Xem mẫu
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học
Phần I: PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Âm nhạc là một món ăn tinh thần không thể thiếu được trong cuộc sống của
chúng ta, đặc biệt là sau mỗi giờ học tập và làm việc căng thẳng, người ta lại tìm đến
Âm nhạc để xua tan đi những căng thăng, lo toan trong cuộc sống. Đặc biệt trong các
trường phổ thông hiện nay, môn Âm nhạc đang có một vị trí đáng kể với tư cách là
một môn học độc lập. Nhất là lứa tuổi tiểu học, đây là giai đoạn mà trí não của trẻ
phát triển mạnh nhất. Bởi vậy, trong các trường Tiểu học, vai trò của giáo dục âm
nhạc trong việc xây dựng và phát triển nhân cách cho học sinh là hết sức quan trọng.
Kết hợp giáo dục và âm nhạc sẽ khơi dậy trong trẻ thơ bao niềm đam mê, tình yêu
quê hương đất nước, tình cảm gia đình, thầy cô, bè bạn .…
Một trong những con đường giáo dục thẩm mỹ nhanh và hiệu quả nhất là giáo
dục thông qua các môn học nghệ thuật. Trong những năm gần đây nắm bắt được tình
hình thực tế những đòi hỏi của sự phát triển xã hội, Bộ giáo dục và đào tạo đã điều
chỉnh bộ môn giáo dục nghệ thuật trong nhà trường và coi đây là môn học bắt buộc.
Âm nhạc trong trường phổ thông tuy không đào tạo các em thành ca sỹ, nhạc sỹ,
nhưng thông qua môn học này hình thành cho các em những kiến thức ban đầu, hình
thành các kĩ năng, kĩ xảo, đặc biệt giúp các em có một thế giới tinh thần thoải mái
hơn, phong phú hơn, giúp các em phát triển toàn diện hơn về mọi mặt văn, thể, mỹ…
tạo cơ sở giúp các em học tốt các môn học khác.
Đổi mới phương pháp giáo dục nhằm tích cực hoá quá trình học tập của học
sinh; để thực hiện được điều này, ngoài sự nghiên cứu về phương pháp truyền giảng,
phương pháp tổ chức lớp học thì giáo viên còn phải nghiên cứu sử dụng các thiết bị
công nghệ thông tin, các phần mềm hỗ trợ dạy học để ứng dụng. Công nghệ thông tin
trong trường học được đẩy mạnh ứng dụng trong nhiều năm qua đã từng bước nâng
cao chất lượng dạy học, tích cực thực hiện đổi mới phương pháp giáo dục.
Trong những năm gần đây, sự bùng nổ việc ứng dụng công nghệ thông tin trên
toàn cầu trong mọi phương diện đã trở nên rất phổ biến và không thể thiếu trên mọi
lĩnh vực công việc.
Ở Việt Nam nói chung và trong ngành giáo dục nói riêng việc sử dụng công
nghệ thông tin đã trở nên phổ cập và mang tính thường nhật. Với việc giáo dục bộ
môn Âm nhạc trong nhà trường phổ thông cũng vậy, trong mỗi tiết học Âm nhạc giờ
đây để thoát khỏi cách dạy chay hoặc có chăng là với vài thứ đồ dùng lạc hậu, tính
trực quan và thẩm mĩ thấp, người giáo viên có thể khai thác và sử dụng công nghệ
thông tin như một công cụ hữu ích để việc giảng dạy Âm nhạc trở nên hấp dẫn và
mang tính chuyên nghiệp hơn. Mọi thông tin, tài liệu hỗ trợ cho công việc giảng dạy
Âm nhạc có thể khai thác được trên mạng Internet, các bài dạy đều có thể thiết kế trên
máy tính...để trong giờ dạy người giáo viên sẽ không còn phải đưa những giáo cụ cũ
mòn hay những bức tranh minh họa tĩnh lặng với tính minh họa không cao, hay
những bản nhạc với chất lượng thu thanh kém cho học sinh nghe...
Vì vậy nhằm phát huy tính tích cực của công nghệ thông tin trong việc giảng
dạy môn Âm nhạc, đặc biệt là trong các tiết học Âm nhạc thưởng thức như: Giới thiệu
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học
nhạc sĩ nổi tiếng thế giới; Nghe nhạc; Giới thiệu nhạc cụ dân tộc; Giới thiệu nhạc cụ
nước ngoài; Tập đọc nhạc... người giáo viên có thể thiết kế bài giảng với các phần
mềm hỗ trợ trên máy tính như: PowerPoint (Phần mềm thiết kế các dạng trình chiếu),
Violet 1.5, Encore 4.5 (Phần mềm chép và soạn nhạc), Internet (Mạng toàn cầu khai
thác tất cả các thông tin cần có)...
Qua việc giảng dạy môn Âm nhạc nhiều năm, thực tế đã chứng minh là chất
lượng các giờ học Âm nhạc có sử dụng công nghệ thông tin đều đem lại hiệu quả rất
cao. Sự hứng thú trong học tập của học sinh thể hiện rất rõ nét, người giáo viên có
nhiều cơ hội để nâng cao và mở rộng lượng kiến thức cần cung cấp cho học sinh...Các
dẫn chứng, minh họa chính xác và hiệu quả hơn, cuối tiết học bên cạnh việc dạy và
học môn Âm nhạc thì một việc quan trọng hơn đó là học sinh cũng đã một phần nào
được giáo dục về thẩm mỹ, thái độ cảm thụ và thưởng thức âm nhạc. Đó là lí do tôi
chọn chuyên đề: “Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn Âm nhạc ở trường Tiểu
học ”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài :
- Căn cứ vào cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của việc giảng dạy bộ môn âm
nhạc có ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường .
- Đề ra một số biện pháp về áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy bộ môn
âm nhạc.
- Tạo được sự say mê hứng thú học tập trong bộ môn Âm nhạc.
- Bổ sung và hoàn thiện kiến thức cho bản thân.
3. Đối tượng nghiên cứu :
- Học sinh Tiểu học (Khối 3,4,5) Trường TH Lê Lợi – KrôngAna – Đắk Lắk .
4.Phạm vi nghiên cứu :
- Phân môn dạy hát,phân môn dạy tập đọc nhạc,phân môn dạy âm nhạc thường
thức.
- Học sinh Tiểu học (khối 3,4,5)
5. Phương pháp nghiên cứu :
- Theo dõi và kiểm tra việc tiếp thu bài của học sinh ở trên lớp.
- Dự giờ các bạn đồng nghiệp ở một số trường tiểu học.
- Đối chiếu với các tiết học chưa sử dụng cụng nghệ thông tin.
Phần II : PHẦN NỘI DUNG
1.Cơ sở lý luận:
* Tri giác:
- Tri giác trẻ em lứa tuổi học sinh Tiểu học thường gắn với hoạt động cụ thể
như: cầm, nắm, sờ, mó,… "Trăm nghe không bằng một thấy, trăm thấy không bằng
một làm". Vì thế trực quan sinh động giúp các em có tri giác tốt hơn.
* Trí nhớ:
- Trí nhớ của học sinh Tiểu học là trí nhớ trực quan tưởng tượng, sở dĩ học sinh
nhớ được kiến thức bài học đều đến với các em từ 5 giác quan: Thị giác (nhìn); Xúc
giác (sờ, mó); Vị giác (nếm); Khứu giác (ngửi); Thính giác (nghe). Do đó những hình
ảnh và âm thanh trực quan sinh động sẽ giúp các em ghi nhớ bài học nhanh nhất và
lâu nhất.
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học
Tóm lại: Quá trình nhận thức của học sinh tiểu học rất cần đến những phương
tiện trực quan sinh động, chính vì những đặc điểm đó mà sử dụng đồ dùng dạy học
thông qua công nghệ thông tin đối với học sinh tiểu học là rất thích hợp và cần thiết.
2. Thực trạng:
* Đặc điểm, tình hình chung của trường Tiểu học Lê Lợi:
Trường Tiểu học Lê Lợi đóng trên địa bàn xã Eana, huyện KrôngAna Tỉnh Đắk Lắk
Tổng số CBVC : 26 ; CBQL: 2 ; Tổng phụ trách Đội : 1; GV19 : .
-Tổng số học sinh : 238 em; Nữ : 137 em ; DT: 184
-Tổng số lớp : 10,trong đó số học sinh đồng bào dân tộc Ê- đê chiếm 2/3
* Một số thuận lợi và khó khăn khi thực hiện việc ứng dụng công nghệ thông
tin vào giảng dạy bộ môn âm nhạc ở trường tiểu học Lê Lợi:
a/Thuận lợi – Khó khăn
Thuận lợi:
* Nhà trường:
- Với phương châm đi trước đón đầu trong phương hướng, nhiệm vụ giáo dục,
trường TH Lê Lợi đã sớm triển khai việc ứng dụng công nghệ thông tin vào đổi mới
phương pháp dạy học và coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường và là tiêu
chí đánh giá mỗi giáo viên.
- Được sự ủng hộ của các cấp, ban ngành cũng như BGH Nhà trường trong
những năm học vừa qua .Do vậy mà cơ sở hạ tầng cùng các trang thiết bị hiện đại hỗ
trợ cho việc giảng dạy ngày càng đầy đủ,đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn giảng
dạy.
* Giáo viên:
- Được tham gia các lớp tập huấn sử dụng công nghệ thông tin .
- Khá thành thạo khi sử dụng các phần mềm tin học.
- Nhiệt tình, sáng tạo, có ý thức đổi mới phương pháp dạy học.
* Học sinh:
- Được học tin học từ khối lớp 3, 4, 5.
- Học sinh thường rất say mê và hứng thú học tập môn âm nhạc, đặc biệt là
những tiết học có sử dụng công nghệ thông tin.
- Đa số HS có tinh thần học tập tốt, chăm ngoan, lễ phép với mọi người.
Khó khăn:
- Việc xây dựng và thiết kế một bài giảng có sử dụng công nghệ thông tin đòi
hỏi người giáo viên phải đầu tư nhiều hơn về thời gian và các điều kiện phục vụ tiết
dạy, trước giờ dạy phải chuẩn bị lâu hơn về mọi điều kiện để tiến trình tiết học diễn ra
theo dự kiến về mặt thời gian, nội dung kiến thức.
- Giờ học còn bị chi phối và phụ thuộc vào các điều kiện như: Phòng học,
nguồn điện, các đồ dùng dạy học cần thiết khác.
b/Thành công – Hạn chế :
- Qua thực tiễn thực hiện việc “ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy môn Âm
nhạc trong trường tiểu học”tôi thấy bước đầu đã có sự thành công như :
- Khơi dậy được lòng say mê hứng thú học tập trong các em.
- Chất lượng học tập bộ môn của các em ngày càng được cải thiện rõ rệt.
- Số lượng học sinh tham gia vào các câu lạc bộ năng khiếu của trường ngày
càng nhiều.
- Đạt kết quả cao trong các cuộc thi do múa hát do ngành phát động.
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học
c/Mặt mạnh,mặt yếu :
- Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo luôn tạo điều kiện để giáo viên được
tham gia vào các buổi sinh hoạt chuyên môn, tham gia vào các lớp tập huấn về sử
dụng công nghệ thông tin.
d/Nguyên nhân :
- Thực tiễn giảng dạy ,nhờ ứng dụng công nghệ thông tin làm cho các tiết dạy
sinh động .Tạo được sự say mê hứng thú học tập cho các em, khơi dậy cho các em
lòng ham mê ,yêu thích bộ môn hơn.
- Tuy nhiên để có một tiết dạy đạt hiệu quả cao, đòi hỏi giáo viên phải tốn
nhiều thời gian ,công sức cho việc soạn giảng.Do vậy mỗi Thầy (cô) giáo phải thực sự
tâm huyết với nghề.
3.Giải pháp, biện pháp
a. Mục tiêu của giải pháp,biện pháp:
- Vạch ra được phương pháp học tối ưu nhất.
- Nâng cao chất lượng dạy và học nói chung, chất lượng dạy học bộ môn Âm nhạc nói riêng.
- Là động lực thúc đẩy phong trào thi đua học tập ở học sinh.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho những học sinh có năng khiếu,có niềm đam mê,có sáng tạo
trong học tập bộ môn.
- Lựa chọn được đội tuyển học sinh có năng khiếu để tham gia tốt các cuộc thi do ngành giáo
dục tổ chức và giúp các em có định hướng tốt trong học tập.
b.Nội dung và cách thực hiện các giải pháp :
Một số phần mềm hữu ích để ứng dụng vào việc thiết kế bài giảng môn âm nhạc
Dựa vào các tính năng sẵn có trên máy tính giáo viên có thể thiết kế được nhiều
dạng bài để phục vụ việc giảng dạy môn Âm nhạc trong nhà trường phổ thông như:
* Dạy hát:
Sử dụng phần mềm PowerPoint và Encore 4.5 để thiết kế dạng bài dạy hát (Bao
gồm cả nhạc và lời). Có thể chèn những hình ảnh tĩnh hoặc động phù hợp với nội
dung bài hát như là một giáo cụ trực quan sinh động với tính thẩm mỹ rất cao.
* Dạy tập đọc nhạc:
Sử dụng phần mềm Encore 4.5, Final 2.0… để chép lại các tiến trình như:
Luyện tập tiết tấu, luyện tập cao độ, bài tập đọc nhạc, lời ca… rồi trình chiếu trên
phần mềm PowerPoint theo ý đồ của giáo viên.
* Dạy bài giới thiệu nhạc cụ:
Sử dụng mạng Internet khai thác hình ảnh, lịch sử ra đời, tính năng, cách sử
dụng… của các nhạc cụ dân tộc Việt Nam cũng như các nhạc cụ nước ngoài với âm
thanh thực minh họa.
* Dạy kể chuyện âm nhạc, giới thiệu nhạc sĩ, nghe nhạc…
Sử dụng mạng Internet để khai thác chân dung một số nhạc sĩ nổi tiếng trên thế
giới như: Mozart, Beethoven, Chopin, Tschaikowski...và các tác phẩm Âm nhạc nổi
tiếng của các nhạc sĩ này được thu thanh với chất lượng cao nhằm minh họa bằng âm
thanh chuẩn của các tác phẩm này.
c. Biện pháp cụ thể và kết quả khảo nghiệm,giá trị khoa học của vấn đề nghiên
cứu
1. Phân môn dạy hát:
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học
Thông thường trong một tiết học dạy hát người giáo viên thường sử dụng tranh
ảnh để minh họa cho nội dung và phần nhạc và lời của bài hát được photo to ra , tô
màu rồi treo lên bảng, cách làm này đến nay đã trở nên nhàm chán đối với học sinh.
Thực tế với cách giới thiệu bài vẫn là tranh ảnh minh họa nhưng chất lượng những
bức ảnh rất cao có thể là ảnh động thì tác dụng của nó đã vượt trội so với cách làm cũ.
Ví dụ:
Giới thiệu học hát bài: “Những bông hoa những bài ca”. Nhạc và lời: Hoàng
Long ( Âm nhạc lớp 5 –Tiết 9 - trang 18)
Thông qua các hiệu ứng trình chiếu của phần mềm Powerpoint, các bức ảnh này có
thể chuyển động theo ý đồ của giáo viên với phần giai điệu của bài hát được lồng ghép
trực tiếp có thể phát đồng thời trong quá trình người giáo viên giới thiệu bài.
Với phần dạy hát, giáo viên có thể đưa toàn bộ phần nhạc và lời bài hát hoặc
đưa riêng phần lời ca để hướng dẫn học sinh các cách gõ đệm:
- Gõ đệm theo nhịp.
- Gõ đệm theo phách.
- Gõ đệm theo tiết tấu.
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk
nguon tai.lieu . vn
Phần I: PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Âm nhạc là một món ăn tinh thần không thể thiếu được trong cuộc sống của
chúng ta, đặc biệt là sau mỗi giờ học tập và làm việc căng thẳng, người ta lại tìm đến
Âm nhạc để xua tan đi những căng thăng, lo toan trong cuộc sống. Đặc biệt trong các
trường phổ thông hiện nay, môn Âm nhạc đang có một vị trí đáng kể với tư cách là
một môn học độc lập. Nhất là lứa tuổi tiểu học, đây là giai đoạn mà trí não của trẻ
phát triển mạnh nhất. Bởi vậy, trong các trường Tiểu học, vai trò của giáo dục âm
nhạc trong việc xây dựng và phát triển nhân cách cho học sinh là hết sức quan trọng.
Kết hợp giáo dục và âm nhạc sẽ khơi dậy trong trẻ thơ bao niềm đam mê, tình yêu
quê hương đất nước, tình cảm gia đình, thầy cô, bè bạn .…
Một trong những con đường giáo dục thẩm mỹ nhanh và hiệu quả nhất là giáo
dục thông qua các môn học nghệ thuật. Trong những năm gần đây nắm bắt được tình
hình thực tế những đòi hỏi của sự phát triển xã hội, Bộ giáo dục và đào tạo đã điều
chỉnh bộ môn giáo dục nghệ thuật trong nhà trường và coi đây là môn học bắt buộc.
Âm nhạc trong trường phổ thông tuy không đào tạo các em thành ca sỹ, nhạc sỹ,
nhưng thông qua môn học này hình thành cho các em những kiến thức ban đầu, hình
thành các kĩ năng, kĩ xảo, đặc biệt giúp các em có một thế giới tinh thần thoải mái
hơn, phong phú hơn, giúp các em phát triển toàn diện hơn về mọi mặt văn, thể, mỹ…
tạo cơ sở giúp các em học tốt các môn học khác.
Đổi mới phương pháp giáo dục nhằm tích cực hoá quá trình học tập của học
sinh; để thực hiện được điều này, ngoài sự nghiên cứu về phương pháp truyền giảng,
phương pháp tổ chức lớp học thì giáo viên còn phải nghiên cứu sử dụng các thiết bị
công nghệ thông tin, các phần mềm hỗ trợ dạy học để ứng dụng. Công nghệ thông tin
trong trường học được đẩy mạnh ứng dụng trong nhiều năm qua đã từng bước nâng
cao chất lượng dạy học, tích cực thực hiện đổi mới phương pháp giáo dục.
Trong những năm gần đây, sự bùng nổ việc ứng dụng công nghệ thông tin trên
toàn cầu trong mọi phương diện đã trở nên rất phổ biến và không thể thiếu trên mọi
lĩnh vực công việc.
Ở Việt Nam nói chung và trong ngành giáo dục nói riêng việc sử dụng công
nghệ thông tin đã trở nên phổ cập và mang tính thường nhật. Với việc giáo dục bộ
môn Âm nhạc trong nhà trường phổ thông cũng vậy, trong mỗi tiết học Âm nhạc giờ
đây để thoát khỏi cách dạy chay hoặc có chăng là với vài thứ đồ dùng lạc hậu, tính
trực quan và thẩm mĩ thấp, người giáo viên có thể khai thác và sử dụng công nghệ
thông tin như một công cụ hữu ích để việc giảng dạy Âm nhạc trở nên hấp dẫn và
mang tính chuyên nghiệp hơn. Mọi thông tin, tài liệu hỗ trợ cho công việc giảng dạy
Âm nhạc có thể khai thác được trên mạng Internet, các bài dạy đều có thể thiết kế trên
máy tính...để trong giờ dạy người giáo viên sẽ không còn phải đưa những giáo cụ cũ
mòn hay những bức tranh minh họa tĩnh lặng với tính minh họa không cao, hay
những bản nhạc với chất lượng thu thanh kém cho học sinh nghe...
Vì vậy nhằm phát huy tính tích cực của công nghệ thông tin trong việc giảng
dạy môn Âm nhạc, đặc biệt là trong các tiết học Âm nhạc thưởng thức như: Giới thiệu
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học
nhạc sĩ nổi tiếng thế giới; Nghe nhạc; Giới thiệu nhạc cụ dân tộc; Giới thiệu nhạc cụ
nước ngoài; Tập đọc nhạc... người giáo viên có thể thiết kế bài giảng với các phần
mềm hỗ trợ trên máy tính như: PowerPoint (Phần mềm thiết kế các dạng trình chiếu),
Violet 1.5, Encore 4.5 (Phần mềm chép và soạn nhạc), Internet (Mạng toàn cầu khai
thác tất cả các thông tin cần có)...
Qua việc giảng dạy môn Âm nhạc nhiều năm, thực tế đã chứng minh là chất
lượng các giờ học Âm nhạc có sử dụng công nghệ thông tin đều đem lại hiệu quả rất
cao. Sự hứng thú trong học tập của học sinh thể hiện rất rõ nét, người giáo viên có
nhiều cơ hội để nâng cao và mở rộng lượng kiến thức cần cung cấp cho học sinh...Các
dẫn chứng, minh họa chính xác và hiệu quả hơn, cuối tiết học bên cạnh việc dạy và
học môn Âm nhạc thì một việc quan trọng hơn đó là học sinh cũng đã một phần nào
được giáo dục về thẩm mỹ, thái độ cảm thụ và thưởng thức âm nhạc. Đó là lí do tôi
chọn chuyên đề: “Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn Âm nhạc ở trường Tiểu
học ”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài :
- Căn cứ vào cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của việc giảng dạy bộ môn âm
nhạc có ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường .
- Đề ra một số biện pháp về áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy bộ môn
âm nhạc.
- Tạo được sự say mê hứng thú học tập trong bộ môn Âm nhạc.
- Bổ sung và hoàn thiện kiến thức cho bản thân.
3. Đối tượng nghiên cứu :
- Học sinh Tiểu học (Khối 3,4,5) Trường TH Lê Lợi – KrôngAna – Đắk Lắk .
4.Phạm vi nghiên cứu :
- Phân môn dạy hát,phân môn dạy tập đọc nhạc,phân môn dạy âm nhạc thường
thức.
- Học sinh Tiểu học (khối 3,4,5)
5. Phương pháp nghiên cứu :
- Theo dõi và kiểm tra việc tiếp thu bài của học sinh ở trên lớp.
- Dự giờ các bạn đồng nghiệp ở một số trường tiểu học.
- Đối chiếu với các tiết học chưa sử dụng cụng nghệ thông tin.
Phần II : PHẦN NỘI DUNG
1.Cơ sở lý luận:
* Tri giác:
- Tri giác trẻ em lứa tuổi học sinh Tiểu học thường gắn với hoạt động cụ thể
như: cầm, nắm, sờ, mó,… "Trăm nghe không bằng một thấy, trăm thấy không bằng
một làm". Vì thế trực quan sinh động giúp các em có tri giác tốt hơn.
* Trí nhớ:
- Trí nhớ của học sinh Tiểu học là trí nhớ trực quan tưởng tượng, sở dĩ học sinh
nhớ được kiến thức bài học đều đến với các em từ 5 giác quan: Thị giác (nhìn); Xúc
giác (sờ, mó); Vị giác (nếm); Khứu giác (ngửi); Thính giác (nghe). Do đó những hình
ảnh và âm thanh trực quan sinh động sẽ giúp các em ghi nhớ bài học nhanh nhất và
lâu nhất.
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học
Tóm lại: Quá trình nhận thức của học sinh tiểu học rất cần đến những phương
tiện trực quan sinh động, chính vì những đặc điểm đó mà sử dụng đồ dùng dạy học
thông qua công nghệ thông tin đối với học sinh tiểu học là rất thích hợp và cần thiết.
2. Thực trạng:
* Đặc điểm, tình hình chung của trường Tiểu học Lê Lợi:
Trường Tiểu học Lê Lợi đóng trên địa bàn xã Eana, huyện KrôngAna Tỉnh Đắk Lắk
Tổng số CBVC : 26 ; CBQL: 2 ; Tổng phụ trách Đội : 1; GV19 : .
-Tổng số học sinh : 238 em; Nữ : 137 em ; DT: 184
-Tổng số lớp : 10,trong đó số học sinh đồng bào dân tộc Ê- đê chiếm 2/3
* Một số thuận lợi và khó khăn khi thực hiện việc ứng dụng công nghệ thông
tin vào giảng dạy bộ môn âm nhạc ở trường tiểu học Lê Lợi:
a/Thuận lợi – Khó khăn
Thuận lợi:
* Nhà trường:
- Với phương châm đi trước đón đầu trong phương hướng, nhiệm vụ giáo dục,
trường TH Lê Lợi đã sớm triển khai việc ứng dụng công nghệ thông tin vào đổi mới
phương pháp dạy học và coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường và là tiêu
chí đánh giá mỗi giáo viên.
- Được sự ủng hộ của các cấp, ban ngành cũng như BGH Nhà trường trong
những năm học vừa qua .Do vậy mà cơ sở hạ tầng cùng các trang thiết bị hiện đại hỗ
trợ cho việc giảng dạy ngày càng đầy đủ,đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn giảng
dạy.
* Giáo viên:
- Được tham gia các lớp tập huấn sử dụng công nghệ thông tin .
- Khá thành thạo khi sử dụng các phần mềm tin học.
- Nhiệt tình, sáng tạo, có ý thức đổi mới phương pháp dạy học.
* Học sinh:
- Được học tin học từ khối lớp 3, 4, 5.
- Học sinh thường rất say mê và hứng thú học tập môn âm nhạc, đặc biệt là
những tiết học có sử dụng công nghệ thông tin.
- Đa số HS có tinh thần học tập tốt, chăm ngoan, lễ phép với mọi người.
Khó khăn:
- Việc xây dựng và thiết kế một bài giảng có sử dụng công nghệ thông tin đòi
hỏi người giáo viên phải đầu tư nhiều hơn về thời gian và các điều kiện phục vụ tiết
dạy, trước giờ dạy phải chuẩn bị lâu hơn về mọi điều kiện để tiến trình tiết học diễn ra
theo dự kiến về mặt thời gian, nội dung kiến thức.
- Giờ học còn bị chi phối và phụ thuộc vào các điều kiện như: Phòng học,
nguồn điện, các đồ dùng dạy học cần thiết khác.
b/Thành công – Hạn chế :
- Qua thực tiễn thực hiện việc “ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy môn Âm
nhạc trong trường tiểu học”tôi thấy bước đầu đã có sự thành công như :
- Khơi dậy được lòng say mê hứng thú học tập trong các em.
- Chất lượng học tập bộ môn của các em ngày càng được cải thiện rõ rệt.
- Số lượng học sinh tham gia vào các câu lạc bộ năng khiếu của trường ngày
càng nhiều.
- Đạt kết quả cao trong các cuộc thi do múa hát do ngành phát động.
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học
c/Mặt mạnh,mặt yếu :
- Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo luôn tạo điều kiện để giáo viên được
tham gia vào các buổi sinh hoạt chuyên môn, tham gia vào các lớp tập huấn về sử
dụng công nghệ thông tin.
d/Nguyên nhân :
- Thực tiễn giảng dạy ,nhờ ứng dụng công nghệ thông tin làm cho các tiết dạy
sinh động .Tạo được sự say mê hứng thú học tập cho các em, khơi dậy cho các em
lòng ham mê ,yêu thích bộ môn hơn.
- Tuy nhiên để có một tiết dạy đạt hiệu quả cao, đòi hỏi giáo viên phải tốn
nhiều thời gian ,công sức cho việc soạn giảng.Do vậy mỗi Thầy (cô) giáo phải thực sự
tâm huyết với nghề.
3.Giải pháp, biện pháp
a. Mục tiêu của giải pháp,biện pháp:
- Vạch ra được phương pháp học tối ưu nhất.
- Nâng cao chất lượng dạy và học nói chung, chất lượng dạy học bộ môn Âm nhạc nói riêng.
- Là động lực thúc đẩy phong trào thi đua học tập ở học sinh.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho những học sinh có năng khiếu,có niềm đam mê,có sáng tạo
trong học tập bộ môn.
- Lựa chọn được đội tuyển học sinh có năng khiếu để tham gia tốt các cuộc thi do ngành giáo
dục tổ chức và giúp các em có định hướng tốt trong học tập.
b.Nội dung và cách thực hiện các giải pháp :
Một số phần mềm hữu ích để ứng dụng vào việc thiết kế bài giảng môn âm nhạc
Dựa vào các tính năng sẵn có trên máy tính giáo viên có thể thiết kế được nhiều
dạng bài để phục vụ việc giảng dạy môn Âm nhạc trong nhà trường phổ thông như:
* Dạy hát:
Sử dụng phần mềm PowerPoint và Encore 4.5 để thiết kế dạng bài dạy hát (Bao
gồm cả nhạc và lời). Có thể chèn những hình ảnh tĩnh hoặc động phù hợp với nội
dung bài hát như là một giáo cụ trực quan sinh động với tính thẩm mỹ rất cao.
* Dạy tập đọc nhạc:
Sử dụng phần mềm Encore 4.5, Final 2.0… để chép lại các tiến trình như:
Luyện tập tiết tấu, luyện tập cao độ, bài tập đọc nhạc, lời ca… rồi trình chiếu trên
phần mềm PowerPoint theo ý đồ của giáo viên.
* Dạy bài giới thiệu nhạc cụ:
Sử dụng mạng Internet khai thác hình ảnh, lịch sử ra đời, tính năng, cách sử
dụng… của các nhạc cụ dân tộc Việt Nam cũng như các nhạc cụ nước ngoài với âm
thanh thực minh họa.
* Dạy kể chuyện âm nhạc, giới thiệu nhạc sĩ, nghe nhạc…
Sử dụng mạng Internet để khai thác chân dung một số nhạc sĩ nổi tiếng trên thế
giới như: Mozart, Beethoven, Chopin, Tschaikowski...và các tác phẩm Âm nhạc nổi
tiếng của các nhạc sĩ này được thu thanh với chất lượng cao nhằm minh họa bằng âm
thanh chuẩn của các tác phẩm này.
c. Biện pháp cụ thể và kết quả khảo nghiệm,giá trị khoa học của vấn đề nghiên
cứu
1. Phân môn dạy hát:
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học
Thông thường trong một tiết học dạy hát người giáo viên thường sử dụng tranh
ảnh để minh họa cho nội dung và phần nhạc và lời của bài hát được photo to ra , tô
màu rồi treo lên bảng, cách làm này đến nay đã trở nên nhàm chán đối với học sinh.
Thực tế với cách giới thiệu bài vẫn là tranh ảnh minh họa nhưng chất lượng những
bức ảnh rất cao có thể là ảnh động thì tác dụng của nó đã vượt trội so với cách làm cũ.
Ví dụ:
Giới thiệu học hát bài: “Những bông hoa những bài ca”. Nhạc và lời: Hoàng
Long ( Âm nhạc lớp 5 –Tiết 9 - trang 18)
Thông qua các hiệu ứng trình chiếu của phần mềm Powerpoint, các bức ảnh này có
thể chuyển động theo ý đồ của giáo viên với phần giai điệu của bài hát được lồng ghép
trực tiếp có thể phát đồng thời trong quá trình người giáo viên giới thiệu bài.
Với phần dạy hát, giáo viên có thể đưa toàn bộ phần nhạc và lời bài hát hoặc
đưa riêng phần lời ca để hướng dẫn học sinh các cách gõ đệm:
- Gõ đệm theo nhịp.
- Gõ đệm theo phách.
- Gõ đệm theo tiết tấu.
Phạm Thùy Giang - Trường TH Lê Lợi - Krông Ana – ĐăkLăk