Xem mẫu
- CÁCH NHANH GI I BÀI T P V KHÍ CO2 TÁC D NG V I KI M
Xét ph n ng c trưng gi a NaOH v i CO2 :
+ s n ph m là mu i trung hoà :
2NaOH + CO2 → Na2CO3 +H2O
( d ng ion : 2OH- + CO2 → CO32- + H2O ) (1)
+ s n ph m là mu i axit :
NaOH + CO2 → NaHCO3
(d ng ion : OH- + CO2 → HCO3- ) (2)
Cho r ng ph n ng (2) x y ra trư c ph n ng (1) x y ra sau
(1) : OH- + CO2 → HCO3-
(2) : 2OH- + CO2 → CO32- + H2O
+N u nCO2 ≥ nOH- thì s n ph m ch có mu i axit và nHCO3- = nOH-
t s mol HCO32- ta suy ra s mol c a mu i
1
+N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2
t s mol CO32- ta suy ra s mol c a mu i
mu
i trung hoà và nCO32- = nOH- - nCO2
1
+N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m
mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-
Chú ý:
+ N u mu i có công th c d ng M(HCO3)n (v i n là hoá tr lim lo i)
nHCO3-
nmu =
hoá tr kim lo i
i
+ N u mu i có công th c d ng Mx(CO3)y thì :
nCO 2-
3
nmu =
nCO32- nHCO3-
i
y
nHCO3-
nHCO3- + nCO32- nOH-
+ nCO =
2
= 1 nOH- 1
+ (n ) (*)
CO32- max n
2
2 OH-
nCO32-
Ý nghĩa c a (*) là xác nh kh i lư ng
c c i c a k t t a CaCO3
(*) x y ra khi và ch khi :
1
nCO2= nOH-
2
1 nOH- nCO2
n (1)
O nOH- n (2)
CO2 CO2
- 2
nCO32- = nHCO3- ⇔ nCO n
+T th ta th y =
3 OH-
2
+ SO2, H2S tác d ng v i ki m tương t như CO2 tác d ng v i ki m
VÍ D 1:
Cho V lit CO2 ( ktc) h p th hoàn toàn trong 0,25 lit dung d ch Ca(OH)2 0,8 M
thu ư c 2,5 gam k t t a , tính V.
GI I :
nCa(OH)2 = 0,25 . 0,8 =0,2 mol ⇒ nOH- = 2 . 0,2 = 0,4 mol
2,5
nCaCO3 = = 0,025 mol
100
Ta th y thu ư c cùng m t lư ng k t t a thi x y ra hai trư ng h p
1 1
(1)-Ca(OH)2 dư (t c là nCO2 ≤ 2 nOH- ) ho c (2)- 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- nên m t
ph n k t t a b hoà tan còn l i 0,025 mol .
+Trư ng h p (1)
1
Do nCO2 ≤ 2 nOH- nên nCO32- = nCO2
ta có nCaCO3 = 0,025 mol ⇒ nCO 2- = 0,025 mol (m c dù CaCO3 là ch t i n li y u
3
nCO32- trong CaCO3 không ph
nhưng ây ta ch xét i trong dung d ch
⇒ nCO2 =0,025 mol
+Trư ng h p (2):
1
n ≤ nCO2 ≤ nOH-
2 OH-
Cách 1:
th ta nh n th y r ng v i cùng m t lư ng nCO 2- thu ư c thì có hai
D a vào
3
nCO2 là
giá tr nCO2(1) và nCO2(2) , nCO2(1) ng v i nCO2 trong trư ng h p (1)
D th y r ng nCO2(2) = nOH- - nCO2(1) = 0,4 - 0,025 = 0,0375 mol ⇒ V = 8,4 lit
Cách 2:
Lư ng CO2 không nh ng tham gia ph n ng
Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 ↓ +H2O (a)
mà còn dư m t lư ng tham gia ti p ph n ng:
CaCO3 + CO2 + H2O → Ca(HCO3)2 (b)
u tiên thu ư c lư ng k t t a c c i : nCaCO3(a) = nCa(OH)2 = 0,2 (mol) = nCO2(a)
Ti p theo m t lư ng CO2 tham gia ph n ng (b) làm lư ng k t t a ch còn
0,025 mol ⇒ nCa(HCO3)2 = nCaCO3(a) - 0,025 = 0,175 mol = nCO2(b)
V y lu ng CO2 tham gia 2 ph n ng là nCO2 = 0,2 + 0,175 = 0,375 ⇒ V= 8,4 lit
- VÍ D 2:
Nung 20 g CaCO3 và h p th hoàn toàn khí CO2 sinh ra vào 0,5 lit dung d ch
NaOH 0,56 M .Tính n ng mol c a mu i thu ư c. (th tích thay i không áng
k)
GI I:
20
nCO2 = nCaCO3 = =0,2 mol
100
nNaOH = 0,56 . 0.5 = 0,28 mol = nOH-
0,28
do < 0,2
= n
<
2 OH-
SO32- SO32- HSO3- + SO32- HSO3- HSO3-
s n ph m
1
do nSO2= nNaOH nên s n ph m ch có mu i Na2SO3 và nNa2SO3 = nSO2= 0,2 mol
2
0,2
⇒ CM (Na2SO3)= = 0,16 M
1,25
VÍ D 4:
Cho t t dung d ch ch a a mol HCl và dung d ch ch a b mol Na2CO3 ng th i
khu y u thu ư c V lit khí ( ktc) và dung d ch X. Khi cho nư c vôi dư vào dung
d ch khu y u th y có xu t hi n k t t a. Tìm bi u th c liên h gi a V v i a, b .
GI I:
Do khi cho nư c vôi vào dung d ch X thu ư c k t t a nên trong X v n còn ion
HCO3- , không th có ion CO32- do ph n ng có khí ( CO2 ) thoát ra.
Ph n ng x y ra theo hai n c:
(1) : H+ CO32- → HCO3-
+
b mol ← b mol
(2) : H+ HCO3- → CO2 ↑ + H2O
+
(a - b) mol (a - b) mol
→
V y V = 22,4(a - b).
- VÍ D 5:
Cho 112 ml CO2 ( ktc) h p th hoàn toàn trong 200 ml dung d ch Ca(OH)2 thì
lư ng k t t a thu ư c là 0,1 g. Tính n ng c a dung d ch Ca(OH)2 .
GI I:
0,112 0,1
nCO2 = =0,005 mol ; nCaCO3 = = 0,001 mol
22,4 100
Do nCO2 > nCaCO3 nên m t ph n CaCO3 b hoà tan. Trên th i m bi u di n s
mol CaCO3 “d c bên kia “ c a th
t s mol CaCO3 là x thì s mol c a OH- là 2x
nCaCO
T th ta d th y : n +n =n 3
OH-
CO2 CaCO3
⇔ 0,005 + 0,001 = 2x
⇔ x= 0,003 ⇔ nCa(OH)2= 0,003 mol
0,003
⇒ CM(Ca(OH)2)= =0,015 M
0,2
Bài toán trên cũng có th gi i theo
cách tương t là t n x là s mol Ca(OH)2
r i vi t các ph n ng x y ra. Nhưng gi i
nhanh các bài t p tr c nghi m thì vi c gi i
nh th là tr c quan và ơn gi n hơn các
phương pháp i s . S d ng thành th o vi c
nCaCO3
bi u di n các i lư ng trên th giúp d
nCO2
nh n ra quy lu t và m i quan h gi a 0,001
các i lư ng nh t là bài toán c c tr mol
nOH-=2x
c a k t t a. nCO2
VÍ D 6:
C n dùng bao nhiêu lit dung d ch NaOH 0,4 M 0,001
h p th hoàn toàn 7,168 lit CO2 ( ktc) sao cho thu ư c mol
hai mu i v i n ng b ng nhau (th tích dung d ch thay i
không áng k ).
GI I:
N ng b ng nhau nên s mol c a hai mu i b ng nhau rút ra t th trên cùng
2
nCO32- = nHCO3- ⇔ nCO nOH-
=
3
2
7,168
nCO2 = = 0,32 (mol) T công th c trên suy ra :
22,4
3 3
nOH- = nCO2 = .0,32 = 0,48(mol) = nNaOH
2 2
0,48
⇒ VNaOH = = 1,2 lit
0,4
VÍ D 7:
H n h p X g m khí H2S và CO2, th tích dd KOH 1M t i thi u ñeå haáp thuï heát 4,48 l
hoãn hôïp X laø :
A. 100 ml
- B. 200 ml
C. 150 ml
D. 200 ml hoaëc 150 ml
Giaûi:
Xem X chæ coù CO2 khi ñoù nX = 0,2 mol
Löôïng KOH caàn duøng laø toái thieåu neân saûn phaåm chæ coù muoái axit vaø nCO = nOH-
2
⇒ nOH- = nKOH = nCO2=0,2 mol
0,2
⇒ VKOH = = 200 ml ⇒ choïn caâu B
1
VÍ DUÏ 8:
Haáp thuï a mol CO2 trong b mol Ca(OH)2 , ñeå thu ñöôïc keát tuûa sau khi phaûn öùng
a
keát thuùc thì tæ leä :
b
a a
A. < 2 B. ≤ 2
b b
a a
C. >1 D. ≥ 1
b b
GIAÛI:
nOH- = 2b
Ta coù:
1
+N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2
t s mol CO32- ta suy ra s mol c a mu i
mu i trung hoà và n 2- = n - - n
1 CO3 OH CO 2
+N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m
mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-
a
ñeå thu ñöôïc keát tuûa thì nCO < nOH- ⇔ a < 2b ⇔
- mu i trung hoà và n 2- = n - - n
1 CO 3 OH CO 2
+N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m
mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-
nCO32- = n↓ = nCaCO3 = 0,001 mol
maët khaùc: nCO 2-=nOH- -nCO ⇒ nOH-= nCO + nCO 2- = 0,001+0,005=0,006
3 2 2 3
mol
nOH- 0,006
nOH- = 2nCa(OH) ⇒ nCa(OH) = = =0,003 mol
2 2
2 2
0,003
⇒ CMCa(OH) = =0,015 M
0,2
2
Choïn D
VÍ DUÏ 10:
Cho 2,688 lit CO2 (ñktc) haáp thuï hoaøn toaøn bôûi 200 ml dd NaOH 0,1 M vaø
Ca(OH)2 0,01 M .Toång löôïng muoái thu ñöôïc laø:
A. 1,26 g B. 0,2 g
C. 1,06 g D. 2,004 g
GIAÛI:
nCO = 0,12 mol nOH- =0,024 mol
2
nCO2 > nOH- Ta ñaõ coù :
N u nCO2 ≥ nOH- thì s n ph m ch có mu i axit và nHCO3- = nOH-
NaOH → NaHCO3
0,02 mol → 0,02 mol
Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2
0,002 mol → 0,002 mol
vaäy khoái löôïng muoái thu ñöôïc laø:
mmuoái = 0,02 . 84 + 0,002 . 162 = 2,004 g
Choïn D
BAØI TAÄP AÙP DUÏNG:
BAØI 1:
Suïc V lit khí CO2 vaøo bình chöùa 15 lit dd Ba(OH)2 0,01 M thì thu ñöôïc 19,7
gam keát tuûa Ba(CO)3 . Giaù trò cuûa V laø:
A. 2,24 lit hoaëc 1,12 lit B. 4,48 lit hoaëc 1,12 lit
C. 4,48 lit hoaëc 2,24 lit D. 3,36 lit hoaëc 4,48 lit
BAØI 2:
Suïc x mol CO2 , vôùi 0,12 mol ≤ x ≤ 0,26 mol , vaøo bình chöùa 15 lit dd
Ca(OH)2 0,01 M thu ñöôïc m gam keát tuûa thì giaù trò cuûa m:
- A. 12 g ≤ m ≤ 15 g B. 4 g ≤ m ≤ 12 g
C. 0,12 g ≤ m ≤ 0,24 g D. 4 g ≤ m ≤ 15 g
BAØI 3:
Cho V lit CO2 (ñktc) haáp thuï hoaøn toaøn bôûi 2 lit dd Ba(OH)2 0,015 M thu ñöôïc
1,97 g keát tuûa. Giaù trò l n nh t cuûa V laø:
A. 1,12 lit B. 6,72 lit
C. 2,24 lit D.0,672 lit
BAØI 4:
Cho 4,48 lit CO2 (ñktc) vaøo 40 lit dd Ca(OH)2 thu ñöôïc 12 g Keát tuûa. Noàng ñoä
cuûa dd nöôùc voâi laø:
A. 0,004 M B. 0,002 M
C. 0,006 M D. 0,008 M
BAØI 5:
Suïc V lit khí CO2 (ñktc) vaøo bình chöùa 2 lit dd nöôùc voâi 0,01 M thu ñöôïc 1 g
keát tuûa . Caùc giaù trò cuûa V laø:
A. 0,112 lit vaø 0,336 lit B. 0,112 lit vaø 0,224 lit
C. 0,336 lit vaø 0,672 lit D. 0,224 lit vaø 0,672 lit
BAØI 6:
Cho 0,448 lit khí CO2 (ñktc) haáp thu 100 lm dd chöùa hoãn hôïp NaOH 0,06 M vaø
Ba(OH)2 0,12 M thu ñöôïc m gam keát tuûa, giaù trò cuûa m laø:
A. 1,182 g B. 3,940 g
C. 2,364 g D. 1,970 g
BAØI 7:
Suïc V lit khí CO2 (ñktc) vaøo dd 2 lit Ca(OH)2 0,1 M thu ñöôïc 2,5 g keát tuûa. Giaù
trò cuûa V laø:
A. 0,56 ho c 11,2 B. 8,4
C. 11,2 D. A hoaëc B
BAØI 8:
Daãn 33,6 lit khí H2S (ñktc) vaøo 2 lít dd NaOH 1 M , saûn phaåm thu ñöôïc laø:
A. NaHS B. Na2S
C.NaHS vaø Na2S D. Na2SO3
BAØI 9:
Nung 20 g ñaù voâi vaø haáp thuï hoaøn toaøn löôïng khí CO2 taïo ra do söï nhieät phaân
ñaù voâi vaøo 0,5 lit dd NaOH 0,56 M .Noàng ñoä cuûa caùc muoái trong dd laø:
A. CNa CO = 0,12 M ; CNaHCO = 0,08 M
2 3 3
B. CNa2CO3 = 0,16 M ; CNaHCO3 = 0,24 M
C. CNa CO = 0,4 M ; CNaHCO = 0 M
2 3 3
D. CNa CO = 0 M ; CNaHCO = 0,4 M
2 3 3
BAØI 10:
- Phaûi duøng bao nhieâu lit CO2 (ñktc) ñeå hoaø tan heát 20 g CaCO3 trong nöôùc, giaû
söû chæ coù 50% CO2 taùc duïng. Phaûi theâm toái thieåu bao nhieâu lit dd
Ca(OH)2 0,01 M vaøo dd sau phaûn öùng ñeå thu ñöôïc keát tuûa toái ña. Tính khoái
löôïng keát tuûa:
A. 4,48 lit CO2 , 10 lit dd Ca(OH)2 , 40 g keát tuûa
B. 8,96 lit CO2 , 10 lit dd Ca(OH)2 , 40 g keát tuûa
C. 8,96 lit CO2 , 20 lit dd Ca(OH)2 , 40 g keát tuûa
D. 4,48 lit CO2 , 12 lit dd Ca(OH)2 , 30 g keát tuûa
BAØI 11:
Daãn V lít CO2 (ñktc) vaøo bình chöùa dd Ca(OH)2 thu ñöôïc a g keát tuûa. Khoái
löôïng dd taêng b g. Bieåu thöùc lieân heä giöõa V vôùi a vaø b laø:
22,4.(a+b) 22,4.(a-b)
A. V = B. V =
44 44
44.(a+b) 44.(a-b)
C. V = D. V =
22,4 22,4
BAØI 12:
Daãn V lit CO2 (ñktc) vaøo bình chöùa 1 lit dd Ba(OH)2 a M thì thaáy xuaát hieän x
g ↓ traéng, ñun noùng dd sau phaûn öùng thì tieáp tuïc thu ñöôïc y g ↓ traéng. Bieåu
thöùc theå hieän moái lieân heä giöõa V vôùi x vaø y, giöõa a vôùi x vaø y laø:
22,4.(x+2y) x+y
A. V= ;a=
197 197
22,4.(x-2y) x-y
B. V = ;a=
197 197
22,4.(x+2y) x-y
C. V = ;a=
197 197
22,4.(x-2y) x+y
D. V = ;a=
197 197
BAØI 13:
D n 5,6 lit CO2 vào 2 lit dd nư c vôi 0,1 M , lư ng k t t a thu ư c là:
A. 10 g B. 20 g
C. 15 g D. 5 g
BÀI 14:
S c 2,688 lit khí SO2 ( ktc) vào 1 lit dd KOH 0,2 M, ph n ng hoàn toàn coi th
tích dd thay i không áng k . N ng M c a ch t tan trong dd là:
A. K2SO3 : 0,08 M ; KHSO3 : 0,04 M
B. K2SO3 : 1 M ; KHSO3 : 0,04 M
C. KOH : 0,08 M ; KHSO3 : 0,12 M
D. T t c u sai.
BÀI 15:
Cho t t dd a mol HCl vào dd ch a b mol Na2CO3 ng th i khu y u thu
ư c V lit khí ( ktc) và dd X. Khi cho nư c vôi dư vào dd X th y có k t t a.
Bi u th c liên h gi a V v i a và b là:
A. V = 11,2(a-b) B. V = 22,4(a+b)
C. V = 11,2(a+b) D. V = 22,4(a-b)
BÀI 16:
- Cho V lit khí CO2 h p th h t vào 0,5 lit dd nư c vôi 0,1 M thu ư c 4 g ↓
tr ng ,tr s c a V là:
A. 0,896 lit B. 1,12 lit
C. 0,896 lit và 1,344 lit D. A và B
BÀI 17:
Cho 1,12 lit khí sunfurơ ( ktc) h p th vào 100 ml dd Ba(OH)2 có n ng aM
thu ư c 6,51 g ↓ tr ng, tr s c a a là:
A. 0,3 B. 0,4
C. 0,5 D. 0,6
BÀI 18:
Hoà tan hoàn toàn 11,2 g CaO vào nư c ta ư c dd A. Cho V lit CO2 ( ktc) l i
qua dd A thu ư c 2,5 g k t t a. Giá tr c a V là:
A. 8,4 ho c 0,56 B. 8,4 ho c 0,672
C. 8,96 ho c 0,56 D. 8,96 ho c 0,672
BÀI 19:
H p th hoàn toàn 4,48 lit CO2 ( ktc) vào 500 ml dd h n h p g m NaOH 0,1 M
và Ba(OH)2 0,2 M sinh ra m g k t t a. Giá tr c a m là:
A. 11,82 B. 9,85
C. 17,73 D. 19,7
BÀI 20:
H p th hoàn toàn 2,688 lit khí CO2 ( ktc) vào 2,5 lit dd Ba(OH)2 n ng a
mol/lit thu ư c 15,76 g k t t a giá tr c a a là:
A. 0,032 B. 0,06
C. 0,04 D. 0,048
HƯ NG D N GI I:
BÀI 1:
nBaCO3 = 0,1 mol
nOH- = 2nBa(OH)2 = 0,3 mol
TH 1: dư bazơ , nh l i :
1
N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2
nCO2 = nCO32- = nBaCO3 = 0,1 mol ⇒ V = 2,24 lit
TH 2: m t ph n k t t a b hoà tan, nh l i:
mu i trung hoà và n 2- = n - - n
1 CO 3 OH CO2
N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m
mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-
nCO2 = nOH- - nCO32- = nOH- - nBaCO3 = 0,3 - 0,1 =0,2 mol
⇒ V = 4,48 lit
Ch n C
BÀI 2:
nOH- = 2nCa(OH)2 = 0,3 mol
- 1
Khi x = nOH- = 0,15 mol thì lư ng k t t a t c c i m↓max = 15 g (1)
2
( ↓ là CaCO3 )
1
. khi x = 0,12 thì x < nOH- , nh l i
2
1
N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2
⇒ n↓ = nCO2 = 0,12 mol ⇒ m↓ = 12 g (2)
1
. khi x = 0,26 mol ( nOH-< x < nOH- ) ,nh l i:
2
mu i trung hoà và n 2- = n - - n
1 CO 3 OH CO2
N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m
mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-
n↓ = nCO32- = nOH- - nCO2 = 0,3 - 0,26 = 0,04 mol
⇒ m↓ = 4 g (3)
t (1), (2) và (3) ⇒ 4 g ≤ m ≤ 15 g
Ch n D
BÀI 3:
nOH- = 2nBa(OH)2 = 0,06 mol
K t t a là BaCO3 : n↓ = 0,01 mol
lư ng CO2 l n nh t khi t o ra lư ng k t t a c c i, ph n CO2 còn dư s hoà tan
m t ph n k t t a, ta nh n trư ng h p:
mu i trung hoà và n 2- = n - - n
1 CO 3 OH CO2
N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m
mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-
nCO2 = nOH- - nCO32-= nOH- - n↓ = 0,06 - 0,01 = 0,05 ⇒ V=1,12 lit
Ch n A
BÀI 4:
nCO2 = 0,2 mol
nCO32- = nCaCO3 =0,12 mol
nCO2 < nCO32- ⇒ m t ph n k t t a b hoà tan bài toán rơi vào trư ng h p:
mu i trung hoà và n 2- = n - - n
1 CO 3 OH CO2
nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m
2
mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-
⇒nOH- = nCO32- + nCO2 = nCaCO3 + nCO2 = 0,2 + 0,12 = 0,32 mol
1
M t khác nOH- = 2nCa(OH)2 ⇒ nCa(OH)2 = nOH- = 0,16 mol
2
0,16
CM(Ca(OH)2) = = 0,004
40
- Ch n A
BÀI 5:
nOH- = 0,04 mol
nCaCO3 = 0,01 mol
TH 1: dư nư c vôi , nh n:
1
N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2
⇒ nCO2 = nCO32- = nCaCO3 = 0,01 mol
⇒ V = 0,224 lit
TH 2: m t ph n k t t a b tan, nh ngay:
mu i trung hoà và n 2- = n - - n
1 CO 3 OH CO2
nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m
2
mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-
nCO2 = nOH- - nCO32- = nOH- - nCaCO3 = 0,04 - 0,01 = 0,03 mol
⇒ V = 0,672 lit
Ch n D
BÀI 6:
nOH- = 0,03 mol nCO2 = 0,02 mol
1
Nh n th y : 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- nên nCO32- = nOH- - nCO2 = 0,01 mol
nBa2+ = 0,012 mol > nCO32-
Ba2+ CO32- → BaCO3 ↓
+
→ 0,01 mol
0,01 mol
⇒ mBaCO3 = 1,97 g
Ch n D
BÀI 7:
Ch n D
BÀI 8:
1
< nH2S < nOH- ⇒ t o 2 mu i
n
2 OH-
Ch n C
BÀI 9:
nCO2 = nCaCO3 = 0,2 mol
nOH- = 0,28 mol
1
Nh n th y : 0,28 < 0,2 < 0,28 Nh :
2
mu i trung hoà và n 2- = n - - n
1 CO 3 OH CO2
nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m
2
mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-
- nNa2CO3 = nCO32- = 0,28 - 0,2 = 0,08 mol ⇒ CM = 0,16 M
nNaHCO3 = nHCO3- = 2.0,2- 0,28 =0,12 mol ⇒ CM = 0,24 M
Ch n B
BÀI 10:
Ý 1: Phaûi duøng bao nhieâu lit CO2 (ñktc) ñeå hoaø tan heát 20 g CaCO3 trong
nöôùc, giaû söû chæ coù 50% CO2 taùc duïng
nCaCO3 = nCO32- = 0,2 mol
+ CO2 + H2O → Ca2+ + 2 HCO3-
CaCO3
0,2 mol → 0,2 mol 0,4 mol
→
do ch có 50 % CO2 ph n úng ( hi u su t 50 %) nên c n lư ng CO2 c n dung là:
nCO2 = 2.0,2 = 0,4 mol ⇒ V = 8,96 lit
Ý 2: Phaûi theâm toái thieåu bao nhieâu lit dd Ca(OH)2 0,01 M vaøo dd sau phaûn öùng
ñeå thu ñöôïc keát tuûa toái ña
nCa(HCO3)2 = nCaCO3 = 0,2 mol
Ca(HCO3)2 + Ca(OH)2 → 2CaCO3 ↓ + 2H2O
→ 0,2 mol → 0,4 mol
0,2 mol
⇒ VCa(OH) = 20 lit
2
Ý 3: Tính khoái löôïng keát tuûa
d dàng tính ư c mCaCO3 = 0,4.100 =40 g
Vâ ch n C
BÀI 11:
44V
mCO =
22,4
2
gi s x là kh i lư ng dd ban u thì sau ph n úng kh i lư ng dd là:
m’ = x + mCO - a (1)
2
m t khác kh i lư ng dd sau ph n ng tăng b g nên m’ = x + b (2)
44V
t (1) và (2) suy ra mCO - a = b ⇔ mCO = a+b ⇔ =a+b
22,4
2 2
22,4(a+b)
⇔V=
44
Ch n A
BÀI 12:
CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3 + H2O
x x x
197 197 197
Ba(HCO3)2 → BaCO3 + CO2 + H2O
y y
197 197
x+2y V 22,4(x+2y)
⇒ nCO2 = ⇒V=
=
197 22,4 197
- x+y x+y
nBa(OH) = nBaCO + nBa(HCO ) = ⇒a=
197 197
3 32
2
Ch n A
BÀI 13:
Ch n D
BÀI 14:
Ch n A
BÀI 15: ( KH I A 2007)
Cho t t dd ch a a mol HCl vào dd ch a b mol Na2CO3…
⇓
ý c a ngư i ra là ph n ng x y ra theo tùng n c m t:
CO32- + H+ → HCO3-
N c 1:
HCO3- + H+ → H2O + CO2 ↑
N c 2:
… ng th i khu y u thu ư c V lit khí ( ktc) và dd X…
⇓
lư ng H+ tham gia N c 2:
…khi cho nư c vôi dư vào dd X th y có k t t a ⇒ trong dd v n còn HCO3- (t c
là lư ng axit còn dư sau khi th c hi n n c 1 c a ph n ng ti p t c tham gia n c 2
chuy n h t HCO3- thành CO2 )
nhưng không
CO32- + H+ → HCO3-
N c 1:
b mol → b mol → b mol
HCO3- + H+ → H2O + CO2 ↑
N c 2:
→ (a-b) mol
(a-b) mol
⇒ V = 22,4.(a-b)
Ch n D
BÀI 16:
Ch n C
BÀI 17:
nSO2 = 0,05 mol
nBaSO3 = 0,03 mol < nSO2 ⇒ m t ph n k t t a b hoà tan b i lư ng SO2 dư
nSO32- = nOH- - nSO2 ⇒ nOH- = nSO32- + nSO2 = 0,03+0,05 =0,08 mol
1
nBa(OH) = nOH- = 0,04 mol ⇒ CMBa(OH) = a = 0,4 M
2
2 2
Ch n B
BÀI 18:
Ch n A
BÀI 19:
nCO2 = 0,2 mol
nOH- = 0,25 mol
1
n ≤ nCO2 ≤ nOH- nên n 2- = nOH- - nCO = 0,05 mol
2 OH - CO3 2
nBa2+ = 0,1 mol > nCO 2-
3
- ⇒ nBaCO3 = nCO 2- = 0,05 mol
3
⇒ mBaCO3 = 9,85 g
Ch n B
BÀI 20:
Ch n C
T NG K T :
Sau khi gi i m t s bài t p trên ta nh n th y có 3 d ng bài t p cơ b n:
+D ng 1: bi t nCO2 , nOH-, xác nh s n ph m
+D ng 2: bi t nOH- , n↓ , tính nCO2
+D ng 3: bi t nCO2 , n↓ , tính nOH-
Khi n m ư c cách gi i nh vi c làm các bài t p chúng ta i n phương
pháp gi i. V i m i d ng s có 3 bư c gi i và ví d kèm theo. Sau khi tham
kh o kĩ phương pháp gi i hãy làm l i các bài t p , t c gi i s tăng lên
áng k và chúng ta s n m ch c các công th c hơn. `phương pháp là th y
c a th y`.
D ng 1: bi t nCO2 , nOH-, xác nh s n ph m
Ví d 1:
Cho 6,72 lit CO2 ( ktc) vào 0,5 lit dd Ca(OH)2 0,5 M. Tính n ng c a ch t tan
trong dd, kh i lư ng k t t a.(Th tích dd thay i không áng k )
- BƯ C GI I C TH T VÍ D
V 6,72
Tính nCO ( thư ng l y ) = nCO = = 0,3 mol
22,4 22,4
2 2
BƯ C 1
Tính nOH- = nbazơ .hoá tr kim lo i nOH- = 0,25.2 = 0,5 mol
1 1
+Tính nOH- + nOH- = 0,25 mol
2 2
1
+So sánh : nCO v i nOH- n - ≤ nCO ≤ nOH-
+
2 OH
2
2
1
nCO v i nOH-
2
2
Thu c trư ng h p 3.
Xem thu c trư ng h p nào trong ba trư ng h p sau:
1. N u nCO ≥ nOH- thì s n ph m ch có mu i axit
2
và nHCO - = nOH-
3
BƯ C 2 1
2.N u nCO ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung
2
hoà và nCO 2- = nCO
3 2
1
3.N u 2 nOH- ≤ nCO ≤ nOH- thì s n ph m
2
mu i trung hoà và nCO = nOH - nCO
2- -
3 2
mu i axit và nHCO =2nCO - nOH
- -
3 2
Tính nCO 2- và nHCO - nCO32- = 0,5 - 0,3 = 0,2 mol
3 3
Th c hi n các yêu c u c a bài
nHCO3-= 2.0,3 - 0,5 = 0,1 mol
BƯ C 3 0,1
CMCa(HCO3)2= = 0,1 M
0,5.2
m↓ = 100.0,2 = 20 g
D ng 2: bi t nOH- , n↓ , tính nCO2 :
Ví d : Cho V lit khí CO2 h p th hoàn toàn trong 2 lit dd Ba(OH)2 0,05 M thì
thu ư c 5,91 g k t t a. Tính V.
- BƯ C GI I VÍ D
Tính : nOH- + nOH- = 0,2 mol
BƯ C 1
n↓ + n↓ = 0,03 mol
Xét 2 trư ng h p:
1.dư bazơ: 1.dư bazơ:
nCO (1) = n↓ ⇒V1CO2 nCO (1) = n↓ = 0,03 mol
2 2
V1CO2 = 0,672 lit
BƯ C 2
2.m t ph n k t t a b hoà tan:
2.m t ph n k t t a b hoà tan:
nCO (2) = 0,2-0,03= 0,17 mol
nCO (2) = nOH- - n↓ = nOH- - nCO (1) 2
2 2
V2 CO2= 3,808 lit
ưa ra 2 giá tr c a V
Nh n th y có 2 giá tr c a nCO2
Chú ý: N u yêu c u ưa ra gí tr l n nh t
BƯ C 3 nCO2 (min) = n↓ c a V thì l y V2 CO2 ,n u yêu c u ưa ra giá
nCO2(max) = nOH- - n↓ = nOH- - nCO2 (min) tr nh nh t thì l y V1CO2
D ng 3: bi t nCO2 , n↓ , tính nOH-
Ví d : cho 2,24 lit CO2 ( ktc) h p th trong 2 lit dd Ba(OH)2 a M thu ư c
11,82 g k t t a tr ng. Tính a.
BƯ C GI I VÍ D
Tính nCO , n↓ nCO = 0,1 mol
BƯ C 1 2
2
n↓ = 0,06 mol
So sánh:
So sánh nCO2 và n↓ :
+ N u nCO2 = n↓ thì nbazơ = nCO2 = n↓
BƯ C 2
+ N u nCO2> n↓ thì nOH- = n↓ + nCO2 + nCO2> n↓ nên nOH- = 0,1+0,06 = 0,16 mol
1 1
⇒ nbazơ = 2 nOH- ⇒ nbazơ = 2 0,16= 0,08 mol
n
T nOH- suy ra n ng c a bazơ: CM = CM = a =0,04 M
BƯ C 3
V
HT
V a r i là các kinh nghi m mà mình có mong mu n chia s v i m i ngư i, các
công th c do mình t rút ra, mình cũng bi t cách khác gi i bài t p d ng này
n
là tính t s bazơ nhưng cách này khá ph c t p khi bài toán là h n h p bazơ c a
nCO2
kim lo i ki m v i kim loai kièm th .
- Hi v ng bài vi t này s giup ích cho các b n khi g p vư ng m c trong bài t p
CO2 tác d ng v i dd bazơ. Trong quá trình biên so n s g p không ít các sai sót
r t mong ư c s óng góp c a m i ngư i.
Biên so n: Nguy n Văn Ti n Anh - THPH: Y Jut , CưKuin DakLak
doi4.2008@gmail.com
nguon tai.lieu . vn
