Xem mẫu

NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI

QUAÁN TRIÏÅT TÛ TÛÚÃNG
VÏÌ
XÊY DÛÅNG
HÖÌ CHÑ
NÏÌN
MINH
VÙN HOA
TIÏN TIÏËN, ÀÊÅM ÀAÂ BAÃN SÙÆC DÊN TÖÅC TR
DÛÚNG VÙN SAO*
Ngaây nhêån:15/11/2017;
ngaây phaãn biïån:
25/12/2017;
ngaây duyïåt àùng:
29/12/2017

Toám tùæt
: Tû tûúãng Höì Chñ Minh noái chung, tû tûúãng Höì Chñ Minh vïì vùn hoáa noái riïng laâ di saãn vö giaá à
àöëi vúái nhên dên lao àöång yïu chuöång hoâa bònh trïn thïë giúái noái chung. Ngaây nay nûúác ta àang phaát triïín kin
nghôa vaâ höåi nhêåp quöëc tïë, quaán triïåt tû tûúãng Höì Chñ Minh xêy dûång nïìn vùn hoáa Viïåt Nam tiïn tiïën, àê
kinh tïë, xaä höåi laâ yïu cêìu khaách quan vaâ cêëp baách. Àïí quaán triïåt tû tûúãng Höì Chñ Minh xêy dûång nïìn vù
sùæc dên töåc cêìn:
1. Nêng cao nhêån thûác vïì vai troâ cuãa vùn hoáa àöëi vúái sûå phaát triïín kinh tïë, xaä höåi
2. Tùng cûúâng sûå laänh àaåo cuãa Àaãng, phaát huy vai troâ quaãn lyá cuãa Nhaâ nûúác vaâ vai troâ cuãa caác àoa
xêy dûång vaâ phaát triïín vùn hoáa
3. Giaãi quyïët àuáng àùæn möëi quan hïå giûäa phaát triïín kinh tïë vúái phaát triïín vùn hoáa xaä höåi
4. Xêy dûång vùn hoáa phaãi bùæt àêìu tûâ möîi con ngûúâi vúái tû caách laâ chuã thïí cuãa vùn hoáa
5. Giûä vûäng vaâ phaát huy baãn sùæc vùn hoáa dên töåc trong quaá trònh giao lûu vaâ höåi nhêåp quöëc tïë
Tûâ khoáa
: Tû tûúãng Höì Chñ Minh; Xêy dûång nïìn vùn hoáa Viïåt Nam tiïn tiïën, àêåm àaâ baãn sùæc vùn hoáa dê
UNDERSTANDING  THROUGHLY  HO  CHI  MINH’S  IDEOLOGY  IN  BUILDING  VIETNAM’S  AD
WITH NATIONAL IDENTITY IN THE NEW PERIOD
Abstract: 
Ho Chi Minh’s ideology in general and Ho Chi Minh’s ideology about culture in particular is an invalu
Vietnamese people in particular and for the world peace-loving people in general. Today our country is developing a
economy and integrating into the world, understanding Ho Chi Minh’s ideology throughly in building up Vietnam’s ad
national identity to develop economic and society is the urgent and objective requirement. To thoroughly understand H
building an advanced Vietnamese culture deeply imbued with national identity we need:
1. Raise awareness of the role of culture in economic and social development
2. Strengthen the leadership of the Communist Party, promote the role of the State management and the role of ma
strengthen the socialization in building and developing the culture.
3. Properly deal with the relationship between economic development and socio-cultural development
4. Cultural construction must begin from each individual as the subject of culture
5. Maintain and promote the national cultural identity in the process of international integration and exchange.
Key words
: Ho Chi Minh ideology; Build an advanced Vietnamese culture deeply imbued with national cultural iden

C

huã tõch Höì Chñ Minh laänh tuå vô àaåi cuãa dênnïìn vùn hoaá dên töåc, thò phaãi xêy dûång têët caã caác
töåc Viïåt Nam, Nhaâ vùn hoáa lúán cuãa thïë giúái.lônh vûåc kinh tïë, chñnh trõ, xaä höåi, àaåo àûác, têm lyá
Cuöåc àúâi, sûå nghiïåp vaâ tû tûúãng cuãa Ngûúâicon ngûúâi.
noái chung, tû tûúãng cuãa Ngûúâi vïì vùn hoáa noái riïng
Höì Chñ Minh àaä xaác àõnh vùn hoaá laâ àúâi söëng tinh
laâ di saãn vö giaá àöëi vúái dên töåc Viïåt Nam noái riïngthêìn, thuöåc kiïën truác thûúång têìng cuãa xaä höåi. Vùn
àöëi vúái nhên dên lao àöång yïu chuöång hoâa bònh trïn
hoaá àûúåc àùåt ngang haâng vúái chñnh trõ. kinh tïë, xaä
thïë giúái noái chung.
höåi, taåo thaânh böën vêën àïì chuã yïëu trong xaä höåi, coá
Vùn hoaá theo Höì Chñ Minh, àoá laâ toaân böå nhûäng quan hïå mêåt thiïët vaâ cuâng taác àöång lêîn nhau trong
giaá trõ vêåt chêët vaâ tinh thêìn maâ loaâi ngûúâi saáng taåo
àúâi söëng. Theo Höì Chñ Minh chñnh trõ, xaä höåi coá àûúåc
ra, nhùçm àaáp ûáng leä sinh töìn, àöìng thúâi cuäng laâ muåcgiaãi phoáng, thò vùn hoaá múái àûúåc giaãi phoáng. Chñnh
àñch cuöåc söëng cuãa loaâi ngûúâi. Vò vêåy muöën xêy dûångtrõ giaãi phoáng múã àûúâng cho vùn hoaá phaát triïín. Ngûúâi
àaä viïët: “... Xûa kia dûúái chïë àöå thûåc dên, phong
1. Höì Chñ Minh toaân têåp, 2011, NXB Chñnh trõ quöëc gia, T9, Tr 121
2. Höì Chñ Minh toaân têåp, 2011, NXB Chñnh trõ quöëc gia, T9, Tr 231
*  Trûúâng Àaåi  hoåc Cöng  àoaân

3 cöng àoaâ
Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc
Söë 10 thaáng 12/2017

NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI
kiïën, nhên dên ta bõ nö lïå, thò vùn hoáa cuäng bõ nö lïå, biïën chêët, cùm thuâ moåi thûá “giùåc nöåi xêm...”. “Vùn
1
bõ töìi taân, khöng thïí phaát triïín àûúåc”
, “Xaä höåi thïë hoaá phaãi laâm thïë naâo cho ai cuäng coá lyá tûúãng tûå chuã,
2
naâo, vùn hoaá thïë êëy”. Ngûúâi àaä vaåch ra con àûúâng àöåc lêåp tûå do. Àöìng thúâi vùn hoaá phaãi laâm thïë naâo
múái cho dên töåc Viïåt Nam: Phaãi tiïën haânh caách maång cho quöëc dên coá tinh thêìn vò nûúác quïn mònh, vò lúåi
chñnh trõ trûúác, maâ cuå thïí úã Viïåt Nam laâ phaãi tiïënñch chung maâ quïn lúåi ñch riïng”. Chuã tõch Höì Chñ
haânh caách maång giaãi phoáng dên töåc, àïí giaânh chñnh Minh àaä xaác àõnh muåc tiïu, lyá tûúãng cuãa Àaãng vaâ
quyïìn, àïí giaãi phoáng chñnh trõ, giaãi phoáng xaä höåi, tûânhên dên ta laâ àöåc lêåp dên töåc vaâ chuã nghôa xaä höåi.
àoá giaãi phoáng vùn hoaá, múã àûúâng cho vùn hoaá phaát Theo Ngûúâi àöåc lêåp dên töåc phaãi ài túái chuã nghôa xaä
triïín. Mùåc dêìu xaác àõnh vêën àïì chñnh trõ, kinh tïë, xaä höåi, àïí laâm cho àöåc lêåp dên töåc àûúåc vûäng bïìn, àïí
höåi, vùn hoaá àïìu phaãi coi troång ngang nhau. Nhûng
sûå nghiïåp giaãi phoáng dên töåc, giaãi phoáng xaä höåi, giaãi
Höì Chñ Minh vêîn chó roä kinh tïë thuöåc cú súã haå têìng, phoáng con ngûúâi àûúåc thûåc hiïån troån veån.
laâ nïìn taãng cuãa viïåc xêy dûång vùn hoaá, xêy dûång
Hai laâ, nêng cao dên trñ
kiïën truác thûúång têìng. Ngûúâi àaä nïu ra luêån àiïím:
Vêën àïì nêng cao dên trñ thûåc sûå chó coá thïí àûúåc
“phaãi xêy dûång kinh tïë, xêy dûång cú súã haå têìng àïí coá thûåc hiïån khi chñnh quyïìn àaä vïì tay nhên dên, khi
àiïìu kiïån xêy dûång vaâ phaát triïín vùn hoaá”... Vùn hoaá chñnh trõ àaä àûúåc giaãi phoáng. Khi àêët nûúác àûúåc àöåc
laâ kiïën truác thûúång têìng; nhûng cú súã haå têìng cuãa xaä lêåp, Höì Chñ Minh àaä chó ra nhiïåm vuå cêëp thiïët laâ:
höåi coá kiïën thiïët röìi, vùn hoaá múái kiïën thiïët àûúåc vaâ
“Möåt trong nhûäng cöng viïåc phaãi thûåc hiïån cêëp töëc
3
coá àuã àiïìu kiïån phaát triïín àûúåc”
, “Muöën tiïën lïn chuã trong luác naây, laâ nêng cao dên trñ...
4
nghôa xaä höåi thò phaãi phaát triïín kinh tïë vaâ vùn hoaá” 
.
“Muöën giûä vûäng nïìn àöåc lêåp
Höì Chñ Minh àaä khùèng àõnh, “Vùn hoaá, nghïå thuêåt
Muöën laâm cho dên maånh nûúác giaâu
cuäng nhû moåi hoaåt àöång khaác, khöng thïí àûáng ngoaâi,
Moåi ngûúâi Viïåt Nam, phaãi hiïíu biïët quyïìn lúåi cuãa
5
maâ phaãi úã trong kinh tïë vaâ chñnh trõ”
, thuác àêíy xêy mònh... phaãi coá kiïën thûác, múái àïí coá thïí tham gia
dûång vaâ phaát triïín kinh tïë, àiïìu naây coá nghôa laâ vùn vaâo cöng cuöåc xêy dûång nûúác nhaâ vaâ trûúác hïët phaãi
7
hoáa phaãi phuåc vuå nhiïåm vuå chñnh trõ, thuác àêíy xêybiïët àoåc, biïët viïët chûä quöëc ngûää”
.
dûång,  phaát triïín kinh tïë xaä  höåi.  Vùn hoaá àûáng úã Khi giaânh àûúåc àöåc lêåp, Ngûúâi noái: “Chuáng ta
trong chñnh trõ vaâ kinh tïë cuäng coá nghôa laâ chñnh trõ phaãi biïën möåt nûúác döët naát, cûåc khöí thaânh möåt nûúác
8
vaâ kinh tïë phaãi coá tñnh vùn hoaá. Vùn hoaá seä caângvùn hoaá cao vaâ àúâi söëng tûúi vui haånh phuác”
. Àùåc
phaát triïín maånh meä khi kinh tïë vaâ chñnh trõ cuäng biïåt trong sûå nghiïåp xêy dûång vaâ baão vïå Töí quöëc
phaát triïín. Ngûúâi àaä chó roä: “Trònh àöå vùn hoaá cuãaViïåt Nam xaä höåi chuã nghôa ngaây nay, caâng àoâi hoãi
nhên dên nêng cao, seä giuáp chuáng ta àêíy maånh cöng
cêëp baách phaãi nêng cao dên trñ hún nûäa, vêën àïì
cuöåc khöi phuåc kinh tïë, phaát triïín dên chuã... cêìn nêng cao dên trñ khöng bao giúâ coá àiïím têån cuâng.
thiïët àïí xêy dûång nûúác ta thaânh möåt nûúác hoaâ bònh, Àoá chñnh laâ chûác nùng chuã yïëu cuãa vùn hoaá.
6
thöëng nhêët, àöåc lêåp, dên chuã vaâ giaâu maånh”
.
Ba laâ, böìi dûúäng nhûäng phêím chêët töët àeåp, löëi
Tû tûúãng vïì vùn hoaá cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minh söëng laânh maånh, luön hûúáng con ngûúâi vûún túái
àaä àõnh hûúáng cho moåi hoaåt àöång vùn hoaá, àöång caái chên, thiïån, myä àïí khöng ngûâng hoaân thiïån baãn
viïn giúái vùn hoaá, vùn nghïå nûúác ta ài vaâo khaáng thên mònh
chiïën, thûåc hiïån khêíu hiïåu: “Vùn hoaá hoáa khaáng
Muöën tham gia vaâo viïåc taåo ra nhûäng giaá trõ vùn
chiïën, khaáng chiïën hoáa vùn hoaá”, taåo nïn möåt hoaá, àöìng thúâi biïët hûúãng thuå möåt caách àuáng àùæn
phong traâo vùn hoaá khaáng chiïën söi àöång chûa
nhûäng giaá trõ vùn hoaá xaä höåi, möîi ngûúâi khöng nhûäng
tûâng thêëy trong caách maång dên töåc, dên chuã, nhên cêìn phaãi coá nhûäng tû tûúãng vaâ tònh caãm lúán, nhûäng
dên, cuäng nhû trong 30 nùm thûåc hiïån àûúâng löëi hiïíu biïët ngaây caâng àûúåc nêng cao, maâ coân phaãi coá
àöíi múái hiïån nay.
nhûäng phêím chêët töët àeåp, nhûäng phong caách söëng
Di saãn tû tûúãng Höì Chñ Minh, coá thïí quy tuå vùn laânh maånh. Höì Chñ Minh àaä àïì ra nhûäng phêím chêët
hoaá múái coá caác chûác nùng chuã yïëu sau àêy:
vaâ phong caách cêìn thiïët àïí möîi ngûúâi tu dûúäng, reân
Möåt laâ, böìi dûúäng phaát triïín tû tûúãng àuáng àùæn
vaâ tònh caãm cao àeåp
3.  Höì  Chñ  Minh  toaân  têåp, 
2011,  NXB  Chñnh  trõ  Quöëc  gia,  T12,
Tû tûúãng vïì vùn hoaá cuãa Höì Chñ Minh laâ phaãi
tr 470.
laâm thïë naâo, cho vùn hoaá ài sêu vaâo têm lyá quöëc 4. Höì Chñ Minh toaân têåp, 
2011, NXB Chñnh trõ Quöëc gia, T7, tr 246
dên, àïí xêy dûång nhûäng tònh caãm lúán, nhû loâng yïu 5.  Höì  Chñ  Minh  toaân  têåp, 
2011,  NXB  Chñnh  trõ  Quöëc  gia,  T10,
nûúác, tònh yïu thûúng con ngûúâi; yïu caái chên, caái
tr 459.
thiïån, caái myä; yïu tñnh trung thûåc, chên thaânh, thuyã 7. Höì Chñ Minh toaân têåp,
 2011, NXB Chñnh trõ Quöëc gia, T4, tr 40.
2011, NXB Chñnh trõ Quöëc gia, T11, tr 92.
chung, gheát nhûäng thoái hû têåt xêëu, nhûäng sa àoaå, 8. Höì Chñ Minh toaân têåp, 
4

Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân

Söë 10 thaáng 12/2017

NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI
luyïån. Trûúác hïët laâ àöëi vúái caán böå, Àaãng viïn. Àoá laâ
múã trong xaä höåi tùng lïn; Phong traâo hûúáng vïì cöåi
nhûäng phêím chêët àaåo àûác - chñnh trõ, nhûäng phong nguöìn, tûúãng nhúá anh huâng dên töåc, àïìn ún, àaáp
caách trong lao àöång, sinh hoaåt vaâ trong moåi quan hïå nghôa ngûúâi coá cöng, giuáp àúä ngûúâi hoaån naån ngaây
xaä höåi.
caâng phaát triïín; cuöåc vêån àöång baâi trûâ huã tuåc, mï tñn
Vùn hoaá giuáp con ngûúâi phên biïåt caái töët àeåp, dõ àoan, xêy dûång nïëp söëng vùn minh, gia àònh vùn
laânh maånh vúái caái xêëu xa, hû hoãng, caái tiïën böå thuác
hoaá, laâng êëp vùn hoaá, ngaây caâng àûúåc nhên dên
àêíy sûå phaát triïín xaä höåi vúái caái laåc hêåu caãn trúã con
hoan nghïnh vaâ tñch cûåc hûúãng ûáng. Hoaåt àöång vùn
ngûúâi vaâ dên töåc tiïën lïn phña trûúác. Tûâ àoá phêën hoaá, nghïå thuêåt, baáo chñ, xuêët baãn, phaát thanh, truyïìn
àêëu àïí laâm cho caái töët àeåp, laânh maånh ngaây caânghònh, v.v... coá nhûäng bûúác phaát triïín múái, caã vïì söë
tùng, caái tiïën böå ngaây caâng nhiïìu; mùåt khaác, laâmlûúång, chêët lûúång vaâ phaát huy taác duång tñch cûåc,
cho caái laåc hêåu löîi thúâi ngaây caâng búát, caái xêëu xa hû
laâm cho àúâi söëng vùn hoaá trúã nïn phong phuá vaâ söi
hoãng ngaây caâng bõ loaåi boã khoãi àúâi söëng con ngûúâi
àöång hún. Caác hoaåt àöång nhên àaåo, giaáo duåc - àaâo
vaâ xaä höåi. Höì Chñ Minh àaä chó roä: Vùn hoáa phaãi thêëm
taåo phaát triïín, vùn hoaá trúã thaânh nguöìn lûåc quan
sêu vaâo têët caã caác lônh vûåc cuãa àúâi söëng xaä höåi. Vùn
troång thuác àêíy kinh tïë tùng trûúãng nhanh. Tònh hònh
hoáa phaãi loaåi trûâ tham nhuäng, lûúâi biïëng, phuâ hoa, kinh tïë - chñnh trõ - xaä höåi öín àõnh...
xa xó”9. Ngûúâi àaä nïu ra möåt luêån àiïím khaái quaát:
Höåi nhêåp quöëc tïë àaä múã ra àiïìu kiïån thuêån lúåi àïí
Vùn hoaá phaãi soi àûúâng cho quöëc dên ài.
nûúác ta phaát huy aãnh hûúãng tñch cûåc cuãa nhûäng giaá
Xêy dûång nïìn vùn hoaá moái laâ sûå nghiïåp cuãa trõ truyïìn thöëng Viïåt Nam vúái beâ baån khùæp nùm chêu,
Àaãng, Nhaâ nûúác, caác àoaân thïí vaâ caác têìng lúåp nhên àöìng thúâi tiïëp thu tinh hoa vùn hoaá nhên loaåi, khoa
dên. Trong àoá àöåi nguä nhûäng nhaâ vùn hoaá, nhûäng hoåc cöng nghïå hiïån àaåi àïí nêng cao têìm voác cuãa
ngûúâi laâm cöng taác vùn hoaá, nhûäng vùn nghïå sô laâ mònh trïn trûúâng quöëc tïë. Nhûäng thaânh quaã vùn hoaá
lûåc lûúång noâng cöët trong sûå nghiïåp to lúán naây. Höì- xaä höåi trong àöíi múái àang cöí vuä àöång viïn nhên
Chñ Minh noái: “Vùn hoaá giaáo duåc laâ möåt mùåt trêån
dên ta ra sûác phêën àêëu àïí àaåt túái muåc tiïu “dên giaâu
quan troång trong cöng cuöåc xêy dûång chuã nghôa xaä nûúác maånh, xaä höåi cöng bùçng, dên chuã vùn minh”.
höåi úã miïìn Bùæc vaâ àêëu tranh thûåc hiïån thöëng nhêët Bïn caånh nhûäng thaânh tûåu, thò phaát triïín kinh tïë
nûúác nhaâ”10 .
thõ trûúâng àõnh hûúáng xaä höåi chuã nghôa vaâ höåi nhêåp
Quan àiïím cuãa Höì Chñ Minh coi vùn hoaá laâ möåt quöëc tïë cuäng laâm naãy sinh nhiïìu haån chïë, yïëu keám
mùåt trêån laâ quan àiïím àöåc àaáo, àoâi hoãi caác chiïën sôtrong àúâi söëng vùn hoaá:
chiïën àêëu trïn mùåt trêån naây vûâa phaãi bïìn bó, kiïn
Sûå suåp àöí cuãa chïë àöå XHCN úã Liïn Xö vaâ Àöng
cûúâng, duäng caãm, vûâa phaãi biïët sûã duång vuä khñÊu àaä gêy ra traång thaái dao àöång, hoaâi nghi, giaãm
möåt caách sùæc beán vaâ coá hiïåu quaã trong khaáng chiïënsuát loâng tin úã möåt söë ngûúâi, kïí caã möåt söë caán böå,
chöëng ngoaåi xêm trûúác kia cuäng nhû trong “cuöåc àaãng viïn. Kinh tïë thõ trûúâng kñch thñch khaát voång
chiïën àêëu khöíng löì” phuåc hûng vaâ phaát triïín àêët laâm giaâu, lêëy àöìng tiïìn laâm muåc tiïu duy nhêët, dêîn
nûúác hiïån nay.
àïën nhiïìu kiïíu laâm ùn bêët chñnh, vúái löëi söëng hûúãng
Trong nhûäng nùm thûåc hiïån àûúâng löëi àöíi múái do laåc, xa hoa, laäng phñ, vúái thaái àöå laånh luâng, giaã döëi
Àaãng ta khúãi xûúáng vaâ laänh àaåo, phaát triïín kinh tïë trong ûáng xûã. Nhiïìu tiïu cûåc, tïå naån xaä höåi phaát sinh
thõ trûúâng àõnh hûúáng xaä höåi chuã nghôa, höåi nhêåpàang laâm xoái moân àaåo àûác töët àeåp, löëi söëng laânh
quöëc tïë, àaä àang taåo ra chuyïín biïën toaân diïån vaâ maånh vaâ quan hïå giaâu tònh nghôa cuãa dên töåc ta.
sêu sùæc vïì vùn hoaá, xaä höåi: Xuêët hiïån haâng loaåt nhu Taác àöång mùåt traái cuãa kinh tïë thõ trûúâng vaâ höåi
cêìu múái phong phuá vaâ àa daång cuãa nhên dên, ài liïìn nhêåp quöëc tïë àaä xuêët hiïån têm lyá suâng ngoaåi, nhiïìu
vúái nhûäng àiïìu chónh vïì chuêín mûåc giaá trõ vùn hoaá - ngûúâi àaä chaåy theo têm lyá thûåc duång vaâ caá nhên cûåc
xaä höåi phuâ húåp vúái nïìn kinh tïë thõ trûúâng, höåi nhêåp
àoan, ñch kyã, hûúãng laåc. Hoå ngöå nhêån nhûäng giaá trõ
quöëc tïë; nhûäng àoâi hoãi ngaây caâng cao vïì nguöìn àêìu vùn hoaá, coi thûúâng nhûäng giaá trõ dên töåc, tiïëp nhêån
tû, phûúng tiïån, cöng nghïå phuåc vuå caác hoaåt àöång xö böì moåi thûá vùn hoaá ngoaåi lai khöng phên biïåt hay
vùn hoaá - xaä höåi.
dúã, töët xêëu. Àúâi söëng vùn hoaá - nghïå thuêåt coân nhiïìu
Trong kinh tïë thõ trûúâng àõnh hûúáng xaä höåi chuã bêët cêåp, thiïëu vùæng nhûäng taác phêím lúán tûúng xûáng
nghôa, höåi nhêåp quöëc tïë tñnh tñch cûåc cuãa cöng dên vúái sûå nghiïåp caách maång; coá hiïån tûúång phuã nhêån
àûúåc phaát huy, àang àêíy luâi têm lyá yã laåi, tröng chúâ, thaânh tûåu vùn hoåc caách maång, taách rúâi vùn nghïå vúái
dûåa dêîm àaä tûâng töìn taåi dai dùèng trong cú chïë cuä;
thïë hïå treã coá yá thûác vûún lïn lêåp thên, lêåp nghiïåp; 9. Höì Chñ Minh toaân têåp, 
2011, NXB Chñnh trõ Quöëc gia, T1, tr 26.
Mùåt bùçng dên trñ àûúåc nêng cao, nùng lûåc, súã trûúâng 10. Höì  Chñ  Minh  toaân têåp, 
2011,  NXB  Chñnh trõ  Quöëc  gia, T12,
caá nhên àûúåc khuyïën khñch; khöng khñ dên chuã, cúãi
tr 647.

5 cöng àoaâ
Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc
Söë 10 thaáng 12/2017

NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI
chñnh trõ, xu hûúáng thûúng maåi hoaá, chaåy theo thõ hïå thöëng chñnh trõ vaâ toaân xaä höåi phaãi nhêån thûác roä
hiïëu thêëp heân...
vaâ thûåc hiïån nghiïm tuác.
Àiïìu àaáng quan têm vaâ nhûác nhöëi, laâ sûå suy thoaái
Cêìn phaãi àêíy maånh cöng taác tuyïn truyïìn trûúác
vïì tû tûúãng vaâ àaåo àûác, löëi söëng trong möåt böå phêåntiïn laâ trong caác cêëp uyã Àaãng vaâ toaân böå Àaãng viïn,
khöng ñt caán böå coá chûác, coá quyïìn. Tònh traång tham sau àoá laâ tuyïn truyïìn cho toaân xaä höåi nhêån thûác
nhuäng, höëi löå, saách nhiïîu dên chuáng, nhûäng hiïån möåt caác àuáng àùæn, àêìy àuã tû tûúãng cuãa Höì Chñ Minh
tûúång quan liïu, cûãa quyïìn, vi phaåm quyïìn laâm chuã vïì vùn hoaá, vai troâ cuãa vùn hoaá, yïu cêìu xêy dûång
cuãa dên, khöng tön troång phaáp luêåt àaä diïîn ra khaá nïìn vùn hoaá tiïn tiïën, àêåm àaâ baãn sùæc dên töåc trong
nùång nïì; viïåc chaåy theo chûác - quyïìn - danh - lúåi, àiïìu kiïån phaát triïín kinh tïë thõ trûúâng àõnh hûúáng xaä
mua quan, baán chûác, cú höåi, beâ caánh, mêët àoaân kïët, höåi chuã nghôa vaâ höåi nhêåp quöëc tïë. Àïí tûâ nhêån thûác
lúâi noái khöng ài àöi vúái viïåc laâm, khöng coân laâ hiïånlaâm chuyïín biïën trong haânh àöång cuãa caác cêëp caác
tûúång caá biïåt, àaä gêy bêët bònh trong nhên dên, gêy
ngaânh vaâ toaân xaä höåi trong quaán triïåt vaâ laâm thïo tû
töín thûúng àïën nhûäng giaá trõ vùn hoaá cuãa nûúác ta. tûúãng Höì Chñ Minh.
Thûåc traång trïn àang àùåt ra nhûäng yïu cêìu múái
Hai laâ, Tùng cûúâng sûå laänh àaåo cuãa Àaãng, phaát
vaâ nùång nïì trong quaá trònh xaác lêåp nhûäng giaá trõ vùnhuy vai troâ quaãn lyá cuãa nhaâ nûúác vaâ vai troâ cuãa caác
hoaá múái, àêëu tranh àêíy luâi nhûäng tiïu cûåc xaä höåi...àoaân thïí nhên dên, àêíy maånh xaä höåi hoaá trong xêy
xûã lyá àuáng àùæn möëi quan hïå giûäa baão vïå baãn sùæc vùn
dûång vaâ phaát triïín nïìn vùn hoaá tiïn tiïën, àêåm àaâ
hoaá dên töåc vúái viïåc tiïëp nhêån vùn hoaá thïë giúái trong baãn sùæc dên töåc.
quaá trònh múã cûãa, höåi nhêåp. Yïu cêìu àoá àoâi hoãi phaãi Sûå laänh àaåo cuãa Àaãng cöång saãn vaâ quaãn lyá cuãa
quan têm sêu sùæc, vêån duång saáng taåo tû tûúãng Höì Nhaâ nûúác àöëi vúái moåi hoaåt àöång vùn hoaá laâ vêën àïì
Chñ Minh vïì vùn hoaá nhùçm xêy dûång nïìn vùn hoaá coá tñnh nguyïn tùæc, laâ nhên töë quyïët àõnh thùæng lúåi
Viïåt Nam tiïn tiïën, àêåm àaâ baãn sùæc dên töåc, trûúác cuãa sûå nghiïåp xêy dûång nïìn vùn hoaá tiïn tiïën àêåm
mùæt chuáng ta cêìn triïín khai thûåc hiïån nhûäng giaãi àaâ baãn sùæc dên töåc ngaây nay. Sûå laänh àaåo cuãa Àaãng
phaáp cú baãn sau:
laâ àïí baão àaãm vïì chñnh trõ, tû tûúãng xêy dûång nïìn
Möåt laâ, Nêng cao nhêån thûác vïì vai troâ cuãa vùn vùn hoáa trïn nïìn taãng hïå tû tûúãng cuãa giai cêëp cöng
hoaá àöëi vúái sûå phaát triïín cuãa xaä höåi
nhên, ài àuáng quyä àaåo vaâ muåc tiïu xaác àõnh. Phaát
Trûúác mùæt, cêìn coá sûå thöëng nhêët cao trong toaân huy vai troâ quaãn lyá cuãa Nhaâ nûúác àïí têåp trung àûúåc
böå hïå thöëng chñnh trõ vaâ toaân xaä höåi vïì têìm quancaác nguöìn àêìu tû àuáng hûúáng, baão àaãm àõnh hûúáng
troång cuãa vùn hoaá caã vïì lônh vûåc lyá luêån, thûåc tiïîn vaâ
XHCN. Àöìng thúâi phaát huy vai troâ cuãa caác àoaân thïí
cöng taác chó àaåo xêy dûång phaát triïín vùn hoaá. Àõnh nhên dên, nhùçm xaä höåi hoáa cöng taác vùn hoáa, phaát
hûúáng xaä höåi chuã nghôa vïì phûúng diïån vùn hoaá, xaä huy cao nhêët tiïìm nùng, sûác maånh cuãa caác àoaân
höåi trúã thaânh möåt nhu cêìu vö cuâng bûác xuác, nhùçmthïí, cuãa caá nhên, cöång àöìng vaâ cuãa toaân xaä höåi vaâo
phoâng ngûâa, àêëu tranh vúái nhûäng tïå naån xaä höåi. Àûúângviïåc àêìu tû, lûu giûä, cuãng cöë caác giaá trõ vùn hoaá vaâ
löëi phaát triïín vùn hoaá laânh maånh, phaát triïín nhûäng vaâo giaãi quyïët caác vêën àïì xaä höåi.
giaá trõ cöng bùçng, bònh àùèng, nhên àaåo, tiïën böå laâ
Phaát huy vai troâ cuãa Nhaâ nûúác, khöng coá nghôa
muåc tiïu hûúáng túái, laâ nhu cêìu tûå thên cuãa chñnh laâ Nhaâ nûúác bao cêëp, aáp àùåt nguöìn àêìu tû vaâ caách
cöng cuöåc àöíi múái hiïån nay. Xa rúâi àiïìu àoá coá nghôa laâm cuãa mònh, nïëu thïë seä triïåt tiïu caác khaã nùng
laâ chïåch hûúáng XHCN trïn lônh vûåc vùn hoaá.
àoáng goáp vaâ saáng kiïën cuãa caác àoaân thïí vaâ ngûúâi
Xêy dûång vaâ phaát triïín vùn hoaá liïn quan vaâ taác dên vaâo phaát triïín vùn hoaá. Cuäng khöng thïí àöìng
àöång chùåt cheä vúái caác lônh vûåc khaác, cuâng nhùçm
nhêët xaä höåi hoaá vúái triïåt àïí xoaá boã bao cêëp, chuyïín
àaãm baão àêíy maånh phaát triïín kinh tïë - xaä höåi vaâ giûäcaác hoaåt àöång vùn hoaá... sang kinh doanh, thaã nöíi
vûäng àõnh hûúáng XHCN. Thûåc tïë cho thêëy, sai lêìm cho thõ trûúâng. Maâ Nhaâ nûúác vêîn phaãi tùng cûúâng
cuãa möåt chñnh saách kinh tïë àaä khoá sûãa chûäa vaâ gêy quaãn lyá vùn hoaá. Tuy nhiïn, cêìn nhêån thûác roä sûå
hêåu quaã tiïu cûåc cho xaä höåi, nhûng dêîu sao vêîn coá quaãn lyá cuãa Nhaâ nûúác laâ thöng qua hïå thöëng chñnh
thïí sûãa chûäa trong möåt vaâi chu kyâ saãn xuêët daâi hay saách, phaáp luêåt. Àöìng thúâi àêìu tû vaâo nhûäng lônh
ngùæn, coân sai lêìm cuãa möåt chñnh saách phaát triïín vùn vûåc, nhûäng khña caånh phaát triïín vùn hoáa khöng hoùåc
hoaá, coá khi taác haåi khöng chó möåt thïë hïå maâ caã nhiïìuñt coá khaã nùng xaä höåi hoaá.
thïë hïå vaâ muöën sûãa chûäa phaãi mêët vaâi ba thêåp kyã. Xaä höåi hoaá xêy dûång, phaát triïín vùn hoaá trûúác
Chñnh vò vêåy, xeát trïn caã khña caånh nöåi dung vaâ hònh hïët úã viïåc huy àöång caác nguöìn lûåc àoáng goáp vaâo
thûác, phaát triïín vùn hoaá chiïëm möåt võ trñ àùåc biïåtsûå nghiïåp xêy dûång vaâ phaát triïín vùn hoaá, laâ úã
quan troång trong quaá trònh àöíi múái àêët nûúác theo viïåc ban haânh caác chñnh saách mang laåi quyïìn lúåi
con àûúâng XHCN maâ möîi töí chûác Àaãng vaâ toaân böåthiïët thên cho chñnh ngûúâi dên, àoá chñnh laâ : àem
6

Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân

Söë 10 thaáng 12/2017

NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI
taâi dên, sûác dên laâm lúåi cho dên”. Xaä höåi hoaá khöng phaát triïín vùn hoaá, xaä höåi àuáng àùæn, seä coá nguy
chó coá yá nghôa giaãi quyïët vêën àïì taâi chñnh, maâ coân
cú àêíy xaä höåi ài àïën phên cûåc thaái quaá, giûäa ngûúâi
khùèng àõnh truyïìn thöëng nhên nghôa, tùng thïm
giaâu vaâ ngûúâi ngheâo, giûäa nöng thön vaâ thaânh
traách nhiïåm cuãa cöång àöìng, xêy dûång tinh thêìn thõ, giûäa vuâng thuêån lúåi vaâ vuâng khoá khùn... cuâng
àoaân kïët dên töåc... Nhû vêåy cho thêëy, nïëu khöng nhiïìu tïå naån xaä höåi seä xuêët hiïån, giaá trõ truyïìn
phaát huy sûác maånh cuãa toaân dên, cuãa moåi thaânh thöëng bõ mai möåt, vùn hoaá - vùn nghïå chaåy theo
phêìn  kinh  tïë,  thò  Nhaâ nûúác  tûå  mònh  khöng  thïí thõ hiïëu thêëp heân... Nhûäng biïíu hiïån êëy nïëu àïí
àaãm àûúng nöíi.
tñch tuå lêu ngaây seä khöng chó kòm haäm sûå phaát
Xaä höåi hoaá coân thïí hiïån úã khña caånh töí chûác thûåc
triïín kinh tïë - xaä höåi, maâ coân àe doaå àïën sûå öín
thi caác vêën àïì vùn hoaá vúái sûå tham gia cuãa caác töí àõnh chñnh trõ. Do vêåy Àaãng, Nhaâ nûúác cêìn quan
chûác phi chñnh phuã, àoaân thïí vaâ möîi ngûúâi dên. Xaä têm àïì ra àûúâng löëi, chuã trûúng, chñnh saách, phaáp
höåi hoaá vïì khña caånh töí chûác thûåc hiïån, cêìn phaãi coáluêåt, têåp trung laänh àaåo thûåc hiïån coá hiïåu quaã chuã
nhûäng giaãi phaáp phaát huy vai troâ cuãa mùåt trêån Töítrûúng, chñnh saách, phaáp luêåt àïí giaãi quyïët àuáng
quöëc, caác àoaân thïí chñnh trõ - xaä höåi, cöng àoaân, àùæn, haâi hoaâ quan hïå giûäa phaát triïín kinh tïë vúái
cöång àöìng laâng baãn, phöë phûúâng doâng hoå... Àoá chñnhxêy dûång phaát triïín vùn hoaá.
laâ thûåc hiïån phûúng chêm caái gò xaä höåi laâm töët hún Böën laâ, Xêy dûång vùn hoaá phaãi bùæt àêìu tûâ möîi
Nhaâ nûúác thò àïí xaä höåi laâm, Nhaâ nûúác chó hûúángcon ngûúâi vúái tû caách laâ chuã thïí cuãa vùn hoaá
dêîn, höî trúå bùçng àõnh chïë luêåt phaáp; caái gò maâ xaä Höì Chñ Minh àaä chó dêîn: Phaãi laâm thïë naâo cho
höåi khöng thïí laâm hoùåc laâm khöng töët, thò Nhaâ nûúácvùn hoaá ài sêu vaâo têm lyá quöëc dên, nghôa laâ laâm
coá traách nhiïåm phaãi laâm; mùåt khaác Nhaâ nûúác cêìn
cho vùn hoaá phaãi sûãa àöíi àûúåc tham nhuäng, lûúâi
têåp trung vaâo xêy dûång, hoaân thiïån cú chïë chñnh biïëng, xa hoa, xa xó. Vùn hoaá phaãi soi àûúâng cho
saách, chïë taâi àaáp ûáng yïu cêìu xaä höåi hoaá hoaåt àöångquöëc dên ài. Ngaây nay, trûúác taác àöång àa chiïìu cuãa
vùn hoaá;
kinh tïë thõ trûúâng vaâ höåi nhêåp, nhûäng cú höåi vaâ thaách
Ba laâ, Giaãi quyïët àuáng àùæn möëi quan hïå giûäathûác, trûúác caã thùng hoa vaâ caám döî, vùn hoaá phaãi
phaát triïín kinh tïë vúái xêy dûång vaâ phaát triïín vùn hoaá, trúã thaânh nhên töë thuác àêíy con ngûúâi tûå hoaân thiïån
xaä höåi
nhên caách, kïë thûâa truyïìn thöëng caách maång, phaát
Trong àiïìu kiïån hiïån nay, àïí àêíy maånh phaát
huy truyïìn thöëng yïu nûúác, yá chñ tûå lûåc, tûå cûúâng,
triïín nïìn vùn hoaá tiïn tiïën àêåm àaâ baãn sùæc dên xêy dûång vaâ baão vïå Töí quöëc. Vùn hoaá phaãi tham gia
töåc, Àaãng, Nhaâ nûúác phaãi têåp trung laänh àaåo phaáttñch cûåc vaâo viïåc phaát triïín nguöìn nhên lûåc, àaâo
triïín kinh tïë, nhùçm taåo àiïìu kiïån vêåt chêët àïí phaát luyïån nhên taâi cho àêët nûúác. Do vêåy Àaãng, Nhaâ nûúác
triïín vùn hoaá, xaä höåi.
 Búãi chuáng ta khöng thïí thûåc phaãi laänh àaåo àïí moåi hoaåt àöång vùn hoáa nhùçm vaâo
hiïån caác muåc tiïu phaát triïín vùn hoaá, xaä höåi nïëu xêy dûång con ngûúâi Viïåt Nam phaát triïín toaân diïån
taách rúâi vúái caác khaã nùng kinh tïë, khöng xuêët phaát vïì chñnh trõ, tû tûúãng, àaåo àûác, thïí chêët, nùng lûåc,
tûâ thûåc traång kinh tïë - xaä höåi. Tuy vêåy cuäng khöngtñnh saáng taåo, coá yá thûác cöång àöìng, loâng nhên aái,
phaãi cûá coá tùng trûúãng kinh tïë laâ tûå noá giaãi quyïët
khoan dung, tön troång nghôa tònh, coá löëi söëng vùn
àûúåc caác vêën àïì vùn hoaá, xaä höåi. Trong nhiïìu hoáa, quan hïå haâi hoâa trong gia àònh, cöång àöìng vaâ
trûúâng húåp coá tùng trûúãng kinh tïë nhûng khöng coá xaä höåi.
quan àiïím àuáng àùæn vïì vùn hoaá, thò thaânh quaã
Búãi vêåy, àöëi vúái möîi nhaâ, möîi gia àònh phaãi quan
tùng trûúãng kinh tïë cuäng chïåch khoãi caác muåc tiïu têm xêy dûång cho àûúåc gia phong nïìn nïëp, laâm cho
vùn hoaá, xaä höåi. Do àoá, khöng phaãi chúâ àïën khi gia àònh khöng phaãi chó laâ töí êëm cuãa tònh caãm ruöåt
kinh tïë phaát triïín múái giaãi quyïët caác vêën àïì vùn thõt, maâ coân laâ núi hun àuác nhên caách, nhên phêím
hoaá, xaä höåi, maâ trong tûâng hoaân caãnh, àiïìu kiïån, cuãa möîi thaânh viïn xaä höåi trong suöët cuöåc àúâi.
bûúác ài cuå thïí cuãa tùng trûúãng kinh tïë, cêìn lûåa
Phaãi chó àaåo caác ngaânh, caác cêëp ra sûác àêíy maånh
choån mûác àöå, hònh thûác vaâ biïån phaáp phaát triïíncaác phong traâo “ngûúâi töët, viïåc töët”, “daåy töët, hoåc
vùn hoaá, xaä höåi cho phuâ húåp. Àöìng thúâi cuäng khöng töët”, “xêy dûång nïëp söëng vùn mònh, gia àònh vùn
nïn quan niïåm giaãn àún vêën àïì vùn hoaá, xaä höåi, hoaá”, “xêy dûång caác laâng baãn, xaä êëp, phöë phûúâng
chó thuå hûúãng möåt chiïìu kïët quaã cuãa tùng trûúãng vùn hoaá”, “xêy dûång thuêìn phong myä tuåc”, v.v... laâm
kinh tïë, maâ baãn thên möåt chñnh saách vùn hoaá, xaä cho caác phong traâo thi àua thûåc sûå trúã thaânh àöång
höåi tiïën böå, húåp loâng dên, laåi taåo àöång lûåc to lúán
lûåc thuác àêíy viïåc xêy dûång àúâi söëng vùn hoaá úã cú súã,
thuác àêíy tùng trûúãng kinh tïë.
laâm cho vùn hoaá múái ngaây caâng thêëm sêu vaâo àúâi
Trong àiïìu kiïån nïìn kinh tïë thõ trûúâng vaâ höåi söëng cuãa nhên dên, àöìng thúâi taåo àiïìu kiïån cho taâi
nhêåp kinh tïë quöëc tïë. Nïëu khöng coá quan àiïím nùng cuãa àêët nûúác ngaây caâng núã röå.

7 cöng àoaâ
Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc
Söë 10 thaáng 12/2017

nguon tai.lieu . vn