Xem mẫu

  1. http://www.ebook.edu.vn KÕ ho¹ch Ho¸ Nguån nh©n lùc (Tµii LiiÖu H−íng DÉn Thùc Hµnh) (Tµ L Öu H−íng DÉn Thùc Hµnh) Tªn c«ng ty: .................................................................................. Lo¹i hïnh kinh doanh: ................................................................ Trang - 1
  2. http://www.ebook.edu.vn lêi nãi ®Çu Xin chóc mõng! B¹n ®· cã trong tay cuèn s¸ch h−íng dÉn thùc hµnh vÒ kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc. NÕu b¹n ®ang ®i t×m mét cuèn s¸ch dÔ hiÓu vµ thùc tÕ ®Ó h−íng dÉn b¹n tõng b−íc trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ (KHH) nguån nh©n lùc cña c«ng ty, th× ®©y chÝnh lµ cuèn s¸ch ®ã cho b¹n. Cuèn s¸ch nµy sÏ h−íng dÉn b¹n rÊt tû mØ tõng b−íc ®Ó hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô cña kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc. Nã ®−îc thiÕt kÕ ®Ó: • Gióp b¹n ®¸nh gi¸ c¸i g× b¹n cã, c¸i g× b¹n ®· lµm vµ c¸i g× b¹n cã thÓ lµm h¬n n÷a. • Tæ chøc c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc cña b¹n víi sù hç trî cña c¸c c«ng cô lý thuyÕt • H−íng dÉn b¹n x¸c ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò −u tiªn vµ ph¸c th¶o c¸c kÕ ho¹ch hµnh ®éng • TruyÒn c¶m høng cho b¹n khi b¹n gÆp khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn KHH nguån nh©n lùc b»ng nh÷ng h−íng dÉn cô thÓ vµ thùc tÕ Cuèn s¸ch nµy lµ sù kÕt hîp gi÷a c¸c ý t−ëng lý thuyÕt vµ c¸c vÊn ®Ò vÒ kinh nghiÖm thùc tÕ trong c«ng t¸c KHH nguån nh©n lùc cña c¸c c«ng ty võa vµ nhá. Nã sÏ lµ c«ng cô rÊt h÷u Ých cho c¸c «ng chñ hay nh÷ng ng−êi qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp nµy. Cuèn s¸ch ®−îc kÕt cÊu nh− sau: PhÇn 1: KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc: Nã lµ g× vµ t¹i sao b¹n cÇn thùc hiÖn nã? PhÇn 2: C¸i g× b¹n nªn biÕt tr−íc tiªn? PhÇn 3: C¸i g× ®ang diÔn ra? PhÇn 4: B¹n cÇn g×? Vµ b¹n muèn ®i ®Õn ®©u? PhÇn 5: Cã kho¶ng c¸ch kh«ng? PhÇn 6: B¹n sÏ ®i ®©u tõ ®©y? PhÇn 7: C¸i g× n÷a? B¹n h·y cè g¾ng ®i theo tr×nh tù c¸c phÇn vµ c¸c bµi tËp trong cuèn s¸ch. Tuy nhiªn, trong tr−êng hîp b¹n thÊy cã mét sè phÇn cã thÓ gióp b¹n gi¶i quyÕt ngay c¸c vÊn ®Ò thùc tÕ mµ b¹n ®ang gÆp ph¶i trong c«ng t¸c KHH nguån nh©n lùc t¹i c«ng ty, b¹n vÉn cã thÓ b¾t ®Çu b»ng c¸c phÇn ®ã. Cuèn s¸ch nµy ®−îc thiÕt kÕ theo c¸ch rÊt dÔ cho b¹n thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu nµy. Xin b¹n nhí r»ng cuèn s¸ch nµy nh− cuèn sæ tay h−íng dÉn b¹n trong c«ng viÖc, nh−ng nã chØ thùc sù h÷u Ých khi b¹n thùc sù muèn nã lµm viÖc ®ã. Trang - 2
  3. http://www.ebook.edu.vn KHH nguån nh©n lùc : PHÇN 1 Nã lμ g× vμ t¹i sao b¹n cÇn thùc hiÖn nã? Môc tiªu phÇn nμy: Nh»m gióp b¹n hiÓu ®Çy ®ñ b¶n chÊt, x¸c ®Þnh râ quan ®iÓm vµ gi¸ trÞ cña KHH nguån nh©n lùc th«ng qua: • §¸nh gÝa vµ x¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò cña kinh doanh liªn quan ®Õn viÖc kh«ng hiÓu râ b¶n chÊt vµ môc tiªu cña KHH nguån nh©n lùc; • KÕt hîp c¸c kinh nghiÖm cña c¸ nh©n víi c¸c lý thuyÕt vÒ KHH nguån nh©n lùc; vµ qua ®ã, • X¸c ®Þnh nh÷ng môc tiªu cô thÓ cña KHH nguån nh©n lùc trong c«ng ty b¹n. Ho¹t ®éng 1-1 Víi th«ng tin thùc tÕ, B¹n h·y hoµn thµnh “B¶ng thùc tÕ” d−íi ®©y --- ®Ó ph¸t hiÖn c¸i g× b¹n ®· lµm trong lÜnh vùc kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc vµ c¶m nhËn cña b¹n vÒ kÕt qu¶ cña c¸c c«ng viÖc ®ã. Sau ®ã h·y ®iÒn vµo “b¶ng më” tiÕp theo. Trong b¶ng nµy, b¹n h·y viÕt tÊt c¶ c¸c nhiÖm vô liªn quan ®Õn kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc mµ b¹n kh«ng muèn lµm, vÝ dô nh− c¸c nhiÖm vô mµ b¹n muèn ph©n cho ng−êi kh¸c, hay c¸c nhiÖm vô mµ b¹n c¶m thÊy kh«ng nªn lµm v× nã kh«ng phï hîp. TiÕp ®Õn, h·y ®iÒn vµo “b¶ng nèi tiÕc”: ViÕt nh÷ng g× mµ b¹n ch−a lµm, nh÷ng g× b¹n c¶m thÊy thÊt väng vµ t¹i sao b¹n l¹i cã nh÷ng thÊt väng ®ã. B©y giê, b¹n h·y tiÕp tôc hoµn thµnh “b¶ng mong muèn”: ThÓ hiÖn nh÷ng g× b¹n muèn hoµn thiÖn, b¹n muèn lµm, vµ nh÷ng g× b¹n ®ang rÊt quan t©m. Nh÷ng b¶ng nµy sÏ chØ râ sù hiÓu biÕt cña b¹n vÒ b¶n chÊt cña KHH nguån nh©n lùc vµ t¹i sao b¹n ®ang thùc hiÖn nã. H·y trao ®æi víi nh÷ng chuyªn gia vÒ nh÷ng b¶ng nµy. §iÒu nµy sÏ h−íng dÉn b¹n hiÓu râ h¬n vµ thÊy ®−îc nh÷ng yÕu tè kh¸c cña KHH nguån nh©n lùc b¹n cÇn ph¶i häc. H·y gi÷ vµ th−êng xuyªn xem xÐt l¹i c¸c b¶ng nµy. Sau mét thêi gian, b¹n sÏ thÊy nh÷ng cã nh÷ng ®iÓm trong b¶ng b¹n ®· ®iÒn lµ kh«ng phï hîp. B¹n h·y thay ®æi nh÷ng ®iÓm ®ã theo c¸ch hiÓu míi cña b¹n. B¹n cã thÓ sÏ ph¶i thay ®æi nhiÒu lÇn nh− vËy. Trang - 3
  4. http://www.ebook.edu.vn B¶ng thùc tÕ B¹n ®· lµm g× cho c«ng t¸c KHH nguån nh©n lùc cña c«ng ty? B¹n c¶m thÊy nh− thÕ nµo vÒ c¸c ho¹t ®éng nµy? B¶ng më Nh÷ng nhiÖm vô nµo liªn quan ®Õn KHH Nh÷ng nhiÖm vô nµo liªn quan ®Õn KHH nguån nh©n nguån nh©n lùc nªn ph©n cho ng−êi lùc kh«ng nªn lµm v× kh«ng phï hîp? kh¸c? B¶ng nèi tiÕc Nh÷ng g× ch−a ®−îc lµm cho c«ng T¹i sao b¹n cã nh÷ng t¸c KHH nguån nh©n lùc cña c«ng Nh÷ng thÊt väng cña b¹n lµ g×? thÊt väng nµy? ty? Trang - 4
  5. http://www.ebook.edu.vn B¶ng mong muèn B¹n muèn lµm g× cho c«ng t¸c C¸i g× b¹n muèn hoµn thiÖn? KHH nguån nh©n lùc cña b¹n? C¸i g× b¹n ®ang rÊt quan t©m? Trang - 5
  6. http://www.ebook.edu.vn C¸i g× b¹n cÇn biÕt PhÇn 2 tr−íc tiªn? Môc tiªu phÇn nμy: Nh»m gióp b¹n hiÓu ®Çy ®ñ h¬n, cã quan ®iÓm râ rµng h¬n vµ ¸p dông còng nh− ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng cña KHH nguån nh©n lùc th«ng qua: • ViÖc ®¸nh gi¸ sù tån t¹i hay kh«ng tån t¹i c¸c vÊn ®Ò nguån nh©n lùc liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ph©n tÝch m«i tr−êng kinh doanh • X¸c ®Þnh c¸c th«ng tin ®· cã s½n vµ yªu cÇu vÒ c¸c th«ng tin c¬ b¶n cho KHH nguån nh©n lùc; vµ • X¸c ®Þnh c¸c −u tiªn cña c¸ nh©n b¹n còng nh− kÕ ho¹ch hµnh ®éng cho qu¸ tr×nh kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc. Trang - 6
  7. http://www.ebook.edu.vn Ho¹t ®éng 2-1 Ngµy th¸ng: B¹n cã ®ñ mäi th«ng tin kh«ng ? Cã Kh«ng C¸c xu h−íng ph¶i biÕt T«i cÇn nhiÒu th«ng tin b¹n cã lµ ®ñ vµ rÊt h÷u Ých. B¹n kh«ng cÇn bÊt kú TT nµo n÷a vµo lóc Thêi gian t«i dù ®Þnh tin vµo thêi ®iÓm nµy Thêi gian t«i dù ®Þnh T«i kh«ng cÇn th«ng Nh÷ng th«ng tin mµ C¸i t«i dù ®Þnh lµm C¸i t«i dù ®Þnh lµm T«i cÇn th«ng tin §©y lµ sè −u tiªn §©y lµ sè −u tiªn lµm viÖc nµy lµm viÖc nµy h¬n nµy 1. NÒn kinh tÕ ®ang ho¹t ®éng thÕ nµo? Nã cã nh÷ng ¶nh h−ëng g× ®Õn KD cña b¹n? 2. Nh÷ng thay ®æi nµo vÒ d©n sè trong vïng ®Þa lý kinh doanh cña b¹n? Thu nhËp b×nh qu©n cña ng−êi d©n lµ bao nhiªu? ViÖc chi tiªu cña hä thÕ nµo? Cã bao nhiªu c¬ së kinh doanh míi ra ®êi? §èi thñ c¹nh tranh míi cña b¹n lµ ai? Hä ë ®©u? ¶nh h−ëng cña tÊt c¶ c¸c yÕu tè nµy ®Õn KD cña b¹n thÕ nµo? 3. Bao nhiªu lao ®éng ®−îc tuyÓn dông trong vïng? Trong toµn bé nÒn kinh tÕ? Bao nhiªu thÊt nghiÖp trong vïng? Trong nÒn KT? Ngµnh nµo ®ang th¶i/thu hót nhiÒu c«ng nh©n nhÊt? Nh÷ng ®iÒu nµy sÏ ¶nh h−ëng ®Õn KD cña b¹n thÕ nµo? 4. Nh÷ng yªu cÇu kü n¨ng nµo míi cho ngµnh kinh doanh cña b¹n? Nh÷ng ngµnh kh¸c? LiÖu c¸c lo¹i h×nh KD kh¸c cã yªu cÇu c¸c kü n¨ng míi nµy nhiÒu h¬n kh«ng? LiÖu cã ®ñ nguån nh©n lùc cã c¸c kü n¨ng nµy cho ngµnh KD cña b¹n còng nh− c¸c ngµnh kh¸c kh«ng? Trang - 7
  8. http://www.ebook.edu.vn Ngµy th¸ng: B¹n cã ®ñ mäi th«ng tin kh«ng ? Cã Kh«ng C¸c xu h−íng ph¶i biÕt T«i cÇn nhiÒu th«ng tin b¹n cã lµ ®ñ vµ rÊt h÷u Ých. B¹n kh«ng cÇn bÊt kú TT nµo n÷a vµo lóc Thêi gian t«i dù ®Þnh tin vµo thêi ®iÓm nµy Thêi gian t«i dù ®Þnh T«i kh«ng cÇn th«ng Nh÷ng th«ng tin mµ C¸i t«i dù ®Þnh lµm C¸i t«i dù ®Þnh lµm T«i cÇn th«ng tin §©y lµ sè −u tiªn §©y lµ sè −u tiªn lµm viÖc nµy lµm viÖc nµy h¬n nµy 5. Nh÷ng lo¹i kü n¨ng nµo trong c¸c kü n¨ng hiÖn t¹i cã thÓ sÏ l¹c hËu trong t−¬ng lai? T¹i sao? Vµ nã sÏ ¶nh h−ëng ®Õn kinh doanh cña b¹n thÕ nµo? 6. Thùc tr¹ng vµ xu thÕ cña gi¸ c¶ nguyªn vËt liÖu thÕ nµo? 7. LiÖu cã ®ñ nguyªn vËt liÖu cho ngµnh KD cña b¹n kh«ng? C¸c ngµnh kh¸c thÕ nµo? Nguån nguyªn vËt liÖu tõ ®©u? B¹n cã vÊn ®Ò g× víi nã kh«ng? Thùc tÕ nguyªn vËt liÖu trong nh÷ng n¨m qua nh− thÕ nµo? Xu thÕ trong t−¬ng lai ra sao? 8. Nh÷ng thay ®æi gÇn ®©y nhÊt vÒ c«ng nghÖ cã ¶nh h−ëng ®Õn ngµnh KD cña b¹n lµ g×? Khi nµo nã sÏ ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn KD cña b¹n? 9. Nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ nhÊt vÒ hµnh vi x· héi cña ng−êi ViÖt nam lµ g×? Cßn nh÷ng ng−êi n−íc ngoµi liªn quan vµ ¶nh h−ëng ®Õn KD cña b¹n th× nh− thÕ nµo? 10. Chi phÝ vÒ lao ®éng ®ang t¨ng lªn hay gi¶m ®i? T¹i sao? Xu thÕ nµy cã thÓ sÏ diÔn ra trong bao l©u n÷a? Trang - 8
  9. http://www.ebook.edu.vn B©y giê b¹n h·y chuyÓn c¸c th«ng tin tõ b¶ng tr−íc vµo b¶ng c¸c vÊn ®Ò −u tiªn d−íi ®©y. b¹n cã thÓ sö dông b¶ng nµy nh− mét kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña c¸ nh©n b¹n. C¸c vÊn ®Ò −u tiªn cña b¹n: C¸c xu h−íng ®Ó xem xÐt Thø tù −u Lo¹i th«ng tin cÇn thiÕt C¸i b¹n dù ®Þnh lµm Khi nµo? Kho¶ng thêi tiªn. gian b¾t ®Çu (B) ®Õn kÕt thóc (K) (B) (K ) Trang - 9
  10. http://www.ebook.edu.vn B¹n cã g×? PhÇn 3 Ph©n tÝch thùc tr¹ng nh©n lùc hiÖn t¹i-1 Môc tiªu phÇn nμy: Nh»m gióp b¹n hiÓu ®Çy ®ñ h¬n b¶n chÊt vÊn ®Ò, x¸c ®Þnh râ quan ®iÓm vµ gi¸ trÞ còng nh− ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng cña KHH nguån nh©n lùc th«ng qua: • ViÖc ®¸nh gi¸ sù tån t¹i hay kh«ng tån t¹i c¸c vÊn ®Ò nh©n lùc liªn quan ®Õn viÖc l−u tr÷ th«ng tin vÒ nguån nh©n lùc; • X¸c ®Þnh c¸c yÕu tè vµ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc thiÕt lËp hÖ thèng l−u tr÷ th«ng tin vÒ nguån nh©n lùc • §¸nh gi¸ c¸c th«ng tin b¹n cã so víi c¸c th«ng tin cÇn thiÕt; vµ • X¸c ®Þnh “bao nhiªu trong sè c¸i b¹n cã” cã thÓ ®−îc tËp hîp vµ xö lý ®Ó t¹o ra hÖ thèng l−u tr÷ th«ng tin nguån nh©n lùc vµ l−u tr÷ th«ng tin vÒ c¸c lo¹i kü n¨ng. • X¸c ®Þnh c¸c kü n¨ng chuyªn m«n vµ kü thuËt ®ang ®−îc sö dông hoÆc sÏ s½n cã trong t−¬ng lai cña c«ng ty. • Ph¸t hiÖn c¸c lo¹i kü n¨ng nµo hiÖn nay ®· s½n cã, vµ th«ng qua ®ã ®Ó x¸c ®Þnh c¸c kü n¨ng hiÖn nay ch−a cã. • ChØ râ c¸c ph−¬ng ph¸p thu hót vµ tuyÓn chän nh©n viªn phï hîp ®Ó cã c¸c kü n¨ng theo yªu cÇu. Trang - 10
  11. http://www.ebook.edu.vn Ho¹t ®éng 3-1 C¸i g× lμm b¹n lo l¾ng? T¹i sao nã x¶y ra B¹n cã thÓ lμm g× ? Nã cã thÓ lμm g× ? B¹n kh«ng cã c¸c c¬ së th«ng tin vµ kh«ng cã hÖ thèng l−u tr÷ th«ng tin nguån (HiÖn t−îng) (Nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ) • • • B¹n ®ang gÆp khã kh¨n vÒ x¸c ®Þnh B¹n kh«ng cã c¬ së vÒ c¸c Thu thËp tÊt c¶ c¸c tµi liÖu vµ tÝnh to¸n c¬ cÊu tiÒn l−¬ng hay HT l−u tr÷ th«ng tin nguån nh©n VÊn ®Ò thùc sù lμ g× ? (C¸c vÊn ®Ò cña QL nh©n sù) con sè thùc tÕ vµ c¸c lo¹i kü vÒ nguån nh©n lùc vµ c¸c tiÒn c«ng? lùc sÏ chØ râ Bao nhiªu vµ n¨ng cÇn thiÕt cho tuyÓn nguån th«ng tin nh©n lùc Cã Kh«ng nh÷ng g× mµ c¸c b¹n cã • dông, thuyªn chuyÓn hay ®Ò kh¸c. B¹n ®ang gÆp khã kh¨n vÒ x¸c ®Þnh • b¹t. vµ tÝnh to¸n ng©n s¸ch ®µo t¹o vµ c¸c B¾t ®Çu thiÕt lËp hÖ thèng • lo¹i ng©n s¸ch kh¸c cho c¸c ho¹t HT l−u tr÷ th«ng tin nguån nh©n B¹n kh«ng cã c¬ së vÒ c¸c l−u tr÷ th«ng tin nh©n lùc. ®éng nh©n sù cña c«ng ty? lùc ph¶i bao gåm c¶ phÇn l−u tr÷ con sè thùc tÕ vµ c¸c lo¹i kü Cã Kh«ng th«ng tin vÒ kü n¨ng thÓ hiÖn chi • n¨ng ®· s½n cã. C¸c bµi tËp ë c¸c ho¹t ®éng 3-2 B¹n ®ang gÆp khã kh¨n vÒ viÖc thiÕt tiÕt viÖc ph©n tÝch kü n¨ng vµ • ®Õn 3-4 sÏ h−íng dÉn b¹n thu kÕ vµ thiÕt l¹i c¸c ch−¬ng tr×nh ph¸t B¹n kh«ng cã c¬ së vÒ c¸c kh¶ n¨ng cña mçi c¸ nh©n. triÓn nghÒ nghiÖp cña nh©n viªn ? thËp c¸c sè liÖu vµ thiÕt lËp hÖ con sè thùc tÕ vµ c¸c lo¹i Cã Kh«ng thèng l−u tr÷ th«ng tin nguån ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o mµ mçi • nh©n lùc. B¹n ®ang gÆp khã kh¨n vÒ tuyÓn nh©n lùc. nh©n viªn cña b¹n ®· tham dông, ®Ò b¹t vµ thuyªn chuyÓn nh©n viªn? gia. Cã Kh«ng • C¸c lÜnh vùc ph©n tÝch kü h¬n B¹n kh«ng cã c¬ së vÒ c«ng • B¹n ®ang gÆp khã kh¨n vÒ viÖc x¸c viÖc qu¸ khø, kinh nghiÖm ®Þnh kû luËt vµ h×nh thøc ph¹t ®èi • lµm viÖc, ®µo t¹o còng nh− víi nh÷ng ng−êi cã hµnh ®éng sai C¸c chÝnh s¸ch nguån NL tr¸i vµ vi ph¹m qui ®Þnh cña c«ng ty? c¸c kü n¨ng cña mçi nh©n • Thu hót vµ tuyÓn chän • Cã Kh«ng viªn. • Dù to¸n ng©n s¸ch nguån • C«ng ty b¹n cã ®ang thõa hay thiÕu • B¹n kh«ng cã c¸c c¬ së tµi nh©n lùc nh©n viªn kh«ng ? liÖu hay b»ng chøng vÒ Cã Kh«ng ph¹m vi vµ møc ®é cña c¸c hµnh ®éng sai tr¸i cña nh©n viªn. X¸c ®Þnh ®iÓm? B¹n cã vÊn ®Ò nghiªm träng. Nã ph¶i ®−îc xem xÐt xö lý ngay. Cã thÓ nhê ng−êi cã chuyªn m«n gióp ®ì vµ thùc hiÖn ngay nh÷ng ho¹t ®éng kÓ trªn. Giao ¦u tiªn cao: T×nh tr¹ng khñng ho¶ng viÖc cho nh÷ng ng−êi kh¸c ®Ó xóc tiÕn nhanh viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. (H¬n nöa c©u tr¶ lêi cña b¹n lµ Cã) VÊn ®Ò cña b¹n b¾t ®Çu t¨ng lªn c¶ vÒ ph¹m vi vµ møc ®é. H·y ®¸nh gi¸ vµ xem xÐt kü hiÖn t−îng vµ nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ. TiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc ¦u tiªn trung b×nh: T×nh tr¹ng b¸o ®éng ®−îc nªu ë trªn, vµ x¸c ®Þnh khung thêi gian ®Ó gi¸m s¸t c¸c hiÖn t−îng. NÕu c¸c hiÖn t−îng vÉn cßn, th× h·y nghiªn cøu c¸c lÜnh vùc cÇn ph©n tÝch kü h¬n (GÇn nöa sè c©u tr¶ lêi lµ Cã) ë trªn. VÊn ®Ò cña b¹n vÉn ch−a râ vµ cã thÓ qu¸ sím ®Ó kÕt luËn. KiÓm tra vµ xem xÐt l¹i tÊt c¶ c¸c hiÖn t−îng vµ nguyªn nh©n. Sö dông c¸c ho¹t ®éng nªu ë trªn ¦u tiªn thÊp: Khã ®o¸n tr−íc nh− nh÷ng ph−¬ng tiÖn phßng xa vÊn ®Ò. (ChØ cã mét c©u tr¶ lêi lµ Cã) Trang - 11
  12. http://www.ebook.edu.vn Ho¹t ®éng. 3-2 B¾t ®Çu thiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin cña b¹n. B¹n cã thÓ b¾t ®Çu viÖc nµy b»ng c¸ch thu thËp tÊt c¶ c¸c mÉu xin viÖc ®· cã. Sau ®ã, khi b¹n ®· cã c¸c th«ng tin c¬ së, b¹n cã thÓ x¸c ®Þnh yªu cÇu vÒ c¸c th«ng tin kh¸c còng nh− nguån ®Ó cã chóng. H·y nghiªn cøu tÊt c¶ c¸c sè liÖu s½n cã tõ c¸c mÉu xin viÖc. H·y cè g¾ng x¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò sau ®©y: 1. Nh÷ng lo¹i th«ng tin nµo b¹n cã thÓ cã tõ c¸c mÉu xin viÖc (ph©n lo¹i chóng)? 2. C¸c ph©n tÝch nµo b¹n cã thÓ tiÕn hµnh tõ c¸c sè liÖu nµy? 3. C¸c th«ng tin nµo kh¸c b¹n cÇn mµ ch−a cã tõ nguån nµy? 4. T¹i sao b¹n cÇn chóng? 5. B¹n cã thÓ thu thËp chóng ë ®©u (ViÕt ra c¸c nguån nµy)? C¸c nguån sè liÖu kh¸c mµ b¹n còng cã thÓ khai th¸c, tËp hîp vµ tæ chøc ®Ó cã nh÷ng Ghi chÐp th«ng tin c¸ nh©n c¬ b¶n khi thiÕt lËp hÖ thèng l−u tr÷ th«ng tin nguån nh©n lùc lµ: • Hå s¬ ban ®Çu vµ s¬ yÕu lý lÞch nh©n viªn • Th«ng tin tõ c¸c kÕt qu¶ thÈm vÊn • KÕt qu¶ kiÓm tra, thi tuyÓn • KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ c«ng viÖc • B¶ng l−¬ng qu¸ khø vµ hiÖn t¹i • Ghi chÐp vÒ ®µo t¹o • C¸c th− giíi thiÖu • C¸c th«ng b¸o vÒ kû luËt • C¸c ghi chÐp vÒ ®Ò b¹t, thuyªn chuyÓn hay gi¸ng chøc • C¸c chi tiÕt vµ ghi chÐp vÒ tai n¹n. B¹n cã thÓ tæ chøc hÖ thèng sè liÖu b»ng c¸ch t¹o ra mét danh môc gèc trªn c¬ së c¸c c©u tr¶ lêi cña b¹n ®èi víi c¸c c©u hái ë trªn. VÝ dô vÒ viÖc b¾t ®Çu hÖ thèng sè liÖu VÝ dô vÒ danh môc gèc vµ viÖc ph©n lo¹i c¸c sè liÖu cña c¸c th«ng tin c¸ nh©n 1. C¸c th«ng tin c¸ nh©n chung • Theo tªn • Theo ®Þa chØ liªn hÖ, sè ®iÖn tho¹i • Theo c¸c tiªu thøc kh¸c Trang - 12
  13. http://www.ebook.edu.vn 2. TËp hîp c¸c th«ng tin c¸ nh©n: • Theo tuæi • Theo giíi tÝnh • Theo t×nh tr¹ng h«n nh©n • Theo d©n téc • Theo tr×nh ®é: B»ng cÊp vµ chøng chØ • Theo lÜnh vùc ®µo t¹o: C¸c lÜnh vùc c¬ b¶n ®· nghiªn cøu häc tËp • Theo kinh nghiÖm lµm viÖc: Sè n¨m, vµ lo¹i c«ng viÖc • Theo lÜnh vùc chuyªn m«n s©u • Theo c¸c kü n¨ng: Lo¹i vµ møc ®é thµnh th¹o • Theo kh¶ n¨ng ngo¹i ng÷: sè l−îng vµ møc ®é thµnh th¹o • Theo c¸c tiªu thøc kh¸c Sö dông sè liÖu trong danh môc gèc • Lµ c¬ së vµ lµ ®Çu vµo cho hÖ thèng l−u tr÷ th«ng tin nguån nh©n lùc vµ ho¹t ®éng ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng nguån nh©n lùc: vÝ dô c¸c th«ng tin tæng sè nam n÷ trong c«ng ty, tæng sè nh©n viªn cã b»ng kü s−...lµ c¸c ®Çu vµo cho hÖ thèng nµy. • Lµ c¬ së cho viÖc dù ®o¸n c¸c nhu cÇu vÒ nh©n lùc còng nh− viÖc kÕ ho¹ch ho¸ nguån NL mét c¸ch t−¬ng øng vµ dù ®o¸n tæng ng©n s¸ch tiÒn l−¬ng. VÝ dô: c¸c th«ng tin hiÖn t¹i vÒ nguån nh©n lùc sÏ lµ c¬ së ban ®Çu ®Ó x¸c ®Þnh liÖu trong vßng s¸u th¸ng n÷a th× tr×nh ®é vµ c¸c kü n¨ng cña nh©n viªn cã gièng nh− hiÖn nay ®ang sö dông kh«ng. • Lµ c¬ së vµ lµ ®Çu vµo cña ho¹t ®éng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn. • Lµ c¬ së vµ lµ ®Çu vµo cña c¸c ho¹t ®éng nh©n lùc kh¸c, ®ång thêi còng ¶nh h−ëng tíi viÖc kÕ ho¹ch ho¸ c¸c vÊn ®Ò s¶n xuÊt vµ kÕ to¸n Trang - 13
  14. http://www.ebook.edu.vn C¸c th«ng tin kh¸c cã thÓ ®−îc ®−a vμo hÖ thèng sè liÖu C¸c th«ng tin cÇn Sö dông th«ng tin C¸c nguån th«ng thiÕt tin TT x¸c ®Þnh vÒ bé phËn lµm TÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò liªn quan Hîp ®ång lao ®éng/b¶ng viÖc cña tõng c¸ nh©n ®Õn nguån nh©n lùc/KHH l−¬ng s¶n xuÊt TT x¸c ®Þnh vÞ trÝ hay tªn TÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò liªn quan Hîp ®ång lao ®éng c«ng viÖc cña mçi c¸ nh©n ®Õn nguån nh©n lùc C¸c møc l−¬ng hiÖn t¹i vµ KÕ ho¹ch tr¶ thï lao vµ tiÒn C¸c ghi chÐp vÒ dù to¸n trong qu¸ khø l−¬ng ng©n s¸ch / b¶ng l−¬ng KÕt qu¶ c«ng viÖc §Ò b¹t, thuyªn chuyÓn B¸o c¸o vÒ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng viÖc C¸c ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o ®· Ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn C¸c b¸o c¸o vÒ c¸c ch−¬ng tham dù nghÒ nghiÖp tr×nh ®µo t¹o C¸c lo¹i vµ c¸c møc lîi Ých KÕ ho¹ch vÒ c¸c lo¹i lîi Ých C¸c ghi chÐp vÒ dù to¸n kh¸c ë hiÖn t¹i vµ trong qu¸ cho ng−êi lao ®éng ng©n s¸ch /c¸c b¸o c¸o kÕ khø to¸n C¸c TT kh¸c (l−u ý lµ b¹n sÏ lµ ng−êi biÕt râ nhÊt nh÷ng th«ng tin mµ b¹n cÇn. C¸c c«ng ty kh¸c nhau trong nh÷ng ngµnh kh¸c nhau cã thÓ cÇn c¸c lo¹i TT nguån nh©n lùc kh¸c nhau). Trang - 14
  15. http://www.ebook.edu.vn Ho¹t ®éng. 3-3 H·y ®iÒn c¸c th«ng tin theo mÉu b¶ng d−íi ®©y cho tÊt c¶ c¸c nh©n viªn trong c«ng ty b¹n. B¶ng nµy sÏ gióp b¹n t¹o ra danh môc gèc. Tõ danh môc gèc, b¹n cã thÓ x¸c ®Þnh sè nh©n viªn theo tõng tiªu thøc cô thÓ. §©y lµ nh÷ng vÝ dô vÒ c¸c b¶ng th«ng tin. Chó ý: ®©y míi lµ b¶ng cho vÞ trÝ 1 trong bé phËn A. B¹n cã thÓ t¹o ra c¸c b¶ng t−¬ng tù cho c¸c vÞ trÝ kh¸c trong tÊt c¶ c¸c bé phËn cña c«ng ty. B¹n còng cã thÓ thay ®æi mét sè chi tiÕt trong b¶ng cho phï hîp víi nhu cÇu cô thÓ cña c«ng ty b¹n . Th«ng tin l−u tr÷ nguån nh©n lùc Tªn 1 Tªn 2 Tªn 3 Tªn... Tªn 10 Tæng sè/B×nh Bé phËn A / VÞ trÝ 1 qu©n Nam tÝnh Giíi N÷ 21-30 tuæi Tuæi 31-40 tuæi 41-50 tuæi 51-65 tuæi (Theo lo¹i nh©n viªn) Ph©n lo¹i c«ng viÖc Qu¶n lý cÊp thÊp Qu¶n lý cÊp trung Qu¶n lý cÊp cao Thö viÖc tuyÓn dông T×nh tr¹ng Th−êng xuyªn 500–1000 (Ng×n §) L−¬ng 1001-1500 1501-2000 >2000 >5 n¨m 5-10 n¨m Thêi gian viÖc lμm 11-20 n¨m 21-30 n¨m >30 n¨m Trang - 15
  16. http://www.ebook.edu.vn Th«ng tin l−u tr÷ vÒ c¸c kü n¨ng Tªn1 Tªn 2 Tªn 3 Tªn ... Tªn 10 Tæng sè/B×nh Bé phËn A / VÞ trÝ1 qu©n TiÕn sü T×nh ®é v¨n ho¸ Th¹c sü §¹i häc Cao ®¼ng/d¹y nghÒ Trung häc TiÓu häc Cã b»ng cÊp hay giÊy phÐp chuªn m«n Tr×nh ®é chuyªn m«n Kh«ng cã b»ng cÊp hay giÊy phÐp chuyªn m«n < 5 n¨m Sè n¨m kinh nghiÖm 5-10 n¨m 11-20 n¨m 21-30 n¨m > 30 n¨m Kü n¨ng 1: Th«ng th¹o (m« t¶) Kh¶ n¨ng vÒ kü B¸n th«ng th¹o Kh«ng n¨ng th«ng th¹o Kü n¨ng 2: Th«ng th¹o (m« t¶) B¸n th«ng th¹o Kh«ng th«ng th¹o Kü n¨ng 1: Th«ng th¹o (m« t¶) B¸n th«ng C¸c kü n¨ng th¹o Kh«ng kh¸c th«ng th¹o Kü n¨ng 2: Th«ng th¹o (m« t¶) B¸n th«ng th¹o Kh«ng th«ng th¹o Ngo¹i ng÷ 1 Tåi Tèt ngo¹i ng÷ Kh¶ n¨ng RÊt tèt Ngo¹i ng÷ 2 Tåi Tèt RÊt tèt Ngo¹i ng÷ 3 Tåi Tèt RÊt tèt 1. __ 1. ____ 1. ___ 1. ___ 1. ___ Kinh nghiÖm ®èi víi nh÷ng c«ng viÖc _ 2. ____ 2. ___ 2. ___ 2. ___ tr−íc ®©y: VÞ trÝ vμ sè n¨m 2. __ 3. ____ 3. ___ 3. ___ 3. ___ (M« t¶) _ 3. __ _ Trang - 16
  17. http://www.ebook.edu.vn Ho¹t ®éng. 3-4 Tõ nh÷ng th«ng tin mµ b¹n ®· cã tõ mÉu l−u tr÷ th«ng tin nguån nh©n lùc, h·y liÖt kª c¸c vÊn ®Ò mµ b¹n muèn nghiªn cøu kü h¬n, t¹i sao b¹n l¹i muèn nghiªn cøu chóng kü h¬n vµ b¹n cã thÓ sö dông chóng vµo nh÷ng ho¹t ®éng nµo. B»ng c¸ch nµy, b¹n sÏ cã kh¶ n¨ng t¹o ra mét hÖ thèng l−u tr÷ th«ng tin nh©n lùc phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng ty, vµ cã thÓ dÔ dµng ph©n lo¹i vµ s¾p xÕp th«ng tin theo yªu cÇu cña b¹n. VÝ dô vÒ c¸c c©u hái b¹n cã thÓ muèn biÕt : • Bao nhiªu c¸n bé kü thuËt ë c«ng ty, nh÷ng ng−êi cã b»ng ®¹i häc cã møc l−¬ng d−íi 1 triÖu ®ång? • Møc l−¬ng trung b×nh cña c¸c nh©n viªn ®· phôc vô cho c«ng ty trong m−êi n¨m lµ bao nhiªu ? • Møc l−¬ng trung b×nh cña n÷ c¸n bé qu¶n lý so víi nam c¸n bé qu¶n lý nh− thÕ nµo ? • Tuæi b×nh qu©n cña nh÷ng ng−êi phôc vô cho c«ng ty l©u nhÊt lµ bao nhiªu, vµ møc l−¬ng b×nh qu©n cña hä nh− thÕ nµo? H·y xem liÖu b¹n cã thÓ tr¶ lêi tÊt c¶ c¸c c©u hái mµ b¹n cã tõ c¸c th«ng tin trong hÖ thèng l−u tr÷ th«ng tin nguån nh©n lùc? NÕu b¹n kh«ng thÓ tr¶ lêi hÕt ®−îc, th× h·y liÖt kª nh÷ng c©u hái nµy. T¹i sao nh÷ng th«ng tin nµy l¹i ch−a s½n cã? Vµ b¹n cã thÓ thu thËp chóng ë ®©u. Trang - 17
  18. http://www.ebook.edu.vn C¸i g× ®ang PhÇn 4 diÔn ra ? Ph©n tÝch thùc tr¹ng nguån nh©n lùc-2 Môc tiªu phÇn nμy: Nh»m gióp b¹n hiÓu ®Çy ®ñ h¬n b¶n chÊt vÊn ®Ò, x¸c ®Þnh râ quan ®iÓm vµ gi¸ trÞ còng nh− ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng cña KHH nguån nh©n lùc th«ng qua: • §¸nh gi¸ sù tån t¹i hay kh«ng tån t¹i c¸c vÊn ®Ò nh©n lùc liªn quan ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng nguån nh©n lùc; • M« t¶ c¸c th«ng tin/sè liÖu cÇn thiÕt cho kÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc; vµ • X¸c ®Þnh c¸c −u tiªn c¸ nh©n còng nh− kÕ ho¹ch hµnh ®éng cho viÖc thùc hiÖn viÖc ®¸nh gi¸ nguån nh©n lùc. Trang - 18
  19. http://www.ebook.edu.vn Ho¹t ®éng 4-1 C¸i g× lμm b¹n lo l¾ng? T¹i sao nã x¶y ra B¹n cã thÓ lμm g× ? Nã cã thÓ lμm g× ? B¹n kh«ng cã c¸c th«ng tin c¬ b¶n vÒ thùc tr¹ng nguån nh©n lùc. B¹n kh«ng (HiÖn t−îng) (Nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ) • • • B¹n ®ang chi tiªu v−ît qu¸ ng©n B¹n ®ang lÆp l¹i cïng mét TiÕn hµnh ®¸nh gi¸ thùc s¸ch nguån nh©n lùc hay ®ang gÆp §¸nh gi¸ thùc tr¹ng nguån nh©n VÊn ®Ò thùc sù lμ g× ? (C¸c vÊn ®Ò cña QL nh©n sù) sai lÇm trong tuyÓn dông v× tr¹ng nguån nh©n lùc. ph¶i vÊn ®Ò chi phÝ lao ®éng qu¸ lùc nh»m tr¶ lêi c©u hái: b¹n thiÕu th«ng tin c¬ b¶n cao? tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng NNL cña c«ng ty b¹n vÒ nguån cung cÊp lao ®éng C¸c bµi tËp ë c¸c ho¹t ®éng 4-2 Cã Kh«ng • “C¸i g× ®· vµ ®ang diÔn ra ®èi trong vïng. sÏ h−íng dÉn b¹n x¸c ®Þnh c¸c B¹n ®ang ph¶i ®èi ®Çu víi nh÷ng lêi • kªu ca vµ ph¶n ®èi vÒ c¬ cÊu tiÒn víi nguån nh©n lùc cña c«ng ty” khÝa c¹nh cÇn ®¸nh gi¸, vµ xö lý B¹n kh«ng cã c¬ së ®Ó so l−¬ng/tiÒn c«ng cña c«ng ty? c¸c sè liÖu trong qu¸ tr×nh ®¸nh s¸nh c¸c ®Þnh møc c«ng viÖc Cã Kh«ng Mét c¸ch cô thÓ, viÖc ®¸nh gi¸ gi¸ thùc tr¹ng NNL. • theo thùc tÕ vµ theo møc lý C«ng ty b¹n cã ®ang thõa hay thiÕu bao gåm c¶ qu¸ tr×nh xem xÐt t−ëng nh©n viªn kh«ng ? c¸c xu thÕ, c¸c m« h×nh vµ Cã Kh«ng • C¸c lÜnh vùc ph©n tÝch kü h¬n B¹n kh«ng cã c¬ së cho c¸c • B¹n ®ang ph¶i tr¶i qua t×nh tr¹ng tû nh÷ng lý do cho viÖc thuª tuyÓn ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn kü lÖ cao vÒ s¶n phÈm háng/ph¶i lµm l¹i vµ th¶i håi nh©n viªn, ph©n phèi • n¨ng cña nh©n viªn. còng nh− nh÷ng lêi kªu ca cña C¸c chÝnh s¸ch nguån NL tiÒn l−¬ng, c¸c tiªu chuÈn kÕt • kh¸ch hµng? • B¹n kh«ng cã c¬ së cho viÖc C¬ cÊu tiÒn l−¬ng/tiÒn c«ng qu¶ c«ng viÖc, c¸c chi phÝ ®µo Cã Kh«ng x¸c ®Þnh chi tiÕt c¸c chi phÝ • Ng©n s¸ch nguån nh©n lùc • B¹n ®ang ph¶i tr¶i qua tr×nh tr¹ng t¹o, nh÷ng thay ®æi vÒ nh©n khÈu ®µo t¹o. • n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng ty thÊp? Thu hót vµ tuyÓn chän nh©n häc còng nh− xu h−íng cña thÞ • B¹n kh«ng cã c¸c c¬ së cho Cã Kh«ng viªn tr−êng lao ®éng. • C¸c ®èi thñ c¹nh tranh trong cïng viÖc ph©n tÝch b¶ng l−¬ng, ngµnh còng nh− c¸c ngµnh kh¸c ph©n lo¹i vµ c¸c møc tiÒn ®ang thu hót hÕt nh÷ng nh©n viªn tèt l−¬ng. nhÊt, chØ ®Ó l¹i cho b¹n nh÷ng ng−êi • B¹n kh«ng cã c¬ së cho viÖc yÕu vÒ kü n¨ng vµ n¨ng lùc cã ph¶i kh«ng ? x¸c ®Þnh nguyªn nh©n t¹i Cã Kh«ng sao b¹n l¹i cã tû lÖ lu©n chuyÓn nh©n viªn cao hay thÊp X¸c ®Þnh ®iÓm? B¹n cã vÊn ®Ò nghiªm träng. Nã ph¶i ®−îc xem xÐt xö lý ngay. Cã thÓ nhê ng−êi cã chuyªn m«n gióp ®ì vµ thùc hiÖn ngay nh÷ng ho¹t ®éng kÓ trªn. Giao ¦u tiªn cao: T×nh tr¹ng khñng ho¶ng viÖc cho nh÷ng ng−êi kh¸c ®Ó xóc tiÕn nhanh viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. (H¬n nöa c©u tr¶ lêi cña b¹n lµ Cã) VÊn ®Ò cña b¹n b¾t ®Çu t¨ng lªn c¶ vÒ ph¹m vi vµ møc ®é. H·y ®¸nh gi¸ vµ xem xÐt kü hiÖn t−îng vµ nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ. TiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc ¦u tiªn trung b×nh: T×nh tr¹ng b¸o ®éng ®−îc nªu ë trªn, vµ x¸c ®Þnh khung thêi gian ®Ó gi¸m s¸t c¸c hiÖn t−îng. NÕu c¸c hiÖn t−îng vÉn cßn, th× h·y nghiªn cøu c¸c lÜnh vùc cÇn ph©n tÝch kü h¬n (GÇn nöa sè c©u tr¶ lêi lµ Cã) ë trªn. VÊn ®Ò cña b¹n vÉn ch−a râ vµ cã thÓ qu¸ sím ®Ó kÕt luËn. KiÓm tra vµ xem xÐt l¹i tÊt c¶ c¸c hiÖn t−îng vµ nguyªn nh©n. Sö dông c¸c ho¹t ®éng nªu ë trªn ¦u tiªn thÊp: Khã ®o¸n tr−íc nh− nh÷ng ph−¬ng tiÖn phßng xa vÊn ®Ò. (ChØ cã mét c©u tr¶ lêi lµ Cã) Trang - 19
  20. http://www.ebook.edu.vn Ho¹t ®éng. 4-2 B¹n muèn biÕt: “C¸i g× ®· vµ ®ang diÔn ra ®èi víi nguån nh©n lùc cña c«ng ty?” §¸nh gi¸ thùc tr¹ng nguån nh©n lùc bao gåm qu¸ tr×nh xem xÐt c¸c xu thÕ, c¸c m« h×nh vµ nh÷ng lý do cho viÖc thuª tuyÓn vµ t¶i håi nh©n viªn, ph©n phèi tiÒn l−¬ng, c¸c tiªu chuÈn kÕt qu¶ c«ng viÖc, c¸c chi phÝ ®µo t¹o, nh÷ng thay ®æi vÒ nh©n khÈu häc còng nh− xu h−íng cña thÞ tr−êng lao ®éng. D−íi ®©y lµ b¶ng liÖt kª c¸c danh môc ®¸nh gi¸ nguån nh©n lùc. B¶ng liÖt kª nµy sÏ h−íng dÉn b¹n x¸c ®Þnh c¸c −u tiªn vµ ph¸c th¶o mét kÕ ho¹ch hµnh ®éng. Sau khi hoµn thµnh b¶ng liÖt kª vµ x¸c ®Þnh c¸c −u tiªn, b¹n cã thÓ tham kh¶o thªm phô lôc 1- Gåm 10 phÇn h−íng dÉn ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng nguån nh©n lùc. C¸c h−íng dÉn nµy sÏ gióp b¹n thùc hiÖn c«ng viÖc nµy tèt h¬n. Trang - 20
nguon tai.lieu . vn