Xem mẫu
- PTHCN&DN TTBG TBVT
BAØI 4: MAÙY FAX
Mục đích : Qua bài giảng này,học sinh có khả năng:
- Giải thích được các hoạt động cơ bản của máy FAX.
- Mô tả được các khối cơ bản, nguyên lý vận hành và sơ sở để giải quyết các hỏng hóc
khi có sự cố xảy ra.
I Nguyeân lý hoạt động:
1 Sô löôïc lòch söû phaùt trieån:
Töø naêm 1842, ngöôøi ta ñaõ phaùt hieän ra phöông thöùc truyeàn vaø nhaän fax. Sau ñoù,
laõng queân cho ñeán vaøo giöõa nhöõng naêm theá kyû 20 ñöôïc söû duïng roäng raõi trên toaøn
theá giôùi, chia laøm 4 nhoùm:
+ GI: truyeàn daãn töông töï, FM, tín hieäu möùc traéng laø 1300 Hz, möùc ñen 2100 Hz, ñoä
phaân giaûi 96 doøng/1 inch, toác ñoä truyeàn 1 trang A4 maát 6 phuùt.
+ GII: gioáng GI nhöng toác ñoä truyeàn 3 phuùt 1 tôø giaáy A4.
+ GIII: truyeàn daãn soá PCM, ñen/traéng vôùi 32 caáp ñoä saùng. Duøng kó thuaät PSK, QAM
ñaït ñeán toác ñoä 9600 baud. Ñoä phaân giaûi 200 doøng/inch, toác ñoä 1 phuùt/1trang A4.
+ GIV: ñöôïc thieát keá cho maïng truyeàn ISDN truyeàn daãn soá 56 Kbps, ñoä phaân giaûi
400 doøng/inch, toác ñoä 5giaây/1 trang A4.
2 Ñònh nghóa:
Fax laø moät dòch vuï sao cheùp töø xa vôùi toác ñoä cao nhôø tín hieäu ñieän truyeàn daãn qua
maïng ñieän thoaïi.
Nguyeân lyù: böùc aûnh goác caàn truyeàn ñi seõ ñöôïc phaân thaønh nhöõng nguyên toá aûnh,
nhöõng nguyên toá aûnh này taäp hôïp thaønh nhöõng doøng aûnh, taäp hôïp cuûa nhöõng doøng
aûnh taïo thaønh maønh aûnh gioáng nhö trong tivi, khi phaùt, beân phaùt seõ thöïc hieän söï
bieán ñoåi laàn löôït ñoä saùng trung bình cuûa caùc phaàn töû aûnh goác thaønh möùc töông öùng
tyû leä cuûa tín hieäu ñieän. Söï laàn löôït vôùi quy luaät xaùc ñònh cuûa caùc phaàn töû aûnh ñöôïc
goïi laøvệt queùt( queùt doøng, queùt maønh). Moät heä thoáng quang hoïc ñaëc bieät seõ taïo ra 1
veät saùng queùt. Luùc ñoù, tín hieäu aûnh goác töø maùy phaùt seõ chuyeån thaønh tín hieäu ñieän
truyeàn daãn ñeán maùy thu. Beân thu seõ coù tieán trình ngöôïc laïi, ñi nhaän laïi aûnh ban ñaàu.
Do ñaëc tính cuûa nguyeân lyù thò giaùc chuùng ta chaáp nhaän böùc aûnh beân thu coù cuøng
caûm giaùc thò giaùc như böùc aûnh beân phaùt. Söï phaân boá baäc saùng treân böùc aûnh thu phaûi
tyû leä vôùi söï phaân boá baäc saùng cuûa aûnh goác. Ñoái vôùi loaïi vaên baûn chæ caàn truyeàn neùt
nhö vaäy chæ caàn 1 caáp ñoä saùng so vôùi caáp ñoä cuûa neàn, caùc thieát bò truyeàn aûnh tónh
duøng cho vieäc truyeàn neùt laø ñôn giaûn nhaát. Phöùc taïp hôn laø loaïi caàn yeâu caàu truyeàn
nhieàu caáp ñoä saùng khaùc nhau. So vôùi truyeàn aûnh ñoäng cuûa tivi, truyeàn aûnh tónh coù
toác ñoä thaáp hôn nhieàu cho neân coù theå söû duïng keânh ñieän thoaïi laøm ñöôøng truyeàn.
Fax khoâng nhöõng truyeàn noäi dung cuûa vaên baûn maø coøn truyeàn caáu truùc khoâng gian
cuûa vaên baûn ñoù.
ÖÙng duïng: quan troïng truyeàn trang baùo töø ñòa ñieåm chính ñeán nôi phaùt haønh. Vì
khuoân khoå tôø baùo lôùn, ñoä neùt yeâu caàu cao, nhieàu caáp ñoä saùng neân fax truyeàn trang
baùo laø phöùc taïp nhaát.
ÑTVT Nguyeãn Kieàu Tam 25
- PTHCN&DN TTBG TBVT
II Sô ñoà khoái cuûa maùy fax:
FCE: ñaây laø board ñieàu khieån toaøn boä hoaït ñoäng cuûa maùy vaø chöùa ROM cuûa heä
thoáng.
FDU: chöùa nguoàn vaø chöùa boä phaän coâng suaát ñieàu khieån caùc loaïi motor.
IJC: board ñieàu khieån vieäc in möïc.
SBU: board queùt döõ lieäu.
OPU: chöùa baøn phím vaø nhöõng led chæ thò.
Tx motor: motor keùo boä phaän scan.
Rx motor: ñieàu khieån boä phaän keùo giaáy khi in.
KFCP: laø 1 IC chip , laø IC xöû lyù trung taâm toaøn boä board.
ÑTVT Nguyeãn Kieàu Tam 26
- PTHCN&DN TTBG TBVT
III Ñöôøng ñi cuûa döõ lieäu tín hieäu:
IV So saùnh phaàn phaùt cuûa maùy cô ñieän vaø phaàn phaùt cuûa maùy fax hieän ñaïi:
1/Phaàn phaùt cô ñieän:
Taám aûnh goác ñöôïc coá ñònh treân maët troáng hình truï, troáng ñöôïc motor oån toác quay
nhanh. Qua boä phaän giaûm toác nhôø nhöõng maët vít, motor laøm cho boä bieán ñoåi quang
ñieän chuyeån ñoäng thaúng ñeàu vaø chaäm.
Boä bieán ñoåi quang ñieän goàm 1 nguoàn saùng oån ñònh vôùi phoå aùnh saùng xaùc ñònh. Aùnh
saùng ñöôïc heä thaáu kính hoäi tuï thaønh veät saùng coù hình daïng vaø kích thöôùc nhoû nhaát
theo tieâu chuaån , roïi vaøo phaàn töû aûnh treân troáng. Ñoä saùng cuûa phaàn töû aûnh xaùc ñònh
ñoä phaûn xaï cuûa noù. Do ñoù, thoâng löôïng aùnh saùng phaûn xaï maø phaàn töû quang ñieän
nhaän ñöôïc cuõng xaùc ñònh.
Töø aûnh ñeán tín hieäu ñieän laø 1 quaù trình bieán ñoåi phuï thuoäc vaøo nhieàu nhaân toá vaø
chòu taùc ñoäng cuûa nhieàu loaïi nhieãu.
Baèng caùch queùt nhö treân ta thaáy maïch queùt nhanh theo chieàu quay vaø dòch chuyeån
chaäm theo ñöôøng sinh cuûa troáng. Keát quaû ta thu ñöôïc 1 ñöôøng queùt xoaén oác vôùi
böôùc xít kín cuûa maët troáng. Keát quaû ta queùt doïc theo chieàu roäng vaø queùt maønh doïc
theo chieàu daøi.
ÑTVT Nguyeãn Kieàu Tam 27
- PTHCN&DN TTBG TBVT
Quy luaät: böùc aûnh laø 1 khoâng gian 2 chieàu do ñoù nguoàn queùt 1 taám aûnh phaûi duøng 2
toïa ñoä , 1 toïa ñoä queùt nhanh goïi laø queùt doøng, 1 toïa ñoä queùt chaäm laø queùt maønh,
phoái hôïp 2 loaïi queùt naøy ta queùt ñöôïc 1 böùc aûnh.
2/Phaàn queùt laser:
Caùch queùt ñieän töû cuûa maùy fax hieän ñaïi cuõng döïa vaøo caùch queùt cuûa maùy fax cô
ñieän. Heä quang hoïc chieáu aûnh cuûa 1 doøng( 0.13x216 mm) leân daõy diode quang
CCD( charge coupled devices) coù 1728 diode quang xeáp ñeàu lieàn nhau tạo thaønh độ
phaân giải 8 pixel/mm. Xung clock được đưa đến daõy CCD theo thứ tự từ trước đến
sau cho caùc diode quang sao cho caùc diode saùng từ đầu doøng cho đến cuối doøng như
vậy tạo ra sự queùt doøng vaø mỗi diode quang nhận 1 pixel. Trục cuốn giấy tạo ra queùt
maønh tương ứng beân maùy thu cũng coù 1728 kim ghi nhiệt leân giaáy fax( laø loại giấy
nhạy với nhiệt). Khi coù doøng tín hiệu( tương ứng với 1 pixel ảnh thì kim sẽ noùng leân
tạo ra hình ảnh thu được của 1 pixel, quùa độ nhiệt cuûa 1 kim laø vaøi mm). Hiện nay,
trong maùy fax người ta duøng caùc daõy CCD thay cho diode quang laø 1 daõy caùc tụ điện
MOS. Những tụ điện naøy laø caùc phần tử nhớ maø sự coù hay khoâng caùc điện tích được
hiển thị bôûi bit 0 vaø 1. Điện tích naïp vaøo coù thể di chuyển từ tụ naøy sang tụ kia,
tương tự như sự chuyển dịch mức logic trong thanh ghi dịch.
Hình ảnh của mỗi pixel được nhập điện tích vaøo caùc CCD tương ứng nhờ điện tử kích
quang. Sau đoù, tín hiệu điện được dịch từ 1->1278.
Quaù trình toång hợp ảnh beân maùy thu laø quaù trình biến đổi ngược lại của maùy phaùt, coù
tọa độ xaùc định treân nguyeân tắc đồng bộ của vật mang ảnh. Trước khi thực hiện việc
ÑTVT Nguyeãn Kieàu Tam 28
- PTHCN&DN TTBG TBVT
phaùt vaø thu ảnh, 2 đối taùc phải thực hiện nguyeân tắc bắt tay( handshake) quay số,
thiết lập đồng bộ, chọn mode,…
V Nhöõng vaät mang aûnh coù treân thò tröôøng hieän nay:
Giaáy aûnh: chaát löôïng cao nhöng phaûi caùch ly vôùi aùnh saùng.
Loaïi giaáy coù lôùp boät than( giaáy saùp): khi kim ghi daãn ñieän qua lôùp boät than, doøng
ñieän tín hieäu seõ laøm chaùy lôùp boät than vôùi möùc ñoä khaùc nhau laøm bieán maøu lôùp than
vôùi möùc ñoä khaùc nhau, taïo ra hình aûnh caàn thu.
Giaáy coù taåm hoùa chaát: doøng ñieän tín hieäu cuûa kim gaây ra phaûn öùng hoùa hoïc bieán
maøu tôø giaáy tuøy theo söï khaùc nhau cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän.
Duøng ñaàu töø ñeå ghi tín hieäu leân vaät mang töø: sau khi ñem boät saét raéc leân vaät mang
töø baèng caùch naøy chuùng ta seõ thu ñöôïc aûnh mong muoán.
Giaáy thöôøng vaø giaáy than cuûa maùy chöõ: tín hieäu cung caáp cho nam chaâm ñieän taïo ra
löïc neùn vaøo ñaàu buùt ñeø leân giaáy than.
Vaät mang tónh ñieän: tín hieäu ñieän bieán thaønh ñoä saùng veát queùt taïo ra aûnh caàn tìm,
ñem boät maøu mang ñieän traùi daáu raûi leân vaät mang tónh ñieän ñeå hieän hình aûnh.
VI Chæ tieäu ñặc tröng kó thuaät cuûa fax:
1 Kích thöôùc hình daïng cuûa vệät saùng queùt:
Yeâu caàu cuûa vệät saùng queùt laø hoäi tuï toát, khaû naêng phaân giaûi cao, ñoä choùi lôùn, khoâng
nhoøe coù kích thöôùc vaø hình daïng chính xaùc.
Ñeå thöïc hieän ñöôïc caùc yeâu caàu naøy, maùy phaùt duøng caùc heä thaáu kính vaø taám chaén
tinh vi: nguoàn saùng laø loaïi ñeøn ñaëc bieät ñöôïc cung caáp doøng 1 chieàu, oån doøng , oån
aùp hoaëc doøng cao taàn, oån aùp thöôøng giôùi haïn cuûa ñoä neùt theo yeâu caàu söû duïng.
Vídụ: kích thöôùc cuûa veät saùng khoâng caàn phaûi nhoû hôn neùt maûnh nhaát cuûa vaät caàn
truyeàn vaø khoâng caàn phaûi nhoû hôn ñoä phaân giaûi cuûa maét ( 1’->1,15’ hay 0.05->0.07
mm) ôû cöï ly 250 mm.
Nhìn hình veõ ta thaáy veät saùng queùt hình troøn ñôn giaûn hôn veät saùng queùt hình chöõ
nhaät . Veät saùng queùt hình chöõ nhaät coù ñoä neùt toát hôn.
dn= (0.92->1) dmin
dmin : ñoä phaân giaûi yeâu caàu
-b=dn , a
- PTHCN&DN TTBG TBVT
2 Cöï ly haøng queùt :
thì toác ñoä queùt lôùn nhöng hình nhaän coù soïc, thì toác ñoä queùt chaäm nhöng hình
nhaän mòn, ñeàu. Thöôøng thì choïn =dmin.
3 Kích thöôùc aûnh:
Aûnh hình chöõ nhaät coù nhieàu khoå tieâu chuaån.
VD: A4: 210x335 mm
Trang baùo: 420x610 mm
4 Toác ñoä queùt: N
N laø soá doøng queùt trong 1 phuùt. Trong tröôøng hôïp taám aûnh goác ñöôïc coá ñònh treân
troáng quay. N laø toác ñoä quay cuûa troáng N voøng/phuùt.
VD: 1 soá maùy cuõ vaø môùi thöôøng coù N=60, 120, 250 doøng/phuùt, truyeàn trang baùo coù
N=3000 doøng/phuùt.
5 Thôøi gian phaùt 1 aûnh:
1 phuùt queùt N doøng
N
1s queùt 60 s
N
Thôøi gian queùt 1 doøng laø 60 s
l l. N
Vaäy toác ñoä queùt doøng Vx = =
60 / N 60
L
Soá doøng queùt cuûa 1 aûnh:
L1
Thôøi gian phaùt 1 aûnh: . (phuùt)
N
L1
= . x60 (giaây)
N
.N
Vaäy toác ñoä queùt maønh VY =
60
ÑTVT Nguyeãn Kieàu Tam 30
- PTHCN&DN TTBG TBVT
6 Chæ soá taùc duïng töông hoå( heä soá hôïp taùc): M
Maùy phaùt vaø maùy thu coù cuøng heä soá hôïp taùc thì aûnh thu ñöôïc ñoàng daïng vôùi aûnh
phaùt:
lt Lt Vxt Vyt 1
= => = = =M
Vxp Vyp
lp Lp
Thöôøng thöôøng truyeàn fax cho tôø A4, M=264
Trang baùo, M=3100
VD: truyeàn 1 trang A4: 210x335 mm.Tính VX, soá doøng queùt 1 aûnh, thôøi gian fax 1 aûnh,
VY, N=120 doøng/phuùt.
7 Ñoàng boä:
Beân phaùt vaø beân thu coù toác ñoä queùt khaùc nhau( khoâng ñoàng boä hoaëc khoâng ñoàng
thôøi baét ñaàu moãi doøng queùt, moãi maønh queùt khoâng ñoàng pha vôùi nhau taïo ra söï
nghieâng aûnh).
Ñeå traùnh ñöôïc hieän töôïng naøy ngöôøi ta thöôøng cho phaùt tín hieäu ñoàng boä töø maùy
phaùt baèng 1 meùp baêng traéng phaûn xaï 100% aùnh saùng ôû meùp hình nhôø vaäy maùy thu
nhaän ñöôïc tín hieäu ñoàng boä doøng vaø ñoàng boä maønh.
8 Daûi taàn cuûa tín hieäu fax:
Xung tín hieäu:
N
f=
60
Raát nhieàu doøng fax coù doøng queùt cuøng möùc tín hieäu fmin=0.
Daûi taàn cuûa tín hieäu fax
ÑTVT Nguyeãn Kieàu Tam 31
- PTHCN&DN TTBG TBVT
Fmax töông öùng vôùi 2 soïc ñöùng =2 oâ
2
Tmin=
Vx
Vx l .N
1
fmax= = =
T min 2 120.
truyeàn fax thöôøng fmax=1465 Hz
trang baùo=180000 Hz
Daûi taàn soá tín hieäu fax heïp, lệch ra khoûi baêng taàn cuûa tín hieäu thoaïi. Vì theá ngöôøi ta
phaûi duøng modem ñeå truyeàn fax qua maïng ñieän thoaïi.
CCD: Charge Coupled Devices( duïng cuï tích ñieän)
ADC: töông töï sang soá
DDC: Digital Data Compression( neùn tín hieäu soá)
MO: Modulation( ñieàu cheá)
DEM: Demodulation( giaûi ñieàu cheá)
DE: Data Expansion( giaûi nén soá lieäu)
Nhôø kó thuaät VXL maùy fax coù theå laøm vieäc vôùi modem töï ñoäng, töï ñoäng phaùt, töï
ñoäng thu. Töï ñoäng fax treân 50 trang vaên baûn chuaån bò saün hoaëc caøi chöông trình töï
ñoäng fax ñeán nhieàu ñòa chæ khaùc nhau. Hoaëc fax nhieàu vaên baûn ñeán 1 ñòa chæ naøo
ñoù. Cheá ñoä polling( hoûi voøng) duøng ñeå nhaän tín hieäu töø nhieàu ñòa chæ ñaõ chæ ñònh.
Maùy fax hieän nay coù kyõ thuaät maõ hoùa coù theå baûo maät vaên baûn. Maùy coøn thoáng keâ
caùc thoâng tin veà phaùt vaø thu ñeå saün saøng baùo caùo coâng taùc. Caùc vaên baûn phaùt vaø thu
ñeàu ñöôïc cheøn vaøo phaàn môû ñaàu ghi caùc thoâng tin giôùi thieäu: ñòa chæ, soá fax, teân cô
quan fax ñi, thôøi gian,… 1 maùy fax hieän ñaïi thöôøng coù saün modem keát hôïp vôùi maùy
ñieän thoaïi coù theå töï ñoäng traû lôøi ñieän thoaïi, coù maøn hình höôùng daãn söû duïng vaø baûo
döôõng maùy.
VII Laép raùp caøi ñaët maùy fax: theo caùc cataloge coù treân thò tröôøng (SHARP, PANASONIC)
ÑTVT Nguyeãn Kieàu Tam 32
- PTHCN&DN TTBG TBVT
Câu hỏi ôn tập
câu 1: Fax là một dịch vụ :
a/ sao chép từ xa b/ copy văn bản
c/ truyền dữ liệu qua mạng điện thoại d/ cả 3 đều đúng
câu 2/ Pixel là:
a/ nguyên tố ảnh b/ đơn vị đo ánh sáng
c/ đơn vị đo máy chụp hình d/ đơn vị đo máy quay phim
câu 3/ Cấp độ sáng trong một máy fax là :
a/ 8 b/ 16 c/ 32 d/ 48
câu 4/ fax truyền trang báo là:
a/ bình thường b/ phức tạp c/ đơn giản d/ tự nhiên
câu 5/ Dãy diode quang trong phần phát của máy fax có số diode là :
a/ 256 b/ 1728 c/ 512 d/ 1024
câu 6/ CCD là tên viết tắt cuả :
a/ bộ phận nạp,xả được điện tích b/trống từ c/ đầu quang d/ vệt quang
caâu 7: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ change drum soon “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản gốc d/ không có gì
Caâu 8: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ check paper “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
Caâu 9 Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ check paper size“ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ giấy dùng không đúng cỡ c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
Caâu 10: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ cover open “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ chưa đậy máy c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
Caâu 11: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ check drum unit “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ chua đưa drum vào d/ máy hết giấy
Caâu 12Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ diconnected “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/tín hiệu đường dây có vấn đề d/ máy hết giấy
Caâu 13: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ PLS cover open “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
Caâu 14: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ tone empty “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
Caâu 15 Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ out of memmory “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ dữ liệu có vấn đề c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
ÑTVT Nguyeãn Kieàu Tam 33
- PTHCN&DN TTBG TBVT
Caâu 16: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ paper jam “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
Caâu 17: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ machine error “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản d/ máy bị trục trặc
Caâu 18: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ comm. error “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản gốc d/ tín hiệu đừơng dây có vấn đề
Caâu 19: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ cooling down “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ drum bị nóng c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
Caâu 20: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ check document “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
Caâu 21: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ change toner “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản gốc d/ máy hết giấy
Caâu 22 : Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ no respone “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ không có gì d/ máy hết giấy
Caâu23: Màn hình máy FAX hiện ra chữ “ not assigned “ có nghĩa là báo lỗi :
a/ hết mực b/ thay drum c/ kẹt văn bản gốc d/ bộ nhớ chưa lưu
ÑTVT Nguyeãn Kieàu Tam 34
nguon tai.lieu . vn
