Xem mẫu

  1. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12 I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: - Kiến thức: Nắm vững đặc điểm của ngôn ngữ dung trong các văn bản hành chính để phân biệt với các phong cách ngôn ngữ khác: chính luận, khoa học, nghệ thuật. - Kĩ năng: Có kĩ năng hoàn chỉnh văn bản theo mẫu in sẵn của Nhà nước, hoặc có thể tự soạn thảo những văn bản thông dụng như : đơn từ, biên bản,…khi cần thiết. - Tư tưởng: Hình thành khái niệm cũng như các quy tắc sử dụng ngôn ngữ trong các văn bản hành chính.. II- CHUẨN BỊ: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đồ dùng dạy học, phiếu học tập, … - Phương án tổ chức lớp học: nhóm học, thảo luận, thuyết trình, nêu vấn đề,... - Sách giáo khoa, sách giáo viên, sách tham khảo, thiết kế bài giảng. 2. Chuẩn bị của học sinh: - Đọc kĩ văn bản sách giáo khoa, sách tham khảo, soạn bài theo Hướng dẫn học bài - Nội dung và các bài tập của tiết trước. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1- Ổn định lớp: 1’ - Điểm danh học sinh, ghi tên học sinh vắng(nếu có). - Chuẩn bị kiểm tra bài cũ. 2- Kiểm tra bài cũ: 5’
  2. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Câu hỏi : Làm bài tập đã cho ở tiết trước Dự kiến phương án trả lời: 3. Giảng bài mới: Giới thiệu bài: (2’) Tiến trình tiết dạy: Khi các em soạn thảo các loại văn bản hành chính như: viết giấy xin phép nghỉ học, viết đơn., khai lí lịch…thì các em thường gặp lúng túng, mắc nhiều sai sót. Để hướng dẫn các em những kiến thức và kĩ năng sử dụng ngôn ngữ trong các văn bản hành chính , các em sẽ đến với bài Phong cách ngôn ngữ hành chính. Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh 15’ Hoạt động 1: H/dẫn Hoạt động 1: H/dẫn I. Văn bản hành chính và HS tìm hiểu về văn bản HS tìm hiểu về văn bản ngôn ngữ hành chính hành chính và ngôn hành chính và ngôn 1. Văn bản hành chính ngữ hành chính ngữ hành chính a. Văn bản -GV yêu cầu học sinh -HS đọc 3 văn bản -Văn bản 1 là nghị định của đọc 3 văn bản trong trong SGK theo yêu cầu Chính phủ (Ban hành điều lệ SGK của GV bảo hiểm y tế). Gần với nghị định là các văn bản khác của các cơ quan Nhà nước (hoặc tổ chức chính trị, xã hội) như : thông tư, thông cáo, chỉ thị, quyết định, -Ở 3 văn bản trên có -HS phát biểu pháp lệnh, nghị quyết... điểm gì giống nhau và khác nhau? (gợi ý: đối -Văn bản 2 là giấy chứng tượng, phạm vi) nhậncủa thủ trưởng một cơ quan Nhà nước (Giấy chứng nhận tốt
  3. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh - GV chốt lại nghiệp THPT - tạm thời. Gần với giấy chứng nhận là các loại văn bản như: Văn bằng, chứng chỉ, giấy khai sinh... -HS tìm thêm một số ví -Văn bản 3 là đơn của một công dụ các loại văn bản gần dẫn gửi tới một cơ quan Nhà giống với các loại văn nước hay do Nhà nước quản lí bản trên (Đơn xin học nghề). Gần với đơn là các loại văn bản khác như: bản khai, báo cáo, biên bản... b. Điểm giống và khác của 3 văn bản -Giống nhau: các văn bản đều có tính pháp lí, là cơ sở để giải quyết những vấn đề mang tính hành chính, công vụ. -Khác nhau: Mỗi loại văn bản thuộc phạm vi, quyền hạn khác nhau, đối tượng thực hiện khác nhau. 2.Ngôn ngữ hành chính -Về trình bày, kết cấu: Các văn bản đều được trình bày thống
  4. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh nhất. Mỗi văn bản thường gồm -HS thảo luận 3 phần theo một khuôn mẫu nhất định: +Phần đầu: Các tiêu mục của -Nhận xét gì về cách văn bản. trình bày, về từ ngữ và kiểu câu được sử dụng +Phần chính: Nội dung văn bản. trong các văn bản trên? +Phần cuối: Các thủ tục cần -GV lấy kết quả thiết(thời gian, địa điểm, chữ kí...) -Về từ ngữ: Văn bản hành chính sử dụng những từ ngữ toàn dân một cách chính xác. Ngoài ra có một lớp từ ngữ hành chính được sử dụng với tần số cao (căn cứ..., được sự uỷ nhiệm của..., tại công văn số..., nay quyết định, chịu trách nhiệm thi hành quyết định, có hiệu lực từ ngày..., xin cam đoan...) -Về câu văn: có những văn bản tuy dài nhưng chỉ là kết cấu của một câu (Chính phủ căn cứ...Quyết định: điều 1,2,3,...). Mỗi ý quan trọng thường được
  5. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh tách ra và xuống dòng, viết hoa -GV : ví dụ: đầu dòng. Tôi tên là: ... -Nhìn chung, văn bản hành chính cần chính xác bởi vì đa số Sinh ngày :... đều có giá trị pháp lí. Mỗi câu, Nơi sinh : ... chữ, con số, dấu chấm, dấu phảy đều phải chính xác để khỏi gây phiền phức về sau. Ngôn ngữ hành chính không phải là ngôn ngữ biểu cảm nên các từ ngữ biểu cảm hạn chế sử dụng. Tuy nhiên, văn bản hành chính cần sự trang trọng nên thường sử dụng các từ Hán Việt 3. Ngôn ngữ hành chính là gì? -Ngôn ngữ hành chính là ngôn ngữ dùng trong các văn bản hành chính để giao tiếp trong phạm vi các cơ quan Nhà nước hay các tổ chức chính trị, xã hội (gọi chung là cơ quan), hoặc -HS: là ngôn ngữ được giữa cơ quan với người dân và -GV: em hiểu thế nào là sử dụng trong những giữa người dân với cơ quan, hay ngôn ngữ hành chính? văn bản hành chính giữa những người dân với nhau trên cơ sở pháp lí.
  6. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh II. Đặc trưng của phong cách ngôn ngữ hành chính 1. Tính khuôn mẫu a,Tính khuôn mẫu thể hiện ở kết cấu 3 phần thống nhất *Phần mở đầu gồm: -Quốc hiệu và tiêu ngữ Hoạt động 2: HS tìm -Tên cơ quan, tổ chức ban hành Hoạt động 2: H/dẫn hiểu đặc trưng của văn bản. HS tìm hiểu đặc trưng phong cách ngôn ngữ của phong cách ngôn hành chính -Địa điểm, thời gian ban hành 45’ văn bản. ngữ hành chính -GV: hướng dẫn HS -HS chỉ ra điểm giống -Tên văn bản-mục tiêu văn bản. phân tích các văn bản ở nhau trong cách trình *Phần chính: nội dung văn bản. phần I, bày của văn bản hành *Phần cuối: chính -> tính khuôn -Địa điểm, thời gian (nếu chưa mẫu được thể hiện như đặt ở phần đầu. thế nào? -Chữ kí và dấu(nếu có thẩm quyền) b. Tính khuôn mẫu còn được thể hiện ở điểm có nhiều loại văn bản có mẫu chung, được in sẵn 2. Tính minh xác
  7. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh - Tính minh xác được thể hiện: + Mỗi từ chỉ có một nghĩa, mỗi câu chỉ có một ý. Không đượ sử dụng phép tu từ hoặc lối biểu đạt hàm ý. +Tính chính xác về ngôn từ đòi -GV: chú ý: hỏi đến từng dấu chấm, dấu +Nếu là đơn từ, kê khai phảy, con số, ngày tháng, chữ thì phần cuối nhất thiết kí,... phải có chữ kí, họ tên +Văn bản hành chính không đầy đủ của người làm được dùng từ địa phương, từ đơn hoặc kê khai. HS: đọc SGK trả lời, khẩu ngữ, không dùng các biện GV ghi bảng +Kết cấu 3 phần có thể pháp tu từ hoặc lối biểu đạt hàm “xê dịch” một vài điểm ý, không xoá bỏ, thay đổ, sữa nhỏ tuỳ thuộc vào chữa. những loại văn bản Chú ý : khác nhau, song nhìn Văn bản hành chính cần đảm chung đều mang tính bảo tính minh xác bởi vì văn khuôn mẫu thống nhất bản được viết ra chủ yếu để thực -GV: giải thích từ minh thi. Ngôn từ chính là chứng tích xác -> tính minh xác pháp lí. được thể hiện ở điểm + Nội dung của văn bản hành nào? Tại sao văn bản chính trình bày minh bạch thành hành chính phải đảm các điều khoản, chương, mục để
  8. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh bảo yêu cầu này? người tiếp nhận chính xác và thi hành nghiêm túc -GV: ví dụ: 3. Tính công vụ Nếu văn bằng mà không -Tính công vụ thể hiện ở : chính xác về ngày sinh, +Hạn chế tối đa những biểu đạt họ, tên, quê…thì bị coi tình cảm cá nhân. như không hợp lệ +Các từ ngữ biểu cảm nếu dùng (không phải của mình. cũng chỉ mang tính ước lệ, Trong xã hội vẫn có khuôn mẫu. hiện tượng mạo chữ kí, VD : kính chuyển, kính mong, làm dấu giả để làm các trân trọng kính mời... giấy tờ giả, chứng minh +Trong đơn từ của cá nhân, thư giả, hợp dồng giả. người ta chú trọng đến những từ ngữ biểu ý hơn là các từ ngữ -GV: tính công vụ được biểu cảm. biểu hiện ở những điểm VD : trong đơn xin nghỉ học, nào? -HS trả lời GV chốt lại xác nhận của cha mẹ, bệnh viện có giá trị hơn những lời trình bày có cảm xúc để được thông cảm. + Người kí văn bản không phải kí với tư cách là cá nhân mà với cương vị và trách nhiệm của người đại diện cho cả cơ quan
  9. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh hay tổ chức III. Luyện tập 1. Bài tập 1 -GV: yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ 2. Bài tập 2 Hoạt động 3: H/dẫn HS làm bài luyện tập -GV: yêu cầu HS kể tên Hoạt động 3: HS làm 3. Bài tập 3 những văn bản hành bài luyện tập chính thường liên quan đến công việc học tập của học sinh Yêu cầu của biên bản một cuộc họp : chính xác về thời gian, địa điểm, thành phần. Nội dung 20’ -GV yêu cầu HS đọc bài tập 2, dựa vào phần cuộc họp cần ghi vắn tắt nhưng II, để làm bài rõ ràng. Cuói biên bản cần có -HS trả lời: Giấy khai chữ kí của chủ toạ và thư kí -GV: yêu cầu HS soạn sinh, giấy chứng nhận, cuộc họp. thảo 1 văn bản hành CMND.... chính theo yêu cầu Ví dụ : Yêu cầu của đơn xin gia nhập Đoàn TNCS Hồ Chí
  10. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh Minh -HS làm sau đó trình bày kết quả 4. Củng cố - Dặn dò: (2’) - Nhắc lại kiến thức cơ bản, vận dung vào thực tiễn - Chuẩn bị bài "Văn bản tổng kết" IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………….......................... ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………….......................... ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………..........................
  11. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Ngày soạn:27 /03 /09 Tiết: 93 Bài dạy: Làm văn I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh: - Kiến thức: Hiểu mục đích, yêu cầu, nội dung và phương pháp thể hiện của văn bản tổng kết thông thường. - Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng viết văn bản tổng kết. - Tư tưởng: Biết cách lập dàn ý, từ đó viết được một văn bản tổng kết có nội dung đơn giản, phù hợp với trình độ HS THPT. II- CHUẨN BỊ: 1- Chuẩn bị của giáo viên: - Đồ dùng dạy học, phiếu học tập,… - Phương án tổ chức lớp học: nhóm học, thảo luận, thuyết trình… - Chấm bài, phát hiện các ưu, nhược điểm trong bài làm của học sinh, thiết kế bài giảng.
  12. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản 2- Chuẩn bị của học sinh: - Lập dàn ý cho đề bài viết số 2. - Nội dung và các bài tập của tiết trước. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1- Ổn định lớp: 1’ - Điểm danh học sinh, ghi tên học sinh vắng (nếu có). - Chuẩn bị kiểm tra bài cũ. 2- Kiểm tra bài cũ (5’) Hoàn thành bài tập cho ở tiết trước ? 3- Giảng bài mới: Giới thiệu bài: 2’ Tiến trình tiết dạy: Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh 5’ Hoạt động1: H/dẫn HS Hoạt động1: HS tìm I. Tìm hiểu chung về văn bản tìm hiểu chung về văn hiểu chung về văn bản tổng kết bản tổng kết tổng kết -GV: Trong cuộc sống, sau mỗi công việc, người ta thường nhìn nhận, đánh giá kết quả công việc. Trong học tập và -HS: văn bản tổng kết nghiên cứu nhiều khi đợt thi đua chào mừng cũng cần phải tổng kết ngày 20.11..
  13. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh những nội dung đó -Yêu cầu HS nêu một số văn bản tổng kết Hoạt động 2: GV hướng dẫn HS tìm hiểu Hoạt động 2: HS tìm cách viết văn bản tổng 20’ kết hiểu cách viết văn bản II. Cách viết văn bản tổng kết tổng kết 1. Tìm hiểu ví dụ -GV: yêu cầu HS đọc ví a,Bố cục của văn bản tổng kết -HS: đọc và trao đổi trên đây có 3 phần: dụ SGK và thực hiện thảo luận theo yêu cầu theo yêu cầu nêu dưới +Phần mở đầu: SGK. -GV chốt lại -Quốc hiệu hoặc tên tổ chức(Đoàn TNCS Hồ Chí Minh - Trường ĐHSPHN - Đội thanh niên tình nguyện số 2). -Địa điểm, ngày…tháng…năm (Hà Nội, ngày 15 tháng 9 năm 2007). -Tiêu đề (Báo cáo kết quả hoạt động tình nguyện tại các trung tâm điều dưỡng thương binh, -Phần nội dung báo gồm bệnh binh nặng và người có công những vấn đề gì ?
  14. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh -HS dựa vào ngữ liệu với nước). SGK trả lời +Phần nội dung báo cáo gồm : -Tình hình tổ chức: địa điểm hoạt động (…), thời gian (…), số lượng tham gia (…). -Kết quả hoạt động (Hoạt động chăm sóc thương bệnh binh và người có công với nước; hoạt động giao lưu văn hoá, văn nghệ, thể thao; vệ sinh môi trường, tôn tạo cảnh quan; hoạt động tổ chức ôn tập văn hoá và sinh hoạt hè cho con em thương binh, bệnh binh; hoạt động xây dựng công trình thanh niên và tặng quà thương binh, bệnh binh). -Đánh giá chung: +Phần kết thúc: người viết báo -Về diễn đạt văn bản cáo kí tên (Nguyễn Văn Hiếu). tổng kết có những đặc điểm gì ? b,Về diễn đạt, văn bản tổng kết -HS nêu các đặc điểm có cách dùng từ, đặt câu ngắn về dùng từ, đặt câu. gọn, chính xác, rõ ràng, mỗi việc một đề mục, mỗi ý một lần xuống dòng, gạch đầu dòng, các
  15. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh câu sử dụng thường lược chủ ngữ. 2. Yêu cầu đối với văn bản tổng kết -GV: Từ việc phân tích ví dụ trên, hãy cho biết - Mục đích: mục đích và yêu cầu của +Văn bản tổng kết nhằm nhìn văn bản tổng kết? nhận, đánh giá kết quả và rút ra -HS phát biểu GV chốt những bài học kinh nghiệm khi lại kết thúc một công việc hay một giai đoạn công tác. -Muốn viết được văn bản tổng -Muốn viết được văn kết, cần: bản tổng kết cần phải làm gì? -HS thảo luận và cử +Tập hợp tư liệu, số liệu đầy đủ, đại diện trả lời chính xác. +Lần lượt viết các phần: mở đầu, nội dung báo cáo (tình hình và kết quả thực hiện công việc, bài học kinh nghiệm và kiến nghị), kết thúc. +Diễn đạt ngắn gọn, cxác và rõ rang. 3. Ghi nhớ
  16. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh III. Luyện tập -GV: yêu cầu HS đọc ghi 1. Bài tập 1 nhớ SGK (175) Hoạt động GV Hoạt động 2: HS làm 3: hướng dẫn HS làm bài bài luyện tập. a,Văn bản trên đã đạt được một luyện tập. số yêu cầu của một văn bản tổng kết, đó là: 10’ -Đảm bảo bố cục 3 phần : mở đầu, nội dung báo cáo và kết -GV: yêu cầu HS đọc bài thúc -HS đọc bài tập 1 và tập 1 -> làm theo yêu -Diễn đạt ngắn gọn, chính xác và thực hiện yêu cầu của cầu GV chữa rõ ràng SGK b,Trong những đoạn bị lược, tác giả dẫn ra những sự việc, tư liệu, số liệu. -Kết quả của công tác giáo dục chính trị tư tưởng -Số đăng kí phấn đấu trong học tập và kết quả đạt được. -Số tình nguyện tham gia phong trào chống tệ nạn xã hội và kết quả đạt được. -Số tình nguyện chung sức cùng
  17. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh cộng đồng tham gia công tác xã hội và kết quả đạt được. -Công tác phát triển đoàn viên. c, Đối chiếu với yêu cầu của một văn bản tổng kết nói chung, văn bản trên thiếu một số nội dung cần bổ sung: -Tên hiệu của Đoàn, tên đoàn trường và tên của chi đoàn. -Mục II và IV nên cho vào một mục chung là: kết quả công tác đoàn. -Đánh giá chung 2. Bài tập 2 Mở bài Nêu ngắn gọn mục đích và yêu cầu tổng kết Thân bài -GV gợi ý HS một số nội Lần lượt trình bày nội dung: dung và công việc chính hoàn cảnh lịch sử, xã hội, quá như sau: trình phát triển, những thành tựu +Xác định loại văn bản -HS thực hiện theo chủ yếu và những đặc điểm cơ và phong cách ngôn ngữ: bản của VHVN...những giá trị về hướng dẫn của GV
  18. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản Hoạt động của giáo Hoạt động của học TL Nội dung viên sinh đây là văn bản tổng kết nội dung và nghệ thuật của các tri thức, dùng phong tác phẩm nghị luận, thơ ca, cách ngôn ngữ khoa học truyện kí, kịch... để diễn đạt. Kết bài +Chuẩn bị tri thức: Xem Đánh giá chung, nhấn mạnh kiến lại bài Khái quát VHVN thức cơ bản cần nắm vững . từ Cách mạng tháng Tám -Viết một phần trong dàn ý 1945 đến hết thế kỉ XX, tổng hợp tri thức về các tác phẩm nghị luận, thơ ca, truyện, kí, kịch đã được học. +Hướng dẫn HS lập dàn ý. 4. Củng cố - Dặn dò: (2’) - Nhắc lại kiến thức cơ bản, vận dung vào thực tiễn - Chuẩn bị bài "Tổng kết phần Tiếng Việt: Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ" IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………….......................... ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………..........................
  19. TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG Giáo án ngữ văn 12 - Chương trình cơ bản ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………..........................
nguon tai.lieu . vn