- Trang Chủ
- Báo cáo khoa học
- NGHIÊN CỨU BIỆN PHÁP KỸ THUẬT BÓN PHÂN HỢP LÝ CHO MỘT SỐ GIỐNG LÚA THUẦN PHỔ BIẾN VÙNG TRUNG DU MIỀN NÚI PHÍA BẮC
Xem mẫu
- NGHIÊN C U BI N PHÁP K THU T BÓN PHÂN H P LÝ
CHO M T S GI NG LÚA THU N PH BI N
VÙNG TRUNG DU MI N NÚI PHÍA B C
Nguy n Th Nhài
Summary
The research on the influence of fetilizing technique for Publicizing conventional rice
varieties in the orthern mountainous area of Vietnam
A experiment on fertilizer doses for several rice varieties in Northern mountainous region from 2006
- 2008 shows that:
+ Khang Dan 18 conventional rice variety during summer season obtain highest yield by 62,2
hundredweight per ha when apply 80N+80 P2O5+80K2O/ha.
+ N46 and HT19 give highest economic return (net income) at 100N+75 P2O5 + 70 K2O for 3
experiment site and both Spring and Summer season.
For AYT 77 variety: At Phu Ninh and Doan Hung Districts, apply 100N+75P2O5+70K2O give
highest yield and economic value. But in Thanh Son district this variety gives highest yielding with
120N+100P2O5+80K2O doses.
Keywords: Conventional rice varieties, Fertilize.
nâng cao hi u qu s d ng phân bón và
I. TV N
nâng cao năng su t lúa.
Vùng trung du mi n núi phía B c Xu t phát t th c ti n trên chúng tôi
c a Vi t Nam có t ng di n tích t t ti n hành th c hi n tài: “ ghiên c u
2
nhiên là 100,964 km (chi m 30,7% di n s d ng h p lý phân bón cho m t s
tích c nư c). Trong ó có nhi u ti u gi ng lúa thu n ph bi n vùng trung du
vùng khí h u khác nhau, ph n l n là t mi n núi phía B c”.
d c t trong vùng thi u lân tr m tr ng,
s m t cân i m - lân - kali có nh II. V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP
hư ng l n n năng su t lúa cho nên c n NGHIÊN C U
ph i b trí các thí nghi m phân bón
1. Phương pháp b trí thí nghi m
ki m nh và i u ch nh cho phù h p
v i t ng gi ng lúa trên t d c t này. 1.1. ghiên c u m t s công th c
V n t ra là ph i nghiên c u các t phân bón trên gi ng lúa KD18, 46, HT1
h p phân bón v i li u lư ng m - lân - và AYT77
kali h p lý, áp ng nhu c u dinh dư ng
Thí nghi m 1: Th nghi m m t s công
c a cây lúa t ng vùng sinh thái, nh m
th c phân bón trên gi ng Khang Dân 18:
- G m 6 t h p phân khoáng trên n n 10 t n CT1
phân chu ng + 500 kg vôi b t: P.chu ng N P2O5 K2 O
Lót 100% 100% 10%
Công th c 1: 70N + 70P2O5 + 70K2O
Thúc 1 50% 30%
( /c) L n bón
Thúc 2 40% 20%
Công th c 2: 80N + 80P2O5 + 80K2O Thúc 3 10% 40%
CT2
Công th c 3: 90N + 90P2O5 + 90K2O5
Lót 100% 100% 20%
Công th c 4: 100N + 100P2O5 + Thúc 1 50% 20%
L n bón
100K2O5 Thúc 2 30% 40%
Công th c 5: 110N + 110P2O5 + Thúc 3 20% 20%
CT3
110K2O5
Lót 100% 25% 100% 20%
Công th c 6: 120N + 120P2O5 + Thúc 1 25% 20%
L n bón
120K2O5 Thúc 2 40% 30%
Thí nghi m 2: Th nghi m 03 công Thúc 3 10% 30%
CT4
th c phân bón trên gi ng lúa N46, HT1 và
Lót 100% 25% 100%
AYT77:
Thúc 1 25% 30%
L n bón
Công th c 1: 100N + 75P2O5 + 70K2O Thúc 2 50% 20%
Công th c 2: 120N + 100P2O5+ 80K2O Thúc 3 50%
Công th c 3: 80N + 50P2O5 + 60K2O Thí nghi m 2: Th nghi m các th i
( /c) i m bón thúc khác nhau:
1.2. ghiên c u k thu t bón phân V t li u s d ng là 3 gi ng lúa N46,
trên m t s gi ng lúa thu n ph bi n: HT1, AYT77 áp d ng công th c bón: 100N
46, HT1, AYT77 (g m 2 thí nghi m) + 75 P205 + 70 K20. Th nghi m trên 3
công th c:
Thí nghi m 1: Th nghi m t l các
lo i phân bón gi a các l n bón khác Công th c 1 (CT): Sau c y 7 ngày,
nhau: CT2: Sau 10 ngày, CT3: Sau 15 ngày.
S d ng công th c (100N + 75P2O5 + (* N n 10 t n phân chu ng + 100%
70K2O)/ha v i 2 gi ng lúa N46 và HT1. supe lân + 500 kg vôi b t).
Công th c (120N + 100P2O5 + 80K2O)/ha Các thí nghi m ư c b trí theo kh i
v i gi ng lúa AYT77. ng u nhiên hoàn ch nh 3 l n nh c l i.
Th nghi m v i 4 công th c có t l
2. V t li u nghiên c u
bón phân như sau:
Các gi ng lúa thu n hi n ang ph
(N n 10 t n phân chu ng + 100%
bi n và tăng m nh di n tích trong vùng:
supelân + 500 kg vôi b t)
Khang Dân 18, N46, HT1 và AYT77.
- Phân bón s d ng trong thí nghi m bao 1.2. K t qu nghiên c u các li u
g m: m urê, lân Văn i n, kali clorua. lương phân bón trên các gi ng lúa thu n
Th i gian th c hi n t 2006 - 2008. a 46, AYT77, HT1
i m: Vi n KHKT NLN mi n núi phía + V xuân: K t qu theo dõi cho th y
B c, huy n oan Hùng và Thanh Sơn v i gi ng HT1 và N46 thì công th c 1 t
t nh Phú Th . năng su t cao nh t. V i gi ng AYT77 thì
công th c 2 cho năng su t cao nh t.
3. Các ch tiêu nghiên c u
+ V mùa: K t qu nghiên c u cho
Tình hình sinh trư ng và phát tri n c a th y năng su t lúa và hi u qu kinh t c a
cây: Kh năng nhánh, chi u cao cây, th i công th c 1 trên 2 gi ng (HT1, N46) t
gian sinh trư ng... năng su t cao hơn công th c 2 và 3 các
Năng su t và các y u t c u thành năng a i m th nghi m. i v i gi ng
su t lúa: S d nh h u hi u, s h t/bông, AYT77, thí nghi m t i Phú H và huy n
P1000 h t, năng su t lý thuy t, năng su t oan Hùng thì năng su t và hi u qu kinh
th c thu. t c a công th c 1 là cao nh t. Còn t i i m
Thanh Sơn thì công th c 2 cao hơn công
Theo dõi kh năng ch ng ch u sâu,
th c 1 và 3.
b nh, ch ng c a lúa.
S li u thu th p trên ng ru ng theo 1.3. Hi u qu kinh t c a các công
phương pháp c a IRRI, ư c x lý th ng kê th c phân bón
b ng ph n m m IRRISTAT và EXCEL trên K t qu ánh giá sơ b hi u qu kinh t
máy tính. các công th c ư c th hi n qua các s li u
theo dõi trong v xuân: V i gi ng lúa thu n
III. K T QU VÀ TH O LU N N46 và HT1 thì công th c 1 (100N +
1. K t qu nghiên c u v công th c bón 70P205 + 70 K2O) cho hi u qu kinh t cao
phân trên các gi ng lúa thu n ph bi n nh t (N46: 20.201.000 /ha; HT1:
t i khu v c M PB 21.721.000 /ha). Gi ng lúa AYT77 thì
công th c 2 (120N + 80K205 + 100P205)
1.1. K t qu nghiên c u trên gi ng mang l i hi u qu kinh t cao nh t
KD18 (17.319.000 /ha) (b ng 1).
K t qu theo dõi cho th y công th c 2 i v i v mùa: Công th c 1 cho hi u
(80N + 80K2O + 80P2O5) t năng su t qu kinh t cao nh t i v i gi ng HT1 và
(62,20 t /ha) cao nh t so v i các công th c N46. Riêng gi ng AYT77, t i huy n
thí nghi m. Công th c 6 bón phân cao nh t Thanh Sơn thì công th c 2 t hi u qu
12N + 120 P205 + 120 K20 nhưng l i cho kinh t cao hơn công th c 1 và 3. Thí
năng su t th p nh t. Nguyên nhân là do sâu nghi m t i Phú H và huy n oan Hùng
b nh phá h i n ng và cây ch ng kém thì công th c 1 t hi u qu kinh t cao
hơn các công th c khác. nh t (b ng 1).
- B ng 1. Hi u qu kinh t c a các công th c phân bón
ơn v tính: Tri u ng/ha
V xuân V mùa
Đ a đi m Gi ng CT
T ng chi phân T ng thu Lãi T ng chi phân T ng thu Lãi
1 2,6 15,6 13,0 2,6 19,9 17,3
AYT77 2 3,2 20,5 17,3 3,2 19,8 16,6
3 2,0 18,2 16,2 2,0 19,4 17,4
Vi n KHKT 1 2,6 24,3 21,7 2,6 15,1 12,5
NLN MNPB HT1 2 3,2 19,0 15,8 3,2 15,1 11,9
(Phú H ) 3 2,0 22,8 20,8 2,0 13,0 11,0
1 2,6 22,8 20,2 2,6 16,6 14,0
N46 2 3,2 19,8 16,6 3,2 18,1 14,9
3 2,0 19,0 17,0 2,0 15,9 13,9
1 2,6 16,7 14,1 2,6 27,3 24,7
AYT77 2 3,2 20,5 17,3 3,2 25,4 22,2
3 2,0 18,6 16,6 2,0 14,0 12,0
1 2,6 23,2 20,6 2,6 16,9 14,3
Huy n Đoan
HT1 2 3,2 19,0 15,8 3,2 11,6 8,4
Hùng
3 2,0 20,5 18,5 2,0 12,4 10,4
1 2,6 20,9 18,3 2,6 18,2 15,6
N46 2 3,2 20,1 16,9 3,2 18,5 15,3
3 2,0 19,8 17,8 2,0 11,5 9,5
1 2,6 16,3 13,7 2,6 15,1 12,5
AYT77 2 3,2 17,1 13,9 3,2 21,8 18,6
3 2,0 14,8 12,8 2,0 12,5 10,5
1 2,6 19,8 17,2 2,6 19,6 17,0
Huy n
HT1 2 3,2 16,0 12,8 3,2 10,3 7,1
Thanh Sơn
3 2,0 19,4 17,4 2,0 12,8 10,8
1 2,6 19,4 16,8 2,6 24,0 21,4
N46 2 3,2 13,3 10,1 3,2 19,0 15,8
3 2,0 16,7 14,7 2,0 17,6 15,6
2. K t qu nghiên c u v bi n pháp k lúa cao nh t (lót 100% PC + 100% vôi b t +
thu t bón phân 20% kali + 25% N: Thúc l n 1 là 25% N +
K t qu nghiên c u b ng 2 cho th y: i 20% kali; Thúc l n 2 là 40%N + 30% kali;
v i gi ng AYT77 s d ng CT3 cho năng su t thúc l n 3 là 10%N + 30% kali.
- B ng 2. Các y u t c u thành năng su t c a các công th c/gi ng
S d nh h u S khóm/ S h t H t P.1000 NSTT
Gi ng Công th c 2 % lép
hi u/khóm m /bông ch c/bông h t (g) (t /ha)
CT1 5,7 40 132,9 118,3 11% 23 50
CT2 5,5 40 139,2 112,7 19% 23 45
CT3 5,5 40 127,2 103,3 19% 23 36
N46
CT4 5,8 40 141,2 120,0 15% 23 53
LSD0,05 1,4
CV (%) 15,0
CT1 5,4 40 167,0 111,5 33% 23 35
CT2 5,2 40 154,7 120,6 22% 23 40
CT3 6,2 40 187,5 132,5 29% 23 48
AYT77
CT4 5,6 40 180,1 144,4 20% 23 45
LSD0,05 1,0
CV (%) 12,0
CT1 5,1 40 160,9 136,8 15% 23 41
CT2 5,2 40 132,6 108,1 18% 23 40
CT3 4,8 40 141,5 117,0 17% 23 34
HT1
CT4 6,4 40 115,0 103,3 10% 23 46
LSD0,05 1,3
CV (%) 16,0
V i gi ng N46 và HT1 phương th c thúc 1 là 25%N + 30% kali; thúc 2 là 50%N
bón phân t t nh t là CT4: Lót 100%PC + + 20% kali và thúc 3 là 50% kali.
100% vôi b t + 100% supe lân + 25%N;
3. K t qu nghiên c u v th i i m bón
B ng 3. Các y u t c u thành năng su t c a các công th c/gi ng
Công Khóm Bông h u S h t h t ch c P. 1000 NSTT
Gi ng 2 % Lép
th c /m hi u /khóm /bông /bông (g) (t /ha)
CT1 40 7,0 120,9 106,1 12% 23 55,8
CT2 40 7,6 154,1 141,6 8% 23 75,5
HT1 CT3 40 7,1 158,0 135,3 14% 23 62,8
LSD0.05 2,1
CV (%) 15,0
CT1 40 7,6 133,2 105,4 21% 23 60,1
CT2 40 6,7 137,3 117,7 14% 23 60,2
N46 CT3 40 8,8 138,2 105,1 24% 23 63,3
LSD0.05 1,9
CV (%) 14,0
CT1 40 7,5 152,3 135,1 11% 22 68,8
CT2 40 7,4 136,9 109,9 20% 22 60,2
AYT77 CT3 40 8,1 149,5 117,2 22% 22 65,5
LSD0.05 3,4
CV (%) 2,4
- K t qu b ng 3 cho th y: Năng su t t su t cao nh t 75,5 t /ha. Trong khi ó gi ng
cao nh t CT3 (bón thúc sau c y 15 ngày) AYT77 khi bón sau c y 7 ngày s cho năng
i v i các gi ng lúa dài ngày như N46, su t cao nh t.
th i gian bón thúc l n 1 mu n hơn (15
ngày). Gi ng AYT77 có th i gian sinh 2. ngh
trư ng ng n hơn thì bón phân s m hơn theo Các công th c có tri n v ng có th áp
CT1 (sau c y 7 ngày). d ng vào s n xu t (T i m i ti u vùng sinh
thái ã th nghi m).
IV. K T LU N VÀ N GHN
TÀI LI U THAM KH O
1. K t lu n
1 guy n Văn B , 2000. Bón phân cân
1. Gi ng KD18 cho năng su t cao (62,2 i và h p lý cho cây tr ng, Nhà xu t
t /ha) m c bón 80N + 80K2O + 80P2O5. b n Nông nghi p, Hà N i.
2. Gi ng N46, HT1 cho năng su t và 2 Lê Văn Khôi và c ng s , 2001. Phương
hi u qu kinh t cao m c bón 100N + 75 pháp phân tích t, nư c, phân bón, cây
P205 + 70 K205 trong c v xuân và v mùa. tr ng, Nhà xu t b n Giáo d c.
Gi ng AYT77 cho năng su t và hi u qu 3 Mai Văn Tr nh, 2007. R a trôi m
kinh t cao t i m c bón 100N + 75P2O5 + vùng nông nghi p thâm canh huy n
70K2O v xuân. Trong v mùa v i m c Tam Dương, Vĩnh Phúc, T p chí Khoa
bón 120N + 100P2O5 + 80K2O cho hi u qu h c t.
kinh t cao nh t trên gi ng AYT77 t i 4 guy n Th L m, 1994. Nghiên c u nh
Thanh Sơn, nhưng t i Phù Ninh và oan hư ng c a m n sinh trư ng phát
Hùng hi u qu kinh t v n t cao nh t khi tri n và năng su t c a m t s gi ng lúa
bón 100N + 75P2O5 + 70K2O. c n, K t qu nghiên c u khoa h c.
NXB. Nông nghi p.
3. Gi ng AYT77 cho năng su t lúa cao
nh t khi s d ng phương pháp bón: Lót 5 Bùi Huy áp, 1980. Canh tác lúa Vi t
Nam. NXB. Nông nghi p Hà N i.
100% PC + 100% vôi b t + 100%P2O5 +
20% kali + 25% m; thúc l n 1: 25% m 6 Lê Văn Ti m, Bùi Huy Hi n và ng s ,
+ 20% kali; thúc l n 2: 40% m + 30% 1995. “Vai trò c a Ca, Mg trên t b c
kali; thúc l n 3: 10% m + 30% kali màu và t nh ”, y u t dinh dư ng h n
ch năng su t và chi n lư c qu n lý
m c bón 120N + 100P2O5 + 80K2O.
dinh dư ng cây tr ng, Báo cáo tài
4. V i gi ng N46 và HT1 phương th c KN - 01 - 10, Vi n Th như ng Nông
bón phân t t nh t là: Lót 100% PC+ 100% hóa. NXB. Nông nghi p, tr 233 - 236.
vôi b t + 100% supe lân + 25% m; thúc 7 H i khoa h c t Vi t Nam và H i Hóa
1: 25% m + 30% kali; thúc 2: 50% m + h c Vi t Nam, Tuy n t p báo cáo c a
20% kali và thúc 3: 50% kali m c bón H i th o v “M i liên h gi a phân bón
100N + 75P2O5 + 70K2O. Gi ng lúa N46 và tính ch t t c a Vi t am”. Hà N i,
cho năng su t cao nh t (63,3 t /ha) khi ti n tháng 7/1995, tr. 119.
hành bón thúc 1 là 15 ngày sau c y. Gi ng
HT1 bón thúc 1 sau c y 10 ngày cho năng gư i ph n bi n: Tr n Duy Quý
nguon tai.lieu . vn