Xem mẫu
- LIÊN NGÀNH KHOA HỌC TRÁI ĐẤT - MỎ
Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo
tiếng Anh tại Trường Đại học Sao Đỏ
The situation and solutions to improve English training quality
at Sao Do University
Phạm Thị Huyền Trang, Đặng Thị Minh Phương
Email: trang.phamhuyen88@gmail.com
Trường Đại học Sao Đỏ
Ngày nhận bài: 10/12/2017
Ngày nhận bài sau phản biện: 26/9/2018
Ngày chấp nhận đăng: 27/12/2018
Tóm tắt
Bài báo nhằm mục đích phân tích, đánh giá thực trạng đào tạo tiếng Anh tại Trường Đại học Sao Đỏ.
Các phương pháp quan sát, câu hỏi khảo sát, phỏng vấn được sử dụng cho đối tượng là sinh viên
đang học tập tại trường. Kết quả chỉ ra các mặt tích cực và hạn chế trong quá trình đào tạo tiếng Anh.
Bên cạnh đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh
ở Trường Đại học Sao Đỏ, đáp ứng nhu cầu xã hội.
Từ khóa: Chất lượng đào tạo; đào tạo theo tín chỉ.
Abstract
The current article aims at analyzing and evaluating the situation of English education at Sao Do
University. The methods of observation, questionnaire and interviews were used with the participants
(students at Sao Do University). Findings showed both the strength and weakness of English training
process. Besides, the author proposed some suggestions in order to improve the English training quality
at Sao Do University with the purpose of fulfilling the social need.
Keywords: Training quality; credit-based training system.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ tuyển dụng. Đặc biệt trong mấy năm trở lại đây,
báo chí thường đưa tin về phản hồi của các nhà
Ngoại ngữ có vai trò và vị trí quan trọng trong sự
tuyển dụng là trên 50% sinh viên tốt nghiệp không
nghiệp giáo dục đào tạo và trong sự phát triển của
đáp ứng được yêu cầu về ngoại ngữ. Các sinh
đất nước. Biết ngoại ngữ không những là yêu cầu
viên khối không chuyên ngữ học tiếng Anh nhưng
tất yếu của lao động có kỹ thuật cao nhằm đáp
khả năng sử dụng tiếng Anh trong các tình huống
ứng nhu cầu xã hội đang ngày càng đổi mới mà
thực tế rất hạn chế và có thể nói rằng phần lớn
còn là một năng lực cần thiết đối với người Việt
không sử dụng được. Như vậy, tình hình chung
Nam hiện đại.
là khả năng sử dụng được tiếng Anh trong môi
Đánh giá 59 trường đại học lớn không chuyên trường làm việc của sinh viên sau khi tốt nghiệp
ngữ tại Việt Nam, có khoảng 51,7% sinh viên tốt đại học là rất hạn chế và không đáp ứng được yêu
nghiệp không đáp ứng được yêu cầu về kỹ năng cầu của đại đa số các đơn vị sử dụng lao động và
tiếng Anh. Trong số các trường được khảo sát, sinh viên yếu nhất là kỹ năng nói [4, 5].
chỉ có 10,5% số trường đại học đã thực hiện khảo Qua đó, trình độ tiếng Anh được xem xét là một
sát đánh giá khả năng đáp ứng yêu cầu công việc tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá nhân viên tại
về kỹ năng sử dụng tiếng Anh của sinh viên tốt các doanh nghiệp, không chỉ là các công ty nước
nghiệp. Kết quả cho thấy khoảng 49,3% sinh viên ngoài mà còn đối với nhiều đơn vị trong nước. Đào
đáp ứng được yêu cầu của người sử dụng, 18,9% tạo ngoại ngữ là một quá trình phức tạp đòi hỏi
sinh viên không đáp ứng được và 31,8% sinh viên sự kết hợp của nhiều nhân tố quan trọng. Trong
cần đào tạo thêm [4]. Tiếng Anh đang là mối quan phạm vi bài báo, tác giả phân tích và đánh giá về
tâm hàng đầu của các doanh nghiệp khi phỏng vấn thực trạng đào tạo tiếng Anh tại Trường Đại học
Sao Đỏ, đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm
Người phản biện: 1. PGS.TS. Nguyễn Văn Độ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh
2. TS. Nguyễn Thị Kim Nguyên tại trường, đáp ứng nhu cầu xã hội.
Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018 105
- NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
2. THỰC TRẠNG ĐÀO TẠO TIẾNG ANH TẠI vi đối với chúng theo cách tích cực hoặc tiêu cực
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SAO ĐỎ tương ứng (Ajzen and Fishbein, 1980) [1].
2.1. Khái quát việc tổ chức giảng dạy tiếng Anh Thái độ học tập của người học dựa vào khả năng
tự học và sự sẵn sàng cho việc học. Thái độ học
Trong thực tế, tiếng Anh là môn học bắt buộc được
tập là những biểu hiện ra bên ngoài bằng những
áp dụng cho tất cả sinh viên trong trường. Theo
hoạt động tích cực, hoặc tiêu cực đối với các môn
đó, sinh viên không chuyên ngữ học 3 học phần
tiếng Anh (tiếng Anh cơ bản 1-TACB1, tiếng Anh học. Tính tích cực, tự giác, niềm say mê trong học
cơ bản 2-TACB2, tiếng Anh chuyên ngành) tương tập, nghiên cứu là yếu tố góp phần nâng cao chất
đương 10 tín chỉ (150 tiết). Ngoài ra, với chương lượng đào tạo đại học [3].
trình mới (hiệu chỉnh năm 2018) áp dụng từ năm Bài báo phân tích góc nhìn của sinh viên đối với
học 2018-2019 cho đại học khóa 9, sinh viên được môn tiếng Anh thông qua câu hỏi khảo sát đánh
học thêm 1 học phần tiếng Anh luyện kỹ năng theo giá được thực hiện đối với nhóm 150 sinh viên
định dạng đề thi TOEIC nhằm đáp ứng chuẩn đầu đại học chính quy (không bao gồm lớp ngôn ngữ
ra đại học. Nhà trường giao nhiệm vụ cho bộ môn Anh). Nhóm sinh viên này được chọn mẫu ngẫu
Ngoại ngữ biên soạn giáo trình, đề cương chi tiết, nhiên trong số các lớp đã hoàn thành 3 học phần
đề cương bài giảng phục vụ giảng dạy cho đối tiếng Anh bắt buộc, với điều kiện đảm bảo tất cả
tượng là sinh viên toàn trường (thuộc các ngành các khoa trong trường đều có sinh viên tham gia.
nghề khác nhau). Mục tiêu môn học nhằm trang Hình thức thông qua bảng câu hỏi gồm 6 câu
bị cho sinh viên kiến thức và kỹ năng giao tiếp về thực trạng quá trình dạy và học tiếng Anh tại
cơ bản bằng tiếng Anh trong cuộc sống cũng như Trường Đại học Sao Đỏ. Kết quả thu nhận được
trong công việc chuyên môn. Như vậy, giảng viên thể hiện như sau:
tiếng Anh phải chuẩn bị, thiết kế bài giảng cho phù
hợp với từng nhóm đối tượng khác nhau về chuyên Bảng 1. Cảm nhận của sinh viên về các kỹ năng
ngành, về trình độ tiếng Anh, về giới tính… Do đó, tiếng Anh
việc quản lý chất lượng giảng dạy và học tập môn Bình Không
tiếng Anh gặp không ít khó khăn. Rất thích Thích
Kỹ thường thích
Về cơ sở vật chất, Nhà trường đã trang bị 2 phòng năng
SL % SL % SL % SL %
thực hành ngoại ngữ với 56 máy tính kết nối
Internet, 2 máy chiếu đa năng và các thiết bị đa
Nghe 22 14,7 36 24,0 72 48,0 20 13,3
phương tiện khác. Nhờ đó, giảng viên và sinh viên
có thể thực hiện được những giờ học ngoại ngữ
sinh động, hiệu quả đáp ứng mục tiêu bài giảng. Nói 38 25,3 68 45,3 25 17,0 19 12,4
Với chủ trương xây dựng môi trường giao tiếp Đọc 15 10,0 56 37,3 52 34,7 27 18,0
tiếng Anh rộng rãi, Nhà trường luôn hỗ trợ, ủng
hộ các hoạt động học tập, sinh hoạt chuyên môn
Viết 0 0,0 9 6,0 89 59,3 52 34,7
nâng cao năng lực ngoại ngữ; khuyến khích các
phong trào thi đua, tổ chức lớp học ngoài giờ, câu
lạc bộ tiếng Anh… Bảng 2. Kết quả sinh viên tự đánh giá về khả năng
Như vậy, việc tổ chức giảng dạy môn tiếng Anh tại của bản thân trong các kỹ năng tiếng Anh
Trường Đại học Sao Đỏ đang được thực hiện một
cách bài bản, khoa học, tuân thủ đúng chương Giỏi Khá Trung bình Yếu/kém
Kỹ
trình khung. Nội dung đủ các yếu tố thực hành kỹ năng
năng giao tiếp và kiến thức chuyên ngành. Trang SL % SL % SL % SL %
thiết bị phục vụ giảng dạy, học tập phù hợp, tuy
Nghe 0 0,0 32 21,3 34 22,7 84 56,0
nhiên, cần được nâng cấp, cập nhật thường xuyên
để đáp ứng hiệu quả nhu cầu khai thác sử dụng,
Nói 8 5,0 15 10,0 34 22,7 93 62,3
giúp nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh.
2.2. Thái độ, ý thức học tập của sinh viên đối Đọc 20 13,3 27 18,1 47 31,3 56 37,3
với môn tiếng Anh
Viết 0 0,0 18 12,3 38 25,3 94 62,4
Thái độ là sự đánh giá tích cực hay tiêu cực đối
với một đối tượng, con người hay một tình huống Qua kết quả khảo sát, đa số sinh viên đã thể hiện
cụ thể mà chúng ta cảm nhận được và có hành niềm yêu thích, nguyện vọng học ngoại ngữ và
106 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018
- LIÊN NGÀNH KHOA HỌC TRÁI ĐẤT - MỎ
mong muốn đạt được năng lực ngoại ngữ ở trình Giảng viên luôn chủ động, tích cực đổi mới
độ giao tiếp cơ bản, phục vụ công việc tương phương pháp giảng dạy, nhiệt tình, tâm huyết, tạo
lai của họ. Hai kỹ năng được lựa chọn yêu thích động lực cho sinh viên. Bên cạnh những bài tập
nhiều hơn là nghe (38,7%) và nói (70,6%) nhưng trong giáo trình, thầy cô luôn lồng ghép các kiến
đây cũng chính là những nội dung mà sinh viên thức thực tế liên quan đến đất nước, văn hóa, con
tự đánh giá là khả năng của họ còn yếu, hoặc người bản địa thông qua hình ảnh, câu chuyện,
chỉ ở mức trung bình: nghe (56% yếu/kém), nói trò chơi, bài hát… giúp sinh viên dễ dàng tiếp thu
(62,3%), thậm chí, kỹ năng viết của sinh viên kiến thức. Với đặc thù của Nhà trường đa ngành,
được đánh giá thấp nhất (62,4%). đa nghề, đa lĩnh vực, các giảng viên ngoại ngữ
cũng không ngừng tìm tòi, học hỏi để thiết kế các
2.3. Phương pháp giảng dạy của giảng viên
bài giảng phù hợp với nhiều đối tượng sinh viên
tiếng Anh
khác nhau.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng giảng viên là
Nhìn chung, nhân tố giảng viên là một trong
nhân tố đóng vai trò quan trọng trong suốt quá
những nhân tố thuận lợi, có ảnh hưởng tốt đến
trình học tập của sinh viên. Đối với khoa Du lịch
chất lượng dạy và học ngoại ngữ của sinh viên
và Ngoại ngữ, Trường Đại học Sao Đỏ, đội ngũ
trong trường. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để khai
giảng viên đều là các thầy cô được đào tạo sư
thác tiềm năng lợi thế này và kết hợp với các yếu
phạm ngoại ngữ chính quy, 100% đạt trình độ sau
tố quan trọng khác nhằm đạt được kết quả đào
đại học và có nhiều năm kinh nghiệm giảng dạy.
tạo cuối cùng là năng lực ngoại ngữ của sinh viên
Đó là lý do vì sao 88% sinh viên lựa chọn nguồn đáp ứng nhu cầu xã hội.
học tập giúp họ cải thiện tiếng Anh hiệu quả là 3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ NGUYÊN NHÂN
giảng viên (theo kết quả bảng hỏi khảo sát). Qua CỦA THỰC TRẠNG ĐÀO TẠO TIẾNG ANH
các giờ học trên lớp, với thời lượng chương trình
hiện tại, sinh viên hoàn toàn có thể đánh giá được 3.1. Ưu điểm
về năng lực chuyên môn, phương pháp sư phạm Việc tổ chức đào tạo tiếng Anh tại Trường Đại học
và tác phong, thái độ của giảng viên. Do đó, kết Sao Đỏ là một trong những điểm mạnh cần phát
quả khảo sát tương đối sát thực. Theo kết quả huy. Với mục tiêu nêu cao chất lượng, sinh viên ra
phiếu thăm dò mức độ hài lòng của sinh viên trường đáp ứng nhu cầu công việc, sử dụng được
(2017-2018), hầu hết sinh viên đều thể hiện sự hài tiếng Anh để giao tiếp và lao động, những phương
lòng ở mức cao (hơn 2/3 chấm điểm 4÷5/5) qua pháp đang được thực hiện đã thể hiện nhiều mặt
các tiêu chí đánh giá giảng viên, môn học. Qua
tích cực. Thứ nhất, bộ môn đã lựa chọn giáo trình
khảo sát, về năng lực chuyên môn, 74% sinh viên
giao tiếp tiếng Anh gốc do các nhà xuất bản Anh,
đồng ý rằng các giảng viên đã thực hiện nội dung
Mỹ biên soạn, phù hợp với đối tượng người học
bài giảng đầy đủ, rõ ràng, chính xác. Từ 90÷100%
là người nước ngoài (non-native speakers: không
sinh viên xác nhận giáo viên đã sử dụng nhiều
phải người bản ngữ). Thứ hai, đội ngũ giảng viên
phương pháp giảng dạy trên lớp (phương pháp
có chuyên môn, phương pháp và nhiệt tình, tâm
thảo luận nhóm, hỏi đáp, minh họa…). Hơn nữa,
huyết luôn tìm tòi cải thiện, nâng cao chất lượng
94% sinh viên đánh giá giáo viên có tác phong sư
bài giảng. Ngoài ra, tính tích cực của sinh viên
phạm chuẩn mực, gần gũi, ân cần với sinh viên.
cũng là một ưu điểm trong quá trình đào tạo tiếng
Để bồi dưỡng và nâng cao trình độ chuyên môn, Anh. Tuy năng lực tiếng Anh chưa tốt nhưng đa
nghiệp vụ, đáp ứng xu thế đổi mới trong giảng dạy số sinh viên đã thể hiện thái độ cầu thị, ham học
ngoại ngữ, bộ môn đã thường xuyên tổ chức các hỏi, mong muốn nâng cao trình độ (theo kết quả
buổi seminar nhằm thảo luận, trao đổi về chuyên khảo sát, có hơn 30% sinh viên cho biết có đi học
môn, phương pháp giảng dạy. thêm tiếng Anh tại các trung tâm.) Bên cạnh đó,
Mỗi năm, bộ môn cử giảng viên tham gia các lớp quá trình thanh tra, khảo thí đối với môn tiếng Anh
tập huấn về phương pháp giảng dạy, kỹ năng tại trường đang được thực hiện tương đối tốt. Hệ
mềm, áp dụng công nghệ thông tin trong giảng thống ngân hàng đề thi đa dạng, cập nhật và được
dạy ngoại ngữ. Sau các khóa tập huấn, bộ môn quản lý chặt chẽ, các trang thiết bị (phòng máy
tổ chức sinh hoạt học thuật để cùng chia sẻ kinh tính để thi trắc nghiệm…) đáp ứng phục vụ có hiệu
nghiệm, phương pháp mới. quả trong các đợt thi.
Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018 107
- NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
3.2. Hạn chế phút. Như vậy trong khóa học 4 năm, sinh viên chỉ
có 150 giờ tiếng Anh.
Thực tế, năng lực tiếng Anh của sinh viên là hạn
chế lớn nhất của quá trình đào tạo. Kết quả sinh “Theo số liệu khảo sát (năm 2008) của tuoitre.vn
viên thi sát hạch chuẩn đầu ra trong 2 năm áp tại 18 trường đại học Việt Nam, “Điểm bình quân
dụng đã cho thấy thực trạng này. Tỉ lệ sinh viên sinh viên năm nhất dao động ở mức 220÷245/990
không đạt sau 2 lần thi khá cao (12,4÷19,7%). Tuy điểm TOEIC, và với mức điểm này sinh viên cần
tỉ lệ sinh viên không đạt ở khóa 5 đã giảm so với khoảng 360 giờ đào tạo (tương đương 480 tiết) để
khóa 4 nhưng so với mục tiêu đặt ra (3÷5%) thì đạt được 450÷500 điểm TOEIC - mức điểm mà rất
còn tương đối cao. Thậm chí, một số sinh viên nhiều doanh nghiệp đang coi là mức tối thiểu để
tham gia thi 4÷5 lần chưa đạt. họ chấp nhận hồ sơ.” [2]. Như vậy, do thời lượng
học tiếng Anh tại trường còn hạn chế nên sinh
Bảng 3. Kết quả thi sát hạch tiếng Anh sau 2 lần
viên đã tìm cách học thêm tại các trung tâm ngoại
thi của sinh viên đại học khóa 4, 5
ngữ, vốn vừa tốn thời gian lại mất nhiều chi phí.
Số Tỉ lệ Không Tỉ lệ
Khóa Đạt Mặt khác, thời khóa biểu dành cho môn tiếng Anh
SV (%) đạt (%) trung bình mỗi tuần một buổi; mỗi buổi 2÷4 tiết;
4 1130 907 80,3 223 19,7 mỗi học phần cách nhau vài tháng. Thậm chí, sinh
5 944 827 87,6 117 12,4
viên học tiếng Anh cơ bản từ năm thứ nhất, nhưng
môn tiếng Anh chuyên ngành được xếp vào tiến
độ năm thứ 3 hoặc 4. Bên cạnh đó, kỳ thi sát hạch
Qua khảo sát, sinh viên xác định lý do khiến họ chuẩn đầu ra được thực hiện vào năm học cuối.
không thể đạt được mục tiêu học tập xuất phát Đây cũng là điều mà đa số sinh viên tham gia khảo
từ nhiều yếu tố như hạn chế trong phát âm, khó sát thể hiện quan tâm. Họ băn khoăn việc học
khăn trong việc tiếp thu bài học trên lớp (nội dung tiếng Anh không liên tục có thể làm ảnh hưởng
khó hiểu, phương pháp của giảng viên không phù đến năng lực tiếng Anh và kết quả học của họ.
hợp với tất cả đối tượng…). Đa số sinh viên thể
hiện đã có nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng Trong thực tế, Nhà trường đã triển khai áp dụng
của tiếng Anh và đã đánh giá được những khó sát hạch trình độ ngoại ngữ nhằm đánh giá chuẩn
khăn của bản thân là thiếu kiến thức và kỹ năng đầu ra cho sinh viên từ đại học khóa 4. Có thể nói
giao tiếp bằng tiếng Anh. Khi nói tiếng Anh trôi đây là một trong những hoạt động đào tạo có ý
chảy mà không hiểu biết các kiến thức xã hội liên nghĩa sâu sắc nhằm đánh giá khách quan trình
quan thì sinh viên cũng sẽ gặp khó khăn để diễn độ ngoại ngữ của sinh viên theo mục tiêu chương
đạt bản thân. Ngược lại, nếu có kiến thức tốt mà trình đào tạo; đồng thời, tạo điều kiện cho sinh
viên ôn luyện, nâng cao trình độ, năng lực ngoại
không diễn đạt được qua ngôn ngữ thì các em
ngữ sau tốt nghiệp, đáp ứng yêu cầu thực tế của
cũng không thể giao tiếp. Do đó, kiến thức và kỹ
các đơn vị tuyển dụng lao động, tăng cơ hội việc
năng luôn phải đi song song với nhau.
làm cho sinh viên, góp phần quảng bá hình ảnh
3.3. Nguyên nhân của thực trạng Nhà trường. Trong lần đầu áp dụng, quá trình tổ
3.3.1. Về chương trình đào tạo chức đã không tránh khỏi một số hạn chế như lịch
học còn dồn gấp (do ảnh hưởng tiến độ học và
Thứ nhất, chương trình học xuyên suốt bậc trung thực tập khác nhau của các lớp), sinh viên đi học
học có xu hướng nặng về ngữ pháp. Trong khi chưa đầy đủ, chưa tích cực ôn luyện (do chưa ý
việc luyện kỹ năng giao tiếp, khả năng phản xạ thức được tầm quan trọng của kỳ thi và chưa thực
chưa thực sự được chú trọng. Dường như chúng sự cố gắng)… Tuy nhiên, từ năm học 2017-2018,
ta đang đi ngược với tự nhiên khi hướng theo phong trào học tiếng Anh trong trường đã có tín
“biết đọc, biết viết trước khi… biết nói.” Đa số sinh hiệu tích cực thể hiện qua ý thức học tập của sinh
viên khá giỏi chỉ làm được bài tập ngữ pháp mà viên đã tốt hơn và kết quả thi sát hạch ngoại ngữ
không thể biến chúng chúng thành công cụ giao cao hơn so với khóa trước (bảng 3).
tiếp. Thông thường, sinh viên chỉ thực sự tiếp cận
3.3.2. Về phía sinh viên
cách học giao tiếp tiếng Anh khi vào đại học. Theo
chương trình học tại Trường Đại học Sao Đỏ, sinh Một số nhân tố khác cũng ảnh hưởng đến việc học
viên phải trải qua 3 học phần tiếng Anh, tương của sinh viên như: lớp học đông (từ 40÷45 sinh
đương 10 tín chỉ (150 tiết), thêm 30 tiết ôn thi sát viên), tâm lý sinh viên còn ngại, còn lười nói tiếng
hạch chuẩn đầu ra tiếng Anh, mỗi tiết học dài 50 Anh… Kết quả cho thấy, sau 4 năm học đại học
108 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018
- LIÊN NGÀNH KHOA HỌC TRÁI ĐẤT - MỎ
(chưa kể thời gian sinh viên học thêm), sinh viên có trình độ tiếng Anh ở nhiều mức khác nhau: sơ
vẫn không giao tiếp được bằng tiếng Anh. Trong cấp, tiền trung cấp, trung cấp… Như vậy, giảng
thực tế, giáo trình tiếng Anh hiện tại có xu hướng viên sẽ gặp khó khăn trong việc bao quát, kiểm
thiên về rèn luyện các kỹ năng giao tiếp cho sinh soát mức độ tiếp thu, thực hành, tiến bộ của từng
viên (giáo trình Know how 1, 2). Tuy nhiên, cách sinh viên.
thức đánh giá chỉ dừng lại ở kiểm tra kiến thức
qua bài thi trắc nghiệm trên máy tính. Do đó, đôi 4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT
khi sinh viên thấy không cần thiết phải học các kỹ LƯỢNG ĐÀO TẠO TIẾNG ANH TẠI TRƯỜNG
năng nghe - nói mà vẫn có thể đạt điểm cao môn ĐẠI HỌC SAO ĐỎ
tiếng Anh. Dần dần, việc này dẫn đến thực trạng Qua nghiên cứu dựa trên các kết quả đã được
sinh viên học tập máy móc, thụ động, chống đối, công bố về các nhân tố có ảnh hưởng đến năng
chỉ để vượt qua kỳ thi mà không quan tâm đến
lực học ngoại ngữ và việc nâng cao hiệu quả dạy
việc hoàn thiện các kỹ năng giao tiếp tiếng Anh.
và học tiếng Anh, bài viết đề xuất một số giải pháp
Hơn nữa, sinh viên có thói quen sử dụng tiếng mẹ có thể áp dụng phù hợp với điều kiện thực tế tại
đẻ trong giờ học ngoại ngữ. Thói quen này hoàn Trường Đại học Sao Đỏ với mục tiêu nâng cao
toàn tự nhiên vì họ đã học tiếng Anh ở bậc trung chất lượng đào tạo ngoại ngữ của Nhà trường.
học theo phương pháp truyền thống là ngữ pháp
dịch (grammar translation). Sinh viên thường tìm 4.1. Nhóm giải pháp đối với giảng viên tiếng Anh
ra mối liên hệ giữa tiếng Anh với những hiểu biết Giảng viên trước hết phải là người tạo động lực,
của họ trong tiếng Việt để dễ nhớ, dễ lĩnh hội kiến hứng thú học tập cho sinh viên. Đồng thời, giảng
thức hơn. viên cần có trình độ ngoại ngữ đạt chuẩn (như
Hiện nay, sinh viên chỉ tiếp xúc với tiếng Anh phát âm đúng, ngữ điệu tốt, ngữ pháp chính
trong giờ học mà chưa có sự đầu tư thỏa đáng xác…) cũng như phương pháp dạy học tích cực,
cho các hoạt động khác như tự củng cố lại kiến sáng tạo, dễ hiểu, lấy người học làm trọng tâm
thức, chủ động học từ nhiều nguồn tài liệu khác mới có thể tạo cho sinh viên sự hứng thú, niềm
nhau (Internet, sách, báo, truyện,…). Điều này rất say mê trong học tập, từ đó góp phần nâng cao
quan trọng vì với ngoại ngữ nói chung và tiếng thái độ học tập tích cực của sinh viên, giúp họ đạt
Anh nói riêng thì việc vận dụng thực tế, thực hành hiệu quả học tập tốt nhất.
thường xuyên sẽ giúp kiến thức và kỹ năng không
Giảng viên tiếng Anh Trường Đại học Sao Đỏ cần
bị “quên lãng”.
thực hiện tốt những nội dung sau:
3.3.3. Về phía giảng viên
- Ngay từ đầu học phần, nêu rõ mục tiêu chương
Nguyên nhân thứ ba chính là ảnh hưởng, tác động trình học, định hướng cho sinh viên những phương
của giảng viên trong mỗi giờ lên lớp. Khi gặp kiến pháp học tập hiệu quả.
thức mới, giảng viên thường sử dụng tiếng Việt để
giải thích, hướng dẫn và đặt ra yêu cầu cho sinh - Căn cứ vào tình hình cụ thể của đối tượng, giảng
viên. Như vậy khó có thể hy vọng sinh viên sẽ viên đặt ra những nguyên tắc, yêu cầu cụ thể, rõ
chủ động sử dụng tiếng Anh để giao tiếp thường ràng ngay từ buổi học đầu tiên và nghiêm túc thực
xuyên trên lớp, cũng như trong thực tế. hiện. Hãy cho sinh viên biết khi nào họ có thể sử
dụng tiếng Việt và khi nào họ bắt buộc phải dùng
Một lý do khác có thể là nhiệm vụ, yêu cầu mà
tiếng Anh.
giáo viên đặt ra quá cao so với trình độ và khả
năng của học viên. Giả sử như bạn yêu cầu sinh - Giao nhiệm vụ và có các hình thức kiểm tra,
viên ở trình độ sơ cấp thảo luận một đề tài khó đánh giá phù hợp, thực tế (ở các ngành học khác
như toàn cầu hóa, hay sự nóng lên của Trái Đất nhau, các trình độ khác nhau…) để sinh viên làm
thì sinh viên thậm chí chỉ có rất ít kiến thức về quen với phong cách làm việc có trách nhiệm.
những lĩnh vực này nên họ sẽ tìm đến tiếng Việt
như là lựa chọn tất nhiên. - Liên tục đổi mới phương pháp giảng dạy, mạnh
dạn loại bỏ những yếu tố không phù hợp trong
Hơn nữa, sự không đồng đều, thậm chí khác biệt
phong cách giảng dạy truyền thống.
lớn về năng lực sử dụng tiếng Anh giữa các sinh
viên trong cùng lớp dẫn đến khó khăn cho cả - Chủ động, tích cực học tập nâng cao trình độ, xây
giảng viên và sinh viên trong quá trình dạy và học. dựng kế hoạch cụ thể tiến tới đạt chuẩn C1 theo
Thông thường, trong một lớp đại học, sinh viên khung tham chiếu châu Âu, hoặc TOEI C850…
Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018 109
- NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
- Trang bị từ vựng theo chủ đề, giao nhiệm vụ cụ + Có kế hoạch học tập cụ thể.
thể cho sinh viên kèm theo các hướng dẫn chi tiết,
- Học tập cách ghi nhớ hiệu quả.
tập trung phát huy tính sáng tạo của sinh viên.
- Tối ưu hóa các lợi thế sẵn có: Trong bất kỳ điều
- Tạo môi trường nói tiếng Anh cho sinh viên.
kiện nào, sinh viên cũng cần biết phát huy tối đa
Thay vì sử dụng các mệnh lệnh, giải thích nghĩa
các phương tiện và trợ giúp sẵn có, như tham
từ mới, tình huống bằng tiếng Việt, giảng viên hãy
khảo hướng dẫn từ giảng viên, chủ động luyện tập
sử dụng tiếng Anh với các cấu trúc, từ vựng đơn
tại các phòng thực hành ngoại ngữ của trường,
giản, gần gũi để sinh viên phát huy tối đa việc sử
tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa sử
dụng ngoại ngữ trong giờ học.
dụng ngoại ngữ…
- Tổ chức các hoạt động ngoại khóa, giao lưu với
Thái độ đúng đắn và phương pháp phù hợp
người bản địa nhằm thu hút đông đảo sinh viên
chính là chìa khóa để sinh viên đạt được năng
tham gia như giao lưu với khách du lịch tại các
điểm nổi tiếng… lực mong muốn.
- Liên hệ mời giảng viên người nước ngoài trao 4.3. Nhóm giải pháp đối với bộ môn, Nhà trường
đổi về phương pháp giảng dạy tiếng Anh hiệu quả, a. Khai thác cơ sở vật chất, môi trường, công nghệ
mời tình nguyện viên quốc tế tham gia trợ giảng
- Khai thác tối đa 2 phòng thực hành với trang thiết
tại trường nhằm tạo môi trường giao tiếp ngoại
bị hiện đại với sự hỗ trợ của 56 máy tính kết nối
ngữ thường xuyên, chuyên nghiệp.
Internet, 2 máy chiếu đa năng và các thiết bị đa
- Định hướng, xác định động cơ học tập cho sinh phương tiện khác.
viên, giúp sinh viên nâng cao năng lực tiếng Anh,
đạt chuẩn đầu ra đáp ứng công việc tương lai. - Hướng dẫn sinh viên khai thác ngoài giờ nhằm
mục đích tạo điều kiện cho sinh viên truy cập
4.2. Nhóm giải pháp đối với sinh viên nhiều kênh thông tin bổ ích, các bài giảng chất
Hiện nay, nhiều sinh viên luôn đặt câu hỏi: “Tôi học lượng cao, tiết kiệm thời gian, chi phí.
ngoại ngữ để làm gì? Tại sao tôi phải học ngoại - Cập nhật, giới thiệu cho sinh viên các phần mềm,
ngữ? Ngoại ngữ có lợi gì cho tôi?...”. Nếu sinh ứng dụng học ngoại ngữ qua các thiết bị di động:
viên không xác định được mục đích học tập đúng máy tính xách tay, điện thoại thông minh, máy tính
đắn thì việc học của họ chỉ là nghĩa vụ, đôi khi là bảng,… như Duolingo, Memrise, Two min English
đối phó. Họ học tiếng Anh hàng chục năm, họ đến hay Bususu…
lớp, làm các bài tập, rồi thi kết thúc… Nhưng kết
quả là họ vẫn chưa thực sự hiểu lợi ích của những - Kịp thời hỗ trợ xử lý, khắc phục các trục trặc
việc này là gì, và tất nhiên họ không đạt được trình kỹ thuật trong quá trình vận hành các phòng thực
độ tiếng Anh theo yêu cầu. Ngược lại, nếu sinh hành ngoại ngữ.
viên nhìn nhận việc học là nhu cầu cấp thiết, giúp - Tăng số lượng máy để đáp ứng cho toàn bộ sinh
ích họ trong cuộc sống thì họ sẽ chủ động học một viên trong trường khai thác sử dụng trong việc học
cách tích cực. Sinh viên có thể xem xét những gợi ngoại ngữ…
ý sau đây:
Bên cạnh đó, việc học ngoại ngữ cũng đòi hỏi
- Học tập phải có động cơ, thái độ đúng đắn thực hành trong môi trường giao tiếp mang tính
Sinh viên học có thể xuất phát từ động cơ bên chuyên nghiệp. Do đó, trong thời gian tới, bộ môn,
ngoài như áp lực từ gia đình, bạn bè, xã hội, hoặc Nhà trường có thể xem xét một số giải pháp nhằm
có thể từ động cơ bên trong chính là suy nghĩ, tư tạo dựng phong trào học tiếng Anh sôi nổi trong
tưởng của bản thân. Họ cần xác định cho mình toàn sinh viên:
một động cơ học tập đúng đắn, tự giải đáp các
+ Tổ chức và duy trì câu lạc bộ tiếng Anh.
câu hỏi như: “Học để làm gì? Học cho ai?...”. Nếu
không có động cơ, thái độ đúng đắn, người học + Hỗ trợ sinh viên tham gia các chuyến thực tế để
sẽ không thể nỗ lực hết mình, vượt qua khó khăn, thực hành nói tiếng Anh với người nước ngoài.
vượt qua chính bản thân mình để thực hiện bất
+ Tổ chức các cuộc thi nói tiếng Anh.
kỳ điều gì. Vậy thế nào là một thái độ học tập tốt?
+ Phát động phong trào nói tiếng Anh trong
+ Học tập lạc quan, tích cực.
toàn đơn vị (giao tiếp hàng ngày, họp bộ môn,
+ Học tập có mục đích. hội thảo…).
110 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018
- LIÊN NGÀNH KHOA HỌC TRÁI ĐẤT - MỎ
b. Điều chỉnh chương trình, cách thức tổ chức, toàn diện quá trình tổ chức, ôn luyện, đánh giá…
phương pháp giảng dạy các học phần tiếng Anh nhằm rút kinh nghiệm và hoàn thiện chương trình
chuẩn đầu ra ngoại ngữ cho sinh viên Trường Đại
- Tăng thời lượng học tiếng Anh cho sinh viên
học Sao Đỏ bắt kịp xu hướng phát triển của xã hội
một cách hợp lý. Một mặt có thể duy trì 150 tiết
trong thời đại Cách mạng công nghiệp 4.0.
để đảm bảo chương trình chung, mặt khác kết
hợp tổ chức thêm các lớp học ngoài giờ (miễn 5. KẾT LUẬN
phí hoặc tính phí thấp), các buổi thực hành dưới
Trong phạm vi của bài viết, tác giả đã phân tích
sự hướng dẫn của giảng viên… qua đó, đáp ứng
thực trạng dạy và học tiếng Anh tại Trường Đại
nhu cầu học tập, nâng cao năng lực ngoại ngữ
học Sao Đỏ, nhằm đề xuất một số giải pháp giúp
cho sinh viên.
nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh của Nhà
- Thiết kế lại bài thi cuối kỳ sao cho sinh viên thực trường, đáp ứng nhu cầu xã hội trong thời đại
sự phát triển được bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, mới. Vấn đề cốt lõi là phải kết hợp, phát huy ba
viết, đặc biệt là kỹ năng giao tiếp. Cần xác định nhân tố cơ bản và quan trọng nhất của quá trình
rõ mục tiêu cụ thể của từng học phần và căn cứ đào tạo, đó là giảng dạy (giảng viên), học tập (sinh
vào đó để kiểm tra, đánh giá. Ví dụ: sau học phần viên), đánh giá (chương trình).
tiếng Anh 1, thay vì sinh viên sắp xếp trật tự từ
Do giới hạn của bài viết nên kết quả thu được còn
hay nối câu thì họ có thể viết được một email ngắn
hạn hẹp trong phạm vi nhỏ (150 sinh viên không
đúng quy chuẩn, phục vụ nghề nghiệp tương lai…
chuyên ngữ). Như vậy, cần có thêm các nghiên
- Xây dựng bộ tình huống giao tiếp tiếng Anh: sao cứu sâu rộng hơn với đối tượng lớn hơn nhằm
cho phù hợp từng cấp độ, từng nhóm đối tượng cho được kết quả toàn diện.
(chuyên ngành khác nhau…).
- Chú trọng phát âm. TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Lựa chọn các nội dung thực tế cho sinh viên [1]. Ajzen, Fishben, M. (1980). Understanding attitudes
thực hành viết: các thể loại cần cho công việc như and predicting social behavior. Englewood Cliff,
email, leaflet, letter, report, CV, job application… NJ: Prentice-Hall.
- Đa dạng hóa các bài tập nghe. [2]. Hà Thanh Bích Loan (2014). Chuẩn đầu ra tiếng
Anh hệ đại học chính quy: thực trạng và giải pháp.
Bộ môn ngoại ngữ là đơn vị trực tiếp quản lý học Kỷ yếu hội thảo khoa học: Chương trình tiếng Anh
phần tiếng Anh. Do đó, bộ môn cần phải cập nhật tại UEH: đánh giá và đề xuất cải tiến. http://nnkt.
các phương pháp dạy và học tiếng Anh tiên tiến, ueh.edu.vn/index.php/article/chuan-tieng-anh-
xây dựng “văn hóa học ngoại ngữ” trong Nhà dau-ra-he-dai-hoc-chinh-quy-thuc-trang-va-giai-
trường, thúc đẩy phong trào học tập, cải thiện năng phap/, ngày cập nhật 10/10/2017.
lực tiếng Anh cho sinh viên. [3]. Nguyễn Thị Chi, Nguyễn Thị Liên Hương, Nguyễn
Hiện nay, Nhà trường đã xây dựng chương trình Thị Phương Hoa (2010). Thái độ học tập các môn
sát hạch trình độ ngoại ngữ của sinh viên trước chung của sinh viên Đại học Ngoại ngữ - Đại học
Quốc gia Hà Nội. Tạp chí Giáo dục, kỳ 2.
khi tốt nghiệp, dần tiến tới áp dụng chuẩn TOEIC.
Vấn đề cốt lõi là quá trình thực hiện có đảm bảo [4]. Thanh Hà (2008), Vì sao sinh viên ra trường không
các mục tiêu đã đề ra? Sau khi đạt trình độ sát nói được tiếng Anh? https://tuoitre.vn/vi-sao-sinh-
hạch hay chuẩn đầu ra ngoại ngữ, sinh viên có thể vien-ra-truong-khong-noi-duoc-tieng-anh-291136.
sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp thông thường và htm, ngày cập nhật 10/10/2017.
trong công việc? Qua hai năm tổ chức thực hiện kỳ [5]. https://www.tienphong.vn/giao-duc/cu-nhan-
thi sát hạch ngoại ngữ, nhiều vấn đề đã được chỉ ngoai-ngu-mot-nua-la-cam-diec-47106.tpo, ngày
ra, yêu cầu cấp thiết cần có một hội thảo phân tích cập nhật 10/10/2017.
Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(63).2018 111
nguon tai.lieu . vn
