Xem mẫu

  1. NGHIÊN C U BI N PHÁP K THU T BÓN PHÂN H P LÝ CHO M T S GI NG LÚA THU N PH BI N VÙNG TRUNG DU MI N NÚI PHÍA B C Nguy n Th Nhài Summary The research on the influence of fetilizing technique for Publicizing conventional rice varieties in the orthern mountainous area of Vietnam A experiment on fertilizer doses for several rice varieties in Northern mountainous region from 2006 - 2008 shows that: + Khang Dan 18 conventional rice variety during summer season obtain highest yield by 62,2 hundredweight per ha when apply 80N+80 P2O5+80K2O/ha. + N46 and HT19 give highest economic return (net income) at 100N+75 P2O5 + 70 K2O for 3 experiment site and both Spring and Summer season. For AYT 77 variety: At Phu Ninh and Doan Hung Districts, apply 100N+75P2O5+70K2O give highest yield and economic value. But in Thanh Son district this variety gives highest yielding with 120N+100P2O5+80K2O doses. Keywords: Conventional rice varieties, Fertilize. nâng cao hi u qu s d ng phân bón và I. TV N nâng cao năng su t lúa. Vùng trung du mi n núi phía B c Xu t phát t th c ti n trên chúng tôi c a Vi t Nam có t ng di n tích t t ti n hành th c hi n tài: “ ghiên c u 2 nhiên là 100,964 km (chi m 30,7% di n s d ng h p lý phân bón cho m t s tích c nư c). Trong ó có nhi u ti u gi ng lúa thu n ph bi n vùng trung du vùng khí h u khác nhau, ph n l n là t mi n núi phía B c”. d c t trong vùng thi u lân tr m tr ng, s m t cân i m - lân - kali có nh II. V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP hư ng l n n năng su t lúa cho nên c n NGHIÊN C U ph i b trí các thí nghi m phân bón 1. Phương pháp b trí thí nghi m ki m nh và i u ch nh cho phù h p v i t ng gi ng lúa trên t d c t này. 1.1. ghiên c u m t s công th c V n t ra là ph i nghiên c u các t phân bón trên gi ng lúa KD18, 46, HT1 h p phân bón v i li u lư ng m - lân - và AYT77 kali h p lý, áp ng nhu c u dinh dư ng Thí nghi m 1: Th nghi m m t s công c a cây lúa t ng vùng sinh thái, nh m th c phân bón trên gi ng Khang Dân 18:
  2. G m 6 t h p phân khoáng trên n n 10 t n CT1 phân chu ng + 500 kg vôi b t: P.chu ng N P2O5 K2 O Lót 100% 100% 10% Công th c 1: 70N + 70P2O5 + 70K2O Thúc 1 50% 30% ( /c) L n bón Thúc 2 40% 20% Công th c 2: 80N + 80P2O5 + 80K2O Thúc 3 10% 40% CT2 Công th c 3: 90N + 90P2O5 + 90K2O5 Lót 100% 100% 20% Công th c 4: 100N + 100P2O5 + Thúc 1 50% 20% L n bón 100K2O5 Thúc 2 30% 40% Công th c 5: 110N + 110P2O5 + Thúc 3 20% 20% CT3 110K2O5 Lót 100% 25% 100% 20% Công th c 6: 120N + 120P2O5 + Thúc 1 25% 20% L n bón 120K2O5 Thúc 2 40% 30% Thí nghi m 2: Th nghi m 03 công Thúc 3 10% 30% CT4 th c phân bón trên gi ng lúa N46, HT1 và Lót 100% 25% 100% AYT77: Thúc 1 25% 30% L n bón Công th c 1: 100N + 75P2O5 + 70K2O Thúc 2 50% 20% Công th c 2: 120N + 100P2O5+ 80K2O Thúc 3 50% Công th c 3: 80N + 50P2O5 + 60K2O Thí nghi m 2: Th nghi m các th i ( /c) i m bón thúc khác nhau: 1.2. ghiên c u k thu t bón phân V t li u s d ng là 3 gi ng lúa N46, trên m t s gi ng lúa thu n ph bi n: HT1, AYT77 áp d ng công th c bón: 100N 46, HT1, AYT77 (g m 2 thí nghi m) + 75 P205 + 70 K20. Th nghi m trên 3 công th c: Thí nghi m 1: Th nghi m t l các lo i phân bón gi a các l n bón khác Công th c 1 (CT): Sau c y 7 ngày, nhau: CT2: Sau 10 ngày, CT3: Sau 15 ngày. S d ng công th c (100N + 75P2O5 + (* N n 10 t n phân chu ng + 100% 70K2O)/ha v i 2 gi ng lúa N46 và HT1. supe lân + 500 kg vôi b t). Công th c (120N + 100P2O5 + 80K2O)/ha Các thí nghi m ư c b trí theo kh i v i gi ng lúa AYT77. ng u nhiên hoàn ch nh 3 l n nh c l i. Th nghi m v i 4 công th c có t l 2. V t li u nghiên c u bón phân như sau: Các gi ng lúa thu n hi n ang ph (N n 10 t n phân chu ng + 100% bi n và tăng m nh di n tích trong vùng: supelân + 500 kg vôi b t) Khang Dân 18, N46, HT1 và AYT77.
  3. Phân bón s d ng trong thí nghi m bao 1.2. K t qu nghiên c u các li u g m: m urê, lân Văn i n, kali clorua. lương phân bón trên các gi ng lúa thu n Th i gian th c hi n t 2006 - 2008. a 46, AYT77, HT1 i m: Vi n KHKT NLN mi n núi phía + V xuân: K t qu theo dõi cho th y B c, huy n oan Hùng và Thanh Sơn v i gi ng HT1 và N46 thì công th c 1 t t nh Phú Th . năng su t cao nh t. V i gi ng AYT77 thì công th c 2 cho năng su t cao nh t. 3. Các ch tiêu nghiên c u + V mùa: K t qu nghiên c u cho Tình hình sinh trư ng và phát tri n c a th y năng su t lúa và hi u qu kinh t c a cây: Kh năng nhánh, chi u cao cây, th i công th c 1 trên 2 gi ng (HT1, N46) t gian sinh trư ng... năng su t cao hơn công th c 2 và 3 các Năng su t và các y u t c u thành năng a i m th nghi m. i v i gi ng su t lúa: S d nh h u hi u, s h t/bông, AYT77, thí nghi m t i Phú H và huy n P1000 h t, năng su t lý thuy t, năng su t oan Hùng thì năng su t và hi u qu kinh th c thu. t c a công th c 1 là cao nh t. Còn t i i m Thanh Sơn thì công th c 2 cao hơn công Theo dõi kh năng ch ng ch u sâu, th c 1 và 3. b nh, ch ng c a lúa. S li u thu th p trên ng ru ng theo 1.3. Hi u qu kinh t c a các công phương pháp c a IRRI, ư c x lý th ng kê th c phân bón b ng ph n m m IRRISTAT và EXCEL trên K t qu ánh giá sơ b hi u qu kinh t máy tính. các công th c ư c th hi n qua các s li u theo dõi trong v xuân: V i gi ng lúa thu n III. K T QU VÀ TH O LU N N46 và HT1 thì công th c 1 (100N + 1. K t qu nghiên c u v công th c bón 70P205 + 70 K2O) cho hi u qu kinh t cao phân trên các gi ng lúa thu n ph bi n nh t (N46: 20.201.000 /ha; HT1: t i khu v c M PB 21.721.000 /ha). Gi ng lúa AYT77 thì công th c 2 (120N + 80K205 + 100P205) 1.1. K t qu nghiên c u trên gi ng mang l i hi u qu kinh t cao nh t KD18 (17.319.000 /ha) (b ng 1). K t qu theo dõi cho th y công th c 2 i v i v mùa: Công th c 1 cho hi u (80N + 80K2O + 80P2O5) t năng su t qu kinh t cao nh t i v i gi ng HT1 và (62,20 t /ha) cao nh t so v i các công th c N46. Riêng gi ng AYT77, t i huy n thí nghi m. Công th c 6 bón phân cao nh t Thanh Sơn thì công th c 2 t hi u qu 12N + 120 P205 + 120 K20 nhưng l i cho kinh t cao hơn công th c 1 và 3. Thí năng su t th p nh t. Nguyên nhân là do sâu nghi m t i Phú H và huy n oan Hùng b nh phá h i n ng và cây ch ng kém thì công th c 1 t hi u qu kinh t cao hơn các công th c khác. nh t (b ng 1).
  4. B ng 1. Hi u qu kinh t c a các công th c phân bón ơn v tính: Tri u ng/ha V xuân V mùa Đ a đi m Gi ng CT T ng chi phân T ng thu Lãi T ng chi phân T ng thu Lãi 1 2,6 15,6 13,0 2,6 19,9 17,3 AYT77 2 3,2 20,5 17,3 3,2 19,8 16,6 3 2,0 18,2 16,2 2,0 19,4 17,4 Vi n KHKT 1 2,6 24,3 21,7 2,6 15,1 12,5 NLN MNPB HT1 2 3,2 19,0 15,8 3,2 15,1 11,9 (Phú H ) 3 2,0 22,8 20,8 2,0 13,0 11,0 1 2,6 22,8 20,2 2,6 16,6 14,0 N46 2 3,2 19,8 16,6 3,2 18,1 14,9 3 2,0 19,0 17,0 2,0 15,9 13,9 1 2,6 16,7 14,1 2,6 27,3 24,7 AYT77 2 3,2 20,5 17,3 3,2 25,4 22,2 3 2,0 18,6 16,6 2,0 14,0 12,0 1 2,6 23,2 20,6 2,6 16,9 14,3 Huy n Đoan HT1 2 3,2 19,0 15,8 3,2 11,6 8,4 Hùng 3 2,0 20,5 18,5 2,0 12,4 10,4 1 2,6 20,9 18,3 2,6 18,2 15,6 N46 2 3,2 20,1 16,9 3,2 18,5 15,3 3 2,0 19,8 17,8 2,0 11,5 9,5 1 2,6 16,3 13,7 2,6 15,1 12,5 AYT77 2 3,2 17,1 13,9 3,2 21,8 18,6 3 2,0 14,8 12,8 2,0 12,5 10,5 1 2,6 19,8 17,2 2,6 19,6 17,0 Huy n HT1 2 3,2 16,0 12,8 3,2 10,3 7,1 Thanh Sơn 3 2,0 19,4 17,4 2,0 12,8 10,8 1 2,6 19,4 16,8 2,6 24,0 21,4 N46 2 3,2 13,3 10,1 3,2 19,0 15,8 3 2,0 16,7 14,7 2,0 17,6 15,6 2. K t qu nghiên c u v bi n pháp k lúa cao nh t (lót 100% PC + 100% vôi b t + thu t bón phân 20% kali + 25% N: Thúc l n 1 là 25% N + K t qu nghiên c u b ng 2 cho th y: i 20% kali; Thúc l n 2 là 40%N + 30% kali; v i gi ng AYT77 s d ng CT3 cho năng su t thúc l n 3 là 10%N + 30% kali.
  5. B ng 2. Các y u t c u thành năng su t c a các công th c/gi ng S d nh h u S khóm/ S h t H t P.1000 NSTT Gi ng Công th c 2 % lép hi u/khóm m /bông ch c/bông h t (g) (t /ha) CT1 5,7 40 132,9 118,3 11% 23 50 CT2 5,5 40 139,2 112,7 19% 23 45 CT3 5,5 40 127,2 103,3 19% 23 36 N46 CT4 5,8 40 141,2 120,0 15% 23 53 LSD0,05 1,4 CV (%) 15,0 CT1 5,4 40 167,0 111,5 33% 23 35 CT2 5,2 40 154,7 120,6 22% 23 40 CT3 6,2 40 187,5 132,5 29% 23 48 AYT77 CT4 5,6 40 180,1 144,4 20% 23 45 LSD0,05 1,0 CV (%) 12,0 CT1 5,1 40 160,9 136,8 15% 23 41 CT2 5,2 40 132,6 108,1 18% 23 40 CT3 4,8 40 141,5 117,0 17% 23 34 HT1 CT4 6,4 40 115,0 103,3 10% 23 46 LSD0,05 1,3 CV (%) 16,0 V i gi ng N46 và HT1 phương th c thúc 1 là 25%N + 30% kali; thúc 2 là 50%N bón phân t t nh t là CT4: Lót 100%PC + + 20% kali và thúc 3 là 50% kali. 100% vôi b t + 100% supe lân + 25%N; 3. K t qu nghiên c u v th i i m bón B ng 3. Các y u t c u thành năng su t c a các công th c/gi ng Công Khóm Bông h u S h t h t ch c P. 1000 NSTT Gi ng 2 % Lép th c /m hi u /khóm /bông /bông (g) (t /ha) CT1 40 7,0 120,9 106,1 12% 23 55,8 CT2 40 7,6 154,1 141,6 8% 23 75,5 HT1 CT3 40 7,1 158,0 135,3 14% 23 62,8 LSD0.05 2,1 CV (%) 15,0 CT1 40 7,6 133,2 105,4 21% 23 60,1 CT2 40 6,7 137,3 117,7 14% 23 60,2 N46 CT3 40 8,8 138,2 105,1 24% 23 63,3 LSD0.05 1,9 CV (%) 14,0 CT1 40 7,5 152,3 135,1 11% 22 68,8 CT2 40 7,4 136,9 109,9 20% 22 60,2 AYT77 CT3 40 8,1 149,5 117,2 22% 22 65,5 LSD0.05 3,4 CV (%) 2,4
  6. K t qu b ng 3 cho th y: Năng su t t su t cao nh t 75,5 t /ha. Trong khi ó gi ng cao nh t CT3 (bón thúc sau c y 15 ngày) AYT77 khi bón sau c y 7 ngày s cho năng i v i các gi ng lúa dài ngày như N46, su t cao nh t. th i gian bón thúc l n 1 mu n hơn (15 ngày). Gi ng AYT77 có th i gian sinh 2. ngh trư ng ng n hơn thì bón phân s m hơn theo Các công th c có tri n v ng có th áp CT1 (sau c y 7 ngày). d ng vào s n xu t (T i m i ti u vùng sinh thái ã th nghi m). IV. K T LU N VÀ N GHN TÀI LI U THAM KH O 1. K t lu n 1 guy n Văn B , 2000. Bón phân cân 1. Gi ng KD18 cho năng su t cao (62,2 i và h p lý cho cây tr ng, Nhà xu t t /ha) m c bón 80N + 80K2O + 80P2O5. b n Nông nghi p, Hà N i. 2. Gi ng N46, HT1 cho năng su t và 2 Lê Văn Khôi và c ng s , 2001. Phương hi u qu kinh t cao m c bón 100N + 75 pháp phân tích t, nư c, phân bón, cây P205 + 70 K205 trong c v xuân và v mùa. tr ng, Nhà xu t b n Giáo d c. Gi ng AYT77 cho năng su t và hi u qu 3 Mai Văn Tr nh, 2007. R a trôi m kinh t cao t i m c bón 100N + 75P2O5 + vùng nông nghi p thâm canh huy n 70K2O v xuân. Trong v mùa v i m c Tam Dương, Vĩnh Phúc, T p chí Khoa bón 120N + 100P2O5 + 80K2O cho hi u qu h c t. kinh t cao nh t trên gi ng AYT77 t i 4 guy n Th L m, 1994. Nghiên c u nh Thanh Sơn, nhưng t i Phù Ninh và oan hư ng c a m n sinh trư ng phát Hùng hi u qu kinh t v n t cao nh t khi tri n và năng su t c a m t s gi ng lúa bón 100N + 75P2O5 + 70K2O. c n, K t qu nghiên c u khoa h c. NXB. Nông nghi p. 3. Gi ng AYT77 cho năng su t lúa cao nh t khi s d ng phương pháp bón: Lót 5 Bùi Huy áp, 1980. Canh tác lúa Vi t Nam. NXB. Nông nghi p Hà N i. 100% PC + 100% vôi b t + 100%P2O5 + 20% kali + 25% m; thúc l n 1: 25% m 6 Lê Văn Ti m, Bùi Huy Hi n và ng s , + 20% kali; thúc l n 2: 40% m + 30% 1995. “Vai trò c a Ca, Mg trên t b c kali; thúc l n 3: 10% m + 30% kali màu và t nh ”, y u t dinh dư ng h n ch năng su t và chi n lư c qu n lý m c bón 120N + 100P2O5 + 80K2O. dinh dư ng cây tr ng, Báo cáo tài 4. V i gi ng N46 và HT1 phương th c KN - 01 - 10, Vi n Th như ng Nông bón phân t t nh t là: Lót 100% PC+ 100% hóa. NXB. Nông nghi p, tr 233 - 236. vôi b t + 100% supe lân + 25% m; thúc 7 H i khoa h c t Vi t Nam và H i Hóa 1: 25% m + 30% kali; thúc 2: 50% m + h c Vi t Nam, Tuy n t p báo cáo c a 20% kali và thúc 3: 50% kali m c bón H i th o v “M i liên h gi a phân bón 100N + 75P2O5 + 70K2O. Gi ng lúa N46 và tính ch t t c a Vi t am”. Hà N i, cho năng su t cao nh t (63,3 t /ha) khi ti n tháng 7/1995, tr. 119. hành bón thúc 1 là 15 ngày sau c y. Gi ng HT1 bón thúc 1 sau c y 10 ngày cho năng gư i ph n bi n: Tr n Duy Quý
nguon tai.lieu . vn