Xem mẫu

  1. Chöông trình hôïp taùC phaùt trieån Vieät nam - Ñan maïCh trong lónh VöïC moâi tröôøng (DCe) 2005 - 2010 hôïp phaàn Kieåm soaùt oâ nhieãm taïi caùc khu vöïc ñoâng daân ngheøo (pCDa) SOÅ TAY HÖÔÙNG DAÃN VAÄN HAØNH HEÄ THOÁNG XÖÛ LYÙ CHAÁT THAÛI TAÏI CAÙC CÔ SÔÛ CHAÊN NUOÂI GIA SUÙC QUY MOÂ HOÄ GIA ÑÌNH Cô quan tö vaán: Coâng ty Tö vaán vaø Truyeàn thoâng Vaên hoùa - Giaùo duïc - Moâi tröôøng Pi (Pi C&E) Haø Noäi, 2010
  2. MUÏC LUÏC DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT ....................................................... 5 DANH MUÏC BAÛNG ............................................................................. 6 DANH MUÏC HÌNH .............................................................................. 6 MÔÛ ÑAÀU............................................................................................. 7 1. TOÅNG QUAN VEÀ TAÛI LÖÔÏNG VAØ THAØNH PHAÀN CHAÁT THAÛI TAÏI CAÙC CÔ SÔÛ CHAÊN NUOÂI GIA SUÙC QUY MOÂ HOÄ GIA ÑÌNH .........9 1.1. Chaát thaûi raén..........................................................................9 1.2. Nöôùc thaûi .............................................................................10 1.3. Khí thaûi ................................................................................11 2. HÖÔÙNG DAÃN VAÄN HAØNH VAØ QUAÛN LYÙ HEÄ THOÁNG XÖÛ LYÙ CHAÁT THAÛI TAÏI CAÙC CÔ SÔÛ CHAÊN NUOÂI GIA SUÙC QUY MOÂ HOÄ GIA ÑÌNH .................................................................13 2.1. Caùc qui trình xöû lyù chaát thaûi chaên nuoâi coù theå aùp duïng taïi Vieät Nam ...............................................13 2.1.1. Xöû lyù chaát thaûi raén ...........................................................13 2.1.2. Xöû lyù nöôùc thaûi ñoái vôùi cô sôû chaên nuoâi quy moâ hoä gia ñình ..........................................................22 2.2. Caùc tieâu chí löïa choïn quy trình coâng ngheä xöû lyù chaát thaûi chaên nuoâi ...................................24 2.2.1. Tieâu chí löïa choïn qui trình xöû lyù chaát thaûi .......................24 2.2.2. Tieâu chí xaây döïng haàm khí sinh hoïc (biogas) ..................25 2.2.3. Tieâu chí löïa choïn vò trí beå uû phaân compost .....................27 2.3. Ñeà xuaát coâng ngheä xöû lyù chaát thaûi taïi caùc cô sôû chaên nuoâi gia suùc quy moâ hoä gia ñình .................................27 3
  3. 2.4. Quy trình vaän haønh heä thoáng biogas taïi caùc cô sôû chaên nuoâi gia suùc quy moâ hoä gia ñình .................................28 DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT 2.4.1. Quy trình khôûi ñoäng .........................................................28 2.4.2. Quy trình vaän haønh haøng ngaøy .........................................33 2.4.3. Quy trình baûo döôõng ........................................................35 BVMT Baûo veä moâi tröôøng 2.5. Quy trình öùng phoù caùc ruûi ro khi vaän haønh heä thoáng biogas KH&CN Khoa hoïc vaø Coâng ngheä taïi caùc cô sôû chaên nuoâi gia suùc quy moâ hoä gia ñình............37 BOD Nhu caàu oxy sinh hoùa 2.5.1. Ñeà phoøng ñaát suït lôû .........................................................37 COD Nhu caàu oxy hoùa hoïc 2.5.2. Ñeà phoøng gaây nöùt vôõ beå phaân huyû ..................................38 2.5.3. Ñeà phoøng caùc truïc traëc trong hoaït ñoäng cuûa thieát bò ......39 SS Caën lô löûng 2.5.4. Yeâu caàu an toaøn veà phoøng chaùy noå .................................39 QCVN Quy chuaån kyõ thuaät quoác gia 2.5.5. Yeâu caàu an toaøn veà phoøng ngaït thôû ................................40 TCVN Tieâu chuaån Vieät Nam 2.6. Moät soá löu yù khi vaän haønh vaø quaûn lyù heä thoáng biogas .......41 TN & MT Taøi nguyeân vaø moâi tröôøng 2.6.1. Löu yù khi vaän haønh ..........................................................41 UBND UÛy ban nhaân daân 2.6.2. Söû duïng toaøn dieän coâng trình khí sinh hoïc .....................43 NN & PTNT Noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân 3. CHÖÔNG TRÌNH GIAÙM SAÙT MOÂI TRÖÔØNG TAÏI FAO Toå chöùc Löông thöïc vaø Noâng nghieäp CAÙC CÔ SÔÛ CHAÊN NUOÂI GIA SUÙC QUY MOÂ HOÄ GIA ÑÌNH .............45 Lieân hôïp quoác 3.1. Muïc tieâu giaùm saùt ................................................................45 VSMT Veä sinh moâi tröôøng 3.2. Caùc thaønh phaàn moâi tröôøng caàn giaùm saùt ...........................45 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO..................................................................47 4 5
  4. MÔÛ ÑAÀU DANH MUÏC BAÛNG “Chöông trình Hôïp taùc phaùt trieån Vieät Nam - Baûng 1. Saûn phaåm khí töø 1kg chaát thaûi ñoäng vaät ....16 Ñan Maïch trong lónh vöïc moâi tröôøng (DCE) trong Baûng 2. Nguyeân lieäu xaây döïng heä thoáng thieát bò giai ñoaïn 2005-2010” ñöôïc kyù keát ñeå hoã trôï thöïc hieän khí sinh hoïc haàm naép coá ñònh ...................19 Chieán löôïc quoác gia veà baûo veä moâi tröôøng vaø trieån khai söï hôïp taùc giöõa Chính phuû Ñan Maïch vaø Chính Baûng 3. Nhöõng truïc traëc khi söû duïng heä thoáng phuû Vieät Nam trong lónh vöïc moâi tröôøng. Hôïp phaàn khí sinh hoïc vaø caùch khaéc phuïc ................41 “Kieåm soaùt oâ nhieãm taïi caùc khu vöïc ñoâng daân ngheøo (PCDA)” laø 1 trong 5 Hôïp phaàn cuûa Chöông trình DCE ñöôïc xaây döïng vôùi mong muoán hoã trôï Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng thöïc hieän hieäu quaû Chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng quoác gia vôùi troïng taâm laø: 1) naâng DANH MUÏC HÌNH cao naêng löïc baûo veä moâi tröôøng töø caáp Trung öông ñeán caáp ñòa phöông; 2) hoaøn thieän caùc coâng cuï phaùp luaät vaø kinh teá; xaõ hoäi hoùa thoâng qua vieäc naâng cao nhaän Hình 1. Sô ñoà beå uû phaân compost ...........................15 thöùc vaø tham gia; 3) naâng cao naêng löïc giaùm saùt moâi Hình 2. Moâ hình söû duïng tuùi Biogas baèng chaát deûo .... 17 tröôøng; 4) goùp phaàn thöïc hieän caùc muïc tieâu thieân nieân kyû cuûa Vieät Nam vaø phuø hôïp vôùi Chieán löôïc toaøn dieän Hình 3. Maët caét doïc vaø ngang haàm Biogas ............19 veà taêng tröôûng vaø giaûm ngheøo. Hôïp phaàn PCDA ñöôïc trieån khai taïi 4 trong 6 tænh thuoäc Chöông trình DCE laø Thaùi Nguyeân, Haø Nam, Quaûng Nam vaø Beán Tre. Moät hoaït ñoäng quan troïng trong Hôïp phaàn PCDA laø xaùc ñònh, thieát keá vaø thöïc hieän caùc döï aùn trình dieãn phuø hôïp ñeå nhaân roäng taïi ñòa phöông cuõng nhö taïi caùc tænh khaùc. Ñeán thôøi ñieåm cuoái naêm 2010 boán (4) döï aùn trình dieãn ñaõ ñöôïc hoaøn thaønh vaø caùc hoäi thaûo phoå bieán kinh nghieäm ñaõ ñöôïc toå chöùc, ñoù laø: 6 7
  5. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH Heä thoáng xöû lyù chaát thaûi y teá taïi Trung taâm Y teá g huyeän Phoå Yeân, tænh Thaùi Nguyeân; 1. TOÅNG QUAN VEÀ TAÛI LÖÔÏNG VAØ THAØNH PHAÀN Caûi thieän moâi tröôøng chôï Baø Reùn, huyeän Queá Sôn, g CHAÁT THAÛI TAÏI CAÙC CÔ SÔÛ CHAÊN NUOÂI GIA SUÙC tænh Quaûng Nam; QUY MOÂ HOÄ GIA ÑÌNH Caûi thieän moâi tröôøng keânh Chín Teá, phöôøng Phuù g Khöông, Thaønh phoá Beán Tre; Xaây döïng moâ hình xöû lyù chaát thaûi vaät nuoâi baèng g Caùc nguoàn phaùt sinh chaát thaûi töø cô sôû chaên nuoâi haàm biogas taïi xaõ Ña Phöôùc Hoäi, huyeän Moû Caøy, gia suùc bao goàm: vaø xaõ Phuù Leã, huyeän Ba Tri, tænh Beán Tre. - Chaát thaûi raén: Phaân, chaát ñoän, loâng, thöùc aên dö Döïa treân keát quaû cuûa 4 döï aùn trình dieãn Vaên phoøng thöøa, chaát höõu cô ... hoã trôï Hôïp phaàn PCDA ñaõ toå chöùc ñaùnh giaù, ruùt kinh - Chaát thaûi loûng: nöôùc tieåu, nöôùc röûa chuoàng, taém röûa nghieäm vaø soaïn thaûo caùc taøi lieäu höôùng daãn nhaèm gia suùc, veä sinh loø moå, duïng cuï nhaân roäng caùc moâ hình naøy trong phaïm vi quoác gia. - Chaát thaûi khí: CO2, N2O, NH3, CH4… Taøi lieäu “Höôùng daãn vaän haønh heä thoáng xöû lyù chaát thaûi taïi caùc cô sôû chaên nuoâi gia suùc quy moâ 1.1. Chaát thaûi raén hoä gia ñình” daønh cho caùc hoä gia ñình taïi caùc khu vöïc Chaát thaûi raén töø hoaït ñoäng chaên nuoâi bao goàm phaân, noâng thoân, laøng ngheà tham khaûo ñeå thöïc hieän baûo veä raùc, chaát ñoän chuoàng, thöùc aên dö thöøa, xaùc gia suùc cheát moâi tröôøng trong hoaït ñoäng chaên nuoâi gia suùc (traâu boø, haøng ngaøy. Tyû leä caùc chaát höõu cô, voâ cô, vi sinh vaät lôïn (heo)). trong chaát thaûi phuï thuoäc vaøo khaåu phaàn aên, gioáng, loaøi gia suùc vaø caùch doïn veä sinh. Trong chaát thaûi raén chöùa : nöôùc 56 - 83%, chaát höõu cô 1 - 26%, nitô 0,32 - 1,6%, P 0,25 - 1,4%, K 0,15 - 0,95% vaø nhieàu loaïi vi khuaån, virus, tröùng giun saùn gaây beänh cho ngöôøi vaø ñoäng vaät. Caùc thaønh phaàn trong chaát thaûi raén coù theå khaùc nhau vaø tyû leä caùc thaønh phaàn naøy cuõng khaùc nhau tuyø töøng loaïi gia suùc, gia caàm. 8 9
  6. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH 1.2. Nöôùc thaûi kieåu chuoàng traïi vaø chaát löôïng nöôùc veä sinh chuoàng traïi... Trong nöôùc thaûi, nöôùc chieám 75 - 95%, phaàn coøn Nöôùc thaûi phaùt sinh töø trang traïi chaên nuoâi do laøm laïi laø caùc chaát höõu cô, voâ cô vaø maàm beänh. veä sinh chuoàng traïi, maùng aên, maùng uoáng, nöôùc taém 1.3. Khí thaûi röûa cho gia suùc haøng ngaøy, nöôùc tieåu do gia suùc baøi tieát ra moâi tröôøng. Keát quaû phaân tích khoâng khí chuoàng nuoâi cho thaáy haàu heát caùc chæ tieâu ñeàu vöôït quaù ngöôõng cho pheùp. Ñoä Thaønh phaàn nöôùc thaûi töø caùc traïi chaên nuoâi gia suùc nhieãm khuaån khoâng khí ñaït 35.500 vi khuaån/m3 cao nhö sau: hôn möùc cho pheùp 19,72 laàn. Noàng ñoä khí NH3 trong Chaát höõu cô: 70-80% goàm cellulose, protit, axit amin, noâng hoä ñaït 0,112% mg/m3 vöôït gaáp 11,2 laàn tieâu chuaån n cho pheùp, khí H2S ñaït 0,0053 mg/m3 vöôït gaáp 1,06 laàn chaát beùo, hidratcarbon vaø caùc daãn xuaát cuûa chuùng... tieâu chuaån cho pheùp. Hai loaïi khí naøy phaùt thaûi trong Haàu heát caùc chaát höõu cô deã phaân huûy. quaù trình phaân huûy nöôùc thaûi vaø chaát thaûi chaên nuoâi Vi sinh vaät gaây beänh: Nöôùc thaûi chaên nuoâi chöùa n coù muøi hoâi, tính ñoäc coù theå gaây haïi cho coäng ñoàng, aûnh nhieàu loaïi vi truøng, virus vaø tröùng aáu truøng giun saùn höôûng tôùi söùc khoûe ngöôøi daân. Noàng ñoä khí sulfua hoaø gaây beänh nhö: tan cao 28-35 laàn tieâu chuaån veä sinh cho pheùp. Noàng ñoä NH4-N vöôït quaù chæ tieâu cho pheùp 1,5 - 2 laàn. - Giun saùn Gia suùc coøn thaûi ra CH4 vaø CO2 laø caùc khí gaây hieäu - Vi khuaån Sallmonella öùng nhaø kính. CH4 ñöôïc sinh ra do söï phaân huûy caùc - Vi khuaån E. coli chaát höõu cô bôûi vi sinh vaät trong ñieàu kieän yeám khí. Chaát voâ cô: chieám 20-30% goàm caùt, ñaát, muoái, ure, CH4 sinh ra töø quaù trình leân men trong oáng tieâu hoùa n ñoäng vaät chieám khoaûng 20%, töø phaân gia suùc chieám ammonium, muoái chlorua, SO42-,… khoaûng 7% toång CH4 thaûi ra. Ñoäng vaät nhai laïi (traâu, Trong nöôùc thaûi chaên nuoâi lôïn thöôøng chöùa haøm boø thòt, boø söõa, deâ, cöøu) ñoùng goùp chính vaøo vieäc taïo ra löôïng N vaø P raát cao. Haøm löôïng N-toång trong nöôùc CH4 vì chuùng coù daï daøy 4 tuùi, trong ñoù daï coû coù dung thaûi chaên nuoâi 571 - 1026 mg/l, Photpho töø 39 - 94 tích lôùn nhaát (khoaûng 200 lít), taïi ñaây xaûy ra quaù trình mg/l, kim loaïi naëng (Zn, Cu, As, Cd,...) Ngoaøi ra, coøn leân men vi sinh vaät. Nhöõng chaát khí taïo thaønh naèm chöùa CH4 vaø N2O, ñaây laø 2 khí raát nguy hieåm gaây hieäu ôû phaàn treân cuûa daï coû goàm CO2, CH4 chieám tyû troïng öùng nhaø kính. lôùn nhaát. Thaønh phaàn nöôùc thaûi chaên nuoâi bieán ñoäng raát lôùn Muøi hoâi laø moät trong nhöõng saûn phaåm cuûa quaù phuï thuoäc vaøo quy moâ chaên nuoâi, phöông phaùp veä sinh, trình phaân huûy chaát höõu cô. Quaù trình phaân huûy phaân 10 11
  7. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH chuoàng trong ñieàu kieän hieáu khí seõ sinh ra moät soá khí coù muøi hoâi vaø saûn phaåm chính laø khí CO2. Phaân huûy 2. HÖÔÙNG DAÃN VAÄN HAØNH VAØ QUAÛN LYÙ HEÄ THOÁNG phaân chuoàng trong ñieàu kieän kî khí seõ laøm phaùt sinh nhieàu khí coù muøi hoâi, vaø ñoâi khi caû moät soá khí ñoäc nhö XÖÛ LYÙ CHAÁT THAÛI TAÏI CAÙC CÔ SÔÛ amoniac, sunfua hydro vaø metan. Phaân huûy hieáu khí CHAÊN NUOÂI GIA SUÙC QUY MOÂ HOÄ GIA ÑÌNH xaûy ra khi phaân ñöôïc chaát thaønh ñoáng hoaëc khi phaân loûng ñöôïc chöùa laâu trong caùc hoá. 2.1. Caùc qui trình xöû lyù chaát thaûi chaên nuoâi coù theå aùp duïng taïi Vieät Nam Nöôùc thaûi chaên nuoâi gia suùc ñöôïc coi laø moät trong nhöõng nguoàn nöôùc thaûi gaây oâ nhieãm nghieâm troïng. Vieäc môû roäng caùc khu daân cö xung quanh caùc gia traïi chaên nuoâi neáu khoâng ñöôïc giaûi quyeát thoûa ñaùng seõ gaây ra oâ nhieãm moâi tröôøng aûnh höôûng ñeán söùc khoûe coäng ñoàng vaø gaây ra nhöõng vaán ñeà mang tính chaát xaõ hoäi phöùc taïp. Nhieàu nguyeân cöùu trong lónh vöïc xöû lyù nöôùc thaûi chaên nuoâi ñang ñöôïc heát söùc quan taâm vì muïc tieâu giaûi quyeát vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng, ñoàng thôøi vôùi vieäc taïo ra naêng löôïng môùi. 2.1.1. Xöû lyù chaát thaûi raén UÛ phaân xanh UÛ phaân xanh laø quaù trình xöû lyù phaân vaø caùc chaát thaûi raén baèng caùch troän laãn vôùi voâi boät + ñaát boät + phaân laân + laù phaân xanh (toát nhaát laø caây cöùt lôïn, theo kinh nghieäm daân gian coù taùc duïng khöû muøi raát toát) hoaëc traáu, uû hoai muïc. Coù 2 caùch uû phaân xanh nhö sau: - UÛ treân maët ñaát baèng caùch raûi moät lôùp voâi boät phía treân maët ñaát sau ñoù daûi moät lôùp phaân, chaát ñoän leân. 12 13
  8. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH Cöù moät lôùp phaân daøy 20-30 cm laïi raûi moät lôùp voâi kín vaø coù oáng thoaùt hôi ôû treân noùc nhaø ñeå haïn cheá muøi boät cho ñeán khi ñoáng phaân cao khoaûng 1-1,2m thì hoâi phaùt taùn. ñaép kín beân ngoaøi baèng moät lôùp buøn daøy khoaûng 5-7cm. - Ñaøo hoá saâu 2-2,5m, chu vi hoá tuyø thuoäc vaøo löôïng chaát thaûi caàn xöû lyù. Raûi moät lôùp voâi boät leân beà maët cuûa hoá sau ñoù ñöa chaát thaûi xuoáng vaø laøm töông töï nhö uû treân maët ñaát, khoaûng caùch töø lôùp chaát thaûi treân cuøng tôùi maët ñaát laø 50cm. Sau khi uû tieán haønh khöû truøng tieâu ñoäc khu vöïc xung quanh baèng voâi boät, hoaëc caùc hoaù chaát sau: Formol 2-3%, Xuùt 2-3%, Chloramin, Prophyl, Virkon, Biocid,... Trong quaù trình uû, ñònh kyø 3 - 5 ngaøy caàn phaûi laáy nöôùc (toát nhaát laø nöôùc thaûi veä sinh chuoàng traïi) töôùi ñeàu treân beå uû ñeå duy trì ñoä aåm vaø cung caáp theâm dinh döôõng cho vi khuaån kî khí phaùt trieån. Thoâng thöôøng, sau khoaûng 1 thaùng thì phaân xanh hoai heát, laáy ra ñeå boùn cho caây troàng. Hình 1. Sô ñoà beå uû phaân compost Saûn xuaát phaân compost Heä thoáng thieát bò khí sinh hoïc xöû lyù chaát thaûi chaên nuoâi (BIOGAS) Taát caû phaân gia suùc gia caàm ñeàu ñöôïc thu doïn chöùa trong nhaø chöùa, sau khi ñuû löôïng phaân tieán haønh xaây Biogas laø moät loaïi khí ñoát sinh hoïc ñöôïc taïo ra khi ñoáng phaân uû hoaïi, coù theå thöïc hieän theo hai phöông phaân huûy yeám khí phaân thaûi ra cuûa gia suùc. Heä thoáng phaùp uû noùng hay uû nguoäi. Phöông phaùp uû nguoäi phaân biogas taïo ra moät moâi tröôøng yeám khí, laøm cho caùc chuoàng ñöôïc neùn chaët xen keõ chaát ñoän chuoàng vôùi ñoä aåm 70%, sau ñoù duøng ñaát hay taám chaát deûo che phuû caû chaát höõu cô nhö phaân, raùc, nöôùc tieåu ñöôïc leân men ñoáng phaân, sau 6 - 8 thaùng phaân ñaõ hoaïi muïc hoaøn toaøn. phaân huyû taïo ra caùc khí nhö CO2 vaø CH4. Khí CH4 ñöôïc Phöông phaùp uû noùng töông töï uû nguoäi nhöng khoâng caàn söû duïng laøm nhieân lieäu cho ñun naáu vaø thaép saùng. neùn chaët ñoáng phaân vaø ñònh kyø 2 thaùng duøng duïng cuï Caùc chaát thaûi cuûa gia suùc ñöôïc cho vaøo haàm kín (hay xaùo ñoáng phaân laïi, cöù laøm nhö theá khoaûng 2 laàn trong voøng 4 - 6 thaùng laø phaân hoaïi muïc. Nhaø uû phaân phaûi tuùi uû), ôû ñoù caùc vi sinh vaät seõ phaân huûy chuùng thaønh 14 15
  9. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH caùc chaát muøn vaø khí, khí naøy ñöôïc thu laïi qua moät cho moät thieát bò laáy khí ra.Toaøn boä thieát bò naøy ñöôïc heä thoáng ñöôøng daãn tôùi loø ñeå ñoát, phuïc vuï sinh hoaït ñaët döôùi haøo ñöôïc xaây saün, daøi 8-10 meùt, roäng 1,2-1,4 cuûa gia ñình. Caùc chaát thaûi ra sau quaù trình phaân huûy meùt, saâu 1,5 meùt, hai ñaàu ñöôïc xaây coá ñònh vaøo 2 ñaàu trong haàm kín (hay tuùi uû) gaàn nhö saïch vaø coù theå thaûi oáng saønh (oáng saønh ñöôïc ñaët nghieâng moät goùc 450). ra moâi tröôøng, ñaëc bieät nöôùc thaûi cuûa heä thoáng biogas Ñaàu vaøo xaây moät hoá ga ñeå chaát thaûi chaên nuoâi vaøo deã coù theå duøng töôùi cho caây troàng. daøng, phaàn thu khí ñöôïc laáy ra qua moät heä thoáng van nhö saêm xe, phaàn khí ñöôïc giöõ laïi vaøo moät heä thoáng tuùi Kyõ thuaät xöû lyù baèng beå biogas coù nhieàu caùch, phuï nilon (coù theå ñeå ôû treân noùc chuoàng traïi) vaø ñeå taïo ra aùp thuoäc vaøo naêng suaát söû duïng nhö tuùi sinh khí biogas löïc ñöa khí gas vaøo beáp, ngöôøi ta buoäc moät daây cao su baèng chaát deûo, haàm coù naép troâi noåi vaø haàm coù naép coá vaøo giöõa phaàn tuùi khí ñeå taïo ra aùp löïc. ñònh. Baûng 18 döôùi ñaây öôùc tính saûn phaåm khí thu ñöôïc töø phaân ñoäng vaät. Phía treân maët haøo duøng caùc taám fibpro xi maêng ñaäy laïi ñeå baûo veä tuùi. Baûng 1. Saûn phaåm khí töø 1kg chaát thaûi ñoäng vaät löôïng thaûi haøng theå tích khí sinh ra, tt loaïi vaät nuoâi ngaøy (kg) m3/kg chaát thaûi 1 Traâu, boø, ngöïa 10 - 15 0,023 - 0,04 2 Lôïn 2,5 - 3,5 0,04 - 0,059 3 Gia caàm 0,07 - 0,09 0,056 - 0,116 Nguoàn: Nguyeãn Quang Khaûi - Thieát bò khí sinh hoïc K1 vaø K2, Haø Noäi 2009 Coù hai loaïi thieát bò khí sinh hoïc vôùi ñaëc tính kyõ thuaät ñöôïc trình baøy döôùi ñaây ñang ñöôïc aùp duïng roäng raõi hieän nay ôû Vieät Nam. a/ Thieát bò khí sinh hoïc baèng tuùi chaát deûo PE Duøng moät tuùi PE coù chieàu daøi 8-10 meùt roäng 1,2- 1,4 meùt goàm 2 ñeán 3 lôùp (ñeå ñaûm baûo cho ñoä beàn cuûa Hình 2. Moâ hình söû duïng tuùi Biogas baèng chaát deûo tuùi), ôû moãi ñaàu tuùi ñöôïc buoäc vaøo moät ñaàu oáng saønh coù ñöôøng kính 150 mm, ôû gaàn ñaàu vaøo phía treân ngöôøi ta 16 17
  10. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH Öu ñieåm: - Deã laép ñaët - Kinh phí ban ñaàu nhoû. Nhöôïc ñieåm: - Ñoä beàn khoâng cao do laøm baèng taám PE (tuoåi thoï ngaén) - Deã bò thuûng do khaùch quan (nhö gaø, chuoät, lôïn nhaûy vaøo) - Chieám nhieàu dieän tích maët baèng - Khoâng mang tính coâng nghieäp. b/ Thieát bò khí sinh hoïc naép coá ñònh Loaïi thieát bò naøy coù phaàn chöùa khí (baèng composit hoaëc beâ toâng coát theùp) ñöôïc xaây döïng ngay treân phaàn Hình 3. Maët caét doïc vaø ngang haàm Biogas uû phaân. Do ñoù, theå tích cuûa thieát bò baèng toång theå tích Nguoàn: Ñaëng Kim Chi, Vieän Moâi Tröôøng, cuûa 2 phaàn naøy. Thieát bò coù daïng baùn caàu ñöôïc choân Ñaïi hoïc Baùch Khoa Haø Noäi hoaøn toaøn döôùi ñaát ñeå tieát kieäm dieän tích vaø oån ñònh nhieät ñoä. Phaàn chöùa khí ñöôïc toâ baèng nhieàu lôùp vöõa ñeå Baûng 2. Nguyeân lieäu xaây döïng heä thoáng thieát bò baûo ñaûm yeâu caàu kín khí. ÔÛ phaàn treân coù moät naép ñaäy khí sinh hoïc haàm naép coá ñònh ñöôïc haøn kín baèng ñaát seùt, phaàn naép naøy giuùp cho thao taùc laøm saïch thieát bò khi caùc chaát raén laéng ñaày haàm. theå tích gaïch xi maêng caùt vaøng saét f 6 oáng nhöïa phaân huyû vieân (kg) (m3) (kg) f160 mm (m) Coâng ngheä xöû lyù chaát thaûi chaên nuoâi baèng thieát bò 2 m3 800 400 1,0 2,5 2,0 khí sinh hoïc coù naép coá ñònh theå hieän treân Hình 3. 3m 1.000 500 1,2 2,5 2,5 3 5m 1.500 700 1,7 2,5 2,6 3 10 m3 2.000 900 2,0 2,5 3,0 Nguoàn: Sôû Noâng nghieäp Haûi Döông 18 19
  11. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH - Kieåu RDAC (cuõ): beå phaân huûy hình truï, xaây gaïch, Nhöôïc ñieåm: voøm chöùa khí baèng composit hoaëc xi maêng coát - Chi phí ban ñaàu cao. theùp. Kieåu naøy do RDAC thieát keá, xaây döïng theo - Caàn thôï xaây döïng laép ñaët coù trình ñoä kyõ thuaät cao. caùch thoâng thöôøng, voøm chöùa khí baûo ñaûm kín khí, haïn cheá vaùng. Loaïi naøy coù nhieàu nhöôïc ñieåm: giaù Öu ñieåm: thaønh cao, khoâng coù cöûa thaêm, aùp suaát cöïc ñaïi quaù - Tieát kieäm maët baèng xaây döïng (sau khi xaây döïng lôùn deã gaây nöùt vôõ beå, nguyeân lieäu phaân huûy khoâng haàm xong coù theå xaây döïng chuoàng traïi leân treân ñaït tieâu chuaån veä sinh do loái ra boá trí saùt ñaùy. maët haàm). Loaïi hình caàu: coù 2 kieåu n - Ñoä beàn cao 15-20 naêm. - Kieåu Ñaïi hoïc Caàn Thô: Ñöôïc goïi laø kieåu TG - BP - Mang tính chaát coâng nghieäp. (Thailand Germany Biogas Program) trong khuoân khoå moät döï aùn hôïp taùc Ñöùc - Thaùi Lan. Kieåu naøy ÔÛ Vieät Nam phoå bieán söû duïng kieåu thieát bò naép coá coù moät vaønh choáng raïn nöùt naèm ôû thaân voøm ñònh sau ñaây1: khoaûng treân 300 tính töø taâm ñaùy leân. Kieåu naøy Loaïi hình hoäp: kieåu RDAC (môùi): do Trung taâm tö phuø hôïp vôùi nôi nöôùc ngaàm cao nhöng giaù thaønh n vaán hoã trôï phaùt trieån noâng thoân (RDAC) ñeà xuaát, cao, xaây döïng phöùc taïp. trong ñoù thay ñoåi beå phaân huûy hình truï thaønh hình - Kieåu Vieän Naêng löôïng: Ñaây laø kieåu duy nhaát ñöôïc hoäp, naép baùn caàu composit, loái ra ñöôïc môû roäng. hoäi ñoàng giaùm ñònh caáp nhaø nöôùc chaáp nhaän vaø Loaïi naøy tuy deã xaây döïng, voøm kín khí, nhöng giaù ñöôïc caûi tieán, hoaøn thieän lieân tuïc trong 10 naêm thaønh cao, caùc thoâng soá kyõ thuaät chöa hôïp lyù, nhieàu öùng duïng. Ñeán nay, taùc giaû ñaõ caûi tieán thaønh KT1 nhöôïc ñieåm. vaø KT2 vaø ñöôïc choïn ñöa vaøo thieát keá maãu cuûa Loaïi hình truï: coù 2 kieåu n Tieâu chuaån ngaønh veà coâng trình khí sinh hoïc nhoû - Kieåu cuûa Ñoàng Nai: thieát keá naëng neà, toán keùm, (Boä Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân ban tính toaùn caùc thoâng soá kyõ thuaät chöa hôïp lyù. Beå haønh naêm 2002). Kieåu naøy coù öu ñieåm giaù thaønh phaân huûy hình truï ñöôïc xaây gaïch coù khe nöôùc, haï, nguyeân vaät lieäu vaø nhaân coâng taïi choã, khoâng naép chöùa khí baèng beâ toâng coát theùp (ñeå traùnh keát caàn coâng xöôûng, phuø hôïp vôùi moïi ñieàu kieän khí caáu voøm baèng gaïch) bò gaén coá ñònh vaøo beå phaân haäu vaø nguyeân lieäu naïp, tuoåi thoï cao. huûy. c/ Thieát bò khí sinh hoïc naép noåi Loaïi thieát bò naøy goàm coù moät phaàn haàm hình truï 1 Nguyeãn Gia Löôïng, Nguyeãn Quang Khaûi - Tình hình phaùt trieån coâng ngheä khí sinh hoïc taïi Vieät xaây baèng gaïch hoaëc beâtoâng löôùi theùp vaø naép chöùa khí Nam, Taïp chí Chaên nuoâi soá 5/2005 20 21
  12. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH uùp vaøo moät khe chöùa nöôùc quanh coå beå phaân huûy. Naép ñöôïc thu gom vaø xöû lyù rieâng baèng quaù trình laøm phaân boùn. Caën laéng töø khaâu xöû lyù nöôùc thaûi ñöôïc thu gom xöû chöùa khí thöôøng ñöôïc laøm baèng theùp taám, beâtoâng löôùi lyù chung vôùi phaân vaø nöôùc ræ trong quaù trình uû phaân theùp, beâtoâng coát tre, chaát deûo hoaëc sôïi thuûy tinh. Loaïi coù theå ñöa ngöôïc trôû laïi heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi. Tuy thieát bò naøy bò aûnh höôûng nhieàu bôûi caùc nhaân toá moâi nhieân neáu löôïng phaân gia suùc thu ñöôïc treân 20 kg/ngaøy tröôøng nhö nhieät ñoä. Naép thieát bò deã bò aên moøn (trong thì toát nhaát söû duïng heä thoáng khí sinh hoïc ñeå coù theå tröôøng hôïp laøm baèng saét taám), hoaëc bò laõo hoùa (trong vöøa xöû lyù chaát thaûi raén vöøa xöû lyù nöôùc thaûi trong cuøng tröôøng hôïp laøm baèng chaát deûo). Moät nhöôïc ñieåm khaùc heä thoáng, ñoàng thôøi laïi thu ñöôïc khí sinh hoïc duøng ñeå laø aùp suaát gas thaáp do ñoù baát tieän trong vieäc thaép ñun naáu vaø phaùt ñieän. saùng, ñun naáu... ñeå khaéc phuïc nhöôïc ñieåm naøy ngöôøi ta thöôøng treo theâm vaät naëng vaøo naép haàm uû. Coù theå aùp duïng moät soá bieän phaùp xöû lyù nöôùc thaûi theo caùc quy trình sau: Xöû lyù chaát thaûi chaên nuoâi baèng giun queá vaø caùc loaïi giun khaùc Quy trình 1: Giun (truøn) queá (Perrionyx excavatus), thöôøng soáng trong moâi tröôøng coù nhieàu chaát höõu cô ñang phaân huûy. Chuùng ñöôïc söû duïng roäng raõi trong vieäc chuyeån hoùa chaát thaûi ôû Philippin, Australia, AÁn Ñoä vaø moät soá nöôùc khaùc (theo Grrero, 1983; Edwards, 1995), cöù 1.000 giun ñaát vôùi caùc theá heä noái tieáp coù theå tieâu thuï heát 1.000kg raùc pheá thaûi/1 naêm (theo Phan Töû Dieân, 1986; theo Shultz vaø Graff, 1977). Giun töøng ñöôïc coi nhö “thôï caøy Qui trình 2: nguyeân thuûy”, laøm tôi xoáp ñaát, thoaùng khí, giöõ ñoä aåm toát, ôû maät ñoä 200 con/m2 trong moät naêm chuùng caøy xôùi 80 taán ñaát maët cho 1ha. 2.1.2. Xöû lyù nöôùc thaûi ñoái vôùi cô sôû chaên nuoâi quy moâ hoä gia ñình Vôùi cô sôû chaên nuoâi quy moâ nhoû, löôïng phaân gia suùc thaûi ra haèng ngaøy khoaûng vaøi kg, coù theå taùch rieâng quaù trình xöû lyù phaân vaø nöôùc thaûi. Nöôùc thaûi chaên nuoâi ñöôïc xöû lyù baèng haàm biogas hoaëc haàm töï hoaïi, phaân 22 23
  13. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH 2.2. Caùc tieâu chí löïa choïn quy trình coâng ngheä - Coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi chaên nuoâi phaûi ñöôïc ñaët ôû cuoái höôùng gioù chính. xöû lyù chaát thaûi chaên nuoâi - Möông thoaùt nöôùc caàn coù naép ñaäy vaø ñaûm baûo raèng Vieäc löïa choïn quy trình xöû lyù chaát thaûi phuï thuoäc khoâng coù nöôùc öù ñoïng treân saøn traïi. Coù löôùi chaén raùc vaøo caùc yeáu toá nhö: taïi caùc hoá thu ñeå raùc khoâng rôi xuoáng coáng. - Caùc yeâu caàu veà coâng ngheä vaø veä sinh. 2.2.2. Tieâu chí xaây döïng haàm khí sinh hoïc (biogas) - Löu löôïng chaát thaûi. Tieâu chuaån 10TCN 492 → 499-2002 coù theå aùp duïng - Caùc ñieàu kieän cuûa traïi chaên nuoâi. neáu caùc haàm biogas theå tích döôùi < 16 m3 phuø hôïp xaây döïng ñeå xöû lyù chaát thaûi chaên nuoâi cho caùc traïi chaên - Hieäu quaû xöû lyù. nuoâi gia ñình. Caùc muïc döôùi ñaây moâ taû caùc tieâu chí cho caùc phöông 10TCN 492-2002 - Haàm biogas quy moâ nhoû. Yeâu caàu aùn xöû lyù chaát thaûi chaên nuoâi. n kyõ thuaät chung. 2.2.1. Tieâu chí löïa choïn qui trình xöû lyù chaát thaûi 10TCN 493-2002 - Haàm biogas quy moâ nhoû. Caùc yeâu n caàu veà thi coâng. - Ñeå xaùc ñònh ñöôïc qui trình xöû lyù phaûi phaân tích ñöôïc 10TCN 494-2002 - Haàm biogas quy moâ nhoû. Caùc yeâu caùc chæ tieâu gaây oâ nhieãm, raát quan troïng vì noù quyeát n caàu veà phaân phoái vaø söû duïng khí. ñònh vieäc löïa choïn coâng ngheä vaø hieäu suaát cuûa quaù trình xöû lyù chaát thaûi. 10TCN 495-2002 - Haàm biogas quy moâ nhoû. Tieâu n chuaån kieåm tra chaát löôïng vaø - Löôïng nöôùc thaûi chaên nuoâi chuû yeáu töø coâng ñoaïn nghieäm thu. taém cho gia suùc vaø röûa chuoàng, vì vaäy maø thaønh 10TCN 496-2002 - Haàm biogas quy moâ nhoû. Caùc yeâu phaàn cuûa nöôùc thaûi chuû yeáu laø cuûa phaân vaø nöôùc n caàu veà vaän haønh vaø baûo döôõng. tieåu. Do ñoù haøm löôïng BOD, Nitô toång vaø phot pho 10TCN 497-2002 - Haàm biogas quy moâ nhoû. Caùc quy toång trong nöôùc thaûi cao. Vieäc loaïi boû Nitô vaø phot n taéc ñaûm baûo an toaøn. pho trong nöôùc laø raát khoù, thöôøng ñöôïc xöû lyù baèng phöông phaùp sinh hoïc. 10TCN 498-2002 - Haàm biogas quy moâ nhoû. Danh n muïc caùc thoâng soá quan troïng vaø - Tuyø theo qui moâ saûn xuaát, quó ñaát duøng cho xöû lyù, Yeâu caàu kyõ thuaät. ñieàu kieän kinh teá, muïc ñích söû duïng chaát thaûi, nöôùc thaûi töø chaên nuoâi, yeâu caàu cuûa nguoàn tieáp nhaän... maø 10TCN 499-2002 - Haàm biogas quy moâ nhoû. Thieát keá n coù theå aùp duïng caùc bieän phaùp xöû lyù thích hôïp. chuaån. 24 25
  14. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH 2.2.3. Tieâu chí löïa choïn vò trí beå uû phaân compost Vôùi caùc haàm biogas lôùn hôn, caàn tuyeån duïng caùc tö vaán thieát keá coù naêng löïc ñeå tieán haønh khaûo saùt thöïc - Caùch xa caùc nguoàn nöôùc, toái thieåu laø caùch suoái hoaëc ñòa, thieát keá vaø giaùm saùt thi coâng. Tuy vaäy, caùc tieâu gieáng nöôùc 100m vaø phaûi caùch caùc nguoàn nöôùc maët chuaån lieät keâ ôû treân cuõng neân ñöôïc söû duïng ñeå tham nhö suoái, möông... 30 m. khaûo trong quaù trình xaùc ñònh caùc thoâng soá thieát keá, - Phaûi ñöôïc ñaët ôû cuoái höôùng gioù chính. giaùm saùt thi coâng vaø xaây döïng caùc quy taéc vaän haønh, baûo döôõng coâng trình. - Ñaët ôû vò trí cao treân möùc ngaäp taàn suaát 4% (25 naêm). - Möùc chöùa phaân toái ña caùch ñænh beå chöùa toái thieåu Ngoaøi nhöõng yeâu caàu cuï theå veà loaïi vaät lieäu vaø kyõ 0,5m theo phöông thaúng ñöùng. thuaät thi coâng, tieâu chuaån 10TCN 493-2002 cuõng ñöa ra moät soá tieâu chí löïa choïn vò trí xaây haàm biogas nhö sau: - Coù theå tieáp caän ñöôïc trong baát kyø ñieàu kieän thôøi tieát naøo. - Xaây beå phaân huyû neân keát hôïp vôùi nhaø veä sinh vaø chuoàng gia suùc thaønh moät heä thoáng lieân hoaøn ñeå - Ñaûm baûo an toaøn cho ngöôøi, gia suùc vaø thieát bò. phaân ngöôøi vaø phaân gia suùc coù theå chaûy töï ñoäng vaøo 2.3. Ñeà xuaát coâng ngheä xöû lyù chaát thaûi taïi caùc caùc beå phaân huyû. cô sôû chaên nuoâi gia suùc quy moâ hoä gia ñình - Khoaûng caùch töø beå phaân huyû tôùi gieáng nöôùc sinh Treân cô sôû soá lieäu nghieân cöùu caùc qui trình xöû lyù hoaït toái thieåu phaûi laø 10 m. chaát thaûi vaø caùc giaûi phaùp caûi thieän moâi tröôøng laøng - Khoaûng caùch töø beå phaân huyû tôùi beáp phaûi ñaûm baûo ngheà tænh Haø Nam vaø moät soá huyeän cuûa tænh Höng ngaén nhaát trong ñieàu kieän cho pheùp. Yeân, Hueá cho thaáy Qui trình 1 vaø Qui trình 2 thieát keá - Beå phaân huyû caàn ñaët xa caùc caây lôùn ñeå traùnh reã caây cho hoä chaên nuoâi gia ñình phuø hôïp nhaát do chi phí xaây ñaâm vaøo beå. döïng vaø vaän haønh thaáp neân phuø hôïp vôùi trình ñoä vaø naêng löïc taøi chính cuûa noâng daân. - Nôi xaây beå phaân huyû caàn ñaûm baûo ñöôïc chieáu naéng toái ña. Döï aùn trình dieãn taïi xaõ Phuù Leã (huyeän Ba Tri) vaø xaõ Ña Phöôùc Hoäi (huyeän Moû Caøy Nam) ñaõ löïa choïn Qui - Nôi xaây beå phaân huyû caàn ñaûm baûo ñöôïc kín gioù toái ña. trình 2 vôùi thieát bò biogas naép coá ñònh kieåu KT1ñeå xöû - Nôi xaây beå phaân huyû caàn traùnh nguy cô nöôùc ngaäp lyù chaát thaûi chaên nuoâi boø (ôû Phuù Leã) vaø nuoâi heo (ôû Ña vaøo beå. Phöôùc Hoäi). Kinh phí xaây döïng vaø chuyeån giao coâng - Nôi xaây beå phaân huyû neân coù ñieàu kieän neàn ñaát thích ngheä khoaûng 1-1,2 trieäu ñoàng/m3 dung tích haàm (thôøi hôïp. Neáu neàn ñaát yeáu phaûi xöû lyù nhö qui ñònh. ñieåm 2010). 26 27
  15. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH 2.4. Quy trình vaän haønh heä thoáng biogas taïi caùc Sau khi heä thoáng ñöôøng oáng daãn khí töø boä tích khí cô sôû chaên nuoâi gia suùc quy moâ hoä gia ñình tôùi nôi söû duïng ñaõ ñöôïc laép raùp hoaøn chænh vôùi caùc phuï kieän goàm van toång ngay ñaàu ñöôøng oáng, aùp keá chöõ “U” 2.4.1. Quy trình khôûi ñoäng vaø beáp ôû 2 nhaùnh cuoái ñöôøng oáng, phaûi kieåm tra ñoä kín cuûa ñöôøng oáng. Kieåm tra chaát löôïng coâng trình tröôùc khi ñöa vaøo hoaït ñoäng Phöông phaùp kieåm tra: Ñoùng van toång ñeå bòt kín ñaàu ñöôøng oáng. Ñoå nöôùc vaøo aùp keá tôùi möùc theo thieát Thieát bò khí sinh hoïc chæ ñöôïc ñöa vaøo hoaït ñoäng keá. Thaùo beáp khoûi ñöôøng oáng ñeå coù moät ñaàu oáng hôû. sau khi ñaõ ñöôïc kieåm tra theo tieâu chuaån “10TCN 495 Thoåi vaøo oáng töø ñaàu hôû ñeå naâng aùp suaát trong oáng leân - 2002. Coâng trình khí sinh hoïc côõ nhoû - Phaàn 4: Tieâu khoaûng 20 cm coät nöôùc (theå hieän ôû ñoä cheânh möïc nöôùc chuaån kieåm tra vaø nghieäm thu” vaø ñaûm baûo caùc yeâu caàu ôû 2 nhaùnh cuûa aùp keá). Bòt ñaàu oáng hôû laïi vaø theo doõi veà kín nöôùc vaø kín khí. trong khoaûng 30 phuùt. Neáu ñoä cheânh cuûa aùp keá khoâng giaûm thì ñöôøng oáng ñaûm baûo ñoä kín. Ngöôïc laïi thì Kieåm tra ñoä kín nöôùc ñöôøng oáng ñaõ bò roø ræ. Giöõ khí trong oáng ôû aùp suaát cao Vieäc kieåm tra ñoä kín nöôùc cuûa thieát bò khí sinh hoïc vaø duøng nöôùc xaø phoøng ñeå tìm choã hôû. Xöû lyù choã bò roø ñöôïc baét ñaàu baèng kieåm tra ñoä kín ñoái vôùi nöôùc. Vieäc ræ roài kieåm tra laïi nhö treân. kieåm tra chæ ñöôïc tieán haønh khi ñaõ laáp ñaát phaàn hoá - Kieåm tra boä phaän tích khí: Sau khi ñaõ kieåm tra ñoä ñaøo beân ngoaøi coâng trình vaø khoái xaây ñaõ ñöôïc döôõng hoä kín nöôùc cuûa thieát bò khí sinh hoïc, ñoä kín khí cuûa ít nhaát laø 8 - 10 ngaøy. ñöôøng oáng vaø tin chaéc chuùng ñaõ ñaûm baûo kín nöôùc vaø kín khí, phaûi tieán haønh kieåm tra ñoä kín khí cuûa Phöông phaùp kieåm tra: Töø töø ñoå nöôùc vaøo beå phaân boä phaän tích khí. huyû cho tôùi khi möïc nöôùc daâng leân tôùi coát traøn. Ñôïi 30 phuùt cho nöôùc ngaám heát vaøo caùc boä phaän cuûa coâng Phöông phaùp kieåm tra: trình. Ñaùnh daáu möïc nöôùc vaø theo doõi trong 12 giôø.  Vôùi thieát bò naép noåi: Giöõ nguyeân nöôùc ñaõ ñoå ñaày Neáu möïc nöôùc ruùt khoaûng 2 - 3 cm laø coâng trình ñaûm heä thoáng khi thöû kín nöôùc, keå caû nöôùc trong “gio- baûo kín nöôùc. aêng” nöôùc. Ñoùng van toång ôû naép chöùa khí laïi vaø Kieåm tra ñoä kín khí uùp naép chöùa khí vaøo gioaêng nöôùc. Luùc naøy naép seõ ôû traïng thaùi noåi cao trong gioaêng nöôùc. Ñaùnh daáu Kieåm tra kín khí chæ tieán haønh khi ñaõ kieåm tra kín möùc noåi cuûa naép vaø theo doõi. Neáu sau 24 giôø, naép nöôùc vaø tin chaéc coâng trình ñaûm baûo kín nöôùc. khoâng chìm xuoáng laø ñaûm baûo ñoä kín. Ngöôïc laïi, caàn duøng nöôùc xaø phoøng tìm choã roø khí vaø xöû lyù. - Kieåm tra ñöôøng oáng daãn khí 28 29
  16. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH  Vôùi thieát bò naép coá ñònh: Bôm laáy bôùt nöôùc ñaõ ñoå Sau moãi lôùp caàn töôùi nöôùc voâi, ñoå moät lôùp phaân gia suùc roài xeáp tieáp lôùp sau. Khi ñaõ hoaøn thaønh vieäc xeáp ñaày khi thöû kín nöôùc, sao cho möïc nöôùc ruùt xuoáng ñoáng, caàn che ñaäy beân ngoaøi vaø töôùi aåm trong thôøi döôùi möùc soá khoâng (xem baûn veõ thieát keá) khoaûng gian khoaûng 7 - 10 ngaøy veà muøa heø vaø 15 - 20 ngaøy 50 cm. Ñaäy naép cöûa thaêm (ñaõ noái vôùi van toång) vaø veà muøa ñoâng. duøng ñaát seùt ñeå bòt kín laïi. Ñoùng kín ñaàu oáng daãn khí ñeå hôû khi kieåm tra ñoä kín cuûa ñöôøng oáng. Môû - Ñeå ñaûm baûo thieát bò nhanh choùng hoaït ñoäng vaø saûn van toång cho phaàn chöùa khí cuûa thieát bò khí sinh xuaát ñuû khí theo thieát keá, löôïng nguyeân lieäu naïp ban hoïc thoâng vôùi aùp keá. Bôm nöôùc vaøo beå phaân huyû ñaàu caàn ñaûm baûo ít nhaát ñaït 50% so vôùi thieát keá. ñeå neùn khí, naâng aùp suaát khí leân daàn. Khi aùp suaát Thoâng thöôøng ñeå ñuû nguyeân lieäu naïp cho coâng trình khí sinh hoïc coù theå tích töø 6-8 m3, moãi hoä daân caàn ñaït tôùi giaù trò toái ña theo thieát keá thì ngöøng bôm. nuoâi ít nhaát 6-8 con lôïn choai hoaëc 1 con lôïn naùi hay Ñaùnh daáu ñoä cheânh cuûa aùp keá vaø theo doõi trong 2 con boø, traâu. 24 giôø. Neáu aùp suaát giaûm khoâng quaù 3% thì thieát bò khí sinh hoïc ñaûm baûo ñoä kín khí ñaït yeâu caàu. Naïp nguyeân lieäu Chuaån bò nguyeân lieäu naïp - Tröôùc khi naïp, neáu ñaõ ñaäy cöûa thaêm thì phaûi môû van oáng thu khí sao cho khoâng gian trong beå phaân huyû - Nguyeân lieäu naïp phaûi coù chaát löôïng toát, khoâng laãn ñöôïc thoâng thoaùng vôùi khí quyeån beân ngoaøi. nhöõng taïp chaát khoâng phaân huyû ñöôïc nhö ñaát, caùt, - Neáu coù duøng nguyeân lieäu thöïc vaät thì phaûi naïp gaïch, ñaù... hoaëc khoù phaân huyû nhö goã, muøn cöa... nguyeân lieäu thöïc vaät ñaõ xöû lyù sô boä vaøo tröôùc, sau ñoù vaø nhöõng chaát ñoäc haïi cho vi khuaån nhö thuoác saùt naïp phaân ñoäng vaät, ñaûm baûo sao cho dòch phaân ngaäp truøng, xaø phoøng, boät giaët hoaëc phaân gia suùc coù uoáng nguyeân lieäu thöïc vaät. hoaëc tieâm khaùng sinh hay thuoác phoøng beänh. - Vôùi phaân ñaõ ñöôïc xöû lyù sô boä thì muùc ñoå thaúng vaøo - Ñoái vôùi phaân gia suùc vaø gia caàm, coù theå thu gom beå phaân huyû. Vôùi phaân töôi thì phaûi pha loaõng vaø tröôùc toái ña laø 10 ngaøy vaø giöõ aåm, traùnh cho phaân troän ñoàng ñeàu vôùi nöôùc theo tyû leä 1 tôùi 3 lít nöôùc cho bò khoâ hoaëc ñaõ oaûi. Neáu coù ñieàu kieän thì ngaâm phaân 1 kg phaân töôi (1÷3 : 1), sau ñoù ñoå vaøo beå phaân huyû. vaøo nöôùc ñeå xöû lyù sô boä theo tyû leä 1 tôùi 3 lít nöôùc cho Vieäc hoaø troän neân thöïc hieän ngay ôû beå naïp baèng 1 kg phaân (1÷3: 1). caùch duøng moät nuùt ñaäy mieäng oáng loái vaøo laïi roài - Ñoái vôùi nguyeân lieäu thöïc vaät nhö beøo taây, caùc caây ñoå phaân vaø nöôùc vaøo beå naïp. Laáy gaäy ñaùnh cho tan thuyû sinh, caùc caây phaân xanh, rôm raï... caàn ñöôïc xöû phaân ra vaø khuaáy troän ñeå taïo thaønh dòch phaân huyû lyù sô boä tröôùc. Nguyeân lieäu caàn ñöôïc ñaäp raäp, baêm ñoàng ñeàu. Sau ñoù môû nuùt ñaäy ra cho phaân xoái maïnh vaøo beå phaân huyû. nhoû vaø ñaùnh ñoáng theo töøng lôùp daày khoaûng 50 cm. 30 31
  17. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH - Neáu ñuû phaân thì naïp ñaày tôùi möùc thieát keá. Neáu heát löôïng gas naøy vaø ñôïi 1 ngaøy sau tuùi chöùa khí khoâng ñuû phaân thì toái thieåu cuõng phaûi naïp tôùi möùc caêng ñaày trôû laïi thì môùi söû duïng. cao hôn mieäng döôùi cuûa caùc oáng ñaàu vaøo vaø ñaàu ra - Khi khí baét ñaàu baét chaùy laø coù theå söû duïng ñöôïc. khoaûng 10 cm. Trong tröôøng hôïp naøy coù theå pha Neân duøng cho heát khí roài laïi tích meû khí môùi. Nhö loaõng nguyeân lieäu hôn möùc bình thöôøng. vaäy chaát löôïng khí seõ nhanh choùng ñöôïc caûi thieän. - Vieäc naïp ban ñaàu caàn thöïc hieän nhanh choùng trong - Ngoïn löûa luùc ñaàu coù theå bay khoûi maët ñoát cuûa beáp, moät ngaøy. ñeå oån ñònh ngoïn löûa caàn ñaët noài leân beáp roài môùi - Sau khi naïp nguyeân lieäu ñaõ hoaøn thaønh, ñaäy kín beå chaâm löûa. phaân huûy laïi ñeå ñôïi cho quaù trình phaân huyû kî khí 2.4.2. Quy trình vaän haønh haøng ngaøy saûn sinh ra khí sinh hoïc tieán trieån. Naïp nguyeân lieäu - Haøng ngaøy phaûi khuaáy ñaûo dòch phaân huyû baèng caùch duøng moät caùi saøo thoïc saâu vaøo beå phaân huyû qua oáng - Vieäc naïp nguyeân lieäu boå sung haøng ngaøy chæ ñöôïc ñaàu vaøo hoaëc ñaàu ra vaø dòch chuyeån maïnh saøo leân tieán haønh sau khi naïp ban ñaàu 2 tuaàn neáu hoaït ñoäng xuoáng nhieàu laàn. Neáu thieát bò coù laép boä phaän khuaáy cuûa thieát bò tieán trieån bình thöôøng nghóa laø chaát ñaûo thì söû duïng boä phaän naøy ñeå khuaáy ñaûo. Moãi laàn löôïng vaø soá löôïng khí ngaøy caøng naâng cao. khuaáy ñaûo keùo daøi khoaûng 15 phuùt. Moãi ngaøy khuaáy - Nguyeân lieäu thöïc vaät phaûi naïp töøng meû. Phaân naïp ñaûo 2 laàn. boå sung haøng ngaøy chaûy töø chuoàng taïi tröïc tieáp vaøo - Khi khoâng coù ñieàu kieän xöû lyù sô boä nguyeân lieäu tröôùc haàm. Löu yù caàn ñaûm baûo tyû leä giöõa phaân vaø nöôùc ôû ngoaøi, coù theå duøng beå phaân huyû laøm nôi xöû lyù sô trong beå phaân huûy laø 1 (phaân): 5 (nöôùc). Neáu löôïng boä nguyeân lieäu roài sau ñoù môùi cho thieát bò hoaït ñoäng nöôùc ñöa vaøo haàm quaù tæ leä noùi treân thì löôïng phaân theo ñieàu kieän kî khí. coù maët trong haàm chöa kòp phaân huyû heát ñaõ bò ñaåy ra ngoaøi. Nhö vaäy hieäu quaû phaân huyû thaáp, löôïng Ñöa khí vaøo söû duïng gas sinh ra ít vaø vieäc xöû lyù veà maët moâi tröôøng chöa - Ñeå kieåm tra xem khí ñaõ chaùy ñöôïc chöa, nhaát thieát trieät ñeå, phaân vaãn voøn muøi hoâi thoái vaø vaãn coøn toàn phaûi ñöa khí qua beáp vaø tieán haønh chaâm thöû khí ôû taïi caùc loaïi kyù sinh trung gaây beänh. Do ñoù trong maët ñoát cuûa beáp. Tuyeät ñoái khoâng ñöôïc chaâm löûa thöû tröôøng hôïp duøng nöôùc taém cho gia suùc vaøo nhöõng khí ngay ôû ñaàu oáng daãn khí gaàn boä chöùa khí. ngaøy heø noùng böùc thì löôïng nöôùc naøy khoâng ñöôïc cho chaûy vaøo haàm maø phaûi thieát keá raõnh thoaùt rieâng - Nhöõng meû khí ñaàu tieân chöa chaùy ñöôïc vì coù laãn nhieàu khoâng khí coù saün trong haàm, do ñoù phaûi xaû ra khoûi chuoàng traïi chaên nuoâi. 32 33
  18. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH - Baõ caën ñaëc: khi laáy baõ caën ñaëc naèm löu trong beå - Soá löôïng nguyeân lieäu naïp haøng ngaøy khoâng ñöôïc phaân huyû ñeå boùn caây thì phaûi phôi naéng hoaëc duøng vöôït quaù thoâng soá thieát keá. voâi ñeå dieät heát tröùng kyù sinh truøng roài môùi ñem boùn. - Tuyeät ñoái khoâng ñöa vaøo haàm phaân huyû taát caû caùc chaát hoaù hoïc nhö: xaø phoøng, thuoác taåy, nöôùc möa... Theo doõi hoaït ñoäng cuûa thieát bò Caùc chaát naøy seõ kìm haõm söï hoaït ñoäng cuûa vi khuaån - Caàn theo doõi tình traïng hoaït ñoäng cuûa thieát bò thoâng yeám khí. Söï coù maët cuûa caùc chaát naøy trong haàm seõ qua naêng suaát sinh khí. Naêng suaát khí tuït xuoáng baát laøm cho quaù trình phaân huyû seõ yeáu ñi hoaëc ngöøng haún. thöôøng chöùng toû ñaõ coù truïc traëc xaûy ra, caàn phaùt Khuaáy ñaûo dòch phaân huyû hieän nguyeân nhaân vaø khaéc phuïc kòp thôøi. - Naêng suaát khí cuûa thieát bò ñöôïc ñaùnh giaù theo möùc Haøng ngaøy phaûi khuaáy ñaûo dòch phaân huyû töông töï ñoä noåi cao cuûa naép chöùa khí ñoái vôùi thieát bò naép noåi nhö qui ñònh ñoái vôùi nguyeân lieäu naïp ban ñaàu. vaø aùp suaát khí cöïc ñaïi ñoái vôùi thieát bò naép coá ñònh. Söû duïng khí 2.4.3. Quy trình baûo döôõng - Söû duïng heát löôïng khí sinh ra haøng ngaøy theo ñuùng Baûo döôõng haøng ngaøy caùc yeâu caàu nhö qui ñònh ôû “10TCN 494 - 2002. Coâng trình khí sinh hoïc côõ nhoû - Phaàn 3: Yeâu caàu veà phaân - Naïp nguyeân lieäu vaø laáy baõ thaûi ñi. phoái vaø söû duïng khí”. - Laáy ñaát, caùt... khoûi beå naïp. - Ñaûm baûo aùp suaát khí tích laïi trong thieát bò khí sinh - Ñaûm baûo ñuû nöôùc ôû gioaêng nöôùc cuûa thieát bò naép noåi hoïc khoâng ñöôïc vöôït quaù 100cm coät nöôùc. vaø ôû lôùp ñaát seùt gaén kín naép cuûa thieát bò naép coá ñònh. - Phaûi thöôøng xuyeân chuù yù khoaù van khí laïi khi khoâng Baûo döôõng ñònh kyø söû duïng. Haøng thaùng Söû duïng baõ thaûi - Laøm saïch beáp vaø caùc duïng cuï söû duïng khaùc. - Dòch thaûi loûng: dòch thaûi loûng caàn ñöôïc laáy ñi haøng ngaøy ôû ñaàu ra vôùi dung tích baèng löôïng nguyeân lieäu - Thaùo nöôùc ñoïng ôû baãy nöôùc ñoïng. naïp boå sung haøng ngaøy. Neáu duøng ñeå töôùi caây, caàn Haøng naêm pha loaõng ñeå coù noàng ñoä ñaïm thích hôïp. Neáu caàn löu giöõ laïi thì phaûi chöùa trong moät beå kín ñeå traùnh toån - Sôn laïi maët ngoaøi naép chöùa khí baèng theùp ñoái vôùi thieát bò naép noåi theo thuû tuïc sau: thaát ñaïm do bay hôi. 34 35
  19. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH  Thaùo boû moïi troïng vaät ñaët ôû treân naép (chuoâng/ trong naép thoâng vôùi khí trôøi vaø töø töø naâng naép vaø ñöa ra khoûi beå phaân huyû. bình chöùa khí).  i vôùi thieát bò naép coá ñònh: Laáy lôùp ñaát seùt Ñoá  Ñoùng van khí, tích ñaày khí vaøo naép cho tôùi khi gaén kín naép ñi. Môû van cho khí trong beå phaân khí suûi boït ra khoûi meùp döôùi naép ñeå naâng naép leân huyû thoâng vôùi khí trôøi roài töø töø nhaác naép vaø ñoä cao nhaát. ñöa ra khoûi beå phaân huyû.  Giöõ cho naép ôû vò trí coá ñònh nhöng vaãn ñaûm baûo  Khi môû naép caàn ñaëc bieät ñeà phoøng chaùy noå vaø cho beå phaân huyû ñöôïc ñaäy kín, khoâng ñeå khoâng ngaït thôû nhö qui ñònh ôû “10TCN 497 - 2002. Coâng khí loït vaøo. trình khí sinh hoïc côõ nhoû - Phaàn 6: Yeâu caàu veà an  Duøng nöôùc röûa saïch maët naép. toaøn”.  Ñôïi cho khí sinh hoïc thoaùt ra heát khoûi beå phaân  Duøng baøn chaûi saét ñeå ñaùnh saïch ræ. huyû roài môùi tieán haønh caùc coâng vieäc tieáp theo.  Duøng nöôùc röûa saïch maët naép sau khi ñaùnh ræ vaø  Duøng duïng cuï thích hôïp ñeå laáy boû vaùng. ñeå cho khoâ.  Bôm hoaëc muùc bôùt khoaûng hai phaàn ba dòch phaân  Sôn moät lôùp sôn choáng ræ nhöõng choã bò ræ nhieàu. huyû ñi.  Sôn moät lôùp sôn choáng ræ toaøn maët naép.  Duøng duïng cuï thích hôïp ñeå laáy laéng caën ñi. Caàn  Sôn phuû ngoaøi moät lôùp sôn maøu saãm. ñaëc bieät chuù yù phoøng ngaït thôû nhö qui ñònh ôû “10TCN 497 - 2002. Coâng trình khí sinh hoïc côõ  Sôn khoâ môùi cho naép hoaït ñoäng trôû laïi. nhoû - Phaàn 6: Yeâu caàu veà an toaøn”. - Laáy boû vaùng vaø laéng caën: Vieäc laáy boû vaùng vaø laéng Ñöa thieát bò hoaït ñoäng trôû laïi nhö laàn naïp ban ñaàu. caën coù theå thöïc hieän haøng naêm hoaëc vaøi naêm moät 2.5. Quy trình öùng phoù caùc ruûi ro khi vaän haønh laàn tuyø thuoäc vaøo tình hình hình thaønh vaùng vaø heä thoáng biogas taïi caùc cô sôû chaên nuoâi gia laéng caën. Thoâng thöôøng neân thöïc hieän moãi naêm moät suùc quy moâ hoä gia ñình laàn vaøo cuoái muøa thu ñeå thieát bò hoaït ñoäng toát vaøo muøa ñoâng. Vieäc laáy boû vaùng vaø laéng caën ñöôïc tieán 2.5.1. Ñeà phoøng ñaát suït lôû haønh theo thuû tuïc sau: Khi ñaøo hoá beå phaân huyû phaûi ñaûm baûo caùc yeâu caàu  Môû naép cuûa beå phaân huyû ra: qui ñònh ôû ñieàu 4 “10TCN : 2001. Coâng trình khí sinh  i vôùi thieát bò naép noåi: Ñeå cho naép noåi leân tôùi Ñoá hoïc côõ nhoû - Phaàn 2: Yeâu caàu veà xaây döïng” ñeå traùnh saït vò trí cao nhaát nhö khi sôn laïi. Môû van cho khí lôû gaây nguy hieåm cho ngöôøi ñaøo ñaát. 36 37
  20. soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi soå tay Höôùng daãn vaän HaønH Heä tHoáng xöû lyù cHaát tHaûi taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH taïi caùc cô sôû cHaên nuoâi gia suùc quy moâ Hoä gia ñìnH 2.5.2. Ñeà phoøng gaây nöùt vôõ beå phaân huyû 2.5.3. Ñeà phoøng caùc truïc traëc trong hoaït ñoäng cuûa thieát bò - Khi xaây döïng phaûi ñaûm baûo caùc yeâu caàu xaây döïng ôû - Khoâng ñeå caùc vaät raén rôi vaøo laøm taéc caùc oáng ñaàu ñieàu 6, 7 vaø 9 cuûa “10TCN : 2001. Coâng trình khí vaøo vaø ñaàu ra. sinh hoïc côõ nhoû - Phaàn 2: Yeâu caàu veà xaây döïng” ñeå traùnh gaây saäp voøm vaø laøm thaønh beå bò nöùt vôõ. - Khoâng ñöôïc ñeå caùc ñoäc toá öùc cheá hoaït ñoäng cuûa caùc vi khuaån loït vaøo beå phaân huyû nhö thuoác saùt truøng, - Khi thieát bò hoaït ñoäng, khoâng ñöôïc ñeå cho aùp suaát xaø phoøng, boät giaët hoaëc phaân gia suùc coù uoáng hoaëc khí vöôït quaù giôùi haïn 100cm coät nöôùc. tieâm khaùng sinh hay thuoác phoøng beänh. Neáu sô yù ñeå xaûy ra tình traïng ñoù thì phaûi laáy boû toaøn boä dòch Coù moät soá chæ soá coù theå quan saùt ñeå phaùt hieän caùc phaân huyû ñi, thau röûa saïch beå phaân huyû vaø khôûi truïc traëc cuûa beå chöùa phaân, bao goàm: ñoäng laïi thieát bò. - Theå tích/khoái löôïng phaân khoâng thay ñoåi theo thôøi 2.5.4. Yeâu caàu an toaøn veà phoøng chaùy noå gian. Ñeà phoøng chaùy noå ôû boä chöùa khí - Chaán ñoäng laøm hoûng lôùp traùt. - Tuyeät ñoái khoâng ñöôïc chaâm löûa tröïc tieáp vaøo ñaàu ra - Coù hieän töôïng bò xoùi lôû töôøng hoá chöùa khi phaân ñöôïc cuûa oáng daãn khí ôû boä chöùa khí. bôm ra khoûi hoá chöùa. - Khi môû naép beå phaân huyû ñang hoaït ñoäng ñeå baûo - Coù caùc veát nöùt hoaëc suït ôû lôùp traùt. döôõng, söûa chöõa, caàn traùnh khoâng coù caùc nguoàn löûa ôû gaàn. - Coù hieän töôïng thaám, roø ræ, coù caùc loã meàm hoaëc bò suït beân ngoaøi daàm. Ñoù laø hieän töôïng cuûa söï roø ræ. - Khoâng haøn naép chöùa khí khi ñang coù khí ôû beân trong. Roø ræ laø moät söï coá ñaùng chuù yù vaø caàn phaûi ñöôïc söûa Ñeà phoøng chaùy noå ôû duïng cuï söû duïng chöõa ngay. Chaâm löûa ôû beáp vaø ñeøn phaûi tuaân theo qui ñònh ôû - Coù hieän töôïng bò roã: caùc veát roã naøy seõ laøm hoûng lôùp ñieàu 4.2.2 vaø 5.2.2 cuûa “10TCN 494 - 2002. Coâng trình traùt vaø töôøng cuûa hoá chöùa phaân. khí sinh hoïc côõ nhoû - Phaàn 3: Yeâu caàu veà phaân phoái vaø - Reã caây ñaâm xuyeân vaøo hoá chöùa phaân vaø gaây ra caùc söû duïng khí”. veát nöùt: caàn phaûi chaët boû caây vaø caùc loaïi thöïc vaät Ñeà phoøng chaùy noå ôû nôi söû duïng moïc xung quanh khu vöïc chöùa phaân. Khi troàng caây thì caàn chuù yù choïn khu vöïc sao cho reã caây khoâng theå Khi phaùt hieän thaáy khí sinh hoïc roø ræ ôû nôi söû duïng trong nhaø nhôø ngöûi thaáy muøi cuûa noù, tuyeät ñoái khoâng vöôn tôùi vaø laøm hoûng beå chöùa phaân. 38 39
nguon tai.lieu . vn