- Trang Chủ
- Quản lý Nhà nước
- Quá trình hình thành tư liệu nghiên cứu một số quá trình phát huy cuộc cách mạng công nghệ trong nền kinh tế p5
Xem mẫu
- Yªu cÇu b¶o toµn vèn ®îc thÓ hiÖn tríc hÕt trong c«ng t¸c tæ
chøc tµi chÝnh, cã nghÜa lµ ph¶i lùa chän c¸c ph¬ng ¸n tèi u
trong t¹o nguån tµi chÝnh. Sù cÇn thiÕt cña chÕ ®é b¶o toµn vµ
ph¸t triÓn vèn tríc hÕt xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña c¬ chÕ qu¶n
lý kinh tÕ míi, ph¶i ho¹ch to¸n kinh tÕ kinh doanh, xuÊt ph¸t
tõ yªu cÇu cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ ph¶i
®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. V× vËy, ®Ó qu¸ tr×nh c«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ d¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶
kinh tÕ cao, ®Ó nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn bÒn v÷ng, tÊt yÕu ph¶i
b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
ch¬ng III : Thùc tr¹ng KH- CN ViÖt Nam
1. Thµnh c«ng
KH- CN ®· tËp trung vµo sö dông hîp lý tµi nguyªn thiªn
nhiªn vµ b¶o vÖ m«i trêng. §· ¸p dông c¸c c«ng nghÖ vµ
ph¬ng ph¸p nghiªn cøu tiªn tiÕn: viÔn th¸m, ®Þa vËt lý vµo
c«ng t¸c ®iÒu tra, th¨m dß tµi nguyªn thiªn nhiªn. NhiÒu kÕt
33
- qu¶ nghiªn cøu m«i trêng ®îc ®¸nh gi¸ cao : nghiªn cøu
chÝnh s¸nh vµ biÖn ph¸p b¶o vÖ sù ®a d¹ng sinh häc, c©n b»ng
sinh th¸i vµ xö lý « nhiÔm níc, kh«ng khÝ ë c¸c khu c«ng
nghiÖp tËp trung, c¸c thµnh phè lín c¸c biÖn ph¸p trång
rõng, chèng suy th¸i ®Êt, c¶i t¹o ®Êt…
KH- CN ®· chó ý ph¸t triÓn c¸c ngµnh khoa häc tù nhiªn
vµ c«ng nghÖ cao. NhiÒu thµnh tùu to¸n häc, c¬ häc, vÊt lý cña
ta ®îc ®¸nh gi¸ c¶ ë níc ngoµi. C«ng nghÖ th«ng tin ®·
ph¸t triÓn vµ më réng øng dông trong hÖ thèng ng©n hµng,
qu¶n lý hµnh chÝnh, s¶n xuÊt, kinh doanh. §ång thêi, c«ng
nghÖ chÕ t¹o vËt hiÖu míi, c«ng nghÖ sinh häc, tù ®éng ho¸…
®· tõng bíc ®îc quan t©m. Trong n«ng nghiÖp. Nhê ¸p dông
nh÷ng tiÕn bé KH- CN vÒ gièng c©y trång, quy tr×nh kü thuËt
th©m canh vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu mïa vô, chóng ta ®· tuyÓn
chän, lai t¹o hµng chôc gièng lóa míi, phï hîp c¸c vïng sinh
th¸i kh¸c nhau, t¹o møc t¨ng trëng quan träng. Nghiªn cøu
vµ t¹o nhiÒu lo¹i gièng gia sóc, gia cÇm, cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao,
thóc ®Èy ch¨n nu«i ph¸t triÓn. H¬n 20 n¨m qua, n¨ng suÊt lóa
b×nh qu©n ®· t¨ng h¬n 2 lÇn. Tæng s¶n lîng l¬ng thùc 2004
®¹t h¬n 39,12 triÖu tÊn. NhiÒu lo¹i ph©n vi sinh, thuèc trõ s©u
vi sinh, chÊt kÝch thÝch t¨ng trëng thùc vËt ®· ®îc sö dông
vµo s¶n xuÊt, b¶o vÖ, ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y l¬ng thùc. C¬ cÊu
34
- c©y trång ®· ®îc thay ®æi c¬ b¶n. Tríc n¨m 1989, tõ chç
cßn thiÕu l¬ng thùc, ViÖt Nam ®· trë thµnh níc xuÊt khÈu
g¹o ®Ðng thø 2 thÕ giíi sau Th¸i Lan.
VÒ thuû s¶n nhê ¸p dông kü thuËt míi, nhiÒu n¨m nay
n¨ng suÊt cao. Th¸ng 5 n¨m 2006 s¶n lîng khai th¸c thuû s¶n
ë ViÖt Nam ®¹t 166500 tÊn ®a tæng s¶n lîng khai th¸c 5
th¸ng ®Çu n¨m 2006 íc ®¹t 799.500. Trong ®ã s¶n lîng nu«i
trång th¸ng 5 n¨m 2006 ®¹t 135.000 tÊn. Theo íc tÝnh cña Bé
Thuû
s¶n, gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu th¸ng 5 n¨m 2006 ®¹t 250
triÖu USD, n©ng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu 5 th¸ng. §Æc biÖt
kü thuËt nu«i t«m ®· ®îc øg dông kh¾p n¬i, t¹o c«ng ¨n viÖc
lµm cho 350000 ng d©n ven biÓn gãp phÇn c¶i thiÖn vµ t¨ng
kim ng¹ch xuÊt khÈu c¸c ngµnh thuû s¶n.ViÖc nu«i trång thuû
s¶n ®· cã sù ®Çu t khoa häc thÝch ®¸ng trong viÖc tËn dông
35
- mÆt níc ao, hå, níc biÓn mµ s¶n lîng khai th¸c,nu«i trång
,xuÊt khÈu... t¨ng ®¸ng kÓ.
Trong c«ng nghiÖp, hµng lo¹t kü thuËt tiªn tiÕn ®îc ¸p
dông, t¹o nhiÒu s¶n phÈm chÊt lîng cao : hµng may mÆc,
thuèc l¸, ®å nhùa, cao su, ®å ®iÖn m¸y, ®iÖn tö… C«ng nghiÖp
t¨ng trëng b×nh qu©n kho¶ng 23% n¨m 2004 ®¹t 2,1 tû USD,
c«ng nghiÖp viÔn th«ng ®¹t 200 triÖu USD, m¸y tÝnh 1 triÖu
USD, ®iÖn tö 730 triÖu USD, c«ng nghÖ phÇn mÒm 170 triÖu
USD.
Trong lÜnh vùc n¨ng lîng, nhiÒu c«ng tr×nh, nghiªn cøu
KH- CN ®· tËp trung vµo c«ng t¸c quy ho¹ch, sö dông hîp lý
c¸c nguån n¨ng lîng. §æi míi CN x©y dùng c¸c nhµ m¸y
thuû ®iÖn, nhiÖt ®iÖn, nghiªn cøu c¸c ph¬ng ph¸p gi¶m tæn
thÊt n¨ng lîng trong truyÒn t¶i ®iÖn vµ ®æi míi CN. HÖ thèng
n¨ng lîng ®· ph¸t triÓn nhanh chãng : 80% ®Þa bµn x· ë khu
vùc n«ng th«n, h¬n 50% hé gia ®×nh ®· cã ®iÖn sö dông.
Trong giao th«ng vËn t¶i, KH- CN ®· gãp phÇn quan
träng vµo viÖc n©ng cÊp vµ ph¸t triÓn m¹ng líi, ®êng bé,
®êng s¾t, ®êng thuû, ®êng s«ng ®· x©y dùng mét sè c«ng
tr×nh quan träng b»ng viÖc ¸p dông c¸c CN míi : ®ãng tµu biÓn
36
- träng t¶i 3.000 tÊn, c«ng tr×nh h¹ tÇng cÊt c¸nh s©n bay T©n
S¬n NhÊt, th¾ng thÇu nhiÒu c«ng tr×nh giao th«ng ë Lµo,
Campuchia… víi viÖc ¸p dông CN míi trong gia cè nÒn mãng
vµ thi c«ng mÆt ®êng.
Trong viÔn th«ng, ®· x©y dùng hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng
th«ng tin hiÖn ®¹i b»ng viÖc ¸p dông kü thuËt sè, th«ng tin vÖ
tinh, c¸p sîi quang ®ñ m¹nh ®Ó hoµ nhËp m¹ng th«ng tin
quèc tÕ vµ khu vùc. ViÔn th«ng níc ta hiÖn ®îc xÕp vµo mét
trong nh÷ng níc cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh nhÊt thÕ giíi. Bªn
c¹nh m¹ng líi h÷u tuyÕn ®iÖn ph¸t triÓn réng kh¾p víi c¸c
lo¹i h×nh dÞch vô ®a d¹ng, c¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng, m¸y
sãng ng¾n, cùc ng¾n, còng ph¸t triÓn m¹nh, ®îc c¸c tæ chøc
kinh tÕ, c¬ quan trong vµ ngoµi níc sö dông. ThÞ trêng tin
häc níc ta nh÷ng n¨m qua, cã tèc ®é t¨ng trëng trung b×nh
h»ng n¨m kho¶ng 40-50%. HiÖn c¸c c¬ quan §¶ng, chÝnh phñ
®ang sö dông hµng v¹n chiÕc m¸y vi tÝnh, trong ®ã lu gi÷
nhiÒu th«ng tin, sè liÖu bÝ mËt quan träng. Liªn quan ®Õn kinh
tÕ, quèc phßng vµ an ninh quèc gia. Trªn ®µ Êy, viÖc sö dông
m¸y vi tÝnh ë níc ta b¾t ®Çu chuyÓn tõ giai ®o¹n sö dông
riªng lÎ, sang h×nh thøc sö dông m¹ng côc bé vµ m¹ng diÖn
réng.
37
- Trong y tÕ, hµng lo¹t c¸c thµnh tùu ch¨m sãc søc khoÎ
ban ®Çu, miÔn dÞch häc, c¾t gi¶m, tû lÖ m¾c c¸c chøng bÖnh
nguy hiÓm : lao, phong, sèt rÐt, ho gµ, b¹i liÖt, sëi KÕt hîp y
häc truyÓn thèng víi y häc hiÖn ®¹i, s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng
thuèc míi. N©ng cao tr×nh ®é trong phßng vµ chuÈn ®o¸n
bÖnh, ng¨n ngõa bÖnh truyÒn nhiÔm : viªm gan, viªm n·o NhËt
B¶n…
§Õn nay níc ta ®· cã ®éi ngò c¸n bé KH- CN h¬n
800.000 ngêi tr×nh ®é ®¹i hoc, 8.775 phã tiÕn sÜ- tiÕn sÜ, gÇn
3.000 gi¸o s- phã gi¸o s, h¬n 45.000 c¸n bé nghiªn cøu triÓn
khai thuéc h¬n 300 viÖn nghiªn cøu- trung t©m vµ h¬n 20.000
nhµ khoa häc võa nghiªn cøu, võa gi¶ng d¹y trong 105 trêng
®¹i häc, cao ®¼ng, h¬n 80 c¬ së ®µo t¹o sau ®¹i häc. §©y thùc
sù lµ mét vèn quý cho sù nghiÖp CNH, H§H, ®îc ®µo t¹o tõ
nhiÒu nguån kh¸c nhau .
2. H¹n chÕ
§Çu t cho khoa häc c«ng nghÖ cßn ë møc
thÊp
38
- ViÖt Nam cha cã chÝnh s¸ch khoa häc d«ng nghÖ nhÊt
qu¸n thÓ hiÖn b»ng hÖ thèng ph¸p luËt nh c¸c quèc gia kh¸c.
Thêi gian qua §¶ng vµ Nhµ níc ®· cã nhiÒu cè g¾ng t¹o
nguån tµi chÝnh ®Ó ®Çu t cho khoa häc vµ c«ng nghÖ nhng
cha thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu ph¸t triÓn. Theo sè liÖu thèng
kª tõ n¨m 1965 ®Õn nay, møc ®Çu t tµi chÝnh tõ ng©n s¸ch nhµ
níc dµnh cho ho¹t ®«ng nghiªn cøu vµ triÓn khai chiÕm tõ
0,2% ®Õn 0,82% thu nhËp quèc d©n. Trong 10 n¨m ®æi míi,
níc ta ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ ®¸ng mõng, tæng
kinh phÝ ®Çu t cho khoa häc vµ c«ng nghÖ ®îc n©ng lªn dÇn,
nhng do gi¸ c¶ hµng hãa t¨ng cho nªn gi¸ trÞ thùc tÕ cña vèn
®Çu t kh«ng t¨ng. Theo sè liÖu cña Bé KH- CN vµ m«i trêng
th× ®Çu t tµi chÝnh cho kha häc c«ng nghÖ cha vît qu¸ 1%
ng©n s¸ch tiªu dïng h»ng n¨m. Chi phÝ b×nh qu©n h»ng n¨m
cho mét c¸n bé khoa häc c«ng nghÖ tõ ng©n s¸ch nhµ níc
kho¶ng 1.000 USD, rÊt thÊp so víi møc b×nh qu©n cña thÕ giíi
hiÖn lµ 55.324 USD vµ kÕm c¸c níc trong khu vùc ch©u ¸ .
Møc ®Çu t thÊp nhng l¹i ph©n t¸n vµ kh«ng Ýt trêng hîp sö
dông l·ng phÝ. Tuy §¶ng vµ Nhµ níc ®· cã nhiÒu chñ tr¬ng,
nghÞ quyÕt s¸ng suèt, nhÊn m¹nh vai trß cña khoa häc c«ng
nghÖ vµ coi träng nã kh«ng kÐm g× c¸c quèc gia kh¸c trªn thÕ
giíi, nhng møc ®Çu t cho khoa häc vÉn rÊt thÊp. Cã 2 kh¶
n¨ng lý gi¶i t×nh h×nh trªn. Thø nhÊt, nÕu huy ®éng gÊp ®«i
39
- vèn cho nghiªn cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ th× viÖc nghiªn cøu
khoa häc cã mang l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc hay kh«ng trong khi
tr×nh ®é qu¶n lý khoa häc hiÖn t¹i cßn yÕu kÐm. Thø hai, ng©n
s¸ch nhµ níc trong nhiÒu n¨m th©m hôt, ph¶i b¶o ®¶m chi
cho nhiÒu ngµnh còng quan träng, do ®ã møc ®Çu t kinh phÝ
cho khoa häc nhiÒu khi l¹i phô thuéc vµo quan ®iÓm cña ngêi
l·nh ®¹o vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý cña Nhµ níc. Rèt côc quy
®Þnh trong c¸c v¨n b¶n vµ chØ thÞ cña §¶ng dµnh 2% ng©n s¸ch
h»ng n¨m cho ho¹t ®éng khoa häc vµ c«ng nghÖ vÉn kh«ng
thùc hiÖn ®îc.
Víi møc ®Çu t nh vËy nªn chç lµm viÖc chËt chéi, thiÕt
bÞ l¹c hËu, phßng thÝ nghiÖm vµ công cô thÝ nghiÖm thiÕu c¬
quan khoa häc vµ c«ng nghÖ chØ cã thÓ ho¹t ®éng cÇm chõng,
chØ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò tríc m¾t mµ kh«ng thÓ t¹o ra
®îc thµnh qu¶ khoa häc cã tÇm chiÕn lîc. NÕu kh«ng cã c¸c
chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh, c¸c c¬ quan nghiªn cøu khoa häc ch¾c
ch¾n sÏ r¬i vµo t×nh tr¹ng tåi tÖ h¬n, ®éi ngò c¸n bé nghiªn
cøu cã thÓ bÞ chia xÎ vµ gi· tõ nh÷ng c«ng viÖc chuyªn m«n
mµ l©u nay hä t©m huyÕt.
Lùc lîng c¸n bé nßng cèt thiÕu vµ giµ yÕu
40
nguon tai.lieu . vn