Xem mẫu

  1. Chương 5: HIEÄN TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG CUNG CAÁP DÒCH VUÏ VIEÃN THOÂNG 2.1. HIEÄN TRAÏNG THÒ TRÖÔØNG CUNG CAÁP CAÙC DÒCH VUÏ. Hieän nay, maïng vieãn thoâng Vieät Nam ñaõ traûi roäng treân khaép ñaát nöôùc, tôùi taän xaõ phöôøng (Moâ hình ñieåm Böu ñieän vaên hoùa xaõ), caùc huyeän bieân giôùi, haûi ñaûo. Maïng löôùi cuûa Toång coâng ty khoâng chæ döøng ôû cung caáp caùc dòch vuï truyeàn thoáng, maø coøn cung caáp nhieàu dòch vuï môùi, dòch vuï gia taêng giaù trò, nhaát laø caùc dòch vuï söû duïng coâng ngheä kyõ thuaät hieän ñaïi nhaèm ñaùp öùng nhu caàu ngaøy cao cuûa moïi ñoái töôïng khaùch haøng vôùi chaát löôïng vaø phöông thöùc phuïc vuï hoaøn thieän hôn. Beân caïnh vieäc môû roäng quy moâ, toác ñoä taêng tröôûng treân thò tröôøng dòch vuï vieãn thoâng luoân phaùt trieån ôû möùc cao, tuy nhieân toác ñoä taêng tröôûng coù söï khaùc nhau giöõa caùc khu vöïc thò tröôøng, chuû yeáu taäp trung ôû nhöõng thaønh phoá lôùn, khu coâng nghieäp, trung taâm kinh teá vaên hoùa xaõ hoäi. Maáy naêm gaàn ñaây, theo xu höôùng töï do hoùa - toaøn caàu hoaù, treân thò tröôøng vieãn thoâng ñaõ xuaát hieän nhieàu nhaø khai thaùc môùi nhö chuùng ta ñaõ noùi trong phaàn toång quan veà maïng löôùi vieãn thoâng ñoù laø: VIETEL, SPT, VISHIPEL. Caùc coâng ty naøy cuõng cung caáp caû dòch vuï böu chính vaø vieãn thoâng. Trong lónh vöïc vieãn thoâng, nhöõng coâng ty naøy caïnh tranh chuû yeáu ôû caùc dòch vuï môùi vôùi VNPT nhö: Dòch vuï ñieän thoaïi coá ñònh VOIP vaø dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng. * Vôùi dòch vuï VOIP thì ñoái thuû naëng kyù nhaát cuûa VNPT laø VIETEL, chuùng ta haõy nhìn vaøo moät soá döõ lieäu ñeå thaáy söï chia bôùt saûn löôïng, thò phaàn cuûa VNPT töø khi VIETEL xuaát hieän:
  2. Baûng 2.1. SAÛN LÖÔÏNG ÑIEÄN THOAÏI 2 CHIEÀU HOÀ CHÍ MINH – HAØ NOÄI ÑVT: Trieäu phuùt Thaùùng/ 11/ 12/ 1/0 2/0 3/0 4/0 5/0 6/0 7/0 8/0 9/0 10/ 11/ naêm 00 00 1 1 1 1 1 1 1 1 1 01 01 Coäng 5,2 5,3 5,1 4,8 5,5 5,1 5,5 5,3 5,9 6,1 6,1 6,7 41 1 5 57 24 58 38 44 16 73 23 6,2 11 PSTN 3,3 3,3 3,3 3,0 3,4 3,1 3,2 2,9 2,8 2,8 3,1 2,5 48 3 14 61 53 18 4 78 79 64 04 2,3 3 1,8 1,9 1,8 1,7 2,0 2,0 2,2 2,3 2,2 2,1 1,7 1,9 178 93 8 36 96 71 4 98 66 15 81 24 1,9 95 0,8 1,1 1,2 1,4 171 22 28 95 1,3 3 0,7 177 0,7 56 (Nguoàn: VNPT) Ghi chuù: - PSTN: Dòch vuï ñieän thoaïi truyeàn thoáng cuûa VNPT, truyeàn tin theo phöông thöùc cuõ. - Caùc dòch vuï 171, 177, 178 laø loaïi dòch vuï truyeàn tin theo phöông thöùc môùi VOIP (Voice over internet protocol) - 171 dòch vuï cuûa VNPT - 178 dòch vuï cuûa Coâng ty Ñieän töû Vieãn thoâng Quaân ñoäi (VIETEL) - 177 dòch vuï cuûa Saøi goøn Postel Ñoà thò 2. 1. SAÛN LÖÔÏNG ÑIEÄN THOAÏI 2 CHIEÀU HOÀ CHÍ MINH – HAØ NOÄI Saûn löôïng ñieän thoaïi 2 chieàu HCM - HN 8
  3. * Vôùi dòch vuï di ñoäng: hieän nay coù 5 nhaø cung caáp: VMS, GPC (VMS, GPC thuoäc VNPT), SPT, VIETEL vaø ETC. Theá maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa töøng nhaø cung caáp dòch vuï di ñoäng nhö sau: - VMS coù keânh phaân phoái maïnh, vuøng phuû soùng roäng, vaø thöông hieäu noåi tieáng. - GPC ít tieáng taêm hôn nhöng coù öu theá veà dòch vuï traû tröôùc (dòch vuï vinacard vaø vinadailly) Caû Mobiphone (VMS) vaø Vinaphone (GPC) ñeàu söû duïng coâng ngheä GSM neân chaát löôïng phuû soùng chöa cao, tyû leä rôùt cuoäc goïi coøn nhieàu.
  4. - Theá maïnh cuûa SPT laø coâng ngheä môùi CDMA. Coâng ngheä CDMA tieân tieán hôn GSM, chaát löôïng cuoäc goïi cao (tyû leä rôùt cuoäc goïi, ngheõn maïch thaáp). Ñieåm yeáu cuûa SPT laø vuøng phuû soùng nhoû, teân thöông hieäu chöa ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán vaø giaù thieát bò caàm tay cao. - Coøn hai coâng ty di ñoäng VIETEL vaø ETC thì ngoaøi nhieäm vuï chính laø phuïc vuï cho ngaønh mình nhöng coøn dö thöøa coâng suaát neân ñöa vaøo phuïc vuï coâng coäng, kinh doanh. Öu ñieåm cuûa hai coâng ty naøy laø giaù cöôùc trung bình thaáp hôn giaù cöôùc cuûa VNPT, tuy nhieân hoï vaãn gaëp khoù khaên veà maïng luôùi phaân phoái vaø thöông hieäu. 2.2. PHAÂN TÍCH VEÀ LOAÏI HÌNH VAØ CHAÁT LÖÔÏNG HOAÏT ÑOÄNG CUNG CAÁP DÒCH VUÏ. 2.2.1. Chaát löôïng dòch vuï (saûn phaåm) 2.2.1.1 Dòch vuï ñieän thoaïi coá ñònh: 2.2.1.1.1. Dòch vuï truyeàn thoáng: Keå töø naêm 1993, vôùi chuû tröông cuûa VNPT laø ñi thaúng vaøo coâng ngheä hieän ñaïi, caäp nhaät vôùi trình ñoä theá giôùi, chuû ñoäng tích cöïc tìm moïi nguoàn voán cho phaùt trieån, chæ trong moät thôøi gian ngaén, maïng vieãn thoâng Vieät nam ñaõ thay ñoåi caên baûn töø maïng Analogue (kyõ thuaät töông töï) sang maïng Digital (kyõ thuaät soá) hieän ñaïi, töø ñoù chaát löôïng caùc dòch vuï vieãn thoâng coù böôùc thay ñoåi lôùn: - Veà chæ tieâu an toaøn, chính xaùc, trung thöïc cuûa vieäc truyeàn ñöa vaø phuïc hoài tin töùc ñaõ ñaït ôû möùc cao, haàu nhö soá löôïng khaùch haøng phaøn naøn veà chæ tieâu naøy khoâng coøn nöõa. - Veà toác ñoä truyeàn tin cuõng ñaõ thay ñoåi vöôït baäc: Caùc cuoäc goïi ñöôøng daøi lieân tænh vaø quoác teá qua ñieän thoaïi vieân khoâng coøn phaûi ñaêng kyù chôø ñôïi töø 5 phuùt ñeán haøng 30 phuùt nhö tröôùc
  5. ñaây, maø khi khaùch haøng gaëp ñieän thoaïi vieân thì nhöõng yeâu caàu cuûa hoï ñöôïc ñieän thoaïi vieân tieáp thoâng trong voøng vaøi giaây nhôø vaøo thieát bò toång ñaøi kyõ thuaät soá vaø baøn khai thaùc PO tieân tieán. Tuy nhieân thay vaøo ñoù, vieäc ñaùnh giaù chæ tieâu tieâu toác ñoä truyeàn tin baây giôø laïi ñöôïc thay theá baèng chæ tieâu Toån thaát noái maïch, vì taát caû caùc cuoäc goïi noäi haït vaø phaàn lôùn caùc cuoäc goïi lieân tænh, quoác teá ñeàu ñöôïc goïi töï ñoäng. Vaø do ñöôøng daây trung keá cuûa chuùng ta vaøo nhöõng giôø cao ñieåm vaãn chöa ñaùp öùng cho vieäc löu thoaùt taát caû caùc cuoäc goïi, coäng theâm caùc toång ñaøi treân maïng löôùi vieãn thoâng Vieät nam laïi nhieàu chuûng loaïi töø caùc haõng vieãn thoâng cuûa caùc nöôùc khaùc nhau cho neân tyû leä toån thaát noái maïch cuûa chuùng ta vaãn coøn khaù cao. Toång hôïp soá lieäu ñieàu tra ôû moät soá tænh cho thaáy tyû leä cuoäc goïi thaønh coâng (hoaëc toån thaát noái maïch) ôû nöôùc ta trong thôøi gian gaàn ñaây (Giai ñoaïn 2000 – 2002) nhö sau: Baûng 2. 2 Tyû leä cuoäc goïi ñieän thoaïi thaønh coâng taïi Vieät Nam Cuoäc goïi Noäi haït, noäi Lieân tænh Quoác teá tænh Tyû leä cuoäc goïi thaønh 75 - 80 70 -75 khoaûng coâng, % 70 (Nguoàn: VNPT) Ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng hoaït ñoäng treân laø toát hay xaáu, chuùng ta so saùnh soá lieäu naøy vôùi soá lieäu töông öùng ôû moät soá nöôùc khaùc: (Naêm 2000 vaø 2002)
  6. Baûng 2.3 Tyû leä cuoäc goïi thaønh coâng cuûa moät soá nöôùc trong khu vöïc Nöôùc Tyû leä cuoäc goïi thaønh coâng, % Noäi haït, noäi Lieân tænh Quoác teá tænh - Nhaät (naêm 2000) >75 >70 70 - Thaùi Lan (naêm 2000) >55 >55 55 - Indonesia +Naêm 2000 >60 >60 >60 +Naêm 2002 >95 >95 >95 (Nguoàn: VNPT) Trong khi ñoù taïi Anh, tyû leä toån thaát noái maïch (TTNM) ôû thaäp nieân 80 ñaõ coù tyû leä raát thaáp (Hay tyû leä cuoäc goïi thaønh coâng raát cao): Baûng 2.4 Tyû leä toån thaát noái maïch caùc cuoäc goïi ñieän thoaïi ôû Anh Naêm 84- 85- 86- 87- 88- 89- 90- 91- 85 86 87 88 89 90 91 92 Tyû leä TTNM, %: 2,0 1,7 1,8 2,0 1,6 1,1 0,6 0,3 - Noäi haït 4,4 4,1 4,3 4,2 3,0 1,7 0,8 0,5 - Ñöôøng daøi (Nguoàn: Haõng vieãn thoâng BT - Anh) Ngaøy nay beân caïnh vieäc trao ñoåi thoâng tin giöõa caùc toå chöùc, caù nhaân, khaùch haøng coøn thu thaäp thoâng tin veà kinh teá xaõ hoäi qua ñaøi 108 (ÔÛ caùc tænh). ÔÛ thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaøi 108 ñöôïc chia thaønh hai boä phaän: - Ñaøøi 1080: Giaûi ñaùp thoâng tin kinh teá xaõ hoäi.
  7. - Ñaøøi 1088: Tö vaán veà nhieàu lónh vöïc: Tin hoïc, söùc khoûe, phaùp luaät, tình yeâu… Veà thôøi gian chôø ñôïi ñeå gaëp ñieän thoaïi vieân hoaëc tyû leä toån thaát noái maïch ôû caùc tænh gaàn nhö baèng khoâng, nhöng nhö vaäy khoâng coù nghóa laø chaát löôïng phuïc vuï cuûa ñaøi 108 ôû caùc tænh laø toát vì coù nhieàu caâu hoûi ñieän thoaïi vieân 108 ôû caùc tænh khoâng giaûi ñaùp ñöôïc hoaëc giaûi ñaùp khoâng ñaày ñuû, khoâng laøm khaùch haøng thoaû maõn, neân löôïng khaùch haøng goïi vaøo ñaøi 108 ôû caùc tænh ít. Ngöôïc laïi, chaát löôïng phuïc vuï cuûa ñieän thoaïi vieân ñaøi 1080 khaù toát, tyû leä soá caâu giaûi ñaùp ñöôïc cho khaùch haøng cuûa ñieän thoaïi vieân laø töø 90% ñeán 95%, vì vaäy khoâng chæ khaùch haøng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh maø caû khaùch ôû nhöõng tænh khaùc, thaäm chí ôû nöôùc ngoaøi cuõng goïi veà ñaøi 1080 ñeå hoûi thoâng tin, nhöng do löôïng trung keá khoâng theå taûi heát nhu caàu vaø caû soá baøn ñieän thoaïi vieân (Soá nhaân vieân 1080) cuõng khoâng ñuû ñeå traû lôøi cho khaùch haøng. Ngöôøi vieát ñaõ quay thöû 1.000 maãu vaø nhaän ñöôïc keát quaû nhö sau: (Thôøi gian quay thöû: töø thaùng 9/2002 ñeán 12/2002) - Giôø bình thöôøng: - Tyû leä toån thaát noái maïch: 30% (khoâng keát noái vôùi toång ñaøi) - Tyû leä cuoäc goïi thaønh coâng (keát noái ñöôïc ñeán toång ñaøi ñeå chôø gaëp ñieän thoaïi vieân): 70%, trong ñoù: +Thôøi gian chôø bình quaân gaëp ñieän thoaïi vieân: 1 phuùt 30 giaây +Tyû leä cuoäc chôø sau 1 phuùt 30 giaây maø gaëp ñöôïc ñieän thoaïi vieân: 60% +Tyû leä cuoäc chôø sau 1 phuùt 30 giaây maø khoâng gaëp ñöôïc ñieän thoaïi vieân: 40% + Tyû leä soá caâu ñieän thoaïi vieân traû lôøi toát sau khi khaùch haøng gaëp ñöôïc: 90%. -Giôø cao ñieåm:
  8. - Tyû leä toån thaát noái maïch: 50% (khoâng keát noái vôùi toång ñaøi) - Tyû leä cuoäc goïi thaønh coâng: 50% (Keát noái ñöôïc ñeán toång ñaøi) Chuùng ta haõy xem soá lieäu cuûa haõng vieãn thoâng BT (Anh) ñeå so saùnh: Baûng 2.5 Tyû leä cuoäc goïi qua ñieän thoaïi vieân ñöôïc traû lôøi döôùi 15 giaây taïi Anh Naêm 84- 85- 86- 87- 88- 89- 90- 91- 85 86 87 88 89 90 91 92 Dòch vuï qua ÑTV: - Cuoäc goïi noùi 84,6 85,6 85,2 82,3 84,2 83,7 87,2 90,4 chung ñöôïc traû - - - 76,3 83,1 84,5 87,5 94,1 lôøi < 15 giaây, % - Giaûi ñaùp danh baï trong voøng 15 giaây, % (Nguoàn: Haõng vieãn thoâng BT - Anh) Moät chæ tieâu quan troïng nöõa duøng ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng saûn phaåm (dòch vuï) vieãn thoâng ñoù laø ñoä tin caäy cuûa caùc thieát bò. Qua vieäc nghieân cöùu, khaûo saùt trong thôøi gian gaàn ñaây cuûa VNPT, ta coù döõ lieäu soá khieáu naïi cuûa khaùch haøng vaø ñoä tin caäy cuûa caùc thieát bò treân maïng löôùi vieãn thoâng Vieät nam nhö sau: Theo tieâu chuaån ngaønh, qui ñònh: cöù 100 thueâ bao thì trong naêm chæ ñöôïc pheùp toái ña coù 2 laàn khieáu naïi coù cô sôû. Theá nhöng soá lieäu khaûo saùt taïi Haø noäi vaø Ñaø Naüng thì: - Taïi Haø Noäi, tyû leä söï coá laø 4% / thaùng ( 4 söï coá/ 100 thueâ bao/ thaùng)
  9. - Taïi Ñaø Naüng, tyû leä söï coá laø 20% ( 20 söï coá /100 thueâ bao/ thaùng) So saùnh tyû leä naøy vôùi tieâu chuaån ngaønh ñeà ra (phuø hôïp vôùi khuyeán nghò chaát löôïng cuûa ITU – Toå chöùc Lieân minh vieãn thoâng quoác teá) thì chaát löôïng maïng vieãn thoâng cuûa chuùng ta coøn chöa ñaït, thaäm chí ôû möùc thaáp. Theo soá lieäu phaân tích ôû khu vöïc Haø noäi thì nguyeân nhaân xuaát hieän loãi töø caùc khieáu naïi cuûa khaùch haøng nhö sau: Baûng 2.6 Tình hình khieáu naïi cuûa khaùch haøng Toaøn boä khieáu naïi cuûa khaùch haøng, 100% Maïng vaø daây thueâ bao, 33% Maùy Do khaùch Caùc Daây Caùp Caùp sô Toång ñieän haøng chöa loaïi thueâ thöù caáp, ñaøi, thoaïi, bieát caùch söû khaùc, bao, caáp, 8% 6% 18% duïng hoaëc coù 18% 81% 5% söï nhaàm laãn, 31% (Nguoàn: VNPT) Thôøi gian söûa chöõa hoûng hoùc theo caùc khieáu naïi cuûa khaùch haøng theo quy ñònh cuûa ngaønh laø 2 giôø ñoái vôùi thaønh phoá vaø 4 giôø ôû caùc tænh. Treân thöïc teá soá söï coá ñöôïc söûa chöõa trong voøng 2 giôø raát ít, 90% söï coá ñöôïc khaéc phuïc trong voøng 4 giôø vaø 10% coøn laïi hoaøn thaønh ít nhaát trong voøng 2 ngaøy. (Soá lieäu naøy chöa keå ñeán caùc tröôøng hôïp chaäm treã laø do khaùch haøng vaéng nhaø). Chuùng ta tham khaûo soá lieäu söï coá vôùi caùc thueâ bao ôû caùc nöôùc khaùc ñeå so saùnh: (naêm 2000 vaø 2002): Baûng 2.7 Möùc ñoä xaûy ra söï coá vaø thôøi gian xöû lyù söï coá ôû caùc nöôùc Chæ tieâu Nhaø khai thaùc Nhaät (NTT) Thaùi Lan Indonesia
  10. Möùc ñoä söï coá 1 söï coá/ 100 0,5 söï coá/ 100 - 1,55 söï coá/ 100 thueâ bao/ thueâ bao/ thueâ bao/ thaùng thaùng thaùng (naêm 2000) - 0,5 söï coá/ 100 thueâ bao/ thaùng (naêm 2002) Thôøi gian xöû lyù Trong moät Trong moät - Naêm 2000: trong söï coá ngaøy: 100% ngaøy: >95% moät ngaøy: 60% - Naêm 2002: trong moät ngaøy >95% (Nguoàn: ITU) 2.2.1.1.2 Dòch vuï coäng theâm: Xaõ hoäi caøng phaùt trieån, ngöôøi daân caøng söû duïng nhieàu hôn caùc phöông tieän thoâng tin lieân laïc ñeå coù theå caäp nhaät moïi thoâng tin vöøa nhanh, vöøa deã daøng vaø hoï saün saøng traû tieàn cho ñieàu naøy. Chính vì vaäy, caùc dòch vuï hieän coù seõ mau choùng laø caùc dòch vuï hieån nhieân phaûi duøng, khoâng coøn laø mong öôùc cuûa khaùch haøng nöõa, maø hoï ñoøi hoûi cao hôn vaø ña daïng hôn. Maáy naêm gaàn ñaây, nhôø aùp duïng coâng ngheä môùi, VNPT ñaõ môû theâm nhieàu loaïi dòch vuï vieãn thoâng ñi keøm vôùi dòch vuï truyeàn thoáng goïi laø dòch vuï giaù trò gia taêng nhö: - Dòch vuï ñöôøng daøi goïi qua phöông thöùc internet VOIP. - Dòch vuï voicelink: ñieän thoaïi aûo, traû lôøi cuoäc goïi, hoäp thö thoâng tin. - Dòch vuï ñieän thoaïi coäng theâm: + Baùo chuoâng heïn giôø + Chuyeån cuoäc goïi taïm thôøi + Ñieän thoaïi hoäi nghò (Ñaøm thoaïi töø ba ngöôøi ôû ba nôi khaùc nhau trôû leân) + Hieån thò soá ñieän thoaïi goïi ñeán
  11. + Khoaù höôùng goïi ñi quoác teá, lieân tænh, di ñoäng baèng maõ soá rieâng ... Dòch vuï VOIP hieän nay ñaõ môû ñöôïc 43/61 (chieám 75%) tænh thaønh treân toaøn quoác. Tuy nhieân, caùc dòch vuï voicelink vaø dòch vuï coäng theâm thì khaùch haøng söû duïng nhieàu chuû yeáu ôû thaønh phoá lôùn nhö thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø Haø noäi. Coøn ôû caùc tænh xa, chöa coù loaïi toång ñaøi môùi nhieàu tính naêng thì chöa cung caáp cho khaùch haøng ñöôïc hoaëc neáu coù cung caáp thì löôïng khaùch haøng söû duïng cuõng raát thaáp, ta coù theå thaáy ñieàu naøy qua soá lieäu ñieàu tra choïn maãu ôû moät soá tænh mieàn trung: Baûng 2.8 Tình hình söû duïng caùc dòch vuï ñieän thoaïi coäng theâm Caùc dòch vuï coäng theâm Möùc ñoä söû duïng dòch vuï coäng theâm, % Coù söû Chöa söû Coäng duïng duïng A (1) (2) = 100% - (3) = (2) (1) +(1) 1. Dòch vuï thueâ bao vaéng nhaø 1,9 98,1 100 2. Ñöôøng daây noùng 1,0 99,0 100 3. Nhoùm lieân tuï 1,4 98,6 100 4. Quay soá taét 1,4 98,6 100 5. Dòch vuï goïi laïi 1,9 98,1 100 6. Truy tìm cuoäc goïi quaäy phaù 3,4 96,6 100 7. Töø choái nhaän cuoäc goïi 1,0 99,0 100 8. Dòch vuï hoäi nghò 0,5 99,5 100 9. Dòch vuï baùo thöùc 4,6 95,4 100 10. Chôø cuoäc goïi 1,5 98,5 100
  12. 11. Haïn cheá goïi ñöôøng daøi 9,2 90,8 100 12. Hieån thò soá goïi ñeán (Toång ñaøi chöa - - - coù dòch vuï naøy) (Nguoàn: Soá lieäu ñieàu tra cuûa Vieän Kinh teá Böu ñieän) Nhìn vaøo soá lieäu “khieâm toán” treân, ta coù theå nhaän thaáy möùc ñoä hieåu bieát veà caùc dòch vuï naøy coøn haïn cheá, khaùch haøng chöa bieát ñeán hoaëc chöa thaáy heát möùc ñoä tieän ích cuûa caùc dòch coäng theâm. Ngoaøi ra moät nguyeân nhaân nöõa laø do möùc cöôùc hieän haønh cuûa caùc dòch vuï coäng theâm naøy khoâng phuø hôïp vôùi thu nhaäp cuûa ngöôøi daân ôû vuøng ôû ñoù.
nguon tai.lieu . vn