- Trang Chủ
- Nông - Lâm - Ngư
- So sánh tốc độ tăng trưởng, tỷ lệ sống, tỷ lệ chuyển đổi giới tính ( toàn đực) cá điếu hồng giữa hai phương pháp cho ăn và ngâm trong Hormone17 Methyltestosterone, tại trại giống thủy sản Bình Thạnh, tỉnh An Giang
Xem mẫu
- TRƯ NG ð I H C AN GIANG
KHOA NÔNG NGHI P- TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
LÊ TH MINH HOÀNG
SO SÁNH T C ð TĂNG TRƯ NG, T L S NG, T L CHUY N
ð I GI I TÍNH (TOÀN ð C) CÁ ðIÊU H NG GI A HAI
PHƯƠNG PHÁP CHO ĂN VÀ NGÂM TRONG HORMONE
17α- METHYLTESTOSTERONE, T I TR I GI NG
α
THU S N BÌNH TH NH, T NH ANGIANG
LU N VĂN T T NGHI P K SƯ NGÀNH PHÁT TRI N NÔNG THÔN
Tháng 6.2006
- TRƯ NG ð I H C AN GIANG
KHOA NÔNG NGHI P- TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
LÊ TH MINH HOÀNG
SO SÁNH T C ð TĂNG TRƯ NG, T L S NG, T L CHUY N
ð I GI I TÍNH (TOÀN ð C) CÁ ðIÊU H NG GI A HAI
PHƯƠNG PHÁP CHO ĂN VÀ NGÂM TRONG HORMONE
17α- METHYLTESTOSTERONE, T I TR I GI NG
α
THU S N BÌNH TH NH, T NH ANGIANG
LU N VĂN T T NGHI P K SƯ NGÀNH PHÁT TRI N NÔNG THÔN
GIÁO VIÊN HƯ NG D N
GV1: Ks Vương H c Vinh
GV2: Ks. Tr n Kim Hoàng
Tháng 6.2006
- TRƯ NG ð I H C AN GIANG
KHOA NÔNG NGHI P- TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
nh 4 x 6
TI U S CÁ NHÂN
H và tên: LÊ TH MINH HOÀNG
Sinh năm: 04/11/1983
T i: M Bình, Tp. Long Xuyên – t nh An Giang.
Con ông: LÊ VĂN PHÚC
và bà: NGUY N TH MUM.
ðã t t nghi p ph thông năm 2000, trư ng PTTH Long Xuyên.
Vào trư ng ð i H c An Giang năm 2002 h c l p ðH3PN2 khoá III thu c khoa Nông
Nghi p và Tài Nguyên Thiên Nhiên và ñã t t nghi p k sư ngành Phát Tri n Nông
Thôn năm 2006.
- TRƯ NG ð I H C AN GIANG
KHOA NÔNG NGHI P- TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
SO SÁNH T C ð TĂNG TRƯ NG, T L S NG, T L CHUY N
ð I GI I TÍNH (TOÀN ð C) CÁ ðIÊU H NG GI A HAI
PHƯƠNG PHÁP CHO ĂN VÀ NGÂM TRONG HORMONE
17α- METHYLTESTOSTERONE, T I TR I GI NG
α
TH Y S N BÌNH TH NH, T NH ANGIANG
Do sinh viên: LÊ TH MINH HOÀNG th c hi n và ñ n p.
Kính trình h i ñ ng ch m lu n văn t t nghi p xét duy t.
Long xuyên, ngày….. tháng…… năm 2006
GIÁO VIÊN HƯ NG D N
GV1: Ks Vương H c Vinh
GV2: CN. Tr n Kim Hoàng
- TRƯ NG ð I H C AN GIANG
KHOA NÔNG NGHI P- TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
H i ñ ng ch m lu n văn t t nghi p ñã ch p thu n lu n văn ñính kèm v i tên ñ tài:
SO SÁNH T C ð TĂNG TRƯ NG, T L S NG, T L CHUY N
ð I GI I TÍNH (TOÀN ð C) CÁ ðIÊU H NG GI A HAI
PHƯƠNG PHÁP CHO ĂN VÀ NGÂM TRONG HORMONE
17α- METHYLTESTOSTERONE, T I TR I GI NG
α
TH Y S N BÌNH TH NH, T NH ANGIANG
Do sinh viên: LÊ TH MINH HOÀNG
Th c hi n và b o v trư c H i ñ ng ngày:..............................................................................
Lu n văn ñã ñư c H i ñ ng ñánh giá m c: ..........................................................................
Ý ki n c a H i ñ ng: .............................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Long Xuyên, ngày…..tháng…..năm 200…
Ch T ch H i ñ ng
TRƯ NG KHOA NN-TNTN (ký & ghi h , tên)
- L IC MT
Kính dâng !
Cha, m v i lòng bi t ơn vô h n vì ngư i ñã nuôi d y, ñ ng viên giúp ñ ñ
con có th yên tâm hoàn t t lu n văn t t nghi p này.
Xin chân thành bi t ơn !
Quý th y cô Trư ng ð i H c An Giang nói chung và quý th y cô khoa Nông
Nghi p Tài Nguyên Thiên Nhiên nói riêng ñã nhi t tình d y d , truy n ñ t nh ng
ki n th c và kinh nghi m cho em trong su t th i gian h c trư ng.
Quý th y cô trong B môn Th y s n - Trư ng ð i H c An Giang ñã giúp ñ
và ñóng góp ý ki n quý báo cho em.
Th y Vương H c Vinh và cô Tr n Kim Hoàng ñã t n tình hư ng d n, giúp ñ
em trong su t quá trình th c hi n ñ tài.
Cô Nguy n Th Ng c Trinh - Giám ñ c Trung tâm nghiên c u s n xu t gi ng
th y s n An Giang, anh Ngô Vương Hi u Tính, anh Tr n Phùng Hoàng Tu n, anh
Thi u Quang Sang và các anh ch em t i Tr i gi ng th y s n Bình Th nh – Châu
Thành – An Giang ñã t n tình hư ng d n, giúp ñ và ñóng góp ý ki n trong th i gian
thí nghi m t i tr i ñ em có th hoàn thành t t lu n văn t t nghi p này.
Các b n trong và ngoài khoa Nông Nghi p Tài Nguyên Thiên Nhiên ñã ñ ng
viên, giúp ñ tôi.
i
- TÓM LƯ C
ð tài nghiên c u ñư c th c hi n t i Tr i s n xu t gi ng th y s n Bình
Th nh, An Giang (ñ a ch : xã Bình Th nh, huy n Châu Thành, t nh An Giang) thu c
Trung tâm nghiên c u s n xu t gi ng th y s n, b ng phương pháp th c nghi m
ngoài hi n trư ng t i ao A0 c a tr i.
Nghiên c u b t ñ u t giai ño n cá b t do Tr i s n xu t gi ng th y s n Bình
Th nh cung c p, nuôi trong giai và th c hi n hai bi n pháp chuy n gi i tính cho cá
ðiêu H ng ñ i v i các nghi m th c ăn (A) và ngâm (N), ti p t c nuôi ñ n 45 ngày
tu i thì b t ñ u thu th p s li u và x lý th ng kê s li u thu ñư c.
Trong quá trình nghiên c u theo ki m tra ñ nh kỳ môi trư ng nư c các ch
tiêu: DO (Oxi hòa tan trong nư c), NH3, pH, t0.
K t qu thí nghi m cho th y môi trư ng nư c ao A0 phù h p v i s sinh
trư ng và phát tri n c a cá ðiêu H ng, ñ ng th i thư ng mang tính ki m và kho ng
chênh l ch nhi t ñ gi a ngày và ñêm khá cao kho ng 6 – 80C.
T l cá ñ c nghi m th c cho ăn th c ăn có ph i tr n hormone là cao nh t,
ñ t 95,56%; k ñ n là nghi m th c ngâm, trung bình t l cá ñ c ñ t 91,11%;
nghi m th c ñ i ch ng ñ t 68,89% và k t qu th ng kê có s khác bi t có ý nghĩa
th ng kê m c tin c y 99%. T l s ng cao (>90%) và t c ñ tăng trư ng c a cá
ðiêu H ng gi a các nghi m th c khác bi t không có ý nghĩa th ng kê, trung bình
sau 45 ngày ương v i m t ñ 200con/m2 cá ñ t tr ng lư ng t 4 – 5g/con và dài t
6 – 7cm/con.
K t qu th ng kê so sánh cá ðiêu H ng và cá Rô Phi dòng Gift không có
khác bi t có ý nghĩa th ng kê v t l s ng; t l gi i tính ñ c nghi m th c ñ i
ch ng và nghi m th c ngâm; cá ðiêu H ng cho t l ñ c cao hơn cá Rô Phi dòng
gift khi s d ng bi n pháp chuy n gi i tính b ng phương pháp cho ăn th c ăn có
tr n hormone và khác bi t này có ý nghĩa th ng kê; cá Rô Phi dòng Gift có t c ñ
tăng trư ng cao hơn cá ðiêu H ng, c th : trung bình tr ng lư ng cao hơn g n 1g.
ii
- M CL C
N i dung Trang
L I C M T ...................................................................................................... i
TÓM LƯ C ....................................................................................................... ii
M C L C .......................................................................................................... iii
DANH SÁCH B NG ......................................................................................... vi
DANH SÁCH HÌNH .......................................................................................... vii
Chương 1. GI I THI U ................................................................................... 1
Chương 2. LƯ C KH O TÀI LI U ............................................................... 4
2.1. Ngu n g c và phân lo i ...................................................................... 4
2.2. Tình hình nuôi cá Rô Phi .................................................................. 6
2.3. Sơ lư c v ñ c ñi m cá Rô phi ........................................................... 7
2.3.1. Hình d ng màu s c ............................................................................. 7
2.3.2. ð c ñi m môi trư ng .......................................................................... 8
2.3.3. ð c ñi m dinh dư ng ........................................................................ 8
2.3.4. ð c ñi m sinh trư ng ........................................................................ 9
2.3.5. ð c ñi m sinh s n .............................................................................. 9
2.3.5.1. Mùa v sinh s n và tu i thành th c ................................................. 9
2.3.5.2. Phân bi t ñ c cái cá Rô phi ........................................................ 9
2.4. Cơ Ch Di Truy n T bào H c – S Xác ð nh Gi i Tính ................. 10
2.4.1. Cơ ch di truy n t bào h c ................................................................ 10
2.4.2. Mô hình s bi t hoá gi i tính .............................................................. 11
2.5. Sơ lư c v Hormone sinh d c và cách x lý ....................................... 12
2.5.1 Sơ lư c v Testosterone ....................................................................... 12
2.5.2. Công th c c u t o 17 α– Methyltestosterone ..................................... 12
2.5.3. Tác d ng c a Testosterone trong cơ th .............................................. 12
2.5.4. Phương pháp x lý .............................................................................. 12
2.6. Nh ng thành t u ñã ñ t ñư c ............................................................ 13
2.6.1. Phương pháp th công ........................................................................ 13
2.6.2. Chuy n gi i tính nhân t o ................................................................... 13
2.6.2.1. B ng phương pháp hóa sinh ............................................................ 13
iii
- 2.6.2.2. B ng phương pháp lai t o ................................................................ 15
Chương 3: V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP ................................................... 16
3.1. V t li u ................................................................................................. 16
3.1.1. Th i gian và ñ a ñi m ......................................................................... 16
3.1.2. ð i tư ng nghiên c u ......................................................................... 16
3.1.3. D ng c thí nghi m ............................................................................ 16
3.1.4. Hormone sinh d c dùng trong thí nghi m ........................................... 16
3.1.5. Hóa ch t dùng trong thí nghi m .......................................................... 16
3.1.6. Th c ăn .............................................................................................. 16
3.2. Phương pháp nghiên c u .................................................................... 16
3.2.1. Phương pháp b trí thí nghi m ............................................................ 16
3.2.1.1. B trí cá b t vào các nghi m th c .................................................... 16
3.2.1.2. Sơ ñ b trí thí nghi m .................................................................... 17
3.2.2. B trí ño các y u t môi trư ng .......................................................... 18
3.2.3. Phương pháp ph i tr n th c ăn và x lý cá b t b ng phương pháp
cho ăn .......................................................................................................... 18
3.2.3.1. Chu n b v t li u ............................................................................. 18
3.2.3.2. Cách ti n hành ................................................................................ 18
3.2.3.3. X lý cá b t b ng phương pháp cho ăn ............................................ 19
3.2.4. Phương pháp ngâm ............................................................................. 19
3.2.4.1. Chu n b v t li u ............................................................................. 19
3.2.4.2. Phương pháp ti n hành .................................................................... 20
3.2.5. Chăm sóc trong quá trình ương cá ðiêu H ng .................................... 21
3.2.5.1. ð i v i nghi m th c ñ i ch ng ........................................................ 21
3.2.5.2. ð i v i nghi m th c cho ăn ............................................................ 21
3.2.5.3. ð i v i nghi m th c ngâm ............................................................... 21
3.2.6. Phương pháp thu th p s li u khi cá 45 ngày tu i ............................... 22
3.2.6.1. T l s ng ......................................................................................... 22
3.2.6.2. T c ñ tăng trư ng ......................................................................... 22
3.2.6.3. T l chuy n gi i tính ...................................................................... 22
3.2.6.4. Phương pháp xác ñ nh t l chuy n gi i tính cá Rô phi .................... 23
3.2.7. Phương pháp x lý s li u. ................................................................ 25
iv
- Chương 4: K T QU VÀ TH O LU N .......................................................... 26
4.1. nh hư ng c a y u t môi trư ng trong quá trình th c nghi m ..... 26
4.2 T l s ng c a cá 45 ngày tu i .......................................................... 26
4.3. T c ñ tăng trư ng cá ðiêu H ng ...................................................... 28
4.3.1. ð dài thân c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ..................................... 28
4.3.2. Tr ng lư ng c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ................................... 30
4.4. T l ñ c c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ........................................ 28
4.4.1. K t qu chuy n gi i tính c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ................ 31
4.4.1.1. Trư ng h p không tính m u gian tính vào t l gi i tính ñ c............ 32
4.4.1.2. Trư ng h p tính m u gian tính vào t l gi i tính ñ c .................... 33
4.4.2. K t qu x lý th ng kê và nh n xét ..................................................... 34
4.4.2.1. Trư ngh p 1: t l gi i tính ñ c không bao g m m u gian tính ...... 34
4.4.2.2. Trư ng h p 2: t l gi i tính ñ c bao g m m u gian tính ................ 34
4.4.2.3. Nh n xét v m t th ng kê ................................................................. 34
4.5. So sánh gi a cá ðiêu H ng và Rô Phi dòng Gift ................................ 36
4.5.1. V t c ñ tăng trư ng ......................................................................... 36
4.5.1.1. V t c ñ tăng trư ng trong nghi m th c cho ăn ............................ 36
4.5.1.2. V tr ng lư ng 45 ngày tu i ......................................................... 37
4.5.1.3. V dài thân 45 ngày tu i ............................................................... 38
4.5.2. V t l s ng ...................................................................................... 40
4.5.3. V t l ñ c ........................................................................................ 41
4.5.3.1. T l cá ñ c bao g m cá gian tính ................................................... 41
4.5.3.2. T l cá ñ c không bao g m cá gian tính ......................................... 42
Chương 5. K T LU N VÀ ð NGH ............................................................... 45
5.1. K t Lu n .............................................................................................. 45
5.2. Ki n ngh .............................................................................................. 46
TÀI LI U THAM KH O .................................................................................. 47
PH CHƯƠNG .................................................................................................. 49
v
- DANH SÁCH B NG
B ng
T a b ng Trang
s
1 K t qu ño các y u t môi trư ng trong quá trình th c nghi m ............................ 26
2 S cá ðiêu H ng còn l i trong các giai ................................................................ 26
3 T l s ng c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ........................................................ 27
4 B ng Anova v t l s ng c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ............................... 28
5 Trung bình dài thân c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i .......................................... 28
6 B ng Anova v ñ dài thân c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i .............................. 29
7 Trung bình tr ng lư ng c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i .................................... 30
8 B ng Anova v tr ng lư ng c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ............................. 31
9 S cá cái, cá gian tính, cá ñ c c a cá ðiêu H ng .................................................. 31
10 K t qu t l gi i tính toàn ñ c các nghi m th c ............................................... 32
11 K t qu t l gi i tính ñ c bao g m gian tính c a các nghi m th c ...................... 33
12 B ng Anova t l chuy n gi i tính toàn ñ c c a cá ðiêu H ng............................. 34
13 B ng Anova t l gi i tính ñ c c a cá ðiêu H ng ................................................ 34
14 Tr ng lư ng c a cá qua các l n cân xác ñ nh lư ng th c ăn có hormone .............. 36
15 Tr ng lư ng trung bình c a cá ðiêu H ng và cá rô phi dòng Gift ........................ 37
16 B ng Anova v tr ng lư ng trung bình c a cá ðiêu H ng và cá rô phi dòng Gift 37
17 ð dài thân trung bình c a cá ðiêu H ng và cá rô phi dòng Gift .......................... 38
18 K t qu th ng kê v ñ dài thân trung bình c a cá ðiêu H ng và cá rô phi dòng
Gift ...................................................................................................................... 39
19 T l s ng trung bình c a cá ðiêu H ng và cá rô phi dòng Gift ........................... 40
20 B ng Anova v t l s ng trung bình c a cá ðiêu H ng và cá rô phi dòng Gift .... 41
21 T l trung bình cá ñ c c a cá ðiêu H ng và cá rô phi dòng Gift ........................ 41
22 B ng Anova v t l chuy n gi i tính trung bình c a cá ðiêu H ng và cá rô phi
dòngGift ............................................................................................................... 42
23 T l chuy n gi i tính trung bình không bao g m c cá gian tính c a cá ðiêu H ng
và cá rô phi dòng Gift .......................................................................................... 42
24 B ng Anova v trung bình t l ñ c không bao g m c cá gian tính c a cá ðiêu
H ng và cá rô phi dòng Gift.................................................................................. 42
vi
- DANH SÁCH HÌNH
Hình
T a hình Trang
s
1 S n lư ng cá rô phi trên th gi i qua các năm ..................................................... 6
2 S n lư ng cá rô phi theo các nư c và lãnh th nuôi ............................................. 6
3 Cá ðiêu H ng ...................................................................................................... 8
4 Phân bi t ñ c cái cá Rô Phi .................................................................................. 10
5 S hình thành gi i tính ñ ng có vú ................................................................... 11
6 Các giai b trí thí nghi m ..................................................................................... 17
7 Công nhân c a Tr i gi ng th y s n Bình Th nh ñang ph i tr n th c ăn v i
hormone ............................................................................................................... 18
8 Cân cá ñ xác ñ nh lư ng th c ăn có tr n hormone ............................................... 19
9 X lý ngâm cá ðiêu H ng trong hormone ............................................................ 20
10 Cho cá ăn và quan sát s c ăn c a cá trong giai trong quá trình cho ăn .................. 21
11 ðo ñ dài thân c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ................................................. 22
12 Cân tr ng lư ng c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ............................................... 22
13 M l y tuy n sinh d c c a cá ðiêu H ng ............................................................. 23
14 Quan sát tuy n sinh d c c a cá ðiêu H ng dư i kính hi n vi ............................... 23
15 M u tuy n sinh d c ñ c c a cá Rô Phi dư i kính hi n vi ..................................... 24
16 M u tuy n sinh d c cái c a cá Rô Phi dư i kính hi n vi ...................................... 24
17 M u tuy n sinh d c c a cá Rô Phi gian tính dư i kính hi n vi ............................. 24
18 T l s ng trung bình c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ........................................ 24
19 ð dài thân c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ...................................................... 26
20 ð dài thân trung bình c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ...................................... 26
21 Tr ng lư ng c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i ..................................................... 27
22 Tr ng lư ng trung bình c a cá ðiêu H ng 45 ngày tu i .................................... 27
23 T l gi i tính c a cá ðiêu h ng trong nghi m th c A ......................................... 29
24 T l gi i tính c a cá ðiêu h ng trong nghi m th c N ......................................... 29
25 T l gi i tính c a cá ðiêu h ng trong nghi m th c ðC ....................................... 29
26 So sánh tr ng lư ng c a cá ðiêu H ng và cá Rô Phi dòng Gift nghi m .
th ccho ăn ............................................................................................................ 33
27 So sánh tr ng lư ng trung bình c a cá ðiêu H ng và cá Rô Phi dòng Gift ........... 34
vii
- 28 So sánh dài thân trung bình c a cá ðiêu H ng và cá Rô Phi dòng Gift.................. 35
29 So sánh t l sông c a cá ðiêu H ng và cá Rô Phi dòng Gift ............................... 37
viii
- Chương 1. GI I THI U
1.1 ð t v n ñ
Cá Rô Phi Oreochromis niloticus ñư c du nh p và nuôi r ng rãi nhi u
nư c trên th gi i do d nuôi, có kh năng thích ng t t v i nhi u môi trư ng
nuôi khác nhau. Tuy nhiên, cũng có nh ng h n ch trong vi c nuôi cá là thành
th c s m, d ñ , ñ nhi u l n trong năm d n ñ n khó ki m soát m t ñ cá nuôi
trong ao và t l phân hóa ñàn cá cao gây nhi u khó khăn trong khâu chăm sóc,
thu ho ch và áp d ng các bi n pháp nuôi thâm canh. Vì v y, ñ nâng cao năng
su t và hi u qu kinh t cho ngư i nuôi cá Rô Phi, vi c ch ñ ng t o qu n ñàn cá
Rô Phi ñơn tính ñ c ñư c các nhà nghiên c u cá quan tâm. Trong ñó Vi t Nam
ñã ñ t ñư c nh ng thành t u r t quan tr ng.
Nh m nâng cao s c c nh tranh và ña d ng hóa m t hàng th y s n xu t
kh u, B Th y S n ñã ñưa ra chi n lư c phát tri n s n xu t th y s n xu t kh u
trong ñó cá Rô Phi là m t m t hàng ñáng quan tâm do ñ c tính d nuôi và th
trư ng tiêu th lo i cá này ngày càng m r ng. C th : theo Th i Báo Kinh T
Vi t Nam (2005) B Th y S n Vi t Nam xác ñ nh cá Rô Phi s là m t trong
nh ng m t hàng xu t kh u ch l c c a ngành th y s n, s ñưa 13.000 – 15.000
ha (tương ñương 3% di n tích nư c ng t khu v c Tây Nam B ) vào nuôi cá Rô
Phi ñ ñ t 120.000 – 150.000 t n, trong ñó 2/3 dành cho xu t kh u. D ki n ñ n
năm 2010, Vi t Nam có th xu t kh u ñư c 200.000 t n cá Rô Phi, kho ng 50%
dành cho xu t kh u. Trong ñó cá ðiêu H ng hay Rô Phi ñ Oreochromis sp. Là
m t dòng trong gi ng Oreochromis ñư c r t nhi u ngư i tiêu dùng ưa thích do
có màu s c ñ h ng ñ p, th t thơm ngon. ð ng th i ñây cũng là m t ñ i tư ng
ñư c nhi u ngư i nuôi ñ ng thu s n ch n l a do có giá tr kinh t cao, giá c th
trư ng tương ñ i n ñ nh và có ti m năng xu t kh u l n.
Cá ðiêu H ng không ch góp ph n thay ñ i cơ c u trong nuôi tr ng th y
s n, vùng nông thôn nó góp ph n xóa ñói gi m nghèo, t o công ăn vi c làm,
tăng thu nh p, c i thi n ch t lư ng b a ăn. Cùng v i xu hư ng tăng t tr ng
protein ñ ng v t trong b a ăn, là nh ng lo ng i v các s n ph m có ngu n g c t
gia súc – gia c m. ð c bi t sau d ch cúm gia c m và l m m long m ng gia súc
1
- ñã làm ñiêu ñ ng ngành chăn nuôi thì xu hư ng ñ n v i s n ph m th y s n c a
ngư i tiêu dùng tăng.
Cá ðiêu H ng xu t kh u c n kích c l n khi thu ho ch, kho ng 0,6 –
1kg/con. Do ñó gi ng nuôi ph i là cá ñơn tính toàn ñ c có ch t lư ng, có t l
ñ c trong qu n ñàn cao. Trư c nhu c u con gi ng ðiêu H ng kho m nh, d
nuôi, có t c ñ sinh trư ng nhanh, các nhà khoa h c ñã nghiên c u s n xu t
gi ng cá ðiêu H ng toàn ñ c b ng nhi u phương pháp, trong ñó phương pháp x
lý hormone 17α-Methyltestosterone (MT) ñ chuy n gi i tính cá ðiêu H ng là
m t phương pháp ñư c các nhà nghiên c u và s n xu t s d ng r ng rãi.
Vì v y thông qua ñ tài “so sánh t c ñ tăng trư ng, t l s ng, t l
chuy n ñ i gi i tính (toàn ñ c) cá ðiêu H ng gi a hai phương pháp cho ăn và
ngâm trong hormon 17α- methyltestosterone (MT), t i tr i gi ng thu s n Bình
Th nh, t nh An Giang.” ð tìm hi u thêm v vi c chuy n ñ i gi i tính cho ñ i
tư ng trên, t ñó có th phát huy ti m năng phát tri n cho ngh nuôi cá trong
tương lai.
1.2. M c ñích ñ tài
Th nghi m, so sánh t c ñ tăng trư ng, t l s ng và t l chuy n gi i tính
(toàn ñ c) trên cá ðiêu H ng qua hai phương pháp cho ăn th c ăn có tr n 17 α-
MT và ngâm v i hormone 17α- MT.
So sánh gi a hai ñ i tư ng cá ðiêu H ng và cá Rô Phi dòng Gift v ñ
tăng trư ng, t l s ng và t l chuy n gi i tính (toàn ñ c) gi a hai phương pháp
cho ăn th c ăn có tr n 17 α- MT và ngâm v i hormone 17α- MT. (do ñ tài “so
sánh t c ñ tăng trư ng, t l s ng, t l chuy n ñ i gi i tính (toàn ñ c) cá Rô
Phi dòng Gift gi a hai phương pháp cho ăn và ngâm trong hormon 17α-
methyltestosterone (MT) t i tr i gi ng thu s n Bình Th nh, t nh An Giang.”
ñư c sinh viên Võ La Mai Phương ti n hành cùng nơi, cùng lúc).
ð xu t k thu t s n xu t gi ng cá Rô Phi ñơn tính ñ c ph c v cho nuôi
thương ph m.
1.3. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n
Trên cơ s th c nghi m ương cá ðiêu H ng t giai ño n cá b t (v a h t
noãn hoàng) ñ n 45 ngày tu i, qua phân tích th ng kê sinh h c ñ so sánh t c ñ
2
- tăng trư ng, t l s ng và t l chuy n gi i tính (toàn ñ c) trên cá ðiêu H ng qua
hai phương pháp cho ăn th c ăn có tr n 17 α- MT và ngâm v i hormone 17α-
MT nh m ñưa ra ñ ngh thích h p cho vi c s n xu t con gi ng ðiêu H ng có t
l ñ c cao, t l s ng cao và t c ñ tăng trư ng nhanh.
1.4. Gi i thi u khái quát v Tr i gi ng th y s n Bình Th nh
Trung Tâm Nghiên C u S n Xu t Gi ng Th y S n An Giang là ñơn v
tr c thu c S Nông Nghi p & Phát Tri n Nông Thôn An Giang, ñư c thành l p
năm 1999. G m có 3 tr i s n xu t gi ng tr c thu c: Tr i M Th nh, Tr i Bình
Th nh và Tr i Tân Hòa.
Năm 2000, ñư c s ch p nh n c a UBND t nh An Giang v vi c “ thành
l p Tr i th c nghi m tôm gi ng xã Bình Th nh” v i di n tích 8,92 ha nh m góp
ph n tích c c vào chương trình phát tri n nông nghi p nông thôn ñ ng B ng
Sông C u Long nói chung và An Giang nói riêng.
Tr i th c nghi m tôm gi ng xã Bình Th nh n m trên c n Bà Hòa (gi a
sông H u) là khu v c ñ t ñang b i, xã Bình Th nh, huy n Châu Thành, t nh An
Giang v i: ðông và Tây giáp ñ t ru ng, Nam giáp sông H u, B c giáp kênh
thông ra sông H u. Sau ñ i tên thành Tr i gi ng th y s n Bình Th nh.
V i ñi u ki n t nhiên: khí h u nhi t ñ i gió mùa, nóng m quanh năm,
nhi t ñ trung bình tháng nóng nh t (tháng 4) là 37,20C và th p nh t (tháng 1) là
14,80C thích h p cho s phát tri n th y sinh v t nhi t ñ i; nư c ng t quanh năm
không b nhi m phèn, ñ pH bi n ñ ng t 7-8.
Hi n t i ñ i tư ng s n xu t chính: cá Rô Phi dòng Gift và ðiêu H ng ñơn
tính toàn ñ c, cá Tra gi ng, ch gi ng Thái Lan, Tôm Càng Xanh.
3
- Chương 2. LƯ C KH O TÀI LI U
2.1. Ngu n g c và phân lo i
Cá Rô Phi có ngu n g c t Châu Phi. Cá Rô Phi cũng là loài cá ñư c con
ngư i ñưa vào nuôi ñ u tiên vào năm 1924 và sau ñó ñư c nuôi r ng rãi nhi u
nư c trên th gi i vào nh ng năm 1940-1950, nh t là nh ng nư c nhi t ñ i và
c n nhi t ñ i (Tr n Văn V , 2005).
V m t phân lo i, chúng ñư c x p trong h Cichlidae, b cá Vư c
(Perciformes) (Tr n Văn V , 2005).
Cho ñ n năm 1968 t t c các loài cá Rô Phi có m t ch m ñen cu i vây
lưng (ch m Tilapia) ñ u ñư c x p chung vào m t gi ng Tilapia và ñ n năm
1973, Trewavas ñ ngh tách thành hai gi ng m i. Gi ng Tilapia bao g m nhóm
cá Rô Phi ăn th c v t b c cao, ñ ñáy, lư c mang thưa và gi ng th hai bao
g m nh ng loài Rô Phi ăn phiêu sinh th c v t, p tr ng và con trong mi ng ñư c
g i là Sarotherodon. ð i di n cho gi ng này là Rô Phi v n và Rô Phi ñen. Tuy
nhiên d a theo cơ s di truy n và t p tính sinh s n thì hi n nay có ba gi ng Rô
Phi ñó là Tilapia, gi ng Sarotherodon và gi ng Oreochromis (Dương Nh t Long,
không ngày tháng).
Theo Nguy n Tư ng Anh (2002) Rô Phi ñ , l n ñ u tiên ñư c phân l p
ðài Loan trong nh ng năm 70 c a th k trư c, t th h lai gi a con màu ñ
Oreochromis mossambicus v i con màu hoang d i c a Rô Phi t sông Nil
O. niloticus. Ngoài màu ñ ñư c ưa chu ng, ðiêu H ng còn có m t ñ c ñi m
khác là phía trong thành b ng không có màu ñen như Rô Phi thu n ch ng ðài
Loan, nên giá c a nó cao hơn các dòng Rô Phi khác, do ñó ñang ñư c nuôi r ng
rãi. Ngư i ta cũng ñã tìm cách s n xu t cá ðiêu H ng M , Philippines, Hy L p,
n ð , Jamica…
Có nhi u dòng Rô Phi ñ . Ngoài dòng ðài Loan như ñã nói, còn có nh ng
dòng khác như Rô Phi ñ Florida (O. urolepis hornorum x O. mossabius). T l
cá ñ c trong th h F c a dòng Florida này có th nuôi chung nư c bi n (ch u
ñ ng ñư c ñ măn ñ n 37‰). Cá nuôi ñ m n càng cao ít hi u chi n, ít b
thương tích, có t l s ng cao và tăng trư ng nhanh hơn so v i cá ñư c nuôi ñ
m n th p. M t dòng Rô Phi ñ khác t M là con lai c a O. aureus x O. nilotius.
4
- Rô Phi ñ dòng t Philippines có ngu n g c t Singapore, khi ph i nh ng cá th
cùng màu ñ c a dòng này có th ñư c t l màu trong th h con là 3 ñ / 1 màu
hoang d i. Vương qu c Anh có dòng Stirling Red Niloticus… Trung Qu c
loài cá này ñư c g i là H ngtiao, theo ti ng Hán – Vi t thì h ngtiao là ðiêu
H ng, còn ðài Loan ñư c g i là Fusoyu (fortune fish) cá ñem l i s may m n,
Vi t Nam nó có tên thương ph m là cá ðiêu H ng. (Nguy n Tư ng Anh, 2002)
Theo Nguy n Tư ng Anh (2002) cho bi t ðiêu H ng – Rô Phi ñ không
ph i là m t loài mà ch là nh ng dòng trong gi ng Oreochromis. Ch có th g i
tên gi ng c a nh ng con cá này là Oreochromis vì chúng là nh ng con lai gi a
các loài trong gi ng này. Rô Phi ñ thư ng có cha là d ng ñ t bi n (mutant) l n
màu ñ c a loài O. mossambicus. Còn m thì cũng cùng gi ng y nhưng có th
thu c nh ng loài khác. T t c chúng có cái tên ti ng Anh là Red Tilapia – Rô Phi
ñ .
S di truy n v màu s c c a các dòng ðiêu H ng hoàn toàn không ñơn
gi n. ðiêu H ng dòng ðài Loan không ph i là dòng thu n, khi ph i hàng lo t
ðiêu H ng ðài Loan v i nhau, ngư i ta th y cá con phân ly thành các ki u màu
hoang d i (wild type) cơ b n là màu s m, ñ , h ng – tr ng (pinkish - white).
Nh ng Rô Phi v i hai màu k sau r t khó phân bi t nên thư ng ñư c g i chung
là có màu ñ . Trong m t s trư ng h p (ñ i v i Rô Phi ñ dòng ðài Loan và
Philippines) khi ph i ñ x ñ ñư c 3 ñ /1 màu ki u hoang d i. Ngư i ta có th
nghĩ ngay r ng trư ng h p này ch có 1 c p allen màu và di truy n theo lu t
Mendel: ñ – tr i, ki u hoang d i – l n. Tuy nhiên, ta có th suy lu n ti p r ng
n u có t l Mendel 3 ñ / 1 ki u hoang d i thì trong s 3 ki u hình ñ y ph i có
ki u gen ñ ng h p t tr i ñ khi ph i nh ng cá th này v i nhau không còn s
phân ly v màu s c n a. Ngư i ta ñã nghiên c u di truy n t bào s c t c a Rô
Phi ñ dư i kính hi n vi ñi n t , Có 3 nhóm t bào s c t là t bào s c t ñen, t
bào s c t màu cam và t bào s c t ñ (melanophore, xanthophore &
iridophone). Màu s c các cá th ph thu c vào s t ng h p và t l các nhóm t
bào này. Rô Phi bình thư ng mang màu ki u hoang d i có c ba nhóm t bào
này. hai dòng Rô Phi ñ ñư c kh o sát thì có các melanophore mang t bào
màu vàng và nâu (yellow & maroon colors). Riêng dòng Rô Phi ñ thu c loài
5
- O. mossambicus (ñ t bi n l n) thì hoàn toàn không có melanophore màu ñen
trong khi dòng Rô Phi ñ Philippines thì chúng xu t hi n như nh ng ñ m ñen
trong th i gian phát tri n h u phôi (Nguy n Tư ng Anh, 2002)
2.2. Tình hình nuôi cá Rô Phi
S n lư ng cá rô phi nuôi không ng ng tăng lên và ngày càng ñóng vai trò
quan tr ng trong vi c c i thi n ngu n cung c p dinh dư ng cho ngư i nghèo,
ngh nuôi cá rô phi cũng ñư c cho là m t sinh k t t nh t cho nông dân thoát
kh i ñói nghèo. Trong tương lai, cá rô phi s là s n ph m thay th cho các loài cá
th t tr ng ñang ngày càng c n ki t. S n lư ng cá rô phi ñã tăng lên hơn 4 l n t
năm 1990 ñ n 2003. S n lư ng cá rô phi c a th gi i là 1.650.000 t n trong năm
2003). Hi n nay, Trung Qu c là qu c gia có s n lư ng cá rô phi ñ ng ñ u th
gi i (710.000 t n) (Nguy n H u Khánh, 2005).
Hình 1: S n lư ng cá rô phi trên th gi i qua các năm (Ghi chú: Giá tr s n
lư ng cá rô phi năm 2004 là ư c tính) (trích b i Nguy n H u Khánh, 2005)
Hình 2: S n lư ng cá rô phi theo các nư c và lãnh th nuôi (Fitzsimmons, K. và
Gonzalez, P. (2005) trích b i Nguy n H u Khánh, 2005)
6
- Cá Rô Phi ñã tr thành m t hàng thu s n chính v i s n lư ng h ng năm
vào kho ng 1,5 tri u t n trên toàn th gi i. Trong ñó s n lư ng cá Rô Phi c a
Trung Qu c và Ðông Nam Á là l n nh t. Ð c bi t, Vi t Nam, Malaysia và
Nam Á s n xu t ñang ñư c m r ng. Ư c tính ñ n cu i th p k này, s n lư ng
cá Rô Phi c a toàn c u s tăng g p ñôi. Trong khi th trư ng n i ñ a nh ng
nư c s n xu t lo i cá này ñã n ñ nh thì th trư ng xu t kh u v n còn kh năng
phát tri n. Trong ñó, nhu c u v cá Rô Phi gi ng Bănglañét, Vi t Nam và
Trung Qu c r t l n ñ n n i nông dân và nh ng ngư i bán buôn ph i nh p kh u
gi ng cá Rô Phi t các nư c khác như Thái Lan và Philippin. Nhu c u này
thư ng ch theo chu kỳ và tăng cao khi vào v nuôi (Asian Aquaculture
Magazine, 2003).
ðiêu H ng là gi ng cá ñư c lai t o ðài Loan vào nh ng năm 1968 c a
th k trư c. Năm 1992 m t công ty ðài Loan ñã ñưa vào nuôi th nghi m
Bình Dương. ðây là loài cá ñư c ngư i nuôi ưa thích và nuôi m t s ña
phương cho k t qu t t, các t nh có s n lư ng cá ðiêu H ng l n là thành ph H
Chí Minh, Ti n Giang, An Giang, ð ng Nai, Tây Ninh, ð ng Tháp. Th trư ng
tiêu th cá ðiêu H ng l n nh t là thành ph H Chí Minh v i m c tiêu th bình
quân 20 t n/ngày. Vùng nuôi cá ðiêu H ng thư ng t p trung. Năm 2002 ñã có
100 l ng nuôi ðiêu H ng trên các kênh d n nư c t h D u Ti n t nh Tây Ninh,
có s n lư ng kho ng 150 t n/năm. Có kho ng 1.100 l ng nuôi cá trên sông ð ng
Nai (khu v c phư ng Tân Mai – Biên Hòa) nuôi cá ðiêu H ng là chính (60%)
ghép v i cá chép (trích d n b i Nguy n Thanh Nhân, 2004).
2.3. Sơ lư c v ñ c ñi m cá Rô phi
2.3.1. Hình d ng màu s c
Rô phi ñ hay còn g i là cá ðiêu H ng có hình dáng bên ngoài không
khác cá loài khác ch có khác bi t duy nh t là v y trên thân có màu vàng ñ m,
ho c vàng nh t ho c màu ñ h ng, cũng có th g p nh ng cá th có màu vàng,
màu h ng xen l n nh ng ñám v y màu ñen nh t (Dương Nh t Long, không ngày
tháng).
7
nguon tai.lieu . vn
