Một số yếu tố tác động của tệ nạn xã hội đến trẻ đường phố - Nguyễn Văn Đoàn

84 Trao ®æi nghiÖp vô X· héi häc sè 1 (73), 2001 Mét sè yÕu tè t¸c ®éng cña tÖ n¹n x· héi ®Õn trÎ ®−êng phè NguyÔn V¨n §oµn 1. TrÎ ®−êng phè víi tÖ n¹n x· héi MÊy n¨m gÇn ®©y trÎ ®−êng phè ë n−íc ta t¨ng lªn nhanh chãng, n¨m 1996 cã 14596 em, n¨m 1997 cã 16263 em, n¨m 1998 cã 19024 em vµ n¨m 2000 cã kho¶ng 23000 em. T¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh, n¨m 1999 cã 6200 trÎ ®−êng phè, t¨ng 3600 em trong vßng 6 n¨m ( 2611 em vµo n¨m 1993). T¹i Hµ Néi, n¨m 1996 cã 1054 em, n¨m 1997 cã 2772 em, n¨m 1999 cã 4558 em (t¨ng 4 lÇn so víi 1996) 1. TrÎ ®−êng phè bÞ ¶nh h−ëng cña tÖ n¹n x· héi chñ yÕu lµ tÖ trém c¾p, cê b¹c, ma tóy vµ l¹m dông t×nh dôc. TrÎ ®−êng phè víi tÖ n¹n x· héi thÓ hiÖn trªn hai ph−¬ng diÖn: mét mÆt c¸c em bÞ x©m h¹i bëi tÖ n¹n x· héi, mÆt kh¸c c¸c em g©y ra tÖ n¹n x· héi. VÊn ®Ò nµy ®−îc ph¶n ¸nh th«ng qua kÕt qu¶ kh¶o s¸t x· héi häc t¹i Hµ Néi vµ mét sè tØnh cã nhiÒu trÎ em kiÕm sèng ë Hµ Néi nh−: Thanh Hãa, Hµ Nam, Hµ T©y vµ H−ng Yªn. Qua tr−ng cÇu ý kiÕn cña 938 trÎ ®−êng phè t¹i c¸c quËn néi thµnh vµ hai huyÖn (Thanh Tr×, Gia L©m) - Hµ Néi, cho thÊy mét bé phËn trÎ ®−êng phè bÞ ¶nh h−ëng cña tÖ n¹n x· héi2. Tr−íc hÕt, trÎ ®−êng phè víi tÖ n¹n trém c¾p. Sè trÎ ®−êng phè tù nhËn bÞ trém c¾p chiÕm 17,1%; tù nhËn trém c¾p cña ng−êi kh¸c 7,9%. TrÎ ®−êng phè bÞ trém c¾p vµ trém c¾p hÇu hÕt lµ c¸c em nam, tr×nh ®é häc vÊn chñ yÕu ë bËc tiÓu häc hoÆc kh«ng biÕt ch÷. §èi t−îng trém c¾p cña c¸c em lµ ng−êi nghiÖn ma tóy, l−êi lao ®éng, b¹n bÌ cïng c¶nh, v.v... Thø hai, trÎ ®−êng phè víi tÖ n¹n cê b¹c. TrÎ ch¬i b¹c d−íi nhiÒu h×nh thøc nh−: tiÕn lªn, t¸ l¶, ba c©y, sè ®Ò, ®Çu ®Ýt ... h×nh thøc trÎ tham gia nhiÒu h¬n lµ ch¬i tiÕn lªn 25,2% vµ t¸ l¶ 23,2%. C¸c em ch¬i b¹c chñ yÕu trªn vØa hÌ vµ nhµ trä. §èi t−îng tham gia hÇu hÕt lµ b¹n cïng c¶nh, sè tiÒn ch¬i b¹c mçi v¸n tõ 200® ®Õn 500®. 1 Bé Lao ®éng Th−¬ng binh vµ X· héi - UNICEF (12/2000): Kû yÕu héi th¶o nghiªn cøu gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng trÎ em lang thang t¹i 3 thµnh phè: Hµ Néi, §µ N½ng vµ Thµnh phè.Hå ChÝ Minh. Tr.18. 2 ñy ban b¶o vÖ vµ ch¨m sãc trÎ em Hµ Néi (2000): B¸o c¸o kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi "Nh÷ng diÔn biÕn míi vÒ t×nh h×nh trÎ em lang thang trªn ®Þa bµn Hµ Néi". Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn NguyÔn V¨n §oµn 85 Thø ba, trÎ ®−êng phè víi sö dông ma tóy. C¸c em sö dông ma tóy d−íi nhiÒu h×nh thøc nh− hót, hÝt, chÝch, víi nhiÒu lo¹i ma tóy nh− thuèc phiÖn, hª-r«-in, moãc-phin v.v... Sè trÎ tù nhËn ®· hót thuèc phiÖn 1,3%, hÝt hª-r«-in 3,7% vµ chÝch ma tóy 1,6%. Thø t−, trÎ ®−êng phè víi t×nh tr¹ng l¹m dông t×nh dôc. Sè trÎ ®−êng phè tr¶ lêi biÕt b¹n g¸i cïng c¶nh tù ®i b¸n d©m chiÕm 4,5%, bÞ c−ìng Ðp b¸n d©m 4%, b¹n trai quan hÖ víi g¸i m¹i d©m lµ 3,8% vµ quan hÖ ®ång tÝnh lµ 2,2%. N¨m 1999 Së c«ng an Hµ Néi ph¸t hiÖn 39 tr−êng hîp trÎ ®−êng phè lµ n÷ lµm m¹i d©m, ®Õn th¸ng 10/2000 t¨ng lªn 55 tr−êng hîp. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh: mét bé phËn trÎ ®−êng phè bÞ ¶nh h−ëng cña tÖ n¹n x· héi. Nh÷ng ¶nh h−ëng ®ã t¸c ®éng xÊu ®Õn ph¸t triÓn thÓ chÊt, sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch, vi ph¹m c¸c quyÒn c¬ b¶n cña trÎ em, thËm chÝ ®e do¹ tíi tÝnh m¹ng cña c¸c em, lµm mÊt trËt tù an toµn x· héi, lµm gia t¨ng ®Çu vµo cña téi ph¹m. 2. Mét sè yÕu tè t¸c ®éng ®Õn trÎ ®−êng phè bÞ ¶nh h−ëng cña tÖ n¹n x· héi trÎ ®−êng phè vµ tÖ n¹n x· héi lµ hai hiÖn t−îng x· héi, lµ hµnh vi sai lÖch x· héi cña c¸ nh©n, cña nhãm. trÎ ®−êng phè vµ tÖ n¹n x· héi diÔn ra ë m«i tr−êng ®« thÞ, ®−îc gia t¨ng d−íi t¸c ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr−êng. Hai hiÖn t−îng ®ã lµ hµnh vi sai lÖch x· héi hµm chøa nhiÒu yÕu tè tiªu cùc, nã thÓ hiÖn râ trong ®iÒu kiÖn x· héi ®ang ph¸t triÓn vµ cã tÝnh "t−¬ng t¸c", "l©y nhiÔm" lÉn nhau. trÎ ®−êng phè bÞ ¶nh h−ëng cña tÖ n¹n x· héi víi c¸c møc ®é kh¸c nhau vµ cã xu h−íng ngµy mét gia t¨ng. VËy nh÷ng yÕu tè nµo t¸c ®éng ®Õn trÎ ®−êng phè bÞ ¶nh h−ëng cña tÖ n¹n x· héi? Chóng ta cã thÓ xem xÐt víi mét sè yÕu tè chÝnh sau ®©y. 2.1. §iÒu kiÖn, m«i tr−êng sèng cña trÎ ®−êng phè gÆp nhiÒu khã kh¨n. ë løa tuæi c¸c em ®ang ph¸t triÓn vÒ thÓ chÊt vµ h×nh thµnh nh©n c¸ch, lÏ ra trÎ ®−êng phè ®−îc h−ëng cuéc sèng nh− trÎ em b×nh th−êng kh¸c, ®−îc g¾n bã víi gia ®×nh, víi b¹n bÌ vµ céng ®ång. Ph¶i xa gia ®×nh, xa quª h−¬ng, trÎ ®−êng phè kiÕm sèng trong m«i tr−êng kh«ng Ýt nh÷ng rñi ro, c¸c em l¹i thiÕu sù ®ïm bäc, chë che vµ uèn n¾n kÞp thêi nh÷ng sai lÖch cña gia ®×nh, cña nhµ tr−êng, do ®ã c¸c em dÔ bÞ t¸c ®éng cña tÖ n¹n x· héi. §iÒu kiÖn sinh ho¹t cña trÎ ®−êng phè gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. VÒ n¬i ë, mét tû lÖ ®¸ng kÓ, kho¶ng 33,5% trÎ ë nhµ trä, gi¸ nhµ trä hÇu hÕt tõ 1000 ® ®Õn 2000 ®/ngµy (sè trÎ trä víi gi¸ 2000 ®/ngµy chiÕm 89,4%, gi¸ 1000 ®/ngµy chiÕm 6,7%, gi¸ 6000 ®/ngµy chØ cã 0,2%). Mét sè em ph¶i ngñ vØa hÌ, bÕn xe, nhµ ga, thËm chÝ buéc l−ng vµo thanh s¾t ë gÇm cÇu ®Ó ngñ. N¬i ë lµ vËy, cßn ¨n uèng? Trung b×nh trÎ ®−êng phè ¨n s¸ng kho¶ng 500 ®, cã khi kh«ng ¨n; b÷a tr−a vµ tèi, mçi b÷a kho¶ng 1500 ® ®Õn 2000 ®. §iÒu kiÖn ¨n ë thiÕu thèn, cïng víi cuéc sèng bÊp bªnh, th× sù x©m h¹i cña tÖ n¹n x· héi ®èi víi c¸c em lµ ®iÒu dÔ hiÓu. MÊy n¨m gÇn ®©y, qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa ë n−íc ta diÔn ra m¹nh mÏ, "Xung ®éng cña c«ng cuéc §æi míi, chÝnh s¸ch më cöa ... ®· cã sù t¸c ®éng trùc tiÕp, tr−íc hÕt Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn 86 Mét sè yÕu tè t¸c ®éng cña tÖ n¹n x· héi ®Õn trÎ ®−êng phè ®Õn mäi mÆt cña ®êi sèng ®« thÞ, ®ang diÔn ra nh÷ng biÕn ®æi quan träng trong c¬ cÊu x· héi, c¬ cÊu nghÒ nghiÖp ... §Æc biÖt lµ sù xuÊt hiÖn cña c¸c nhãm x· héi ngoµi lÒ (marginal groups) nh− nh÷ng ng−êi sèng lang thang trªn vØa hÌ, trÎ må c«i, c¸c phÇn tö téi ph¹m, trém c¾p, lõa ®¶o, nghiÖn hót, v.v..."3. Trong bèi c¶nh ®ã, trªn ®Þa bµn Hµ Néi, t×nh tr¹ng trÎ ®−êng phè vµ tÖ n¹n x· héi còng t¨ng lªn nhanh chãng. TÖ n¹n trém c¾p, lõa g¹t, ma tóy v.v... diÔn ra d−íi nhiÒu h×nh thøc ®· t¸c ®éng kh«ng nhá tíi trÎ ®−êng phè. Em H... (15 tuæi, líp 6/12, quª ë Ch©u Giang, H−ng Yªn, ®¸nh giÇy t¹i huyÖn Thanh Tr×), cho biÕt: Bän em ®i ®©u ch¶ thÊy hä ch¬i ¨n tiÒn, nhiÒu kiÓu l¾m, mÊy «ng xÝch l«, kh«ng cã kh¸ch ngåi ch¬i t¸ l¶ hay ®Çu ®Ýt lµ chuyÖn vÆt. Cßn nghe nãi h¸t Karaoke mái c¶ tay n÷a, h«m nµo kiÕm ®−îc nhiÒu tiÒn ®i thö xem cho biÕt. M«i tr−êng ®« thÞ phøc t¹p, cßn biÓu hiÖn ë khÝa c¹nh: kÎ xÊu lîi dông trÎ ®−êng phè ®Ó cã ®−îc nguån thu tõ nh÷ng viÖc lµm bÊt chÝnh b»ng c¸ch l«i kÐo c¸c em vµo con ®−êng trém c¾p, m¹i d©m, ma tóy v.v... Cã ng−êi cßn vÒ tËn quª ®Ó tuyÓn mé trÎ em ra Hµ Néi, sö dông c¸c em b¸n s¸ch b¸o, ®¸nh giÇy, b¸n hµng ®Ó kiÕm lêi. ThËm chÝ, mét sè ng−êi tr−íc ®©y lµ trÎ ®−êng phè, nay vÒ quª víi danh nghÜa nh− "cai" rñ rª, tuyÓn mé c¸c em ra Hµ Néi. ¤ng H ... (c¸n bé x· Qu¶ng H¶i, Qu¶ng X−¬ng, Thanh Hãa) cho biÕt: T«i thÊy, kh«ng ph¶i chØ c¸c em theo nhau ra Hµ Néi, hay theo ng−êi lín ra Hµ Néi, mµ cßn cã ng−êi ë Hµ Néi vÒ l«i kÐo, rñ rª c¸c em ®i nh− ®Ó b¸n b¸o, b¸n hµng, röa xe ... Råi thËm chÝ, nã ®· ®i lang thang ë Hµ Néi kiÕm sèng, giê nã ®· lín, lµm ¨n ®−îc l¹i vÒ quª kÐo c¸c em ®i b¸n b¸o, ®Ó kiÕm lêi mµ t«i nghe nãi kh«ng chØ cã b¸n b¸o kh«ng ®©u mµ cßn b¸n c¶ s¸ch, tranh ¶nh cÊm n÷a. §êi sèng cña ng−êi d©n Hµ Néi mÊy n¨m gÇn ®©y nh×n chung ®−îc c¶i thiÖn râ nÐt, trong khi ®ã trÎ ®−êng phè ph¶i kiÕm sèng quªn c¶ thêi gian, bÊt chÊp m«i tr−êng ®éc h¹i. Sè trÎ ®−êng phè lµm viÖc trªn 8 tiÕng/ngµy chiÕm 85%, d−íi 8 tiÕng/ngµy chiÕm 15%. Mét sè trÎ ®−êng phè nhÆt r¸c - c¸c em ®µo bíi, t×m kiÕm trong ®èng r¸c, cèng r·nh, bÊt chÊp sù « nhiÔm ®Ó nhÆt nh¹nh nh÷ng g× cã thÓ b¸n ra tiÒn. Tõ sù t−¬ng ph¶n vÒ ®êi sèng, cïng víi c¸ch nh×n thiÕu ®Çy ®ñ dÉn tíi tÖ n¹n x· héi dÔ bÒ t¸c ®éng tíi trÎ ®−êng phè. 2.2. NhËn thøc, kü n¨ng sèng cña trÎ ®−êng phè cßn thÊp Ph¶i ®èi mÆt víi c«ng viÖc kiÕm sèng hµng ngµy, trÎ ®−êng phè thiÕu sù quan t©m gi¸o dôc cña gia ®×nh, nhµ tr−êng vµ x· héi, thËm chÝ cã em ch−a bao giê tíi tr−êng, v× vËy c¸c em thiÕu nh÷ng hiÓu biÕt cÇn thiÕt. NhiÒu em kh«ng biÕt m×nh ®−îc h−ëng nh÷ng quyÒn g× vµ cµng kh«ng biÕt lµm thÕ nµo ®Ó b¶o vÖ quyÒn mµ ®¸ng lÏ c¸c em ®−îc h−ëng. KÕt qu¶ nghiªn cøu th¸ng 7/1999, trong 4558 trÎ ®−êng phè ®−îc hái ý kiÕn cã 42,1% ®−îc nghe nãi vÒ C«ng −íc quyÒn trÎ em, LuËt b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ gi¸o 3 TrÞnh Duy Lu©n: "Nh÷ng c¬ së cho viÖc x¸c lËp hÖ vÊn ®Ò nghiªn cøu x· héi häc ®« thÞ ë ViÖt Nam", T¹p chÝ X· héi häc sè 3/1991. Tr.3. Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn NguyÔn V¨n §oµn 87 dôc trÎ em, ch−a nghe lµ 52% vµ khã tr¶ lêi 5,9%4. Trong qu¸ tr×nh kiÕm sèng, c¸c em cã thÓ bÞ däa n¹t, bÞ trém c¾p, bÞ lîi dông nh−ng còng ®µnh chÊp nhËn. Em M... ( 12 tuæi, quª ë Qu¶ng X−¬ng, Thanh Hãa, ®¸nh giÇy t¹i quËn Hai Bµ Tr−ng) cho biÕt: Em häc míi cã líp ba , nhµ khã kh¨n nªn em ph¶i ra ®©y kiÕm ¨n ... Em kh«ng biÕt vÒ quyÒn trÎ em, kh«ng ai nãi cho nghe ... lµm ¨n nhiÒu khi khã kh¨n, cã lóc kh«ng cã viÖc, råi l¹i bÞ mét sè ng−êi nã däa n¹t, c¶ ¨n trém n÷a, nh−ng còng ®µnh chÞu. Thêi gian kiÕm sèng nhiÒu h¬n, tuæi lín h¬n, häc vÊn kh¸ h¬n, c¸c em th−êng tÝch lòy ®−îc mét sè kinh nghiÖm vµ kü n¨ng sèng ®Ó cã thÓ tr¸nh ®−îc t¸c ®éng cña tÖ n¹n x· héi víi møc ®é nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn sù t¸c ®éng cña tÖ n¹n x· héi hÕt søc ®a d¹ng vµ tinh vi, trong khi ®ã nhËn thøc, kü n¨ng sèng cßn rÊt h¹n chÕ, v× vËy trÎ ®−êng phè ch−a thÓ ph©n tÝch, ph¸n ®o¸n vµ cã c¸ch phßng tr¸nh ¶nh h−ëng cña tÖ n¹n x· héi cho b¶n th©n vµ b¹n bÌ cïng c¶nh. Em V... (quª ë Hµ T©y, b¸n hµng rong t¹i quËn §èng §a) cho biÕt: Cã lÇn nã mua cña em ®«i dÐp cã mÊy ngh×n, nh−ng nã ®−a cho em 50000 ®ång ... nã b¶o muèn lÊy tiÒn lÎ, thÕ lµ nã lÊy tiÒn lÎ nã ®Õm, song råi nã kh«ng lÊy dÐp n÷a ... nã tr¶ l¹i em tiÒn, thÕ lµ nã ®i lu«n, lóc em ®Õm tiÒn th× nã rót tiÒn cña em lóc nµo em kh«ng biÕt. 2.3. TrÎ ®−êng phè thiÕu sù quan t©m cña gia ®×nh vµ céng ®ång KÕt qu¶ tr−ng cÇu ý kiÕn ®èi víi 314 gia ®×nh, 122 c¸n bé l·nh ®¹o c¬ së cña mét sè tØnh cã nhiÒu trÎ ®−êng phè t¹i Hµ Néi nh− Thanh Hãa, Hµ Nam, Hµ T©y vµ H−ng Yªn, cho thÊy trÎ ®−êng phè ®· gãp phÇn gióp gia ®×nh gi¶i quyÕt mét sè khã kh¨n vÒ ®êi sèng. Gia ®×nh kh¼ng ®Þnh: trÎ gióp mua thãc g¹o 81,5%, mua thuèc ch÷a bÖnh 55,7%, söa ch÷a nhµ cöa 16,6% v.v... Mét sè gia ®×nh, tr−íc ®©y thuéc diÖn cøu tÕ, sau thêi gian cã trÎ ®i kiÕm sèng, gia ®×nh ®· tù gi¶i quyÕt ®−îc mét sè khã kh¨n. Tõ c¸i lîi tr−íc m¾t mµ nhiÒu gia ®×nh ch−a nghÜ tíi c¸i mÊt, c¸i thiÖt thßi ®èi víi sù ph¸t triÓn cña c¸c em. Quan niÖm cña gia ®×nh trong chõng mùc nµo ®ã cã sù lÖch chuÈn: cho con em ra Hµ Néi kiÕm sèng lµ "®Ó häc kh«n", "®Ó b»ng bÌ, b»ng b¹n", "®Ó ®ì khæ", cßn "ë nhµ cã häc còng ch¼ng lµm g×", v.v. Tõ quan niÖm ®ã, gia ®×nh ®ång ý hoÆc kh«ng cã th¸i ®é tÝch cùc ng¨n chÆn con em ra Hµ Néi kiÕm sèng. Sè gia ®×nh ®ång ý cho con em ra Hµ Néi chiÕm 40,2%, ®iÒu nµy cµng ®−îc kh¼ng ®Þnh qua ý kiÕn cña c¸n bé l·nh ®¹o c¬ së víi 67,2% vµ cña chÝnh trÎ ®−êng phè víi 45,5%. C¸c gia ®×nh kh«ng l−êng ®−îc nh÷ng khã kh¨n ®èi víi c¸c em, sè ý kiÕn kh¼ng ®Þnh c¸c em kh«ng thÓ m¾c tÖ n¹n x· héi chiÕm 57,3%, cã thÓ m¾c lµ 26,8% vµ khã tr¶ lêi lµ 15,9%. Gia ®×nh tin c¸c em kh«ng thÓ m¾c tÖ n¹n x· héi v× c¸c em ngoan chiÕm 84,4%, ®· dÆn con cÈn thËn 86,7%, tin con em kh«ng lµm ®iÒu xÊu 86,1%. Gia ®×nh vèn ®· Ýt cã ®iÒu kiÖn quan t©m ®Õn con c¸i, nay con c¸i ®i kiÕm ¨n xa nhµ, l¹i cµng Ýt quan t©m. §iÒu nµy lµm cho mèi quan hÖ gi÷a gia ®×nh vµ trÎ trë nªn 4 ñy ban b¶o vÖ vµ ch¨m sãc trÎ em Hµ Néi (1999): B¸o c¸o kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi "Thùc tr¹ng trÎ em lang thang trªn ®Þa bµn Hµ Néi". Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn 88 Mét sè yÕu tè t¸c ®éng cña tÖ n¹n x· héi ®Õn trÎ ®−êng phè láng lÎo, c¸c em thiÕu hôt vÒ t×nh c¶m, thiÕu sù b¶o ban ®iÒu hay lÏ ph¶i, tõ ®ã c¸c em dÔ n¶y sinh t− t−ëng bÊt cÇn vµ c¸c hµnh vi sai lÖch. Do kh«ng l−êng tr−íc ®−îc nh÷ng t¸c ®éng cña tÖ n¹n x· héi, mét sè gia ®×nh cã nguyÖn väng ®Ó con em tiÕp tôc ë l¹i Hµ Néi kiÕm sèng chiÕm 33,1%, sÏ khuyªn con vÒ chiÕm 66,9% vµ ®Êy còng míi chØ lµ sÏ khuyªn. Bµ Q... (quª ë Ch©u Giang, H−ng Yªn, cã con ®¸nh giÇy t¹i Hµ Néi) cho biÕt: Gia ®×nh t«i hoµn c¶nh khã kh¨n nªn ph¶i cho ch¸u ®i lµm thªm, ®Ó nã nu«i nã, råi nã gióp ®ì thªm gia ®×nh. Ch¸u ®i lµm t«i còng ch¼ng cã ®Õn th¨m ch¸u, biÕt ®©u mµ ®i, còng kh«ng th− tõ g× ®−îc, thØnh tho¶ng ch¸u vÒ th¨m nhµ. Sau ®ì khã kh¨n t«i sÏ b¶o ch¸u nã vÒ. V× b©y giê cã vÒ häc còng kh«ng ®−îc, mµ viÖc lµm kh«ng cã, l¹i ®ãi kÐm, nªn tr−íc m¾t cø ®Ó ch¸u lµm thêi gian n÷a. VÒ phÝa céng ®ång, ban ®Çu còng bµn t¸n tr−íc t×nh tr¹ng mét sè con em cña vµi gia ®×nh ra Hµ Néi kiÕm sèng, nh−ng sau ®ã, trong c¸ch nghÜ vµ quan niÖm còng ch¼ng kh¸c c¸c gia ®×nh cã trÎ ®−êng phè. Mét sè em sau thêi gian ®i kiÕm sèng, thØnh tho¶ng vÒ lµng xãm, trÎ mÆc ®Ñp, l¹i gióp gia ®×nh ®ì khã kh¨n, nªn céng ®ång còng chÊp nhËn vµ quan niÖm "mçi c©y, mçi hoa, mçi nhµ mçi c¶nh" vµ trÎ ra Hµ Néi kiÕm sèng trë thµnh chuyÖn b×nh th−êng ë lµng, ë x·. Mét sè em sau thêi gian kiÕm sèng bÞ m¾c tÖ n¹n x· héi trë vÒ lµng xãm, nh−ng céng ®ång vÉn ch−a t¹o ra d− luËn tÝch cùc nh»m ng¨n chÆn t×nh tr¹ng trÎ ra ®i kiÕm sèng vµ cã c¸c hµnh vi sai lÖch. Cã thÓ nãi, tõ c¸ch nh×n nhËn vµ øng xö sai lÖch cña gia ®×nh vµ céng ®ång, dÉn tíi t×nh tr¹ng trÎ ®−êng phè tiÕp tôc gia t¨ng vµ trong m«i tr−êng kiÕm sèng ë ®« thÞ, trÎ ®−êng phè bÞ t¸c ®éng cña tÖ n¹n x· héi cã thÓ lµ tÊt yÕu. 2.4. HiÖu qu¶ qu¶n lý, ng¨n chÆn trÎ ®−êng phè bÞ ¶nh h−ëng cña tÖ n¹n x· héi cßn nhiÒu h¹n chÕ C«ng t¸c qu¶n lý hé khÈu, t¹m tró, t¹m v¾ng ë n¬i trÎ ®i vµ trÎ ®Õn ®Òu thiÕu chÆt chÏ. ë n¬i trÎ ®i, gia ®×nh vµ c¸c em kh«ng khai b¸o, c¸c em vÒ khi nµo chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng còng kh«ng hay. T¹i Hµ Néi (n¬i trÎ ®Õn), hÇu hÕt trÎ ®−êng phè còng kh«ng khai b¸o víi c«ng an së t¹i. Ngay c¶ mét sè tr−êng hîp cã khai b¸o, nh−ng qu¶n lý trÎ ®−êng phè còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, do tÝnh di ®éng cña c¸c em kh¸ lín. ViÖc qu¶n lý, qui ®Þnh, kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c c¬ së, c¸c gia ®×nh cã sö dông lao ®éng trÎ em, cho trÎ em trä ®Ó ng¨n ngõa ¶nh h−ëng cña tÖ n¹n x· héi ®Õn víi trÎ lµ vÊn ®Ò nan gi¶i. ¤ng Ch... (Së C«ng an Hµ Néi) cho biÕt: thùc tÕ chóng t«i còng cè g¾ng t×m c¸ch ®Ó kiÓm tra viÖc ®¨ng ký t¹m tró t¹m v¾ng, ®Ó kiÓm so¸t ®−îc c¸c em, h¹n chÕ tíi møc thÊp nh÷ng x©m h¹i ®èi víi c¸c em, nh−ng ph¶i nãi thËt lµ rÊt khã. V× c¸c em nay ®©y, mai ®ã, c¸c em còng rÊt ng¹i gÆp c«ng an, mµ lùc l−îng cña chóng t«i còng kh«ng ®ñ søc ®Ó kiÓm so¸t ph¸t hiÖn ngay nh÷ng ®èi t−îng x©m h¹i ®Õn c¸c em. Trªn thùc tÕ viÖc quan t©m gióp ®ì trÎ ®−êng phè bÞ x©m h¹i bëi tÖ n¹n x· héi cßn ë møc ®é thÊp. trÎ ®−êng phè bÞ trém c¾p, bÞ l¹m dông t×nh dôc vµ sö dông ma Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn ... - tailieumienphi.vn