Xem mẫu

  1. Thẩm định tài chính dự án đầu tư 1 NỘI DUNG CHÍNH • Xác định dòng tiền của dự án • Thẩm định tài chính dự án đầu tư trong các điều kiện thu xếp vốn khác nhau • Các phương pháp thẩm định dự án • Xếp hạng và lựa chọn dự án trong điều kiện vốn đầu tư hữu hạn 2 1
  2. IMPORTANT CASH FLOW CONCEPTS C-2 cC¸c kh¸I niÖm quan träng vÒ dßng tiÒn Dßng tiÒn t¨ng thªm (Incremental cash flow): tÊt c¶ mäi sù thay ®æi trong dßng tiÒn mÆt trong t−¬ng lai cña c«ng ty do kÕt qu¶ trùc tiÕp cña dù ¸n ChÝ phÝ kh«ng kh«i phôc ®−îc (sunk costs): mét lo¹i chi phÝ ®∙ x¶y ra vµ kh«ng thÓ lÊy l¹i ®−îc do vËy kh«ng ®−îc xem xet ®Õn trong quyÕt ®Þnh ®Çu t− Chi phÝ c¬ héi (opportunity cost): mét dù ¸n kh¸c cã gi¸ trÞ nhÊt ®∙ bÞ bá qua nÕu thùc hiÖn mét dù ¸n nµo ®ã Kh«i phôc vèn l−u ®éng : cÇn tÝnh gi¸ trÞ cña vèn l−u ®éng t¹i thêi ®iÓm kÕt thóc dù ¸n ChÝ phÝ tµi chÝnh: chi phÝ l∙i vµ tr¶ dÇn kho¶n vay kh«ng trõ khái dßng tiÒn khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña toµn bé dù ¸n. C©n nh¾c xem mét sè chi phÝ cè ®Þnh cã thùc sù lµ dßng chi phÝ ph¸t sinh thªm kh«ng. 3 C-2 IMPORTANT CASH FLOW CONCEPTS C C¸c t×nh huèng trong tÝnh to¸n dßng tiÒn dù ¸n Dù ¸n míi Dù ¸n më réng Dù ¸n thay thÕ 4 2
  3. C-2 IMPORTANT CASH FLOW CONCEPTS Vèn ®Çu t−- dßng tiÒn ra Toµn bé chi phÝ mua s¾m tµi s¶n vµ ®−a tµi s¶n vµo ho¹t ®éng. Gåm cã: Gi¸ b¸n cña m¸y Chi phÝ vËn chuyÓn Chi phÝ l¾p ®Æt Chi phÝ ®µo t¹o Vèn l−u ®éng t¨ng thªm ®Ó vËn hµnh m¸y míi 5 Dòng tiền vào – Số tiền khấu hao trong kỳ – Lợi nhuận sau thuế – Thu hồi vốn lưu động – Gía trị TSCĐ thu hồi khi dự án kết thúc 6 3
  4. Nghiên cứu tình huống Một dự án sẽ chấm dứt hoạt động sau 5 năm hoạt động khi ở đây có một thế hệ sản phẩm mới ra đời thay thế sản phẩm mà nó đang sản xuất. Hiện trạng TSCĐ và dự kiến đầu tư vào TSCĐ trong 5 năm tới như sau: 1. TSCĐ là máy móc thiết bị nguyên giá 650 triệu, có thời gian khấu khao 10 năm, đã sử dụng 2 được năm, dự kiến sau 5 năm nữa sẽ bán đi được 275 triệu. 2. Nhà cửa có nguyên giá 480 triệu, có thời gian khấu hao 10 năm, đã khấu hao 3 năm. Dự kiến vào đầu năm thứ 2 tới sẽ đầu tư nâng cấp với chi phí 30 triệu đồng. Sau 5 năm khi dự án giải thể, nhà cửa có giá bán 80 triệu. Hãy tính dòng tiền của dự án, biết doanh nghiệp đang áp dụng phương pháp khấu hao đều và phải nộp thuế TNDN có thuế suất 28%. 7 Năm thứ 1 2 3 4 5 Khấu hao máy móc 65 65 65 65 65 thiết bị Bán 275 Lãi, lỗ 80 Thuế -22,4 Đầu tư -30 Khấu hao đầu tư 5 5 5 5 Khấu hao nhà cửa 48 48 48 48 48 Bán 80 Lãi, lỗ - 26 Thuế 7.28 8 Dòng tiền 83 118 118 118 537.88 4
  5. Các phương pháp thẩm định dự án • Phương pháp thời gian thu hồi vốn (PBP) • Phương pháp giá trị hiện tại ròng (NPV) • Phương pháp tỷ suất sinh lời nội bộ (IRR) • Phương pháp chỉ số sinh lời (PI) • Phương pháp thời gian thu hồi vốn có chiết khấu (DPBP) 9 B-5 Thêi h¹n hoµn vèn Kho¶ng thêi gian cÇn thiÕt cho mét dù ¸n ®Ó t¹o ra dßng tiÒn m¨t ®ñ hoµn l¹i vèn ®Çu t− Nguyªn t¾c Mét kho¶n ®Çu t− sÏ ®−îc chÊp nhËn nÕu thêi gian hoµn vèn ng¾n h¬n mét sè n¨m ®−îc quy ®Þnh tõ tr−íc 10 5
  6. Phương pháp thời hạn hoàn vốn Tr−êng hîp thø nhÊt: c¸c kháan thu nhËp hµng n¨m b»ng nhau, t¹o nªn mét chuçi thu nhËp ®ång nhÊt Kú hoµn vèn = Chi phÝ ®Çu t−/ Thu nhËp hµng n¨m Tr−êng hîp thø hai: C¸c kháan thu cña dù ¸n t¹o thµnh c¸c dßng tiÒn bÊt th−êng 11 Bµi tËp t×nh huèng Mét doanh nghiÖp cã hai dù ¸n ®Çu t− lµ A vµ B, cã vèn ®Çu t− b»ng nhau vµ ®Òu b»ng 100.000.000®. Thu nhËp mçi n¨m (Tõ khÊu hao vµ lîi nhuËn sau thuÕ) cña mçi dù ¸n lµ: N¨m Thu nhËp/ n¨m Dù ¸n A Dù ¸n B 1 50 40 2 50 40 3 50 40 Tæng 150 120 H·y dïng tiªu chuÈn thêi gian hoµn vèn ®Ó lùa chän dù ¸n nµo cã hiÖu qu¶ nÕu: a. Thêi gian hoµn vèn ®Æt ra lµ d−íi 2 n¨m. b. Thêi gian hoµn vèn ®Æt ra lµ kh«ng v−ît qu¸ 3 n¨m. 12 6
  7. Bµi tËp t×nh huèng C«ng ty A hiÖn ®ang sö dông mét chiÕc xe cã nguyªn gi¸ 100 triÖu, ®· khÊu hao ®−îc 70% nh−ng gi¸ trÞ thÞ tr−êng hiÖn nay chØ 20 triÖu. Mét dù ¸n ®−a ra lµ mua xe míi ®Ó thay thÕ xe cò. ChiÕc xe míi nµy cã gi¸ 120 triÖu, cã thêi gian sö dông lµ 5 n¨m, gi¸ trÞ thanh lý sau 5 n¨m −íc tÝnh 8 triÖu. Theo hå s¬ thiÕt kÕ th× vµo ®Çu n¨m thø 3 ph¶i n©ng cÊp vµ chi phÝ lµ 15 triÖu (thêi gian n©ng cÊp cã thÓ bë qua). NÕu sö dông chiÕc xe nµy th× mçi n¨m mang l¹i lîi nhuËn tr−íc thuÕ nh− sau: N¨m 1: 20 triÖu N¨m 2: 30 triÖu N¨m 3: 30 triÖu N¨m 4: 40 triÖu: N¨m 5: 20 triÖu BiÕt C«ng ty ®ang ¸p dông ph−¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu vµ ph¶i nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cã thuÕ suÊt 28%. Ban gi¸m ®èc C«ng ty cho biÕt c¸c dù ¸n ®Çu t− muèn thùc thi th× ph¶i cã thêi gian hoµn vèn kh«ng qu¸ 3 n¨m. VËy dù ¸n mua xe míi cã thùc hiÖn ®−îc kh«ng? 13 Phương pháp thời hạn hoàn vốn • §¬n gi¶n, dÔ ¸p dông vµ ®−îc sö dông nh− mét c«ng cô sµng läc • Ph−¬ng ph¸p nµy rÊt ®−îc −a chuéng ë c¸c doanh nghiÖp ‘nghÌo tiÒn mÆt’. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy, tuy ®¹t doanh lîi thÊp nh−ng l¹i cã kú hßan vèn ng¾n, sÏ cã lîi h¬n nh÷ng dù ¸n tuy cã doanh lîi hÊp dÉn nh−ng cã kú hßan vèn dµi 14 7
  8. Nhược điểm của PBP • Nh−îc ®iÓm thø nhÊt cña ph−¬ng ph¸p hoµn vèn lµ kh«ng quan t©m ®Õn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn tÖ • Nh−îc ®iÓm thø hai cña ph−¬ng ph¸p nµy lµ kh«ng ®Ò cËp tíi sè lîi nhuËn thu ®−îc ngoµi thêi gian hoµn vèn 15 Ph−¬ng ph¸p gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV) Kh¸i niÖm: theo ph−¬ng ph¸p nµy, ng−êi ta ®−a c¸c kháan thu vµ c¸c kháan chi cña dù ¸n vÒ gi¸ trÞ hiÖn t¹i vµ so s¸nh chóng víi nhau Gäi n: thêi gian sèng cña dù ¸n (n¨m) Ti: kho¶n thu cña dù ¸n n¨m thø i (i=0-n) r: tû lÖ chiÕt khÊu (tû lÖ hiÖn t¹i hãa) Si: kháan chi cho ®Çu t− ë n¨m thø i (i=0-n) 16 8
  9. Ph−¬ng ph¸p gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV) n n Ti Si NPV = ∑ −∑ i =0 (1+ r) i=0 (1+ r)i i 17 B-7 Thêi h¹n hoµn vèn cã chiÕt khÊu §é dµi thêi gian cÇn thiÕt ®Ó dßng tiÒn ®· ®−îc chiÕt khÊu b»ng chi phÝ ban ®Çu Nguyªn t¾c cña ph−¬ng ph¸p Mét kho¶n ®Çu t− sÏ ®−îc chÊp nhËn nÕu kho¶ng thêi gian chiÕt khÊu nhá h¬n mét sè n¨m x¸c ®Þnh tr−íc 18 9
  10. B-8 Net Present Value (NPV)/ Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng • Sù kh¸c nhau gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c dßng tiÒn cña mét dù ¸n vµ chi phÝ cña nã • Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c dßng tiÒn cña mét dù ¸n ®−îc tÝnh b»ng c¸ch sö dông tØ lÖ thu håi yªu cÇu nh− tØ lÖ chiÕt khÊu • Mét kho¶n ®Çu t− sÏ ®−îc chÊp nhËn nÕu NPV kh«ng ©m vµ sÏ bÞ lo¹i nÕu NPV ©m • Mét dù ¸n cã NPV kh«ng ©m nghÜa lµ nã t¹o ra c¸c dßng tiÒn mÆt ®¸p øng ®−îc tØ lÖ thu håi ®−îc yªu cÇu 19 B-9 Internal Rate of Return (IRR)/TØ lÖ thu håi néi bé Lµ tØ lÖ chiÕt khÊu cã NPV= 0 Nguyªn t¾c cña ph−¬ng ph¸p Mét kho¶n ®µu t− ®−îc chÊp nhËn nÕu IRR cao h¬n tØ lÖ sinh lời yªu cÇu của nhà đầu tư . Ng−îc l¹i sÏ bÞ b¸c bá. 20 10
  11. B-10 Uu ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p IRR Cã liªn hÖ chÆt chÏ víi NPV, th−êng dÉn ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh t−¬ng tù nh− ph−¬ng ph¸p NPV DÔ hiÓu C¸c nh−îc ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p Gi¶ thiÕt dßng tiÒn ®−îc t¸i ®Çu t− víi tØ lÖ sinh lêi b»ng IRR Cã thÓ dÉn ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh sai khi so s¸nh nhiÒu ph−¬ng ¸n ®Çu t− lo¹i trõ lÉn nhau 21 IR R cã ®a trÞ V Ý dô : N ¨m D ßn g tiÒn 0 1 .0 triÖu 1 -2 ,9 triÖu 2 2 triÖu - 2 ,9 tr 2,0 tr IR R = ––– ––– –– + – ––– ––– –– + 1 tr = 0 (1 + r) 1 (1 + r) 2 = > r 1 = 1 3% , r 2 = 76 % N PV 1 3% 7 6% k 22 11
  12. B-11 Profitability Index (P.I.) [also known as Benefit-Cost Ratio (BCR)]: ChØ sè lîi nhuËn PI (cßn ®−îc gäi lµ tØ sè chi phÝ - lîi Ých BCR) Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c dßng tiÒn trong t−¬ng lai cña mét dù ¸n ®µu t− chia cho vèn ®Çu t− ban ®Çu Nguyªn t¾c cña ph−¬ng ph¸p Mét dù ¸n sÏ ®−îc chÊp nhËn nÕu chØ sè PI cña nã lín h¬n 1. Ng−îc l¹i sÏ bÞ b¸c bá 23 B-12 ¦u ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p chØ sè lîi nhuËn Liªn quan trùc tiÕp ®Õn NPV, th−êng ®−a ®Ðn cïng chung kÕt luËn DÔ hiÓu H÷u hiÖu khi c¸c nguån vèn ®Çu t− h÷u h¹n C¸c nh−îc ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p Cã thÓ dÉn ®Õn quyÕt ®Þnh sai lÇm khi so s¸nh c¸c dù ¸n ®Çu t− lo¹i trõ nhau 24 12
  13. B-14B So s¸nh viªc sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p nµy qua thêi gian 1959 1964 1970 1975 1977 1979 1981 Thời hạn hoàn vốn 34% 24% 12% 15% 9% 10% 5.0% Tỉ lệ sinh lợi kế toán 34 30 26 10 35 14 10.7 IRR 19 38 57 37 54 60 65.3 NPV --- --- --- 26 10 14 16.5 IRR or NPV 19 38 57 63 64 74 81.8 Sources: J. S. Moore and A. K. Reichert, “An Analysis of the Financial Management Techniques Currently Employed by Large U. S. Corporations”, Journal of Business Finance and Accounting (Winter 1983) pp. 623-45; M.T. Stanley and S. R. Block, “A Survey of Multinational Capital Budgeting”, The Financial Review (March 1984) 25 pp. 36-51 B-15 tãm t¾t c¸c ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ DỰ ÁN ®Çu t− Thời hạn hoàn vốn Thời hạn hoàn vốn chiết khấu Giá trị hiện tại ròng (NVP) Tỉ lệ sinh lợi nội bộ (IRR) Chỉ số lợi nhuận 26 13
  14. Thẩm định dự án trong điều kiện các nguồn vốn khác nhau Ph−¬ng ph¸p gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV) X¸c ®Þnh tû lÖ tû lÖ chiÕt khÊu Tû lÖ th−êng ®−îc dïng lµ chi phÝ sö dông vèn n r = ∑ fi ri Trong ®ã: i =1 r: chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n fi: tû träng vèn lo¹i i so víi tæng vèn ®Çu t− ri: chi phÝ sö dông vèn lo¹i i n: tæng sè c¸c lo¹i vèn ®−îc sö dông 27 Thẩm định dự án trong điều kiện các nguồn vốn khác nhau XÐt mét dù ¸n víi c¸c d÷ kiÖn sau: • Doanh thu 500 triÖu/n¨m (trong mét t−¬ng lai v« h¹n) • Chi phÝ ho¹t ®éng (tiÒn mÆt)/n¨m: 80% doanh thu • Vèn ®Çu t− c¬ b¶n: 380 triÖu • ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp: t = 28% 28 14
  15. Trường hợp 1: Đầu tư bằng vốn tự có • Chi phÝ sö dông vèn chñ së h÷u (khi kh«ng sö dông nî vay) r0 = 20% ∞ 72.000.000 NPV = ∑ − 380.000.000 n=1 (1+ 20%)k 72.000.000 = − 380.000.000 = −20.000.000 0.2 29 Trường hợp 2: Một phần vốn đầu tư là tiền vay Thay đổi về dòng tiền : TiÕt kiÖm vÒ thuÕ P(t) =D x rD x t Trong ®ã: P(t): kho¶n lîi vÒ thuÕ D: vèn vay rD: l·i suÊt vay t: thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 30 15
  16. Tr−êng hîp 2: Vèn ®Çu t− c¬ b¶n ®−îc tµi trî tõ nî vay với hÖ sè nî 25%, l·i xuÊt vay r =10% D rE = r0 + (1 − t )( r0 − rD ) E 31 Giíi h¹n vèn Gi¶ thiÕt vèn ®Çu t− tèi ®a = 550.000$ k= 12% PV cña dßng Dù ¸n Vèn ®Çu t− NPV IRR PI tiÒn vµo A 550.000$ 655.000 105.000 15% 1,19 B 350.000 435.000 85.000 17,7% 1,24 C 140.000 178.000 38.000 20,2% 1,27 D 60.000 69.000 9.000 14,9% 1,15 E 470.000 473.000 3.000 12,2% 1,01 F 250.000 247.000 -3.000 11,7% 0,99 KÕt hîp l¹i: B,C,D V§T = 550.000$ NPV = 132.000$ A V§T = 550.000$ NPV = 105.000$ D,E V§T = 530.000$ NPV = 12.000$ 32 16
  17. Lùa chän dù ¸n ®Çu t− thuéc lo¹i xung kh¾c cã tuæi thä kh¸c nhau (kh«ng ®ång nhÊt vÒ thêi gian) • Bước 1: xác định NPV của dự án • Bước 2: tính EAA của từng dự án • Bước 3: dự án nào có kết quả ở bước 2 lớn nhất là dự án được lựa chọn 33 C«ng ty XNK l−¬ng thùc cÇn mua mét m¸y ®¸nh bãng g¹o. §−îc tin nµy cã hai h·ng ®Õn chµo hµng: H·ng A chµo mét lo¹i m¸y cã gi¸ trÞ 100 triÖu, cã thêi gian sö dông lµ 2 n¨m (gi¸ trÞ thanh lý kh«ng ®¸ng kÓ) vµ mçi n¨m mang l¹i mét kho¶n thu nhËp rßng 70 triÖu. H·ng B chµo mét lo¹i m¸y cã gi¸ trÞ hiÖn nay lµ 150 triÖu, cã thêi gian sö dông lµ 4 n¨m vµ gi¸ trÞ thanh lý kh«ng cÇn tÝnh tíi. NÕu c«ng ty sö dông m¸y nµy th× mçi ¨m mang l¹i cho c«ng ty mét kho¶n thu nhËp rßng lµ 55 triÖu. BiÕt chi phÝ sö dông vèn cña c«ng ty lµ 10%. H·y dïng tiªu chuÈn NPV ®Ó lùa chän nªn mua m¸y cña h·ng nµo? 34 17
  18. M©u thuÉn gi÷a NPV vµ IRR • IRR ®−îc diÔn t¶ b»ng mét tû lÖ % • NPV ®−îc ®o b»ng sè tiÒn cô thÓ • V× vËy khi cã m©u thuÉn gi÷a NPV vµ IRR th× tiªu chuÈn NPV sÏ thÝch hîp h¬n, nÕu môc tiªu cña doanh nghiÖp lµ tèi ®a hãa lîi nhuËn 35 Bµi tËp t×nh huèng C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm thuéc Tæng c«ng ty x©y dùng S ®ang ®øng tr−íc sù lùa chän mua chiÕc m¸y phôt bª t«ng A hay B. NÕu mua m¸y A cã gi¸ 10.000 USD, sau 1 n¨m sö dông mang l¹i lîi nhuËn sau thuÕ lµ 2.000 USD. Cßn nÕu mua m¸y B víi gi¸ 12.000 USD sau 1 n¨m sö dông cã lîi nhuËn sau thuÕ lµ 2.300 USD. C¶ hai m¸y ®Òu cã thêi gian sö dông lµ 1 n¨m vµ gi¸ trÞ thanh lý cã thÓ bá qua. H·y dïng tiªu chuÈn gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV) vµ tû suÊt doanh lîi néi bä (IRR) ®Ó lùa chän. NÕu biÕt chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n cña Tæng c«ng ty lµ 10%. 36 18
  19. Thẩm định dự án trong điều kiện có rủi ro Ph−¬ng ph¸p tû suÊt chiÕt khÊu cã ®iÒu chØnh theo møc ®é rñi ro • Theo ph−¬ng ph¸p chñ quan 37 • Theo ph−¬ng ph¸p kh¸ch quan r r (d ) = 1− q Trong ®ã: r: tû lÖ chiÕt khÊu (tû lÖ hiÖn t¹i hãa, hoÆc cã thÓ lµ chi phÝ sö dông vèn…) r(d): tû lÖ chiÕt khÊu ®Çy ®ñ (tû lÖ chiÕt khÊu cã ®iÒu chØnh theo møc ®é m¹o hiÓm q: x¸c suÊt xuÊt hiÖn rñi ro 38 19
nguon tai.lieu . vn