Xem mẫu
- CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP TƯ DUY
TÍCH CỰC
1
- I. Khái niệm tư duy
2
- 1. Khái niệm tư duy
Theo V.I. Lê nin: tư duy là sự phản ánh thế giới tự
nhiên sâu sắc hơn, trung thành hơn, đầy đủ hơn,
đi sâu một cách vô hạn, tiến gần đến chân lý
khách quan hơn. "Tư duy của người ta - đi sâu
một cách vô hạn, từ giả tưởng tới bản chất, từ
bản chất cấp một, nếu có thể như vậy, đến bản
chất cấp hai... đến vô hạn”
Theo Từ điển Bách khoa toàn thư Việt Nam, tập 4
(NXB Từ điển bách khoa, Hà Nội, 2005): Tư duy
là sản phẩm cao nhất của vật chất được tổ chức
một cách đặc biệt - Bộ não người. Tư duy phản
ánh tích cực hiện thực khách quan dưới dạng các
3
khái niệm, sự phán đoán, lý luận...
- 2. Bản chất của tư duy
Quan điểm duy vật biện chứng
Tư duy là mặt nhận thức của ý thức
Phương pháp tiếp cận thực tế
Tư duy là thái độ sống
4
- 3. Các khái niệm cơ bản
trong tư duy
Tư duy tích cực
Tư duy tiêu cực
Tư duy lãng phí
Tư duy cần thiết
5
- Tư duy tích cực
Là những suy nghĩ có lợi không
những cho mình mà cho cả
người khác như: tự tin, lạc
quan, yêu thương, bao dung,
đoàn kết…
6
- Tư duy tiêu cực
Là những suy nghĩ làm tổn hại đến
mình và đến người khác như: tự ti,
ganh tỵ, mặc cảm, ích kỷ…
“May mà tôi không vớ phải cô ta!”
cũng thuộc nhóm câu “Nho trên
cành còn xanh lắm!” có lợi cho
mình, nhưng không có lợi cho
người khác (vì cô ấy đang bị bạn
7
nói xấu).
- Tư duy lãng phí
Suy nghĩ về quá khứ hay những điều
vượt ngoài tầm kiểm soát :
Tại sao lại thế? Giá như…
Bao gồm sự nghi ngờ, hối tiếc, ảo
tưởng lo lắng về những việc nhỏ nhặt.
Đừng bao giờ để cho ngày hôm qua sử dụng
ngày hôm nay của bạn quá nhiều
(Will Rogers)
8
- Tư duy cần thiết
Suy nghĩ để lập kế hoạch
cho ngày làm việc của mình.
Tôi cần gặp người ấy vào
giờ này
Tôi phải đi đến nơi đó…
9
- 4. Một số phương pháp tư duy
Phương pháp tư duy theo lối
mòn
Phương pháp tư duy phản biện
Phương pháp tư duy 6 chiếc mũ
10
- 4.1. Phương pháp tư duy theo lối mòn
Câu chuyện về con voi và sợi dây thừng
11
- Hãy lựa chọn kiểu tư duy
để ta không chấp nhận
những ranh giới và hạn chế
đã đặt ra trong quá khứ
Hãy phá bỏ lối mòn tư duy
trói buộc sức mạnh của chính chúng ta,
những người không bé nhỏ
và không sợ thất bại
12
- 4.2. Phương pháp tư duy phản biện
Là một quá trình tư duy biện
chứng gồm phân tích và đánh giá
một thông tin đã có theo các cách
nhìn khác cho vấn đề đã đặt ra
nhằm làm sáng tỏ và khẳng định
lại tính chính xác của vấn đề. Lập
luận phản biện phải rõ ràng, logic,
đầy đủ bằng chứng, tỉ mỉ và công
13
tâm.
- Nguyên tắc 1
Chấp nhận rằng tất cả mọi
người đều có thành kiến
nằm trong tiềm thức, và vì
thế rất dễ tấn công những
phán xét chống lại mình.
14
- Nguyên tắc 2
Từ tốn lắng nghe ý kiến của người
khác trước khi đưa ra quan điểm của
mình. Nói cách khác là làm đúng quy
trình tư duy phản biện
15
- Nguyên tắc 3
Nhận thức rằng trong lập
luận của mình chắc chắn có
sơ hở
16
- 4.3. Phương pháp tư duy 6 chiếc mũ
Ra đời năm 1980, Tiến sĩ
Edward de Bono
Nhằm hướng mọi người
cùng tập trung vào vấn đề từ
cùng một góc nhìn.
Triệt tiêu hoàn toàn các
tranh cãi xuất phát từ các góc
nhìn khác nhau.
17
- 6 chiếc mũ đại diện cho 6 dạng
thức của suy nghĩ
Mũ trắng - thông tin số liệu cần hoặc đã biết
Mũ đỏ - cảm xúc, linh cảm, trực giác
Mũ đen – cảnh giác, thận trọng, phán xét, bào chữa
Mũ vàng – tích cực, lạc quan, giá trị, lợi ích
Mũ lục – sáng tạo, triển vọng, lựa chọn
Mũ lam – đánh giá, quản lý quá trình tư duy
- Tờ giấy trắng
Thông tin
Dữ liệu
Mũ trắng
- Chúng ta có những thông tin gì về vấn đề này?
- Chúng ta cần có những thông tin nào liên quan đến vấn đề đang
xét?
- Chúng ta thiếu những thông tin, dữ kiện nào?
SỰ THẬT – SỰ KIỆN – CHÂN LÝ
- Lửa cháy
Con tim
Dòng máu
Mũ đỏ
- Cảm giác của tôi ngay lúc này là gì?
- Trực giác của tôi mách bảo điều gì về vấn đề này?
- Tôi thích hay không thích vấn đề này?
TRỰC GIÁC – LINH CẢM – CẢM GIÁC
nguon tai.lieu . vn