Xem mẫu
- Bí quyết thương lượng
Cuộc sống của trẻ cũng đầy ắp những tình huống
dẫn đến mâu thuẫn: làm thế nào để hòa hợp với
anh chị em, làm sao để làm quen với những điều
luật của gia đình… Thế chỉ với những kỹ năng căn
bản, bé có thể trở thành nhà đàm phán khéo léo.
“Cách đây không lâu, tôi vô tình nghe Quỳnh – con gái
đầu 10 tuổi của tôi lớn tiếng nói với đứa em gái 6 tuổi của
nó ‘Em xem phim hoạt hình nhiều quá rồi. Bây giờ đến
lượt chị coi băng ca nhạc của chị". Thường thì lời tuyên bố
như vậy sẽ làm bé Lan nước mắt ngắn nước mắt dài ngay
nhưng lần này con bé nhìn thẳng vào mắt chị và hỏi lại ‘Bộ
chị muốn xem là được sao? Em mới coi thôi mà. Phim của
chị dài thòng. Em sẽ ngồi coi phim của em lâu bằng chừng
ấy mới được’.
Thật ngạc nhiên, tôi như đang được chứng kiến sự thay đổi
lớn trong mối quan hệ giữa hai đứa trẻ. Bé Vy đứng thẳng,
- đầy vẻ tự tin và mặc cả với chị nó. Kết quả của cuộc
thương lượng chớp nhoáng ấy được cả hai thống nhất: Bé
Vy xem phim hoạt hình thêm 20 phút nữa và trả ti vi cho
chị xem ca nhạc. Điều đáng nói là cả hai đều hồ hởi với kết
quả đàm phán. Thật là hạnh phúc khi thấy hai chị em biết
cách giải quyết như vậy”.
Học cách cho và nhận:
Trong cuộc sống hàng ngày, bé phải đối mặt với những tình
huống có khả năng dẫn đến “sứt đầu bể trán” như chia sẻ
đồ chơi, hòa hợp với anh chị em, dàn xếp bất hòa với bạn
bè, gia hạn thêm về thời gian làm bài tập với thầy cô.
Những việc như thế cũng đòi hỏi có kỹ năng đấy.
Cart Pickhardt, nhà tâm lý học và là tác giả quyển sách
“Chìa khóa cho bố hoặc mẹ nuôi con một mình”, cho biết:
Cuộc đàm phán thành công được định nghĩa là nghệ thuật
tìm và thực hiện giải pháp giải quyết mâu thuẫn hoặc bất
đồng sao cho mọi bên liên quan đều cảm thấy thỏa mãn dù
ở mức độ thấp nhất.
“Việc bạn dạy cho trẻ biết cách để thương lượng khi chúng
còn nhỏ rất có lợi. Chúng dàn xếp những bất hòa rất tốt mà
- không cần đến bạo lực và dĩ nhiên là sẽ cảm thấy an toàn vì
trẻ tin tưởng vào khả năng của bản thân đối với những tình
huống thử thách như trên.
Và rồi càng lớn, đặc biệt là khi bước vào tuổi thanh thiếu
niên, khả năng trên càng tỏ rõ ưu điểm, lợi ích của mình khi
trẻ bị đặt trong tình huống phải đàm phán.
Trên thực tế, những đứa trẻ được cha mẹ dạy khả năng đàm
phán bước vào đời dễ dàng hơn vì chúng có thể bàn bạc,
làm chủ tình huống tại các cuộc đàm phán trong kinh doanh
hoặc chính sách ở nơi làm việc. Sau đây là 4 bài học hướng
dẫn trẻ cách giải quyết tình huống bằng phương pháp “cả
hai cùng thắng”
Bài học 1: Bình tĩnh là quan trọng
Muốn đàm phán tốt thì điều quan trọng là phải biết cách
giữ bình tĩnh. Điều này giúp cho chúng ta có cơ hội cũng
như thời gian để đánh giá lại tình huống, chọn lựa kỹ giải
pháp tốt nhất. Nếu không tự chủ, chúng ta sẽ bị cơn xoáy
tình cảm cuốn trôi và khó đưa ra bất kỳ quyết định chính
xác nào. Cha mẹ có thể giúp con trẻ giữ bình tĩnh thì nên
- làm gương hoặc thường xuyên nói chuyện với trẻ về những
khái niệm cơ sở.
Tiến sĩ Meg Eastman, nhà tâm lý học và là tác giả của
quyển sách “Thuần hóa con rồng trong con trẻ: Giải pháp
cho những cơn giận theo chu kỳ trong gia đình”, nhận xét
“Mỗi khi bạn tức giận, cứ bộc lộ cho trẻ thấy tâm trạng của
mình và đừng quên n1o năng cẩn thận. Giải thích cho
chúng hiểu rằng bạn cần một ít thời gian để suy nghĩ xem
mình muốn nói gì. Một khi cơn giận qua đi, hãy nói cho trẻ
biết là bạn đã chuẩn bị để tiếp tục cuộc nói chuyện.
Bài học 2: Sự đồng cảm sẽ có ích cho kết quả của cuộc
thỏa hiệp:
Nếu không thử đặt bản thân mình vào tình huống của người
khác thì bạn không thể nào hiểu nổi yêu cầu cũng như
mong muốn của đối phương. Và điều này không thể dẫn
đến kết quả như mong đợi. Nhưng một khi chúng ta thông
cảm trước sự bất hạnh của người đó thì chúng ta có khuynh
hướng giúp đó họ. Và vì thế cuộc đàm phán sẽ mang đến
kết quả tốt đẹp cho tất cả các bên tham gia, ít nhất là cũng ở
một mức độ tối thiểu.
- Cha mẹ có thể dạy bảo hoặc khuyến khích lòng thương cảm
ở các con bằng cách luôn tạo bầu không khí ấm áp trong
cuộc sống gia đình mà ở đó mọi thành viên đều quan tâm,
chia sẻ niềm hạnh phúc cũng như những phiền muộn, khó
khăn trong cuộc sống. Chúng ta chẳng thể nào đồng cảm
với người khác một khi chúng ta chẳng hề lắng nghe tâm sự
cũng như quan tâm đến quan điểm của họ.
Một khi sự bất đồng xuất hiện giữa cha mẹ và con cái thì
cha mẹ nên lắng nghe và quan sát sự việc từ nhiều góc độ
khác nhau bằng cách tự đặt câu hỏi:
- Điều gì đã xảy ra và mọi người đã làm gì để giải quyết
vấn đề?. Hãy để con bạn trả lời trước. Nếu cả hai đứa con
đều liên quan đến vấn đề này thì đặt câu hỏi cho cả hai. Tập
trung vào những gì chúng làm để giải quyết mâu thuẫn và
theo ý kiến của chúng thì việc nào có kết quả và việc nào
không.
- Con và mẹ nhìn vấn đề theo hai hướng khác nhau đúng
không? Câu hỏi này rõ ràng đưa ra quan điểm rằng hướng
giải quyết mâu thuẫn hoặc bất hòa phải được đưa ra xem
- xét trên 2 quan điểm khác nhau. Và rồi, nhẹ nhàng giải
thích quan điểm của mình về vần đề này.
- Suy nghĩ gì hoặc cảm thấy thế nào khi tình huống xảy ra?
Khích lệ trẻ diễn đạt tâm tư tình cảm của mình không
những giúp chúng bình tĩnh trước mối quan hệ đang căng
thẳng mà còn giúp chúng hiểu được sự biểu hiện tình cảm
của người khác.
- Con nghĩ rằng mình nên giải quyết cách nào là tốt nhất?
Hỏi trẻ về hướng giải quyết tình huống mà chúng có trách
nhiệm với thái độ tin cậy. Lắng nghe ý kiến của trẻ và diễn
đạt suy nghĩ của chính mình. Sự quan tâm lắng nghe của
cha mẹ với ý kiến của con là một phần quan trọng cho
thành công của cuộc đàm phán.
Bài học 3: Chìa khóa nằm ở sự linh động
Sự linh động trong đàm phán có nghĩa là thay đổi mục tiêu
và cách thức bạn thể hiện mục tiêu của mình từ nhu cầu
thành những điểm nhấn trong quá trình thương lượng để có
thể đạt được kết quả tốt cho cả hai.
Nếu giải pháp bạn đưa ra có nhiều chọn lựa thì tốt hơn là áp
đặt một chọn lựa duy nhất. Ví dụ: “ Con muốn dọn đồ chơi
- trước hay sau khi chúng ta ra ngoài dạo mát?” hay “Con
thích uống sữa trước hay ăn phở trước?”. Bọn trẻ thích
được chọn lựa hơn là cảm giác bị ép buộc.
Bài học 4: Thực hiện đúng lời nói
Cuộc đàm phán thành công là cuộc đàm phán mang lại kết
quả hài lòng cho cả hai bên. Qua đó, trẻ sẽ học được cách
giữ lời hứa, thực hiện đúng theo cam kết. Nếu đứa bé 4 tuổi
đồng ý nhặt quần áo dơ xuống cho bạn giặt để đánh đổi lấy
một câu chuyện được mẹ kể trước giờ đi ngủ thì bạn nên
nhắc nhở trẻ thực hiện phần việc của mình trước khi lên
giường nghe bạn kể chuyện.
Nếu một trong hai không thực hiện theo đúng cam kết thì
sẽ tốn nhiều thời gian và nó sẽ ảnh hưởng không ít đến
những cuộc đàm phán về sau.
Những điều nên và không nên làm trong các cuộc đàm
phán:
- Thể hiện mọi hành động, cử chỉ theo cách mà bạn muốn
con mình học hỏi.
- - Có thể thương lượng về bất cứ hành động, thái độ hoặc sự
cố cụ thể.
- Đừng cố truy ra “ai là người châm ngòi”. Tốt hơn là nên
phân tích mục đích của mỗi đứa bé và tìm ra giải pháp
không những cho lần này mà còn để tránh những việc
tương tự trong tương lai.
- Đừng bơi móc những chuyện cũ. Tập trung vào tình
huống hiện tại.
- Đừng sử dụng sử dụng những từ mang tính chỉ trích cá
nhân “Con luôn luôn…”, “Con không bao giờ…”…
- Đừng tham gia đàm phán khi trong người mệt mỏi hoặc
trong trạng thái giận dữ, mất bình tĩnh.
- Đừng cố gắng tiếp tục khi cuộc đàm phán không được
thuận lợi. Hãy tạm ngừng cho đến khi mọi người sẵn sàng
trở lại.
Những gì không nên mang ra thương lượng?
Một điều không kém phần quan trọng là cha mẹ phải nhận
ra được và từ chối không tham gia vào các chủ đề không
thể thương lượng được như những chủ đề thuộc lãnh vực
- an toàn, khuynh hướng sử dụng bạo lực, thái độ và ngôn
ngữ lăng mạ người khác, bài tập, việc nhà và vệ sinh cá
nhân…
Ví dụ: Một người mẹ đã thỏa thuận với cậu con 2 tuổi – lứa
tuổi bắt đầu khẳng định sự độc lập của mình. “Nó muốn tự
mình làm tất cả mọi việc và tôi đã cố gắng tạo mọi cơ hội
cho bé khám phá thế giới xung quanh và làm mọi việc bé
có thể. Nhưng rồi tôi phát hiện ra rằng tôi đã đưa con mình
vào tình huống nguy hiểm và tôi quyết định can thiệp khi
thằng bé muốn bước xuống cầu thang mà không cần vịn
vào tay cầm. Tôi nhất quyết không để nó mạo hiểm như
vậy".
Một người mẹ khác nhất quyết không nhượng bộ khi con
gái 4 tuổi của chị đòi băng qua đường một mình hoặc thỉnh
thoảng từ cái miệng xinh xắn ấy lại phát ra vài từ “chợ
búa”. Nó cằn nhằn mãi vì bạn nó cũng hay dùng những từ
như thế nhưng tôi đã dẫn ra hậu quả của những lời nói
khiếm nhã ấy là làm tổn thương người khác. “Không.
Không tranh luận gì về vấn đề này cả. Cứ nghe lời mẹ đi”,
chỉ cần nói thế.
- Đây là một cách hữu hiệu để chấm dứt những câu cằn nhằn
của trẻ khi yêu cầu đàm phán của chúng bị từ chối. Tiến sĩ
Meg Eastman cho biết, một số cha mẹ mắc phải hai sai lầm
nghiêm trọng. Họ chấp nhận thương lượng những chủ đề
không thể thương lượng và đồng thời lại làm cho mọi việc
trở thành không thương lượng được nữa.
Nếu trẻ muốn tranh luận về những gì không thể thương
lượng thì nhất quyết dừng, nhưng cũng có cách làm cho
chúng dễ dàng chấp nhận khi yêu cầu của mình bị bác bỏ.
Ví dụ: Sau khi con dọn bàn ăn xong thì con có thể xem
phim trong khi mẹ chuẩn bị thức ăn và dọn lên.
nguon tai.lieu . vn
