn tÇu (Tiªu chuÈn kü thuËt cho [§iÒu 19] [§iÒu 28] c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn tµu) (Quy ®Þnh c¸c c«ng tr×nh (Quy ®Þnh c¸c c«ng tr×nh thuéc ph¹m vi ®iÒu chØnh ngoµi ph¹m vi ®iÒu chØnh cña LuËt) cña LuËt) C¸c tiªu chuÈn kü thuËt Ph¸p lÖnh cña Bé Th«ng b¸o H×nh C.1.1.1 C¬ cÊu ph¸p luËt cña Bé tiªu chuÈn kü thuËt ®èi víi c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn tÇu (4) Tµi liÖu nµy nh»m gióp ®ì nh÷ng ai quan t©m ®Õn viÖc lý gi¶i ®óng ®¾n vÒ C¸c tiªu chuÈn kü thuËt vµ lµm cho viÖc ¸p dông S¾c lÖnh vµ th«ng b¸o ®−îc dÔ dµng. Tµi liÖu nµy ®−îc lËp theo c¸c h¹ng môc chÝnh, kÌm theo c¸c tµi liÖu tham kh¶o ®Ó Chó gi¶i vµ h−íng dÉn kü thuËt bæ sung cho c¸c h¹ng môc chÝnh. PhÇn v¨n b¶n viÕt ch÷ to lµ c¸c h¹ng môc chÝnh miªu t¶ c¸c phÇn cña Th«ng b¸o vµ c¸c h¹ng môc c¬ b¶n ph¶i tu©n thñ, ®èi víi c¸c h¹ng môc liªn quan ®Õn th«ng b¸o. C¸c môc ghi lµ Chó gi¶i chñ yÕu cung cÊp xuÊt xø cña th«ng b¸o.v.v.. C¸c môc ghi lµ Chó thÝch kü thuËt cung cÊp c¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra nghiªn cøu hoÆc c¸c tiªu chuÈn cã gi¸ trÞ tham kh¶o khi tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc thiÕt kÕ, c¸c vÝ dô ®Æc tr−ng vÒ kÕt cÊu hoÆc c¸c tµi liÖu cã liªn quan kh¸c. (5) C¸c ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ cã thÓ ®−îc ph©n lo¹i réng r·i theo c¸c ph−¬ng ph¸p sö dông hÖ sè an toµn vµ c¸c ph−¬ng ph¸p sö dông c¸c b¶ng liÖt kª dùa trªn lý thuyÕt x¸c suÊt tuú theo c¸c ®¸nh gi¸ ®é an toµn cña kÕt cÊu. Mét hÖ sè an toµn kh«ng ph¶i lµ mét chØ sè ®¹i diÖn cho møc ®é an toµn mét c¸ch ®Þnh l−îng. §óng h¬n, nã ®−îc x¸c ®Þnh th«ng qua kinh nghiÖm ®Ó bï trõ vµo møc ®é kh«ng ®¸ng tin cËy cña hµng lo¹t c¸c nh©n tè. Trong tµi liÖu nµy, c¸c hÖ sè an toµn cho c¸c gi¸ trÞ ®· ®−îc kinh nghiÖm cho thÊy ®ñ an toµn trong c¸c ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn. Tuú theo tr−êng hîp, cã thÓ chÊp nhËn h¹ thÊp gi¸ trÞ cña hÖ sè an toµn, nh−ng khi ®ã cÇn ph¶i quyÕt ®Þnh theo mét c¸ch xÐt ®o¸n thËn träng dùa trªn mét lËp luËn v÷ng ch¾c. Trong tr−êng hîp sù ph©n bè theo x¸c suÊt c¸c t¶i träng vµ c−êng ®é kÕt cÊu cã thÓ −íc l−îng gÇn ®óng mét c¸ch thÝch hîp, cã thÓ sö dông ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ theo ®é tin cËy. Kh«ng gièng nh− phÇn lín c¸c ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ truyÒn - I.2 -
  5. thèng trong ®ã sö dông c¸c hÖ thèng an toµn, ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ theo ®é tin cËy cho ta kh¶ n¨ng cã thÓ biÕt ®−îc mét c¸ch ®Þnh l−îng kh¶ n¨ng x¶y ra t×nh tr¹ng ph¸ ho¹i cña kÕt cÊu, vµ do ®ã ta cã thÓ gi÷ cho kh¶ n¨ng x¶y ra ®ã ë d−íi mét gi¸ trÞ cho phÐp nµo ®ã. Víi ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ theo ®é tin cËy, viÖc thiÕt kÕ ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸ch sö dông mét phÇn c¸c hÖ sè an toµn vµ c¸c chØ sè tin cËy. VÒ mÆt h×nh thøc ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ theo tr¹ng th¸i giíi h¹n cã thÓ ®−îc xÕp vµo mét d¹ng thiÕt kÕ theo ®é tin cËy. 1.2 C¸c ®Þnh nghÜa C¸c thuËt ng÷ dïng trong Th«ng b¸o lµ dùa trªn thuËt ng÷ cña Ph¸p lÖnh; ngoµi ra, nghÜa cña c¸c thuËt ng÷ d−íi ®©y nh− ®· quy ®Þnh trong Ph¸p lÖnh ho»c Th«ng b¸o ®−îc hiÓu nh− sau. (1) C¸c vËt nguy hiÓm: ThuËt ng÷ nµy chØ c¸c vËt ®−îc chØ ®Þnh trong Th«ng b¸o lµ “C¸c lo¹i hµng ho¸ nguy hiÓm” ®èi víi b¶n Bæ sung c¸c quy t¾c vÒ c¶ng (Th«ng b¸o cña bé VËn t¶i sè 547,1979 ) (2) Cao ®é chuÈn cho c«ng t¸c thi c«ng: lµ cao ®é mùc n−íc chuÈn khi x©y dùng, c¶i t¹o ho¨c duy tu c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn tÇu vµ b»ng cao ®é chuÈn h¶i ®å (§Æc biÖt mùc chuÈn h¶i ®å mµ ®é cao ®−îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¸c quy ®Þnh cña §iÒu 9(8) cña “LuËt vÒ c¸c c«ng t¸c thuû v¨n” (LuËt sè 102, 1950). Tuy nhiªn, tr−êng hîp c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn tµu trong c¸c hå vµ s«ng ë ®Êy ¶nh h−ëng thuû triÒu nhá, ®Ó ®¶m b¶o viÖc sö dông an toµn c¶ng hoÆc bÕn tÇu ®ã, cao ®é chuÈn cho thi c«ng sÏ ®−îc x¸c ®Þnh trong khi xem xÐt c¸c tr−êng hîp cao ®é n−íc thÊp nhÊt cã thÓ x¶y ra trong mïa kh«. [Chó gi¶i] Ngoµi c¸c thuËt ng÷ ®Þnh nghÜa trªn ®©y, c¸c thuËt ng÷ d−íi ®©y cã c¸c nghÜa nh− sau: TÇu siªu lín: tÇu cã träng t¶i tõ 100.000T trë lªn, trõ tr−êng hîp tÇu LPG vµ tÇu LNG, khi ®ã träng t¶i lµ tõ 1. 25.000T trë lªn. 2. TÇu kh¸ch: tÇu cã thÓ chë tõ 13 hµnh kh¸ch trë lªn 3. TÇu thÓ thao: thuyÒn buån, thuyÒn m¸y hoÆc c¸c tÇu thÓ thao 1.3 . C¸c ®¬n vÞ S.I [Chó gi¶i] Cïng vãi c¸c quy ®Þnh trong LuËt vÒ ®o l−êng (LuËt sè 51, 20 th¸ng n¨m 1992), nh»m môc ®Ých ®Ó cho viÖc chuyÓn ®æi sang c¸c ®¬n vÞ ®o l−êng SI ®−îc thuËn lîi, Bé N«ng l©m ng− nghiÖp, Bé vËn t¶i vµ Bé x©y dùng ®· quyÕt ®Þnh sö dông c¸c ®¬n vÞ cña HÖ ®¬n vÞ ®o l−êng Quèc tÕ trong c¸c ®å ¸n c«ng tr×nh c«ng céng cña c¸c bé ®ã tõ th¸ng 4 n¨m 1999. - I.3 -
  6. B¶ng C-1.3.1. HÖ sè chuyÓn ®æi tõ c¸c ®¬n vÞ ®o l−êng th«ng th−êng sang HÖ ®¬n vÞ SI Thø tù §¹i l−îng HÖ th«ng thuêng HÖ SI HÖ sè chuyÓn ®æi ChiÒu dµi Khèi l−îng Gia tèc Lùc Moment lùc ¸p lùc øng suÊt C«ng (n¨ng l−îng) C«ng suÊt NhiÖt l−îng §é dÉn nhiÖt HÖ sè dÉn nhiÖt NhiÖt dung riªng ¢m l−îng - I.4 -
  7. Ch−¬ng 2: Cao ®é chuÈn cho c«ng t¸c x©y dùng [Chó gi¶i] Cao ®é chuÈn cho viÖc x©y dùng c¶ng vµ bÕn tÇu lµ mùc n−íc tiªu chuÈn lµm c¬ së cho viÖc quy ho¹ch, thiÕt kÕ vµ thi c«ng c¸c c«ng tr×nh. Cao ®é chuÈn h¶i ®å ®−îc dïng lµm cao ®é chuÈn cho viÖc x©y dùng [Chó thÝch kü thuËt] (1) Cao ®é chuÈn h¶i ®å. Cao ®é chuÈn h¶i ®å lµ cao ®é thÊp h¬n cao ®é n−íc biÓn trung b×nh mét l−îng b»ng hoÆc xÊp xØ b»ng tæng c¸c biªn ®é cña 4 thµnh phÇn triÒu c−êng (M2, S2, K1 vµ O1) cã ®−îc b»ng c¸ch ph©n tÝch hµm ®iÒu hoµ c¸c sè liÖu triÒu quan s¸t ®−îc. ë ®©y M2 lµ con triÒu chÝnh cña b¸n nhËt triÒu theo mÆt trêi, K1 lµ nhËt triÒu theo mÆt tr¨ng. CÇn nhí r»ng c¸c ®é cao cña c¸c mèc trªn c¸c h¶i ®¶o vµ ®Êt liÒn cho trªn c¸c h¶i ®å lµ ®é cao trªn mùc n−ãc biÓn trung b×nh trong thêi kú l©u dµi cña ®é cao hµng giê cña mÆt biÓn t¹i vÞ trÝ nghiªn cøu. (Tuy nhiªn, tr−êng hîp thêi kú quan s¸t ng¾n, cÇn ph¶i hiÖu chØnh ®èi víi c¸c dao ®éng theo mïa khi quyÕt ®Þnh ®é cao mùc n−íc biÓn trung b×nh). §é chªnh chiÒu cao gi÷a cao ®é chuÈn h¶i ®å vµ cao ®é n−íc biÓn trung b×nh ®−îc gäi lµ Zo. (2) ChuÈn h¶i ®å qu«c tÕ. Tæ chøc thuû v¨n quèc tÕ (IHO – Inaernational Hydrographic Organization) ®· quyÕt ®Þnh chÊp nhËn cao ®é thuû triÒu thiªn v¨n thÊp nhÊt (LAT – Lowest Astronomical Tide) lµ møc chuÈn h¶i ®å quèc tÕ vµ ®· göi mét khuyÕn c¸o vÒ vÊn ®Ò nµy tíi c¸c Côc thuû v¨n ë nhiÒu n−íc kh¸c nhau trªn kh¾p thÕ giíi vµo th¸ng 6 n¨m 1997. Cao ®é LAT ®−îc x¸c ®Þnh lµ mùc n−íc biÓn thÊp nhÊt, cã nghÜa lµ gi¶ ®Þnh x¶y ra khi cã sù kÕt hîp cña c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt trung b×nh vµ c¸c ®iÒu kiÖn h¶i v¨n ®¹i thÓ cã thÓ h×nh dung ®−îc. Trong thùc tÕ, c¸c cao ®é thuû triÒu trong Ýt nhÊt 19 n¨m ®−îc tÝnh to¸n b»ng c¸ch sö dông c¸c h»ng sè ®iÒu hoµ cã ®−îc tõ c¸c quan s¸t cã gi¸ trÞ Ýt nhÊt 1 n¨m, vµ tõ ®ã cao ®é mùc n−íc thÊp nhÊt ®−¬c lÊy lµ cao ®é LAT. Tuy nhiªn, trong tr−êng hîp cña NhËt B¶n, cao ®é møc n−íc chuÈn h¶i ®å cã ®−îc b»ng c¸ch sö dông ph−¬ng ph¸p cò miªu t¶ trong môc (1) trªn ®©y (−íc tÝnh gÇn ®óng cao ®é mùc n−íc thÊp nhÊt) sÏ kh«ng cã sù chuyÓn tiÕp sang LAT trong t−¬ng lai gÇn ë NhËt B¶n. Nh−ng dù ®Þnh sÏ ®¸p øng khuyÕn c¸o cña tæ chøc IHO b»ng c¸ch nªu râ ®é chªnh gi÷a LAT vµ cao ®é chuÈn h¶i ®å trong c¸c b¶ng thuû triÒu do Côc thuû v¨n cña Chi nh¸nh an toµn hµng h¶i, Bé ®Êt ®ai, H¹ tÇng c¬ së vµ VËn t¶i NhËt B¶n. - I.5 -
  8. Ch−¬ng 3. Duy tu §Ó duy tr× c¸c chøc n¨ng cña c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn ë møc ®é phôc vô nh− ý vµ ®Ó ng¨n ngõa sù xuèng cÊp vÒ møc ®é an toµn cña c¸c c«ng tr×nh ®ã, ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc duy tu toµn diÖn bao gåm viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸, söa ch÷a v.v.. phï hîp víi c¸c ®Æc tÝnh riªng cña c¶ng vµ bÕn. [Chó gi¶i] (1) ViÖc duy tu lµ mét hÖ thèng hµng lo¹t c¸c c«ng viÖc liªn kÕt víi nhau liªn quan ®Õn viÖc ph¸t hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c sù thay ®æi trong tr¹ng th¸i kh¶ n¨ng phôc vô cña c«ng tr×nh vµ viÖc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶ nh− viÖc ®¸nh gi¸ hîp lý, söa ch÷a vµ gia c−êng (2) C¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn nãi chung ph¶i phôc vô ®−îc l©u dµi, trong thêi gian ®ã c¸c chøc n¨ng cña c¸c c«ng tr×nh ph¶i ®−îc duy tr×, do ®ã, ®iÒu chñ yÕu kh«ng chØ lµ xem xÐt mét c¸ch thÝch ®¸ng khi b¾t ®Çu thiÕt kÕ c¸c kÕt cÊu cã liªn quan, mµ cßn ph¶i tiÕn hµnh c«ng viÖc duy tu mét c¸ch thÝch hîp sau khi c¸c c«ng tr×nh ®· ®i vµo phôc vô. (3) Ph¶i ghi gi÷ l¹i theo mét mÉu l−u tr÷ toµn bé c¸c d÷ liÖu liªn quan ®Õn viªc duy tu (Cô thÓ lµ kiÓm tra, ®¸nh gi¸, söa ch÷a, gia cè v.v...). C¸c d÷ liÖu duy tu l−u gÜ− mét c¸ch cã hÖ thèng lµ c¸c th«ng tin c¬ b¶n ®Ó tiÕn hµnh viÖc ®¸nh gi¸ mét c¸ch thÝch ®¸ng møc ®é v÷ng ch¾c cña c¸c c«ng tr×nh,vµ thùc hiÖn c«ng viÖc duy tu vµ söa ch÷a chóng. §ång thêi c¸c d÷ liÖu duy tu còng cã Ých cho viÖc chän biÖn ph¸p ng¨n ngõa sù xuèng cÊp cña c«ng tr×nh mét c¸ch tæng thÓ vµ khi nghiªn cøu kh¶ n¨ng gi¶m chi phÝ trong thêi gian phôc vô cña c«ng tr×nh. (4) Khi thiÕt kÕ mét kÕt cÊu, cÇn xem xÐt nghiªm tóc ®Õn hÖ thèng duy tu sau nµy vµ chän lùa lo¹i kÕt cÊu vµ vËt liÖu sö dông ®Ó cho viÖc duy tu sau nµy ®−îc dÔ dµng, vµ thÓ hiÖn viÖc nµy trong thiÕt kÕ chi tiÕt. [Chó thÝch kü thuËt] (1) Kh¸i niÖm vÒ c¸c thuËt ng÷ liªn quan ®Õn viÖc duy tu nh− sau: KiÓm tra............ C¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra nghiªn cøu t×nh tr¹ng kÕt cÊu, t×nh huèng liªn quan ®Õn viÖc h− háng vµ møc ®é chøc n¨ng cßn l¹i, cïng víi c«ng viÖc qu¶n lý cã liªn quan; chñ yÕu lµ c«ng t¸c kiÓm tra dÞnh kú vµ kiÓm tra ®Æc biÖt. §¸nh gi¸............ §¸nh gi¸ møc ®é hoµn h¶o dùa trªn c¸c kÕt qu¶ kiÓm tra, duy tu vµ ph¸n ®o¸n sù cÇn thiÕt ph¶i söa ch÷a v.v.... Duy tu............... C¸c ho¹t ®éng ph¶i tiÕn hµnh nh»m ng¨n chÆn mét kÕt cÊu bÞ Duy tu h− háng vµ duy tr× chøc n¨ng cña nã ë møc ®é cã thÓ chÊp nhËn ®−îc. Söa ch÷a, gia C¸c ho¹t ®éng ®èi víi mét kÕt cÊu ®· bÞ h− háng hoÆc chøc cè..................... n¨ng cña nã ®· bÞ suy gi¶m ®Ó t«n t¹o l¹i kÕt cÊu ®ã hoÆc håi phôc l¹i chøc n¨ng cña nã (2) VÒ c¸ch thøc duy tu, nªn lËp mét kÕ ho¹ch duy tu cho mçi kÕt cÊu cã xem xÐt ®Õn c¸c yÕu tè nh− h×nh d¹ng kÕt cÊu, xu h−íng h− háng, vµ møc ®é quan träng, tõ ®ã thùc thi c«ng t¸c duy tu theo kÕ ho¹ch ®· lËp (3) VÒ c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n vµ th«ng th−êng liªn quan ®Õn viÖc duy tu, xem “Sæ tay duy tu vµ söa ch÷a c¸c kÕt cÊu ë c¶ng vµ bÕn tµu - I.6 -
  9. PhÇn II. C¸c ®iÒu kiÖn thiÕt kÕ Phần 2 - Chương 1 1
  10. PhÇn II. C¸c ®iÒu kiÖn thiÕt kÕ Ch−¬ng 1: §¹i c−¬ng Khi thiÕt kÕ c¶ng vµ bÕn tÇu, ph¶i lùa chän c¸c ®iÒu kiÖn thiiÕt kÕ tõ c¸c h¹ng môc nªu d−íi ®©y, cã xÐt ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, c¸c ®iÒu kiÖn khai th¸c vµ thi c«ng, c¸c ®Æc thï cña vËt liÖu, c¸c t¸c ®éng cña m«i tr−êng vµ c¸c yªu cÇu cña x· héi ®èi víi c«ng tr×nh: (1) KÝch cì tÇu. (2) Ngo¹i lùc do tÇu g©y ra. (3) Giã vµ ¸p lùc giã. (4) Sãng vµ lùc sãng. (5) Thuû triÒu vµ c¸c mùc n−íc biÓn bÊt th−êng. (6) Dßng ch¶y vµ lùc cña dßng ch¶y. (7) Ngo¹i lùc t¸c ®éng lªn c¸c kÕt cÊu næi vµ chuyÓn ®éng cña chóng. (8) Thuû lùc häc cöa s«ng vµ dßng ch¶y ven bê. (9) TÇng ®Êt gèc. (10) §éng ®Êt vµ lùc ®éng ®Êt. (11) Sù ho¸ láng. (12) ¸p lùc ®Êt vµ ¸p lùc n−íc (13) Träng t¶i vµ gia träng. (14) HÖ sè ma s¸t. (15) C¸c ®iÒu kiÖn thiÕt kÕ cÇn thiÕt kh¸c. [Chó gi¶i] C¸c ®iÒu kiÖn thiÕt kÕ cÇn x¸c ®Þnh cÈn thËn v× chóng cã ¶nh h−ëng lín ®Õn ®é an toµn, chøc n¨ng vµ chi phÝ thi c«ng cña c«ng tr×nh. C¸c ®iÒu kiÖn thiÕt kÕ nªu trªn lµ c¸c ®iÒu kiÖn cã ¶nh h−ëng lín ®Õn c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn. Chóng th−êng ®−îc x¸c ®Þnh dùa theo c¸c kÕt qu¶ kh¶o s¸t vµ thùc nghiÖm. Do ®ã c¸c ®iÒu kiÖn thiÕt kÕ ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c dùa trªn sù hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ c¸c ph−¬ng ph¸p vµ kÕt qu¶ cña c¸c c«ng viÖc ®iÒu tra nghiªn cøu vµ thùc nghiÖm. Tr−êng hîp ®èi víi c¸c kÕt cÊu t¹m thêi, c¸c ®iÒu kiÖn thiÕt kÕ cã thÓ ®−îc x¸c ®Þnh cã xem xÐt ®Õn tuæi thä dµi ng¾n cña chóng [ChØ dÉn kü thuËt] (1) Khi thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn, cÇn xem xÐt c¸c vÊn ®Ò sau: (a) Chøc n¨ng cña c«ng tr×nh. V× c¸c c«ng tr×nh th−êng ®a chøc n¨ng, ph¶i thËn träng sao cho mäi chøc n¨ng cña c«ng tr×nh ph¶i ®−îc khai th¸c hoµn h¶o (b) TÇm quan träng cña c«ng tr×nh Ph¶i xem xÐt møc ®é quan träng cña c«ng tr×nh ®Ó khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh cã quan t©m thÝch ®¸ng ®Õn møc ®é an toµn vµ c¸c mèi quan hÖ réng r·i vÒ kinh tÕ. C¸c tiªu chuÈn thiÕt kÕ bÞ ¶nh h−ëng bëi tÇm quan träng cña c«ng tr×nh lµ c¸c tiªu chuÈn vÒ ®iÒu kiÖn m«i tr−êng, hÖ sè ®éng ®Êt tÝnh to¸n, tuæi thä, t¶i träng, hÖ sè an toµn v.v...Khi x¸c ®Þnh tÇm quan träng cña c«ng tr×nh, ph¶i xÐt ®Õn c¸c tiªu chuÈn sau ®©y: • ¶nh h−ëng ®Õn cuéc sèng con ng−êi vµ vµ c«ng tr×nh chung quanh khi c«ng tr×nh bÞ h− háng • T¸c ®éng ®Õn x· héi vµ nÒn kinh tÕ nÕu c«ng tr×nh bÞ h− háng • T¸c ®éng ®Õn c¸c c«ng tr×nh kh¸c nÕu c«ng tr×nh bÞ h− háng Phần 2 - Chương 1 2
  11. • Kh¶ n¨ng thay thÕ c«ng tr×nh (c) Tuæi thä Ph¶i xem xÐt ®Õn tuæi thä khi x¸c ®Þnh kÕt cÊu vµ vËt liÖu lµm c«ng tr×nh vµ c¶ khi x¸c ®Ýnh sù cÇn thiÕt vµ quy m« c¶i t¹o c«ng tr×nh. Tuæi thä ph¶i x¸c ®Þnh b»ng c¸ch xem xÐt c¸c vÊn ®Ò sau ®©y: • Chøc n¨ng khai th¸c cña c«ng tr×nh Sè n¨m tr−íc khi c«ng tr×nh kh«ng thÓ sö dông ®−îc n÷a do sù xuÊt hiÖn c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn chøc n¨ng cña c«ng tr×nh, vÝ dô chiÒu s©u n−íc cña mét vïng neo tµu trë thµnh kh«ng ®ñ do kÝch cì tµu t¨ng lªn • Quan ®iÓm kinh tÕ cña c«ng tr×nh Sè n¨m cho tíi khi kh«ng thÓ c¹nh tranh vÒ kinh tÕ víi c¸c c«ng tr×nh kh¸c míi h¬n (trõ khi thùc hiÖn mét sè c¶i tiÕn nµo ®ã) • Chøc n¨ng x· héi cña c«ng tr×nh Sè n¨m cho tíi khi c¸c chøc n¨ng chñ yÕu cña c«ng tr×nh trë nªn kh«ng cÊn thiÕt n÷a hoÆc tíi khi c«ng tr×nh cÇn ®Õn c¸c chøc n¨ng kh¸c do viÖc quy ho¹ch c¶ng míi v.v... • C¸c tÝnh chÊt vËt thÓ cña c«ng tr×nh Sè n¨m cho tíi khi kh«ng thÓ duy tr× ®−îc c−êng ®é cña vËt liÖu t¹o thµnh kÕt cÊu ë møc ®é quy ®Þnh do c¸c qu¸ tr×nh nh− vËt liÖu bÞ ¨n mßn hoÆc bÞ phong ho¸ (d) X¸c suÊt ngÉu nhiªn X¸c suÊt ngÉu nhiªn cã quan hÖ gÇn gòi víi tuæi thä. X¸c suÊt ngÉu nhiªn E1 cã ®−îc theo ph−¬ng tr×nh (1.1.1) 1) (1.1.1) trong ®ã : L1: tuæi thä T1: chu kú lÆp (e) §iÒu kiÖn m«i tr−êng Kh«ng chØ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ sãng, ®éng ®Êt, ®Þa h×nh vµ ®Êt c¸t cã ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc thiÕt kÕ c«ng tr×nh, mµ c¶ chÊt l−îng n−íc, vËt liÖu ®¸y, ®êi sèng ®éng vËt vµ thùc vËt, ®iÒu kiÖn khÝ quyÓn vµ mùc n−íc biÓn d©ng lªn do tr¸i ®Êt nãng lªn còng ph¶i xem xÐt ®Õn (f) VËt liÖu CÇn xÐt ®Õn c¸c ngo¹i lùc, sù h− h¹i, tuæi thä, lo¹i kÕt cÊu, c«ng t¸c thi c«ng, chi phÝ vµ ¶nh h−ëng cña m«i tr−êng vµ c¶nh quan khi lùa chän vËt liÖu. §iÒu quan träng nhÊt lµ ph¶i ®¶m b¶o chÊt l−îng yªu cÇu. Trong c¸c n¨m gÇn ®©y, ngoµi c¸c vËt liÖu cã tÝnh truyÒn thèng, ®· b¾t ®Çu sö dông c¸c vËt liÖu míi nh− thÐp kh«ng gØ, ti tan vµ cao su míi vµ c¸c vËt liÖu t¸i sinh nh− xØ, tro than v¸ bïn n¹o vÐt ®−îc. (g) Ph−¬ng ph¸p thi c«ng §Ó viÖc thiÕt kÕ ®−îc hîp lý, cÇn ph¶i xem xÐt ®Õn ph−¬ng ph¸p thi c«ng. (h) §é chÝnh x¸c cña c«ng viÖc Khi thiÕt kÕ cÇn ®Õn ®é chÝnh x¸c cña c«ng t¸c thi c«ng cã thÓ duy tr× ®−îc trong c¸c ®å ¸n thùc tÕ. (i) Thêi h¹n thi c«ng Tr−êng hîp thêi h¹n thi c«ng ®· ®−îc quy ®Þnh, cÇn ph¶i xÐt ®Õn ®ång thêi c¶ viÖc thiÕt kÕ vµ ph−¬ng ph¸p thi c«ng, sao cho cã thÓ hoµn thµnh viÖc x©y dùng trong thêi h¹n quy ®Þnh. Thêi h¹n x©y dùng th−êng ®−îc x¸c ®Þnh tuú theo kh¶ n¨ng cung cÊp vËt liÖu, thiÕt bÞ thi c«ng, ®é khã cña viÖc x©y dùng, ngµy kh¸nh thµnh vµ c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn. (j) Chi phÝ x©y dùng v..v.. Chi phÝ x©y dùng bao gåm chi phÝ ®Çu t− ban ®Çu vµ chi phÝ duy tr×. TÊt c¶ c¸c chi phÝ nµy ph¶i xÐt ®Õn khi thiªt kÕ vµ thi c«ng. Khi ®ã, cÇn ph¶i xÐt ®Õn viÖc ®−a c«ng tr×nh vµo sö dông sím vµ ®¶m b¶o viÖc thu håi vèn nhanh. Còng cã ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ ®Ó cho c«ng tr×nh ®−a vµo sö dông tõng b−íc mét khi c«ng viÖc x©y dùng tiÕn triÓn Phần 2 - Chương 1 3
  12. mµ vÉn ®¶m b¶o ®é an toµn phôc vô vµ ®é an toµn cña c«ng tr×nh. CÇn nhí r»ng c¸c chi phÝ ®Çu t− ban ®Çu bao gåm c¶ tiÒn ®Òn bï. Khi tiÕn hµnh thiÕt kÕ vv... ph¶i xem xÐt thÝch ®¸ng ®Õn c¸c vÊn ®Ò nh− lo¹i kÕt cÊu vµ ph−¬ng ph¸p thi c«ng, v× c¸c chi phÝ x©y dùng tuú thuéc vµo vÊn ®Ò ®ã. Phần 2 - Chương 1 4
  13. Ch−¬ng 2. Tµu 2.1. KÝch th−íc cña tµu môc tiªu (§iÒu 21 Th«ng b¸o) C¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu môc tiªu ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh theo ph−¬ng ph¸p sau ®©y: (1) Tr−êng hîp tµu môc tiªu ®· ®−îc x¸c ®Þnh, dïng c¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu ®ã. (2) Tr−êng hîp kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®−îc tµu môc tiªu, dïng c¸c kÝch th−íc chÝnh thÝch hîp x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng ph¸p thèng kª (Chó thÝch kü thuËt). [ChØ dÉn kü thuËt] (1) §iÒu 1 kho¶n 2 cña Ph¸p lÖnh quy ®inh “tµu môc tiªu” lµ tµu cã träng t¶i tæng céng lín nhÊt trong sè c¸c tµu dù kiÕn sö dông c¸c c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn ®ang xem xÐt. Theo ®ã, tr−ßng hîp tµu môc tiªu ®· x¸c ®Þnh ®−îc, sö dông c¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu ®ã. (2) Tr−êng hîp kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc tµu môc tiªu, nh− tr−êng hîp c«ng tr×nh c¶ng vµ bÕn dïng cho c«ng céng, c¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu môc tiªu cã thÓ x¸c ®Þnh theo B¶ng T.2.1.1, trong b¶ng nµy träng t¶i tµu (th−êng lµ träng t¶i b× ho¨c träng t¶i hµng) ®−îc sö dông nh− nh÷ng chØ sè ®¹i diÖn. (3) B¶ng T.2.1.1 liÖt kª c¸c “kÝch th−íc chÝnh cña tµu trong tr−ßng hîp tµu môc tiªu kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®−îc” theo møc ®é träng t¶i. C¸c gi¸ trÞ nµy cã ®−îc b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p nh− ph©n tÝch thèng kª 1),2), vµ chóng ®¹i diÖn chñ yÕu cho 75% c¸c gi¸ trÞ cña c¸c tÇu cho mçi lo¹i träng t¶i. Do ®ã, víi mçi lo¹i träng t¶i, sÏ cã mét sè tÇu cã c¸c kÝch th−íc chÝnh v−ît qu¸ c¸c gi¸ trÞ trong b¶ng. Còng cã c¸c tµu cã träng t¶i lín h¬n träng t¶i cña tµu môc tiªu ghi trong b¶ng, nh−ng l¹i cã kÝch th−íc nhá h¬n kÝch th−íc cña tµu môc tiªu. (4) B¶ng T.2.1.1 cã ®−îc lµ do sö dông c¸c sè liÖu cña “Tin tøc Hµng h¶i cña Lloyd th¸ng 6/ 95” vµ “Nihon Senpaku Meisaisho” (Danh môc chi tiÕt c¸c tµu NhËt b¶n , 1995). §Þnh nghÜa c¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu, xem trong B¶ng T.2.1.1. (5) V× c¸c kÝch th−íc chÝnh cña c¸c phµ ®−êng dµi ch¹y qu¸ 300 km cã xu h−íng mang nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c víi c¸c phµ ch¹y ®−êng gÇn vµ trung b×nh, nªn c¸c kÝch th−íc chÝnh ®−îc ghi riªng cho “phµ ®−êng xa” vµ “phµ ®−êng gÇn vµ trung b×nh”. (6) V× c¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu kh¸ch NhËt cã xu h−íng mang nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c víi c¸c tµu kh¸ch ngo¹i quèc, c¸c kÝch th−íc chÝnh ®−îc ghi riªng cho “Tµu kh¸ch NhËt” vµ tµu kh¸ch ngo¹i quèc”. (7) ChiÒu cao cét thay ®æi ®¸ng kÓ ngay ®èi víi c¸c tµu cïng lo¹i vµ cïng träng t¶i, do ®ã khi thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh nh− cÇu v−ît qua c¸c tuyÕn hµng h¶i, cÇn ph¶i kh¶o s¸t vÒ chiÒu cao cét cña tµu môc tiªu. (8) Tr−êng hîp tµu môc tiªu ®−îc biÕt lµ mét tµu hµng nhá, nh−ng l¹i kh«ng thÓ x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c kÝch th−íc cña tµu, c¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu hµng nhá cã thÓ x¸c ®Þnh theo B¶ng T.2.1.2. C¸c gi¸ trÞ cña B¶ng T.2.1.2 còng cã ®−îc b»ng c¸ch sö dông c¸ch thøc nh− víi B¶ng T.2.1.1, nh−ng víi tµu hµng nhá, cã c¸c biÕn ®éng lín vÒ kÝch th−íc chÝnh nªn ph¶i ®Æc biÖt cÈn thËn khi dïng B¶ng T.2.1.2. (9) Träng t¶i §Þnh nghÜa cña c¸c lo¹i träng t¶i nh− sau: (a) Träng t¶i b×: Träng t¶i ®o l−êng cña c¸c khoang ®ãng kÝn cña mét con tµu ®−îc quy ®Þnh trong “Ph¸p lÖnh liªn quan ®Õn viÖc ®o träng t¶i tÇu”. Träng t¶i b× ®−îc dïng nh− mét chØ sè ®¹i diÖn cho kÝch cì cña mét con tµu trong hÖ thèng tµu hµng h¶i NhËt B¶n. Tuy nhiªn còng cÇn biÕt lµ còng cã “Träng t¶i b× quèc tÕ”, còng ®−îc sö dông nh− mét chØ sè ®¹i diÖn cho kÝch cì cña mét con tµu, phï hîp víi c¸c ®iÒu kho¶n cña c¸c hiÖp −íc vv..., nh−ng chñ yÕu lµ cho c¸c tµu ch¹y ®−êng biÓn quèc tÕ. Gi¸ trÞ cña “träng t¶i b×” vµ “ träng t¶i b× quèc tÕ” cã thÓ kh¸c nhau, quan hÖ gi÷a chóng ®−îc quy ®Þnh trong §iÒu 35 cña “C¸c ®iÒu bæ sung ®èi víi Ph¸p lÖnh liªn quan ®Õn viÖc ®o träng t¶i tµu” (Ph¸p lÖnh sè 47, 1981). (b) Träng t¶i hµng: Träng t¶i lín nhÊt, biÓu thÞ b»ng tÊn, cña hµng ho¸ tµu cã thÓ chøa ®−îc. (c) Träng t¶i cho¸n chç: L−îng n−íc, biÓu thÞ b»ng tÊn bÞ tµu cho¸n chç khi tµu ®øng im. Phần 2 - Chương 2 1
  14. (10) §Ó cho nhÊt qu¸n, ph−¬ng tr×nh (2.1.1) cho mèi quan hÖ gi÷a träng t¶i hµng (DWT) vµ träng t¶i b× (GT) ®èi víi c¸c lo¹i tµu sö dông träng t¶i hµng lµm chØ sè ®¹i diÖn 1). Víi mçi lo¹i tµu, cã thÓ sö dông ph−¬ng tr×nh nÕu träng t¶i n»m trong ph¹m vi cho trong B¶ng T.2.1.1 Tµu hµng GT = 0,541 DWT Tµu chë container GT = 0,880 DWT (2.1.1) Tµu dÇu GT = 0,553 DWT Tµu cho xe lªn xuèng ®−îc GT = 0.808 DWT trong ®ã: GT: Träng t¶i b×. DWT: Träng t¶i hµng (11) C¸c b¶ng tõ T.2.1.3 ®Õn T.2.1.6 liÖt kª sù ph©n bè theo tÇn sè c¸c kÝch th−íc chÝnh cña c¸c tµu hµng b¸ch ho¸, tµu hµng rêi, tµu hµng container, vµ tµu dÇu, chóng ®−îc phßng thÝ nghiªm c¸c hÖ thèng cña Viªn nghiªn cøu C¶ng vµ bÕn (PHRI – Port and Harbour Research Institute) ph©n tÝch theo c¸c d÷ liÖu lÊy tõ b¶n “Tin tøc hµng Tæng chiÒu dµi (12) h¶i Lloyd th¸ng 6 /1998”. §−êng ngÊn n−íc (MNTN) ChiÒu dµi gi÷a hai trô Trô mòi Trô sau BÒ réng B¶ng T-2.1.1. C¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu trong tr−êng hîp tµu môc tiªu kh«ng thÓ ®Þnh d¹ng. (MNTN) Mín n−íc ®Çy hµng ChiÒu cao th©n tµu 1. Tµu hµng Tæng chiÒu dµi Träng t¶i (DWT) BÒ réng (m) (m) H×nh T-2.1.1. §Þnh nghÜa c¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu 2. Tµu chë container Phần 2 - Chương 2 2
  15. BÒ réng (m) Träng t¶i (DWT) Mín ®Çy hµng (m) Tæng chiÒu dµi (m) Phần 2 - Chương 2 3
  16. 3. Phµ 3-A. Phµ ®−êng gÇn vµ trung b×nh (cù ly nhá h¬n 300km) BÒ réng (m) Träng t¶i (DWT) Mín ®Çy hµng (m) Tæng chiÒu dµi (m) 3-B. Phµ ®−êng dµi (cù ly 300km trë lªn) BÒ réng (m) Träng t¶i (DWT) Mín ®Çy hµng (m) Tæng chiÒu dµi (m) 4. Tµu cho xe lªn xuèng ®−îc BÒ réng (m) Träng t¶i (DWT) Mín ®Çy hµng (m) Tæng chiÒu dµi (m) 5. Tµu kh¸ch 5-A. Tµu kh¸ch NhËt B¶n BÒ réng (m) Träng t¶i (DWT) Mín ®Çy hµng (m) Tæng chiÒu dµi (m) 5-B. Tµu kh¸ch n−íc ngoµi BÒ réng (m) Träng t¶i (DWT) Mín ®Çy hµng (m) Tæng chiÒu dµi (m) 6. Tµu chuyªn dông chë «t« BÒ réng (m) Träng t¶i (DWT) Mín ®Çy hµng (m) Tæng chiÒu dµi (m) Phần 2 - Chương 2 4
  17. 7. Tµu dÇu Träng t¶i (DWT) BÒ réng (m) Mín ®Çy hµng (m) Tæng chiÒu dµi (m) B¶ng T-2.1.2. KÝch th−íc chÝnh cña tµu hµng nhá Träng t¶i (DWT) BÒ réng (m) Mín ®Çy hµng (m) Tæng chiÒu dµi (m) B¶ng T-2.1.3. Ph©n bæ tÇn su©t c¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu hµng b¸ch ho¸ Phần 2 - Chương 2 5
  18. (a) DWT – Tæng chiÒu dµi (b) DWT – BÒ réng (c) DWT – Mín ®Çy hµng B¶ng T-2.1.4. Ph©n bæ tÇn suÊt c¸c kÝch th−íc chÝnh cña tµu chë hµng rêi (a) DWT – Tæng chiÒu dµi Phần 2 - Chương 2 6
  19. (b) DWT – BÒ réng (c) DWT – Mín ®Çy hµng Phần 2 - Chương 2 7
  20. B¶ng T-2.1.5. Ph©n bè tÇn suÊt c¸c kÝch th−íc chñ yÕu cña tµu chë container (a) DWT – Tæng chiÒu dµi (b) DWT – BÒ réng (c) DWT – Mín ®Çy hµng Phần 2 - Chương 2 8
nguon tai.lieu . vn