Xem mẫu

  1. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 LêI TùA: §Ó ®¸p øng nhu cÇu «n vµ luyÖn thi ®¹i häc m«n vËt lý cña ®a sè c¸c em häc sinh t«i m¹nh d¹n biªn so¹n ph−¬ng ph¸p gi¶i c¸c bµi tËp ®iÓn h×nh cña phÇn sãng, giao thoa sãng vµ sãng dõng, sãng ©m. TiÕp cña c¸c phÇn t«i ®· tr×nh bµy tr−íc ®©y, hy väng c¸c em n¾m ®−îc vµ «n thi tèt. Mäi th¾c m¾c gãp ý xin göi vÒ ®Þa chØ : thanh17802002@yahoo.com hoÆc 0904.727271. HoÆc 0383.590194. Bµi 1: Mét ng−êi quan s¸t mét chiÕc phao næi lªn trªn mÆt biÓn vµ thÊy nã nh« lªn cao 6 lÇn trong 15 gi©y, coi sãng biÕn lµ sãng ngang.TÝnh chu kú dao ®éng cña sãng biÓn? A. 3(s) B.43(s) C. 53(s) D. 63(s) n −1 Bµi gi¶i: Chó ý víi d¹ng bµi nµy ta nªn dïng c«ng thøc tr¾c nghiÖm: f = , trong t ®ã t lµ thêi gian dao ®éng. Phao nh« lªn 6 lÇn trong 15 gi©y nghÜa lµ phao thùc hiÖn ®−îc 5 dao ®éng trong 15 gi©y. n −1 6 −1 1 VËy ta cã f = = = ( Hz ) suy ra T = 1 = 3( s ) t 15 3 f Bµi 2 : Mét ng−êi quan s¸t mÆt biÓn thÊy cã 5 ngän sãng ®i qua tr−íc mÆt m×nh trong kho¶ng thêi gian 10(s) vµ ®o ®−îc kho¶ng c¸ch gi÷a hai ngän sãng liªn tiÕp lµ 5(m).TÝnh vËn tèc sãng biÓn ? A. 1(m) B. 2m C. 3m D.4m n −1 5 −1 2 Bµi gi¶i : T−¬ng tù nh− trªn ta cã : f = = = ( Hz ) suy ra t 10 5 2 v = λ. f = .5 = 2( m) Chó ý kho¶ng c¸ch gi÷a hai ngän sãng liªn tiÕp chÝnh lµ λ 5 λ C©u 3: Moät nguoàn phaùt soùng dao ñoäng theo phöông trình u = acos20πt (cm) vôùi t tính baèng giaây. Trong khoaûng thôøi gian 2s, soùng naøy truyeàn ñi ñöôïc quaõng ñöôøng baèng bao nhieâu laàn böôùc soùng ? A. 10. B. 20. C. 30. D. 40. 2π 2π Bµi gi¶i: theo ph−¬ng tr×nh trªn ta thÊy ω = 20π nªn suy ra T = = = 0,1( s ) ω 20π Do cø 1 chu kú th× t−¬ng øng 1 b−íc sãng, nªn trong kho¶ng thêi gian t=2(s) sãng truyÒn ®−îc qu·ng ®−êng x. ta cã tû lÖ 0,1(s) λ VËy 2(s) x. 0,1 λ Hay = suy ra x=20 λ 2 x 1
  2. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 .C©u 4: Moät soùng coù taàn soá 500Hz, coù toác ñoä lan truyeàn 350m/s. Hai ñieåm gaàn nhau nhaát treân phöông truyeàn soùng phaûi caùch nhau gaàn nhaát moät khoaûng laø bao nhieâu ñeå giöõa chuùng coù ñoä leäch π pha baèng rad ? 3 A. 0,116m. B. 0,476m. C. 0,233m. D. 4,285m. 2π.d π λ Bµi gi¶i : Ta biÕt : trong sãng c¬ th× ®é lÖch pha lµ ∆ϕ = = Suy ra d = λ 3 6 v 350 λ 0, 7 Trong ®ã: λ = = = 0, 7( m) vËy kháang c¸ch cÇn t×m lµ d = = = 0,116( m) f 500 6 6 C©u 5: Mét sãng ©m cã tÇn sè 450(Hz) lan truyÒn víi vËn tèc 360(m/s) trong kh«ng khÝ. §é lÖch pha gi÷a hai ®iÓm c¸ch nhau d=1(m) trªn mét ph−¬ng truyÒn sãng lµ : A. ∆ϕ = 0,5π (rad ) B. ∆ϕ = 1, 5π (rad ) C. ∆ϕ = 2,5π (rad ) D. ∆ϕ = 3,5π (rad ) 2π.d 2.π.1 v 360 ∆ϕ = = = 2, 5π trong ®ã λ = = = 0,8(m) λ 0,8 f 450 C©u6: VËn tèc truyÒn ©m trong kh«ng khÝ lµ 340(m/s) , kho¶ng c¸chgi÷a hai ®iÓm gÇn nhau nhÊt trªn cïng mét ph−¬ng truyÒn sãng dao ®éng ng−îc pha nhau lµ 0,8(m). TÇn sè ©m lµ: A. f=85(Hz) B. f=170(Hz) C. f=200(Hz) D. f=225(Hz) 2π.d Bµi gi¶i: Ta biÕt 2 sãng dao ®éng ng−îc pha khi ®é lÖch pha ∆ϕ = = (2.k + 1)π λ v 340 GÇn nhau nhÊt th× lÊy k=0 vËy λ = 2.d = 2.0,85 = 1, 7(m) hay f = = = 200( Hz ) λ 1, 7 C©u 7: Khi biên c a sóng tăng g p ôi, năng lư ng do sóng truy n tăng bao nhiêu l n. A. Gi m 1/4 B. Gi m 1/2 C. Tăng 2 l n D. Tăng 4 l n 2 k. A Bµi gi¶i: n¨ng l−îng E = VËy khi biªn ®é t¨ng gÊp ®«i th× n¨ng l−îng 2 k . A '2 k .4 A2 KA2 E'= = =4 = 4 E T¨ng 4 lÇn 2 2 2 C©u 8: Hi u pha c a 2 sóng gi ng nhau ph i b ng bao nhiêu khi giao thoa sóng hoàn toàn tri t tiêu. A. 0 B. π/4 C. π/2 D. π Bµi gi¶i: ®é lÖch pha cña 2 sãng gièng nhau lµ : ∆ϕ = (2k + 1)π th× khi giao thoa chóng míi triÖt tiªu . LÊy k=0 ta cã ∆ϕ = π C©u 9: Tìm v n t c sóng âm bi u th b i phương trình: u = 28cos(20x - 2000t) A. 334m/s B. 331m/s C. 314m/s D. 100m/s 2
  3. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 2π x Bµi gi¶i: ¸p dông ph−¬ng tr×nh sãng : U = A.co.s (ωt − ) ®èi chiÕu lªn ph−¬ng tr×nh λ 2π x 2π π ω π 2000 trªn ta thÊy = 20 x suy ra λ = = mµ v = λ. f = λ ( ) = .( ) = 100 ( Do λ 20 10 2π 10 2π ω = 2000 ) C©u 10: Mét mòi nhän S ®−îc g¾n vµo ®Çu cña mét l¸ thÐp n»m ngang vµ ch¹m vµo mÆt n−íc. Khi ®Çu l¸ thÐp dao ®éng theo ph−¬ng th¼ng ®øng víi tÇn sè f = 100 (Hz), S t¹o trªn mÆt n−íc mét sãng cã biªn ®é a = 0,5 (cm). BiÕt kho¶ng c¸ch gi÷a 9 gîn låi liªn tiÕp lµ 4 (cm). TÝnh vËn tèc truyÒn sãng trªn mÆt n−íc. A. 100 cm/s B. 50 cm/s C. 100cm/s D. 150cm/s Bµi gi¶i: ¸p dông c«ng thøc tr¾c nghiÖm kho¶ng c¸ch gi÷a n ngän sãng liªn tiÕp lµ : d = ( n −1)λ Trong ®ã n lµ sè ngän sãng : ta cã 4 4 = (9 −1)λ → λ = = 0, 5 (cm) VËy v = λ. f = 100.0,5 = 50(cm / s) 8 Nh×n vµo h×nh vÏ ta thÊy tõ ngän sãng thø 1 ®Õn ngän sãng thø 9 c¸ch nhau 8 λ 1 9 λ λ λ λ λ λ λ λ C©u11 : (Bµi tËp t−¬ng tù) : Nguån ph¸t sãng trªn mÆt n−íc t¹o dao ®éng víi tÇn sè f=100(Hz) g©y ra sãng trªn mÆt n−íc . BiÕt kho¶ng c¸ch gi÷a 7 gîn låi (bông sãng liªn tiÕp) lµ 3(cm) . TÝnh vËn tèc truyÒn sãng trªn mÆt n−íc ? A. 50(cm/s) B. 25(cm/s) C.100(cm/s) D.150(cm/s) Bµi gi¶i: ¸p dông c«ng thøc tr¾c nghiÖm kho¶ng c¸ch gi÷a n ngän sãng liªn tiÕp lµ : d = ( n −1)λ Trong ®ã n lµ sè ngän sãng : ta cã 3 3 = (7 −1)λ → λ = = 0, 5 (cm) VËy v = λ. f = 100.0,5 = 50(cm / s ) 6 C©u12: Mét nguån sãng c¬ dao ®éng ®iÒu hoµ theo ph−¬ng tr×nh  π x = A cos10πt +  . Kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm gÇn nhau nhÊt trªn ph−¬ng  2 π truyÒn sãng mµ t¹i ®ã dao ®éng cña c¸c phÇn tö m«i tr−êng lÖch pha nhau 2 lµ 5 (m). H·y tÝnh vËn tèc truyÒn sãng. A. 150m/s B. 120m/s C. 100m/s D. 200m/s Bµi gi¶i: §é lÖch pha gi÷a hai phÇn tö trªn ph−¬ng truyÒn sãng lµ: 2π d π 2π.5 π ∆ϕ = = → = λ 2 λ 2 VËy b−íc sãng lµ: λ = 20(m) suy ra vËn tè truyÒn sãng : 3
  4. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 ω 10π m v = λ. f = λ.( ) = 20.( ) = 200( ) 2π 2π s C©u 13: Cho mét mòi nhän S ch¹m nhÑ vµo mÆt n−íc vµ dao ®éng ®iÒu hoµ víi tÇn sè f = 20 (Hz). Ng−êi ta thÊy r»ng hai ®iÓm A vµ B trªn mÆt n−íc cïng n»m trªn ph−¬ng truyÒn sãng c¸ch nhau mét kho¶ng d = 10 (cm) lu«n dao ®éng ng−îc pha víi nhau. TÝnh vËn tèc truyÒn sãng, biÕt r»ng vËn tèc ®ã chØ vµo kho¶ng tõ 0,8 (m/s) ®Õn 1 (m/s). A. 100 m/s B. 90m/s C. 80m/s D. 85m/s Bµi gi¶i: §é lÖch pha gi÷a hai phÇn tö theo ph−¬ng truyÒn sãng lµ: 2π d ∆ϕ = = (2k + 1)π (Do hai ®iÓm dao ®éng ng−îc pha) vËy ta cã : λ (2k + 1)λ (2k + 1)v 2df 2.0,1.20 4 d= = Suy ra : v= = = 2 2f (2k + 1) 2k + 1 2k + 1 Do gi¶ thiÕt cho vËn tèc thuéc kho¶ng 0,8 ≤ v ≤ 1( m) nªn ta thay biÓu thøc cña V vµo : 4 0,8 ≤ v = ≤1 gi¶i ra : 2k + 1 ≥ 4 Suy ra : k ≥ 1,5 (2k + 1) 2k + 1 ≤ 4 Suy ra k ≤2 0,8 hay: 1, 5 ≤ k ≤ 2 do k thuéc Z nªn lÊy k=2 vµ thay vµo biÓu thøc 4 4 v= = = 0,8(m) 2k + 1 2.2 +1 C©u 14: . Mét sîi d©y ®µn håi rÊt dµi cã ®Çu A dao ®éng víi tÇn sè f vµ theo ph−¬ng vu«ng gãc víi sîi d©y. Biªn ®é dao ®éng lµ 4 (cm), vËn tèc truyÒn sãng trªn ®©y lµ 4 (m/s). XÐt mét ®iÓm M trªn d©y vµ c¸ch A mét ®o¹n 28 (cm), ng−êi ta thÊy M lu«n lu«n dao ®éng lÖch pha víi A mét gãc π ∆ϕ = (2k + 1) víi k = 0, ±1, ±2, TÝnh b−íc sãng λ. BiÕt tÇn sè f cã gi¸ trÞ trong 2 kho¶ng tõ 22 (Hz) ®Õn 26 (Hz). A. 8 cm B. 12 cm C. 14 cm D. 16 cm Bµi gi¶i: §é lÖch pha gi÷a hai phÇn tö theo ph−¬ng truyÒn sãng lµ: 2π d π ∆ϕ = = (2k + 1) (chó ý: ë bµi nµy ng−êi ta ®· cho s½n ®é lÖch pha) λ 2 4
  5. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 (2k + 1)λ (2k + 1)v T−¬ng tù nh− bµi trªn ta cã : d = = 4 4f v 4 2k + 1 Suy ra : f = (2k + 1) thay sè vµo ta cã : f = (2k + 1) = 4d 4.0, 28 0, 28 2k + 1 Do 22 ≤ f ≤ 26( Hz ) nªn ta cã : 22 ≤ ≤ 26( Hz ) 0,8 Gi¶i ra ta cã : 2,58 ≤ k ≤ 3,14 → k = 3 vËy 2k + 1 2.3 + 1 v 4 f = = = 25( Hz ) vËy λ = = = 0,16(cm) 0, 28 0, 28 f 25 C©u15 : Mét sãng c¬ häc truyÒn trong mét tr−êng ®µn håi.Ph−¬ng tr×nh dao π ®éng cña nguån cã d¹ng: x = 4 sin t (cm) .TÝnh b−íc sãng λ. Cho biÕt vËn tèc   3  truyÒn sãng v = 40 (cm/s) TÝnh ®é lÖch pha cña hai ®iÓm c¸ch nhau mét kho¶ng 40 (cm) trªn cïng ph−¬ng truyÒn sãng vµ t¹i cïng thêi ®iÓm. A. π/12 B. π/2 C. π/3 D. π/6 Bµi gi¶i: §é lÖch pha gi÷a hai phÇn tö theo ph−¬ng truyÒn sãng lµ: ω π 1 2πd 2π df 2π.40 π f = = = ( Hz ) Suy ra ∆ϕ = = = = 2π 3.2π 6 λ v 40.6 3 C©u 16: Mét sãng c¬ häc truyÒn trong mét tr−êng ®µn håi.Ph−¬ng tr×nh dao π  ®éng cña nguån cã d¹ng: x = 4 cos  t  (cm) . TÝnh ®é lÖch pha cña dao ®éng   3    t¹i cïng mét ®iÓm bÊt kú sau kho¶ng thêi gian 0,5 (s). π A. B. π/12 C. π/3 D. π/8 6 Bµi gi¶i: sau kho¶ng thêi gian t=0,5 gi©y sãng truyÒn ®−îc qu·ng ®−êng: Ph−¬ng tr×nh dao ®éng t¹i M c¸ch nguån mét kho¶ng d lµ : π  2π d   xM = 4 cos  t −  (cm) 3  λ   Trong ®ã ë thêi ®iÓm (t) pha dao ®éng cña π 2π d   M lµ : ϕ1 =  t −    . Sau thêi ®iÓm t=0,5(s) th× pha dao ®éng t¹i M lóc nµy  3 λ  π 2πd   lµ: ϕ2 =  (t + 0,5) −  3   Vëy ®é lÖch pha  λ  π 2π d π 2π d π ∆ϕ = ϕ2 − ϕ1 = ( (t + 0,5) − ) − ( .t − )= 3 λ 3 λ 6 5
  6. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 C©u 17: Trong thÝ nghiÖm vÒ hiÖn t−îng giao thoa sãng trªn mÆt n−íc hai nguån kÕt hîp Avµ B dao ®éng víi tÇn sè f=13(Hz) . T¹i 1 ®iÓm M c¸ch nguån AB nh÷ng kho¶ng d1=19(cm) vµ d2=21(cm) , sãng cã biªn ®é cùc ®¹i. Gi÷a M vµ ®−êng trung trùc cña AB kh«ng cã cùc ®¹i nµo kh¸c. TÝnh vËn tèc truyÒn sãng trªn mÆt n−íc? A. 10(cm/s) B. 20(cm/s) C. 26(cm/s) D. 30(cm/s) Bµi gi¶i: nhËn xÐt do d1
  7. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 HiÖu ®−êng ®i ®Ó t¹i ®ã sãng cã biªn ®é cùc ®¹i lµ : d1 − d 2 = kλ → 16 − 20 = −4.λ → λ = 1(cm) ( do thay k=-1) VËy vËn tèc truyÒn sãng lµ : v = λ. f = 20.1 = 20(cm / s ) Bµi 19: Mét ng−êi x¸ch mét x« n−íc ®i trªn ®−êng , mçi b−íc ®i ®−îc 50(cm). Chu kú dao ®éng riªng cña n−íc trong x« lµ T=1(S) . Ng−êi ®ã ®i víi vËn tèc v th× n−íc trong x« bÞ sãng s¸nh m¹nh nhÊt. TÝnh vËn tèc v? A. 2,8Km/h B. A. 1,8Km/h C. A. 1,5Km/h D. GÝa trÞ kh¸c Bµi gi¶i: theo gi¶ thiÕt th× λ = 50(cm) mµ vËn tèc λ 50 v = λ. f = = = 50(cm / s ) = 0, 5(m / s ) = 1,8( km / h) T 1 Bµi 20: Trªn mÆt n−íc cã mét nguån dao ®éng t¹o ra t¹i ®iÓm O mét dao ®éng ®iÒu hßa cã tÇn sè f= 50(Hz) . Trªn mÆt n−íc xuÊt hiÖn nh÷ng vßng trßn ®ång t©m O, mçi vßng c¸ch nhau 3(cm). VËn tèc truyÒn sãng trªn mÆt n−íc lµ : A. 120(cm/s) B. 360(cm/s) C. 150(cm/s) D. 180(cm/s) Bµi gi¶i: Chó ý mçi vßng trßn ®ång t©m O trªn mÆt n−íc sÏ c¸ch nhau 1 b−íc sãng vËy λ = 3(cm) hay v = λ. f = 3.50 = 150(cm / s ) λ Bµi 21: §Çu A cña mét d©y dao ®éng theo ph−¬ng th¼ng ®øng víi chu kú T=10(s) . BiÕt vËn tèc truyÒn sãng trªn d©y lµ V=0,2(m/s) , kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm gÇn nhau nhÊt dao ®éng ng−îc pha lµ bao nhiªu? A. 1,5m B. 2m C. 1m D. 2,5m Bµi gi¶i: §é lÖch pha gi÷a hai phÇn tö theo ph−¬ng truyÒn sãng lµ: 7
  8. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 2π d ∆ϕ = = (2k + 1)π (Do hai ®iÓm dao ®éng ng−îc pha) vËy ta cã : kho¶ng λ c¸ch gÇn nhau nhÊt gi÷a hai ®iÓm dao ®éng ng−îc pha lµ : (2k + 1)λ (2k + 1)v.T (2.0 + 1)0, 2.10 d= = = = 1(m) Chó ý: gÇn nhau nhÊt 2 2 2 nªn trong ph−¬ng tr×nh trªn ta lÊy K=0) Bµi 22: Sãng truyÒn tõ A ®Õn M víi b−íc sãng λ = 60(cm) M c¸ch A mét ®o¹n d=3(cm) . So víi sãng t¹i A th× sãng t¹i M cã tÝnh chÊt nµo sau ®©y ? 3π A. §ång pha víi nhau B. Sím pha h¬n mét l−îng 2 C. TrÔ pha h¬n mét l−îng lµ π D. Mét tÝnh chÊt kh¸c Bµi gi¶i: Ta ®· biÕt ph−¬ng tr×nh sãng c¸ch nguån mét ®o¹n lµ d lµ : 2π d U M = a cos(ωt − ) nÕu ®iÓm M n»m sau nguån A λ (M chËm pha h¬n A) A M d 2π d Vµ U M = a cos(ωt + ) NÕu ®iÓm M n»m tr−íc nguån A λ Theo gi¶ thiÕt ta cã ®é lÖch pha M A 2π d 2π.30 d ∆ϕ = = =π λ 60 VËy sãng t¹i M trÔ pha h¬n sãng t¹i A mét l−îng lµ π Bµi 23: G¾n vµo 1 trong 2 nh¸nh cña ©m thoa cña mét thanh thÐp máng ë hai ®Çu thanh g¾n hai qu¶ cÇu nhá A, B . §Æt 2 qu¶ cÇu ch¹m nhÑ vµo mÆt n−íc . Cho ©m thoa dao ®éng . Gîn sãng n−íc cã h×nh hypepol. Kho¶ng c¸ch AB lµ 4(cm) . TÝnh sè gîn sãng quan s¸t ®−îc trªn ®o¹n AB biÕt λ = 2mm ? A. 39 gîn B. 29 gîn C. 19 gîn D. 20 gîn Bµi gi¶i: Theo lý thuyÕt giao thoa sè gîn sãng quan s¸t ®−îc trªn ®o¹n AB t−¬ng øng sè ®iÓm dao ®éng víi biªn ®é cùc ®¹i trªn ®o¹n AB . V× vËy hiÖu kho¶ng c¸ch gi÷a chóng ph¶i lµ d 2 − d1 = kλ MÆt kh¸c cã bao nhiªu ®−êng hypepol th× t−¬ng øng trªn ®o¹n AB cã bÊy nhiªu gîn sãng. Hay ta cã thÓ ®−a ®iÓm M xuèng n»m trªn ®o¹n AB vµ lóc nµy ta cã d1 + d 2 = AB VËy ta cã hÖ : M d1 d2 A B A M B kλ AB d 2 − d1 = kλ (1) lÊy (1) trõ(2) vÕ theo vÕ ta cã d 2 = + 2 2 8
  9. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 d1 + d 2 = AB (2) do M thu«c ®o¹n AB nªn 0 < d 2 < AB Thay vµo ta cã : kλ AB − AB AB 0 < d2 = + < AB Vµ rót ra
  10. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 Câu 1: Hai ngư i ng cách nhau 4m và quay m t s i dây n m gi a h . H i bư c sóng l n nh t c a sóng d ng mà hai ngư i có th t o nên là bao nhiêu ? A. 16m B. 8m C. 4m D.12m ngư i 2 ngư i 1 Bµi gi¶i: Áp d ng công th c tính chi u dài dây cho sóng d ng ư c c nh 2 u; kλ 2l l= suy ra λ= v y có λmax thì k=1 V y λmax = 2l = 8(m) 2 k C âu 2: M t sóng d ng có phương trình : (x , y ( cm), t(s)) kho ng cách t m t nút sóng , qua 4 b ng sóng , n m t nút sóng khác là : A.10cm B. 20cm C. 30cm D. 40cm 2π x Bµi gi¶i: Bư c sóng : D a v ào phương trình trên ta th y = 0, 2π.x λ Kho ng cách t m t nút sóng , qua 4 b ng sóng , n m t nút sóng khác là : b ng nút nút l = 2λ C âu 3: Trên m t s i dây dài 1m (hai u dây c nh) ang có sóng d ng v i t n s 100Hz. Ngư i ta th y có 4 i m dao ng r t m nh. V n t c truy n sóng trên dây là: A. 50(m/s) B. 200(m/s) C. 25(m/s) D.100(m/s) Bµi gi¶i: Trên dây có 4 i m dao ng m nh nên trên dây có 4 b ng sóng và dài dây b ng 2 l n bư c sóng. Bư c sóng : V n t c truy n sóng : Ch n áp án A. C âu 4: Trên m t s i dây dài 1,4m ư c căng ra , hai u c nh. Ngư i ta làm cho s i dây dao ng v i t n s 10Hz thì th y trên dây có 8 i m luôn ng yên (k c 2 u dây). V n t c truy n sóng trên dây là : A. 1,5(m/s) B. 2,4 (m/s) C.4(m/s) D. 3,2(m/s) Bµi gi¶i: Trên dây có 8 i m ng yên k c 2 u dây nên s b ng sóng là : 8 - 1 = 7 b ng sóng. 10
  11. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 dài dây : bư c sóng : V n t c truy n sóng : Ch n áp án C. C âu 5: T i m t dao ng cho m t dây àn h i theo phương vuông góc v i s i dây v i t n s 3Hz. Sau 3 giây chuy n ng truy n ư c 12m d c theo s i dây. Bư c sóng t o ra trên s i dây : A. 2,33(m) B. 2(m) C.3,33 (m) D.3(m) Bµi gi¶i: V n t c truy n sóng trên s i dây là : V y bư c sóng t o ra là : Ch n áp án C C âu 6: M t dây AB dài 120cm , u A m c vào m t nhánh âm thoa có t n s f = 40 Hz, u B c nh.Cho âm thoa dao ng , trên dây có sóng d ng v i 4 bó sóng. V n t c truy n sóng trên dây là : A.20(m/s) B. 15(m/s) C. 28(m/s) D. 24(m/s) Bµi gi¶i: Trên dây có sóng d ng v i 4 bó sóng , hai uc nh nên dây dài 2 l n bư c sóng. V n t c truy n sóng : V y ch n áp án D. C âu 7: Nh ng c i m nào sau ây không thu c v sóng d ng : 1/ Sóng có các nút và các b ng c nh trong không gian. 2/ ng d ng c a sóng d ng là xác nh v n t c truy n sóng trên dây. 3/ i u ki n có sóng d ng khi hai u dây là nút là chi u dài dây ph i b ng n l n bư c sóng v i n là s nút sóng. 4/ Kho ng cách gi a hai b ng sóng b ng n a l n bư c sóng. A.1v à 2 B. 2 v à 3 C. 3 v à 4 D. 2 v à 4 Bµi gi¶i: Theo nh nghĩa sóng d ng là : Sóng có các nút và các b ng c nh trong không gian. nên (1) úng ng d ng c a sóng d ng là xác nh v n t c truy n sóng trên dây. (2) úng i u ki n có sóng d ng khi hai u dây là nút là chi u dài dây ph i b ng n l n bư c sóng v i n là s nút sóng.(3) sai vì i u ki n x y ra sóng d ng khi : Kho ng cách gi a hai b ng sóng b ng n a l n bư c sóng. (4) sai vì ph i là kho ng cách gi a hai b ng sóng liên ti p nhau 11
  12. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 C âu 8 : M t ng sáo dài 80cm, h hai u, t o ra m t sóng d ng trong ng sáo v i âm là c c i hai u ng, trong kho ng gi a ng sáo có hai nút sóng. Cho v n t c truy n âm trong không khí là 340m/s, t n s âm do ng sáo phát ra là: A.2120,5(Hz) B 425(Hz) C. 850(Hz) D. 800(Hz) Bµi gi¶i: Theo bài ra: ta coi ng sáo có hai u l à nút có s óng d ng x y ra thì chi u d ài ng sáo ph i thõa m ãn : Ch n B Câu9 : M t nh c c phát ra âm có t n s âm cơ b n là f = 420 Hz. M t ngư i có th nghe ư c âm có t n s cao nh t là 18000 Hz. T n s âm cao nh t mà ngư i này nghe ư c do nh c c này phát ra là : A.17850(Hz) B. 17640(Hz) C. 42,857142(Hz) D. 18000(Hz) Bµi gi¶i: (B) Câu 10: M t ngu n âm O xem như ngu n i m, phát âm trong môi trư ng ng hư ng và không h p th âm. Ngư ng nghe c a âm ó là .T im t i m A ta o ư c m c cư ng âm là L = 70 dB. Cư ng âm I t i A có giá tr là: W W W W A. 10−7 B. 107 C. 10−5 D. 70 m2 m2 m2 m2 Bµi gi¶i: Xét t i i m A ta có: L = 10 = 70. => =7 => = => I = V y ch n C. Câu11: : to hay nh c a m t âm mà tai c m nh n ư c s ph thu c vào A. cư ng và biên c a âm B. cư ng c a âm và v n t c âm C. cư ng và t n s c a âm. D. t n s c a âm và v n t c âm V y ch n C. C âu 12: Phát bi u nào sau ây không úng ? A. Dao ng âm có t n s trong mi n t 16Hz n 20kHz B. V b n ch t thì sóng âm , sóng siêu âm , sóng h âm u là sóng cơ C. Sóng siêu âm là nh ng sóng mà tai ngư i không th nghe th y ư c 12
  13. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 D. Sóng âm là sóng d c Bµi gi¶i: Sóng âm là sóng d c có t n s t 16Hz n 20KHz. Nh ng sóng có t n s dư i 16Hz g i là sóng h âm và trên 20KHz g i là sóng siêu âm. Tai ngư i không th nghe ư c h âm và siêu âm. Ch n áp án C. C âu 13 : Phát bi u nào sau ây là sai: A. Sóng cơ h c là s lan truy n c a tr ng thái dao ng trong môi trư ng v t ch t. B. Sóng ngang có phương dao ng vuông góc v i phương truy n sóng. C. Quá trình truy n sóng là quá trình truy n năng lư ng. D. Sóng cơ h c d c không truy n ư c trong chân không nhưng sóng cơ d c ngang truy n ư c trong chân không. Bµi gi¶i: Sóng cơ truy n ư c trong không gian là do s àn h i c a môi trư ng v t ch t. Trong không gian ko có v t ch t như trong khí quy n Trái t nên sóng cơ h c không th truy n ư c v y D sai. Ch n D. C âu 14: M t sóng cơ h c có phương trình sóng: Bi t kho ng cách g n nh t gi a 2 i m có l ch pha i v i nhau là 1m. V n t c truy n sóng là : A.2,5(m/s) B. 5(m/s) C.10(m/s) D.20(m/s) Bµi gi¶i: l ch pha c a 2 i m trên phương truy n sóng là : l ch pha c a hai i m cách nhau 1m là , ta có: Ch n D A.2,5(m/s) B. 5(m/s) C.10(m/s) D.20(m/s) Câu 15: Hi u pha c a 2 sóng gi ng nhau ph i b ng bao nhiêu khi giao thoa sóng hoàn toàn tri t tiêu. A. 0 B. π 4 C. π 2 D. π Bµi gi¶i: Trong sóng giao thoa 2 sóng tri t tiêu nhau thì v i k = 0, 1 ,2 ,................ n như v y v i k = 0 thì ch n câu D là úng 13
  14. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 Câu 16: M t sóng ngang t n s 100Hz truy n trên m t s i dây n m ngang v i v n t c 60m/s. M và N là hai i m trên dây cách nhau 0,75m và sóng truy n theo chi u t M t i N. Ch n tr c bi u di n li cho các i m có chi u dương hư ng lên trên . T i m t th i i m nào ó M có li âm và ang chuy n ng i xu ng. T i th i i m ó N s có li và chi u chuy n ng tương ng là : A. âm, i xu ng B. âm, i lên C. d ương, i xu ng D. d ương, i lên Bµi gi¶i: Bư c sóng : l ch pha gi a M và N : dao ng t i M và N vuông pha . Do ó t i th i i m ó N ang có li âm và chuy n ng i lên. Ch n áp án B. Nhìn lên hình v ta th y + M và N dao ng vuông pha thì khi M O X i xu ng thì i m N ph i i lên và vì c hai u ang n m dư i tr c OX nên M N lúc này c hai u ang có li Ho c ta có th bi u di n qua chuy n ng tròn u: N M Khi M i xu ng N i lên trên ư ng tròn thì tương ng l ch pha c a M và N là góc MON gíc này vuông O C âu 17: M t sóng cơ h c truy n t i m O t i M . O và M cách nhau m t o n b ng 5 l n bư c sóng . Dao ng t i O và M : 3π A. Cùng pha B. Vuông pha C. Ng ư c pha D. l ch pha 4 Bµi gi¶i: M và O cách nhau m t s nguyên l n bư c sóng nên dao ng cùng pha . Ch n áp án A. Câu 18: Thưc hi n giao thoa trên m t m t ch t l ng v i hai ngu n gi ng nhau, cách nhau 13cm cùng có phương trình dao ng là U = 2sin t. V n t c truy n sóng trên m t ch t l ng là 80cm/s. Xem biên sóng không gi m khi truy n i t ngu n. S i m ng yên trên o n là: A. 4 B. 8 C. 5 D. 7 Bµi gi¶i: Biên dao ng t ng h p c a i m M b t kì thu c là: 14
  15. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 trong ó l n lư t là dài và Gi s i mM ng yên, ta có A=0, suy ra (1) L i có cm V y (1) tương ương v i (k thu c Z) Hay Mà M thu c nên cm T ó rút ra và 0<
  16. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 Ch n B. C âu 21: i u nào úng khi nói v năng lư ng sóng? A. Trong quá trình truy n sóng thì năng lư ng sóng không truy n i vì nó là i lư ng b o toàn B. Quá trình truy n sóng là quá trình truy n năng lư ng. C. Khi sóng truy n t m t ngu n i m trên m t ph ng, năng lư ng sóng gi m t l bình phương v i quãng ư ng truy n sóng. D. Khi sóng truy n t m t ngu n i m trong không gian, năng lư ng sóng gi m t l v i quãng ư ng truy n sóng. Bµi gi¶i: (B) C âu 22: i u nào sau ây là sai khi nói v năng lư ng c a sóng cơ h c? A. Khi sóng truy n t m t ngu n i m trong không gian, năng lư ng sóng gi m t l v i bình phương quãng ư ng truy n sóng. B. Năng lư ng sóng luôn luôn không i trong quá trình truy n sóng. C. Khi sóng truy n t m t ngu n i m trên m t ph ng, năng lư ng sóng gi m t l v i quãng ư ng truy n sóng. D. Quá trình truy n sóng là quá trình truy n năng lư ng. Bµi gi¶i: trong th c t , năng lư ng sóng cơ h c s gi m trong quá trình truy n sóng do m t mát năng lư ng ra bên ngoài môi trư ng (ma sát) nên năng lư ng luôn luôn ko i trong quá trình truy n sóng là sai . ch n B C âu 23: Khi biên c a sóng tăng g p ôi, năng lư ng do sóng truy n thay i bao nhiêu l n? A. Gi m ¼ B. Gi m ½ C. Không thay i D. Tăng 4 l n Bµi gi¶i: Năng lư ng sóng: C âu 23: Sãng ©m truyÒn trong thÐp víi vËn tèc 5000(m/s) . Hai ®iÓm trong thÐp dao ®éng lÖch pha nhau 900 mµ gÇn nhau nhÊt th× c¸ch nhau mét ®o¹n 1,5(m). TÇn sè dao ®éng cña ©m lµ : A. 833(Hz) B. 1666(Hz) C. 3,333(Hz) D. 416,5(Hz)Bµi gi¶i: §é 2π d π 2π.1,5 v 5000 lÖch pha ∆ϕ = = Suy ra b−íc sãng λ = = 6m mµ f = = = 833( Hz ) λ 2 π λ 6 2 Cßn rÊt nhiÒu bµi tËp n÷a víi c¸ch gi¶i t−¬ng tù nh−ng v× thêi gian cã h¹n nªn t«i chØ ®−a ra tõng nµy vÝ dô. Hy väng c¸c em hiÓu vµ n¾m ch¾c ®−îc phÇn sãng. Ch©n thµnh c¶m ¬n . HÑn gÆp l¹i c¸c em trong c¸c ch−¬ng tiÕp theo. Vinh 24/10/08( trÇn quang thanh) 16
  17. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 17
  18. TRÇN QUANG THANH-K15-CAO HäC Lý-§H VINH-10/2008 18
nguon tai.lieu . vn