- Trang Chủ
- Báo cáo khoa học
- Một sô' kết quả bước đầu ứng dụng vi phẫu thuật vòi tử cung tại bệnh viện phụ sản trung ương từ 11/1999 đến 2/2002 Đọc thêm Một sô' kết quả bước đầu ứng dụng vi phẫu thuật vòi tử cung tại bệnh viện phụ sản trung ương từ 11/1999 đến 2/2002
Xem mẫu
- TCNCYH 29 (3) - 2004
Mét sè kÕt qu¶ b−íc ®Çu øng dông vi phÉu thuËt vßi
tö cung t¹i bÖnh viÖn Phô s¶n trung −¬ng tõ 11/ 1999
®Õn 2/ 2002
NguyÔn §øc Vy
BÖnh viÖn Phô s¶n trung −¬ng
B»ng ph−¬ng ph¸p m« t¶ håi cøu, nghiªn cøu nµy ®· ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ 17 tr−êng hîp mæ vi phÉu
thuËt nèi vßi tö cung ®Çu tiªn trªn bÖnh nh©n t¾c vßi do triÖt s¶n hoÆc nhiÔm khuÈn. TÊt c¶ c¸c vßi tö
cung ®−îc phÉu thuËt ®Òu cã h×nh ¶nh th«ng trªn phim chôp cã chuÈn bÞ. Tuy mÉu theo dâi kh«ng
®ång nhÊt vÒ thêi gian vµ ch−a thèng kª hÕt ®−îc sè bÖnh nh©n cã thai, tû lÖ cã thai 35,3% ®· kh¼ng
®Þnh kÕt qu¶ cña ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ nµy.
PTNVTC. Sè liÖu ®−îc thu thËp tõ c¸c bÖnh
I. §Æt vÊn ®Ò
¸n vµ kÕt qu¶ cã thai sau phÉu thuËt do BN
ë viÖt Nam v« sinh n÷ chiÕm 54,5%, v« cung cÊp. Sè liÖu thu thËp ®−îc ph©n tÝch
sinh nam chiÕm 35,6% vµ v« sinh kh«ng râ b»ng ch−¬ng tr×nh EpiInfo 6.40 vµ Stata 7.0
nguyªn nh©n chiÕm 9,9%. Trong v« sinh n÷, Intercooled víi c¸c kü thuËt thèng kª th«ng
t¾c vßi tö cung lµ nguyªn nh©n th−êng gÆp th−êng vµ so s¸nh phi tham sè (Wilcoxon
nhÊt trong v« sinh thø ph¸t (67,5%) vµ ®øng Rank – Sum hay Mann- Whitney – Test) vµ
thø hai trong v« sinh nguyªn ph¸t (25,7%). Sè Fisher’s Exact Test.
bÖnh nh©n v« sinh n÷ do t¾c vßi tö cung (bao
§iÓm yÕu cña nghiªn cøu: Tiªu chuÈn ®Ó
gåm triÖt s¶n n÷ cã nhu cÇu sinh con) chiÕm
®¸nh gi¸ kÕt qu¶ phÉu thuËt nèi vßi tö cung lµ
mét tû lÖ ®¸ng kÓ.
cã thai trong tö cung b»ng c¸ch theo dâi liªn tôc
PhÉu thuËt nèi vßi tö cung (PTNVTC) ®−îc vµ siªu ©m khi cÇn thiÕt). Trong nghiªn cøu nµy
coi lµ biÖn ph¸p duy nhÊt ®Ó ®iÒu trÞ v« sinh chóng t«i kh«ng theo dâi ®−îc BN mét c¸ch cã
do t¾c vßi tö cung tr−íc khi kü thuËt thô tinh hÖ thèng, nhÊt lµ nh÷ng BN ë xa Hµ Néi. BÖnh
trong èng nghiÖm ra ®êi lµ mét kü thuËt nh»m nh©n th«ng b¸o cã thai khi tuæi thai tíi 3 th¸ng,
phôc håi l¹i l−u th«ng vßi tö cung. Ph−¬ng thËm chÝ lµ khi cã con; cã thÓ bÖnh nh©n cã thai
ph¸p nµy ®−îc tiÕn hµnh ®Ó nèi l¹i vßi tö cung kh«ng ®−îc th«ng b¸o, nhÊt lµ thai ®· sÈy sím
®· bÞ t¾c do dÝnh, viªm.. hoÆc cho nh÷ng vµ kÕt qu¶ lµ tû lÖ cã thai thèng kª ®−îc cã thÓ
tr−êng hîp ®· triÖt s¶n nh−ng l¹i cã nhu cÇu thÊp h¬n so víi thùc tÕ.
cã con tiÕp. BÖnh viÖn Phô s¶n Trung −¬ng lµ
c¬ së ®Çu tiªn ¸p dông PTNVTC qua mæ
iii. KÕt qu¶
bông tõ th¸ng 11/1998, tÝnh ®Õn th¸ng 2/2002 1. TiÒn sö, kÕt qu¶ kh¸m tr−íc phÉu thuËt.
®· mæ 17 bÖnh nh©n. Nghiªn cøu nµy nh»m: §é tuæi trung b×nh cña bÖnh nh©n lµ 32+ 5,7
- §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ban ®Çu c¸c bÖnh nh©n (ng−êi Ýt tuæi nhÊt lµ 20 vµ cao nhÊt lµ 39). 4 BN
(BN) ®−îc PTNVTC t¹i BÖnh viÖn Phô s¶n lµm c¸n bé nhµ n−íc (chiÕm 23,5%), 7 BN lµm
Trung −¬ng tõ 1998 ®Õn 2002. nghÒ lao ®éng hoÆc hµnh nghÒ tù do (41,2%),
- §Ò xuÊt mét sè kiÕn nghÞ ®Ó ph¸t triÓn kü vµ 6 BN lµ n«ng d©n (35,3%); 9 BN ë thµnh phè
thuËt nµy. (52,9%) vµ 8 BN (47,1%) ë n«ng th«n.
Trong sè nh÷ng bÖnh nh©n nµy, chØ cã 01
ii. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p
BN ch−a tõng cã thai, 16 BN cßn l¹i ®· cã thai
nghiªn cøu. Ýt nhÊt 1 lÇn, ng−êi cã thêi gian v« sinh ng¾n
Ph−¬ng ph¸p håi cøu ®−îc sö dông ®Ó nhÊt lµ 1 n¨m vµ dµi nhÊt lµ 15 n¨m (víi sè
nghiªn cøu 17 bÖnh nh©n ®· ®−îc tiÕn hµnh n¨m trung b×nh lµ 5,9; ®é lÖch chuÈn
63
- TCNCYH 29 (3) - 2004
SD=4,2), 4 ng−êi míi lÊy chång lÇn ®Çu vµ TÊt c¶ 17 BN nãi trªn ®−îc chôp Tö cung-
®ang chung sèng víi chång vµ 3 ng−êi ®· lÊy Vßi tö cung sau mæ, khi ®· hµnh kinh l¹i vµ s¹ch
chång lÇn thø hai. §é tuæi trung b×nh khi lÊy kinh, 17/ 17 BN cã h×nh ¶nh c¸c vßi tö cung
chång (lÇn ®Çu tiªn) cña c¸c BN nµy lµ 20,9 + ®−îc phÉu thuËt ®Òu th«ng. §· cã 6 BN cã thai
3,1 (ng−êi sím nhÊt lµ khi 16 tuæi vµ muén (bao gåm 3 BN cã thai tõ 3 th¸ng tuæi trë lªn vµ
nhÊt lµ 26 tuæi). 12 ng−êi (70,6%) ®· triÖt s¶n 3 BN ®· sinh con). Nh− vËy, tû lÖ thµnh c«ng s¬
l¹i muèn cã con v× nhiÒu lý do kh¸c nhau, 5 bé cña biÖn ph¸p nµy, tÝnh ®Õn thêi ®iÓm tiÕn
BN kh¸c bÞ t¾c vßi do c¸c lý do kh¸c. Trong hµnh nghiªn cøu nµy (2/2002), lµ 35,3%.
sè nh÷ng BN ®· triÖt s¶n, thêi gian trung b×nh T¹m coi 11 BN cßn l¹i lµ ch−a cã thai, chóng
tõ khi triÖt s¶n lµ 5,5 + 3,7 n¨m (tèi thiÓu 2, tèi t«i so s¸nh hai nhãm bÖnh nh©n (phÉu thuËt ®·
®a 15 n¨m). Cã 2 BN ®· triÖt s¶n sau khi mæ vµ ch−a thµnh c«ng) vÒ c¸c yÕu tè kh¸c nhau.
chöa ngoµi tö cung). VÒ ®é tuæi cña BN (vµo thêi ®iÓm phÉu thuËt) vµ
KÕt qu¶ kh¸m l©m sµng vµ chôp Tö cung tuæi khi b¾t ®Çu hµnh kinh, chóng t«i thÊy cã sù
– Vßi tö cung tr−íc phÉu thuËt cho thÊy cã kh¸c biÖt ®¸ng kÓ gi÷a hai nhãm. Tuy vËy, kÕt
mét BN bÞ t¾c vßi tö cung b¸n phÇn c¶ hai qu¶ so s¸nh cho thÊy sù kh¸c biÖt kh«ng cã ý
bªn, mét BN bÞ t¾c mét bªn b¸n phÇn vµ mét nghÜa thèng kª (p=0,12 vµ p=0,15). Hai nhãm
bªn t¾c hoµn toµn, 15 bÖnh nh©n t¾c hoµn BN kh«ng tá ra cã g× kh¸c nhau vÒ thêi gian v«
toµn c¶ hai vßi; chØ cã mét BN ®· c¾t buång sinh còng nh− tiÒn sö sinh ®Î (sè lÇn cã thai,
trøng tr¸i sau mæ chöa ngoµi tö cung, sè cßn s¶y, n¹o, ®Î....).
l¹i vÉn cßn c¶ hai buång trøng. Cã mét sè sù kh¸c biÖt ®¸ng chó ý vÒ n¬i
Trong qu¸ tr×nh phÉu thuËt nèi vßi tö cung, c− tró vµ nghÒ nghiÖp cña BN gi÷a hai nhãm
cã 3 BN chØ ®−îc nèi vßi tö cung ph¶i, 1 BN BN. Tuy vËy, sù kh¸c biÖt nµy kh«ng cã ý
chØ ®−îc nèi vßi bªn tr¸i (do vßi tö cung cßn nghÜa thèng kª, mét phÇn v× cì mÉu kh¸ nhá
l¹i qu¸ ng¾n hoÆc qu¸ dÝnh, t¾c nªn bãc t¸ch (n=17). Ngoµi ra c¸c kÕt qu¶ cho thÊy hÇu
khã kh¨n, tiªn l−îng khã thµnh c«ng, phÉu nh− kh«ng cã mèi liªn quan nµo (hoÆc Ýt cã
thuËt viªn quyÕt ®Þnh chØ nèi mét bªn vßi tö liªn quan) gi÷a ph©n lo¹i v« sinh, tiÒn sö chöa
cung trong qu¸ tr×nh mæ) 13 BN cßn l¹i ®· ngoµi tö cung, triÖt s¶n, còng nh− PTNVTC
®−îc nèi c¶ hai vßi tö cung. (mét hoÆc hai bªn) vµ kÕt qu¶ thµnh c«ng cña
2. KÕt qu¶ sau phÉu thuËt. phÉu thuËt nµy.
B¶ng 1: So s¸nh c¸c ®Æc ®iÓm nh©n khÈu häc vµ tiÒn sö sinh s¶n.
Ch−a cã thai (n=11) §· cã thai (n=6) Gi¸ trÞ P
N¬i c− tró Thµnh thÞ 7 2 0,25
n«ng th«n 4 4
NghÒ nghiÖp C¸n bé 3 1 0,16
Nh©n d©n 6 1
N«ng d©n 2 4
Ph©n lo¹i v« sinh V« sinh I 1 0 0,65
V« sinh II 10 6
TiÒn sö CNTC Kh«ng 9 5 0,73
Cã 2 1
TiÒn sö triÖt s¶n Kh«ng 4 1 0,40
Cã 7 5
PTNVTC Mét bªn 3 1 0,56
Hai bªn 8 5
64
- TCNCYH 29 (3) - 2004
Iv. Bµn LuËn v. kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
35,3% BN th«ng b¸o cã thai sau phÉu thuËt 1. KÕt luËn
l©u nhÊt lµ 4 n¨m vµ Ýt nhÊt lµ 8 th¸ng lµ tû lÖ PTNVTC lµ mét ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ v« sinh
t−¬ng ®èi cao so víi c¸c b¸o c¸o kh¸c ®· c«ng cã kÕt qu¶ cao (35,3%), chi phÝ thÊp, an toµn
bè. Kh¶ n¨ng cã thai l¹i sau mæ ®−îc b¸o c¸o cho nh÷ng tr−êng hîp v« sinh do t¾c vßi trøng.
l¹i kh¸c nhau tïy theo t¸c gi¶, nguyªn nh©n g©y 2. KhuyÕn nghÞ.
t¾c, lo¹i phÉu thuËt ¸p dông trong triÖt s¶n tr−íc
- CÇn tiÕn hµnh mét nghiªn cøu quy m«
®ã. Theo Trimbos – Kemper, 78 phô n÷ tuæi tõ
h¬n ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ PTNVTC.
40 ®Õn 45 ¸p dông PTNVTC sau triÖt s¶n, víi
thêi gian theo dâi trung b×nh sau PTNVTC lµ 5,5 - X©y dùng quy tr×nh PTNVTC, bao gåm
th¸ng tû lÖ cã thai ®¹t 45% [5]. Theo kÕt qu¶ chØ ®Þnh, kü thuËt, theo dâi sau mæ.
cña Diamond, tû lÖ cã thai trong sè bÖnh nh©n - Tæ chøc triÓn khai ph−¬ng ph¸p nµy trªn
cña t¸c gi¶ lµ 66,6% trong sè 12 BN (PTNVTC diÖn réng víi néi dung chñ yÕu lµ ®µo t¹o
cã dïng èng nèi) vµ 75,0% trong sè 16 BN phÉu thuËt viªn cho tuyÕn tØnh.
(PTNVTC kh«ng sö dông èng nèi) [4]. Victor Tµi liÖu tham kh¶o
Gomel b¸o c¸o mét kÕt qu¶ thµnh c«ng lµ 68% 1. NguyÔn Kh¾c Liªu vµ cs: Nghiªn cøu
trong sè 31 bÖnh nh©n ®−îc PTNVTC [6]. t×m hiÓu nguyªn nh©n v« sinh ®iÒu trÞ t¹i ViÖn
Trong sè 17 bÖnh nh©n ®−îc PTNVTC tËn- tËn B¶o vÖ Bµ mÑ vµ TrÎ s¬ sinh.
cña Alvin M.Siegler, 6 bÖnh nh©n cã thai l¹i
2. Alvin M. Siegler, M.D., and Romeo
trong vßng 2 n¨m sau khi mæ [2].Tuy nhiªn víi
J.Perez, M.D.: Reconstruction of Fallopian
cì mÉu nhá vµ bÖnh nh©n còng ®−îc lùa chän
Tubes in Previously Sterilized Patients,
kh¸ chÆt chÏ (28 bÖnh nh©n cña Diamond ®−îc
Fertility and Sterility, Vol26, No.5, May 1975,
lùa chän trong sè 105 ng−êi t×nh nguyÖn ®¨ng
p. 383-392.
ký xin lµm phÉu thuËt) c¸c kÕt qu¶ trªn cÇn
®−îc nghiªn cøu thªm. 3. Alvin M. Siegler: Microsurgical Tubal
Reconstruction, Gynecology and Obstetrics
So s¸nh víi TTTON, phÉu thuËt nèi vßi tö
Sciarra 1997, Vol 1, Chapter 67, p. 1-9.
cung ®ßi hái chi phÝ thÊp h¬n nhiÒu (chØ b»ng
1/15 ®Õn 1/30) víi tû lÖ cã thai t−¬ng ®−¬ng; 4. Edward Diamond, M.D: Microsurgical
nÕu bÖnh nh©n tiÕp tôc sinh con th× chi phÝ Reconstruction of the Uterine Tube in
cho ph−¬ng ph¸p nµy cßn rÎ h¬n n÷a. Trong Sterilized Patients, Fertility and Sterility, Vol
khi phÇn lín bÖnh nh©n v« sinh cã thu nhËp 28, No. 11, November 1977, p.1203-1209.
thÊp, nhiÒu ng−êi kh«ng cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh 5.Fank D.Deleon and Albert J. Peters:
®Ó thô tinh trong èng nghiÖm th× PTNVTC Reversal of Female Sterilization, Gynecology
thùc sù lµ gi¶i ph¸p kh¶ thi vÒ tµi chÝnh. BiÖn and Obstetrics Sciarra 1994, Vol 6, Chapter
ph¸p nµy còng cã thÓ triÓn khai ë tuyÕn tØnh v× 46, p. 1-9.
kh«ng ®ßi hái trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nªn, thËm 6. Victor Gonel, M.D., F.R.C.S.: Tubal
chÝ lµ cã thÓ ë tuyÕn huyÖn nÕu cã phÉu thuËt Reanastomosis by Microsurgery, Fertility and
viªn ®−îc ®µo t¹o. Sterility, Vol 28, No.1, January 1977, p.59-65.
Summary
PRELIMINARY RESULTS OF Microsurgical Reconstruction of
the Uterine Tube in Obstetrics - gynecology central hospital
from 11/ 1999 to 2/ 2002
Retrospective descriptive method was applied to accessed the first seventy 17 microsurgery
cases repairing blockage tubal(s) because of infection or sterilization. All repaired tubals were
reversaled in hysterosalpingography tests. Even the samples is not homogenous in term of
postoperative time and all pregnancy were informed, 35,3% conceived objects recornized the
results of the method.
65
nguon tai.lieu . vn
