Xem mẫu
- Những Bí Mật Về
Chiến Tranh Việt Nam
Chương 6
Tham gia đội quân lê dương
Có một điều gì đó đã xảy ra. Tôi đã hiểu lầm (sự việc
bắt đầu từ một diễn tiến sau này) tình cảm của
Patricia với một nhà thơ người Đức cấp tiến mà cô đã
gặp tại một cuộc hội thảo ở Princeton. Khi tôi biết
việc này, tôi đã mất tin tưởng vào lời hứa của cô ấy
đối với cuộc sống của chúng tôi. Bỗng nhiên tôi nghĩ
tới việc sang Việt Nam. Một tuần sau, cơ hội phục vụ
tại Việt Nam đã tới với khả năng đầy hy vọng. Tôi đã
tình nguyện.
Tôi có cuộc họp định kỳ vào các sáng thứ bảy với
- Nhóm liên ngành về vấn đề Việt Nam được tổ chức
tại Bộ Ngoại giao. Cuộc họp sáng hôm đó do Bill
Bundy, trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao chủ trì. Tôi
đại diện cho phía dân sự của Bộ Quốc phòng. Có
nhiều đại diện của Hội đồng tham mưu trưởng liên
quân, Cơ quan thông tin của Mỹ (OSIA), Cơ quan
phát triển quốc tế (AID), Cục Tình báo trung ương
(CIA), Phòng Việt Nam của Bộ Ngoại giao và tất cả
các ban ngành khác liên quan đến cuộc chiến tranh.
Tất cả chúng tôi đều đã biết nhau từ các cuộc họp
trước.
Chúng tôi được thông báo về lịch trình của cuộc họp
mà phần cuối của nó là việc tướng Ed Lansdale sẽ
được giới thiệu ra mắt nhóm bởi vì Tổng thống
Johnson vừa chỉ định ông ta vào danh sách những
người tới Việt Nam với chức vụ làm trưởng nhóm
liên ngành để đảm nhiệm công tác chính trị với phía
chính phủ Việt Nam. Thông báo này cũng không chỉ
- rõ thành phần hoặc nhiệm vụ của nhóm sẽ là gì,
nhưng tôi tới cuộc họp với một ý nghĩ là tôi có thể
nói đôi điều với Lansdale sau đó, dựa vào những gì
tôi đã nghe được ông ta nói.
Lansdale từng là một thiếu tướng không quân, giờ đã
nghỉ hưu, người đã dành phần lớn sự nghiệp của
mình để làm việc cho CIA. Ông luôn được coi là một
nhân vật "huyền thoại" trong lĩnh vực chống nổi dậy.
Tôi được biết rằng ông ta coi chính trị cũng quan
trọng như đấu tranh quân sự để chống lại chủ nghĩa
cộng sản, thường xuyên yêu cầu cần phải cải cách về
chính trị và dân chủ và kêu gọi chủ nghĩa yêu nước
trong việc chống lại sự nổi loạn. Đây là chìa khoá cho
sự thành công của ông trong việc giúp dập tắt cuộc
nổi loạn của Huk ở Philippine đầu những năm 50.
Năm 1954, ông được cử sang Việt Nam, nơi ông đã
thiết lập được mối quan hệ cá nhân gần gũi với Tổng
thống Diệm và đã làm hết sức mình trong việc thuyết
- phục chính phủ Mỹ duy trì sự ủng hộ Diệm trong
suốt một thời gian được coi là không sáng sủa của
năm 1955. Thật không may, chính tôi đã chứng kiến
điều này năm 1961, sự thiếu cam kết ủng hộ Việt
Nam là có thực, nhiều hơn cả chính bản thân
Lansdale từng biết.
Không giống như phần lớn các quan chức Mỹ, những
người đã làm việc với Diệm, Lansdale thực sự thích
ông ta. Nhưng sau này tôi phát hiện ra rằng những hy
vọng của Lansdale về những điều có thể thực hiện
được với Diệm thực chất được dựa vào lời cam kết
rằng Diệm sẽ tiếp tục nghe theo lời khuyên của ông
ta về các vấn đề chính trị: cho phép mở rộng hơn các
hoạt động chính trị, với một nội các mở rộng và một
đảng "đối lập trung thành". Diệm đã không thực hiện
cảc việc đó. Sự ảnh hưởng của Lansdale đối với em
trai của Ngô Đình Diệm là Ngô Đình Nhu cũng bị
giảm sút. Lansdale rời Việt Nam, và rồi Diệm và em
- trai cũng đã bị ám sát trong một cuộc đảo chính do
Mỹ bật đèn xanh, trong đó, thật mỉa mai, vì Lucien
Conein, một cựu thành viên thuộc tổ chức CIA của
Lansdale lại là người liên lạc giữa những kẻ âm mưu
đảo chính và Đại sứ Mỹ, Henry Cabot Lodge, người
ủng hộ mạnh mẽ cuộc đảo chính này.
Lansdale đã tạo được ấn tượng tốt với tôi tại một
cuộc hội thảo hồi đầu mùa xuân năm đó, vì ông ta đã
chỉ trích việc Mỹ ném bom, lên án sử dụng pháo binh
bừa bãi và kêu gọi nỗ lực đấu tranh chính trị với
những người Cộng sản. Tôi đã bị cuốn hút bởi những
chủ đề này của ông ta trong một bài báo đã được
đăng trên tạp chí "Các vấn đề đối ngoại" (Foreign
Affairs), tháng mười năm 1964: "Cộng sản có vẻ như
đã buông lỏng tư tưởng cách mạng ở Việt Nam,
nhưng tư tưởng này sẽ không mất đi khi chúng ta cố
tình làm ngơ, chúng ta đánh bom, hay thậm chí là tìm
cách che giấu nó"[72]. Giờ đây, Lodge sẽ trở lại Việt
- Nam làm đại sứ, thay cho tướng Taylor và yêu cầu
Lansdale đi cùng. Lansdale đã tập hợp một số thành
viên của tổ chức cũ của ông ta, trong đó có Concein,
người đã họp cùng với Lansdale ở Bộ Ngoại giao.
Sau khi các công việc khác đã được giải quyết, ngay
trước khi việc bổ nhiệm Lansdale được công bố, Bill
Colby của CIA nói: "Tôi muốn nói rõ với nhóm này
rằng Lansdale sẽ không đi với chúng ta sang Việt
Nam vì Lansdale từng làm việc cho CIA một thời
gian dài và giờ ông đã nghỉ hưu. Đây không phải là
một trong các hoạt động của chúng ta. Lansdale sẽ
chọn người từ nhiều ban ngành tham gia cuộc họp ở
đây, bao gồm cả một số người của CIA, nhưng đây sẽ
là một nhóm hên ngành, và ông ta sẽ phải là đại diện
của CIA lên làm lãnh đạo nhóm". Xem xét tới nhóm
mà Colby đang nói tới và cách ông ta nói về nó, tôi
không hề nghi ngờ là ông ta đang được để mắt tới
chức vụ giám đốc CIA (thậm chí tới tận bây giờ).
- Lansdale giới thiệu ngắn gọn về những điều ông ta hy
vọng sẽ thực hiện ở Việt Nam. Ông ta sẽ tuyển chọn
chủ yếu những người đã làm việc với ông ta trước
đây ở Philippines hoặc ở Việt Nam. Cuối cuộc họp,
tôi nán lại khi những người khác đã ra về và nói với
Lansdale tôi muốn ông ta xem xét cho tôi được đi
cùng với đoàn. Tôi đưa cho ông một bản lý lịch ngắn
gọn về hoàn cảnh của tôi. Ông ta có vẻ thích thú với
thực tế là tôi đã làm việc cho McNamara nhưng lại
phê phán (McNamara - ND) việc ném bom và chỉ tin
vào các hoạt động quân sự. Tôi nói với ông là tôi
không hề có một giấy chứng nhận nào để được chọn
vào cái đoàn mà ông ta đang nói tới ngoại trừ là một
người tập sự (học việc). Tôi tin tưởng vào kiểu tiến
hành công tác chính trị mà họ sẽ thực hiện; vì thế tôi
muốn học hỏi kinh nghiệm từ ông và những người
khác. Tôi tha thiết được làm công việc đó. Tôi sẵn
sàng đi kể cả bị hạ cấp, thậm chí với mức lương thấp
- nhất, miễn là có thể đủ để trợ cấp cho người vợ (đã ly
dị) của tôi.
Lansdale chăm chú lắng nghe và nói ông ta sẽ xem
xét việc này. Lansdale yêu cầu tôi cho danh tính một
số người để ông ta có thể hỏi họ về tôi. Tôi bảo ông
ta nên nói chuyện với McNaughton và một số người
khác. Chúng tôi bắt tay nhau, tôi ra về để chờ đợi câu
trả lời. Hành động đó tựa như một vụ bắn thử đường
dài mà tôi được ông ta coi như một viên đạn, nhưng
tôi hy vọng ông ta chấp nhận tôi. Patricia rất thất
vọng khi biết rằng tôi đã tình nguyện đi mà không
bàn bạc với cô ấy, nhưng trong tâm tưởng của mình
tôi đã quyết tâm đi.
Sau vài tuần, Lansdale cho gọi tôi và nói ông ta muốn
tôi di cùng. Ông bảo tôi tới tập trung ở Alexandria để
gặp các thành viên khác của đoàn, tất cả đều là đồng
nghiệp cũ của ông. Vì một lý do nào đó, tổ chức
- quyết định rằng tôi sẽ chuyển từ Bộ Quốc phòng sang
Bộ Ngoại giao, giữ nguyên mức lương, với chúc danh
là FSR- 1 (Foreign Service Reserve -l - chuyên viên
đối ngoại hạng nhất).
Đúng lúc này, hai đứa con của tôi từ California lại tới
Washington thăm tôi với kế hoạch dài ngày. Giữa
những buổi thông báo ngắn về tình hình về Việt
Nam, làm giấy tờ để chuyển sang Bộ Ngoại giao, làm
ảnh, visa, tôi đã phải đưa Robert và Mary đi thăm các
đài tưởng niệm lịch sử, hầu hết là vào buổi tối. Tại
Đài tưởng niệm của Lincoln tôi bị cuốn hút bởi một
đoạn trích từ lễ nhậm chức lần thứ hai của ông được
khắc trên bức tường. Nội dung dường như rất tương
xứng với tinh thần và mục tiêu của đoàn Lansdale, vì
tôi đã hiểu các mục tiêu này, trong cuộc chiến sắp tới
mà tôi sẽ đi đầu (và về mặt cá nhân tôi cũng coi đó là
một cuộc nội chiến).
- Với sự ác độc bị tận diệt, với tình thương cho tất cả
mọi người, với sự khẳng định cái quyền mà Chúa trời
ban cho chúng ta nhận biết lẽ phải, để cho chúng ta
phân đấu hoàn thành công việc dang dở, để hàn gắn
những vết thương của dân tộc, để chăm lo tới bạn,
người sẽ phải đi chiến đấu và vì những goá phụ, đứa
trẻ mồ côi của bạn, để làm mọi việc có thể mang lại
thành công và nâng niu gìn giữ nó và cuối cùng là
một nền hoà bình cho chính chúng ta và cho mọi dân
tộc.
Robert, 9 tuổi, phát hiện ra một cái hộp đựng các
mảnh giấy ở bên trong đài tưởng niệm cũng có in lại
những dòng chữ này, khi chúng tôi đang rời khỏi đó,
đi xuống các bậc thang phía trước bức tượng của
Lincoln, tôi bảo nó quay lại lấy một mảnh nhỏ để tôi
đem sang Việt Nam. Tôi nói với nó là tôi nghĩ rằng
người miền Nam Việt Nam có thể bị thuyết phục để
hiểu rằng chúng ta là công dân của một nước Mỹ đã
- được thống nhất thành một khối, lự do và giàu có,
mặc dù bản thân chúng ta đã phải trải qua một cuộc
nội chiến. Và tư tưởng của Lincoln: "Với sự ác độc bị
tận diệt, với tình thương cho tất cả mọi người" sẽ trở
nên rất quan trọng với một số người khi biết được tư
tưởng đó.
Tôi đã mang trong hành trang của mình, những câu
nói của Lincoln, tới Việt Nam.
nguon tai.lieu . vn