Xem mẫu
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI
NÊNG CAO TRAÁCH NHIÏÅM XAÄ HÖÅI CUÃA DOANH NGHIÏÅP
TRONG SÛÃ DUÅNG NGUÖÌN NHÊN LÛÅC
LÏ XUÊN SINH*
Ngaây nhêån: 16/11/2018
Ngaây phaãn biïån: 22/11/2018
Ngaây duyïåt àùng: 24/12/2018
Toá m tùæ t: Nguöìn nhên lûåc laâ nguöìn lûåc quan troång, cêìn thiïët khöng thïí thiïëu cuãa bêët cûá töí chûác naâo. Trong quaá trònh sûã duång,
caác töí chûác cêìn nhêån thûác möåt caách àêìy àuã, àuáng àùæn vïì vai troâ cuãa nguöìn nhên lûåc, tûâ àoá sûã duång coá hiïåu quaã hûúáng túái muåc tiïu
phaát triïín bïìn vûäng. Baâi viïët laâm roä khaái niïåm, yá nghôa, thûåc traång traách nhiïåm xaä höåi cuãa caác doanh nghiïåp Viïåt Nam trong sûã duång
nguöìn nhên lûåc, àïì xuêët caác giaãi phaáp nêng cao traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh nghiïåp nhùçm sûã duång möåt caách hiïåu quaã nguöìn nhên
lûåc vaâo phaát triïín bïìn vûäng doanh nghiïåp noái riïng vaâ xaä höåi noái chung.
Tûâ khoá a: Traách nhiïåm xaä höåi, traách nhiïåm xaä höå i cuãa doanh nghiïåp, nguöìn nhên lûåc.
ENHANCE CORPORAT SOCIAL RESPONSIBILITY IN USING HUMAN RESOURCES
Abstract: Human resources are an important, indispensable resource of any organization. In the process of using, organizations
need to have a full understanding of the role of human resources, which is used effectively towards the goal of sustainable
development. This article addresses the social responsibility of enterprises in the use of human resources, clarifies the concept of social
responsibility in the use of human resources of enterprises, the meaning of raising social responsibility in the using human resources;
the social responsibility of Vietnamese enterprises in the use of human resources, the solutions to improving the social responsibility
of enterprises in the use of human resources in order to use human resources efficiently for the sustainable development of enterprises
in particular and society in general.
Keywords: Social responsibility, corporate social responsibility, Human resources.
1. Traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh nghiïåp trong Coân theo Ngên haâng Thïë giúái (WB) thò CSR laâ
sûã duång nguöìn nhên lûåc nhûäng cam kïët cuãa doanh nghiïåp àoáng goáp cho viïåc
Traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh nghiïåp(Corporate phaát triïín kinh tïë bïìn vûäng, thöng qua viïåc tuên thuã
Social Responsibility, viïët tùæ t laâ CSR) theo nghôa chuêín mûåc vïì baão vïå möi trûúâng, bònh àùèng vïì giúái,
röång laâ sûå quan têm vaâ phaãn ûáng cuãa doanh nghiïåp an toaân lao àöång, quyïìn lúåi lao àöång, traã lûúng cöng
vúái caác vêën àïì vûúåt ra ngoaâi viïåc thoaã maän nhûäng bùçng, àaâo taåo vaâ phaát triïín nhên viïn, phaát triïín
yïu cêìu phaáp lyá, kinh tïë, cöng nghïå. Noá bao göìm sûå cöång àöìng... theo caách coá lúåi cho caã doanh nghiïåp
mong àúåi cuãa xaä höåi vïì kinh tïë, luêåt phaáp, àaåo àûác cuäng nhû phaát triïín chung cuãa doanh nghiïåp.2
vaâ loâng tûâ thiïån àöëi vúái caác töí chûác taåi möåt thúâi àiïím Mùåc duâ, àïën nay vêîn coân nhûäng quan àiïím vaâ
nhêët àõnh. caách diïîn àaåt khaác nhau, nhûng vïì cú baãn CSR àûúåc
Theo Höåi àöìng Doanh nghiïåp thïë giúái vò sûå phaát hiïíu laâ nhûäng cam kïët trong viïåc ûáng xûã cuãa caác
triïín bïìn vûäng: “CSR laâ sûå cam kïët trong viïåc ûáng doanh nghiïåp àöëi vúái ngûúâi lao àöång hûúáng túái sûå
xûã húåp àaåo lyá vaâ àoáng goáp vaâo sûå phaát triïín kinh tïë, phaát triïín bïìn vûäng bao göìm nêng cao chêët lûúång
àöìng thúâi caãi thiïån chêët lûúång cuöåc söëng cuãa lûåc söëng àöëi vúái ngûúâi lao àöång, baão àaãm caác quyïìn vaâ
lûúång lao àöång vaâ gia àònh hoå, cuäng nhû cuãa cöång lúåi ñch húåp phaáp, chñnh àaáng cuãa ngûúâi lao àöång.
àöìng àõa phûúng vaâ cuãa toaân xaä höåi noái chung”1. CSR trong sûã duång nguöìn nhên lûåc coá nöåi haâm tûúng
àöëi röång, liïn quan àïën nhûäng cam kïët ûáng xûã cuãa
1,2
Trêìn Anh Phûúng. Traách nhiïåm xaä höåi cuãa caác doanh nghiïåp
vaâ vêån duång úã Viïåt Nam hiïån nay/Taåp chñ Triïët hoåc, söë 8 (219),
thaáng 8 - 2009 * Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân
24 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân
Söë 14 thaáng 12/2018
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI
doanh nghiïåp àöëi vúái nguöìn nhên lûåc, maâ trûúác hïët hiïån traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh nghiïåp Viïåt Nam
àûúåc thïí hiïån thöng qua nhûäng hoaåt àöång nhû tuyïín trong sûã duång nguöìn nhên lûåc sau àêy:
duång, àaâo taåo, böë trñ, àaäi ngöå, caác chïë àöå, chñnh 2.1. Traách nhiïåm xaä höåi trong tuyïín duång: Phêìn
saách lûúng, thûúãng, phuác lúåi, thùng tiïën, baão àaãm lúán caác doanh nghiïåp Viïåt Nam múái chó quan têm
möi trûúâng, àiïíu kiïån vïå sinh, an toaân lao àöång vaâ thu huát lao àöång möåt caách thuêìn tuáy, àaãm baão lao
caác quyïìn vaâ lúåi ñch khaác liïn quan àöëi vúái ngûúâi lao àöång àaáp ûáng theo yïu cêìu cuãa doanh nghiïåp, maâ
àöång. Nhûäng cam kïët naây khöng chó nùçm trong khuön chûa coá caác ûu tiïn cho caác àöëi tûúång chñnh saách xaä
khöí tuên thuã caác chuêín mûåc phaáp lyá, maâ coân bao höåi, nhûäng thên nhên, ngûúâi coá cöng vúái caách maång,
haâm nhûäng chuêín mûåc àaåo àûác, nhên vùn baão àaãm ngûúâi yïëu thïë, chûa gùæn kïët vúái caác àõnh hûúáng phaát
cho viïåc sûã duång nguöìn nhên lûåc möåt caách hiïåu quaã triïín kinh tïë, xaä höåi cuãa vuâng, àõa phûúng, caác àõnh
hûúáng phuåc vuå caác muåc tiïu phaát triïín bïìn vûäng cuãa hûúáng chuyïín dõch cú cêëu lao àöång ngaânh, nghïì
doanh nghiïåp, lúåi ñch cuãa ngûúâi lao àöång vaâ cöång gùæn vúái chñnh saách an sinh xaä höåi vaâ giaãi quyïët viïåc
àöìng, xaä höåi. Coá thïí diïîn giaãi traách nhiïåm xaä höåi cuãa laâm, thu nhêåp cho dên cû.
doanh nghiïåp trong sûã duång nguöìn nhên lûåc theo 2.2. Traách nhiïåm xaä höåi trong àaâo taåo: Trong quaá
caác khña caånh sau: trònh sûã duång, caác doanh nghiïåp, nhêët laâ doanh
- Traách nhiïåm xaä höåi trong tuyïín duång nghiïåp vûâa vaâ nhoã, coân ñt chuá troång àïën àêìu tû cho
- Traách nhiïåm xaä höåi trong àaâo taåo àaâo taåo, phaát triïín nguöìn nhên lûåc, chûa höî trúå cêìn
- Traách nhiïåm xaä höåi trong böë trñ nhên lûåc thiïët vïì taâi chñnh, thúâi gian vaâ caác àiïìu kiïån vêåt chêët,
- Traách nhiïåm xaä höåi trong baão àaãm quyïìn lúåi tinh thêìn khaác giuáp ngûúâi lao àöång cêåp nhêåt kiïën
cho ngûúâi lao àöång thûác, kyä nùng, nêng cao trònh àöå chuyïn mön, tay
- Traách nhiïåm xaä höåi trong quan hïå nhên sûå. nghïì thñch ûáng vúái cöng viïåc vaâ sûå thay àöíi cuãa möi
2. Thûåc traång traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh trûúâng kinh doanh, nhêët laâ khi coá sûå thay àöíi vïì
nghiïåp Viïåt Nam trong sûã duång nhên lûåc khoa hoåc, kyä thuêåt, cöng nghïå, thay àöíi hûúáng saãn
CSR noái chung vaâ CSR trong sûã duång nguöìn xuêët kinh doanh v.v. Mùåt khaác, cuäng chûa coá chiïën
nhên lûåc laâ khaái niïåm múái àûúåc du nhêåp vaâo Viïåt lûúåc daâi haån trong sûã duång nguöìn nhên lûåc, thiïëu sûå
Nam khoaã ng hún thêå p niïn qua. Do àoá, trïn thûåc caãnh baáo vïì nguy cú, thaách thûác àöëi vúái ngûúâi lao
tïë khöng phaãi ngûúâi laänh àaåo doanh nghiïåp naâo àöång, do àoá, khi coá sûå thay àöíi naâo àoá, hoå luön laâ
cuäng nhêån thûác àûúåc àêìy àuã nöåi haâm CSR, cuäng àöëi tûúång bõ àöång, ñt coá cú höåi thñch ûáng vúái nhûäng
nhû yá nghôa maâ noá mang laåi cho doanh nghiïåp trong yïu cêìu múái. Trong nhiïìu trûúâng húåp bõ sa thaãi haâng
saãn xuêët kinh doanh. Trïn thûåc tïë, khöng ñt doanh loaåt, gêy nïn nhûäng bêët öín àöëi vúái xaä höåi vaâ ngûúâi
nghiïåp cho rùçng: Traách nhiïåm xaä höåi laâ viïåc tuên lao àöång.
thuã thûå c hiïå n nghôa vuå, traách nhiïåm phaáp lyá liïn 2.3. Traách nhiïåm xaä höåi trong phên cöng, böë trñ
quan àïën hoaå t àöång cuãa doanh nghiïåp theo quy nhên lûåc: Viïåc böë trñ nhên lûåc, cuäng coá nhûäng bêët
àõnh, nghôa laâ doanh nghiïåp chó coá traách nhiïåm cêåp, nhêët laâ trong caác doanh nghiïåp nhaâ nûúác, viïåc
thûåc hiïån caác hoaåt àöång trong khuön khöí phaáp luêåt tiïëp nhêån, böë trñ, phên cöng cöng viïåc, àïì baåt, thùng
vaâ khöng bõ phaáp luêåt cêëm, àaä laâ hoaân thaânh traách tiïën vaâo caác võ trñ coân mang “caãm tñnh”, trong nhiïìu
nhiïåm xaä höåi, maâ chûa coá nhûäng hoaåt àöång, nhûäng trûúâng húåp coá yïëu töë tiïu cûåc dêîn àïën “traái ngaânh,
ûáng xûã mang yá nghôa nhên vùn hûúáng túái sûå phaát traái nghïì”, “khöng phuâ húåp vúái nùng lûåc thûåc tïë”,
triïín bïìn vûäng cho chñnh doanh nghiïåp, cuäng nhû caác hiïån tûúång “chaåy chûác, chaåy quyïìn”, böë trñ cöng
cöång àöìng vaâ xaä höåi. viïå c theo möëi quan hïå, “con öng, chaá u cha” vêîn
Trïn thûåc tïë, nhiïìu doanh nghiïåp chó lo saãn xuêët, coân chûa àûúåc khùæ c phuåc v.v. Bïn caånh àoá, tònh
kinh doanh, chaåy theo lúåi nhuêån, maâ ñt quan têm traång böë trñ lao àöå ng chûa qua àaâo taåo (àöëi vúái
àïën lúåi ñch cuãa ngûúâi lao àöång, cuãa cöång àöìng, cuãa nhûäng cöng viïåc àoâi hoãi phaã i àaâo taåo trûúác khi böë
caác àöëi taá c liïn quan, chûa thûåc sûå quan têm thûåc trñ) vêîn coân khaá phöí biïën.
hiïån CSR àöëi vúái àöëi taác, cöång àöìng, chûa yá thûác 2.4. Traách nhiïåm xaä höåi trong thûåc hiïån chñnh
àêìy àuã vïì phaát triïín bïìn vûäng, thêåm chñ, coân vi phaåm saách, chïë àöå àöëi vúái ngûúâi lao àöång: Bïn caånh nhûäng
phaáp luêåt, caác chuêín mûåc àaåo àûác, vùn hoáa trong doanh nghiïåp biïët quyá troång nguöìn nhên lûåc, biïët
kinh doanh. chùm lo àïën quyïìn vaâ lúåi ñch cuãa ngûúâi lao àöång tûâ
Qua thûåc tïë, coá thïí ruát ra möåt söë vêën àïì vïì thûåc àoá coá chñnh saách, chïë àöå àaäi ngöå phaát triïín nguöìn
Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân 25
Söë 14 thaáng 12/2018
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI
nhên lûåc, vêîn coân nhiïìu doanh nghiïåp chûa thûåc sûå 2005, nûúác ta àaä coá giaãi thûúãng “CSR hûúáng túái sûå
quan têm àïën quyïìn vaâ lúåi ñch cuãa ngûúâi lao àöång. phaát triïín bïìn vûäng” àûúåc töí chûác búãi Phoâng Thûúng
Trïn thûåc tïë, caác doanh nghiïåp chó múái àaáp ûáng caác maåi vaâ Cöng nghiïåp Viïåt Nam (VCCI), Böå Lao àöång
quyïìn lúåi trong khuön khöí quy àõnh phaáp luêåt, chñnh - Thûúng binh vaâ Xaä höåi, Böå Cöng thûúng cuâng caác
saách nhaâ nûúác, caác lúåi ñch gia tùng àöëi vúái ngûúâi lao hiïåp höåi Da giaây, Dïåt may töí chûác nhùçm tön vinh
àöång khöng nhiïìu, trong nhiïìu ngaânh nghïì, mûác caác doanh nghiïåp thûåc hiïån töët cöng taác CSR trong
lûúng töëi thiïíu cuãa doanh nghiïåp chó àaáp ûáng tûâ 60 böëi caãnh höåi nhêåp.
àïën 70% mûác söëng töëi thiïíu, möåt böå phêån lúán lao Cho àïën nùm 2006, àaä coá 50 doanh nghiïåp ngaânh
àöång phöí thöng coá mûác thu nhêåp dûúái mûác söëng töëi dïåt may vaâ da giaây tham dûå hoaåt àöång naây vò àaä
thiïíu. Vêîn coân nhiïìu doanh nghiïåp, nhêët laâ caác doanh nhêån thêëy tñnh thiïët thûåc cuãa noá. Khaão saát do Viïån
nghiïåp tû nhên, quy mö vûâa vaâ nhoã, chûa thêåt sûå Khoa hoåc Lao àöång vaâ Xaä höåi tiïën haânh gêìn àêy trïn
quan têm àêìu tû caãi thiïån àiïìu kiïån lao àöång, tiïìm 24 doanh nghiïåp thuöåc hai ngaânh dïåt may vaâ da
êín nhiïìu nguy cú gêy mêët an toaân, vïå sinh lao àöång giêìy àaä chó ra rùçng, nhúâ thûåc hiïån caác chûúng trònh
vaâ xaãy ra tai naån lao àöång vaâ bïånh nghïì nghiïåp, CSR, doanh thu cuãa caác doanh nghiïåp naây àaä tùng
nghiïm troång hún laâ vi phaåm luêåt möi trûúâng, luêåt 25%, nùng suêët lao àöång cuäng tùng tûâ 34,2 lïn 35,8
khai thaác taâi nguyïn, khoaáng saãn..gêy ö nhiïîm vaâ triïåu àöìng/lao àöång/nùm, tyã lïå haâng xuêët khêíu tùng
caån kiïåt taâi nguyïn quöëc gia, aãnh hûúãng àïën sûå phaát tûâ 94% lïn 97%. Ngoaâi hiïåu quaã kinh tïë, caác doanh
triïín bïìn vûäng trong tûúng lai. nghiïåp coân coá lúåi tûâ viïåc taåo dûång hònh aãnh vúái khaách
2.5. Traách nhiïåm xaä höåi trong quan hïå nhên sûå: haâng, sûå gùæn boá vaâ haâi loâng cuãa ngûúâi lao àöång, thu
Thûåc chêët laâ thïí hiïån thaái àöå, caách ûáng xûã cuãa doanh huát lao àöång coá chuyïn mön cao,3...
nghiïåp hay ngûúâi quaãn lyá vúái ngûúâi lao àöång. Hiïån Nùm 2008, töíng kïët coá 100 doanh nhên Viïåt Nam
nay, taác phong quaãn lyá àaä coá nhûäng chuyïín biïën roä tiïu biïíu àûúåc trao tùång Cuáp Thaánh Gioáng àûúåc
rïåt; caác doanh nghiïåp àaä coi troång phaát huy dên chuã vinh danh laâ doanh nhên tiïu biïíu, coá gùæn vúái caác
nöåi böå; nhiïìu doanh nghiïåp àaä chuá troång xêy dûång hoaåt àöång tûâ thiïån, hoaåt àöång xaä höåi.
nöåi quy, quy chïë, kyã luêåt lao àöång, xêy dûång quy tùæc Toá m laåi: úã Viïåt Nam, CSR coân tûúng àöëi múái
ûáng xûã vaâ vùn hoáa doanh nghiïåp; Ngûúâi quaãn lyá àaä múái meã vaâ viïåc thûåc hiïån coân nhiïìu haån chïë.Theo
coá thaái àöå ûáng xûã phuâ húåp, tön troång ngûúâi lao àöång. Ngên haâng Thïë giúái taåi Viïåt Nam, raâo caãn vaâ thaách
Nhûäng hiïån tûúång vi phaåm quy tùæc ûáng xûã trong thûác lúán nhêët laâ: 1) Nhêån thûác vïì khaái niïåm CSR
giao tiïëp cuãa ngûúâi quaãn lyá àöëi vúái ngûúâi lao àöång coân haån chïë; 2) Nùng suêët bõ aãnh hûúãng khi phaãi
àaä giaãm àaáng kïí, rêët ñt xaãy ra caác vuå viïåc gêy phaãn thûåc hiïån àöìng thúâi nhiïìu böå quy tùæc ûáng xûã COC
ûáng tûâ xaä höåi. (Code of Conduct); 3) Thiïëu nguöìn taâi chñnh vaâ kyä
Hiïån nay, caác hoaå t àöå ng gùæ n liïìn traách nhiïå m thuêåt àïí thûåc hiïån caác chuêín mûåc traách nhiïåm xaä
xaä höåi cuãa doanh nghiïåp chûa mang tñnh phöí biïën höåi cuãa doanh nghiïåp (àùåc biïåt laâ àöëi vúái caác doanh
vaâ múái chó manh nha thûåc hiïån taåi taåi möåt söë doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa); 4) Sûå nhêìm lêîn do khaác biïåt
nghiïåp coá vöën àêìu tûâ nûúá c ngoaâi. Chùèng haån nhû giûäa qui àõnh cuãa traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh
“Chûúng trònh töi yïu Viïåt Nam” cuãa cöng ty nghiïåp vaâ Böå luêåt Lao àöång; 5) Nhûäng quy àõnh trong
Honda - Vietnam; “Chûúng trònh giaá o duåc vïå sinh nûúác aãnh hûúãng túái viïåc thûåc hiïån caác böå quy tùæc
caá nhên” cho caác treã em cuãa cöng ty Unilever; ûáng xûã. Cuå thïí, tûâng thaách thûác àûúåc diïîn giaãi qua
“Chûúng trònh àaâ o taåo tin hoåc Topic 64” cuãa 3 lyá do sau4:
Microsoft, Qualcomm vaâ HP; “Chûúng trònh höî trúå Möåt laâ, sûå hiïíu biïët cuãa doanh nghiïåp vïì traách
dõ têåt tim bêím sinh” vaâ “Chûúng trònh uãng höå naå n nhiïåm xaä höåi chûa àêìy àuã. Nhiïìu doanh nghiïåp cho
nhên vuå sêåp cêìu Cêìn Thú” cuãa Vinacapitat, rùçng traách nhiïåm xaä höåi chuã yïëu laâ caác hoaåt àöång tûâ
Samsung; “Chûúng trònh khöi phuåc thõ lûå c cho treã thiïån, maâ chûa hiïíu rùçng viïåc thûåc hiïån traách nhiïåm
em ngheâo” cuãa Western Union; v.v. xaä höåi cuãa danh nghiïåp laâ phaãi thïí hiïån trûåc tiïëp
Caác doanh nghiïåp Viïåt Nam, chuã yïëu laâ caác têåp
àoaân, töíng cöng ty, caác doanh nghiïåp lúán haâng nùm 3, 4
Nguyïîn Àònh Cung vaâ Lûu Minh Àûác . Traách nhiïåm xaä höåi
coá töí chûác hoaåt àöång xaä höåi, tûâ thiïån, àûúåc xaä höåi cuãa doanh nghiïåp - CSR: möåt söë vêë n àïì lyá luêån vaâ yïu cêì u
biïët àïën nhû caác têåp àoaân Mai Linh, Tên Taåo, Duy àöíi múái quaãn lyá nhaâ nûúác àöëi vúái CSR úã Viïåt Nam/ Vnep. Vn,
Lúåi, ACB, Sacombank, Kinh Àö, Viettel... Tûâ nùm thaáng 1-2009.
26 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân
Söë 14 thaáng 12/2018
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI
trong toaân böå caác hoaåt àöång saãn xuêët, kinh doanh Hai laâ, xêy dûång vaâ hoaân thiïån hïå thöëng phaáp
cuãa caác doanh nghiïåp, trong àoá, coá caã traách nhiïåm luêåt caác böå quy tùæc ûáng xûã liïn quan àïën CSR cuãa
àöëi vúái ngûúâi lao àöång, khaách haâng, caác àöëi tûúång doanh nghiïåp. Tham khaão vaâ vêån duång caác kinh
liïn quan vaâ chõu taác àöång búãi caác hoaåt àöång saãn nghiïåm cuãa caác nûúác trong xêy dûång quy tùæc ûáng
xuêët kinh doanh. xûã, hïå thöëng vùn baãn, chñnh saách vïì traách nhiïåm xaä
- Hai laâ, Thiïëu huåt nguöìn taâi chñnh, vêåt chêët vaâ kyä höåi cuãa doanh nghiïåp vaâo caác doanh nghiïåp Viïåt
thuêåt àïí thûåc hiïån caác chuêín mûåc traách nhiïåm xaä Nam gùæn liïìn vúái hoaåt àöång xuác tiïën thõ trûúâng cho
höåi cuãa doanh nghiïåp, àùåc biïåt laâ caác doanh nghiïåp tûâng ngaânh nghïì nhêët àõnh, coá tñnh àïën àùåc thuâ cuãa
nhoã vaâ vûâa. caác lônh vûåc, ngaânh nghïì kinh doanh, nhêët laâ nhûäng
- Ba laâ, tñnh phaáp lyá cuãa viïåc àaánh giaá thûåc hiïån quy àõnh coá tñnh bùæt buöåc cuãa tûâng thõ trûúâng, quöëc
traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh nghiïåp Viïåt Nam coân gia, vuâng laänh thöí.
bêët cêåp vaâ haån chïë. Mùåc duâ, hiïån nay àaä coá caác böå Ba laâ, xêy dûång vaâ ban haânh chñnh saách khuyïën
quy tùæ c ûáng xûã COC vaâ caác tiïu chuêín chïë àõnh khñch, höî trúå caác doanh nghiïåp thûåc hiïån CSR. Àùåc
khaác, nhû SA8000, WRAP, ISO 14000, GRI..., song biïåt, cêìn quan têm höî trúå caác doanh nghiïåp kinh
caác tiïu chuêín naây laåi khöng phaãi laâ thoaã thuêån giûäa doanh haâng nöng saãn, thûåc phêím trong viïåc thûåc
caác chñnh phuã hay quy àõnh cuãa caác cöng ûúác quöëc hiïån caác tiïu chuêín vïì baão vïå möi trûúâng, saãn xuêët
tïë , maâ thûúâng vêîn chó laâ raâng buöåc giûäa caác nhaâ theo cöng nghïå saåch.
xuêët nhêåp khêíu hoùåc do chñnh caác doanh nghiïåp tûå
Böën laâ, coá chïë taâi vaâ caác biïån phaáp àuã maånh àïí
àùåt ra, vò thïë coân thiïëu tñnh phaáp àõnh quöëc gia vaâ
xûã lyá vi phaåm cuãa caác doanh nghiïåp trong viïåc thûåc
caâng thiïëu tñnh phaáp àõnh thöng lïå quöëc tïë.
hiïån CSR, nhêët laâ àöëi vúái caác doanh nghiïåp saãn
3. Caác giaãi phaáp nêng cao traách nhiïåm xaä höåi
xuêët caác mùåt haâng nöng saãn, thûåc phêím khöng baão
cuãa doanh nghiïåp Viïåt Nam trong sûã duång nguöìn
àaãm chêë t lûúång, gêy aãnh hûúãng àïë n sûác khoã e vaâ
nhên lûåc
tñnh maång cuãa ngûúâi tiïu duâng vaâ gêy ö nhiïîm möi
Trong böëi caãnh höåi nhêåp quöëc tïë , trûúác àoâi hoãi
trûúâng. Àöìng thúâi, cêìn tùng cûúâng caác hònh thûác
ngaây caâng cao vaâ khùæt khe cuãa xaä höåi, thûåc hiïån
khuyïën khñch, àöång viïn, khen thûúã ng àöëi vúái caác
traách nhiïåm xaä höåi noái chung vaâ traách nhiïåm xaä höåi
doanh nghiïåp tûå giaá c vaâ thûåc hiïå n töë t traách nhiïåm
trong sûã duång nguöìn nhên lûåc noái riïng cuãa caác doanh
xaä höåi, nhû giaãi thûúãng traách nhiïåm xaä höåi, thûúng
nghiïåp Viïåt Nam ngaây caâng trúã nïn cêëp thiïët. Àïí
hiïåu “xanh”, cêëp chûáng chó cho caác doanh nghiïåp
nêng cao traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh nghiïåp trong
baão àaãm caác yïu cêìu liïn quan àïën caác tiïu chuêín
sûã duång nguöìn nhên lûåc, theo taác giaã cêìn thûåc hiïån
traách nhiïå m xaä höåi trong caác böå quy tùæc ûáng xûã
möåt söë giaãi phaáp sau:
àûúåc aáp duång.
+ Vïì phña Nhaâ nûúác
Möåt laâ, nêng cao nhêån thûác cuãa doanh nghiïåp + Vïì phña doanh nghiïåp
vïì traách nhiïåm xaä höåi noái chung vaâ sûã duång nguöìn Möåt laâ, thay àöíi nhêån thûác vïì viïåc thûåc hiïån CSR
nhên lûåc noái riïng. Tùng cûúâng cöng taác tuyïn cuãa doanh nghiïåp, àùåc biïåt laâ àöëi vúái àöåi nguä caác
truyïìn, giaáo duåc nêng cao nhêå n thûác vïì àaåo àûác nhaâ quaãn trõ cêëp cao trong doanh nghiïåp. Cêìn nhêån
kinh doanh vaâ vùn hoáa doanh nghiïåp. Töí chûác caác thûác àêìy àuã vïì yá nghôa, vai troâ, sûå cêìn thiïët phaãi
lúáp têå p huêën, böìi dûúäng nêng cao kiïën thûác vïì àaåo thûåc hiïån vaâ nêng cao CSR trong sûã duång nguöìn
àûác kinh doanh cho caác doanh nhên, caác nhaâ quaãn nhên lûåc. Hiïíu roä nöåi haâm cuãa CSR cuãa doanh nghiïåp
lyá, hoaå ch àõnh chñnh saách..., chuá troång laâm roä nöåi trong sûã duång nguöìn nhên lûåc, tûâ àoá, hònh thaânh
haâm cuãa traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh nghiïåp dûúái caác biïån phaáp thûåc hiïån caác CSR möåt caách baâi baãn,
goác àöå phaáp lyá, kinh tïë gùæn liïìn vúái traách nhiïåm hïå thöëng phuâ húåp vúái àiïìu kiïån, hoaân caãnh cuãa tûâng
àaåo àûác, nhên vùn, phaát triïí n bïì n vûäng cuãa cöång doanh nghiïåp.
àöìng, ngûúâi lao àöång vaâ xaä höåi. Thûåc hiïån caác Trong quaãn lyá vaâ sûã duång nguöìn nhên lûåc, cêìn
chûúng trònh truyïìn thöng, quaãng caáo phi lúåi nhuêån nhêån thûác vaâ phên biïåt roä traách nhiïåm phaáp lyá vaâ
cho caác muåc àñch nhên àaåo, tûâ thiïån. Cêìn thöng tin traách nhiïåm nhên vùn trong caác hoaåt àöång tuyïín duång,
cêåp nhêåt vïì caác böå quy tùæc ûáng xûã, caác tiïu chuêín àaâo taå o, böë trñ, àaäi ngöå lao àöång, cuäng nhû traách
traách nhiïå m xaä höåi liïn quan phaãi àûúå c phöí biïën nhiïåm, thaái àöå cuãa ngûúâi laänh àaåo, quaãn lyá trong
àêìy àuã vaâ roä raâng àïën caác doanh nghiïåp. giao tiïëp nhên sûå.
Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân 27
Söë 14 thaáng 12/2018
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI
Hai laâ, Coá chiïën lûúåc daâi haån trong viïåc xêy dûång quan têm thu nhêåp, caãi thiïån vaâ nêng cao àúâi söëng
vaâ thûåc hiïån caác tiïu chuêín CSR. Cêì n tuên thuã cuãa ngûúâi lao àöång baão àaãm baão sûå haâi hoâa vïì lúåi
phaáp luêåt lao àöång, caác thöng lïå quöëc tïë vïì quaãn lyá ñch cuãa doanh nghiïåp vaâ ngûúâi lao àöång. Xêy dûång
lao àöång, aáp duång vaâ thûåc hiïån caác chuêín mûåc tiïn quan hïå lao àöå ng haâi hoâa, öín àõnh vaâ tiïën böå, ...
tiïën. Caá c doanh nghiïåp cêìn xêy dûång möåt löå trònh Baãy laâ, xêy dûång quy tùæc ûáng xûã vaâ vùn hoáa trong
phuâ húåp trong viïåc tûâng bûúác thûåc hiïån nhûäng nöåi quaãn lyá. Quan têm xêy dûång böå quy tùæc ûáng xûã vùn
dung CSR khöng chó phuâ húåp vúái caác chuêín mûåc hoáa trong doanh nghiïåp, baão àaãm moåi giao tiïëp, ûáng
chung, maâ coân àûúåc caác chuã thïí coá liïn quan chêëp xûã phuâ húåp coá vùn hoáa. Thûåc hiïån töët quy chïë dên
nhêån, goáp phêìn tñch cûåc vaâo sûå phaát triïín cuãa nïìn chuã cú súã.
kinh tïë Viïåt Nam àang trong quaá trònh höåi nhêåp Kïët luêån
ngaây caâng sêu vaâ röång hún vaâo kinh tïë khu vûåc vaâ CSR cuãa doanh nghiïåp noái chung vaâ CSR cuãa
toaân cêìu. doanh nghiïå p trong sûã duång nguöìn nhên lûåc noái
Ba laâ, thûåc hiïån tuyïín duång gùæn vúái thûåc hiïån riïng laâ vêën àïì múái meã àöë i vúái caác doanh nghiïåp
traách nhiïåm xaä höåi. Cêìn coá chñnh saách tuyïín duång Viïåt Nam, nhêët laâ caác doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa. ÚÃ
cöng bùçng, cöng khai, chñnh xaác trïn cú súã tiïu chuêín Viïå t Nam, nhêån thûác vaâ triïín khai thûåc hiïån caác
võ trñ, chûác danh cöng viïåc coá hûúáng túái ûu tiïn cho CSR vêîn coân nhiïìu haån chïë, bêët cêåp, dêîn àïën traách
caác àöëi tûúång chñnh saách xaä höåi. Coá biïån phaáp ngùn nhiïåm xaä höåi ñt àûúåc quan têm. Cho àïën nay, phêìn
ngûâa tiïu cûåc trong tuyïín duång baão àaãm cöng khai, lúán doanh nghiïå p chûa hiïíu vaâ nhêå n thûác àêì y àuã
minh baåch. vïì nöåi haâm cuãa CSR, do àoá chûa coá chiïën lûúåc vaâ
Böën laâ, quan têm àïën àaâo taåo nêng cao chêët kïë hoaå ch thûåc hiïån. Àiïì u àoá, laâm giaã m tñnh tñch
lûúång nguöìn nhên lûåc. Coá kïë hoaåch àaâo taåo. Daânh cûåc vaâ hiïå u quaã trong caác hoaåt àöång kinh doanh,
riïng möåt tyã lïå kinh phñ àêìu tû cho cöng taác àaâo taåo. caãn trúã caác doanh nghiïåp thêm nhêåp vaâ tiïëp cêån thõ
Têå p trung àaâo taå o àõnh hûúáng, àaâo taåo laåi, àaâo taåo trûúâng thïë giúá i. Àïí nêng cao nùng lûåc caånh tranh,
nêng cao, taåo àiïìu kiïån vïì thúâi gian, vêåt chêët àïí thñch ûáng vúái caác àiïì u kiïå n kinh doanh hiïån àaåi,
khuyïën khñch ngûúâi lao àöång hoåc têåp, nêng cao trònh nhûäng raâng buöåc, yïu cêìu khùæt khe cuãa thõ trûúâng
àöå chuyïn mön tay nghïì. Khuyïën khñch tûå hoåc, tûå quöëc tïë, àoâi hoãi caác doanh nghiïåp phaãi nghiïn cûáu,
àaâo taåo vúái viïåc höî trúå tûâ phña doanh nghiïåp. tòm hiïí u thêëu àaáo caác tiïu chuêí n, àiïì u kiïån “cuöåc
Nùm laâ, thûåc hiïå n phên cöng böë trñ húåp lyá khoa chúi”, trong àoá coá caác quy tùæc ûáng xûã kinh doanh,
hoåc. Tiïën haânh phên tñch, thiïët kïë cöng viïåc, hoaân caác tiïu chuêín vïì CSR thuöåc vïì doanh nghiïåp. Baâi
thiïån caác tiïu chuêín chûác danh, cöng viïåc, trïn cú viïët àïì cêåp vêën àïì traách nhiïåm xaä höåi cuãa doanh
súã kiïím tra, àaánh giaá nùng lûåc caá nhên, phên cöng nghiïåp, trong àoá coá traách nhiïå m xaä höå i trong sûã
böë trñ lao àöång húåp lyá, baão àaãm àuáng ngûúâi - àuáng duång nguöìn nhên lûåc, vúái gúåi yá àïí doanh nghiïåp coá
viïåc vaâ phaát triïín nghïì nghiïåp caá nhên, àöång viïn, caái nhòn khaá i quaát vïì vêën àïì, tûâ àoá, nghiïn cûáu,
khuyïën khñch ngûúâ i lao àöång hoå c têåp, nghiïn cûáu tòm hiïíu vaâ lûåa choån êën àõnh cho mònh nhûäng biïån
hoaân thiïån vaâ phaát triïín nùng lûåc baãn thên. Thûúâng phaáp thiïët thûåc trong thûåc hiïån caác traách nhiïåm xaä
xuyïn xem xeát àaánh giaá taác àöång cuãa möi trûúâng, höåi cuãa doanh nghiïåp.
àiïìu kiïån laâm viïåc, coá kïë hoaåch caãi thiïån àiïìu kiïån
lao àöång, tuên thuã moåi quy àõnh, nguyïn tùæc vïì an Taâi liïåu tham khaão
toaân, vïå sinh lao àöång, baão höå lao àöång. Coá kïë 1. Nguyïîn Maånh Quên (2007), Àaåo àûác kinh doanh vaâ vùn hoáa
hoaåch àêì u tû cú súã vêåt chêët , trang thiïët bõ, hiïån doanh nghiïåp, NXB Àaåi hoåc Kinh tïë quöëc dên.
àaåi hoáa maáy moác, coá kïë hoaåch duy tu, baão dûúäng, 2. Trêìn Anh Phûúng, Traách nhiïåm xaä höåi cuãa caá c doanh nghiïåp
sûãa chûäa kõp thúâi. vaâ vêån duång úã Viïåt Nam hiïån nay/Taåp chñ Triïët hoåc, söë 8 (219),
thaá ng 8-2009.
Saáu laâ, baão àaãm caác chïë àöå quyïìn vaâ lúåi ñch cho
3. Nguyïîn Àònh Cung vaâ Lûu Minh Àûác, Traách nhiïåm xaä höåi
ngûúâi lao àöång. Phöëi húåp cuâng cöng àoaân àaâm phaán,
cuãa doanh nghiïåp - CSR: möåt söë vêën àïì lyá luêån vaâ yïu cêìu àöíi
thûúng lûúång, kyá kïët thoãa ûúác lao àöång têåp thïí, laâm múá i quaãn lyá nhaâ nûúác àöëi vúái CSR úã Viïåt Nam/Vnep.vn,
cú súã àïí doanh nghiïåp vaâ ngûúâi lao àöång cam kïët thaá ng 1-2009.
thûåc hiïån, traách nhiïå m, nghôa vuå, baão àaãm thûåc 4. Lûúng Àònh Haãi, Traách nhiïåm àaâo taåo nguöìn nhên lûåc trong
hiïån töët caác chïë àöå, quyïìn lúåi húåp phaáp chñnh àaáng àiïìu kiïån kinh tïë thõ trûúâng úã Viïåt Nam hiïån nay, Taåp chñ
cho ngûúâi lao àöng, tùng cûúâ ng phuá c lúåi, dõch vuå, Triïët hoåc, söë 6 (217), thaáng 6-2009.
28 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân
Söë 14 thaáng 12/2018
nguon tai.lieu . vn