- Trang Chủ
- Xã hội học
- Thực trạng và giải pháp xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị trên địa bàn thành phố Bắc Kạn
Xem mẫu
- ISSN: 1859-2171 TNU Journal of Science and Technology 209(16): 128 - 134
e-ISSN: 2615-9562
TH C IẢI PHÁP XÂY D ẾP SỐ Ă HÓA,
Ă MI H ĐÔ HỊ Ê ĐỊA B H H PHỐ BẮC K
rần iết Khanh*, rần hị Hiền
Đại học Thái Nguyên
TÓM TẮT
Thành phố Bắc Kạn được thành lập năm 2015, là trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị, của tỉnh
Bắc Kạn. Việc xây dựng nếp sống văn hóa - văn minh đô thị là rất cần thiết đối với một thành phố
mới được thành lập. Trên cơ sở điều tra thực tế chúng tôi đề ra một số giải pháp xây dựng nếp
sống văn hóa, văn minh trên địa bàn thành phố Bắc Kạn. Trong đó, giải pháp quan trọng là tuyên
truyền giáo d c trong các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị và cộng đ ng dân cư hi u biết đầy đủ
về pháp luật, nhận th c sâu sắc về chủ trương thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh đô thị. Việc thực
hiện các giải pháp này sẽ tạo sự chuy n biến mạnh mẽ về nhận th c và hành động trong cán bộ, công
ch c, viên ch c và nhân dân về ý th c tôn trọng và chấp hành pháp luật, xây dựng nếp sống văn hóa
văn minh nơi công cộng, góp phần xây dựng thành phố Bắc Kạn ngày càng văn minh, hiện đại.
ừ khóa: Nếp sống; đô thị; văn hóa; văn minh; Bắc Kạn.
Ngày nhận bài: 18/12/2019; Ngày hoàn thiện: 31/12/2019; Ngày đăng: 31/12/2019
THE SITUATIONS AND SOLUTIONS
OF THE CULTURAL LIFESTYLE IN BAC KAN CITY
Tran Viet Khanh*, Tran Thi Hien
Thai Nguyen University
ABSTRACT
Bac Kan City was established in 2015. It is an economic, cultural and political Center of Bac Kan
province. Creating a civilizaze - cultural lifestyle is necessary for a new city. Based on the actual
investigation, we propose some solutions to build civilize -cultural lifestyle in Bac Kan city. In
particular, the important solution is to propagate and educate at all levels, branches, units and
communities with full knowledge of the law, deep awareness about the policy of implementing
cultural lifestyle. The implementation of these solutions will create a strong change in awareness and
action among cadres, civil servants, officials and people on the sense of respecting and obeying the
law, building a cultural and cultural lifestyle. It contributes to building and preserving the
increasingly civilized and modern city of Bac Kan. Therefore, creating a dramatic change in
awareness and action among cadres, civil servants, officials and people on the sense of respecting
and obeying the law, building a cultural and civilized lifestyle in the public, contributing to building
and preserving Bac Kan city more civilized and more mordem.
Keywords: Lifestyle; Urban; Culture; Civilization; Bac Kan.
Received: 18/12/2019; Revised: 31/12/2019; Published: 31/12/2019
* Corresponding author. Email: khanhv@thu.edu.vn
http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 128
- Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134
1. Đặt vấn đề đi m phân bố dân cư; đời sống sinh hoạt, kiến
Từ khi trở thành thành phố trực thuộc tỉnh th c văn hóa, phong t c, tập quán truyền
(Theo Nghị quyết số 892/NQ-UBTVQH13, thống. Chính vì vậy, trong quá trình nghiên
ngày 11 tháng 3 năm 2015 của Ủy ban c u chúng tôi tiếp cận theo quan đi m lịch sử
Thường v Quốc hội), thành phố Bắc Kạn đã - viễn cảnh; tôn trọng lịch sử truyền thống,
có nhiều bước phát tri n không ngừng; cảnh kết hợp văn hóa đô thị hiện đại với văn hóa
quan, môi trường khang trang, sạch đẹp, x ng truyền thống của các dân tộc, từng cộng đ ng
đáng là Trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế dân cư, tập th , gia đình và từng cá nhân,
của tỉnh Bắc Kạn. nhằm xây dựng được nếp sống văn hóa - văn
Với m c tiêu xây dựng, nâng cao ý th c, thái minh đô thị đảm bảo kỷ cương, phù hợp luật
độ ng xử của cộng đ ng dân cư, thực hiện các pháp và phù hợp với đời sống, phong t c, tập
quy tắc ng xử về nếp sống văn hóa - văn quán của người dân.
minh đô thị, xây dựng thành phố (TP) Bắc Kạn 2.1.2. Phương pháp nghiên cứu
văn minh, xanh, sạch, đẹp, Thành ủy Bắc Kạn Phương pháp điều tra thực địa, quan sát, mô
đã ban hành Chương trình 06-Ctr/TU ngày tả trực tiếp: Đây là phương pháp truyền
10/12/2015 về Xây dựng nếp sống văn hóa - thống, nhằm xác định rõ đối tượng nghiên
văn minh đô thị giai đoạn 2016-2020 [1]. c u về thực trạng, m c độ nghiên c u và các
Tuy nhiên, do thành phố Băc Kạn mới được đặc đi m chung cũng như đặc đi m cá biệt
thành lập, điều kiện cơ sở hạ tầng, hệ thống của đối tượng nghiên c u.
giao thông, hệ thống dịch v chưa hoàn thiện Phương pháp chuyên gia: Đây là phương pháp
nên việc phát tri n kinh tế - xã hội còn hết s c xin tư vấn chuyên gia trong các lĩnh vực nghiên
khó khăn. Thêm vào đó, cộng đ ng cư dân c u. Trong đề tài chúng tôi dự kiến xin tư vấn
thành phố bao g m nhiều dân tộc có phong từ các chuyên gia về văn hóa, lịch sử, dân tộc;
t c tập quán khác nhau, có kiến th c bản địa cán bộ lão thành ở thành phố Bắc Kạn.
gắn bó với ruộng vườn, nương rẫy cùng với Phương pháp phân tích SWOT: Phương pháp
văn hóa truyền thống đa dạng, lâu đời, nên này chúng tôi sử d ng đánh giá đi m mạnh,
chưa th thích nghi ngay với cách sống và đi m yếu, cơ hội, thách th c trong quá trình
sinh hoạt của đô thị. Hay nói cách khác nhiều đô thị hóa và hội nhập quốc tế của thành phố
người dân thành phố chưa được trang bị đầy Bắc Kạn.
đủ các kiến th c cần thiết về nếp sống văn Phương pháp phỏng vấn, lấy mẫu điều tra xã
hóa - văn minh đô thị (NSVH - VMĐT). hội học: Đây là phương pháp cần thiết trong
Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên c u điều tra các vấn đề liên quan đến xã hội.
nội dung về nếp sống văn hóa - văn minh đô Trong đề tài chúng tôi xây dựng 3 loại mẫu
thị trên địa bàn thành phố Bắc Kạn với m c phiếu điều tra, với tổng số mẫu phiếu là 350
tiêu làm rõ thực trạng và đưa ra giải pháp xây mẫu cho các đối tượng: Nhà quản lý tại một
dựng nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn số cơ quan, đơn vị; cộng đ ng dân cư ở một
thành phố Bắc Kạn, vừa giữ gìn phát huy số phường, xã; học sinh, sinh viên một số
được bản sắc văn hóa, truyền thống tốt đẹp trường học trên địa bàn thành phố Bắc Kạn.
của các dân tộc vừa phù hợp với xu hướng Ngoài ra, trong quá trình nghiên c u, tập th
phát tri n đô thị. các nhà khoa học còn sử d ng các phương
2. Kết quả nghiên cứu pháp khác như xây dựng các bản đ , bi u đ
và sử d ng phần mềm SPSS phân tích, đánh
2.1. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
giá định lượng. Trên cơ sở đó tiến hành tổng
2.1.1. Cách tiếp cận hợp, phân tích, đánh giá thực trạng từ đó đưa
Thành phố Bắc Kạn là đô thị mới được thành ra các giải pháp nhằm nâng cao nếp sống văn
lập, có đặc đi m riêng về kinh tế - xã hội; đặc hóa, văn minh đô thị trên địa bàn TP Bắc Kạn.
http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 129
- Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134
2.2. Kết quả nghiên cứu và thảo luận Bảng 1. Số lượng và tỷ lệ gia đình văn hóa
theo đơn vị phường xã (năm 2017)
2.2.1. Thực trạng văn hóa văn minh đô thị Số lượng
Số lượng
trên địa bàn thành phố Bắc Kạn gia đình
gia đình
Xã, ỷ lệ VH
Trong quá trình nghiên c u, điều tra tại thành TT
phường
H/ tổng số
(%) 3 năm
phố Bắc Kạn, chúng tôi đã phát phiếu điều tra, hộ gia đình
liên tục
trao đổi, phỏng vấn các đối tượng là cán bộ, 1 Xã Nông Thượng 818/864 94,7 564
công ch c, viên ch c, học sinh, sinh viên và 2 Xã Dương Quang 744/820 90,73 272
người dân sinh sống Thành phố. Kết quả điều 3 Phường Huyền T ng 1.142/1.266 90,2 682
tra cho thấy Thành phố đã đạt được nhiều 4 Phường Xuất Hoá 740/800 92,5 121
chuy n biến tích cực về đầu tư xây dựng kết 5 Phường Đ c Xuân 2.108/2.222 94,86 1.064
cấu hạ tầng, hệ thống giao thông, quản trị đô 6 Phường Sông Cầu 2.032/2.133 95,3 1.259
thị, an ninh, trật tự, mỹ quan đô thị, đời sống Phường Nguyễn
7 1.282/1.373 93,4 560
Thị Minh Khai
kinh tế, công ăn việc làm, thu nhập của người Phường Phùng
dân không ngừng được tăng lên. Đạt được 8 1.520/1.646 92,34 1.361
Chí Kiên
những kết quả này trước hết phải k đến sự chỉ ổng cộng 10.386/11.124 93,36 5.883
đạo sâu sắc và quyết tâm của chính quyền địa + Phong trào xây dựng khu dân cư thôn (tổ
phương. Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn, dân cư) văn hóa
Thành ủy, Uỷ ban nhân dân TPBK đã có nhiều Được sự quan tâm sát sao của các cấp uỷ,
văn bản chỉ đạo về nếp sống văn hóa, văn chính quyền và các tổ ch c đoàn th , phong
minh đô thị trên địa bàn Tỉnh và trên địa bàn trào xây dựng thôn, tổ dân phố văn hóa trên
TPBK; Xác định đây là nhiệm v chính trị địa bàn thành phố đã lan tỏa rộng khắp và
trọng tâm, thường xuyên của các cấp, các được nhân dân đ ng lòng hưởng ng của
ngành và vận động nhân dân cùng đ ng thuận nhân dân. Phong trào xây dựng thôn, tổ dân
thực hiện với m c tiêu tăng cường đầu tư cho phố văn hóa đã tạo sự chuy n biến mạnh mẽ
văn hóa; xây dựng trật tự, kỷ cương; tạo sự về ý th c, trách nhiệm của các tầng lớp nhân
dân trong thực hiện NSVM. Năm 2018 có
chuy n biến mới, thực chất trong nhận th c,
94/127 khu dân cư đạt tiêu chí “Khu dân cư
trách nhiệm của từng cấp, từng ngành và từng
văn hóa” (đạt 74% ). Kết quả c th được th
người dân Bắc Kạn đối với việc xây dựng nếp hiện qua bảng 2.
sống văn hóa, văn minh đô thị [2]. Bảng 2. Số lượng và tỷ lệ khu dân cư
Thực trạng văn hóa, văn minh đô thị trên địa văn hóa theo đơn vị phường xã (năm 2018)
bàn thành phố Bắc Kạn được th hiện qua kết Số khu dân ỷ lệ %
cư văn hóa/ khu dân
quả tri n khai một số phong trào và các cuộc TT Xã, phường tổng số khu cư văn
vận động như sau: dân cư hóa
+ Phong trào xây dựng gia đình văn hóa 1 Xã Nông Thượng 14/15 93,3
2 Xã Dương Quang 7/10 70
Phong trào xây dựng gia đình văn hóa được
3 Phường Huyền T ng 18/20 90
coi là yếu tố quan trọng có tác d ng thúc đẩy
4 Phường Xuất Hoá 8/10 80
mạnh mẽ tthực hiện thành công các nhiệm v
5 Phường Đ c Xuân 18/20 90
kinh tế - xã hội của địa phương. Năm 2017,
6 Phường Sông Cầu 13/21 61,9
số hộ gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa
Phường Nguyễn
trên toàn thành phố là: 10.386/11.124 = 7
Thị Minh Khai
13/17 76,5
93,36% (tăng 1,4% so với năm 2016). Kết Phường Phùng
8 5/14 35,7
quả số lượng và tỷ lệ phần trăm gia đình văn Chí Kiên
hóa được th hiện qua bảng 1. ổng cộng 94/127 74
130 http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn
- Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134
Năm 2018 xã Nông Thượng đạt tiêu chí “Xã Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời
đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới”; 100% thôn sống văn hóa ở khu dân cư
có nhà văn hóa và khu th thao thôn đạt quy Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời
định . Theo tiêu chí “Phường đạt chuẩn văn sống văn hóa ở khu dân cư” đạt được nhiều
minh đô thị”, hiện nay thành phố mới có 3/6 thành tựu trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa,
phường đạt tiêu chí “Phường đạt chuẩn văn xã hội; góp phần giữ vững an ninh chính trị,
minh đô thị”; số còn lại không đạt do chưa đạt trật tự an toàn xã hội, phát huy dân chủ, giải
được điều kiện “80% số tổ đạt tiêu chuẩn tổ quyết dân sinh, nâng cao dân trí. Qua phong
dân phố văn hóa” 06 năm liên t c trở lên. trào xuất hiện nhiều gương sản xuất kinh
Phong trào xây dựng Cơ quan đơn vị doanh doanh giỏi, có nhiều sáng kiến kinh nghiệm
nghiệp đạt chuẩn văn hóa trong lao động sản xuất qua đó đã có những
đóng góp, chia sẻ, giúp đỡ những hoàn cảnh
Phong trào xây dựng Cơ quan, đơn vị, doanh
khó khăn, th hiện bằng những việc làm c
nghiệp đạt chuẩn văn hóa ở những đơn vị văn
th : ủng hộ xây nhà tình thương, ủng hộ đ ng
hóa, Đảng bộ, chính quyền, Mặt trận, đoàn
bào bị bão l t, ủng hộ Quỹ Đền ơn đáp nghĩa,
th đều trong sạch vững mạnh, th hiện rõ
ủng hộ Quỹ vì người nghèo, ủng hộ nạn nhân
trách nhiệm chăm lo xây dựng xã hội, chăm chất độc da cam, hỗ trợ các hộ khó khăn…
lo cho đời sống nhân dân. Cán bộ, đảng viên, với tổng số tiền hang trăm triệu đ ng…
đoàn viên, hội viên luôn tích cực thực hiện tốt
các phong trào và gương mẫu về đạo đ c, lối Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời
sống văn hóa” luôn được sự lãnh đạo, chỉ đạo
sống. Năm 2018, toàn thành phố có 84,3% cơ
sát sao của cấp ủy Đảng, chính quyền thành
quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa
phố và sự phối hợp có hiệu quả giữa các ban,
trong đó: khối cơ quan đạt 96,6%; khối đơn vị
ngành, đoàn th , UBND các xã, phường trong
đạt 77,2% và khối doanh nghiệp đạt 53,6% .
việc tổ ch c tri n khai và thực hiện phong
Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng trào. Nội dung của phong trào “Toàn dân
đời sống văn hóa ở khu dân cư” đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” mang
Trong những năm qua, cuộc vận động “Toàn tính thiết thực, sâu sắc, hợp ý Đảng, lòng dân.
dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở Đặc biệt, phong trào rất phù hợp với thời kỳ
khu dân cư” được thực hiện có hiệu quả, Mặt đổi mới đất nước, do đó được nhân dân nhiệt
trân tổ quốc (MTTQ) các cấp đã đẩy mạnh tình ủng hộ, tích cực hưởng ng phong trào.
công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp Hằng năm, thành phố Bắc Kạn tổ ch c các
nhân dân nâng cao nhận th c về nội dung, ý hoạt động văn hóa, văn nghệ, th d c th thao
nghĩa, m c đích của cuộc vận động; đ ng thời nhằm phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; lễ hội
tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu truyền thống đặc sắc của đ ng bào các dân
nước ở khu dân cư, phát huy vai trò chủ động, tộc. Sinh hoạt văn hóa được tổ ch c trên địa
tích cực, sáng tạo của nhân dân trong xây bàn dân cư th hiện tính phong phú, đa dạng
dựng đời sống văn hóa ở cơ sở; nâng cao chất như các làn điệu hát then, sli lượn, múa hát
lượng tổ ch c ngày hội “Đại đoàn kết toàn dân cầu mùa của người Tày; làn điệu hò, vè, dân
tộc” ở khu dân cư gắn với việc bình xét thi ca của người Kinh; thổi khèn, thổi sáo và hát
đua, bi u dương, khen thưởng và nhân rộng múa dân gian, Lễ Cấp sắc của đ ng bào dân
các mô hình, đi n hình tiên tiến ở khu dân cư. tộc Dao, thành phố Bắc Kạn có những địa
Năm 2018, toàn thành phố có 74% khu dân cư đi m du lịch tâm linh hấp dẫn đối với du
đạt tiêu chí “Khu dân cư văn hóa”, 96% khu khách như Đền cô, Đền Mẫu.
dân cư trong toàn thành phố đã xây dựng được Có th thấy rằng trong những năm qua, công
nhà văn hoá làm đi m sinh hoạt cộng đ ng, có tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở trên
01 tổ dân phố tham gia Liên hoan “Liên hoan địa bàn TP Bắc Kạn đã có nhiều chuy n biến
các làng văn hóa tiêu bi u tỉnh Bắc Kạn năm tích cực. Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật,
2017” đạt giải nhất toàn đoàn. thông tin đại chúng, tuyên truyền cổ động
http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 131
- Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134
luôn hướng về cơ sở, đặc biệt là phong trào - Việc giáo d c tuyên truyền và tổ ch c các
"Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoạt động văn hóa, th thao dân tộc còn hạn
hoá" đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Hệ chế, chưa phát huy nét đẹp truyền thống của
thống hạ tầng văn hóa như: Nhà văn hóa, sân đ ng bào dân tộc chiếm đa số dân cư trên địa
th thao, câu lạc bộ,... đã được xây dựng rộng bàn thành phố; Việc truyền dạy các loại hình
khắp, làm cơ sở cho việc nâng cao chất lượng văn hóa truyền thống của người dân tộc Tày,
đời sống văn hóa cơ sở. dân tộc Dao,... chưa được quan tâm duy trì và
Hiện nay trên địa bàn thành phố, nhiều hoạt phát huy trong môi trường giáo d c cũng như
động của các nhà văn hóa phường, xã đã bám sinh hoạt của các tổ ch c Hội, đoàn th và
sát ch c năng, nhiệm v cấp cơ sở; b i dưỡng trong cộng đ ng dân cư.
năng khiếu cho các hạt nhân văn nghệ, th - Công tác ki m tra, đánh giá tình hình tri n
thao; tổ ch c thông tin, tuyên truyền, cổ động, khai Quy chế quản lý đô thị về việc cưới, việc
tri n lãm tranh, ảnh; hoạt động thư viện, tủ tang và tiếng n của một số xã, phường chưa
sách, chiếu phim video; tổ ch c các hoạt động được chú trọng. Việc lấn chiếm hành lang,
th thao (tập luyện, thi đấu cầu lông, bóng lòng đường đ tổ ch c đám cưới, đám tang,
bàn, bóng đá) và tổ ch c hội họp, sinh hoạt, buôn bán gây mất an toàn giao thông, ảnh
tập huấn nghiệp v của các tổ ch c, đoàn th . hưởng mỹ quan đô thị.
Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời
- Việc lắp đặt bảng, bi n quảng cáo trong đô
sống văn hoá", trọng tâm là xây dựng "Gia
thị còn xảy ra tình trạng lấn chiếm hành lang
đình văn hóa", "tổ dân phố văn hóa", "cơ
an toàn giao thông, không thực hiện đúng các
quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa"... được thực
quy định của Nhà nước về lắp, đặt bi n quảng
hiện đ ng bộ, có hiệu quả, tạo nên sự chuy n
cáo; quảng cáo rao vặt ngày một tăng gây
biến tích cực trong nhận th c của cộng đ ng
mất mỹ quan đô thị. Cơ sở vật chất quảng cáo
dân cư về vai trò của văn hóa, thu hút sự tham
ngoài trời chưa đảm bảo nên việc treo băng
gia đông đảo của các tầng lớp nhân dân.
rôn, khẩu hiệu tuyên truyền có lúc, có nơi
Đời sống văn hóa được nâng lên đã tác động chưa đúng theo quy định cuả pháp luật.
đến nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, kinh
- Việc treo cờ tổ quốc trên địa bàn có lúc, có
tế - chính trị ổn định, an ninh, trật tự an toàn
xã hội được giữ vững. Cùng với đó, công tác nơi treo mang tính chất đại khái, không đúng
lãnh đạo, tri n khai thực hiện xây dựng gia quy cách hướng dẫn thiếu trang trọng trong
đình văn hóa, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp những dịp lễ, tết.
đạt chuẩn văn hóa đã góp phần thực hiện - Chưa hoàn thành việc ban hành quy chế
thắng lợi các m c tiêu phát tri n văn hóa, làm thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh đô thị
cho văn hóa thấm sâu vào mọi hoạt động xã trên địa bàn thành phố Bắc Kạn.
hội, từng bước xây dựng nếp sống văn minh - Công tác tri n khai thực hiện Chỉ thị số
và môi trường văn hóa tinh thần lành mạnh, 11/CT-TTg ngày 29/03/2017 của Thủ tướng
nhằm m c tiêu tiếp t c giữ gìn và phát huy Chính phủ về “Đẩy mạnh giáo d c đạo đ c,
giá trị tốt đẹp của văn hóa dân tộc, nâng cao lối sống trong gia đình”, mô hình “xây dựng
đời sống tinh thần cho các tầng lớp nhân dân gia đình hạnh phúc” và “phòng chống bạo lực
trên địa bàn. gia đình” còn hạn chế nên tỷ lệ ly hôn ở các
Tuy nhiên, kết quả điều tra cũng chỉ ra còn cặp vợ ch ng trẻ, số v bị bạo lực gia đình
nhiều bất cập, t n tại trong công tác xây dựng chưa giảm theo các năm.
nếp sống văn hóa, văn minh đô thị và công tác - Việc đánh giá, công nhận đạt tiêu chí các
quản lý văn hóa trên địa bàn như: danh hiệu văn hóa trong Phong trào “Toàn
- Công tác tuyên truyền giáo d c về xây dựng dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” còn
nếp sống văn hóa và văn minh đô thị có nơi, chưa th hiện sự khác biệt rõ nét giữa các gia
có lúc chưa hiệu quả. Một số người dân chưa đình, khu dân cư, các cơ quan, đơn vị đạt tiêu
có ý th c trong xây dựng nếp sống văn minh. chí văn hóa với những gia đình, khu dân cư,
132 http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn
- Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134
cơ quan, đơn vị không đạt tiêu chí về văn hóa nội dung, hoạt động có liên quan đến “Đổi
đ từ đó góp phần nâng cao chất lượng đời mới nếp sống văn hóa, văn minh đô thị”, các
sống vật chất và tinh thần cho nhân dân trên quy định của pháp luật, trọng tâm về an toàn
địa bàn. giao thông, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường.
Theo chúng tôi, nguyên nhân dẫn đến những Tăng cường việc mở chuyên m c riêng về
bất cập, t n tại trên là do trong quá trình đô thị nếp sống văn hóa, văn minh đô thị tại trang
hóa phương th c sản xuất, đời sống sinh hoạt thông tin điện tử của các ban ngành, cơ quan,
của cộng đ ng dân cư bị biến động, một bộ đơn vị trên địa bàn.
phận dân cư chưa bắt kịp với đời sống, sinh - Hai là, tổ ch c thực hiện tốt phong trào
hoạt năng động của đô thị; Hơn nữa, cuộc sống "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn
đô thị thành phố đòi hỏi nhiều kỹ năng, kinh hóa", trọng tâm là xây dựng gia đình văn hóa;
nghiệm trong giao tiếp, quan hệ, ng xử trong thôn, bản, tổ dân phố văn hóa; cơ quan, đơn
mối quan hệ đa chiều. Các cơ quan tham mưu, vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa, tạo nên
giúp việc về quản trị đô thị cũng cần được đổi sự phát tri n cả về bề rộng lẫn chiều sâu của
mới phù hợp với yêu cầu quản trị đô thị, bộ phong trào này ở cơ sở; thực hiện tốt Chương
máy làm công tác tuyên truyền giáo d c còn trình m c tiêu quốc gia về văn hóa, gắn với
hạn chế, chưa bắt kịp quá trình đô thị hóa nên thực hiện Chương trình m c tiêu quốc gia về
chưa thật sự phát huy được hiệu quả; một bộ xây dựng nông thôn mới.
phận dân cư chưa có ý th c cao về cộng đ ng - Ba là, tiếp t c đầu tư xây dựng và hoàn
chung trong môi trường đô thị; Công tác ki m thiện các thiết chế văn hóa thông tin ở cơ sở;
tra, đánh giá tình hình tri n khai Quy chế quản khai thác và phát huy có hiệu quả các thiết
lý đô thị chưa được chú trọng,… chế văn hóa đ ph c v nhu cầu hưởng th
2.2.2. Các giải pháp xây dựng nếp sống văn văn hóa của cộng đ ng dân cư.
hóa văn minh đô thị trên địa bàn TP Bắc Kạn Đảm bảo trật tự xã hội, trật tự an toàn giao
Đ khắc ph c những t n tại nêu trên, trên cơ thông và giữ gìn trật tự mỹ quan đô thị. Đẩy
sở kết quả nghiên c u, khảo sát thực tế, chúng mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tội
tôi đề xuất trong thời gian tới TPBK cần tập phạm; xử lý triệt đ các hành vi vi phạm về
trung vào một số vấn đề trọng tâm như sau: trật tự đô thị, trật tự công cộng. Tập trung
trọng đi m đối với các hành vi: đua xe,
- Một là, tiếp t c đẩy mạnh tuyên truyền, phổ
cướp giật, trộm cắp, cờ bạc, hút chích ma túy,
biến, quán triệt và vận d ng có hiệu quả Nghị
mại dâm, mê tín dị đoan, gây rối trật tự công
quyết số 33 -NQ/TW của Hội nghị lần th 9
cộng, chống người thi hành công v ,... Vận
Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về
động nhân dân chỉnh trang cảnh trí nhà mặt
"Xây dựng và phát tri n văn hóa, con người
tiền trật tự, ngăn nắp; tiếp t c xây dựng, cải
Việt Nam đáp ng yêu cầu phát tri n bền
tạo và nâng cấp vỉa hè; áp d ng đ ng bộ các
vững đất nước" [3].
biện pháp đ tiến tới chấm d t tình trạng
Tuyên truyền, giáo d c nâng cao nhận th c quảng cáo rao vặt trái phép trên bờ tường, gốc
các tầng lớp nhân dân về văn hóa, văn minh cây, tr điện,..; tình trạng phát tờ rơi quảng
đô thị; về quan hệ giao tiếp, ng xử trong cơ cáo trên đường phố. Tăng cường công tác phổ
quan, công sở, trường học và cộng đ ng dân biến giáo d c pháp luật về đảm bảo trật tự an
cư. Đối với học sinh, thanh thiếu niên, tổ ch c toàn giao thông; xây dựng ý th c và hành vi
các hoạt động tuyên truyền đ nâng cao hơn văn hóa giao thông khi tham gia giao thông.
nữa nhận th c, trách nhiệm của thế hệ trẻ Tiếp t c nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng
trong việc bảo t n các giá trị văn hóa, tuân giao thông; lắp đặt bi n báo, bi n hiệu theo
thủ pháp luật 4 . Đối với địa bàn dân cư, tổ đúng quy hoạch và quy định. Nâng cao chất
ch c tri n khai công tác tuyên truyền giáo d c lượng, hiệu quả công tác giáo d c chấp hành
thông qua các cuộc họp tổ, thôn, khu phố. pháp luật về giao thông trong học sinh,
Tuyên truyền thường xuyên liên t c về các sinh viên [4].
http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn 133
- Trần Viết Khanh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 209(16): 128 - 134
- Bốn là, quan tâm, chú trọng công tác đào với các phòng ban, ngành, đoàn th và địa
tạo, tập huấn và xây dựng đội ngũ cán bộ phương như sau:
chuyên môn, nghiệp v , nhiệt tình, tâm huyết, - Các phòng ban, ngành, đoàn th và địa
đáp ng nhu cầu công việc. phương cần xây dựng kế hoạch chi tiết, phân
- Năm là, tăng cường vai trò tự quản của cộng công đến các tổ ch c, phòng ban và từng cán bộ
đ ng dân cư; phát huy vai trò của các tổ ch c công ch c từng nội dung c th ; rà soát, ban
kinh tế, xã hội trong và ngoài nước, hỗ trợ phát hành những văn bản cần thiết của ngành, đ ng
tri n văn hóa, khuyến khích các tổ ch c xã hội thời căn c điều kiện, tình hình c th và năng
tham gia vào xây dựng và phát tri n văn hóa lực chỉ đạo, điều hành của từng ngành thành lập
cơ sở. Tăng cường hoạt động của các tổ ch c Ban điều hành đ thực hiện nhiệm v .
văn hóa, nghệ thuật chuyên nghiệp hướng về - Thường xuyên, liên t c công tác truyền
cơ sở, nâng cao chất lượng phong trào quần thông, tuyên truyền vận động trên các phương
chúng hoạt động văn hóa, nghệ thuật. tiện thông tin đại chúng. Đặc biệt là tuyên
Vận động cộng đ ng dân cư có ý th c giữ gìn truyền vận động thực hiện nếp sống văn hóa
vệ sinh, bảo vệ môi trường, đảm bảo môi học đường cho học sinh, sinh viên.
trường “xanh - sạch - đẹp”. Xóa bỏ tình trạng - Tăng cường công tác ki m tra, xử lý nghiêm
quảng cáo, phát tờ rơi, rao vặt (dán tờ rơi, các hành vi vi phạm.
sơn, kẻ, vẽ trên tường rào, tr điện...) sai quy
- Định kỳ sơ kết, tổng kết các năm, các đơn vị
định, gây mất mỹ quan đô thị; kịp thời phát
bình xét, đề nghị khen thưởng các tập th và
hiện, tố giác các đối tuợng vi phạm. Vận
cá nhân tiêu bi u, có thành tích xuất sắc trong
động, quán triệt đến học sinh, sinh viên không
việc chỉ đạo, tri n khai thực hiện kế hoạch.
tham gia làm dịch v quảng cáo rao vặt, phát
tờ rơi sai quy định gây mất mỹ quan; có biện Đ thành phố Bắc Kạn phát tri n theo hướng
pháp xử lý đối với học sinh, sinh viên vi văn minh, hiện đại, việc nghiên c u thực
phạm. Giải quyết triệt đ , tiến tới chấm d t trạng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị và đề
hành vi lang thang xin ăn, có biện pháp xử lý ra các giải pháp hiệu quả xây dựng nếp sống
triệt đ tình trạng xin ăn trá hình, biến tướng. VHVM đô thị là hết s c cần thiết, nhằm tạo
chuy n biến tích cực, hướng tới xây dựng một
- Sáu là, nâng cao vai trò lãnh đạo của các cấp
đô thị thông minh hiện đại. Đây là việc làm
ủy Đảng, chính quyền, phát huy vai trò của
thường xuyên liên t c đòi hỏi các cấp, các
Mặt trận Tổ quốc ở các cấp trong việc phối
ngành phải chung tay vào cuộc, đặc biệt phải
hợp lãnh đạo, tổ ch c, vận động quần chúng
có sự ủng hộ và đ ng thuận cao của tất cả mọi
nhân dân tích cực tham gia xây dựng đời sống
người dân thành phố Bắc Kạn.
văn hóa ở cơ sở. Thường xuyên tổng kết thực
tiễn, rút kinh nghiệm, bi u dương, khen thưởng TÀI LIỆU THAM KHẢO/ REFERENCES
kịp thời những tập th và cá nhân đi n hình [1]. Bac Kan Party Committee, Building cultural
and civilized lifestyle in the period of 2016-
tiên tiến, khắc ph c những mặt yếu kém trong 2020, Program 06-Ctr/TU, December , 2015.
các hoạt động và phong trào liên quan đến [2]. H.D., “Bac Kan City, Effective from the
công tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. campaign: All people unite to build new rural
areas and civilized cities". [Online]. Availabe:
3. Kết luận backan.gov.vn. [Accessed on October, 2019].
Thông qua các phương pháp điều tra, phỏng [3]. The Central Committee of the Communist
Party of Vietnam, Building and developing
vấn, gặp gỡ trao đổi, phân tích, tổng hợp và Vietnamese culture and people for the
phát phiếu khảo sát cán bộ, công ch c, viên country's sustainable development equirements,
ch c, cộng đ ng dân cư và học sinh sinh viên Resolution No. 33 - NQ/TW of the Party
trên địa bàn TPBK, nhóm nghiên c u đã đưa Central Committee, Session XI.
[4]. The Ministry of Education and Training,
ra các giải pháp nhằm xây dựng nếp sống văn Regulation on codes of conduct in preschool
hóa, văn minh đô thị trên địa bàn TPBK. and general education institutions, Circular
Đ ng thời, chúng tôi đề xuất một số kiến nghị No. 06/2019/TT-BGDĐT, April 12,2019.
134 http://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn
nguon tai.lieu . vn