- Trang Chủ
- Nông nghiệp
- Thực trạng và phương hướng phát triển sản xuất các loại cây ăn trái đến năm 2015
Xem mẫu
- Th c tr ng và phương hư ng
phát tri n s n xu t các lo i cây
ăn trái n năm 2015
- Th c tr ng và phương hư ng phát tri n s n xu t các lo i cây
ăn trái n năm 2015
2006, Trung tâm Thông tin Thương m i
Phát huy l i th v khí h u, th như ng m t nư c nhi t i, các t nh t i Vi t Nam
ã hình thành các vùng nguyên li u trái cây khá t p trung ph c v cho ch bi n
công nghi p và tiêu dùng. c bi t là vùng ng b ng sông C u Long có di n tích
tr ng cây ăn trái l n nh t, chi m kho ng 36,5% di n tích c nư c. T ng lư ng
gi ng cây ăn trái các t nh BSCL s n xu t bình quân trong vài năm g n ây vào
kho ng 26 n 27 tri u cây/năm. S lư ng gi ng cây ăn trái này ư c lưu thông
kh p c nư c k c sang m t s nư c láng gi ng.
C nư c hi n có kho ng 765.000 ha cây ăn trái, s n lư ng hơn 6,5 tri u t n v i nh ng
lo i trái cây ch y u như: d a, chu i, cam, quýt, bư i, xoài, thanh long, v i thi u, nhãn,
chôm chôm, s u riêng. Kim ng ch xu t kh u trái cây trong nh ng năm g n ây dao ng
kho ng 150 n 180 tri u USD/năm. Tuy nhiên, các lo i cây ăn trái ang tr ng h u h t
u cho năng su t không cao, ch t lư ng kém (không p, kích c không u, v không
c trưng), giá thành cao, nên kh năng c nh tranh th p. i u này d n t i cây ăn trái
nư c ta ang ng trư c thách th c l n khi h i nh p t ch c thương m i th gi i (WTO).
Theo d báo c a T ch c Nông – lương th gi i (FAO), nhu c u tiêu th rau qu trên th
trư ng th gi i hàng năm tăng kho ng 3,6%, trong khi ó thì kh năng tăng trư ng s n
xu t ch là 2,6% nên th trư ng th gi i i v i m t hàng rau qu luôn tình tr ng cung
không c u, d tiêu th và giá c luôn trong tình tr ng tăng. Các nư c càng phát tri n
công nghi p thì nhu c u nh p kh u rau l i càng tăng, i s ng càng ư c nâng cao thì
nhu c u i v i các lo i hoa tươi càng tăng. Có th kh ng nh r ng th trư ng th gi i
i v i rau qu là r t có tri n v ng.
I. TH C TR NG TÌNH HÌNH S N XU T
Di n tích cây ăn qu c nư c trong th i gian qua tăng khá nhanh, năm 2005 t 766,9
ngàn ha (so v i năm 1999 tăng thêm ngàn ha, t c tăng bình quân là 8,5%/năm), cho
s n lư ng 6,5 tri u t n (trong ó chu i có s n lư ng l n nh t v i kho ng 1,4 tri u t n,
ti p n cây có múi: 800 ngàn t n, nhãn: 590 ngàn t n). Vùng ng b ng sông C u Long
có di n tích cây ăn qu l n nh t (262,1 ngàn ha), s n lư ng t 2,93 tri u t n (chi m
35,1% v di n tích và 46,1% v s n lư ng).
Do a d ng v sinh thái nên ch ng lo i cây ăn qu c a nư c ta r t a d ng, có t i trên 30
lo i cây ăn qu khác nhau, thu c 3 nhóm là: cây ăn qu nhi t i (chu i, d a, xoài…), á
nhi t i (cam, quýt, v i, nhãn…) và ôn i (m n, lê…). M t trong các nhóm cây ăn qu
l n nh t và phát tri n m nh nh t là nhãn, v i và chôm chôm. Di n tích c a các lo i cây
này chi m 26% t ng di n tích cây ăn qu . Ti p theo ó là chu i, chi m kho ng 19%.
- Trên a bàn c nư c, bư c u ã hình thành các vùng tr ng cây ăn qu khá t p trung,
cho s n lư ng hàng hoá l n; M t s vùng cây ăn qu t p trung i n hình như sau:
+ V i thi u: vùng v i t p trung l n nh t c nư c là B c Giang (ch y u 3 huy n L c
Ng n, L c Nam và L ng Giang), có di n tích 35,1 ngàn ha, s n lư ng t 120,1 ngàn t n.
Ti p theo là H i Dương (t p trung 2 huy n Thanh Hà và Chí Linh) v i di n tích 14
ngàn ha, s n lư ng 36,4 ngàn t n.
+ Cam sành: ư c tr ng t p trung BSCL, v i di n tích 28,7 ngàn ha, cho s n lư ng
trên 200 ngàn t n. a phương có s n lư ng l n nh t là t nh Vĩnh Long: năm 2005 cho
s n lư ng trên 47 ngàn t n. Ti p theo là các t nh B n Tre (45 ngàn t n) và Ti n Giang (42
ngàn t n). Trên vùng Trung du mi n núi phía B c, cây cam sành cùng ư c tr ng khá t p
trung t nh Hà Giang, tuy nhiên, s n lư ng m i t g n 20 ngàn t n.
+ Chôm chôm: cây chôm chôm ư c tr ng nhi u mi n ông nam b , v i di n tích 14,2
ngàn ha, s n lư ng x p x 100 ngàn t n (chi m 40% di n tích và 61,54% s n lư ng chôm
chôm c nư c). a phương có di n tích chôm chôm t p trung l n nh t là ng Nai (11,4
ngàn ha), ti p theo ó là B n Tre (4,2 ngàn ha).
+ Thanh long: ư c tr ng t p trung ch y u Bình Thu n (di n tích kho ng 5 ngàn ha,
s n lư ng g n 90 ngàn t n, chi m 70 % di n tích và 78,6% v s n lư ng thanh long c
nư c). Ti p theo là Ti n Giang, có 2 ngàn ha. Thanh long là lo i trái cây có kim ng ch
xu t kh u l n nh t so v i các lo i qu khác.
+ Bư i: Vi t Nam có nhi u gi ng bư i ngon, ư c ngư i tiêu dùng ánh giá cao như
bư i Năm roi, Da xanh, Phúc Tr ch, Thanh Trà, Di n, oan Hùng…Tuy nhiên, ch có
bư i Năm Roi là có s n lư ng mang ý nghĩa hàng hoá l n. T ng di n tích bư i Năm Roi
là 9,2 ngàn ha, phân b chính t nh Vĩnh Long (di n tích 4,5 ngàn ha cho s n lư ng 31,3
ngàn t n, chi m 48,6% v di n tích và 54,3% v s n lư ng bư i Năm Roi c nư c); trong
ó t p trung huy n Bình Minh: 3,4 ngàn ha t s n lư ng g n 30 ngàn t n. Ti p theo là
t nh H u Giang (1,3 ngàn ha).
+ Xoài: cũng là lo i cây tr ng có t tr ng di n tích l n c a Vi t Nam. Hi n có nhi u
gi ng xoài ang ư c tr ng nư c ta; gi ng có ch t lư ng cao và ư c tr ng t p trung là
gi ng xoài cát Hoà L c. Xoài cát Hoà L c ư c phân b chính d c theo sông Ti n (cách
c u M Thu n kho ng 20-25 km) v i di n tích 4,4 ngàn ha t s n lư ng 22,6 ngàn t n.
Di n tích xoài Hoà L c t p trung ch y u t nh Ti n Giang (di n tích 1,6 ngàn ha, s n
lư ng 10,1 ngàn t n); ti p theo là t nh ng Tháp (873 ha, s n lư ng 4,3 ngàn t n).
+ Măng c t: là lo i trái cây nhi t i r t ngon và b . Măng c t phân b 2 vùng
BBSCL và NB, trong ó tr ng ch y u BSCL v i t ng di n tích kho ng 4,9 ngàn
ha, cho s n lư ng kho ng 4,5 ngàn t n. T nh B n Tre là nơi có di n tích t p trung l n
nh t: 4,2 ngàn ha (chi m 76,8% di n tích c nư c). Tuy măng c t là s n ph m r t ư c
giá trên th trư ng nhưng vi c m r ng di n tích lo i cây này hi n nay ang g p nhi u tr
ng i do th i gian ki n thi t cơ b n dài (5-6 năm), là cây thân g l n, chi m nhi u di n
tích t và ch thích h p v i t m u các cù lao.
- + D a: ây là m t trong 3 lo i cây ăn qu ch o ư c khuy n khích u tư phát tri n
trong th i gian v a qua nh m ph c v xu t kh u. Các gi ng ư c s d ng chính bao g m
gi ng Queen và Cayene; trong ó gi ng Cayene là lo i có năng su t cao, thích h p ch
bi n (nư c qu cô c, nư c d a t nhiên…). Các a phương có di n tích d a t p trung
l n là Ti n Giang (3,7 ngàn ha), Kiên Giang (3,3 ngàn ha); Ngh An (3,1 ngàn ha), Ninh
Bình (3,0 ngàn ha) và Qu ng Nam (2,7 ngàn ha).
Ngoài ra, còn có m t s lo i cây ăn qu khác cũng có kh năng xu t kh u tươi là: S u
riêng cơm vàng h t lép, Vú s a Lò rèn, Nhãn xu ng cơm vàng... Tuy nhiên, nh ng lo i
này có di n tích và s n lư ng còn r t khiêm t n (ví d di n tích c a Nhãn xu ng cơm
vàng m i ch có 200 ha, t p trung Bà R a-Vũng T u), không tiêu th trong nư c và
giá bán trong nư c th m chí còn cao hơn giá xu t kh u..
V ch ng lo i các trái cây có l i th c nh tranh, B Nông nghi p và PTNT xác nh 11
lo i trái cây có l i th c nh tranh, bao g m: Thanh long, Vú s a, Măng c t, Cây có múi
(Bư i, Cam sành), Xoài, S u riêng, D a, V i, Nhãn, D a và u
Theo án qui ho ch chuy n i cơ c u s n xu t nông, lâm nghi p, thu s n c nư c n
năm 2010 và t m nhìn 2020 m i nh t c a Th tư ng Chính ph thì trong ó, i v i cây
ăn qu Chính ph nh hư ng: Trong nh ng năm t i m r ng di n tích 11 lo i cây ăn qu
có l i th ; riêng i v i nhãn, v i ch tr ng m i b ng các gi ng r i v , ch t lư ng cao và
c i t o vư n t p. Di n tích cây ăn qu n năm 2010 t 1 tri u ha, t m nhìn năm 2020
kho ng 1,3 tri u ha. B trí ch y u Trung du mi n núi phía B c, ng b ng Sông C u
Long, ông nam b , ng b ng Sông H ng và m t s vùng khác có i u ki n.
Rà soát chương trình phát tri n rau qu , hoa cây c nh n 2010 và qui ho ch 11 lo i cây
ăn qu ch l c xu t kh u (bao g m: Cam sành, Bư i Năm Roi, Bư i da xanh, Xoài cát
Hoà L c, S u riêng, Măng c t, Thanh long, Vú s a Lò rèn, V i, Nhãn xu ng cơm vàng
và D a.
II. M T S THÀNH T C V PHÁT TRI N S N XU T RAU QU
2.1. NH NG THÀNH T U T Ư C
Các chính sách c a ng và Nhà nư c ã óng góp m t ph n quan tr ng vào thành t u
c a t nư c nói chung, lĩnh v c nông nghi p nói riêng. Nhìn chung, nh ng chính sách
khuy n khích phát tri n s n xu t ã tác ng tích c c n ngành nông nghi p, trong ó có
ngành hàng rau qu và t o nên nh ng bư c bi n i l n. Có th sơ b ánh giá nh ng
thành t u t ư c i v i m t s chính sách như sau:
Chính sách v t ai có tác ng l n n gi i phóng s c s n xu t ng th i phát huy
quy n làm ch trong phát tri n s n xu t, kinh doanh; khuy n khích ngư i s n xu t u tư
phát tri n lâu dài, phát huy hi u qu s d ng t ai; thúc y quá trình chuy n i cơ
c u kinh t nông nghi p, nông thôn theo hư ng khai thác l i th sinh thái t ng vùng, t ng
bư c hình thành các vùng s n xu t rau và cây ăn qu t p trung.
- Các H p tác xã ư c chuy n i hình th c theo Lu t HTX m i, t p trung ch y u vào vai
trò cung ng d ch v u vào và u ra cho s n xu t nông nghi p. T khi có Lu t Doanh
nghi p, môi trư ng s n xu t, kinh doanh r ng m , thông thoáng hơn i v i các doanh
nghi p thu c m i thành ph n kinh t . Các doanh nghi p ngành rau qu ư c c nh tranh
bình ng trong s n xu t, kinh doanh, ch ng tìm tòi nghiên c u nâng cao uy tín và
ch t lư ng hàng hoá.
Ngh quy t 09 c a Chính ph ã ra phương hư ng phát tri n lâu dài và tích c c i
v i kinh t t nư c, trong ó có lĩnh v c nông nghi p; t o bư c chuy n d ch l n lao
trong cơ c u kinh t nông nghi p - nông thôn, s n xu t t ng bư c ư c i u ch nh nh
hư ng th trư ng, tăng nhanh ngu n hàng ch t lư ng cao cho xu t kh u. Nhi u a
phương ã chuy n i di n tích nh ng lo i cây tr ng kém hi u qu sang s n xu t rau,
qu , hình thành ư c nh ng vùng chuyên canh l n v i nh ng lo i rau qu c s n như:
vùng rau Vân N i (Hà N i), vùng rau, hoa à L t (Lâm ng), bu i Phúc Tr ch, bư i
Năm Roi, xoài cát Hoà L c, vú s a Lò Rèn (Vĩnh Kim)...
Kinh t trang tr i là m t ph n không th thi u trong cơ c u kinh t . Ngh quy t
03/2000/NQ-CP ã có tác d ng nh t nh, trang tr i tăng lên rõ r t c v s lư ng và quy
mô, góp ph n chuy n d ch cơ c u kinh t , t o nên nh ng vùng s n xu t hàng hóa t p
trung và thâm canh cao. ã hình thành nhi u trang tr i s n xu t cây ăn qu lâu năm phù
h p v i t ng vùng sinh thái, t o thêm vi c làm và tăng thu nh p cho ngư i lao ng.
Các chính sách v tín d ng u tư phát tri n cơ s h t ng ã khuy n khích các doanh
nghi p tích c c u tư phát tri n s n xu t, kinh doanh, nâng cao ch t lư ng và tính c nh
tranh c a nông s n hàng hoá, trong ó có rau qu . Vi c ban hành Quy ch tín d ng h tr
xu t kh u ã khuy n khích các doanh nghi p thu c m i thành ph n kinh t tìm tòi nghiên
c u s n xu t các m t hàng m i, y m nh các ho t ng s n xu t, ch bi n hàng xu t
kh u…
Nh có chính sách khuy n khích c a Nhà nư c, ho t ng nghiên c u ng d ng và
chuy n giao khoa h c công ngh trong lĩnh v c nông nghi p nói chung, ngành rau qu
nói riêng ã t ư c k t qu kh quan, h tr tích c c cho vi c chuy n d ch cơ c u kinh
t nông nghi p, nông thôn. Nh t là công ngh sinh h c ã t ư c nh ng ti n b bư c
u trong vi c tuy n ch n, lai t o m t s gi ng cây ăn qu , rau, u có ch t lư ng và
năng su t cao, chuy n giao quy trình s n xu t các lo i gi ng s ch b nh...
Vi c th c hi n Chương trình Gi ng trong nh ng năm qua ã t o nên s chuy n bi n cơ
b n trong vi c t ch c, qu n lý, ch n t o, nhân gi ng và s n xu t gi ng. Vi c ban hành
Pháp l nh gi ng cây tr ng ã t o sơ s pháp lý tăng cư ng hi u qu qu n lý gi ng. H
th ng qu n lý ch t lư ng và t ch c thanh tra, ki m tra gi ng ã ư c c ng c , tăng
cư ng hơn trư c. n nay, h u h t các t nh, thành ph u có Trung tâm gi ng cây tr ng,
v t nuôi; 40% các t nh, thành ã th c hi n cơ gi i hoá khâu s y, b o qu n và óng gói
h t gi ng... T năm 2000 n nay, nhi u lo i gi ng ư c ch n t o, ưa t l áp d ng
gi ng ti n b k thu t vào s n xu t nông nghi p lên kho ng 30% i v i cây ăn qu và
50% i v i rau, góp ph n tăng năng su t, s n lư ng và hi u qu s n xu t.
- Ho t ng khuy n nông ngày càng a d ng và phong phú, bám sát các chương trình nông
nghi p tr ng i m, góp ph n tích c c trong vi c chuy n giao ti n b k thu t, ào t o
nâng cao các k năng v s n xu t và nhu c u th trư ng cho bà con nông dân; t o ư c
m i liên k t ch t ch gi a các oàn th xã h i, cơ quan nghiên c u, phương ti n thông tin
i chúng, các doanh nghi p, hi p h i... v i ngư i s n xu t, trên cơ s ó t ng bư c hoàn
thi n n i dung, phương pháp và chính sách khuy n nông.
Chính ph ch trương khuy n khích các doanh nghi p thu c m i thành ph n kinh t ký
k t h p ng tiêu th nông s n hàng hoá cho nông dân theo Quy t nh 80/2002/Q -
TTg, ã m ra hư ng i úng n, t ng bư c làm thay i nh n th c c a các doanh
nghi p và h nông dân trong s n xu t, ch bi n, tiêu th nông s n; th c s g n k t ư c 4
nhà (Nhà nư c, nhà khoa h c, nhà nông, nhà doanh nghi p), t o thêm ngu n l c phát
tri n s n xu t hàng hoá nông s n theo hư ng th trư ng, m b o ch t lư ng và hi u qu
kinh t . Nhi u doanh nghi p ã tri n khai th c hi n t t vi c ký k t h p ng s n xu t,
tiêu th nông s n v i nông dân; bư c u ã g n ư c trách nhi m, quy n l i c a m i
bên trong vi c th c hi n h p ng, g n gi a s n xu t và ch bi n, t o ra vùng nguyên li u
n nh cho ch bi n xu t kh u. i v i ngành hàng rau, qu , mô hình này ã t o ư c
k t qu khá kh quan: trong các năm 2002 – 2004, ch riêng i v i cây d a T ng công
ty Rau qu và nông s n Vi t Nam ã ký 4.924 h p ng v i nông dân tr ng 11.605 ha và
ã ng v n u tư 56 t ng. H u h t các lo i nguyên li u cung c p cho các nhà máy
ch bi n u ư c th c hi n thông qua h p ng v i các hình th c phù h p v i t ng
ch ng lo i, t ng th i v , t ng a phương. M t s doanh nghi p tư nhân và Công ty có
v n u tư nư c ngoài cũng tích c c tham gia ký k t h p ng tiêu th rau, hoa cao c p
v i các h s n xu t.
2.2. V CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N S N XU T RAU QU
Xác nh ư c vai trò và ti m năng phát tri n c a ngành hàng rau qu trong vi c t o công
ăn vi c làm, nâng cao thu nh p và i s ng cho nông dân, góp ph n tăng kim ng ch xu t
kh u nông lâm s n, Th tư ng Chính ph ã có Quy t nh s 182/1999/Q -TTg, ngày
03/9/1999 phê duy t án phát tri n rau, qu và hoa, cây c nh th i kỳ 1999 - 2010 làm
nh hư ng cho vi c phát tri n ngành hàng rau qu . Chương trình phát tri n rau qu ã
t ư c nh ng thành t u nh t nh, di n tích tăng nhanh, ch ng lo i a d ng, phong
phú, ngày càng áp ng nhu c u ngư i tiêu dùng trong nư c, xu t kh u rau qu t ng
bư c ư c m r ng…
Tuy nhiên, cho n nay chưa có chính sách ưu ãi riêng cho ngành hàng này. S n xu t,
ch bi n và tiêu th rau, qu ch ư c hư ng nh ng chính sách dành cho ngành nông
nghi p nói chung. C th m t s chính sách như sau:
2.2.1.Chính sách t ai
Lu t t ai ban hành năm 1993 trao quy n s d ng t cho nông dân thông qua các hình
th c giao t, cho thuê t, công nh n quy n s d ng t; quy nh quy n và nghĩa v
c a ngư i s d ng t, trong ó m r ng các quy n (chuy n như ng quy n s d ng t,
th ch p…) ư c nông dân h t s c hoan nghênh, t o ng l c l n trong phát tri n s n
- xu t. V i vi c s a i vào các năm 2001 và năm 2003, Lu t t ai ã t o hành lang
pháp lý ngày càng thông thoáng, t o i u ki n cho vi c t p trung tích t t cho s n xu t
trang tr i, s n xu t các lo i cây lâu năm và s n xu t trên quy mô l n.
Nhà nư c có nh ng chính sách nh m t o i u ki n cho ngư i tr c ti p s n xu t nông
nghi p có t s n xu t: giao t nông nghi p cho nông dân s d ng n nh lâu dài
vào m c ích s n xu t nông nghi p khuy n khích phát huy hi u qu s d ng t ai;
ơn gi n hoá các th t c cho thuê t phát tri n công nghi p b o qu n, ch bi n nông
s n và ngành ngh nông thôn; t o vi c làm cho lao ng nông thôn phù h p v i quá
trình chuy n i cơ c u s d ng t và chuy n i cơ c u kinh t nông nghi p, nông
thôn. Chính sách “d n i n, i th a” cho phép x lý v n t ai manh mún, m t
trong nh ng khó khăn ch y u i v i vi c phát tri n s n xu t nông nghi p quy mô l n.
Vi c quy ho ch, chuy n i cơ c u s d ng t ai ư c th c hi n theo hư ng phát tri n
các vùng s n xu t chuyên canh, khai thác ư c l i th so sánh c a t ng vùng, bám sát
nhu c u th trư ng trong nư c và xu t kh u, t hi u qu cao v kinh t , xã h i và b o v
môi trư ng.
V i nh ng thay i v chính sách t ai, nông dân ư c quy n t quy t nh s n xu t,
chuy n i t nh ng cây tr ng kém hi u qu sang tr ng rau qu . Hơn n a, nh chính
sách giao t dài h n 50 năm cho cây ăn qu , ngư i nông dân s n sàng u tư hi u qu
vào m nh t c a mình.
2.2.2 Chính sách u tư phát tri n cơ s h t ng
thúc y kinh t nông nghi p, nông thôn phát tri n trong i u ki n ngu n Ngân sách
Nhà nư c có h n, Chính ph ã c g ng b trí v n ngân sách ng th i có chính sách
khuy n khích các thành ph n kinh t trong nư c và các t ch c qu c t u tư vào lĩnh
v c nông nghi p, nông thôn.
Nhi u chính sách khuy n khích u tư phát tri n cơ s h t ng s n xu t, kinh doanh nông
s n ã ư c ban hành. Ngh quy t s 09/2000/NQ c a Chính ph ban hành ngày
15/6/2000 v M t s ch trương chính sách chuy n d ch cơ c u kinh t và tiêu th s n
ph m ã nh n m nh: C n huy ng s c dân và tăng v n ngân sách Nhà nư c h tr u
tư phát tri n k t c u h t ng ph c v nông nghi p; Qu H tr phát tri n h tr u tư v i
lãi su t ưu ãi i v i các d án s n xu t, ch bi n trong nông nghi p khó thu h i v n
nhanh.
Các ngu n v n t Ngân sách và các thành ph n kinh t ư c dành u tư: Các công
trình thu l i ph c v tư i tiêu cho các cây tr ng có hi u qu xu t kh u cao; H tr u
tư cơ s h t ng khuy n khích phát tri n kinh t trang tr i và khuy n khích các doanh
nghi p ký k t h p ng s n xu t, tiêu th v i ngư i s n xu t, g n k t s n xu t - ch bi n
v i tiêu th nông s n; Ngân sách h tr m t ph n v u tư xây d ng cơ s h t ng
( ư ng giao thông, thu l i, i n.. .), h th ng ch bán buôn, kho b o qu n, m ng lư i
thông tin th trư ng, các cơ s ki m nh ch t lư ng nông s n hàng hoá cho các vùng s n
xu t nguyên li u t p trung g n v i cơ s ch bi n, tiêu th nông s n hàng hoá có h p
- ng tiêu th theo Q 80 c a Chính ph ; Ngân sách u tư th c hi n các chương trình,
d án (Xoá ói gi m nghèo, 135, ư ng giao thông nông thôn, ph c h i nâng c p các
công trình thu l i hi n có các vùng, an toàn h ch a nư c, kiên c hoá kênh mương,
ki m soát lũ…) nh m t o ng l c thúc y s n xu t nông s n, trong ó có s n xu t rau
qu .
Ngoài ra, trong các chính sách thu hút u tư nư c ngoài, phát tri n nông nghi p và nông
thôn luôn ư c coi là lĩnh v c c bi t khuy n khích u tư. Các chính sách này ngày
càng ư c hoàn thi n theo hư ng t o môi trư ng thu n l i thu hút có hi u qu ngu n
v n u tư nư c ngoài vào lĩnh v c nông nghi p, nông thôn.
V tín d ng u tư c a Nhà nư c, có chính sách h tr i v i các d án u tư phát tri n
s n xu t c a các thành ph n kinh t , các lĩnh v c, các chương trình kinh t l n và các
vùng khó khăn c n khuy n khích u tư… (Ngh nh s 43/1999/N -CP, ngày
26/6/1999).
Chính sách khuy n khích u tư phát tri n cơ s h t ng nông nghi p cũng có th th y rõ
trong Quy t nh s 133/2001/Q -TTg ngày 10/9/2001 c a Th tư ng Chính ph v vi c
ban hành Quy ch tín d ng h tr xu t kh u. Theo ó, tín d ng h tr xu t kh u là ưu ãi
cu Nhà nư c nh m h tr và t o i u ki n thu n l i cho các doanh nghi p, cá nhân
thu c m i thành ph n kinh t phát tri n s n xu t, kinh doanh hàng xu t kh u.
- V Thu thu nh p doanh nghi p:
Nhà nư c có nh ng chính sách khuy n khích các doanh nghi p thu c m i ngành ngh ,
trong ó có s n xu t rau qu , u tư phát tri n s n xu t. B Tài chính ã ban hành Thông
tư s 18/2002/TT-BTC hư ng d n thi hành Ngh nh s 30/1998/N -CP và Ngh nh
s 26/2001/N -CP c a Chính ph v Lu t thu thu nh p doanh nghi p. Theo ó, các cơ
s s n xu t thu c lĩnh v c ngành ngh ư c ưu ãi u tư (như tr ng cây ăn qu lâu năm
trên t hoang hoá i núi tr c, ch bi n b o qu n rau qu , ng d ng công ngh trong s n
xu t gi ng cây…) ư c mi n thu thu nh p doanh nghi p trong 2 năm u k t khi có
thu nh p ch u thu và ư c gi m 50% s thu ph i n p trong 3 năm ti p theo. Cơ s s n
xu t m i thành l p thu c các lĩnh v c ngành ngh ưu tiên u tư các t nh mi n núi ư c
mi n thu thu nh p doanh nghi p trong 4 năm u và gi m 50% s thu ph i n p trong
th i h n t 7 n 9 năm; n u phát sinh l , doanh nghi p còn ư c chuy n l trong vòng 5
năm.
- V Thu VAT:
khuy n khích tiêu th nông s n, các doanh nghi p ư c mi n thu VAT và thu thu
nh p doanh nghi p trên khâu lưu thông theo Thông tư s 91/2000/TT-BTC ngày
06/9/2000 c a B Tài chính v hư ng d n thi hành Ngh quy t 09/2000/NQ-CP ngày
15/6/2000 c a Chính ph .
- - V Thu s d ng t nông nghi p:
Ngh nh s 129/2003/N -CP ngày 03/11/2003 c a Chính ph ã quy nh chi ti t thi
hành Ngh quy t s 15/2003/QH11,ngày 17/6/2003 c a Qu c h i v mi n, gi m thu s
d ng t nông nghi p. Các h nghèo, h s n xu t nông nghi p các xã c bi t khó khăn
ư c mi n thu s d ng t nông nghi p trên toàn b di n tích t s n xu t nông nghi p;
ngư i nông dân ư c Nhà nư c giao t s n xu t nông nghi p, xã viên h p tác xã… nh n
t giao khoán n nh s n xu t nông nghi p u ư c mi n thu s d ng t nông
nghi p trong h n m c; ngư i nông dân ư c quy n óng góp ru ng t c a mình
thành l p H p tác xã s n xu t nông nghi p theo Lu t H p tác xã.
- Các chính sách tài chính khác:
V i Quy t nh s 80/2002/Q -TTg ngày 24/6/2002 c a Th tư ng Chính ph v m t s
chính sách khuy n khích tiêu th nông s n hàng hoá thông qua h p ng, ngư i s n xu t
và kinh doanh nông s n, trong ó có rau qu , ư c m b o nhu c u vay v n và t o
thu n l i v th t c vay v n ngân hàng (th ch p b ng tài s n hình thành t v n vay, vay
v n b ng tín ch p, vay theo d án s n xu t kinh doanh có hi u qu )…
y m nh s n xu t nông nghi p và phát tri n kinh t nông thôn, Nhà nư c luôn quan
tâm ưu tiên cung c p tín d ng u tư cho các a phương. Ngành Ngân hàng có nhi u c i
ti n nh m t o thu n l i v cho vay i v i ngư i s n xu t và các doanh nghi p nông
thôn, tăng h tr thông qua Ngân hàng chính sách xã h i giúp ngư i nghèo và các i
tư ng chính sách u tư phát tri n s n xu t, c i thi n i s ng.
2.2.4 Chính sách v áp d ng ti n b khoa h c công ngh , các chương trình gi ng, an
toàn v sinh th c ph m và công tác khuy n nông trong s n xu t tr ng tr t, thu
ho ch và b o qu n
Báo cáo Chính tr c a Ban Ch p hành TW ng khóa IX ã nh n m nh: “Tăng cư ng
các ho t ng khuy n nông,… b o v th c v t và các d ch v k thu t khác nông thôn.
Chuy n giao nhanh và ng d ng khoa h c, công ngh , nh t là công ngh sinh h c vào
s n xu t nông nghi p; chú tr ng các khâu gi ng, k thu t canh tác, nuôi tr ng, công ngh
sau thu ho ch và công ngh ch bi n”.
Vi c ng d ng khoa h c công ngh vào s n xu t ư c Nhà nư c khuy n khích thông qua
vi c ban hành Lu t Khuy n khích u tư trong nư c và Lu t Khoa h c và Công ngh .
Nhà nư c cam k t i x bình ng và t o thu n l i cho các t ch c, cá nhân u tư xây
d ng dây chuy n s n xu t, m r ng quy mô, i m i công ngh nâng cao năng l c s n
xu t, chuy n d ch cơ c u, a d ng hoá ngành ngh , s n ph m.
h tr u tư i m i công ngh , Nhà nư c t o thu n l i cho doanh nghi p có ho t
ng ng d ng khoa h c công ngh như: t o i u ki n v m t b ng s n xu t, kinh doanh
( ư c mi n ti n thuê t và thu s d ng t v i th i h n quy nh c th tuỳ theo t ng
a bàn); ư c mi n, gi m thu thu nh p doanh nghi p; ư c qu h tr u tư xem xét
cho vay tín d ng trung h n và dài h n t i a là 70% m c v n u tư t i Qu H tr phát
- tri n, Qu H tr xu t kh u ho c Qu H tr Phát tri n Khoa h c và Công ngh ho c tr
c p m t ph n lãi su t i v i các kho n vay t các t ch c tín d ng;… Các doanh nghi p
có d án u tư xây d ng dây chuy n s n xu t m i, m r ng quy mô, i m i công ngh
ư c hư ng các ưu ãi: mi n thu thu nh p doanh nghi p cho ph n thu nh p tăng thêm
c a năm u và gi m 50% s thu ph i n p 4 năm ti p theo; mi n thu nh p kh u máy
móc, thi t b ph c v tr c ti p các d án chuy n giao công ngh mà trong nư c chưa s n
xu t ư c… c bi t, Nhà nư c có chính sách khuy n khích vi c ng d ng công ngh
cao và s n xu t s n ph m công ngh cao.
Chính ph còn ban hành m t s văn b n dư i Lu t nh m c th hoá các chính sách liên
quan n i m i công ngh : Ngh nh 43/1999/N -CP v Tín d ng u tư phát tri n
quy nh i tư ng cho vay là các d án u tư phát tri n có kh năng thu h i v n (bao
g m c cho vay i m i thi t b công ngh m r ng s n xu t) thu c các thành ph n kinh
t trong lĩnh v c xây d ng cơ s b o qu n, ch bi n nông s n; Ngh nh 119/1999/N -
CP ưa ra m t s chính sách và cơ ch tài chính khuy n khích các doanh nghi p u tư
vào ho t ng khoa h c và công ngh nh m c i ti n quy trình công ngh , nâng cao ch t
lư ng s n ph m và hi u qu s n xu t, kinh doanh;…
Nh ng năm g n ây, Nhà nư c có chính sách ưu tiên và bi n pháp thúc y vi c ng
d ng k t qu nghiên c u khoa h c và phát tri n công ngh trong nông nghi p và phát
tri n nông thôn. Ngh quy t 09 c a Chính ph khuy n khích vi c ng d ng ti n b khoa
h c công ngh vào s n xu t nông nghi p nâng cao năng su t, ch t lư ng, h giá thành
s n ph m, áp ng nhu c u và th hi u tiêu dùng. Ch t lư ng nông s n ư c nâng cao
thông qua các chương trình nâng c p gi ng cây tr ng, v t nuôi, công ngh sinh h c,
khuy n nông và nghiên c u các quy trình k thu t tiên ti n áp d ng vào s n xu t, b o
qu n, ch bi n..., góp ph n tăng tính c nh tranh c a nông s n hàng hoá.
V Khuy n nông, Chính ph ã ban hành Ngh nh s 13/CP ngày 02/03/1993 quy nh
v công tác khuy n nông và Ngh nh s 56/2005/NS-CP ngày 26/4/2005 v t ch c
khuy n nông, nh m xã h i hoá ho t ng khuy n nông, t o s liên k t ch t ch gi a các
nhà qu n lý, khoa h c, doanh nghi p v i ngư i s n xu t và gi a ngư i s n xu t v i nhau
nâng cao nh n th c v khoa h c k thu t s n xu t, k năng qu n lý và kinh doanh...
tăng năng su t, ch t lư ng, hi u qu s n xu t, t o vi c làm, tăng thu nh p cho nông dân,
góp ph n thúc y quá trình công nghi p hoá, hi n i hoá nông nghi p, nông thôn. n
nay, h th ng khuy n nông ư c ki n toàn t TƯ n a phương, 100% s t nh, thành
ph thành l p Trung tâm khuy n nông, 70% s huy n có tr m khuy n nông và hơn 80%
s xã có khuy n nông viên cơ s .
V phát tri n gi ng cây tr ng: i v i phát tri n kinh t nông nghi p nói chung, ngành
hàng rau qu nói riêng, m t trong nh ng hư ng tác ng ch y u c a khoa h c và công
ngh là ng d ng công ngh sinh h c trong phát tri n các lo i gi ng cây tr ng, v t nuôi
có năng su t, ch t lư ng và s c ch ng ch u b nh cao, không thoái hoá, không làm t n h i
n a d ng sinh h c...
ng trư c yêu c u c p thi t nâng cao kh năng c nh tranh và hi u qu s n xu t nông
nghi p ng th i tăng thu nh p cho nông dân, Chính ph ã phê duy t Chương trình
- Gi ng cây tr ng, v t nuôi và gi ng cây lâm nghi p th i kỳ 2000-2005 (Quy t nh s
225/1999/Q -TTg, ngày 10/12/1999. Ngày 20/01/2006, Chính ph ban hành Quy t nh
s 17/2006/Q -TTg v vi c ti p t c th c hi n Quy t nh s 225 v Chương trình Gi ng
cây tr ng, v t nuôi và gi ng cây lâm nghi p n năm 2010 v i m c tiêu: Nâng t l s
d ng gi ng ti n b k thu t trong s n xu t lên trên 70% ph c v xu t kh u, thay th
nh p kh u nông s n; Nâng cao năng l c ch n t o gi ng, áp d ng công ngh s n xu t
gi ng t o ra nhi u gi ng m i có c tính t t, năng su t và ch t lư ng cao; Khuy n
khích m i thành ph n kinh t u tư vào nghiên c u, ch n t o, s n xu t gi ng nh m hoàn
thi n h th ng s n xu t và cung ng gi ng theo hư ng hi n i hóa và phù h p v i kinh
t th trư ng.
Vi c th c hi n Chương trình Gi ng ư c hư ng nhi u ưu ãi như:
V u tư, Ngân sách Nhà nư c u tư cho: Công tác nghiên c u khoa h c v gi ng; Quy
ho ch, xây d ng cơ s v t ch t, thu th p và b o t n gi ng cây u dòng...; Nh p n i
ngu n gen, gi ng m i có năng su t, ch t lư ng mà trong nư c chưa áp ng ư c; Nh p
công ngh m i, tiên ti n v s n xu t gi ng; Hoàn thi n công ngh và xây d ng mô hình
trình di n v công ngh s n xu t gi ng; Tăng cư ng qu n lý ch t lư ng gi ng; H tr
m t ph n cho vi c xây d ng cơ s h t ng các vùng s n xu t gi ng t p trung áp d ng
công ngh cao, s n xu t gi ng g c.
V tín d ng và thu : Các t ch c và cá nhân u tư s n xu t gi ng ư c hư ng nh ng ưu
ãi v i m c cao nh t v các lo i thu và ư c ngành Ngân hàng t o i u ki n thu n l i
trong vi c cho vay v n; s n xu t gi ng g c ư c vay v n tín d ng u tư phát tri n c a
Nhà nư c. Vi c u tư thi t b cơ gi i hoá và công nghi p hoá s n xu t, ch bi n gi ng
ư c vay v n ngân hàng v i lãi su t ưu ãi. Qu H tr phát tri n khoa h c và công ngh
Qu c gia và c a các a phương dành kinh phí cho các d án th nghi m v s n xu t, ch
bi n gi ng.
V t ai: t ai ư c s d ng v i m c ích nghiên c u, thí nghi m, th c nghi m v
gi ng, s n xu t gi ng ư c hư ng m c ưu ãi cao nh t v thu ti n s d ng t ho c ti n
thuê t.
Công tác qu n lý Nhà nư c v gi ng ngày càng ư c tăng cư ng, Chính ph ã ban hành
Pháp l nh Gi ng cây tr ng (năm 2004) và Ngh nh hư ng d n x ph t vi ph m hành
chính trong lĩnh v c gi ng. H th ng qu n lý ch t lư ng và t ch c thanh tra, ki m tra v
gi ng t Trung ương n a phương không ng ng ư c c ng c : B Nông nghi p và
PTNT ã ban hành nh ng quy trình, quy ph m, tiêu chu n, nh m c và chu n hoá thi t
k m u các h ng m c cho chương trình gi ng s d ng trong vi c xây d ng, th m nh,
phê duy t và tri n khai các d án gi ng; nhi u a phương ã t ch c công tác ki m tra
các cơ s s n xu t và d ch v gi ng, ban hành quy nh v qu n lý gi ng trên a bàn, c p
gi y ch ng nh n và ch ng ch ch t lư ng gi ng; m t s nơi ã xây d ng Trung tâm ki m
nh ch t lư ng gi ng; ho t ng b o h gi ng cây tr ng m i, quy n tác gi ã b t u
ư c tri n khai; chương trình khuy n nông tăng cư ng ào t o, ph c p ki n th c công
tác gi ng cho nông dân...
- V V sinh an toàn th c ph m (VSATTP)
V sinh an toàn th c ph m ã ư c Chính ph x p vào m t trong 10 chương trình tr ng
i m qu c gia t năm 1999. Năm 2003, Chính ph công b Pháp l nh V sinh an toàn
th c ph m v i m c ích b o v tính m ng, s c kh e c a con ngư i và tăng cư ng hi u
l c qu n lý Nhà nư c v VSATTP. Nhà nư c cam k t có chính sách và bi n pháp b o
m VSATTP như: Xây d ng và t ch c th c hi n chi n lư c, chính sách, quy ho ch, k
ho ch v VSATTP; T ch c công tác thông tin, tuyên truy n, ph bi n ki n th c và pháp
lu t v VSATTP; Thanh tra, ki m tra, gi i quy t khi u n i, t cáo và x lý các vi ph m
pháp lu t v VSATTP; Khuy n khích các t ch c, cá nhân s n xu t, kinh doanh th c
ph m áp d ng các h th ng qu n lý ch t lư ng tiên ti n nh m b o m VSATTP theo
úng tiêu chu n qu c t ... Ngư i s n xu t, kinh doanh nông s n, th c ph m ph i ch u
trách nhi m i v i s n ph m do mình s n xu t, kinh doanh; không ư c có các hành vi
trái v i quy nh c a pháp lu t trong vi c s n xu t, thu ho ch, ch bi n, b o qu n, v n
chuy n, kinh doanh th c ph m...
Qu n lý, giám sát vi c s d ng thu c BVTV trong s n xu t cây tr ng n m trong chương
trình m b o VSATTP. H th ng chuyên ngành BVTV ư c t ch c t Trung ương n
a phương. B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn ch u trách nhi m trư c Chính ph
v qu n lý Nhà nư c trong lĩnh v c này như: quy nh và c p gi y phép vi c kh o
nghi m và ăng ký lưu hành thu c BVTV m i Vi t Nam; công b danh m c thu c
BVTV ư c phép s d ng, h n ch s d ng ho c c m s d ng Vi t Nam... Các a
phương th c hi n vi c qu n lý Nhà nư c và ch o ho t ng BVTV k t h p v i ho t
ng khuy n nông trên a bàn. Thanh tra chuyên ngành v BVTV có trách nhi m thanh
tra vi c ch p hành pháp lu t v phòng, tr sinh v t gây h i, ki m d ch th c v t, qu n lý
thu c BVTV và ki n ngh các bi n pháp phòng ng a, ngăn ch n các hành vi vi ph m
pháp lu t v BVTV... Pháp l nh B o v và Ki m d ch th c v t ban hành năm 2001 quy
nh nghiêm c m nh ng hành vi s d ng nh ng bi n pháp BVTV có kh năng gây nguy
hi m cho ngư i, sinh v t có ích và h y ho i môi trư ng, h sinh thái; ưa nh ng s n
ph m có dư lư ng thu c BVTV quá gi i h n cho phép vào buôn bán, s d ng...
Lĩnh v c này ư c các c p, các ngành h t s c quan tâm. Hi n nay, có hai Trung tâm
ki m nh thu c BVTV thu c C c BVTV t t i Hà N i và thành ph H Chí Minh
ki m tra dư lư ng thu c BVTV trên rau, qu tươi và m t s nông s n khác. Chi c c
BVTV m t s a phương (như Hà N i, H i phòng, thành ph H Chí Minh, à N ng,
Lâm ng…), các Vi n (BVTV, Nghiên c u rau qu , Công ngh sau thu ho ch, Khoa
h c Nông nghi p Vi t Nam, Dinh dư ng…), T ng c c o lư ng ch t lư ng, m t s a
phương (Hà N i, Nha Trang, thành ph H Chí Minh…) u có các phòng ki m nghi m
ki m tra dư lư ng thu c BVTV.
Do yêu c u c p thi t m b o VSATTP trong s n xu t nông nghi p, B Nông nghi p và
PTNT ã xây d ng K ho ch hành ng qu c gia v VSATTP trong nông nghi p n
năm 2010 (CV s 1052/BNN-KHCN ngày 28/4/2006) v i m c tiêu y m nh s n xu t
nông s n th c ph m an toàn b ng cách áp d ng các ti n b khoa h c công ngh v gi ng,
ch ph m sinh h c, phân h u cơ và quy trình tiên ti n vào s n xu t. Ph n u gi m m t
cách cơ b n t n dư hoá ch t c h i trong nông s n th c ph m, m b o an toàn cho
- ngư i tiêu dùng, góp ph n nâng cao ch t lư ng và tính c nh tranh, y m nh xu t kh u
hàng nông s n, trong ó có rau qu .
2.2.5. Các chính sách phát tri n m i liên k t có hi u qu gi a s n xu t và tiêu th
Lu t H p tác xã (ban hành năm 1996, s a i năm 2003) ã t o cơ s pháp lý và phát
huy vai trò c a HTX trong vi c phát tri n n n kinh t th trư ng. Các HTX nông nghi p
ngày càng v ng m nh, i s ng c a xã viên ư c c i thi n, cơ s v t ch t c a HTX ngày
m t tăng cư ng. ã hình thành nh ng m i liên k t gi a các HTX v i nhau, gi a HTX
v i doanh nghi p... trong s n xu t, m r ng quy mô, t o ngu n hàng phong phú cho th
trư ng. Chính ph cũng ã ban hành m t s chính sách như: h tr kinh phí t ngân sách
các c p b i dư ng, ào t o cho các cán b qu n lý và ph trách chuyên môn k thu t,
nghi p v c a HTX; ưu ãi v thu thu nh p doanh nghi p i v i ph n thu nh p t các
ho t ng d ch v ph c v s n xu t, kinh doanh c a xã viên HTX; h tr các HTX u tư
cơ s h t ng ph c v s n xu t; các t ch c tín d ng (Ngân hàng thương m i, qu tín
d ng nhân dân, Ngân hàng Phát tri n Vi t Nam...) cho các HTX vay v n u tư m i,
u tư nâng c p, m r ng năng l c s n xu t, kinh doanh, d ch v ... t o i u ki n thu n
l i cho ho t ng c a các HTX.
Lu t Doanh nghi p (ban hành năm 1999 và 2005) ư c coi là òn b y quan tr ng t o
bư c t phá trong ho t ng s n xu t, kinh doanh, nh t là i v i các doanh nghi p v a
và nh trong lĩnh v c nông nghi p, nông thôn. Doanh nghi p ư c quy n ch ng m
r ng quy mô và ngành ngh kinh doanh, ư c Nhà nư c khuy n khích, ưu ãi và t o
thu n l i tham gia s n xu t, cung ng s n ph m...
Ngh quy t s 03/2000/NQ-CP v Kinh t trang tr i ban hành các chính sách ưu ãi (v
thu , h tr u tư phát tri n cơ s h t ng...) nh m khuy n khích và t o thu n l i phát
tri n s n xu t h gia ình theo hư ng s n xu t hàng hoá quy mô l n.
Chính sách v chuy n d ch cơ c u kinh t là m t trong nh ng chính sách quan tr ng góp
ph n thay i kinh t nông nghi p, nông thôn theo hư ng phát tri n s n xu t hàng hoá có
năng su t, ch t lư ng cao, áp ng yêu c u th trư ng; phát huy l i th so sánh c a t ng
vùng; hình thành các vùng s n xu t hàng hoá t p trung, g n k t ch t ch gi a s n xu t,
b o qu n, ch bi n và th trư ng tiêu th , thúc y tiêu th nông s n m t cách toàn di n
và hi u qu ; ng th i nâng cao giá tr thu nh p trên 1 ha t canh tác, t o vi c làm và
tăng nhanh thu nh p cho nông dân.
giúp cho nông dân yên tâm s n xu t, t o s g n k t ch t ch gi a ngư i s n xu t và
ngư i kinh doanh, t o ngu n nguyên li u n nh cho công nghi p ch bi n và chân hàng
cho xu t kh u, năm 2002, Chính ph ã ban hành Quy t nh 80 v m t s chính sách
khuy n khích tiêu th nông s n thông qua h p ng. Tuy còn nhi u h n ch nhưng chính
sách này ã bư c u phát huy tác d ng nhi u a phương, t o ngu n hàng hoá phong
phú và n nh cho th trư ng.
Riêng s n xu t rau qu còn ư c hư ng các chính sách c th như: Ngân sách Nhà nư c
h tr m t ph n công tác nghiên c u khoa h c và công ngh ; nh p kh u gi ng m i có
- năng su t cao (như d a, măng…); h tr m t ph n kinh phí cho u tư m i c i t o nâng
c p cơ s h t ng s n xu t t i m t s a phương;… Các chính sách h tr công tác xúc
ti n thương m i; thư ng kim ng ch xu t kh u... tác ng tr c ti p n ho t ng xu t
kh u, thông qua ó có tác d ng khuy n khích nghiên c u phát tri n s n xu t và nâng cao
ch t lư ng s n ph m.
III. M T S H N CH V TÌNH HÌNH S N XU T RAU QU C A VI T NAM
Theo T ch c nông lương Liên h p qu c (FAO), nhu c u tiêu th rau qu trên th gi i
tăng bình quân 3,6%/năm, nhưng m c cung ch tăng 2,8%/năm. i u này cho th y th
trư ng xu t kh u rau qu có nhi u ti m năng. Tuy nhiên, trong nhi u năm qua th trư ng
xu t kh u rau qu c a Vi t Nam ã gi m m nh. N u năm 2001, xu t kh u 42 nư c và
vùng lãnh th , thì năm 2004 còn l i 39 và năm 2005 ch còn 36.
Nguyên nhân c a s suy gi m này, trư c h t là gi ng cây ăn trái c a Vi t Nam m i ch
d ng m c khai thác các gi ng ã có s n ch chưa u tư thích áng cho vi c phát
tri n cũng như b o qu n nh ng gi ng m i có ch t lư ng cao, phù h p th hi u c a các th
trư ng khác nhau. H u h t các cơ s gi ng u thi u h n vư n cây u dòng ho c không
có vư n cung c p m t ghép ư c nhân t cây u dòng ư c xác nh n. i v i gi ng cây
có múi s ch b nh ư c s n xu t trong nhà lư i m i năm cũng ch kho ng 500.000
cây/năm trong khi ó nhu c u c n n 4 n 5 tri u cây gi ng m i năm và giá bán l i cao
(12.000 n 15.000 /cây), do ó nhà vư n khó mua ư c gi ng t t.
3.1. M T S H N CH V S N XU T
Trong nh ng năm qua s n xu t rau qu c a Vi t Nam ã t ư c nh ng k t qu nh t
nh nhưng v n t n t i nhi u h n ch do nh ng y u kém n i t i c a ngành rau qu cũng
như nh ng b t c p trong th c hi n các chính sách phát tri n. C th là:
- V phát tri n vùng chuyên canh rau qu xu t kh u:
Trong nh ng năm qua, nh ng n l c xây d ng vùng nguyên li u t t cho ch bi n xu t
kh u ã góp ph n hình thành ư c nhi u vùng qu t p trung như vùng xoài cát Hoà L c
(Ti n Giang), Thanh Long (Bình Thu n), v i thi u B c Giang, nho (Ninh Thu n), bư i
Năm Roi (Vĩnh Long)... Năm 2006, Vi t Nam ph n u ưa di n tích cây ăn qu lên 760
nghìn ha, tăng 5 nghìn ha so v i năm 2005 và t kim ng ch xu t kh u rau qu ph n u
t 330 tri u USD. t m c tiêu này, B Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn t p
trung phát tri n các lo i cây ăn qu có l i th như lo i cây có múi g m cam, quýt, bư i;
d a, xoài, nhãn, v i, thanh long, s u riêng, măng c t, vú s a. Phát tri n các gi ng cây ăn
qu ch t lư ng cao, c s n các vùng như cam, quýt (Canh, C n Thơ), bư i (Phúc
Tr ch, oan Hùng, Năm Roi), Xoài cát (Vĩnh Long, B n Tre, Ti n Giang), quýt h ng
( ng Tháp).
Tuy nhiên, di n tích các vùng chuyên canh còn chi m t l nh trong t ng di n tích
755.000 ha cây ăn qu hi n có trên c nư c; ph n l n di n tích v n là vư n t p, phát tri n
theo quy mô h gia ình. M t trong nh ng nguyên nhân d n n s không n nh c a
- xu t kh u là do quy ho ch chưa có tr ng tâm, chưa t p trung t i ưu t o ra nh ng vùng
s n xu t có tính c nh tranh. S vùng chuyên canh như v i thi u B c Giang, vú s a Lò
Rèn, thanh long Bình Thu n, nho Ninh Thu n còn quá ít nên khi khách hàng c n s n
lư ng l n, th i gian giao hàng ng n thì khó có th thu gom . Ngoài ra, do gi ng và quy
trình chăm sóc không ng u, ngu n nguyên li u l i không n nh, nh hư ng n
ch t lư ng ch bi n.
3.2. NH NG T N T I
Bên c nh m t s thành t u nh t nh, h th ng chính sách c a Vi t Nam nói chung, nông
nghi p nói riêng còn nhi u b t c p, vi c ban hành chính sách thi u s ng b , không có
tính chi n lư c mà thư ng mang tính gi i quy t tình th .
Nhi u chính sách còn chưa th c s c th hoá, m c phát huy hi u l c còn r t h n ch
do không các ngu n l c v tài chính, trình qu n lý, th t c rư m rà, khó v n d ng:
Ngh quy t 09 c a Chính ph v m t s ch trương và chính sách chuy n d ch cơ c u
nông nghi p và tiêu th s n ph m chưa có hư ng d n và chính sách c th ; Quy t nh 80
v khuy n khích tiêu th nông s n hàng hoá thông qua h p ng chưa c th hoá các quy
ch h tr v cơ s h t ng, thu l i, xúc ti n thương m i, khuy n nông... và ch tài x
ph t các trư ng h p vi ph m h p ng nên khi tri n khai còn g p nhi u lúng túng, hi u
l c chưa cao;...
Quá trình xây d ng và th c thi chính sách chưa quan tâm úng m c n vi c l y ý ki n
r ng rãi c a các thành ph n kinh t khác nên các doanh nghi p Nhà nư c thư ng ư c
hư ng l i nhi u hơn, do ó chưa th c s t o ư c “sân chơi bình ng” trong môi trư ng
kinh doanh cho m i thành ph n kinh t .
Trong s n xu t và tiêu th nông s n, các chính sách c a Nhà nư c dư ng như v n quan
tâm nhi u n vi c thúc y s n xu t mà chưa quan tâm úng m c n qu n lý tiêu chu n
ch t lư ng, v sinh an toàn th c ph m...; chưa t o ư c ng l c t phá gi i quy t ư c
tình tr ng manh mún trong s n xu t nâng cao năng su t, ch t lư ng nông s n, áp ng
yêu c u th trư ng.
ng và Nhà nư c ã có nhi u chính sách t o hành lang pháp lý cho HTX chuy n i,
xây d ng m i, th c hi n ho t ng s n xu t, kinh doanh, d ch v . Tuy nhiên, trong Lu t
HTX v n còn nhi u v n chưa rõ ràng v cơ ch , chính sách tài chính cho các HTX,
các văn b n c th hóa th c hi n Lu t HTX làm ch m, m t s n i dung hư ng d n th c
hi n không ng b và chưa phù h p v i th c t . Có nh ng quy nh c n thi t n nay
v n chưa ư c hư ng d n thi hành (như chính sách h tr khuy n khích phát tri n HTX).
Thêm vào ó, năng l c c a cán b HTX chưa cao, ho t ng c a a s HTX còn th
ng... nên ã ph n nào h n ch hình th c t ch c này phát huy hi u qu ; tác ng c a
các ch trương, chính sách còn ch m n các cơ s , nhi u chính sách ã ư c ban hành
nhưng n nay các HTX nông nghi p v n chưa ư c hư ng l i t nh ng chính sách ó.
Chính sách v t ai v n còn nh ng h n ch c n ph i kh c ph c, i u ch nh khuy n
khích hơn n a ngư i nông dân tích t t, l p trang tr i s n xu t hàng hoá v i s lư ng
- l n, quy cách ng u, ch t lư ng cao... áp ng yêu c u th trư ng. Chưa có ch tài
g n k t gi a quy n l i v i nghĩa v và trách nhi m s d ng t c a ngư i dân nên s n
xu t hàng hoá chưa th c s t hi u qu cao.
Các chính sách v kinh t trang tr i còn chưa ư c c th hoá, khó áp d ng trong th c
ti n. Do ó, s phát tri n c a kinh t trang tr i còn mang tính t phát, hi u qu ho t ng
còn chưa cao. lo i hình kinh t c thù này phát tri n ngang t m v i ưu th v n có c a
nó, c n ph i xây d ng m t k ho ch phát tri n lâu dài d a trên th m nh c a t ng vùng.
Vi c th c hi n các chính sách chuy n d ch cơ c u s n xu t nông nghi p và kinh t nông
thôn còn ch m, thi u ng b . Tuy di n tích rau, qu và hoa, cây c nh có tăng nhưng t i
khu v c s n xu t nguyên li u t p trung cho công nghi p ch bi n thì năng su t, ch t
lư ng rau qu còn th p, không cho các nhà máy. Nh ng nơi dân t tr ng thì r i rác,
phân tán, di n tích manh mún, ch ng lo i không n nh, ch t lư ng không ng u.
Vi c th c hi n ch trương a d ng hoá nông nghi p, nâng cao năng su t, ch t lư ng, h
giá thành s n ph m chưa ư c nhi u.
u tư phát tri n cơ s h t ng nông nghi p, nông thôn t ngu n ngân sách Nhà nư c
thi u s cân i gi a các ngành hàng, nhìn chung chưa áp ng ư c yêu c u th c t
(TD: u tư phát tri n thu l i ch y u t p trung cho cây lúa, ph n l n di n tích cây ăn
qu chưa có công trình thu l i). S chuy n bi n trong i u ch nh cơ c u u tư còn
ch m, chưa th c s phù h p v i yêu c u chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p, nông
thôn.
Môi trư ng u tư còn nhi u h n ch (thi u tính chi n lư c, nh hư ng thu hút u tư
nư c ngoài; chi phí u tư cao; h th ng pháp lu t, cơ ch chính sách khuy n khích u
tư nư c ngoài vào lĩnh v c nông nghi p, phát tri n nông thôn còn nhi u b t c p; th t c
hành chính rư m rà...) nên chưa th c s t o i u ki n thu n l i thu hút u tư nư c
ngoài vào lĩnh v c này. Do ó, dòng v n u tư nư c ngoài vào vào lĩnh v c nông
nghi p, nông thôn còn h t s c h n ch và có xu hư ng gi m sút trong nh ng năm g n
ây, chưa tương x ng v i ti m năng cũng như th m nh phát tri n c a nông nghi p Vi t
Nam. Hi u qu th c hi n các d án trong lĩnh v c này còn r t nh so v i ho t ng u
tư nư c ngoài trong các lĩnh v c khác. Ngoài m t s d án s n xu t gi ng, ch bi n nông
s n..., nhìn chung các d án u tư nư c ngoài trong lĩnh v c này tri n khai ch m do khó
khăn v th t c c p t, ngu n nguyên li u...
Ngu n v n tín d ng u tư Nhà nư c dành cho lĩnh v c nông nghi p, nông thôn còn th p
so v i yêu c u, theo ánh giá chung m i ch áp ng kho ng 40% nhu c u vay v n c a
các t ch c kinh t , h gia ình. c bi t, các doanh nghi p tư nhân, HTX và h nông
dân ti p c n ngu n v n này còn r t ít. T l h nông dân ư c vay v n tín d ng ngân
hàng kho ng 70%, l i g p nhi u vư ng m c trong các quy nh v th ch p, thu h i n .
Vi c cho vay ưu ãi ư c th c hi n qua nhi u u m i (Qu H tr phát tri n, Ngân
hàng Nông nghi p và PTNT, Ngân hàng Chính sách xã h i) v i m c lãi su t khác nhau
nên ngư i nông dân khó nh n bi t y ti p c n ngu n v n.
- Ho t ng nghiên c u khoa h c công ngh nhìn chung chưa áp ng ư c yêu c u th c
ti n s n xu t, chưa th c s bám sát yêu c u th trư ng. Cơ ch qu n lý KHCN ch m i
m i, chưa có chính sách và bi n pháp h u hi u huy ng các ngu n l c và s d ng có
hi u qu ngu n l c Nhà nư c u tư cho KHCN; thi u cơ ch g n k t nghiên c u KHCN
v i ho t ng s n xu t, kinh doanh, hi u qu ng d ng các công trình nghiên c u khoa
h c th p; thi u chính sách và bi n pháp thúc y các doanh nghi p quan tâm u tư
nghiên c u và i m i công ngh nâng cao năng su t, ch t lư ng và kh năng c nh
tranh... M c u tư cho nghiên c u và phát tri n KHCN trong ngành nông nghi p còn
th p so v i nhu c u nên chưa t o ư c nh ng bư c t phá trong s n xu t nông nghi p.
Vi c t ch c chuy n giao, ng d ng KHCN vào s n xu t chưa ư c quan tâm u tư
úng m c, thi u s ph i h p ch t ch gi a công tác nghiên c u và khuy n nông; chưa
thu hút ư c nhi u thành ph n kinh t tham gia nghiên c u và chuy n giao khoa h c
công ngh vào s n xu t nông nghi p.
V Gi ng, m c dù ã có nh ng văn b n pháp quy i v i qu n lý gi ng, vi c th c thi v n
còn nhi u b t c p. H th ng qu n lý ch t lư ng gi ng còn y u kém, s cán b qu n lý
ngành gi ng c p t nh quá ít, c p huy n h u như không có. Do ó, h th ng s n xu t,
cung ng gi ng cho dân chưa ư c giám sát ch t ch , c bi t vi c qu n lý gi ng lưu
thông trên th trư ng còn l ng l o nên v n còn tình tr ng s d ng gi ng kém ch t lư ng,
nh t là gi ng cây ăn qu , gây thi t h i cho nông dân.
H th ng khuy n nông còn nhi u b t c p, n nay v n còn 30% s huy n chưa có tr m
khuy n nông, 19% s xã chưa có cán b khuy n nông. N i dung công tác khuy n nông
m i chú ý nhi u n hư ng d n k thu t, chưa chú tr ng n vi c hư ng d n t ch c s n
xu t, th trư ng, chưa bám sát yêu c u c a nông dân... nên nhi u nơi chưa t hi u qu
cao. Hơn n a, còn thi u cơ ch chính sách khuy n khích m nh m các doanh nghi p và
các cơ s ào t o, nghiên c u ch ng tr c ti p tham gia vào công tác chuy n giao khoa
h c, k thu t cho nông dân.
Th c tr ng an toàn v sinh th c ph m trong nh ng năm g n ây r t áng lo ng i. c
bi t, trong s n xu t rau qu , vi c s d ng thu c b o v th c v t, ch t b o qu n không
úng quy nh ho c c m lưu hành trên th trư ng ã d n n nh ng h u qu nghiêm
tr ng, nh hư ng t i s c kho ngư i tiêu dùng. H th ng văn b n quy ph m pháp lu t v
VSATTP n nay v cơ b n ã hoàn thành, tuy nhiên vi c xây d ng h th ng tiêu chu n
VSATTP còn ch m, thi u ng b , chưa áp ng ư c yêu c u c a công tác qu n lý và
và các tiêu chu n qu c t . H th ng cơ quan qu n lý Nhà nư c v VSATTP còn y u,
phân tán, chưa ph i h p ch t ch gi a các B ngành.
Vi c th c hi n ký k t h p ng s n xu t, tiêu th nông s n theo Quy t nh 80 c a Chính
ph v n còn nhi u b t c p. Nhà nư c chưa t o ư c m t hành lang pháp lý phù h p cho
vi c gi i quy t tranh ch p trong liên k t gi a các nhà, c bi t là v n h p ng s n
xu t và tiêu th s n ph m gi a nhà doanh nghi p và nhà nông. Các chính sách v tín
d ng, v n s n xu t, u tư cơ s h t ng, gi ng m i, khoa h c k thu t…theo Q 80
chưa ư c các c p, các ngành tri n khai ng b , chưa khai thông. i v i nh ng trư ng
h p thi t h i do các nguyên nhân b t kh kháng (như thiên tai, d ch b nh), Nhà nư c
chưa có chính sách c th h tr cho các bên tham gia h p ng.
- Các chương trình xúc ti n thương m i hi n nay v n chưa chú tr ng vào phát tri n th
trư ng phi truy n th ng trong khi chính nh ng th trư ng này m i là nh ng th trư ng mà
Nhà nư c c n h tr xúc ti n thương m i các doanh nghi p có th thâm nh p th
trư ng.
Hi n nay các ho t ng àm phán ký k t các tho thu n ho c các hi p nh v thương
m i rau qu c a Vi t Nam còn ch m và c n ph i tri n khai m r ng cũng như y nhanh
ti n c a các ho t ng nay thông qua àm phán ký k t các FTA ho c các hi p nh v
buôn bán rau qu v i m t s th trư ng tr ng i m như Trung Qu c, Nh t B n, EU và
Hoa Kỳ…Do chưa ký k t ư c tho thu n song phương v buôn bán rau qu v i m t s
th trư ng, c bi t là v i Trung Qu c nên rau qu c a Vi t Nam hi n nay r t kém c nh
tranh v i rau qu c a nh ng nư c ã có tho thu n c t gi m thu quan như Thái Lan t i
th trư ng qu c t . ây là m t trong nh ng rào c n i v i rau qu c a Vi t Nam. Chính
ph Trung Qu c cũng th t ch t ho t ng ki m soát rau qu nh p kh u sau khi Trung
Qu c gia nh p WTO t o thêm khó khăn cho rau qu xu t kh u c a Vi t Nam vào th
trư ng này.
Công tác d báo th trư ng, t ch c thu th p và x lý thông tin ã có nh ng ti n b áng
k nhưng còn r i r c, ch m v th i gian, thi u h th ng t cơ s v t ch t n phương
th c t ch c, nghèo nàn v n i dung, chưa th c s tr thành m t công c m nh ch
o, hư ng d n s n xu t. Do thi u thông tin v th trư ng nên ngư i s n xu t r t lúng
túng trong vi c quy t nh u tư nên tr ng cây gì? qui mô ra sao? có hi u qu . Th
trư ng chưa th c s hư ng d n s n xu t, chưa có tác ng tích c c i m i cơ c u s n
xu t hư ng theo nhu c u c a th trư ng. Công tác t ch c d báo th trư ng, thu th p x
lý thông tin ch m v th i gian, m c , tin c y không cao, trên th c t chưa tr thành
công c m nh hư ng d n s n xu t.
T m vĩ mô, ho t ng c a các cơ quan qu n lý Nhà nư c trong vi c xây d ng và phát
tri n th trư ng, xúc ti n thương m i, xây d ng các quan h song phương và a phương,
t o i u ki n xu t kh u rau qu còn r t h n ch , thi u ch ng. Ho t ng nghiên c u
ti p th thu c các t ch c kinh t , chuyên môn ch m phát tri n, còn b xem nh , chưa
tương x ng v i yêu c u phát tri n ngành rau qu nói chung, y m nh xu t kh u rau qu
nói riêng. S y u kém trong vi c xác nh h th ng th trư ng xu t kh u ch l c và
nh ng m t hàng rau qu xu t kh u tr ng i m là m t trong nh ng nguyên nhân h n ch
quá trình phát tri n s n xu t - lưu thông - xu t kh u rau qu .
s n xu t t hi u qu cao c n u tư vào nh ng lĩnh v c th trư ng th c s có nhu
c u. Ngư i s n xu t òi h i ph i có nhu c u thư ng xuyên v thông tin th trư ng tiêu th
có quy t nh u tư s n xu t h p lý. Tuy v y, ngư i s n xu t không th t gi i quy t
v n này cho mình, mà òi h i có s h tr c a Nhà nư c, các t ch c kinh t và các
doanh nghi p.
3.3 Nguyên nhân c a nh ng t n t i và nh ng v n t ra
Xét v nguyên nhân khách quan, xu t phát i m c a nông nghi p Vi t Nam th p trong
khi ngu n l c c a c Nhà nư c và nhân dân còn h t s c h n h p. Hơn n a, m t b ph n
- cán b và m t s ngành, a phương chưa nh n th c y ư c t m quan tr ng và tính
c p thi t c a vi c phát tri n m t n n nông nghi p hàng hoá theo hư ng công nghi p hoá,
hi n i hoá, có năng su t, ch t lư ng cao, a d ng hoá s n ph m và nh hư ng th
trư ng nên chưa th c s quan tâm ch o và có cơ ch chính sách m nh th c hi n.
Công tác qu n lý Nhà nư c trong lĩnh v c nông nghi p còn nhi u b t c p. Nhi u ch
trương chính sách ã ư c ban hành nh ng còn ch m trong vi c hư ng d n t ch c th c
hi n. M t s chính sách ch m ư c i u ch nh phù h p v i yêu c u c a chuy n i cơ
c u và phát tri n s n xu t. Vi c tuyên truy n ph bi n các chính sách nâng cao nh n
th c c a ngư i nông dân, giúp h nh hư ng s n xu t h p lý nhi u nơi v n còn ch m
và chưa th c s quan tâm.
Cơ c u u tư ch m ư c i u ch nh phù h p v i yêu c u phát tri n c a cơ c u kinh t
m i. Nhu c u v n cho u tư cho CSHT nông thôn r t l n trong khi ngu n chi Ngân sách
Nhà nư c cho nông, lâm, thu s n ch chi m kho ng 6% t ng chi ngân sách và áp ng
ư c kho ng 60 - 70% yêu c u th c t . V n c a nông dân và các doanh nghi p, HTX
chi m t tr ng l n nh t trong u tư phát tri n s n xu t, kinh doanh nông nghi p nhưng
s doanh nghi p ho t ng trong lĩnh v c nông nghi p thư ng có quy mô v a và nh l i
ch chi m g n 10% t ng s doanh nghi p c nư c, do ó t c m r ng u tư c a các
doanh nghi p trong lĩnh v c nông nghi p còn h n ch . Trong khi ó, chưa có nhi u cơ
ch , chính sách h u hi u nh m khuy n khích, thu hút các ngu n v n u tư nư c ngoài
cho u tư h t ng nông nghi p nên ngu n v n này ch m i chi m kho ng 7% t ng v n
u tư tr c ti p c a nư c ngoài.
Vi c u tư phát tri n h th ng thông tin giá c , th trư ng chưa theo k p yêu c u nên kh
năng phân tích, d báo còn nhi u y u kém, chưa hư ng d n cho nông dân nên s n xu t
lo i s n ph m gì có hi u qu cao. H t ng d ch v ph c v thương m i hàng nông s n
còn thi u nhi u, h th ng ch bán buôn hàng nông s n chưa ư c quy ho ch và u tư
phát tri n m nh, thi u các c ng chuyên d ng, chi phí b c x p, lưu kho cao...làm gi m
hi u qu tiêu th , chưa khuy n khích ư c ngư i nông dân phát tri n s n xu t.
M t s quy nh v t ai v n còn chưa th c s phù h p v i yêu c u phát tri n kinh t
th trư ng, chưa khuy n khích phát tri n s n xu t nông nghi p trên quy mô l n. Hi n nay,
có nhi u doanh nghi p, nông h mong mu n xây d ng ư c nh ng vùng s n xu t nguyên
li u t p trung n nh lâu dài nhưng l i g p khó khăn v d n i, chuy n như ng t
nông nghi p.
Chuy n d ch cơ c u s n xu t nông nghi p và kinh t nông thôn nhìn chung còn ch m so
v i yêu c u, chưa th c s t o nên chuy n bi n m nh m trong nh n th c c a ngư i nông
dân v t m quan tr ng c a vi c chuy n i cơ c u cây tr ng, v t nuôi. Nhi u nơi nông
dân v n t p trung vào s n xu t các lo i cây truy n th ng, ít ch u i m i. Phát tri n s n
xu t nhi u lo i cây tr ng, trong ó có rau, hoa, qu còn phân tán và mang n ng tính t
phát.
Năng l c, trình cũng như vi c t ch c qu n lý công tác nghiên c u khoa h c, nh t là
trong lĩnh v c nghiên c u công ngh cao chưa áp ng ư c nhu c u. Cơ s v t ch t - k
- thu t c a các t ch c nghiên c u KH&CN còn thi u, l c h u, chưa ng b và s d ng
kém hi u qu , thi u các cán b có trình chuyên môn cao ã nh hư ng n ti n và
hi u qu c a công tác nghiên c u. Vi c áp d ng khoa h c công ngh vào s n xu t chưa
t o ra bư c t phá tăng nhanh năng su t, ch t lư ng và hi u qu nh m ph c v quá
trình chuy n i cơ c u s n xu t nông nghi p.
M ng lư i khuy n nông tuy ã hình thành n t n c m xã nhưng nhìn chung v n chưa
phát tri n tương x ng v i yêu c u c a s n xu t. Vi c qu n lý gi ng thi u s ch t ch làm
nh hư ng n ch t lư ng và hi u qu kinh t c a nhi u lo i rau, qu .
Khâu qu n lý ch t lư ng hàng hoá còn nhi u b t c p gây tâm lý b t an c a ngư i tiêu
dùng i v i các s n ph m s n xu t trong nư c. Công tác giáo d c, tuyên truy n v
VSATTP trong c ng ng chưa tri t ; th c tr ng kinh t nông nghi p s n xu t nh ,
manh mún, chưa i u ki n áp d ng k thu t cao trong s n xu t; h u h t các a
phương chưa có m t b máy h u hi u qu n lý v n này;… i ngũ cán b làm công
tác qu n lý và ki m nghi m v V sinh an toàn th c v t và ki m d ch th c v t còn h n
ch v trình chuyên môn và kinh nghi m, trang thi t b c a m t s cơ s ki m nh
thu c BVTV còn nghèo nàn ã nh hư ng n hi u qu c a ho t ng ki m nghi m,
ánh giá dư lư ng thu c BVTV i v i hàng nông s n. Trình nh n th c c a nông dân
còn h n ch nên vi c s d ng phân bón, thu c BVTV, thu c b o qu n còn nhi u b t c p;
nhi u nơi, nh t là các vùng ven ô th ã xây d ng ư c các vùng rau, qu “an toàn”
nhưng s lư ng còn nh bé, chưa thi t l p ư c m ng lư i ki m soát, ch ng nh n nên
v n chưa khuy n khích phát tri n s n xu t.
Các chính sách m i thư ng ch m n v i h p tác xã, k c văn b n dư i lu t. Các HTX
nông nghi p còn quá nhi u h n ch và y u kém c v t ch c, qu n lý và ho t ng.
Trong qu n lý, s n xu t kinh doanh, nhi u h p tác xã còn l thu c r t l n vào chính
quy n a phương. Vi c chuy n i và thành l p m i HTX còn mang n ng tính hình th c
và thi u nh ng mô hình ho t ng có hi u qu . Trình qu n lý i u hành s n xu t, kinh
doanh và nh n th c v HTX ki u m i và Lu t HTX c a nhi u cán b cơ s còn h n ch ;
nhi u h p tác xã khó khăn v cơ s v t ch t và thi u v n, không s c c nh tranh v i tư
nhân; cơ ch cho h p tác xã vay v n còn b t c p; thi u c p nh t thông tin th trư ng...
nên hi u qu ho t ng chưa cao.
Phát tri n Kinh t trang tr i còn thi u ngu n v n xây d ng nh ng k ho ch u tư dài
hơi nên nhi u trang tr i ho t ng chưa hi u qu , nhi u a phương còn thi u quy ho ch
t ng th và chưa xác nh ư c mô hình trang tr i phù h p nên ã n y sinh nhi u v n
như h th ng cơ s h t ng nông nghi p, nông thôn chưa áp ng ư c nhu c u c n
thi t c a các trang tr i. Hơn n a, do u ra còn h n ch nên vi c u tư ch bi n, b o
qu n nông s n sau thu ho ch chưa th c s ư c các ch trang tr i quan tâm, d n n
nông s n c a nhi u trang tr i thi u tính c nh tranh so v i nh ng m t hàng cùng lo i ư c
s n xu t v i quy mô nh . Phát tri n kinh t trang tr i chưa th c s u tư vào nh ng s n
ph m mang tính lâu dài, nh ng lo i cây tr ng mang l i hi u qu kinh t ; chưa u tư có
chi u sâu và thi u nh hư ng lâu dài v xây d ng nh ng mô hình s n xu t hi n i.
nguon tai.lieu . vn
