Xem mẫu
- Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012 MAÁY VAÁN ÑEÀ VEÀ ÑÔØI SOÁNG COÂNG NHAÂN TRONG THÔØI KÌ COÂNG NGHIEÄP HOÙA, HIEÄN ÑAÏI HOÙA QUA THÖÏC TIEÃN TÆNH BÌNH DÖÔNG Ñoã Minh Töù Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá thaønh phoá Hoà Chí Minh TOÙM TAÉT Thoâng qua vieäc khaûo saùt veà söï phaùt trieån soá löôïng, ñôøi soáng vaät chaát, ñôøi soáng tinh thaàn cuûa coâng nhaân coâng nghieäp ôû tænh Bình Döông trong quaù trình coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa, baøi baùo cuûa chuùng toâi neâu leân moät soá ñeà caàn khaéc trong vieäc chaêm lo phaùt trieån ñoäi nguõ coâng nhaân. Nhöõng vaán ñeà neâu ra trong baøi baùo laø cô sôû ñeå caùc caáp Ñaûng boä, chính quyeàn tænh Bình Döông hoaïch ñònh chính saùch ñoái vôùi ñoäi nguõ coâng nhaân höôùng ñeán muïc tieâu phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi beàn vöõng. Töø khoùa: coâng nhaân, ñôøi soáng, coâng nghieäp 1. Ñaët vaán ñeà saùch ñoù ñaõ giaûi quyeát ñöôïc ñeán ñaâu nhöõng Tænh Bình Döông ñöôïc taùi laäp naêm nhu caàu veà ñôøi soáng cuûa coâng nhaân vaø coøn 1997. Trong 15 naêm (1997-2012), giaù trò nhöõng haïn cheá naøo trong vieäc chaêm lo ñôøi saûn xuaát coâng nghieäp cuûa Bình Döông taêng soáng lao ñoäng coâng nghieäp cuûa tænh? Trong bình quaân 28%/naêm (naêm 2011, ñaït khuoân khoå baøi vieát naøy, chuùng toâi coá gaéng 123.201 tæ ñoàng, gaáp 31 laàn so naêm 1997 vaø ñi tìm caâu traû lôøi cho vaán ñeà treân. chieám khoaûng 12% giaù trò saûn xuaát coâng 2. Söï phaùt trieån ñoäi nguõ coâng nhaân ôû nghieäp cuûa caû nöôùc, chieám 62,2% GDP cuûa tænh Bình Döông (1997 – 2012) tænh) vaø trôû thaønh ngaønh kinh teá ñoùng goùp Naêm 1997, khi tænh Bình Döông ñöôïc nhieàu nhaát vaøo möùc taêng tröôûng kinh teá, taùi laäp, soá lao ñoäng coâng nghieäp ñaõ coù söï gia thu huùt voán ñaàu tö cuõng nhö giaûi quyeát vieäc taêng ñaùng keå töø 65.380 ngöôøi (1996) leân laøm cuûa tænh. Söï phaùt trieån coâng nghieäp ñaõ 76.294 ngöôøi, chieám 24% toång soá lao ñoäng taùc ñoäng laøm chuyeån dòch cô caáu lao ñoäng, cuûa tænh. Ñeán naêm 2000, soá lao ñoäng coâng coâng nhaân trôû thaønh löïc löôïng lao ñoäng chuû nghieäp Bình Döông taêng leân nhanh choùng löïc trong söï phaùt trieån kinh teá cuûa Bình ñaït 126.682 ngöôøi, taêng 166% so vôùi naêm Döông. Ñieàu ñoù ñaët ra cho Ñaûng boä, chính 1997, chieám 34% toång soá lao ñoäng cuûa tænh. quyeàn tænh nhieàu vaán ñeà caàn phaûi giaûi Tuy vaäy, soá lao ñoäng coâng nghieäp vaãn chöa quyeát, trong ñoù coù vieäc chaêm lo ñôøi soáng vöôït qua ñöôïc soá lao ñoäng trong lónh vöïc coâng nhaân. Sôùm nhaän thöùc ñöôïc vaán ñeà noâng – laâm - nghieäp - thuûy saûn. naøy, Ñaûng boä, chính quyeàn tænh Bình Töø naêm 2001 trôû ñi, cuøng vôùi söï phaùt Döông ñaõ coù nhöõng chính saùch chaêm lo ñeán trieån maïnh cuûa coâng nghieäp, soá lao ñoäng ñôøi soáng coâng nhaân vaø ñaït nhöõng keát quaû coâng nghieäp cuûa tænh Bình Döông cuõng taêng ñaùng ghi nhaän. Tuy nhieân, nhöõng chính leân maïnh meõ. Cô caáu lao ñoäng cuûa Bình 62
- Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012 Döông tieáp tuïc coù söï chuyeån dòch theo Söï chuyeån dòch naøy laø hôïp lí vaø hoaøn höôùng taêng maïnh lao ñoäng trong lónh vöïc toaøn phuø hôïp vôùi toác ñoä phaùt trieån coâng coâng nghieäp, dòch vuï, giaûm lao ñoäng trong nghieäp cuõng nhö tyû leä ñoùng goùp cuûa coâng lónh vöïc noâng, laâm nghieäp, thuûy saûn. Ñeán nghieäp vaøo cô caáu kinh teá cuûa Bình Döông. naêm 2002, lao ñoäng coâng nghieäp baét ñaàu Tuy nhieân, noù cuõng ñaët ra nhöõng vaán ñeà vöôït qua soá lao ñoäng noâng, laâm nghieäp, thuûy ñoøi hoûi Ñaûng boä, chính quyeàn tænh Bình saûn, chieám 44,2%, töông ñöông vôùi 203.741 Döông phaûi coù nhöõng chính saùch hôïp lyù, ngöôøi, ñeán naêm 2003, thì soá lao ñoäng coâng nhaèm khoâng chæ thu huùt maø coøn giöõ chaân nghieäp ñaõ vöôn leân chieám hôn 1/2 (51,3%) soá coâng nhaân, ñeå hoï gaén boù vôùi Bình Döông, lao ñoäng cuûa tænh Bình Döông vôùi 269.985 tieáp tuïc ñoùng goùp vaøo söï phaùt trieån cuûa tænh ngöôøi, naêm 2005, taêng leân 54%. Naêm 2011 nhaø. Nhaän thöùc ñöôïc ñieàu ñoù, ngay töø raát soá lao ñoäng coâng nghieäp Bình Döông taêng sôùm Ñaûng boä, chính quyeàn tænh ñaõ ñeà ra vaø leân 700.000 ngöôøi, chieám khoaûng 47% daân thöïc thi nhieàu chính saùch goùp phaàn laøm soá cuûa tænh. cho coâng nhaân gaén boù vôùi tænh, thuùc ñaåy söï Bieåu ñoà 2.1: Lao ñoäng coâng nghieäp ôû Bình phaùt trieån cuûa kinh teá cuõng nhö coâng Döông 1997 – 2011 (ngöôøi) nghieäp, ñoù cuõng laø nhaân toá khieán cho coâng nghieäp Bình Döông phaùt trieån nhanh vaø oån 800000 700.000 ñònh trong nhöõng naêm vöøa qua. 3. Ñôøi soáng vaät chaát cuûa coâng nhaân 600000 339.193 400000 ôû Bình Döông 200000 76.294 126.682 Ñôøi soáng coâng nhaân Bình Döông trong 0 1997 2000 2005 2011 nhöõng naêm qua coù söï thay ñoåi roõ reät, treân caùc lónh vöïc chuû yeáu: tieàn löông, hôïp ñoàng Bieåu ñoà 2.2. Cô caáu lao ñoäng Bình Döông lao ñoàng, nhaø ôû, baûo hieåm... 1997 – 2011, theo ngaønh kinh teá (töø trong Veà tieàn löông: Bình Döông luoân khuyeán ra ngoaøi: 1997, 2000, 2005, 2011). khích caùc doanh nghieäp traû löông cho coâng nhaân cao hôn möùc löông toái thieåu theo quy 6 9 CN ñònh cuûa nhaø nöôùc. Naêm 1997, möùc löông 13 bình quaân cuûa coâng nhaân taïi caùc khu coâng 25 10 15 8 NN 9 24 34 54 nghieäp tænh Bình Döông ñaõ ñaït töø 400,000 57 ñeán 600.000 ñoàng/ngöôøi/thaùng, ñeán naêm ÑVT: % DV 2001, ñaït töø 490.000 ñeán 650.000 12 ñoàng/ngöôøi/thaùng. Beân caïnh ñoù, caùc doanh 22 58 Khác 44 nghieäp coøn hoã trôï tieàn aên, tieàn phoøng troï, tieàn ñi laïi, taêng ca… neân toång thu nhaäp bình quaân haøng thaùng cuûa coâng nhaân taïi caùc khu Nguoàn: Cuïc thoáng keâ Bình Döông, Nieân giaùm coâng nghieäp ñaït töø 700.000 ñeán 850.000 thoáng keâ 2000, tr. 23; Nieân giaùm thoáng keâ 2004, tr. ñoàng/ngöôøi/thaùng vaø taêng leân 750.000 ñeán 21; Nieân giaùm thoáng keâ 2011, tr. 29. 880.000 ñoàng/ngöôøi/thaùng vaøo naêm 2003. 63
- Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012 Trong ñoù khu vöïc kinh teá FDI ñaït töø lao ñoäng ñang laøm vieäc taïi caùc doanh 490.000 ñeán 950.000 ñoàng/ ngöôøi/ thaùng, khu nghieäp, trong ñoù coù 35.132 lao ñoäng ôû 159 vöïc kinh teá trong nöôùc laø 350.000 ñeán ñôn vò taïi caùc khu coâng nghieäp ñöôïc caáp soå, 800.000 ñoàng/ngöôøi/thaùng. Ñeán naêm 2009, 318 ñôn vò coù noäi quy lao ñoäng ñöôïc thöøa möùc löông trung bình cuûa coâng nhaân lao nhaän, 58 doanh nghieäp thöïc hieän kí thoûa öôùc ñoäng doanh nghieäp voán trong nöôùc ñaït möùc lao ñoäng taäp theå, chieám 25% so vôùi caùc töø 1,2 – 1,5 trieäu ñoàng/ ngöôøi/ thaùng, doanh doanh nghieäp coù toå chöùc coâng ñoaøn, coù 94 nghieäp nhaø nöôùc töø 2 – 2,5 trieäu doanh nghieäp thaønh laäp ñöôïc hoäi ñoàng hoøa ñoàng/ngöôøi/thaùng, doanh nghieäp voán FDI töø giaûi cô sôû. 1,3 – 1,7 trieäu ñoàng/ngöôøi/thaùng. Ngoaøi tieàn Veà nhaø ôû cho coâng nhaân: ñöôïc coi laø vaán löông, caùc doanh nghieäp coøn thöïc hieän cheá ñeà khoù giaûi quyeát nhaát khoâng chæ ôû Bình ñoä thöôûng chuyeân caàn, phuï caáp tieàn xe, tieàn Döông maø taát caû caùc tænh, thaønh phoá ñang nhaø ôû, phuï caáp traùch nhieäm, kó thuaät, ñoäc ñaåy maïnh phaùt trieån coâng nghieäp. Ñeán naêm haïi... Do ñoù, thu nhaäp trung bình cuûa coâng 2001, tænh Bình Döông ñaõ quy hoaïch ñöôïc nhaân treân ñòa baøn tænh Bình Döông tính 14 döï aùn nhaø ôû cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù ñeán thaùng 5/2011 ñaït töø 2 – 3 trieäu thu nhaäp thaáp, trong ñoù coù 7 döï aùn ñaõ ñöôïc ñoàng/ngöôøi/thaùng. So vôùi möùc löông ôû Baø Ròa trieån khai xaây döïng. Beân caïnh nhöõng döï aùn – Vuõng Taøu vaø Thaønh phoá Hoà Chí Minh, do tænh Bình Döông ñaàu tö, chính quyeàn möùc löông trung bình cuûa coâng nhaân ôû Bình tænh cuõng huy ñoäng, taïo ñieàu kieän cho caùc hoä Döông thaáp hôn, nhöng ñoåi laïi, giaù caû sinh daân, caùc doanh nghieäp tham gia xaây döïng hoaït ôû Bình Döông cuõng thaáp hôn. nhaø ôû cho coâng nhaân, giaûm aùp löïc veà nhaø ôû Veà vieäc thöïc hieän hôïp ñoàng vaø thoûa öôùc ñoàng thôøi ñaùp öùng nhu caàu thieát yeáu cuûa lao ñoäng: Soá coâng nhaân ñöôïc kí hôïp ñoàng lao ngöôøi lao ñoäng. Naêm 2004, coù 77 doanh ñoäng, caáp soå lao ñoäng, soá doanh nghieäp coù nghieäp tham gia xaây döïng nhaø ôû cho coâng thoûa öôùc taäp theå khoâng ngöøng taêng leân neân nhaân vôùi 1.529 phoøng cho 6.096 lao ñoäng ôû quyeàn lôïi cuûa ngöôøi lao ñoäng ngaøy caøng ñöôïc mieãn phí, naêm 2010, soá doanh nghieäp tham ñaûm baûo. Naêm 1997 coù 135 ñôn vò kí thoûa gia xaây döïng nhaø ôû cho coâng nhaân laø 180 öôùc lao ñoäng taäp theå vaø 112 ñôn vò xaây döïng doanh nghieäp, ñaùp öùng 60.000 choã ôû cho ñöôïc noäi quy lao ñoäng, vieäc kí hôïp ñoàng lao coâng nhaân. Caùc doanh nghieäp khoâng coù ñieàu ñoäng taïi caùc khu coâng nghieäp ñaït 90%. Naêm kieän xaây nhaø troï cho coâng nhaân thì coù chính 2000, coù theâm 23.521 ngöôøi ñöôïc kí hôïp saùch hoã trôï coâng nhaân tieàn thueâ nhaø troï vôùi ñoàng lao ñoäng, 55 baûn noäi quy lao ñoäng ñöôïc möùc töø 50.000 ñeán 100.000 chaáp thuaän, 11.036 ngöôøi ñöôïc caáp soå lao ñoàng/ngöôøi/thaùng. Ngoaøi ra, coøn coù 74.000 ñoäng, taêng 6.384 soå so vôùi naêm 1999. Ñeán phoøng troï ñöôïc caùc hoä gia ñình xaây môùi naêm heát naêm 2005, toaøn tænh Bình Döông coù 2004, vôùi 181.200 choã troï. Tænh Bình Döông 145.878 ngöôøi lao ñoäng ñöôïc caáp ñöôïc soå lao cuõng coù chính saùch hoã trôï moät phaàn kinh ñoäng, chieám 46% toång soá lao ñoäng ñang laøm phí cho caùc hoä daân xaây döïng nhaø troï cho vieäc taïi caùc doanh nghieäp. Naêm 2006, caáp coâng nhaân thueâ. theâm 30.967 soå lao ñoäng, naâng soá lao ñoäng Naêm 2006, UBND tænh Bình Döông ñaõ ñöôïc caáp soå leân 176.845 ngöôøi, chieám 48% soá laäp “Ñeà aùn thí ñieåm xaây döïng nhaø ôû xaõ hoäi” 64
- Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012 trình Chính phuû pheâ duyeät. Naêm 2007, Töø naêm 2001, soá lao ñoäng coâng nghieäp UBND tænh Bình Döông ñaõ chæ ñaïo Sôû Xaây ñöôïc tham gia baûo hieåm ngaøy caøng taêng. döïng laäp “Ñeà aùn Chöông trình phaùt trieån Ñeán heát naêm 2005, trong 370 doanh nghieäp nhaø ôû xaõ hoäi cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù thu hoaït ñoäng taïi 9 khu coâng nghieäp cuûa tænh nhaäp thaáp tænh Bình Döông ñeán naêm 2010 Bình Döông, coù 286 doanh nghieäp ñoùng baûo vaø 2020”. Ñeà aùn ñaõ ñöôïc Ban Thöôøng vuï hieåm cho ngöôøi lao ñoäng. Soá lao ñoäng ñöôïc Tænh uûy thoâng qua ngaøy 3/5/2007. Ñeà aùn ñoùng baûo hieåm caû hai loaïi hình baûo hieåm xaõ vaïch ra loä trình xaây döïng 113 chung cö hoäi vaø baûo hieåm y teá laø 85.482/114.864 giaønh cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù thu nhaäp ngöôøi lao ñoäng, chieám 74,4%. Ñeán heát naêm thaáp, vôùi toång dieän tích cho thueâ, mua laø 2006, coù 83,8% soá doanh nghieäp trong caùc 589.860m2. Giaù thueâ ñöôïc xaùc ñònh töø khu coâng nghieäp tham gia ñoùng baûo hieåm, khoaûng 105.000 ñeán 143.000 ñoàng/ ngöôøi/ toång soá lao ñoäng taïi caùc khu coâng nghieäp thaùng, giaù thueâ mua töø 15.000 ñeán 20.600 ñöôïc tham gia baûo hieåm laø laø 106.946 ngöôøi, ñoàng/m2/thaùng tuøy theo soá taàng. Ngoaøi ra, chieám 77,92% toång soá lao ñoäng taïi caùc khu naêm 2011, Döï aùn nhaø ôû xaõ hoäi tænh Bình coâng nghieäp. Döông giai ñoaïn 2011-2015 do Becamex IDC 4. Ñôøi soáng tinh thaàn cho coâng nhaân laøm chuû ñaàu tö ñaõ khôûi ñoäng, öôùc tính seõ coù khoaûng 64.700 caên hoä, phuïc vuï cho khoaûng Caùc hoaït ñoäng chaêm lo ñôøi soáng vaên 164.000 ngöôøi ñöôïc xaây döïng taïi 37 vò trí thí hoùa, tinh thaàn cho coâng nhaân cuõng ñöôïc ñieåm ôû Thuû Daàu Moät, Thuaän An, Dó An, Taân quan taâm thöïc hieän. Nhieàu hoaït ñoäng thieát Uyeân vaø Beán Caùt, vôùi toång kinh phí ñaàu tö thöïc nhö: thaùng coâng nhaân; toå chöùc ñoùn teát 10.830 tyû ñoàng. Giaù baùn moãi caên hoä chæ töø cho thanh nieân coâng nhaân xa queâ; bieåu dieãn 90 trieäu ñoàng/caên 30m2. Nhö vaäy, seõ ñaùp öùng vaên ngheä voøng quanh caùc khu coâng nghieäp; ñöôïc phaàn naøo nhu caàu nhaø ôû cuûa coâng nhaân. phieân chôï vui; baùn haøng giaûm giaù; caùc hoaït Veà ñoùng baûo hieåm cho ngöôøi lao ñoäng ñoäng vaên hoùa vaên ngheä, theå duïc theå thao; tö cuõng ñöôïc Ñaûng boä, chính quyeàn quan taâm vaán söùc khoûe sinh saûn; tö vaán phaùp luaät chæ ñaïo caùc sôû, ban ngaønh lieân quan thöïc trong caùc khu nhaø troï; tuyeân truyeàn veà caùc hieän vieäc ñoân ñoác, kieåm tra, vieäc ñoùng baûo chuû tröông, ñöôøng loái, chính saùch cuûa Ñaûng, hieåm cho ngöôøi lao ñoäng, xöû lí caùc doanh vaø Nhaø nöôùc; taïo ñieàu kieän cho coâng nhaân nghieäp nôï ñoïng baûo hieåm. Nhôø vaäy maø, ñeán tham gia caùc söï kieän chính trò troïng ñaïi cuûa naêm 1998, ñaõ coù 660 ñôn vò thöïc hieän nghóa tænh vaø ñaát nöôùc; toå chöùc hoäi thi “Duyeân vuï ñoùng baûo hieåm cho ngöôøi lao ñoäng, vôùi daùng coâng nhaân lao ñoäng”(2012)... Ñaëc bieät hôn 64.000 lao ñoäng ñöôïc ñoùng baûo hieåm. laø töø naêm 2006 Ñoaøn thanh nieân ñaõ phoái Trong ñoù lao ñoäng trong caùc khu coâng hôïp vôùi Ñaøi Phaùt thanh vaø Truyeàn hình nghieäp ñöôïc ñoùng baûo hieåm y teá laø 8.811 Bình Döông laäp “Quyõ hoã trôï thanh nieân ngöôøi, chieám 76%, baûo hieåm xaõ hoäi laø 8.079 coâng nhaân xa queâ coù hoaøn caûnh ñaëc bieät khoù ngöôøi, chieám 62%. Naêm 2000, coù theâm 73 khaên", daønh rieâng cho thanh nieân coâng ñôn vò thöïc hieän ñoùng baûo hieåm xaõ hoäi vaø 70 nhaân töø nôi khaùc ñeán Bình Döông laøm vieäc. ñôn vò ñoùng baûo hieåm y teá cho ngöôøi lao Töø khi ra ñôøi ñeán nay, Quõy ñaõ nhaän ñöôïc söï ñoäng. uûng hoä cuûa caùc cô quan, doanh nghieäp vôùi soá 65
- Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012 tieàn hôn 600.000.000 ñoàng, nhôø ñoù quyõ ñaõ hoäi vieân vaø 420 chi hoäi caâu laïc boä nöõ coâng hoã trôï cho 335 thanh nieân coâng nhaân coù nhaân nhaø troï vôùi 13.253 hoäi vieân. hoaøn caûnh ñaëc bieät khoù khaên vôùi toång soá Toùm laïi, trong 15 naêm keå töø khi taùi laäp tieàn laø gaàn 200.000.000 ñoàng. Ngoaøi ra, tænh (1997-2011), Ñaûng boä vaø chính quyeàn Ñoaøn Thanh nieân tænh Bình Döông cuõng ñaõ tænh Bình Döông luoân tích cöïc chaêm lo ñôøi tham möu chính cho UBND tænh Bình soáng cuûa coâng nhaân vaø cuõng ñaït ñöôïc nhöõng Döông vaø phoái hôïp cuøng caùc sôû, ban, ngaønh keát quaû nhaát ñònh, ñaùp öùng phaàn naøo ñôøi toå chöùc thöôøng nieân “Tuaàn leã thanh nieân soáng vaên hoùa cuûa coâng nhaân trong tænh. Tuy coâng nhaân Bình Döông”, vôùi muïc ñích taïo nhieân, do söï phaùt trieån quaù noùng cuûa coâng neân moät tuaàn leã chaêm lo thieát thöïc ñôøi soáng nghieäp Bình Döông trong nhöõng naêm vöøa cho coâng nhaân; “Ngaøy hoäi thanh nieân coâng qua, neân vieäc chaêm lo ñôøi soáng coâng nhaân nhaân”; Toå chöùc cuoäc thi “Neùt ñeïp nöõ thanh cuûa tænh cuõng coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh, nieân coâng nhaân qua aûnh”; phaùt haønh tôø tin caàn ñöôïc khaéc phuïc nhaèm chaêm lo toát hôn Thanh nieân Coâng nhaân; xaây döïng Baûng tin ñeán ñôøi soáng cuûa coâng nhaân, töông xöùng vôùi thanh nieân taïi caùc khu ôû troï; tranh thuû caùc nhöõng ñoùng goùp cuûa coâng nhaân ñoái vôùi söï döï aùn nhö: döï aùn baïn gaùi vaø nhöõng vaán ñeà phaùt trieån coâng nghieäp cuõng nhö kinh teá - xaõ hoäi, naâng cao khaû naêng tieáp caän caùc xaõ hoäi cuûa tænh, ñeå coâng nhaân yeân taâm gaén nguoàn löïc coäng ñoàng cho Thanh nieân coâng boù vôùi tænh, vôùi doanh nghieäp, chung tay xaây nhaân (care), döï aùn UNFPA VIE 01/P18... taïo döïng Bình Döông ngaøy caøng giaøu ñeïp. ñieàu kieän cho thanh nieân coâng nhaân vui 5. Maáy vaán ñeà ñaët ra ñoái vôùi vieäc xaây chôi, giaûi trí, giao löu, hoïc hoûi vaø naâng cao döïng ñôøi soáng coâng nhaân höôùng tôùi söï trình ñoä, ñaùp öùng phaàn naøo nhu caàu ñôøi soáng phaùt trieån beàn vöõng vaên hoùa tinh thaàn cuûa coâng nhaân. Tính ñeán heát naêm 2011, soá lao ñoäng Beân caïnh ñoù, Tænh Ñoaøn Bình Döông coâng nghieäp cuûa tænh laø 700.000 ngöôøi, coøn phoái hôïp vôùi Lieân ñoaøn Lao ñoäng tænh kí chieám khoaûng 47% daân soá cuûa tænh nhöng chöông trình lieân tòch giai ñoaïn 2009 - 2012, cuoäc soáng cuûa hoï vaãn chöa töông xöùng vôùi vôùi 3 noäi dung: phoái hôïp thöïc hieän chaêm lo, vai troø, vò trí vaø nhöõng gì hoï ñaõ ñoùng goùp. baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp, chính Phaàn lôùn trong soá hoï laø nhöõng lao ñoäng ñaùng cho coâng nhaân vaø lao ñoäng treû; phoái ngoaïi tænh (85%), xa queâ, xa nhaø neân cuoäc hôïp ñoaøn keát, taäp hôïp thanh nieân coâng soáng vaät chaát, tinh thaàn coù nhieàu thieáu thoán. nhaân, xaây döïng toå chöùc Ñoaøn - Hoäi trong caùc Thöù nhaát, vôùi möùc thu nhaäp trung bình doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh; taêng cöôøng laø 2-3 trieäu ñoàng/ngöôøi/thaùng hieän nay thì coâng taùc phoái hôïp giöõa Coâng ñoaøn - Ñoaøn ñoàng löông ñoù cuõng chæ ôû möùc ñuû soáng, tích Thanh nieân caùc caáp... Keát quaû, ñeán nay treân luõy ít, khoâng coù ñieàu kieän ñeå oån ñònh cuoäc ñòa baøn tænh Bình Döông ñaõ thaønh laäp ñöôïc soáng, mua ñaát, mua nhaø ñeå coù moät nôi ñònh 25 toå chöùc ñoaøn thanh nieân vaø 33 chi hoäi cö oån ñònh maø gaén boù, laøm vieäc laâu daøi. trong caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh Thöù hai, trong khi ñoàng löông khaù vôùi 563 ñoaøn vieân; xaây döïng ñöôïc 569 chi hoäi khieâm toán, giaù caû sinh hoaït ñaét ñoû neân coâng thanh nieân coâng nhaân nhaø troï vôùi 21.060 nhaân phaûi soáng trong nhöõng caên nhaø troï 66
- Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012 chaät troäi, phaûi chi tieâu khaù tieát kieäm môùi ñuû ñoù laø moät nhaân toá phaùt trieån beàn vöõng cho trang traûi. Trung bình haøng thaùng moãi coâng doanh nghieäp. Do ñoù, caùc vuï tranh chaáp lao nhaân phaûi chi phí töø 10 ñeán 20% löông cô ñoäng, ñình coâng lieân tuïc noå ra gaàn ñaây, ngaøy baûn traû tieàn nhaø troï, ñieän, nöôùc…(tuøy khu caøng coù chieàu höôùng gia taêng vaø dieãn bieán vöïc, tuøy soá ngöôøi/1 phoøng troï). Muoán coù phöùc taïp. theâm tieàn chi tieâu, tích luõy hay göûi veà giuùp Rieâng naêm 2007, tænh Bình Döông coù ñôõ gia ñình buoäc coâng nhaân phaûi taêng ca vaø 185 vuï ñình coâng vaø tranh chaáp lao ñoäng, nhö vaäy, hoï khoâng coù thôøi gian cho giaûi trí, taêng 39 vuï so vôùi naêm 2006 vaø chæ trong 11 nghæ ngôi ñeå taùi saûn xuaát söùc lao ñoäng cuõng thaùng cuûa naêm 2010 ñaõ xaûy ra 95 vuï ñình nhö hoïc taäp ñeå naâng cao trình ñoä vaø thu coâng coù söï tham gia cuûa hôn 64.000 coâng nhaäp. nhaân. Soá vuï tranh chaáp taäp theå leân ñeán 73 Thöù ba, vaán ñeà nhaø ôû laø moät nhu caàu coù vuï vôùi hôn 22.000 ngöôøi tham gia. So vôùi caû thöïc vaø khaù böùc thieát cuûa coâng nhaân ôû Bình naêm 2009, soá vuï ñình coâng ñaõ taêng hôn Döông hieän nay nhöng ñieåm laïi trong quy 100%. Nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa caùc vuï ñình hoaïch söû duïng ñaát cuûa 28 khu coâng nghieäp, coâng laø do doanh nghieäp khoâng ñoùng baûo 10 cuïm coâng nghieäp cuûa Bình Döông, haàu hieåm xaõ hoäi, baûo hieåm y teá cho coâng nhaân; nhö khoâng coù ñaát giaønh cho vieäc xaây döïng thöôûng cho coâng nhaân, chaát löôïng böõa aên nhaø ôû coâng nhaân. khoâng ñaûm baûo... Ñeà aùn xaây döïng nhaø ôû coâng nhaân vaø Thöù naêm, beân caïnh ñôøi soáng vaät chaát ngöôøi coù thu nhaäp thaáp ñöôïc thoâng qua naêm khoù khaên, ñôøi soáng tinh thaàn cuûa coâng nhaân 2007 cuõng chöa giaûi quyeát heát ñöôïc nhu caàu coâng nghieäp cuõng coøn nhieàu thieáu thoán, hoï ít veà nhaø ôû. Theo tính toaùn cuûa ñeà aùn, seõ coù coù cô hoäi hoïc haønh naâng cao trình ñoä, ít coù 113 chung cö ñöôïc xaây döïng töø nay ñeán naêm cô hoäi tham gia caùc hoaït ñoäng vaên hoùa – theå 2020, vôùi dieän tích söû duïng moãi chung cö laø thao vaø thieáu thoán thoâng tin. Nhöõng hoaït 2 5.220m . Khi ñeà aùn hoaøn thaønh seõ coù ñoäng vaên hoùa, theå thao maø tænh Bình Döông 2 589.860m nhaø ôû cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù toå chöùc laø moät söï noã löïc lôùn, ñaùng ghi nhaän, thu nhaäp thaáp. Nhöng cuõng theo tính toaùn theå hieän söï quan taâm cuûa Ñaûng boä, chính cuûa ñeà aùn, nhu caàu nhaø ôû ñeán naêm 2020 laø quyeàn tænh ñoái vôùi coâng nhaân nhöng cuõng 2 4.415.545m , rieâng coâng nhaân laø môùi chæ ñaùp öùng ñöôïc phaàn nhoû nhu caàu ñôøi 2 4.231.825m . Nhö vaäy, neáu coù hoaøn thaønh soáng tinh thaàn cuûa coâng nhaân. Trong khi ñoù, thì ñeà aùn cuõng chæ ñaùp öùng ñöôïc khoaûng treân quy hoaïch söû duïng ñaát cuûa 27 KCN, 10 cuïm 13% nhu caàu nhaø ôû cho ñeán naêm 2020. Vaán coâng nghieäp cuûa Bình Döông, cuõng khoâng coù ñeà nhaø ôû coâng nhaân vaãn laø baøi toaùn chöa coù ñaát giaønh cho vieäc xaây döïng caùc khu vui lôøi giaûi cuûa Ñaûng boä, chính quyeàn tænh Bình chôi, giaûi trí, nhaø treû... khieán cho coâng nhaân Döông. gaëp raát nhieàu khoù khaên khi beänh taät, sinh Thöù tö, vieäc kí keát hôïp ñoàng lao ñoäng, con … daãn ñeán nhieàu nöõ coâng nhaân sau khi thoûa öôùc lao ñoäng taäp theå, thöïc hieän caùc sinh con phaûi nghæ laøm ñeå ôû nhaø troâng con, nghóa vuï ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng coøn chaäm vaø trong ñoù soá nöõ coâng nhaân chieám tôùi 70% neân khoâng ñöôïc caùc doanh nghieäp quan taâm, coi ñôøi soáng laïi caøng khoù khaên. 67
- Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012 Cuøng vôùi söï phaùt trieån coâng nghieäp, soá chöa ñöôïc chaêm lo ñuùng möùc ñaõ daãn tôùi lao ñoäng coâng nghieäp treân ñòa baøn tænh Bình nhöõng hieän töôïng ñaùng baùo ñoäng nhö: ñình Döông cuõng khoâng ngöøng taêng leân, trôû coâng, tranh chaáp lao ñoäng dieãn ra thöôøng thaønh löïc löôïng lao ñoäng chuû löïc trong neàn xuyeân vaø ngaøy caøng phöùc taïp; laøn soùng “di cö kinh teá Bình Döông. Nhaän thöùc ñöôïc ñieàu ngöôïc” cuûa coâng nhaân ngoaïi tænh ôû Bình ñoù, Ñaûng boä vaø chính quyeàn tænh Bình Döông ngaøy caøng phoå bieán daãn tôùi tình Döông cuõng ñaõ coù nhöõng chính saùch tích cöïc traïng thieáu huït lao ñoäng trong maáy naêm trôû nhaèm chaêm lo ñôøi soáng cho giai caáp coâng laïi ñaây; nhöõng teä naïn xaõ hoäi nhö troäm caép nhaân vaø cuõng ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû ñaùng taïi caùc khu nhaø troï ngaøy moät taêng...ñoøi hoûi ghi nhaän. Tuy nhieân, nhöõng keát quaû ñoù chöa Ñaûng boä vaø chính quyeàn tænh Bình Döông töông xöùng vôùi nhöõng ñoùng goùp cuûa coâng caàn coù nhöõng chính saùch thieát thöïc, quyeát nhaân ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng nghieäp lieät vaø hieäu quaû hôn nöõa ñeå chaêm lo ñôøi soáng cuõng nhö kinh teá - xaõ hoäi cuûa Bình Döông. coâng nhaân, giöõ chaân hoï laïi vôùi Bình Döông Do nhieàu nguyeân nhaân chuû quan, khaùch nhaèm höôùng tôùi söï phaùt trieån beàn vuõng cuûa quan khaùc nhau neân nhieàu vaán ñeà thuoäc ñôøi coâng nghieäp cuõng nhö kinh teá - xaõ hoäi tænh soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa coâng nhaân nhaø trong giai ñoaïn tieáp theo. * SOME MATTERS OF WORKERS’ LIVES IN THE TIME OF INDUSTRIALIZATION AND MODERNIZATION IN BINH DUONG’S PRACTICE Ño Minh Tu University Of Economics Ho Chi Minh City ABSTRACT Through survey on the development of material and spiritual life of industrial workers in Binh Duong province in the process of industrialization and modernization, our paper raises a number of issues that must be addressed in developing the workforce. The issues raised in this paper are the basis for various levels of the Party and Binh Duong’s provincial authority to create policy for the workforce aiming towards sustainable socio-economic development… Keywords: workers, life, industry TAØI LIEÄU THAM KHAÛO [1]. Ban Quaûn lí caùc KCN Bình Döông, Baùo caùo toång keát hoaït ñoäng caùc KCN – Phöông höôùng nhieäm vuï töø naêm 1997 ñeán 2011. [2]. Cuïc Thoáng keâ Bình Döông, Nieân giaùm thoáng keâ caùc naêm 2000 - 2011, Cuïc Thoáng keâ Bình Döông. [3]. Phan Thò Kim Phöông (2004), “Lao ñoäng nhaäp cö trong caùc KCN ôû Bình Döông: Thöïc traïng vaø giaûi phaùp”, Taïp chí Lao ñoäng vaø Xaõ hoäi, (Soá 252, ngaøy 15/12). [4]. Quaùch Laém (2011), “Bình Döông phaûi quan taâm coâng taùc ñaøo taïo ngheà”, Baùo ñieän töû Vietnam+, caäp nhaäp ngaøy 13/10/2011. [5]. Sôû Xaây döïng (2007), Baùo caùo toùm taét Chöông trình phaùt trieån nhaø ôû xaõ hoäi cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù thu nhaäp thaáp tænh Bình Döông ñeán naêm 2010 vaø 2020. [6]. UBND tænh Bình Döông, Baùo caùo tình hình kinh teá - xaõ hoäi, quoác phoøng - an ninh vaø phöông höôùng nhieäm vuï caùc naêm töø 1997 – 2010. 68
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học