Xem mẫu
- SOÁ 140 - 6/2019 i ISSN 1859 - 1671
TỔNG BIÊN TẬP
PGS.TS Nguyễn Đình Hòa
HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP
TS. Hồ Đức Phớc, Tổng KTNN, Chủ tịch
GS.TS Đoàn Xuân Tiên, Phó Tổng KTNN, Phó Chủ tịch
TS. Lê Quang Bính
GS.TS Ngô Thế Chi
PGS.TS Phạm Văn Đăng
PGS.TS Đinh Trọng Hanh
GS.TS Vương Đình Huệ
GS.TS Đặng Thị Loan
GS.TS Dương Thị Bình Minh
PGS.TS Phan Duy Minh
TS. Lê Đình Thăng
Nhà báo Nguyễn Thái Thiên
PGS.TS Lê Huy Trọng
GS.TS Phạm Quang Trung
PGS.TS Ngô Trí Tuệ
TS. Nguyễn Hữu Vạn
TS. Mai Vinh
Thiết kế
Kỷ Quang
Giá: 9.500 Đồng
TÒA SOẠN
Số 111 Trần Duy Hưng - Cầu Giấy - Hà Nội
Tel: 024 6282 2213 / Website: khoahockiemtoan.vn
Email: tcnckhkt@yahoo.com.vn / tapchinghiencuukhoahoc@sav.gov.vn
Giấy phép hoạt động báo chí số: 514/GP-BTTTT cấp ngày 05/10/2015
In tại: Công ty Cổ phần In La Bàn
- content NO 140 - 6/2019 i ISSN 1859 - 1671
06 STATE AUDIT OF VIETNAM - 25
YEARS OF ESTABLISHMENT AND
Dang Thi Mai Trang State Audit of Vietnam
– ICAEW: Strong and effective cooperation
DEVELOPMENT
Deloitte Vietnam Deloitte companion with
Vuong Dinh Hue State Audit of Vietnam - State Audit of Vietnam for development of
25 years of establishment and development Vietnam auditing industry
Vu Thanh Hai Perfecting the legal
framework for organization and operation
of State Audit of Vietnam
Tran Khanh Hoa Contributions of State
RESEARCH AND DISCUSSION
Bui Dang Dung Current situation and
67
Audit of Vietnam through audit activities recommendations for the use of State Audit
over 25 years and the issues in the coming results in monitoring, examination and
time approval for state budget settlement of the
National Assembly
Nguyen Dinh Hoa 25 years of science
and technology activities - important
75
contributions into the process of FROM THEORY TO PRACTICE
development of State Audit of Vietnam
Phan Van Bang Solutions to improve the
Nguyen Huu Hieu Training activities of quality of specialized audits at the Regional
State Audit of Vietnam in the past 25 years -
State Audit Office No. XII
results and solutions for the upcoming time
Huynh Thanh Dat Role of State Audit
of Vietnam in financial management
innovation in public universities
ECONOMICS – FINANCE
Duy Anh Restructuring state owned
81
Pham Van Hieu Role of State Audit of enterprises has much troublesome remain
Vietnam in People’s Council ‘s supervision
and coporation between State Audit
of Vietnam and People’s Council in
implementing assigned tasks
FORUM AND DIALOGUE
Tu Anh Concerns about public debt remain
83
Nguyen Thi Hong Role of State Audit of
Vietnam in monetary policy innovation
Dang Van Thanh Role of State Audit of
Vietnam in discussing and deciding state
EXPERIENCES FROM ABROAD
Tran Kim Loc 25 years of international
85
budget of National Assembly integration and coporation of State Audit of
Vietnam - results and orientation
Pham Sy Danh Coporation between State
Audit of Vietnam and Vietnam Association
of accountants and auditors: Results and
orientation
NEW DOCUMENTS
91
Nguyen Minh Phong State Audit of Vietnam
is a tool to support the management of
public finance and property
- số 140 - 6/2019 i ISSN 1859 - 1671
noäi dung
06
KIỂM TOÁN NHÀ NƯỚC - 25 NĂM
XÂY DỰNG VÀ TRƯỞNG THÀNH
NGHIÊN CỨU TRAO ĐỔI
Bùi Đặng Dũng Thực trạng và kiến nghị
67
Vương Đình Huệ Kiểm toán nhà nước - sử dụng kết quả Kiểm toán nhà nước
25 năm xây dựng và trưởng thành trong hoạt động giám sát, thẩm tra và phê
chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước của
Vũ Thanh Hải Hoàn thiện khuôn khổ
Quốc hội
pháp lý cho tổ chức và hoạt động của Kiểm
toán nhà nước
Trần Khánh Hòa Những đóng góp của
Kiểm toán nhà nước qua hoạt động kiểm
TỪ LÝ LUẬN ĐẾN THỰC TIỄN
Phan Văn Bảng Giải pháp nâng cao chất
75
toán 25 năm và những vấn đề đặt ra trong
lượng kiểm toán chuyên đề tại Kiểm toán
thời gian tới
nhà nước Khu vực XII
Nguyễn Đình Hòa 25 năm hoạt động
khoa học và công nghệ góp phần quan
trọng vào quá trình xây dựng và phát triển
Kiểm toán nhà nước
KINH TẾ - TÀI CHÍNH
Duy Anh Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà
81
Nguyễn Hữu Hiểu Hoạt động đào tạo, bồi nước vẫn còn nhiều trở ngại
dưỡng của Kiểm toán nhà nước 25 năm
qua - kết quả và giải pháp thực hiện thời
gian tới
Huỳnh Thành Đạt Vai trò của Kiểm toán
DIỄN ĐÀN - ĐỐI THOẠI
83
nhà nước đối với cải cách quản lý tài chính
tại các trường đại học công lập
Phạm Văn Hiểu Vai trò của Kiểm toán
nhà nước đối với công tác giám sát của Hội
đồng nhân dân, mối quan hệ phối hợp giữa
Kiểm toán nhà nước và Hội đồng nhân dân
trong thực hiện nhiệm vụ được giao
Nguyễn Thị Hồng Vai trò của Kiểm toán
nhà nước đối với cải cách chính sách tiền tệ
Đặng Văn Thanh Vai trò của Kiểm toán
nhà nước trong việc Quốc hội thảo luận và
quyết định tài chính - ngân sách nhà nước
Phạm Sỹ Danh Quan hệ hợp tác giữa Kiểm
toán nhà nước với Hội Kiểm toán viên hành
nghề Việt Nam: Kết quả và định hướng
Tú Anh Vẫn còn quan ngại về nợ công
Nguyễn Minh Phong Để Kiểm toán nhà
nước là công cụ hỗ trợ đắc lực công tác
85
quản lý tài chính và tài sản công
KINH NGHIỆM NƯỚC NGOÀI
Đặng Thị Mai Trang Kiểm toán nhà nước
Trần Kim Lộc 25 năm hội nhập và hợp tác
- ICAEW hợp tác bền chặt và hiệu quả
quốc tế của Kiểm toán nhà nước - kết quả
trong tiến trình phát triển đất nước
và định hướng
Deloitte Việt Nam Deloitte đồng hành
cùng Kiểm toán nhà nước vì sự phát triển
ngành kiểm toán Việt Nam VĂN BẢN MỚI 91
- K
iểm toán nhà nước là một công cụ hữu hiệu của Nhà nước trong kiểm
tra, giám sát việc quản lý và sử dụng tài chính, tài sản công, không
ngừng đổi mới tổ chức và hoạt động kiểm toán, tăng cường kỷ luật kỷ
cương, nâng cao chất lượng, hiệu quả và hiệu lực hoạt động kiểm toán.
Sau 25 năm hoạt động, sự trưởng thành của KTNN luôn gắn liền và đồng hành với sự phát
triển của đất nước. Kết quả kiểm toán đã góp phần phát triển kinh tế - xã hội, hoàn thiện
thể chế, chính sách pháp luật của Nhà nước; nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động quản
lý kinh tế tài chính; tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình tài chính quốc
gia; và góp phần tích cực vào việc phòng ngừa tham nhũng, chống lãng phí, thực hành
tiết kiệm trong các cơ quan, đơn vị được kiểm toán. Cùng nhìn lại 25 năm qua với không
chỉ là những kết quả đạt được, những thành tích được ghi nhận mà cùng đánh giá những
việc đã làm được, những việc chưa làm được và những kỳ vọng, mong muốn đang dở dang
mà các thế hệ tiếp nối phải chung tay xây dựng, Tạp chí NCKH Kiểm toán trân trọng giới
thiệu các bài viết để làm sáng tỏ những kết quả, thành tựu đạt được trong 25 năm qua của
KTNN và những vấn đề đặt ra đối với KTNN hiện nay. Với đóng góp của các nhà lãnh đạo,
các nhà khoa học, các doanh nghiệp từ đó làm rõ những chặng đường tiếp theo để xây
dựng Kiểm toán nhà nước ngày càng phát triển, xứng tầm là một thiết chế hiến định độc
lập, xứng đáng với niềm tin và sự kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và nhân dân.
- KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM
XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
GS,TS. Vương Đình Huệ*
T
rong chặng đường 25 năm xây dựng và phát triển, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức của
từng giai đoạn, Kiểm toán nhà nước (KTNN) đã nỗ lực từng bước kiện toàn tổ chức bộ máy,
cải tiến hoạt động chuyên môn nghiệp vụ và đạt được nhiều kết quả quan trọng và toàn
diện, tạo tiền đề, nền tảng căn bản cho sự phát triển bền vững trong tương lai.
Từ khóa: KTNN 25 năm xây dựng, vai trò của KTNN.
State Audit of Vietnam - 25 years of establishment and development
Over 25 years of establishment and development, overcoming many difficulties and challenges of each
stage, the State Audit of Vietnam (SAV) has made every effort to consolidate its organizational structure,
improve professional activities and achieved many important and comprehensive results which has created
premise and fundamental foundation for sustainable development in the future.
Keywords: SAV 25 years of establishment, role of SAV.
Kiểm toán nhà nước được thành lập theo Nghị tạo nền tảng cơ bản, vững chắc cho sự phát triển
định số 70/NĐ-CP ngày 11/7/1994 của Chính bền vững trong tương lai. Cụ thể là:
phủ. Trong thời kỳ đầu mới thành lập (1994-2001), Về khuôn khổ pháp lý, Nghị định số 93/2003/
KTNN là cơ quan thuộc Chính phủ, được tổ chức NÐ-CP ngày 13/8/2003 của Chính phủ là một
và hoạt động theo Nghị định số 70/CP và Quyết bước phát triển quan trọng, mở rộng quy mô, hoàn
định số 61/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, thiện cơ cấu tổ chức, bổ sung chức năng, nhiệm
thực hiện kiểm toán theo chương trình, kế hoạch vụ của KTNN. Tiếp đó, Luật Kiểm toán nhà nước
kiểm toán do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Từ được Quốc hội thông qua và ban hành năm 2005,
5 đơn vị khi mới thành lập, KTNN đã phát triển có hiệu lực từ ngày 01/01/2006 đánh dấu một mốc
lên 8 đơn vị (gồm Văn phòng, 4 KTNN chuyên son quan trọng trong chặng đường xây dựng và
ngành, 2 KTNN khu vực và 01 đơn vị sự nghiệp). phát triển KTNN, mở ra giai đoạn phát triển mới
Để tạo lập khuôn khổ nghề nghiệp cho hoạt động của KTNN, với vị thế là cơ quan kiểm tra tài chính,
kiểm toán, KTNN đã nghiên cứu xây dựng và đến tài sản công do Quốc hội thành lập, hoạt động độc
năm 1999 ban hành Hệ thống Chuẩn mực kiểm lập và chỉ tuân theo pháp luật.
toán gồm 12 chuẩn mực và các quy trình kiểm toán
Trên cơ sở Luật KTNN, cơ quan KTNN đã
của KTNN.
phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội và
Giai đoạn thứ hai (2002 - 2011), trên cơ sở kế Chính phủ, trong một thời gian ngắn đã xây dựng,
thừa những thành quả của giai đoạn đầu hình trình các cơ quan có thẩm quyền ban hành các
thành, xây dựng, KTNN đã có những bước phát văn bản hướng dẫn thực hiện Luật KTNN. Tổng
triển lớn mạnh toàn diện trên nhiều phương diện, KTNN cũng đã ban hành theo thẩm quyền các văn
* Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019 7
- KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
bản quy phạm pháp luật thể chế hóa đồng bộ Luật Đồng thời, KTNN cũng đã tiếp tục hoàn thiện hệ
KTNN và quy chế hóa hầu hết các lĩnh vực liên thống các quy trình kiểm toán và các quy chế của
quan đến tổ chức, hoạt động của KTNN, tạo khung ngành về hoạt động kiểm toán.
khổ pháp luật để nâng cao hiệu quả quản lý, điều
Về nghiên cứu khoa học, trong giai đoạn này,
hành hoạt động kiểm toán theo hướng công khai,
KTNN đã tổ chức nghiên cứu trên 200 đề tài khoa
minh bạch, chuyên nghiệp.
học các cấp. Kết quả nghiên cứu khoa học đã giúp
Tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ kiểm toán tiếp cho lãnh đạo KTNN có định hướng chiến lược
tục được củng cố và hoàn thiện hơn. Đến năm và giải pháp đúng đắn để hoàn thiện tổ chức bộ
2011, KTNN đã hình thành bộ máy theo mô hình máy, xây dựng chuẩn mực, quy trình chuyên môn,
tập trung thống nhất gồm 25 đơn vị cấp vụ trực nghiệp vụ kiểm toán, hỗ trợ, củng cố cho các đoàn
thuộc (gồm 6 đơn vị tham mưu, 7 KTNN chuyên kiểm toán và kiểm toán viên vận dụng tốt hơn các
ngành, 9 KTNN khu vực và 3 đơn vị sự nghiệp), với vấn đề lý luận vào thực tiễn hoạt động kiểm toán,
hơn 1.300 cán bộ, công chức. KTNN đã xây dựng góp phần nâng cao chất lượng kiểm toán.
được kế hoạch, chương trình đào tạo, bồi dưỡng
Về quan hệ quốc tế, KTNN chú trọng tăng
liên tục với nhiều phương thức linh hoạt, đa dạng,
cường thiết lập và phát triển quan hệ hợp tác với
khá đồng bộ để đào tạo, bồi dưỡng và cấp chứng
cơ quan kiểm toán tối cao (SAI) của các nước
chỉ Kiểm toán viên nhà nước nhằm đáp ứng yêu
trên thế giới và các tổ chức quốc tế. KTNN Việt
cầu ngày càng cao trong quá trình hội nhập và phát
Nam là thành viên chính thức của Tổ chức quốc
triển của KTNN.
tế các Cơ quan Kiểm toán tối cao (INTOSAI)
Về khuôn khổ nghề nghiệp cho hoạt động chuyên từ tháng 7/1996, là thành viên chính thức của
môn của ngành, lần thứ hai, KTNN đã xây dựng Tổ chức các Cơ quan Kiểm toán tối cao châu
Hệ thống Chuẩn mực KTNN gồm 21 chuẩn mực Á (ASOSAI) từ tháng 01/1997, là thành viên
tiệm cận với Hệ thống Chuẩn mực của INTOSAI của ASEANSAI từ tháng 11/2011. KTNN cũng
và thông lệ kiểm toán của các nước trên thế giới. đã xây dựng và mở rộng quan hệ hợp tác song
8 Số 140 - tháng 6/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
- phương với hàng chục SAI trên thế giới và nhiều Giai đoạn thứ ba, từ năm 2012 cho đến nay, mặc
tổ chức quốc tế tại Việt Nam. dù không còn công tác ở KTNN, nhưng dù ở bất kỳ
cương vị công tác nào, tôi vẫn luôn dành sự quan
Bên cạnh đó, để hoạch định cho chặng đường
tâm theo dõi từng bước đi của KTNN. Những năm
phát triển tiếp theo của KTNN nhằm đáp ứng yêu
gần đây, đặc biệt là từ khi địa vị pháp lý của KTNN
cầu phát triển trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện
và Tổng Kiểm toán nhà nước được hiến định trong
đại hóa và tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của
Hiến pháp năm 2013, KTNN đã tiếp tục có những
đất nước, năm 2010, KTNN đã xây dựng và trình
bước phát triển đáng ghi nhận. Khuôn khổ pháp lý
Ủy ban Thường vụ Quốc hội ra Nghị quyết số 927
và nghề nghiệp tiếp tục được hoàn thiện với việc
ngày 19/4/2010 ban hành Chiến lược phát triển
sửa đổi Luật KTNN vào năm 2015, ban hành Hệ
KTNN đến năm 2020.
thống Chuẩn mực KTNN gồm 39 chuẩn mực theo
Với khuôn khổ pháp lý và nghề nghiệp dần
Chuẩn mực Kiểm toán quốc tế ISSAI. Tổ chức bộ
hoàn thiện, năng lực được tăng cường, hoạt động
máy tiếp tục phát triển lên 32 đơn vị, gồm 8 đơn
KTNN ngày càng mở rộng về quy mô, linh hoạt, đa
vị khối tham mưu, điều hành, 8 KTNN chuyên
dạng về loại hình và phương thức kiểm toán, tiến
ngành, 13 KTNN khu vực và 3 đơn vị sự nghiệp.
bộ về chất lượng kiểm toán và hiệu quả kiểm toán.
Kết quả hoạt động của KTNN thời gian qua đã
Về quy mô, đã tăng dần số lượng cuộc kiểm toán
tạo được niềm tin với Đảng, Quốc hội, Chính phủ
theo từng năm; từ năm 2006 đến năm 2011, quy
và nhân dân. Theo số liệu tổng hợp của KTNN, kể
mô kiểm toán tăng bình quân gấp hai lần so với
từ khi thành lập đến hết năm 2018, KTNN đã phát
giai đoạn trước, riêng lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ
hiện và kiến nghị xử lý tài chính 414.145 tỷ đồng,
bản gấp bốn lần. Về loại hình và phương thức kiểm
kiến nghị sửa đổi, hủy bỏ hàng trăm văn bản sai
toán, từ khi có Luật KTNN, KTNN đã tăng cường
quy định hoặc không còn phù hợp với thực tế, đề
kiểm toán cả về diện rộng và chiều sâu, thực hiện
xuất nhiều ý kiến có giá trị để hoàn thiện nhiều văn
đầy đủ cả ba loại hình kiểm toán: Tài chính, tuân
bản quy phạm pháp luật do cơ quan có thẩm quyền
thủ và hoạt động. Chất lượng kiểm toán ngày càng
ban hành.
tiến bộ hơn, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu
của thực tiễn quản lý. Những kiến nghị của KTNN Sau 25 năm phát triển và trưởng thành, đến nay,
ngày càng toàn diện, phong phú, sắc sảo và có chất KTNN đang bước vào giai đoạn cuối của Chiến
lượng, được Chính phủ, Quốc hội, các bộ, ngành, lược phát triển KTNN đến năm 2020 và chuẩn bị
địa phương sử dụng ngày càng nhiều trong xem cho một giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội
xét, phê chuẩn dự toán và quyết toán ngân sách, và thách thức đan xen. Đảng, Nhà nước và cá nhân
giám sát ngân sách và thực hiện chính sách pháp tôi mong rằng KTNN tiếp tục phấn đấu hoàn thành
luật; nhất là trong quản lý và xây dựng chính sách nhiệm vụ, trọng trách được Đảng và Nhà nước giao
tài chính - ngân sách. để xứng tầm là một thiết chế được hiến định, hoạt
động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật, phát huy
Những kết quả đạt được trong giai đoạn này, từ
tốt hơn nữa vai trò của KTNN vào công cuộc đổi
xây dựng, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và nghề
mới và phát triển đất nước. Tôi đề nghị trong giai
nghiệp; phát triển, kiện toàn tổ chức bộ máy, chú
đoạn tới, phát huy những kết quả đạt được, KTNN
trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kiểm toán;
cần tiếp tục nỗ lực thực hiện đồng bộ một số nhiệm
tăng cường hợp tác quốc tế... đến hoạch định chiến
vụ, giải pháp trọng tâm sau đây:
lược phát triển cho KTNN đã tạo dựng nền tảng cơ
bản vững chắc để KTNN tiếp tục phát triển cả về Một là, luôn nắm vững và bám sát định hướng,
tổ chức và hoạt động ở những giai đoạn tiếp theo. chủ trương, đường lối chiến lược phát triển của
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019 9
- KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
Đảng, các Nghị quyết của Quốc hội về nhiệm vụ Năm là, không ngừng đổi mới và cải tiến hoạt
kinh tế - xã hội, ngân sách, các giải pháp chính sách động chuyên môn, nghiệp vụ; tổ chức tốt công tác
tài khóa, tiền tệ trong quản lý, điều hành của Chính quản lý và kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm
phủ ở từng thời kỳ; các vấn đề bức xúc đang được toán, đảm bảo tính độc lập, khách quan trong hoạt
Quốc hội, Chính phủ và dư luận xã hội quan tâm động của Kiểm toán viên; nâng cao hiệu quả phối
để xác định mục tiêu, trọng tâm kiểm toán dài hạn, hợp giữa KTNN với các cơ quan của Quốc hội; các
trung hạn và hàng năm nhằm cung cấp thông tin bộ, ngành; cấp ủy và chính quyền các cấp cũng như
xác thực, thích hợp và kịp thời phục vụ công tác với từng đơn vị được kiểm toán; nâng tầm chất
quản lý, điều hành, giám sát tài chính, tài sản công. lượng các kết luận, kiến nghị thực sự thuyết phục,
Hai là, tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý tương xứng với địa vị pháp lý của KTNN, hoạt
cho tổ chức và hoạt động kiểm toán theo hướng cụ động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.
thể hóa các quy định về KTNN trong Hiến pháp Sáu là, tích cực và chủ động trong hợp tác và
2013 và sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện Luật Kiểm
hội nhập quốc tế để trao đổi kinh nghiệm, nâng
toán nhà nước 2015 một cách đầy đủ, hiệu lực,
cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ đồng thời
có chất lượng; đồng thời cần thường xuyên chú
góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người
trọng tạo dựng và hoàn thiện khuôn khổ chuyên
Việt Nam với bạn bè quốc tế. Trên cương vị là Chủ
môn, nghề nghiệp, các chuẩn mực, quy trình và
tịch ASOSAI, KTNN phải thể hiện rõ nét vai trò
phương pháp nghiệp vụ cho tổ chức và hoạt động
dẫn dắt, lãnh đạo hoạt động tổ chức ASOSAI hoàn
kiểm toán.
thành xuất sắc Kế hoạch chiến lược ASOSAI giai
Ba là, tập trung thực hiện thành công các mục đoạn 2016-2021 và tham gia tích cực trong vai trò
tiêu còn lại của Chiến lược phát triển KTNN đến là thành viên Ban Điều hành ASOSAI giai đoạn
năm 2020; triển khai nghiên cứu xây dựng Chiến 2018-2024...
lược phát triển KTNN cho giai đoạn tiếp theo, bảo
Là một người từng có 10 năm (2001-2011) gắn
đảm tổ chức và hoạt động KTNN phải luôn được
bó với KTNN trên cương vị Phó Tổng Kiểm toán
triển khai thực hiện theo hướng công khai, minh
nhà nước rồi Tổng Kiểm toán nhà nước, tôi hết sức
bạch, hiệu quả, chuyên nghiệp, chính quy, hiện
vui mừng và phấn khởi trước sự trưởng thành vượt
đại; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để
bậc của KTNN trong 25 năm qua. Tiếp tục kế thừa
hiện đại hóa quy trình, phương pháp chuyên môn,
những thành tựu trong thời gian qua, nỗ lực đoàn
nghiệp vụ kiểm toán.
kết, phát huy trí tuệ, không ngừng đổi mới và sáng
Bốn là, luôn quan tâm, coi trọng xây dựng đội
tạo, tôi tin tưởng ngành chúng ta sẽ tiếp tục phấn
ngũ cán bộ, công chức, Kiểm toán viên nhà nước;
đấu để có nhiều thành tích xuất sắc hơn nữa, trở
đổi mới và nâng cao chất lượng công tác đào tạo,
thành cơ quan kiểm tra tài chính công trách nhiệm,
bồi dưỡng cán bộ; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, văn
uy tín và gia tăng giá trị, góp phần xây dựng nền
hóa ứng xử và đạo đức nghề nghiệp của Kiểm
tài chính công minh bạch, bền vững cho đất nước,
toán viên nhà nước; xây dựng được đội ngũ công
xứng đáng với niềm tin của Đảng, Quốc hội và
chức đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, giỏi về
nhân dân.
chuyên môn, có bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề
nghiệp, hoạt động chuyên nghiệp và hiện đại theo
phương châm “Công minh - Chính trực - Nghệ Ngày nhận bài: 30/5/2019
tinh - Tâm sáng”. Ngày duyệt đăng: 3/6/2019
10 Số 140 - tháng 6/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
- HOAØN THIEÄN KHUOÂN KHOÅ PHAÙP LYÙ
CHO TOÅ CHÖÙC VAØ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA
Kieåm toaùn nhaø nöôùc
TS. Vũ Thanh Hải*
1. Tổng kết, đánh giá kết quả nổi bật hành vi vi phạm pháp luật; nâng cao hiệu quả sử
dụng ngân sách, tiền và tài sản của Nhà nước. Luật
Kiểm toán nhà nước được thành lập theo Nghị
được xây dựng trên cơ sở thể chế hóa đường lối,
định số 70/CP ngày 11/7/1994 của Chính phủ, hoạt
chủ trương của Đảng là: “Đề cao vai trò của cơ quan
động theo Điều lệ tổ chức và hoạt động của Kiểm
KTNN trong việc kiểm toán mọi cơ quan, tổ chức
toán nhà nước được ban hành kèm theo Quyết
có sử dụng ngân sách nhà nước. Cơ quan KTNN
định số 61/TTg ngày 24/01/1995 của Thủ tướng
báo cáo kết quả kiểm toán cho Quốc hội, Chính
Chính phủ. Ngày 13/8/2003, Chính phủ ban hành
phủ và công bố công khai cho dân biết”.
Nghị định số 93/2003/NĐ-CP quy định chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn của Kiểm toán nhà nước Triển khai thực hiện Luật KTNN, KTNN đã
(KTNN). Bên cạnh đó, để đảm bảo cơ sở pháp lý phối hợp tích cực với các cơ quan của Chính phủ
cho hoạt động của KTNN, Quốc hội đã bổ sung các và Quốc hội xây dựng, trình các cơ quan có thẩm
quy định liên quan đến hoạt động của KTNN trong quyền ban hành một số Nghị quyết của Ủy ban
một số Luật như: Luật Ngân sách nhà nước (năm Thường vụ Quốc hội, Nghị định của Chính phủ và
1996), Luật Doanh nghiệp nhà nước (năm 1995), Tổng KTNN đã ban hành hàng trăm quyết định,
Luật Ngân hàng Nhà nước (năm 1997)... Đây là các trong đó có khoảng 36 văn bản quy phạm pháp luật
văn bản pháp lý đặt nền tảng quan trọng cho việc để hướng dẫn thực hiện Luật KTNN.
quy định địa vị pháp lý, chức năng, nhiệm vụ của
Để nâng cao địa vị pháp lý của KTNN, ngày
KTNN trong Luật KTNN sau này.
28/11/2013, Quốc hội thông qua Hiến pháp, trong
Ngày 14/6/2005, tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội nước đó tại Điều 118 quy định về Kiểm toán nhà nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XI thông và Tổng Kiểm toán nhà nước. Đây là sự kiện chính
qua Luật Kiểm toán nhà nước (Luật KTNN) năm trị - pháp lý trọng đại trong quá trình xây dựng và
2005 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2006) đã mở ra một phát triển Kiểm toán nhà nước. Lần đầu tiên, địa
giai đoạn phát triển mới của KTNN với vị thế là cơ vị pháp lý của Kiểm toán nhà nước và Tổng Kiểm
quan chuyên môn về lĩnh vực kiểm tra tài chính nhà toán nhà nước được quy định trong Hiến pháp -
nước do Quốc hội thành lập, hoạt động độc lập và đạo luật cơ bản của Nhà nước, tạo cơ sở pháp lý
chỉ tuân theo pháp luật. Hoạt động kiểm toán nhà quan trọng cho tổ chức và hoạt động của Kiểm
nước phục vụ việc kiểm tra, giám sát của Nhà nước toán nhà nước. Sự kiện quan trọng này đã nâng
trong quản lý, sử dụng ngân sách, tiền và tài sản nhà tầm Kiểm toán nhà nước từ cơ quan do “luật định”
nước; góp phần thực hành tiết kiệm, chống tham thành “hiến định”, nâng cao vị thế, vai trò, trách
nhũng, thất thoát, lãng phí, phát hiện và ngăn chặn nhiệm của Kiểm toán nhà nước trong kiểm toán
* Vụ trưởng, Vụ Pháp chế, Kiểm toán nhà nước
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019 11
- KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
hoạt động quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công. theo pháp luật; trung thực, khách quan, công khai,
minh bạch), về nhiệm vụ, quyền hạn của KTNN...
Luật Kiểm toán nhà nước năm 2015 được Quốc
hội thông qua ngày 24/6/2015, có hiệu lực thi hành Để hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động
từ 01/01/2016, đã cụ thể hóa quy định tại Điều 118 của Kiểm toán nhà nước, hàng năm, Tổng Kiểm
Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam năm 2013. toán nhà nước ban hành Chương trình xây dựng
Đây là văn bản pháp lý quan trọng cho tổ chức, văn bản quy phạm pháp luật và Chương trình xây
hoạt động của KTNN, bảo đảm thiết chế KTNN dựng văn bản quản lý của Kiểm toán nhà nước.
có đủ năng lực, đáp ứng yêu cầu phục vụ việc kiểm Từ năm 2014 đến nay (31/12/2018), Tổng Kiểm
tra, giám sát của Nhà nước trong việc quản lý, sử toán nhà nước đã ban hành hơn 30 văn bản quy
dụng tài chính, tài sản công; nâng cao tính kinh tế, phạm pháp luật để hướng dẫn chi tiết thi hành
hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng tài chính công, Luật KTNN như: Hệ thống Chuẩn mực kiểm toán
tài sản công; góp phần thực hành tiết kiệm, phòng, (39 chuẩn mực); Quy trình kiểm toán của KTNN,
chống tham nhũng, thất thoát, lãng phí; phát hiện các quy trình kiểm toán trong các lĩnh vực: Ngân
và ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật. Trong đó sách, đầu tư, doanh nghiệp, ngân hàng, chương
có nhiều nội dung mới như: Về đối tượng kiểm trình mục tiêu quốc gia, Quy chế tổ chức và hoạt
toán của KTNN (Đối tượng kiểm toán của Kiểm động đoàn kiểm toán, Quy định giải quyết khiếu
toán nhà nước là việc quản lý, sử dụng tài chính nại trong hoạt động kiểm toán… Hệ thống chuẩn
công, tài sản công và các hoạt động có liên quan mực đã đưa ra các quy định pháp lý hướng dẫn về
đến việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản yêu cầu, nguyên tắc, thủ tục kiểm toán và xử lý các
công của đơn vị được kiểm toán); về chức năng của mối quan hệ phát sinh trong hoạt động kiểm toán
KTNN (KTNN có chức năng đánh giá, xác nhận, cho cả 3 loại hình kiểm toán là kiểm toán tài chính,
kết luận và kiến nghị đối với việc quản lý, sử dụng kiểm toán hoạt động và kiểm toán tuân thủ là cơ
tài chính công, tài sản công); về nguyên tắc hoạt sở, nền tảng cho tổ chức và hoạt động kiểm toán
động của Kiểm toán nhà nước (độc lập và chỉ tuân trên thực tế, đồng thời góp phần tích cực trong việc
12 Số 140 - tháng 6/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
- quản lý, điều hành các hoạt động của ngành theo hơn nữa năng lực, hiệu lực và hiệu quả hoạt động
hướng minh bạch, công khai, chuyên nghiệp và của KTNN; đồng thời, sau hơn 3 năm thi hành,
chính quy hóa, tạo cơ sở để nâng cao chất lượng, Luật KTNN bộc lộ một số vướng mắc, bất cập đòi
hiệu quả công tác trên mọi lĩnh vực, đặc biệt để hỏi phải nghiên cứu sửa đổi, bổ sung. Kiểm toán
nâng cao chất lượng kiểm toán và kiểm soát quản lý nhà nước thành lập Ban soạn thảo, Tổ biên tập Luật
đạo đức nghề nghiệp của kiểm toán viên. sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kiểm toán
Cùng với việc ban hành văn bản quy phạm pháp nhà nước (sửa đổi) do Tổng Kiểm toán nhà nước là
luật, Kiểm toán nhà nước đã chú trọng phối hợp Trưởng ban soạn thảo, tổ chức lấy ý kiến theo quy
với các cơ quan, tổ chức có liên quan xây dựng và định (tổ chức 07 cuộc hội thảo; gửi văn bản xin ý
tổ chức thực hiện phối hợp với các cơ quan như: kiến góp ý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên
Ủy ban Tài chính – Ngân sách, Ban Kinh tế Trung quan; đăng tải toàn văn Dự thảo trên Cổng Thông
ương, Ban Nội chính Trung ương, Thanh tra Chính tin Điện tử của KTNN; gửi Dự án Luật xin ý kiến
phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam... của Chính phủ và trình cơ quan thẩm tra (Ủy ban
Tài chính - Ngân sách của Quốc hội) theo quy định
Để đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ giữa pháp
và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý
luật của Kiểm toán nhà nước với hệ thống pháp
kiến (tại Phiên họp thứ 32). Trên cơ sở ý kiến thẩm
luật của Nhà nước, Kiểm toán nhà nước đã tích cực
tra của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội
tham gia góp ý hoặc đề xuất sửa đổi, bổ sung bằng
và Thông báo kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc
văn bản các luật liên quan như: Luật Thực hành tiết
hội tại Phiên họp thứ 32, KTNN đã tiếp thu, chỉnh
kiệm, chống lãng phí, Luật Thanh tra, Luật Phòng,
sửa Dự án Luật. Đến nay, KTNN đã gửi hồ sơ tài
chống tham nhũng, Luật Quản lý thuế, Luật Ngân
liệu để trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 7.
sách nhà nước, Luật Đầu tư công, Luật Quản lý và
sử dụng tài sản công... Các ý kiến đóng góp của Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều
Kiểm toán nhà nước đã được các đơn vị soạn thảo của Luật KTNN tập trung sửa đổi một số vấn đề
xem xét và tiếp thu bổ sung trách nhiệm, nhiệm vụ, sau: Quy định rõ nội hàm cơ quan, tổ chức có liên
quyền hạn của KTNN trong các Luật chuyên ngành quan đến hoạt động KTNN; bổ sung quyền kiến
nêu trên. nghị, khiếu nại đối với báo cáo kiểm toán cho các
2. Phương hướng phát triển trong những cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc
năm tới sử dụng, quản lý tài chính công, tài sản công; bổ
sung quy định thực hiện nhiệm vụ phòng, chống
2.1. Tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý cho tổ
tham nhũng theo quy định của pháp luật về phòng,
chức và hoạt động của KTNN
chống tham nhũng; quy định quyền xác minh để
2.1.1. Sửa đổi, bổ sung Luật KTNN năm 2015 làm rõ vụ việc có dấu hiệu tham nhũng theo quy
Thực hiện Kế hoạch số 735-KH/ĐĐQH ngày định của pháp luật phòng, chống tham nhũng; bổ
18/01/2018 của Đảng Đoàn Quốc hội về triển sung căn cứ ban hành quyết định kiểm toán khi
khai Kế hoạch số 07-KH/TW ngày 27/11/2017 của có dấu hiệu vi phạm pháp luật; bổ sung nhiệm vụ
Bộ Chính trị về thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/ giám định tư pháp về tài chính công, tài sản công
TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung trong các vụ án tham nhũng; bổ sung thẩm quyền
ương Đảng khóa XII, Nghị quyết số 613/2018/ ký thông tư liên tịch của Tổng Kiểm toán nhà nước;
UBTVQH14 ngày 13/12/2018 của Ủy ban Thường đề nghị mở rộng phạm vi ban hành quyết định quy
vụ Quốc hội về việc điều chỉnh Chương trình xây phạm pháp luật của Tổng Kiểm toán nhà nước; bổ
dựng luật, pháp lệnh năm 2019; trước yêu cầu của sung quy định về trách nhiệm phối hợp trong công
công cuộc đổi mới, nhất là trong thời đại công nghệ tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để hạn chế trùng
4.0, gắn với việc hội nhập quốc tế đòi hỏi nâng cao lắp, chồng chéo giữa hoạt động thanh tra, kiểm tra
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019 13
- KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
với hoạt động KTNN; bổ sung quy định chế tài đối - Luật Giám định tư pháp: Kiểm toán nhà nước
với các hành vi vi phạm Luật Kiểm toán nhà nước đề xuất bổ sung trách nhiệm của Kiểm toán nhà
của đơn vị được kiểm toán và của tổ chức, cá nhân nước trong lĩnh vực giám định tư pháp về tài chính
có liên quan; bổ sung quy định về trường hợp đã công, tài sản công trong các vụ án tham nhũng vào
tiến hành kiểm toán trước đó nếu xác định cố ý bao dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật
che, bỏ qua sai phạm... Giám định tư pháp năm 2012.
2.1.2. Đề xuất sửa đổi, bổ sung các luật liên quan 2.1.3. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống các văn bản
để bổ sung thẩm quyền của KTNN liên quan đến tổ chức và hoạt động của KTNN
- Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật: KTNN tiếp tục nghiên cứu, xây dựng và ban
Để tạo điều kiện cho KTNN thực hiện tốt chức hành các văn bản quy phạm pháp luật và văn bản
năng, nhiệm vụ được giao; đồng thời phát huy vai quản lý của Kiểm toán nhà nước để hoàn thiện
trò, trách nhiệm của KTNN trong phòng, chống cơ sở pháp lý cho hoạt động của Kiểm toán nhà
tham nhũng, KTNN đề nghị Bộ Tư pháp, Ban soạn nước, trong đó tập trung vào việc cụ thể hóa các
thảo Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của quy định của Luật KTNN sửa đổi, bổ sung sau khi
Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm được Quốc hội thông qua (dự kiến vào kỳ họp thứ
2015 xem xét, bổ sung thẩm quyền ký Thông tư liên 8, tháng 10/2019); hướng dẫn phương pháp tiếp
tịch của Tổng KTNN tại khoản 8 Điều 4, Điều 25 cận kiểm toán dựa trên trọng yếu, rủi ro theo từng
Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Đồng lĩnh vực kiểm toán; tổ chức, quản lý hoạt động
thời, việc giới hạn phạm vi ban hành quyết định kiểm toán...
của Tổng KTNN chỉ được quy định các chuẩn mực
2. Đẩy mạnh công tác pháp chế, tuyên truyền,
KTNN, quy trình kiểm toán và hồ sơ kiểm toán
còn gây khó khăn cho hoạt động KTNN, theo đó phổ biến pháp luật
cần mở rộng phạm vi ban hành văn bản quy phạm - Tổ chức triển khai thi hành Luật sửa đổi, bổ
pháp luật của Tổng KTNN ở loại hình thức văn sung một số điều của Luật KTNN sau khi được
bản này theo hướng quy định và hướng dẫn chuẩn Quốc hội thông qua.
mực KTNN, quy trình kiểm toán, hồ sơ kiểm toán
- Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các văn bản
và phương pháp chuyên môn, nghiệp vụ áp dụng
để cụ thể hóa sau khi Dự án Luật sửa đổi bổ sung
trong tổ chức và hoạt động kiểm toán.
một số điều của Luật KTNN được Quốc hội thông
- Luật Xử lý vi phạm hành chính: KTNN đề qua, các văn bản hướng dẫn Hệ thống Chuẩn mực
nghị bổ sung một điều sau: Điều 49 về thẩm quyền của KTNN, quy trình, mẫu biểu hồ sơ kiểm toán.
xử phạt vi phạm hành chính của Kiểm toán nhà
- Tiếp tục tham gia góp ý sửa đổi các Luật có liên
nước và quy định theo hướng: “Thẩm quyền xử
quan đến tổ chức và hoạt động của Kiểm toán nhà
phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán
nước như: Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật
nhà nước: Tổng Kiểm toán nhà nước, Kiểm toán
Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Luật Quản
trưởng, Thủ trưởng đơn vị trực thuộc Kiểm toán
lý thuế, Luật Giám định tư pháp, Luật Khiếu nại...
nhà nước có liên quan”; bổ sung một điểm vào
khoản 1 Điều 87 Luật Xử lý vi phạm hành chính - Tăng cường và nâng cao chất lượng trong công
về thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế thi hành tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, văn bản
quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh quản lý của KTNN và công tác tuyên truyền phổ
vực kiểm toán nhà nước theo hướng quy định: biến pháp luật.
Tổng Kiểm toán nhà nước, Kiểm toán trưởng, Thủ
trưởng đơn vị trực thuộc Kiểm toán nhà nước có Ngày nhận bài: 24/5/2019
liên quan có thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế. Ngày duyệt đăng: 3/6/2019
14 Số 140 - tháng 6/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
- Nhöõng ñoùng goùp cuûa Kieåm toaùn nhaø nöôùc
qua hoaït ñoäng kieåm toaùn 25 naêm vaø
nhöõng vaán ñeà ñaët ra trong thôøi gian tôùi
Ths. Trần Khánh Hòa*
K
iểm toán nhà nước Việt Nam (KTNN) được thành lập vào ngày 11/7/1994. Sự ra đời và
phát triển KTNN là một tất yếu khách quan do yêu cầu của công cuộc đổi mới đất nước
và tiến trình cải cách nền hành chính quốc gia, đánh dấu một bước phát triển mới của hệ
thống các công cụ kiểm tra, kiểm soát của Đảng và Nhà nước. Hai mươi lăm năm cho một
chặng đường phát triển không phải là dài, nhưng với KTNN là một chặng đường phát triển vượt bậc, từ
một tổ chức không có tiền thân, đến nay đã trở thành một thiết chế được hiến định trong Hiến pháp.
Từ khóa: Đóng góp của Kiểm toán nhà nước.
Contributions of State Audit of Vietnam through audit activities over 25 years and the issues in the
coming time
State Audit of Vietnam (SAV) was established on July 11, 1994. The establishment and development of
SAV is objective and indispensable due to the requirements of the national renovation and the process of
national administrative reform, marking a new development step of the system of inspection tools, control
of the Party and the State. Twenty-five years for a long way of development is not long, but with SAV is a
great development, from an organization without precursors, has now become a constitutional institution
in the Constitution.
Keywords: Contributions of State Audit of Vietnam.
Trong suốt chặng đường xây dựng và phát triển, điểm cấp nhà nước; các dự án đầu tư theo hình
nhất là từ khi Luật Kiểm toán nhà nước có hiệu lực, thức PPP... Với sự phấn đấu nỗ lực của toàn ngành,
KTNN đã có bước tiến quan trọng cả về số lượng trong 25 năm qua, KTNN đã khắc phục các khó
và chất lượng. Đến nay, hầu hết ngân sách các bộ, khăn, luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao,
cơ quan trung ương, các tỉnh, thành phố, các tập đáp ứng kịp thời yêu cầu của Đảng và Nhà nước về
đoàn kinh tế nhà nước đều được kiểm toán ít nhất kiểm tra, giám sát việc quản lý sử dụng tài chính,
2 năm một lần, các thành phố lớn trực thuộc trung tài sản công; phát hiện và ngăn chặn hành vi vi
ương được kiểm toán hàng năm. Ngoài ra, KTNN phạm pháp luật, thực hành tiết kiệm, phòng chống
còn đi sâu kiểm toán nhiều chuyên đề có quy mô tham nhũng, thất thoát, lãng phí... Kết quả đạt được
lớn, quan trọng như: Chuyên đề quản lý và sử dụng không chỉ góp phần quan trọng vào sự công khai,
trái phiếu Chính phủ; quản lý và sử dụng kinh phí minh bạch, lành mạnh hóa nền tài chính quốc gia
khoa học công nghệ; quản lý nợ công; quản lý đất mà còn góp phần bảo vệ, giữ gìn niềm tin của nhân
đai, tài nguyên, khoáng sản; chương trình nông dân đối với Đảng, Chính phủ và hệ thống chính trị,
thôn; chương trình khoa học và công nghệ trọng trong đó nổi bật trên các khía cạnh sau:
* Vụ trưởng, Vụ Tổng hợp, Kiểm toán nhà nước
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019 15
- KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
Thứ nhất, hoạt động kiểm toán của KTNN đã Các thông tin, kiến nghị do KTNN cung cấp ngày
góp phần đảm bảo trật tự, kỷ cương tài chính, đưa càng đáp ứng tốt hơn yêu cầu phục vụ hoạt động
hoạt động quản lý ngân sách, tài chính công, tài giám sát, xem xét phê chuẩn quyết toán NSNN
sản công đi vào nền nếp, công khai minh bạch và quyết định các vấn đề quan trọng quốc gia của
và có hiệu quả hơn. Tổng hợp kết quả kiểm toán Quốc hội cũng như công tác chỉ đạo điều hành,
25 năm qua, KTNN đã phát hiện và kiến nghị xử quản lý sử dụng tài chính, tài sản công của Chính
lý tài chính 414.145 tỷ đồng, trong đó tăng thu phủ; thúc đẩy các cơ quan nhà nước nâng cao chất
NSNN 92.716 tỷ đồng, giảm chi NSNN 93.730 tỷ lượng quản lý, sử dụng các nguồn lực một cách
đồng, tăng giá trị doanh nghiệp, phần vốn nhà toàn diện cả về tính kinh tế, tính hiệu lực và hiệu
nước tại các công ty cổ phần 14.773 tỷ đồng, kiến quả; góp phần minh bạch hóa hoạt động sản xuất
nghị xử lý tài chính khác 212.924 tỷ đồng. Tính kinh doanh, tạo lập môi trường kinh doanh minh
riêng 05 năm gần đây (2014-2018), KTNN đã kiến bạch hơn, xây dựng hệ thống thông tin tin cậy, tạo
nghị xử lý tài chính 266.565 tỷ đồng, chiếm 64,4% được niềm tin để các cổ đông, nhà đầu tư đẩy mạnh
tổng số kiến nghị xử lý tài chính trong 25 năm, đầu tư, cho vay nhằm tái cơ cấu hoạt động của các
trong đó các khoản tăng thu NSNN 63.568 tỷ doanh nghiệp nhà nước. Để thực hiện điều này,
đồng, giảm chi NSNN 71.365 tỷ đồng, tăng giá trị công tác kiểm toán trong suốt 25 năm qua đã luôn
doanh nghiệp, phần vốn nhà nước tại các công ty bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, Quốc hội,
cổ phần 14.773 tỷ đồng, kiến nghị xử lý tài chính chính sách phát triển kinh tế - xã hội, chính sách tài
khác 116.857 tỷ đồng. chính - tiền tệ của Quốc hội, Chính phủ; hoạt động
Thứ hai, hoạt động kiểm toán của KTNN đã kiểm toán luôn ưu tiên vào các vấn đề trọng yếu
cung cấp nhiều thông tin, căn cứ và kiến nghị quan trong quản lý, điều hành vĩ mô và các vấn đề được
trọng, kịp thời cho Quốc hội, Chính phủ, các cơ dư luận xã hội và cử tri quan tâm; hỗ trợ tích cực và
quan chức năng, các đối tượng sử dụng thông tin. kịp thời cho hoạt động giám sát việc thực hiện luật,
16 Số 140 - tháng 6/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
- nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của năng nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung, góp phần hoàn
Ủy ban Thường vụ Quốc hội về lĩnh vực tài chính thiện hệ thống pháp luật, chính sách quản lý, hệ
- ngân sách. Hàng năm, toàn bộ các Báo cáo kiểm thống định mức phân bổ ngân sách, định mức, tiêu
toán được phát hành đều được gửi đến các đơn vị, chuẩn, chế độ chi tiêu, tăng cường và minh bạch
cơ quan chức năng theo quy định, những vấn đề trong quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công của
quan trọng KTNN đều thông báo trực tiếp bằng văn các bộ, ngành, địa phương đơn vị được kiểm toán
bản đến người đứng đầu đơn vị được kiểm toán (Bộ nhằm “bịt các lỗ hổng” trong quản lý, điều hành
trưởng, Thủ trưởng cơ quan TW, Bí thư và Chủ tịch ngân sách với những kết quả kiểm toán nổi bật về
UBND tỉnh, thành phố trực thuộc TW) và các cơ các dự án BT, BOT, về quản lý và sử dụng đất đai, tài
quan liên quan để chỉ đạo, đôn đốc thực hiện; đồng nguyên, khoáng sản, về cổ phần hóa doanh nghiệp
thời, báo cáo kiểm toán cũng được gửi đến Ban Nội nhà nước…
chính TW, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc Thứ tư, trong 25 năm qua, đặc biệt là giai đoạn
hội, Bộ Tài chính và một số cơ quan theo yêu cầu. những năm gần đây với việc tăng cường đổi mới
Đặc biệt, hàng năm, Báo cáo kiểm toán quyết toán hoạt động kiểm toán, các kết quả kiểm toán đã
NSNN và Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm góp phần tích cực vào công tác phòng ngừa tham
được gửi đến từng Đại biểu Quốc hội. nhũng và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong
Thứ ba, hoạt động kiểm toán của KTNN đã phát quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công. Trung bình
hiện và kiến nghị sửa đổi, thay thế, hủy bỏ hoặc bổ mỗi năm, KTNN đã phát hiện và có trên 200 kiến
sung hàng ngàn văn bản không phù hợp với quy nghị xử lý trách nhiệm tập thể, những người đứng
định chung của pháp luật hoặc không phù hợp với đầu, các cá nhân thuộc các cơ quan nhà nước, các
thực tiễn, qua đó góp phần quan trọng vào quá trình đơn vị sự nghiệp công, tập đoàn, tổng công ty có
hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý tài chính liên quan vi phạm trong quản lý tài chính. Hàng
công, tài sản công. Chỉ tính riêng từ năm 2011 đến năm, KTNN cung cấp hàng trăm Báo cáo kiểm
nay, KTNN đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ toán cho các cơ quan điều tra, cơ quan quản lý nhà
899 văn bản (06 Luật, 38 nghị định, 141 thông tư, 01 nước theo đúng quy định của Luật KTNN và Luật
chỉ thị, 250 quyết định, 54 nghị quyết, 409 văn bản Phòng, chống tham nhũng. Trong đó, từ năm 2006
khác). Cùng với đó, KTNN còn tham gia, đề xuất đến nay KTNN đã cung cấp 128 bộ hồ sơ, tài liệu
nhiều ý kiến có giá trị để hoàn thiện một số văn cho cơ quan điều tra, cơ quan nhà nước khác và
bản quy phạm pháp luật như Luật Ngân sách nhà đại biểu Quốc hội để phục vụ kiểm tra, giám sát;
nước, Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Chính chuyển 19 hồ sơ về 22 vụ việc có dấu hiệu vi phạm
phủ, Luật Đất đai, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật được phát hiện qua hoạt động kiểm toán
pháp luật, Luật Thực hành tiết kiệm chống lãng phí, sang cơ quan điều tra để điều tra làm rõ và xử lý
Luật Đầu tư công, Luật Phòng chống tham nhũng, theo quy định của pháp luật.
Luật Bảo hiểm Xã hội và các văn bản hướng dẫn, Mặc dù, những thành tựu, kết quả đạt được là
thi hành... Có thể nói, những kiến nghị đối với các toàn diện, quan trọng và rất căn bản nhưng tổ chức
văn bản, chính sách cũng như các ý kiến tham gia và hoạt động KTNN vẫn còn đối mặt với nhiều
đối với các văn bản quy phạm pháp luật của KTNN khó khăn, thách thức, đặc biệt trong điều kiện hội
đã cung cấp thông tin kịp thời, có độ tin cậy và tính nhập kinh tế quốc tế và sự phát triển mạnh mẽ của
thuyết phục cao cho Quốc hội, Chính phủ về thực CNTT trên nhiều lĩnh vực và ngành nghề trong đó
trạng cơ chế và thể chế quản lý. Từ đó, giúp Quốc có hoạt động quản lý tài chính công, tài sản công.
hội, Chính phủ, các bộ, ngành và các cơ quan chức Để thực hiện ngày càng tốt hơn nữa vị thế, vai trò,
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019 17
- KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
chức năng, nhiệm vụ được giao; phát huy những cơ quan có liên quan; đẩy mạnh nghiên cứu ứng
thành tích đã đạt được trong 25 năm qua, khắc dụng công nghệ thông tin vào hoạt động kiểm toán
phục những hạn chế, yếu kém; nâng cao năng lực nhằm đón đầu xu hướng phát triển và hội nhập vào
hoạt động, hiệu lực pháp lý, chất lượng và hiệu quả môi trường công nghệ 4.0 hiện nay.
hoạt động của KTNN; xây dựng KTNN có trình độ
(3) Hoàn thiện tổ chức bộ máy kiểm toán và
chuyên nghiệp cao, từng bước hiện đại, trở thành
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực kiểm toán:
cơ quan kiểm tra tài chính công có trách nhiệm và
Phát triển nguồn nhân lực là chiến lược lâu dài, có
uy tín, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp
ý nghĩa quan trọng trong việc tạo dựng nền tảng
hoá, hiện đại hoá đất nước, phù hợp với các thông
cho sự thành công của các mục tiêu hoạt động khác
lệ và chuẩn mực quốc tế, KTNN sẽ tiếp tục triển
thuộc Chiến lược phát triển KTNN đến 2020 và
khai quyết liệt và đồng bộ các giải pháp đã đề ra
các năm tiếp theo. Vì vậy, KTNN xác lập và kiên
trên tinh thần đổi mới, sáng tạo và cải cách mạnh
định lộ trình phát triển nguồn nhân lực dài hạn và
mẽ thủ tục hành chính, trong đó tập trung vào 03
bền vững, trong đó đột phá vào 03 khâu then chốt:
giải pháp, nhiệm vụ chính:
(1) Thực hiện tuyển dụng, đề bạt, bổ nhiệm công
(1) Tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý đầy đủ chức công khai, minh bạch; ưu tiên tuyển dụng đối
và toàn diện cho tổ chức và hoạt động của KTNN, với sinh viên giỏi; người lao động có trình độ học
trọng tâm là xây dựng và trình Quốc hội ban hành vấn, nghiệp vụ chuyên môn sâu về lĩnh vực kiểm
Luật Kiểm toán nhà nước (sửa đổi lần 2); đề xuất toán; (2) Xây dựng và triển khai hiệu quả Đề án vị
sửa đổi, bổ sung các nội dung trong các luật liên
trí việc làm nhằm tinh gọn bộ máy theo tinh thần
quan đến KTNN nhằm tạo sự đầy đủ, đồng bộ
Nghị quyết Trung ương 6, khóa XII về đổi mới,
trong hệ thống pháp luật; hoàn thiện các quy
sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; (3)
trình, quy định chuyên môn gắn với cải cách hành
Thực hiện Đề án “Luân chuyển, điều động, định
chính trong hoạt động kiểm toán; tiếp tục hướng
kỳ chuyển đổi vị trí công tác và biệt phái đối với
dẫn, triển khai hệ thống chuẩn mực KTNN đã ban
đảng viên, công chức, viên chức KTNN” công khai,
hành, nhất là phương pháp kiểm toán dựa trên
minh bạch, khách quan và công tâm nhằm phát
đánh giá rủi ro, xác định trọng yếu và kiểm toán
huy năng lực sở trường và phẩm chất của từng cán
công nghệ thông tin.
bộ, công chức; đáp ứng yêu cầu công việc đặt ra
(2) Quyết liệt đổi mới nội dung, phương pháp đồng thời tạo sự đồng thuận và ổn định trong toàn
kiểm toán, tăng cường ứng dụng công nghệ thông hệ thống cơ quan KTNN.
tin nhằm nâng cao chất lượng và giá trị của hoạt
Các giải pháp toàn diện và đồng bộ nêu trên sẽ
động kiểm toán, trong đó: Tăng cường kiểm toán
là tiền đề vững chắc không chỉ cho KTNN hoàn
tính kinh tế, hiệu lực và hiệu quả trong quản lý, sử
thành xuất sắc các nhiệm vụ được Đảng và Nhà
dụng tài chính, tài sản công; đi sâu kiểm toán các
nước giao phó mà còn góp phần nâng cao chất
chuyên đề, các vấn đề Quốc hội và nhân dân quan
lượng hoạt động kiểm toán của KTNN, phát triển
tâm, rút ngắn thời gian và nhân lực kiểm toán tại
KTNN thành công cụ trọng yếu và hữu hiệu của
từng đầu mối, đơn vị để gia tăng giá trị, lợi ích của
Đảng và Nhà nước trong kiểm tra, kiểm soát việc
hoạt động kiểm toán; tập trung đánh giá việc thực
quản lý và sử dụng tài chính công, tài sản công.
hiện các nghị quyết của Quốc hội, các nghị quyết,
chương trình hành động của Chính phủ; chủ động
cung cấp các số liệu, thông tin cần thiết, kết quả Ngày nhận bài: 22/5/2019
kiểm toán nổi bật cho Quốc hội, Chính phủ và các Ngày duyệt đăng: 3/6/2019
18 Số 140 - tháng 6/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
- 25 NAÊM HOAÏT ÑOÄNG KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ
GOÙP PHAÀN QUAN TROÏNG VAØO QUAÙ TRÌNH XAÂY DÖÏNG
VAØ PHAÙT TRIEÅN KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC
PGS,TS. Nguyễn Đình Hòa*
K
iểm toán nhà nước (KTNN) là cơ quan được thành lập mới, không có cơ quan tiền thân,
do đó KTNN phải tự nghiên cứu và thông qua việc tổng kết, đúc rút những bài học kinh
nghiệm từ các cơ quan kiểm toán tối cao (SAI) khu vực và thế giới để xây dựng và từng
bước hoàn thiện về cơ cấu tổ chức bộ máy, phương pháp chuyên môn, nghiệp vụ. Chính vì
vậy, hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) và thông tin khoa học của KTNN trong những năm vừa
qua đã có vai trò hết sức quan trọng trong việc xây dựng cơ sở lý luận và đúc rút kinh nghiệm thực tiễn góp
phần vào quá trình xây dựng và phát triển KTNN. Bài viết sẽ tập trung đánh giá 3 nội dung: (i) Những
đóng góp của hoạt động KH&CN và thông tin Khoa học trong 25 năm qua đối với sự phát triển của KTNN;
(ii) chỉ ra những tồn tại hạn chế; (iii) và đề xuất các kiến nghị giải pháp để nâng cao chất lượng KH&CN
và thông tin khoa học của KTNN trong thời gian tới.
Từ khóa: Khoa học và công nghệ, Kiểm toán nhà nước.
25 years of science and technology activities - important contributions into the process of development
of State Audit of Vietnam
State Audit of Vietnam (SAV) is a newly established agency, without a precursor, therefore SAV must
do its own research and through reviewing and drawing lessons learned from regional and international
supreme audit institutions to step by step improve the organizational structure, professional methods and
operations. Therefore, science and technology activities and scientific information of the SAV in recent
years have played a very important role in building theoretical basis and practical experiences which
has contributed to the process of development of SAV. This article will focus on assessing 3 contents: (i)
Contributions of science and technology activities and scientific information in the past 25 years for the
development of SAV; (ii) indicate current limitations; (iii) and propose solutions to improve science and
technology quality and scientific information of SAV in the future.
Keywords: Science and technology, State Audit of Vietnam.
1. Những đóng góp của hoạt động khoa học cứu các chuyên đề chuyên sâu; tổ chức các hội thảo
và công nghệ và thông tin khoa học trong 25 năm khoa học, tọa đàm khoa học...
qua đối với sự phát triển của KTNN
Cho đến nay, KTNN đã thực hiện tổng cộng 461
1.1. Hoạt động nghiên cứu khoa học đề tài các cấp trong đó bao gồm 2 đề tài cấp Nhà
KTNN chính thức được công nhận là đầu mối nước, 200 đề tài cấp Bộ và 259 đề tài cấp cơ sở.
khoa học và công nghệ từ năm 1996. Hoạt động Kết quả nghiên cứu của các đề tài cơ bản được ứng
KH&CN của KTNN trong suốt 25 năm qua bao dụng vào thực tiễn hoạt động của KTNN. Có thể
gồm việc tổ chức nghiên cứu các đề tài các cấp; đánh giá khái quát hoạt động nghiên cứu khoa học
nghiên cứu các chương trình khoa học, nghiên của KTNN ở một số khía cạnh sau đây:
* Quyền Giám đốc, Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019 19
- KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
Về chất lượng hoạt động nghiên cứu khoa học: - Nghiên cứu để làm rõ nhận thức về nội dung và
Về cơ bản, các đề tài nghiên cứu đã hoàn thành kết cấu hệ thống các chuẩn mực, hệ thống phương
mục tiêu, nội dung nghiên cứu và được đánh giá pháp, quy trình kiểm toán gắn với các đối tượng
tương đối tốt, đặc biệt trong giai đoạn 1996 - 2005, kiểm toán chung và các đối tượng kiểm toán đặc
khoảng 30% đề tài các cấp đạt kết quả xuất sắc, 60% thù (như NSNN; các doanh nghiệp nhà nước; các
đề tài đạt loại khá và 10% đề tài đạt yêu cầu. tổ chức tín dụng; các dự án đầu tư xây dựng như
Một trong những điểm nổi bật đáng ghi nhận các dự án ODA, BOT, BT...; nợ công, các chương
của hoạt động NCKH của KTNN trong 25 năm trình mục tiêu quốc gia; kiểm toán môi trường…)
qua là có tính ứng dụng cao; hoạt động KH&CN cũng như phát triển các loại hình kiểm toán (kiểm
đã tập trung trí tuệ, sức lực và tâm huyết của toàn toán tài chính, kiểm toán tuân thủ, kiểm toán hoạt
ngành để nghiên cứu và giải quyết những vấn đề cơ động, kiểm toán lồng ghép chuyên đề hỗn hợp);
bản sau đây: - Nghiên cứu để xây dựng, hoàn thiện và ban
- Nghiên cứu làm rõ cơ sở khoa học, cơ sở thực hành Hệ thống hồ sơ, mẫu biểu kiểm toán ngày
tiễn khẳng định bản chất, địa vị pháp lý, chức năng, càng tiệm cận tính khoa học, hiệu quả, tiện ích,
nhiệm vụ, phạm vi, lợi ích, triết lý hoạt động và đơn giản và khả thi trong thực tế với mục tiêu
quyền năng của KTNN, là cơ sở khoa học và thực nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm
tiễn để KTNN kiến nghị với Đảng, Nhà nước xây toán; hiệu lực, hiệu quả của việc thực hiện kết luận,
dựng khung khổ pháp lý về tổ chức và hoạt động kiến nghị kiểm toán và công tác quản lý.
của KTNN (hiến định địa vị pháp lý; ban hành Luật - Nghiên cứu cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn
KTNN; các văn bản quy phạm pháp luật khác...). của việc hoạch định mục tiêu, chương trình, nội
- Nghiên cứu hoạch định chiến lược, giải pháp dung, phương pháp, phương thức tổ chức quản lý
xây dựng hoàn thiện tổ chức bộ máy và hoạt động công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ công chức
của KTNN nhằm góp phần xây dựng nền tài chính KTNN; đặc biệt nghiên cứu về chuẩn mực đạo đức
quốc gia minh bạch, bền vững phục vụ hiệu quả nghề nghiệp kiểm toán viên, về văn hóa giao tiếp
chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; ứng xử của KTV nhà nước để đào tạo, bồi dưỡng,
20 Số 140 - tháng 6/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
- xây dựng một đội ngũ kiểm toán viên tinh thông xây dựng Luật, chuẩn mực, quy trình kiểm toán; tổ
nghiệp vụ, có đạo đức nghề nghiệp và bản lĩnh chức bộ máy; đào tạo bồi dưỡng cán bộ) nhằm tận
với tác phong chuyên nghiệp, có khả năng xử lý dụng kinh nghiệm, trí tuệ của KTNN các quốc gia
mọi tình huống nảy sinh trong hoạt động kiểm tiên tiến qua các dự án ODA, GTZ, JICA...
toán, theo phương châm: “Công minh - chính
- Nghiên cứu phát triển hệ thống kiểm toán
trực - nghệ tinh - tâm sáng”. Bộ chương trình này
Việt Nam và mối quan hệ giữa các phân hệ trong
bao gồm từ đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng
hệ thống kiểm toán (bao gồm 3 phân hệ: Kiểm
và đạo đức nghề nghiệp của KTV nhà nước theo
toán nhà nước, kiểm toán độc lập, kiểm toán nội
hướng cơ bản ngày càng hiện đại, tiệm cận với
bộ). Đối với những vấn đề này đã thu hút thêm lực
thông lệ tốt và chuẩn mực quốc tế và phù hợp với
lượng nghiên cứu và sự trợ giúp từ Bộ Tài chính,
điều kiện thực tiễn Việt Nam.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội Kế toán và Kiểm
- Nghiên cứu để ứng dụng các phương pháp toán Việt Nam (VAA), các công ty kiểm toán độc
kiểm toán hiện đại như cách xác định và đánh giá lập “Big 4”, các trường đại học và cả một số tổ chức
rủi ro có sai sót trọng yếu; đặc biệt là công nghệ quốc tế.
thông tin ứng dụng vào hoạt động kiểm toán. Kết
Kể từ những năm đầu xây dựng và phát triển,
quả nghiên cứu của những đề tài này là cơ sở xây
KTNN đã nghiên cứu Đề tài khoa học cấp nhà nước:
dựng các phần mềm ứng dụng tin học vào hoạt
“Cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển hệ thống kiểm
động kiểm toán, đặc biệt là phục vụ cho việc tổng
toán ở Việt Nam”. Đề tài nghiệm thu đạt loại xuất
hợp kết quả kiểm toán, xử lý việc lập báo cáo kiểm
sắc, đã cung cấp một cách toàn diện cả về phương
toán và tiếp cận dần việc hình thành các phần mềm
diện lý luận và thực tiễn để phát triển hệ thống kiểm
kiểm toán chuyên biệt cho KTNN, trước hết là cho
toán ở Việt Nam và mối quan hệ giữa các phân hệ
các lĩnh vực quan trọng (như: NSNN, đầu tư dự
kiểm toán với hoạt động của cơ quan KTNN. Không
án, nợ công, doanh nghiệp nhà nước, các tổ chức
chỉ nghiên cứu các vấn đề nội tại của KTNN, KTNN
tín dụng - ngân hàng) và cho tất cả loại hình kiểm
còn chủ động đề xuất và chủ trì nghiên cứu đề tài
toán tài chính, kiểm toán tuân thủ và kiểm toán
cấp nhà nước: “Luận cứ khoa học xây dựng Luật
hoạt động.
Kiểm toán độc lập ở Việt Nam trong quá trình phát
- Nghiên cứu về phương thức tổ chức thực hiện triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
các loại hình kiểm toán, cách thức lập kế hoạch và thực hiện hội nhập kinh tế quốc tế”.
kiểm toán trung và dài hạn theo phương pháp xác
- Hoạt động KH&CN đã nghiên cứu chuyên sâu
định và đánh giá rủi ro có sai sót trọng yếu; phân
về các lĩnh vực kiểm toán mới, nghiên cứu những
cấp cho các KTNN chuyên ngành, khu vực, tránh
vấn đề phát sinh trong thực tiễn quản lý và sử dụng
chồng chéo hay bỏ sót đối tượng và khách thể kiểm
nguồn lực công của nền kinh tế và hoạt động kiểm
toán, khai thác một cách hiệu quả năng lực, thế
toán, nhằm đáp ứng yêu cầu của Quốc hội, Chính
mạnh kiểm toán của từng đơn vị và toàn Ngành;
phủ và xã hội như: Kiểm toán các Chương trình
- Nghiên cứu thiết lập và xử lý các quan hệ: Giữa mục tiêu quốc gia; kiểm toán các chuyên đề về
cơ quan khoa học công nghệ, cơ sở đào tạo của chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ trong thời
KTNN chuyên ngành, KTNN khu vực và các đơn kỳ khủng hoảng kinh tế; kiểm toán nợ công; kiểm
vị trực thuộc KTNN; mối quan hệ phối hợp với các toán quá trình tái cơ cấu tổng thể nền kinh tế; kiểm
cơ quan hữu quan trong bộ máy nhà nước nhằm toán việc quản lý và sử dụng đất đai, tài nguyên
hình thành sự phối hợp chặt chẽ hiệu quả khi triển khoáng sản; kiểm toán các dự án BOT, BT, kiểm
khai hoạt động kiểm toán theo kế hoạch trung hạn toán môi trường, kiểm toán lồng ghép các nội dung,
và dài hạn của KTNN; các chuyên đề... Các đề tài nghiên cứu của KTNN
- Nghiên cứu các vấn đề về hợp tác quốc tế luôn bám sát thực tiễn hoạt động của KTNN, thực
trong hoạt động kiểm toán (bao gồm kinh nghiệm tiễn đời sống kinh tế xã hội của đất nước.
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019 21
- KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC - 25 NAÊM XAÂY DÖÏNG VAØ TRÖÔÛNG THAØNH
Năm 2007 khi có những biểu hiện của gia tăng Những năm gần đây, khi xã hội đã có sự thay đổi
nợ Chính phủ mà gắn với nó có thể là những hệ trong nhận thức về vai trò của KTNN trong quản
lụy, KTNN đã tổ chức nghiên cứu đề tài: “Kiểm lý tài chính, tài sản công và được hiến định trong
toán các khoản vay nợ, viện trợ Chính phủ và vai Hiến pháp năm 2013, KTNN triển khai nghiên cứu
trò của Kiểm toán nhà nước”; đề tài “Giám sát và các đề tài cấp bộ phù hợp với chức năng nhiệm vụ
kiểm toán nợ công ở Việt Nam - Thực trạng và giải của KTNN gắn liền với sự phát triển KTNN, hội
pháp”. Khi nền kinh tế có biểu hiện của suy thoái, nhập kinh tế quốc tế và hoàn thiện thể chế kinh tế
KTNN đã tổ chức nghiên cứu nhiều đề tài cấp bộ thị trường và nhà nước pháp quyền XHCN.
như: “Vai trò của Kiểm toán nhà nước trong chính
Bên cạnh đó, công tác NCKH trong thời gian
sách tài khóa, chính sách tiền tệ trong điều kiện
khủng hoảng kinh tế”; đề tài cấp Bộ “Các giải pháp qua còn tập trung nghiên cứu xây dựng và hoàn
nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công sau khủng thiện các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cho các
hoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009 và khủng đối tượng theo kế hoạch và chiến lược phát triển
hoảng nợ công của một số nước tại Châu Âu dưới KTNN; hoàn thiện công tác quản lý đào tạo. Tiêu
góc nhìn kiểm toán” ; hay đề tài “Nâng cao giá trị, biểu như các đề tài cấp Bộ năm 2012 “Giải pháp
lợi ích của hoạt động kiểm toán nhà nước trong nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng công chức,
hoạch định và điều hành chính sách kinh tế vĩ mô.” kiểm toán viên theo định hướng chiến lược phát
Đề tài “Phân tích, đánh giá vấn đề bội chi NSNN triển KTNN đến năm 2020”; Đề tài cấp Bộ 2014
và nợ công giai đoạn 2011 - 2017 trong kiểm toán “Xây dựng chương trình và tổ chức đào tạo, bồi
Quyết toán ngân sách nhà nước và định hướng dưỡng hệ thống các kỹ năng cho kiểm toán viên
kiểm toán giai đoạn 2019 – 2020”... Kiểm toán nhà nước”...
Bảng tổng hợp kết quả nghiên cứu khoa học các đề tài của KTNN 1994-2019
Cấp Nhà nước Cấp Bộ Cấp Cơ sở
Năm
Tổng số Nghiệm thu Tổng số Nghiệm thu Tổng số Nghiệm thu
1996 - - 3 3 - -
1997 - - 4 4
1998 - - 4 4 - -
1999 - - 6 6 - -
2000 - - 4 4 9 9
2001 - - 6 6 12 12
2002 - - 7 7 9 9
2003 - - 10 10 10 10
2004 1 1 10 10 10 10
2005 - - 11 11 14 14
2006 - - 12 12 11 11
2007 1 1 14 14 14 14
2008 - - 12 12 14 14
2009 - - 10 10 11 11
2010 - - 12 12 10 10
2011 - - 7 7 9 9
2012 - - 8 8 7 7
2013 - - 6 6 7 7
2014 8 8 13 12
2015 8 8 11 11
22 Số 140 - tháng 6/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
nguon tai.lieu . vn