Xem mẫu

  1. Bé GTVT VKH&CN GTVT VKH&CN GTVT VKH&CN GTVT Bé GTVT Bé GTVT Bé giao th«ng vËn t¶i ViÖn Khoa Häc vµ C«ng NghÖ GTVT 1252-§−êng L¸ng - §èng §a – Hµ Néi ®Ò tµI ®éc lËp cÊp nhµ n−íc nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ chuyªn dïng phôc vô söa ch÷a n©ng cÊp cÇu bª t«ng ë viÖt nam m· sè ®t®l 2003/04 B¸o c¸o tæng kÕt khoa häc vµ c«ng nghÖ néi dung 2: nghiªn cøu thiÕt kÕ chÕ t¹o hÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu phôc vô söa ch÷a vµ n©ng cÊp cÇu bª t«ng ë ViÖt Nam Chñ nhiÖm ®Ò tµi: TS. NguyÔn Xu©n Khang Th− ký ®Ò tµi: TS. NguyÔn V¨n ThÞnh Chñ tr× néi dung 2: TS NguyÔn Xu©n Khang Chñ tr× ®Ò môc: TS NguyÔn Xu©n Khang TS Bïi Xu©n Ngã Hµ Néi, 2004
  2. Bé giao th«ng vËn t¶i ViÖn Khoa Häc vµ C«ng NghÖ GTVT 1252-§−êng L¸ng - §èng §a – Hµ Néi ®Ò tµI ®éc lËp cÊp nhµ n−íc nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ chuyªn dïng phôc vô söa ch÷a n©ng cÊp cÇu bª t«ng ë viÖt nam m· sè ®t®l 2003/04 B¸o c¸o tæng kÕt khoa häc vµ c«ng nghÖ néi dung 2: nghiªn cøu thiÕt kÕ chÕ t¹o hÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu phôc vô söa ch÷a vµ n©ng cÊp cÇu bª t«ng ë ViÖt Nam Chñ nhiÖm ®Ò tµi: TS. NguyÔn Xu©n Khang Th− ký ®Ò tµi: TS. NguyÔn V¨n ThÞnh Chñ tr× néi dung 2: TS NguyÔn Xu©n Khang Chñ tr× ®Ò môc: TS NguyÔn Xu©n Khang TS Bïi Xu©n Ngã Hµ Néi, 2004
  3. Danh s¸ch nh÷ng ng−êi tham gia thùc hiÖn néi dung 2 S Hä vµ tªn Häc hµm, Chøc vô Chøc danh TT häc vÞ 1 §ç H÷u TrÝ Th¹c sü ViÖn Tr−ëng 2 §Æng Gia N¶i PGS, TS Phã ViÖn tr−ëng 3 L©m H÷u §¾c Kü s− Phã ViÖn tr−ëng Chñ tr× §Ò môc 4 Ph¹m V¨n HÖ TiÕn sü Gi¸m ®èc Trung t©m 5 Bïi Xu©n Ngã TiÕn sü Tr−ëng phßng 6 NguyÔn Huy TiÕn Th¹c sü Nghiªn cøu viªn 7 §ç V¨n HiÖp Kü s− Kü s− tr−ëng 8 Bïi Xu©n Häc Th¹c sü 9 §inh Träng Th©n Kü s− Tham gia 10 Lª Nguyªn Hoµng Kü s− Nghiªn cøu viªn 11 §ç Xu©n Thä TiÕn sü 12 §inh TiÕn Khiªm Kü s− 2
  4. Tãm t¾t Gèi cÇu lµ mét bé phËn kÕt cÊu cña cÇu, cã nhiÖm vô truyÒn t¸c dông cña tÜnh t¶i vµ ho¹t t¶i xuèng kÕt cÊu h¹ bé. Theo thêi gian khai th¸c, chÊt l−îng cña gèi cÇu bÞ suy gi¶m, g©y ra nh÷ng h− háng nh− nøt hÖ dÇm cÇu hoÆc cã thÓ g©y sôp ®æ cÇu. V× vËy, viÖc kiÓm tra ®Ó ph¸t hiÖn c¸c h− háng cña gèi cÇu lµ viÖc lµm th−êng xuyªn cña c¸c c¬ quan qu¶n lý ®−êng bé vµ c«ng t¸c thay thÕ gèi cÇu bÞ h− háng b»ng thiÕt bÞ chuyªn dïng cã vai trß rÊt quan träng nh»m duy tr× vµ kÐo dµi tuæi thä cña cÇu bª t«ng hiÖn nay ë ViÖt Nam. HiÖn nay c«ng t¸c nµy ®ang ®−îc Bé Giao th«ng VËn t¶i ®Æc biÖt quan t©m. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu cô thÓ vÒ c«ng t¸c ®¶m b¶o giao th«ng, c«ng nghÖ söa ch÷a, thao t¸c vµ kiÓm tra gi¸m s¸t trong qu¸ tr×nh söa ch÷a cÇu, c¸c t¸c gi¶ ®· ®Ò xuÊt nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o thùc hiÖn ®Ò tµi, ®ång thêi x©y dùng c¸c chØ tiªu kinh tÕ - kü thuËt cho thiÕt bÞ. Qua t×m hiÓu nh÷ng hÖ thèng thiÕt bÞ trªn thÕ giíi vµ c¸c hÖ thèng thiÕt bÞ cã s½n trong n−íc; nhãm nghiªn cøu ®· ®Ò xuÊt ph−¬ng ¸n chÕ t¹o hÖ kÝch n©ng lµm viÖc hai chiÒu: n©ng nhê thuû lùc, h¹ nhê lß xo, cã ª cu h·m c¬ khÝ cÇn pÝt t«ng, cã van kho¸ t¶i mét chiÒu nh»m t¨ng thªm ®é an toµn cho hÖ thèng thiÕt bÞ, tÊt c¶ ®−îc ®iÒu khiÓn nhê hÖ thèng thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn ®ång bé, tù ®éng theo c¸c ch−¬ng tr×nh ®· lËp s½n. §©y lµ ph−¬ng ¸n chÕ t¹o thiÕt bÞ n©ng dÇm söa ch÷a n©ng cÊp cÇu phï hîp víi kh¶ n¨ng chÕ t¹o trong n−íc, ®iÒu kiÖn sö dông ë n−íc ta, võa ®¶m b¶o tÝnh tiªn tiÕn, cã gi¸ thµnh h¹ ®Ó c¸c c¬ së thi c«ng cã thÓ chÊp nhËn ®−îc vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ, kü thuËt vµ x· héi trong khai th¸c thùc tÕ. 3
  5. Môc lôc Trang Tãm t¾t.....................................................................................................................................3 Më ®Çu ......................................................................................................................................7 1. Tæng quan vÒ c«ng nghÖ n©ng dÇm thay gèi cho cÇu Bª t«ng....9 1.1. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c«ng nghÖ n©ng dÇm thay gèi cÇu.................................9 1.1.1. Yªu cÇu vÒ giao th«ng.................................................................................9 1.1.2. Yªu cÇu vÒ kü thuËt söa ch÷a cÇu...............................................................9 1.1.3. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi hÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm ....................................9 1.2. Giíi thiÖu c¸c ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm thay gèi cÇu bª t«ng............................10 1.2.1. Kh¶o s¸t vÒ h− háng cña gèi cÇu..............................................................10 1.2.2. Kh¶o s¸t vÒ c«ng t¸c thay gèi cÇu vµ thiÕt bÞ n©ng dÇm cÇu ...................12 1.2.3. C¸c ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm thay gèi .......................................................14 1.2.4. C«ng nghÖ n©ng dÇm ®Æt kÝch trªn bÖ t× ...................................................19 2. Tæng quan vÒ hÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm söa ch÷a n©ng cÊp cÇu bª t«ng ................................................................................................................... 20 2.1. T×nh h×nh sö dông thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu trªn thÕ giíi.......................20 2.1.1. ThiÕt bÞ n©ng dÇm theo ph−¬ng ph¸p dïng hÖ èng chèng kiÓu giµn .......21 2.1.2. Sö dông hÖ kÝch thñy lùc tú lªn c¸c èng chèng ®éc lËp ...........................22 2.1.3. Sö dông hÖ dµn kÝch thñy lùc tú lªn nÒn ®Êt .............................................23 2.1.4. Sö dông hÖ kÝch thñy lùc tú lªn mè hoÆc trô cÇu ......................................24 2.2. T×nh h×nh sö dông thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu ë ViÖt Nam........................26 2.2.1. HÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm sö dông kÝch ®Üa ...........................................26 2.2.2. HÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm sö dông èng chèng chÞu lùc.........................27 2.2.3. HÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm sö dông bÖ tú ...............................................29 2.3. NhËn xÐt vÒ thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi phôc vô söa ch÷a n©ng cÊp cÇu bª t«ng ...................................................................................................................30 3. Nghiªn cøu lùa chän ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu ................................................................................................................. 32 3.1. Nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o trong nghiªn cøu lùa chän ph−¬ng ¸n ....................32 3.1.1. TËn dông tèi ®a tiÒm n¨ng s½n cã trong n−íc .........................................32 3.1.2. HiÖn ®¹i ho¸ s¶n phÈm.............................................................................32 3.1.3. Lùa chän tû lÖ néi ®Þa ho¸ hîp lý .............................................................33 3.2. Nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt lùa chän ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ...........................33 3.2.1. TÝnh n¨ng kü thuËt phï hîp ......................................................................33 3.2.2. Nguyªn lý cÊu t¹o thÝch hîp, hiÖn ®¹i......................................................33 3.2.3. ThÝch nghi víi m«i tr−êng nhiÖt ®íi ViÖt Nam .........................................34 3.2.4. Phï hîp víi tr×nh ®é c«ng nghÖ hiÖn t¹i trong n−íc ................................34 3.2.5. Gän nhÑ, thuËn tiÖn trong viÖc söa ch÷a thay thÕ ....................................34 3.2.6. TiÖn lîi trong sö dông vµ b¶o qu¶n ..........................................................35 3.2.7. §é tin cËy cao trong khai th¸c .................................................................35 3.3. Nghiªn cøu lùa chän ph−¬ng ¸n tkÕ tæng thÓ hÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm .......35 3.4. Lùa chän ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ c¸c phÇn tö thuû lùc ...........................................38 3.4.1. Lùa chän ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ bé nguån thuû lùc.......................................38 4
  6. 3.4.2. Lùa chän ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ kÝch thuû lùc ...............................................42 3.4.2. Lùa chän chñng lo¹i bé ph©n phèi thuû lùc .............................................47 3.4.3. Lùa chän ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ c¸c chi tiÕt liªn kÕt thuû lùc........................51 3.5. Lùa chän ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ hÖ thèng ®iÒu khiÓn............................................55 3.5.1. Yªu cÇu ®èi víi hÖ thèng ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ.............................................55 3.5.2. S¬ ®å khèi..................................................................................................56 4. Nghiªn cøu tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng thuû lùc ............................. 59 4.1. X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n hÖ thèng thiÕt bÞ ®ång bé n©ng dÇm thay gèi cÇu .59 4.1.1. X¸c ®Þnh lùc n©ng cña kÝch .......................................................................59 4.1.2. X¸c ®Þnh hµnh tr×nh n©ng cña kÝch ...........................................................61 4.1.3. X¸c ®Þnh sè l−îng kÝch lµm viÖc ®ång thêi................................................62 4.1.4. X¸c ®Þnh tèc ®é n©ng dÇm.........................................................................62 4.1.5. TÝnh to¸n ¸p suÊt, l−u l−îng cña hÖ thèng thuû lùc..................................63 4.1.6. TÝnh to¸n c«ng suÊt cña truyÒn ®éng .......................................................64 4.2. TÝnh to¸n thiÕt kÕ bé nguån thuû lùc................................................................65 4.2.1. X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña bé nguån thuû lùc...............................65 4.2.2. TÝnh chän b¬m thuû lùc ............................................................................65 4.2.3. TÝnh to¸n c«ng suÊt dÉn ®éng b¬m...........................................................66 4.2.4. TÝnh chän ®éng c¬ ®iÖn.............................................................................67 4.2.5. TÝnh to¸n thiÕt kÕ thïng dÇu .....................................................................67 4.2.6. TÝnh to¸n thiÕt kÕ khíp nèi .......................................................................68 4.3. TÝnh to¸n thiÕt kÕ kÝch n©ng thuû lùc ...............................................................68 4.3.1. §−êng kÝnh xi lanh....................................................................................70 4.3.2. ChiÒu dÇy s vµ ®−êng kÝnh ngoµi D1 cña xi lanh......................................70 4.3.3. TÝnh to¸n chiÒu cao cña pÝt t«ng H1 .........................................................72 4.3.4. TÝnh to¸n chiÒu dÇy cña n¾p kÝch H3 ........................................................73 4.3.5. TÝnh to¸n lß xo vµ chiÒu cao l¾p lß xo håi kÝch H5...................................74 4.3.6. §−êng kÝnh cÇn pÝt t«ng d.........................................................................76 4.3.7. TÝnh to¸n chiÒu dÇy cña ª cu h·m cÇn pÝt t«ng H4 ...................................78 4.3.8. TÝnh to¸n chiÒu dµi cña ren thang trªn cÇn pÝt t«ng ................................79 4.3.9. TÝnh to¸n chiÒu dÇy cña ®¸y kÝch m .........................................................79 4.4.1. TÝnh chän ph©n phèi thuû lùc ...................................................................79 4.4.2. TÝnh chän c¸c lo¹i van thuû lùc................................................................80 4.5. Nghiªn cøu tÝnh to¸n thiÕt kÕ c¸c chi tiÕt liªn kÕt thuû lùc ..............................82 4.6. TÝnh chän mét sè phÇn tö thuû lùc kh¸c...........................................................83 5. Nghiªn cøu TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ ®iÒu khiÓn ®ång bé thiÕt bÞ.. 84 5.1. §Çu ®o dÞch chuyÓn ..........................................................................................84 5.2. §Çu ®o ¸p lùc....................................................................................................85 5.3. Giíi thiÖu tÝnh n¨ng kü thuËt PLC H·ng Siemens SIMATIC S7-200..............85 5.3.1. Simatic S7-200, CPU226 ..........................................................................86 5.3.2. Modul më réng EM223.............................................................................88 5.3.3. Modul vµo /ra t−¬ng tù EM 235 ..............................................................88 5.3.4. Mµn h×nh c¶m øng TP070 ........................................................................89 5.4. S¬ ®å nguyªn lý thiÕt bÞ ....................................................................................90 5.4.1. Chän ®Þa chØ cho c¸c thiÕt bÞ vµo/ra ........................................................90 5.4.2. S¬ ®å nguyªn lý .........................................................................................92 5
  7. 5.5. ThiÕt kÕ phÇn mÒm cho thiÕt bÞ ......................................................................100 5.5.1. L−u ®å ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh.................................................................100 5.5.2 L−u ®å ch−¬ng tr×nh cho mµn h×nh thao t¸c TP070 ...............................102 5.5.3 L−u ®å ®iÒu khiÓn trong PLC .................................................................102 6. Nghiªn cøu TÝnh to¸n thiÕt kÕ thiÕt bÞ c¨ng kÐo thÐp dù øng lùc phôc vô söa ch÷a n©ng cÊp cÇu............................................................ 106 6.1. X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n kÝch c¨ng kÐo thÐp dù øng lùc........................107 6.2. TÝnh to¸n thiÕt kÕ kÝch c¨ng kÐo thÐp D¦L ...................................................107 6.2.1. §−êng kÝnh ngoµi cña èng dÉn h−íng d1 ................................................108 6.2.2. §−êng kÝnh xi lanh D..............................................................................110 6.2.3. ChiÒu dÇy s vµ ®−êng kÝnh ngoµi D1 cña xi lanh....................................110 6.2.4. §−êng kÝnh cÇn pÝt t«ng d.......................................................................112 6.2.5. TÝnh to¸n chiÒu cao cña pÝt t«ng H1 .......................................................113 6.2.6. TÝnh to¸n chiÒu dÇy cña n¾p kÝch H2 vµ ®¸y kÝch H3: ............................113 7. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ chÕ t¹o thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu .................................................................................................... 114 7.1. Gi¶i ph¸p vÒ tû lÖ néi ®Þa ho¸ .........................................................................114 7.3. Gi¶i ph¸p vÒ nguyªn lý kÕt cÊu: .....................................................................115 7.3.1. Lùa chän nguyªn lý kÕt cÊu hîp lý .........................................................115 7.3.2. Chia t¸ch côm thµnh nh÷ng chi tiÕt hîp lý.............................................115 7.4. Gi¶i ph¸p lùa chän chñng lo¹i vËt liÖu hîp lý: ...............................................116 7.4.1. Sö dông ®óng chñng lo¹i vËt liÖu cÇn thiÕt.............................................116 7.4.2. Gi¶m träng l−îng vµ kÝch th−íc hîp lý...................................................116 7.4.3. ChÕ t¹o b»ng c¸c lo¹i vËt liÖu phï hîp ..................................................116 7.5. Gi¶i ph¸p nghiªn cøu gi¶m thiÓu ¶nh h−ëng cña m«i tr−êng nhiÖt ®íi tíi chÊt l−îng thiÕt bÞ:..........................................................................................117 7.6. Gi¶i ph¸p lùa chän c«ng nghÖ gia c«ng chi tiÕt hîp lý: .................................117 7.7. Gi¶i ph¸p n©ng cao ®é tin cËy cña thiÕt bÞ......................................................117 7.8. Gi¶i ph¸p hiÖn ®¹i ho¸ thiÕt bÞ........................................................................118 7.9. C¸c gi¶i ph¸p Khoa häc c«ng nghÖ kh¸c: ......................................................118 7.9.1. ChuyÓn m«i tr−êng lµm viÖc kh¾c nghiÖt sang m«i tr−êng b×nh th−êng118 7.9.2. CÇu hãa c¸c bÒ mÆt, c¸c mèi ghÐp, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc ...........119 7.9.3. Gi¶i ph¸p “ThiÕu”, “Thõa” ...................................................................119 8. Nh÷ng kÕt qu¶ ®∙ ®¹t ®−îc vÒ thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu..................................................................................................................................... 120 8.1. Nh÷ng s¶n phÈm nghiªn cøu cña néi dung 2..................................................120 8.2. Thö nghiÖm nh÷ng s¶n phÈm t¹i hiÖn tr−êng .................................................120 9. KÕt luËn......................................................................................................................... 121 PhÇn phô lôc.................................................................................................................... 124 Phô lôc A. Danh môc vËt t− vµ thiÕt bÞ phÇn ®iÒu khiÓn .........................................125 Phô lôc B. Ch−¬ng tr×nh trong PLC...........................Error! Bookmark not defined. Phô lôc C. Ch−¬ng tr×nh trong M¸y tÝnh ...................Error! Bookmark not defined. 6
  8. Më ®Çu C«ng t¸c b¶o d−ìng söa ch÷a c¸c cÇu nh»m ®¶m b¶o giao th«ng th«ng suèt an toµn lµ c«ng viÖc th−êng xuyªn cña ngµnh Giao th«ng vËn t¶i (GTVT), mét trong nh÷ng c«ng viÖc ®ã lµ viÖc thay c¸c gèi cÇu cao su ®· bÞ h− háng, hÕt kh¶ n¨ng lµm viÖc b»ng c¸c lo¹i gèi cao su míi phï hîp. Nh−ng theo c«ng nghÖ nµo vµ b»ng hÖ thèng thiÕt bÞ nµo võa rót ng¾n thêi gian thi c«ng, an toµn, ®Æc biÖt võa n©ng dÇm thay gèi cÇu vÉn ®¶m b¶o giao th«ng liªn tôc ngay trªn ®Ønh dÇm cña gèi ®ang ®−îc thay lµ vÊn ®Ò ®−îc thùc tÕ ®Æt ra ®· vµ ®ang ®−îc nhiÒu ng−êi quan t©m. Qua kh¶o s¸t cho thÊy, c¸c cÇu bª t«ng ë n−íc ta rÊt ®a d¹ng vÒ khæ cÇu, khÈu ®é vµ kÕt cÊu; chóng ®−îc x©y dùng qua nhiÒu thêi kú vµ chÊt l−îng còng nh− thêi gian sö dông cßn l¹i cña chóng còng rÊt kh¸c nhau. §Ó thay thÕ c¸c gèi cÇu, ta ph¶i ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau cho phï hîp víi tõng lo¹i h×nh cÇu. HiÖn t¹i ng−êi ta cã thÓ sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p sau: sö dông hÖ ®ßn g¸nh; n©ng dÇm trùc tiÕp vµo c¸nh dÇm; n©ng dÇm trªn c¸c èng truyÒn lùc; n©ng dÇm tõ bÖ t×; n©ng dÇm b»ng kÝch ®Üa. Mét sè c«ng tr×nh ®· thùc hiÖn n©ng dÇm thay gèi cÇu nh−: CÇu Phñ, cÇu §a Phóc, cÇu TrÇm, cÇu §oan Hïng, cÇu GhÐp, cÇu Gi¸n KhÈu… Nh÷ng thiÕt bÞ n©ng dÇm thay c¸c gèi cÇu trªn ®©y ®· ®¸p øng phÇn nµo nhu cÇu cÊp b¸ch cña thùc tÕ s¶n xuÊt, nh−ng do ch−a ®−îc ®Çu t− nghiªn cøu ®Çy ®ñ, nguån kinh phÝ cã h¹n, ch−a tËp hîp ®−îc ®«ng ®¶o c¸c nhµ khoa häc thuéc nhiÒu lÜnh vùc, nªn viÖc ®iÒu khiÓn c¸c kÝch n©ng dÇm ®−îc tiÕn hµnh b»ng tay do ®ã chÊt l−îng n©ng dÇm phô thuéc nhiÒu vµo tr×nh ®é cña c«ng nh©n vËn hµnh.... Tõ thùc tÕ ®ã, trong qu¸ tr×nh thi c«ng ®· béc lé nhiÒu tån t¹i rÊt cÇn ph¶i ®Çu t− quan t©m nghiªn cøu ®Ó hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l−îng hÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm cÇu. HÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu bao gåm: - Bé nguån thuû lùc - KÝch n©ng thuû lùc - Bé ph©n phèi dßng chÈy tíi c¸c kÝch - C¸c ®−êng èng thuû lùc. - HÖ ®iÒu khiÓn PLC theo ch−¬ng tr×nh, c¸c thao t¸c ®−îc tù ®éng, b¸n tù ®éng vµ ®−îc hiÓn thÞ trªn mµn h×nh, kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ l−u tr÷ c¸c sè liÖu cÇn thiÕt 7
  9. Môc tiªu cña ®Ò môc: - Ph©n tÝch so s¸nh vµ tuyÓn chän ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ c¸c côm chi tiÕt cña thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu vµ hÖ thèng ®iÒu khiÓn tù ®éng ®ång bé - Nghiªn cøu, tÝnh to¸n thiÕt kÕ c¸c chi tiÕt cña thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu vµ hÖ thèng ®iÒu khiÓn tù ®éng ®ång bé hÖ thèng thiÕt bÞ. ThiÕt bÞ chuyªn dïng n©ng dÇm thay gèi, ngoµi chøc n¨ng chñ yÕu lµ n©ng dÇm thay gèi, qua nghiªn cøu chóng t«i thÊy hÖ thèng nµy cßn cã thÓ ¸p dông vµo nhiÒu c«ng tr×nh kh¸c, cô thÓ nh− sau : - X©y dùng nhµ cao tÇng b»ng ph−¬ng ph¸p n©ng sµn - Xö lý lón, nghiªng cña c¸c c«ng tr×nh x©y dùng - Söa ch÷a ®Ønh trô cÇu, t«n cao ®Ønh trô cÇu - DÞch chuyÓn toµ nhµ cao tÇng ra vÞ trÝ míi - N©ng cét toµ nhµ cao tÇng ®Ó lãt ®Öm gi¶m chÊn - Mét sè øng dông kh¸c 8
  10. 1. Tæng quan vÒ c«ng nghÖ n©ng dÇm thay gèi cho cÇu Bª t«ng 1.1. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c«ng nghÖ n©ng dÇm thay gèi cÇu 1.1.1. Yªu cÇu vÒ giao th«ng Thùc hiÖn c«ng t¸c n©ng dÇm thay gèi söa ch÷a cÇu trong khi vÉn ®¶m b¶o giao th«ng b×nh th−êng §Æc thï cña ngµnh giao th«ng vËn t¶i lµ ph¶i ®¶m b¶o giao th«ng th«ng suèt trong mäi t×nh huèng, kÓ c¶ khi thùc hiÖn c«ng t¸c söa ch÷a n©ng dÇm thay gèi cÇu. C¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng vÇn l−u th«ng b×nh th−êng qua cÇu ngay c¶ trªn ®Ønh dÇm cña gèi ®ang ®−îc thay. 1.1.2. Yªu cÇu vÒ kü thuËt söa ch÷a cÇu - MÆt c¾t ngang t¹i n¬i söa ch÷a cã chiÒu cao sai kh¸c kh«ng qu¸ 2mm theo thiÕt kÕ thi c«ng. Söa ch÷a cÇu nh−ng ph¶i ®¶m b¶o an toµn cÇu, kh«ng lµm h− háng cho c¸c kÕt cÊu dÇm. §iÒu ®ã ®ßi hái trong qu¸ tr×nh n©ng dÇm, trªn mét mÆt c¾t ngang kh«ng cã sù chuyÓn ®éng t−¬ng ®èi gi÷a c¸c dÇm víi nhau hoÆc gi÷a c¸c phÇn cña mét dÇm, ®¶m b¶o dÇm kh«ng bÞ uèn ngang, chÞu t¶i träng bÊt lîi cã thÓ g©y h− háng cho cÇu trong qu¸ tr×nh söa ch÷a. 1.1.3. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi hÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm - ThiÕt bÞ n©ng ph¶i an toµn tuyÖt ®èi, gi÷ t¶i æn ®Þnh trong suèt thêi gian thay gèi tõ 1-2 ngµy. §iÒu quan träng cña hÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm thay gèi cÇu ®ßi hái an toµn tuyÖt ®èi, kh«ng bÞ tôt sËp, ®¶m b¶o tÝnh ®ång ®Òu cho tÊt c¶ c¸c kÝch n©ng dÇm. - Tù ®éng hoÆc b¸n tù ®éng c¸c thao t¸c trong qu¸ tr×nh thi c«ng. §Æt tr−íc ®−îc th«ng sè vÒ chiÒu cao n©ng, chu kú kiÓm tra... L−u tr÷, hiÓn thÞ c¸c thao t¸c. Qu¸ tr×nh n©ng dÇm ®−îc thùc hiÖn ®ång thêi ®èi víi tÊt c¶ c¸c dÇm trong mÆt c¾t ngang cÇu. Sè l−îng kÝch n©ng phô thuéc vµo sè l−îng dÇm trong mÆt c¾t ngang, th«ng th−êng tõ 6-12 kÝch, nhiÒu cÇu hiÖn ®¹i sè l−îng kÝch ph¶i sö dông ®ång thêi cã thÓ tíi 16, 20, 26 kÝch hoÆc nhiÒu h¬n n÷a. Víi sè l−îng lín nh− vËy, kh«ng thÓ thùc hiÖn b»ng thñ c«ng hoÆc sö dông nhiÒu ng−êi ®iÒu khiÓn theo dâi gi¸m s¸t. MÆt kh¸c sö dông nhiÒu ng−êi ®iÒu khiÓn gi¸m s¸t sÏ kh«ng ®¶m b¶o tÝnh ®ång thêi, ®ång ®Òu, 9
  11. c¸c sè liÖu khã ®¶m b¶o chÝnh x¸c... Do ®ã ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng ®iÒu khiÓn ph¶i tù ®éng ®èi víi c¸c thao t¸c n©ng, h¹ theo c¸c yªu cÇu söa ch÷a, ph¶i kiÓm tra gi¸m s¸t vµ l−u tr÷ c¸c sè liÖu cÇn thiÕt, ph¶i phï hîp víi ®Æc thï cña nhiÒu lo¹i h×nh cÇu bª t«ng ë ViÖt Nam. 1.2. Giíi thiÖu c¸c ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm thay gèi cÇu bª t«ng 1.2.1. Kh¶o s¸t vÒ h− háng cña gèi cÇu Gèi cÇu (gèi b»ng thÐp hoÆc cao su) lµ mét bé phËn kÕt cÊu cña c¸c lo¹i cÇu, cã nhiÖm vô truyÒn t¸c dông cña tÜnh t¶i (träng l−îng dÇm cÇu, líp phñ, lan can…) vµ ho¹t t¶i ®oµn xe xuèng kÕt cÊu h¹ bé (mãng, trô mè cÇu). Trªn thùc tÕ theo chøc n¨ng cã hai lo¹i gèi kh¸c nhau: Gèi cè ®Þnh vµ gèi di ®éng. NÕu gèi b»ng thÐp, sÏ ®−îc cÊu t¹o phï hîp ®Ó ®¶m nhËn chøc n¨ng cè ®Þnh hay di ®éng ë c¸c ®Çu dÇm. Riªng ®èi víi gèi cÇu b»ng cao su th× ®¶m nhËn cïng mét lóc c¶ hai chøc n¨ng nµy. Còng nh− c¸c bé phËn kÕt cÊu kh¸c cña cÇu, theo thêi gian khai th¸c, d−íi t¸c dông cña m«i tr−êng vµ nhiÖt ®é Èm thÊp, chÊt l−îng cña gèi cÇu ngµy cµng suy gi¶m. Nh÷ng h− háng xuÊt hiÖn d−íi nhiÒu d¹ng: NÕu lµ gèi cÇu b»ng thÐp th−êng xuÊt hiÖn gØ g©y c¶n trë sù di chuyÓn cña gèi khi nhiÖt ®é m«i tr−êng thay ®æi hay khi cã lùc däc t¸c ®éng vµo dÇm do xe h·m phanh. Tõ nguyªn nh©n cña sù kh«ng di chuyÓn ®−îc sÏ g©y nªn c¸c c−ìng bøc gi·n në cña nhÞp dÇm, dÉn ®Õn nøt dÇm, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c lo¹i dÇm bª t«ng. §èi víi gèi cÇu cao su (Neopren) còng vËy, hiÖn t−îng h− háng th−êng cã biÓu hiÖn xuèng cÊp cña vËt liÖu cao su (l·o ho¸ vËt liÖu cao su) hoÆc bong trãc c¸c líp kÕt dÝnh gi÷a cao su vµ thÐp. C¸c h− háng nµy sÏ lµ nguyªn nh©n lµm gi¶m ®é cøng vµ ®é ®µn tÝnh cña gèi dÉn ®Õn lµm mÊt kh¶ n¨ng chÞu ph¶n lùc còng nh− kh¶ n¨ng dÞch chuyÓn d−íi t¸c dông cña tÜnh t¶i vµ ho¹t t¶i. HiÖn t−îng gèi cao su bÞ bÑp, biÕn d¹ng sÏ lµ nguyªn nh©n t¹o nªn sù chªnh lÖch cao ®é cña dÇm nãi riªng vµ hÖ dÇm cÇu nãi chung. Sù chÖnh lÖch cao ®é gi÷a c¸c vÞ trÝ cña hÖ dÇm lµ “chuyÓn vÞ c−ìng bøc” t¹o nªn c¸c mèi nguy hiÓm nh−: Nøt hÖ dÇm cÇu hoÆc cã thÓ g©y sôp ®æ cÇu khi kh«ng ®−îc ph¸t hiÖn ®Ó duy tu söa ch÷a kÞp thêi. V× vËy, viÖc theo dâi kiÓm tra ®Ó ph¸t hiÖn c¸c h− háng cña gèi cÇu lµ viÖc lµm th−êng xuyªn cña c¸c c¬ quan qu¶n lý ®−êng bé vµ c«ng t¸c thay thÕ gèi cÇu bÞ h− háng b»ng c¸c c«ng nghÖ n©ng dÇm thay gèi ®ãng vai trß rÊt quan träng nh»m duy tr× vµ kÐo dµi tuæi thä cña cÇu bª t«ng hiÖn nay ë ViÖt Nam. 10
  12. ë n−íc ta, tõ nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 30 cña thÕ kû 20, ng−êi Ph¸p ®· b¾t ®Çu x©y dùng m¹ng l−íi giao th«ng ®−êng bé, trong ®ã mét sè cÇu bª t«ng ra ®êi. C¸c cÇu ®Òu cã khÈu ®é nhá, chiÒu réng cÇu hÑp, t¶i träng kh«ng lín. Nh×n chung c¸c cÇu x©y dùng trong giai ®o¹n nµy ®Õn nay cßn rÊt Ýt, mét phÇn v× ®· hÕt niªn h¹n sö dông, mét phÇn kh«ng ®¸p øng ®−îc víi tèc ®é ph¸t triÓn cña ngµnh giao th«ng vËn t¶i vÒ khæ cÇu vµ t¶i träng qua cÇu. C¸c cÇu cßn l¹i víi sè l−îng rÊt Ýt vµ rÊt cÇn ph¶i gia cè t¨ng c−êng, n©ng cÊp ®Ó sö dông t¹m trong khi chê ®îi x©y dùng cÇu míi. Sau khi miÒn B¾c ®−îc hoµn toµn gi¶i phãng, víi tinh thÇn tù lËp tù c−êng ngµnh GTVT còng ®· x©y dùng ®−îc c¸c c«ng tr×nh cÇu cì võa vµ nhá, chñ yÕu lµ c¸c nhÞp gi¶n ®¬n lo¹i bª t«ng cèt thÐp, víi khÈu ®é nhÞp 12m ÷18m vµ sau ®ã lµ dÇm bª t«ng ¦ST khÈu ®é nhÞp 20m, 24m, 30m vµ 33m sö dông gèi thÐp vµ gèi cao su. ë miÒn Nam ®Ó phôc vô chiÕn tranh, nhiÒu cÇu lo¹i võa vµ nhá ®−îc x©y dùng, trong ®ã nhiÒu cÇu d· chiÕn, sö dông c«ng nghÖ tèc ®é thi c«ng nhanh b»ng c¬ giíi. KÕt cÊu nhÞp cÇu th−êng dïng lo¹i dÇm bª t«ng ¦ST Ch©u Thíi cã khÈu ®é nhÞp phæ biÕn lµ 24,7m vµ tuú theo khæ cÇu vµ t¶i träng thiÕt kÕ mµ bè trÝ sè l−îng dÇm trªn mÆt c¾t ngang. C¸c cÇu d¹ng nµy th−êng sö dông gèi cao su vµ nhiÒu tr−êng hîp kh«ng dïng gèi mµ chØ ®Æt dÇm trùc tiÕp lªn xµ mò trô víi d¹ng kÕt cÊu trô mÒm. Qua thêi gian dµi khai th¸c nh×n chung c¸c gèi cÇu cao su, kÓ c¶ c¸c tr−êng hîp lµ gèi thÐp ®Òu cã h− háng, c¸c gèi thÐp bÞ han gØ nghiªng lÖch, c¸c gèi cao su bÞ l·o ho¸ lón bÑt, nghiªng lÖch. C¸c tr−êng hîp dÇm ®Æt trùc tiÕp trªn xµ mò trô kh«ng cã gèi ®Òu g©y ra hiÖn t−îng nøt vì côc bé xµ mò trô t¹i c¸c ®iÓm dÇm kª trùc tiÕp. HiÖn nay c«ng t¸c duy tu b¶o d−ìng cÇu bª t«ng còng ®· ®−îc sù quan t©m chó ý. Tuy nhiªn mét phÇn do ®iÒu kiÖn kinh phÝ cã h¹n, mét phÇn cßn quan niÖm bé phËn gèi cÇu khã cã thÓ h− háng hoÆc cho r»ng kh«ng ph¶i lµ bé phËn quan träng nªn Ýt ®−îc quan t©m theo dâi vµ b¶o tr×. MÆt kh¸c cã ý kiÕn r»ng khi gèi cÇu bÞ h− háng th× chØ cã biÖn ph¸p thay thÕ mµ kh«ng thÓ söa ch÷a ®Ó sö dông tiÕp, do ®ã cã kh¸ nhiÒu tr−êng hîp c¸c gèi cÇu h− háng mµ ch−a ®−îc kh¾c phôc ngay. Nh÷ng quan ®iÓm nh− trªn kh«ng thÓ chÊp nhËn ®−îc v× gèi cÇu khi bÞ háng ®Æc biÖt ®èi víi gèi cÇu cao su th× ¶nh h−ëng cña h− háng ®ã thËt v« cïng nguy h¹i nh− ®· ®−îc ph©n tÝch trªn ®©y. Thêi gian gÇn ®©y ë mét sè c«ng tr×nh cÇu trªn tuyÕn quèc 11
  13. lé 1A t×nh tr¹ng gèi cÇu cao su bÞ bÑp vµ biÕn d¹ng ®· g©y nªn mét sè hiÖn t−îng ®¸ng lo ng¹i nh−: VÞ trÝ ®Æt dÇm bÞ thay ®æi, nhiÒu dÇm bÞ vÆn, kh«ng b¶o ®¶m vÞ trÝ chÞu lùc th¼ng ®øng. Nh÷ng biÓu hiÖn nh− vËy ch¾c ch¾n sÏ g©y nªn øng suÊt côc bé trong hÖ kÕt cÊu nhÞp dÇm vµ cã thÓ dÉn ®Õn nøt, sôp ®æ dÇm g©y hËu qu¶ nghiªm träng. 1.2.2. Kh¶o s¸t vÒ c«ng t¸c thay gèi cÇu vµ thiÕt bÞ n©ng dÇm cÇu Nh÷ng cÇu bª t«ng D¦L nhÞp gi¶n ®¬n cã khÈu ®é nhÞp tõ 12-25mÐt, ®−îc x©y dùng tr−íc n¨m 1975 ë miÒn Nam th−êng dïng gèi cÇu cao su. Trong qu¸ tr×nh sö dông, gèi cÇu cao su bÞ l·o ho¸, cÇn ®−îc thay thÕ. Mét sè cÇu dïng gèi thÐp, song kh«ng ®−îc b¶o d−ìng nªn bÞ h− háng vµ ®Õn thêi kú ph¶i söa ch÷a. Mét sè cÇu bª t«ng D¦L cã khÈu ®é 33 mÐt còng dïng gèi cao su do ViÖt Nam s¶n xuÊt, mÆc dï thêi gian sö dông ch−a dµi nh−ng do chÊt l−îng kÐm nªn sím bÞ háng còng cÇn ®−îc thay thÕ. Th«ng th−êng chu kú cÇn thay thÕ gèi cÇu cao su lµ 20 n¨m. Do thÊy râ ®−îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c duy tu b¶o d−ìng, söa ch÷a, n©ng cÊp cÇu bª t«ng tíi tuæi thä vµ hiÖu qu¶ sö dông chóng, nªn trong thêi gian gÇn ®©y c«ng t¸c nµy ®· ®−îc Nhµ n−íc ®Æc biÖt quan t©m. Côc §−êng bé ViÖt Nam lµ ®¬n vÞ qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ c«ng t¸c kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng, b¶o d−ìng, söa ch÷a n©ng cÊp c¸c cÇu thuéc Trung −¬ng qu¶n lý trªn ph¹m vi c¶ n−íc. NhiÒu cÇu bÞ h− háng ®· ®−îc ®Çu t− söa ch÷a, n©ng cÊp theo c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn. C¸c gèi cÇu hÕt h¹n sö dông ®· ®−îc thay thÕ b»ng c¸c gèi cÇu míi ®¶m b¶o chÊt l−îng. Khi thay thÕ c¸c gèi cÇu, ph¶i kÝch dÇm. Träng l−îng cña tõng dÇm riªng biÖt tõ 35-80 tÊn (tuú theo khÈu ®é vµ lo¹i dÇm). NÕu n©ng toµn bé c¶ nhÞp cÇu th× ph¶i sö dông c¶ hÖ thèng dµn kÝch víi tæng t¶i träng n©ng tèi ®a kho¶ng 1000 tÊn. ViÖc söa ch÷a n©ng cÊp cÇu bª t«ng ë n−íc ta ®ßi hái chóng ta kh«ng nh÷ng ph¶i quan t©m tíi c¸c c«ng nghÖ, vËt liÖu, qui m«... söa ch÷a, mµ cßn ph¶i quan t©m tíi thiÕt bÞ, ®Æc biÖt ph¶i ®Çu t− thÝch ®¸ng cho lÜnh vùc nghiªn cøu thiÕt kÕ, chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng phôc vô c«ng t¸c duy tu b¶o d−ìng, söa ch÷a, n©ng cÊp cÇu nãi chung vµ cÇu bª t«ng nãi riªng. Trong khi nÒn kinh tÕ n−íc ta cßn cã nh÷ng khã kh¨n th× gi¶i ph¸p hîp lý nhÊt hiÖn nay lµ chóng ta ph¶i tù nghiªn cøu chÕ t¹o nh÷ng lo¹i thiÕt bÞ ®ã trong n−íc, nh»m ®¸p øng nhu cÇu cÊp b¸ch cña thùc tiÔn rÊt s«i ®éng cña ngµnh GTVT ViÖt Nam. 12
  14. Theo quan ®iÓm ph¸t huy néi lùc, trong nh÷ng n¨m qua, mét sè ®¬n vÞ thuéc ngµnh GTVT ®· nghiªn cøu thiÕt kÕ, chÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ chuyªn dïng phôc vô nh÷ng nhu cÇu cÊp b¸ch cña thùc tiÔn ®ang ®ßi hái. ViÖn Khoa häc & C«ng nghÖ GTVT ®· nghiªn cøu c¸c c«ng nghÖ thay gèi cÇu cao su (®· ¸p dông cho CÇu Phñ, CÇu GhÐp, cÇu Gi¸n KhÈu...); C«ng nghÖ söa ch÷a n©ng cÊp cÇu b»ng ph−¬ng ph¸p øng lùc ngoµi (®· ¸p dông cho c«ng tr×nh cÇu VÜnh §iÖn, §a Phóc); ®· cã nh÷ng kÕt qu¶ b−íc ®Çu vÒ nghiªn cøu thiÕt kÕ, chÕ t¹o nh÷ng thiÕt bÞ chuyªn dïng ®Ó phôc vô c¸c c«ng tr×nh ®ã. Nh×n chung c¸c thiÕt bÞ ®· sö dông trong nh÷ng c«ng tr×nh trªn, mét phÇn tËn dông nh÷ng thiÕt bÞ cã s½n nh− c¸c lo¹i kÝch n©ng do Liªn x«, do Trung Quèc, Bulgari chÕ t¹o, kh«ng cã hÖ ®iÒu khiÓn. Nh÷ng lo¹i thiÕt bÞ nµy kh«ng ph¶i lµ thiÕt bÞ chuyªn dïng mµ lµ nh÷ng thiÕt bÞ n©ng v¹n n¨ng. MÆt kh¸c trong viÖc sö dông c¸c thiÕt bÞ ®ã ch−a cã nh÷ng nghiªn cøu lùa chän hoÆc thiÕt kÕ chÕ t¹o ®ång bé, thiÕu nh÷ng nghiªn cøu tæng thÓ vÒ hÖ thèng thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn trong ®iÒu kiÖn vÉn ®¶m b¶o giao th«ng b×nh th−êng, an toµn cho c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng trong qu¸ tr×nh söa ch÷a cÇu.... Qua kh¶o s¸t cho thÊy, c¸c cÇu bª t«ng ë n−íc ta rÊt ®a d¹ng vÒ khæ cÇu, khÈu ®é, vÒ kÕt cÊu; chóng ®−îc x©y dùng qua c¸c thêi kú vµ chÊt l−îng còng nh− thêi gian sö dông cßn l¹i cña chóng còng rÊt kh¸c nhau. §Ó thay thÕ c¸c gèi cÇu, ta ph¶i ¸p dông c¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ kh¸c nhau cho phï hîp víi tõng lo¹i h×nh cÇu. HiÖn t¹i ng−êi ta cã thÓ sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p sau: sö dông hÖ ®ßn g¸nh; n©ng dÇm trùc tiÕp vµo c¸nh dÇm; n©ng dÇm trªn c¸c èng truyÒn lùc; n©ng dÇm tõ bÖ t×; n©ng dÇm b»ng kÝch ®Üa. Mét sè c«ng tr×nh ®· thùc hiÖn n©ng dÇm thay gèi cÇu nh−: CÇu Phñ, sö dông gi¶i ph¸p n©ng b»ng èng thÐp truyÒn lùc, kÝch cña Bugari 60 tÊn. CÇu §a Phóc tiÕn hµnh söa ch÷a n©ng cÊp cÇu b»ng t¨ng c−êng D¦L ngoµi, trong ®ã cã phÇn viÖc n©ng ®ång thêi 10 ®Çu dÇm thay gèi cÇu cao su trong khi vÉn ®¶m b¶o giao th«ng b×nh th−êng. HÖ thèng thiÕt bÞ do ViÖn Khoa häc vµ C«ng nghÖ GTVT chÕ t¹o. CÇu GhÐp Thanh Ho¸ thùc hiÖn viÖc söa ch÷a n©ng cÊp cÇu, trong ®ã phÇn n©ng dÇm thay gèi ph¶i thùc hiÖn n©ng ®ång thêi 10 ®Çu dÇm, sai lÖch chiÒu cao n©ng kh«ng qu¸ 2mm. HÖ thèng thiÕt bÞ do ViÖn Khoa häc vµ C«ng nghÖ GTVT chÕ t¹o. Nh÷ng thiÕt bÞ nµy ®· ®¸p øng phÇn nµo nhu cÇu cÊp b¸ch cña thùc tÕ s¶n xuÊt, nh−ng do ch−a ®−îc ®Çu t− nghiªn cøu ®Çy ®ñ, nguån kinh phÝ cã h¹n, ch−a tËp hîp ®−îc ®«ng ®¶o c¸c nhµ khoa häc, viÖc ®iÒu khiÓn b»ng tay phô thuéc nhiÒu vµo tr×nh ®é cña c«ng 13
  15. nh©n vËn hµnh.... nªn vÉn rÊt cÇn ph¶i ®Çu t− quan t©m ®Ó hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l−îng chóng. HÖ thèng thiÕt bÞ n©ng dÇm cã nhiÖm vô n©ng toµn bé c¸c ®Çu dÇm ë trªn 1 trô cÇu (hoÆc mè cÇu) víi tèc ®é an toµn vµ chiÒu cao n©ng cña c¸c kÝch kh«ng ®−îc sai kh¸c nhau >2mm, gi÷ t¶i æn ®Þnh trong suèt thêi gian thay gèi tõ 1-2 ngµy, ®ång thêi ®¶m b¶o c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng qua cÇu b×nh th−êng. §iÒu quan träng cña hÖ thèng thiÕt bÞ ®ßi hái an toµn tuyÖt ®èi, kh«ng bÞ tôt sËp, ®¶m b¶o tÝnh ®ång ®Òu cho tÊt c¶ c¸c kÝch n©ng dÇm. HÖ thèng ®iÒu khiÓn ph¶i tù ®éng ®iÒu khiÓn c¸c thao t¸c n©ng, h¹ theo c¸c yªu cÇu söa ch÷a, ph¶i kiÓm tra gi¸m s¸t vµ l−u tr÷ c¸c sè liÖu cÇn thiÕt, ph¶i phï hîp víi ®Æc thï cña nhiÒu lo¹i h×nh cÇu bª t«ng ë ViÖt Nam. HÖ thèng thiÕt bÞ bao gåm: - KÝch thuû lùc n©ng 1 chiÒu, chiÒu håi nhê lß xo, cã ªcu h·m. - Bé nguån thuû lùc - Bé ph©n phèi dßng chÈy tíi c¸c kÝch - C¸c ®−êng èng thuû lùc. - HÖ ®iÒu khiÓn PLC theo ch−¬ng tr×nh, c¸c thao t¸c ®−îc tù ®éng, b¸n tù ®éng vµ ®−îc hiÓn thÞ trªn mµn h×nh, kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ l−u tr÷ c¸c sè liÖu cÇn thiÕt 1.2.3. C¸c ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm thay gèi Mét sè c«ng nghÖ n©ng dÇm ®· vµ ®ang sö dông ë mét sè n−íc trªn thÕ giíi vµ ë n−íc ta trong thi c«ng thay gèi cÇu nh− sau: a. Ph−¬ng ph¸p sö dông kÝch n©ng c¸nh dÇm. S¬ ®å nguyªn lý n©ng dÇm theo c«ng nghÖ sö dông kÝch n©ng c¸nh dÇm ®−îc tr×nh bµy trªn h×nh 1.1. Cã thÓ tr×nh bµy tãm t¾t s¬ ®å cña gi¶i ph¸p nh− sau: Toµn bé kÝch ®−îc ®Æt trªn xµ mò trô gi÷a kho¶ng hë cña hai dÇm kÒ nhau. §Ó truyÒn lùc kÝch lªn dÇm, bè trÝ kÕt cÊu ®ì c¸nh b»ng thÐp h×nh I hoÆc U vµ thÐp tÊm víi c¸c gê t¨ng c−êng. C«ng nghÖ sö dông kÝch n©ng c¸nh dÇm nh− tr×nh bµy ë trªn kh¸ phï hîp víi nh÷ng cÇu nhá. Nh÷ng −u ®iÓm mang tÝnh lîi thÕ cña c«ng nghÖ thÓ hiÖn ë chç: sö dông tèi ®a kh¶ n¨ng chÞu lùc cña trô ®Ó truyÒn lùc kÝch, chi phÝ vËt t− thÊp, gi¶m thêi gian thi c«ng, b¶o ®¶m th«ng tho¸ng dßng s«ng cho giao th«ng trªn vïng s«ng n−íc. 14
  16. Tuy nhiªn h¹n chÕ chñ yÕu cña c«ng nghÖ nµy lµ kh«ng ®¶m b¶o tèi ®a theo yªu cÇu æn ®Þnh vµ an toµn c«ng tr×nh, ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng cÇu cã khÈu ®é lín. HÖ d»ng kÝch b»ng thÐp h×nh vµ thÐp b¶n KÝch §Öm kÝch b»ng gç tµ vÑt H×nh 1.1. Ph−¬ng ph¸p sö dông kÝch n©ng c¸nh dÇm. b. Ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm sö dông hÖ thèng sµn ®¹o ®Ó ®Æt kÝch §èi víi nh÷ng c«ng tr×nh cÇu c¹n (cÇu n»m trªn nÒn ®Êt liÒn) cã thÓ sö dông hÖ thèng sµn ®¹o ®Æt trªn nÒn ®Êt ®Ó chÞu lùc kÝch n©ng dÇm (xem h×nh 1.2) HÖ thèng sµn ®¹o chÞu lùc th−êng dïng kÕt cÊu kiÓu UIKM. Ngoµi ra còng cã thÓ sö dông lo¹i h×nh kÕt cÊu nÒn b»ng rä ®¸ héc, trªn kª chång tµ vÑt gç hoÆc c¸c d¹ng dµn gi¸o kh¸c tæ hîp tõ thÐp h×nh I vµ U... HÖ thèng thiÕt bÞ n©ng sö dông c¸c lo¹i kÝch thuû lùc th«ng th−êng. KÝch ®Æt trùc tiÕp d−íi ®¸y cña th©n dÇm, s¸t trô, mçi ®Çu dÇm ®Æt 1 chiÕc. C«ng nghÖ vËn hµnh t−¬ng tù nh− c¸c gi¶i ph¸p truyÒn thèng kh¸c. Trong tr−êng hîp cã ®−êng tr¸nh cho c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng cã thÓ n©ng tõng ®Çu nhÞp. ¦u ®iÓm cña gi¶i ph¸p c«ng nghÖ nãi chung ®¬n gi¶n, thuËn lîi trong qu¸ tr×nh thi c«ng. Tuy nhiªn cÇn ph¶i kh¶o s¸t ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt cña nÒn ®Êt ®Ó h¹n chÕ kh¶ 15
  17. n¨ng g©y lón trong tr−êng hîp ®Êt yÕu. Ph¹m vi ¸p dông cña gi¶i ph¸p c«ng nghÖ chØ giíi h¹n cho nh÷ng cÇu n»m trªn c¹n. §èi víi nh÷ng cÇu v−ît s«ng kh«ng ¸p dông c«ng nghÖ nµy ®−îc. KÝch n©ng Gèi H×nh 1.2. Ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm sö dông hÖ thèng sµn ®¹o ®Ó ®Æt kÝch c. Ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm sö dông kÝch ®Üa C«ng nghÖ n©ng dÇm sö dông kÝch ®Üa ®−îc xem lµ c«ng nghÖ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ vµo thêi ®iÓm hiÖn nay. Nguyªn lý cña c«ng nghÖ nµy cã thÓ ®−îc tr×nh bµy tãm t¾t nh− sau: C¸c kÝch ®Üa mang h×nh d¸ng kiÓu ®Üa cã ®−êng kÝnh th«ng dông φ = 300mm hoÆc h×nh ch÷ nhËt cã kÝch th−íc 350x600mm, bÒ dµy cña ®Üa kÝch 30mm, lùc n©ng cña kÝch tõ 50÷100 T, chÕ ®é vËn hµnh cña kÝch theo nguyªn t¾c hÖ thèng, mçi hÖ thèng tõ 5 ÷10 kÝch dïng chung mét tæng b¬m thuû lùc. KÝch ho¹t ®éng theo nguyªn lý: D−íi t¸c dông cña ¸p lùc chÊt láng c«ng t¸c, 2 mÆt cña kÝch phång lªn t¹o ra hµnh tr×nh cña kÝch, v× vËy hµnh tr×nh n©ng cña kÝch th«ng th−êng chØ ®¹t tõ 10÷20mm. 16
  18. §Ó n©ng dÇm c¸c kÝch ®−îc ®Æt trong ph¹m vi qu·ng hë tr−íc gèi cÇu cò sao cho kÝch n»m trªn ®−êng tim dÇm (xem h×nh 1.3), víi vÞ trÝ ®−îc x¸c ®Þnh b¶o ®¶m kh«ng g©y ¶nh h−ëng t¸c ®éng bÊt lîi do lùc côc bé n¶y sinh trong qu¸ tr×nh n©ng dÇm. KÝch n©ng 1 KÝch n©ng 2 KÝch n©ng KÝch n©ng D©y ¸p lùc M¸y b¬m H×nh 1.3. Ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm sö dông kÝch ®Üa Nh×n chung c«ng nghÖ n©ng dÇm sö dông kÝch ®Üa cã nhiÒu −u ®iÓm so víi c¸c c«ng nghÖ n©ng dÇm kh¸c. TÝnh lîi thÕ cña nã thÓ hiÖn ë chç: trang thiÕt bÞ ®Æc chñng gän nhÑ, thao t¸c c«ng nghÖ ®¬n gi¶n vµ gi¶i quyÕt ®−îc yªu cÇu th«ng xe trªn cÇu trong qu¸ tr×nh thi c«ng kÝch n©ng dÇm. Tuy nhiªn gi¶i ph¸p nµy chØ phï hîp víi nh÷ng cÇu nhá cã diÖn tÝch ®Æt gèi réng, ®Æc biÖt lµ tim gèi ®Æt xa vÒ phÝa trong so víi bÒ mÆt th©n trô ®Ó ®ñ cã kho¶ng c¸ch ®Æt kÝch víi ®iÒu kiÖn khi kÝch vËn hµnh träng l−îng kh«ng g©y t¸c ®éng ph¸ huû côc bé kÕt cÊu trô, v× vËy sù cÇn thiÕt ph¶i tÝnh to¸n x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Æt kÝch hîp lý trªn bÒ mÆt mò trô. Tõ ®Æc ®iÓm mang tÝnh ®Æc thï nµy nªn ë c¸c tØnh phÝa Nam nhiÒu c«ng tr×nh n©ng dÇm thay gèi cÇu ®−îc thi c«ng b»ng kÝch ®Üa v× c¸c cÇu cã khÈu ®é nhÞp nhá (≤24,7m) vµ ®−îc x©y dùng víi diÖn tÝch mò trô cÇu réng, phï hîp víi c¸c yªu cÇu kü thuËt cña c«ng nghÖ ¸p dông. Ng−îc l¹i ë khu vùc phÝa B¾c, ®Æc biÖt lµ nh÷ng cÇu trªn c¸c tuyÕn quèc lé träng yÕu c«ng nghÖ trªn kh«ng thÓ ¸p dông ®−îc v× vÞ trÝ gèi cÇu cò ®Æt qu¸ gÇn mÐp th©n trô cÇu; cã kh¸ nhiÒu cÇu träng t©m kÝch ®Üa r¬i ra ngoµi khu vùc mò trô cÇu. d. Ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm sö dông èng chèng chÞu lùc Gi¶i ph¸p kÝch n©ng dÇöng dông èng chèng chÞu lùc còng ®−îc xem lµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn nay. HÖ thèng trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ bao gåm c¸c bé phËn chñ 17
  19. yÕu: HÖ thèng c¸c côm kÝch n©ng víi c¸c tæng b¬m, hÖ thèng èng chèng chÞu lùc vµ c¸c kÕt cÊu liªn quan kh¸c. K Ýc h n © n g K Ýc h n © n g èng chèng thÐp è ng chè ng thÐp §Õ thÐp §Õ thÐp H×nh 1.4. Ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm sö dông èng chèng chÞu lùc. HÖ thèng kÕt cÊu èng chèng vµ kÝch ®−îc cÊu t¹o tõng côm. Mçi côm bao gåm mét sè l−îng èng chèng, kÝch vµ mét tæng b¬m thuû lùc. Sè l−îng èng chèng ®−îc bè trÝ phï hîp víi sè l−îng dÇm cña nhÞp cÇu. C¸c èng chèng ®Æt trªn bÖ trô (xem h×nh 1.4). Trong tr−êng hîp bÖ trô kh«ng ®ñ diÖn tÝch cÇn më réng bÒ mÆt b»ng kÕt cÊu thÐp h×nh I Trªn ®Ønh c¸c èng chèng ®Æt c¸c ®Õ kÝch b»ng thÐp. Trªn ®Õ ®Æt c¸c kÝch n©ng. Trôc ®øng cña kÝch trïng víi tim bông dÇm. Theo nguyªn t¾c cÊu t¹o nh− tr×nh bµy th× khi tæng b¬m ho¹t ®éng, c¸c kÝch trong côm cïng lµm viÖc. ë mè cÇu chØ cÇn ®Æt mét côm, nh−ng ë trô ®Æt lu«n c¶ hai côm ®Ó khi lµm viÖc hai ®Çu nhÞp cÇu ®èi xøng qua trô cïng ®ång thêi n©ng lªn, qua ®ã ®¶m b¶o kh«ng cã sù chªnh lÖch cao ®é mÆt cÇu qu¸ møc ë vÞ trÝ khe co gi·n, vµ nh»m ®¸p øng sù ªm thuËn t−¬ng ®èi cho c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng qua cÇu. Qu¸ tr×nh c«ng t¸c vËn hµnh c«ng nghÖ th«ng th−êng ®−îc thùc hiÖn b¾t ®Çu tõ mè ®Õn tõng trô cho ®Õn mè cuèi cïng. §Ó ®¸p øng yªu cÇu æn ®Þnh cao vµ l¾p r¸p thuËn tiÖn kÕt cÊu èng chèng ®−îc t¨ng c−êng b»ng hÖ gi»ng æn ®Þnh ngang, ®iÒu 18
  20. chØnh èng ®óng vÞ trÝ th¼ng ®øng. èng chèng ®−îc chÕ t¹o thµnh c¸c module cã chiÒu dµi nhá tõ 200mm, 500mm, 1000mm vµ 2000mm. Tuú chiÒu cao trô ®Ó x¸c ®Þnh chiÒu dµi èng. ViÖc nèi c¸c module èng th«ng qua c¸c mÆt bÝch b¾t bu l«ng liªn kÕt. 1.2.4. C«ng nghÖ n©ng dÇm ®Æt kÝch trªn bÖ t× Trong tr−êng hîp trô cÇu qu¸ cao, c«ng nghÖ n©ng dÇm sö dông èng chèng tùa trªn bÖ th−êng kh«ng ®¹t ®é tin cËy vÒ tÝnh æn ®Þnh do chiÒu dµi tù do chÞu nÐn cña èng lín, cã thÓ ®Æt kÝch lªn bÖ t×. BÖ t× ®Ó ®Æt kÝch ®−îc cÊu t¹o b»ng kÕt cÊu bª t«ng cèt thÐp, hoÆc kÕt cÊu thÐp. BÖ tú ®−îc ®Æt lªn th©n trô cÇu ë vÞ trÝ gÇn ®¸y dÇm (kho¶ng c¸ch lín h¬n chiÒu cao cña kÝch). ViÖc liªn kÕt bÖ t× vµo th©n trô cÇu th«ng qua viÖc c¨ng kÐo c¸c thanh thÐp c−êng ®é cao, th«ng th−êng lµ c¸c thanh thÐp c−êng ®é cao PC 38, PC 40…(xem h×nh 1.5). ë n−íc ngoµi, ng−êi ta ®· thiÕt kÕ vµ thi c«ng c¸c lç s½n trªn th©n trô ®¶m b¶o thuËn tiÖn cho c«ng viÖc söa ch÷a cÇu khi cÇn. Khi cÇn bÖ tú ®Æt kÝch, chØ cÇn luån c¸c thanh thÐp c−êng ®é cao vµ c¨ng kÐo liªn kÕt bÖ tú vµo th©n trô cÇu. DÇm chñ DÇm chñ KÝch hÖ tµ vÑt ®ì KÕt cÊu gi¸ thÐp ®ì hÖ kÝch Thanh c¨ng H×nh 1.5. Ph−¬ng ph¸p n©ng dÇm ®Æt kÝch trªn bÖ t× VÒ nguyªn t¾c, tiªu chuÈn kü thuËt vµ chØ dÉn c«ng nghÖ thi c«ng cña hÖ thèng trang thiÕt bÞ khi ¸p dông c«ng nghÖ n©ng dÇm ®Æt kÝch trªn bÖ t× còng gièng nh− khi ¸p dông c«ng nghÖ n©ng dÇm sö dông èng chèng chÞu lùc. Tuy nhiªn ph¶i tÝnh to¸n thiÕt kÕ bÖ t× ®¸p øng kh¶ n¨ng chÞu lùc cña kÝch n©ng. Sè l−îng thanh thÐp D¦L vµ lùc kÐo cña tõng thanh ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®¶m b¶o lùc kÝch n©ng tèi ®a cña kÝch khi n©ng dÇm. 19
nguon tai.lieu . vn