Xem mẫu
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
1
Nh÷ng kh¸I niÖm c¬ b¶n.
C¸c yÕu tè cña m¹ng m¸y tÝnh.
1- §êng truyÒn vËt lÝ.
H÷u tuyÕn vµ v« tuyÕn
- h÷u tuyÕn: c¸p ®ång trôc, c¸p ®«i d©y xo¾n, c¸p quang, c¸p ®iÖn
tho¹i vµ .. c¸p ®iÖn n¨ng th«ng thêng
- v« tuyÕn: sãng hång ngo¹i, sãng cao tÇn..
2- ThiÕt bÞ chuyÓn m¹ch - Switching elements
- repeater (hub), bridge (switch), router, brouter, gateway.
3- Hosts
- m¸y tÝnh, workstation, server, end-system
4- Giao thøc truyÒn th«ng
- TËp hîp c¸c quy t¾c ®Ó c¸c thiÕt bÞ trªn m¹ng trao ®æi th«ng tin víi
nhau
- M« h×nh 7 tÇng.
M«i trêng truyÒn dÉn
C¸p ®«i d©y xo¾n (Twisted Pair )
Mét cÆp d©y ®ång xo¾n: ph¸t / thu.
NhiÒu cÆp d©y ®ång xo¾n
STP -Shielded twisted-pair: cã vá bäc tiÕp ®Êt
UTP - Unshielded twisted-pair: kh«ng cã bäc tiÕp ®Êt
− STP- gi¶m nhiÔu ®iÖn tõ
− C¸p UTP cã 5 lo¹i:
− Lo¹i 1-2(Category1-2) kh«ng ®îc dïng trong LAN
− Lo¹i 3 (Category 3): Tèc ®é truyÒn 10Mbps
− Lo¹i 4 (Category 4): Tèc ®é truyÒn 16Mbps
− Lo¹i 5 (Category 5): Tèc ®é truyÒn 100Mbps
H×nh 1.2 : c¸p ®«i d©y xo¾n
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
1
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
2
H×nh 1.3: ®Çu c¾m RJ45 vµ æ c¾m
C¸p ®ång trôc (coaxial)
− Hai lo¹i: c¸p bÐo (mµu vµng) c¸p gÇy (mµu ®en)
− C¸p ®ång trôc lo¹i 50Ω
− C¸p ®ång trôc lo¹i 70Ω
H×nh 1.1 : c¸p ®ång trôc
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
2
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
3
H×nh 1.5 C¸p quang
C¸p quang (Optical fiber)
D¶i th«ng lín, tèc ®é truyÒn cao, cã thÓ gÊp nhiÒu lÇn 100Mbps
− §îc sö dông trong hÖ thèng truyÒn dÉn t¹o thµnh m¹ng x ¬ng sèng
− Gi¸ thµnh cao
H×nh 1.4: nèi m¹ng kh«ng d©y
C¸c th«ng sè kÜ thuËt quan träng.
- t«c ®é ®êng truyÒn 10 Mbps, 100 Mbps, 1000 Mbps = 1 Gbps.
- kho¶ng c¸ch truyÒn ®îc (phô thuéc vµo ®é suy hao trªn ®êng
truyÒn):
H×nh tr¹ng vµ ph¬ng thøc kÕt nèi.
VÒ ph¬ng diÖn kiÕn tróc m¹ng, cã hai vÊn ®Ò:
H×nh tr¹ng: c¸ch nèi c¸c m¸y, c¸c thiÕt bÞ trªn m¹ng víi nhau thµnh
h×nh th¸i g×.
Ph¬ng thøc kÕt nèi.
H×nh tr¹ng cña m¹ng.
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
3
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
4
VÒ nguyªn lÝ, cã ba kiÓu liªn kÕt c¸c m¸y tÝnh thµnh mét m¹ng:
1- M¹ng h×nh sao:
Nót trung t©m,
Mäi host ®îc nèi ®Õn nót trung t©m
Táa ra gièng h×nh sao
H×nh : m¹ng h×nh sao
2 - M¹ng tuyÕn tÝnh hay Bus:
Gièng nh hÖ thèng ®êng giao th«ng,
cã trôc chÝnh (®êng x¬ng sèng backbone),
c¸c ®êng nh¸nh
C¸c host ®îc "nèi" vµo hÖ thèng ®êng giao th«ng ®ã.
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
4
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
5
H×nh1.6: m¹ng tuyÕn tÝnh - Bus
3- M¹ng h×nh vßng
Mét vßng trßn khÐp kÝn,
C¸c host lµ c¸c ®iÓm trªn vßng trßn.
D÷ liÖu ®îc göi tõ m¸y nµy ®Õn maý kia theo mét chiÒu, thuËn chiÒu
kim ®ång hå hoÆc ngîc l¹i.
Cã thÓ lµm vßng trßn kÐp.
H×nh 1.7: m¹ng h×nh vßng
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
5
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
6
4 - H×nh tr¹ng hçn hîp
Liªn m¹ng.
C¸c ph¬ng thøc kÕt nèi
KÕt nèi ®iÓm-®iÓm : point-to-point
− H×nh sao: mét thiÕt bÞ chÝnh (master) ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh trao
®æi d÷ liÖu gi÷a hai thiÕt bÞ cuèi (slaves).
− H×nh vßng: d÷ liÖu ®îc chuyÓn tõ m¸y nguån, tuÇn tù qua c¸c host
trªn ®êng, ®Õn m¸y ®Ých.
− H×nh c©y - bus.
− KÕt nèi toµn phÇn: mçi host ® îc kÕt nèi tay ®«i víi tÊt c¶ c¸c host
kh¸c.
KÕt nèi qu¶ng b¸ - multicast, broadcast.
− H×nh bus: c¸c host sö dông chung ® êng truyÒn dÉn. T¹i mét thêi ®iÓm
chØ cã mét thiÕt bÞ cuèi ®îc ph¸t d÷ liÖu. TÊt c¶ c¸c thiÕt bÞ cuèi cßn
l¹i ®Òu cã thÓ nhËn d÷ liÖu, kiÓm tra nÕu göi cho m×nh th× xö lÝ.
− H×nh vßng: kÕt nèi vËt lý lµ ®iÓm-®iÓm, nh ng thuËt to¸n ®iÒu khiÓn
truy nhËp m¹ng ®¶m b¶o ph¬ng thøc kÕt nèi qu¶ng b¸.
ChuyÓn gãi vµ chuyÓn m¹ch - packet switching / circuit switching
VÒ nguyªn lÝ, cã hai kiÓu truyÒn luång d÷ liÖu trªn m¹ng:
1- KiÓu chuyÓn m¹ch:
- ThiÕt lËp mét ®êng kÕt nèi l«gic gi÷a m¸y göi vµ m¸y nhËn d÷ liÖu.
- Sau ®ã d÷ liÖu ®îc truyÒn nh mét dßng tÝn hiÖu dµi liªn tôc.
- gièng nh nãi chuyÖn ®iªn tho¹i.
C¸c ®Æc ®iÓm
- ChiÕm gi÷ riªng ®êng truyÒn (hoÆc mét phÇn ®êng truyÒn - b¨ng
th«ng nÕu lµ dïng chung ®êng)
- Thêi gian im lÆng lµ l·ng phÝ.
- Kh«ng truyÒn tin ®îc nÕu ®êng bÞ bËn.
2- KiÓu chuyÓn gãi:
- Chia thµnh nhiÒu gãi,
- Mçi gãi ®îc ghi ®Þa chØ n¬i göi, n¬i nhËn, råi ph¸t lªn m¹ng.
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
6
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
7
- T¬ng tù nh göi th hay bu phÈm qua ®êng bu ®IÖn.
- Ph¬ng thøc chuyÓn gãi lµ phæ biÕn nhÊt ®èi víi m¹ng truyÒn d÷
liÖu.
C¸c ®Æc ®iÓm:
- Chia sÎ ®êng truyÒn gi÷a nhiÒu luång d÷ liÖu xen lÉn nhau.
- C¸c switching element thùc hiÖn store- forward c¸c gãi d÷ liÖu.
- Cã thÓ cã bé nhí ®Öm: läc d÷ liÖu, ®iÒu chØnh nhÞp ®é nhanh
chËm..
H×nh : d÷ liÖu ®îc chia nhá thµnh tõng gãi - packet
H×nh : tõng gãi d÷ liÖu ®îc bäc thªm Header vµ Trailer
Header : ®Þa chØm¸y göi, m¸y nhËn, kÝch thøoc, quy c¸ch r¸p l¹i ..
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
7
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
8
Trailer : Checksum , vÝ dô CRC = Cyclical Redundancy Check
H×nh : Ghi ®Þa chØ vµo c¸c gãi
H×nh : C¸c gãi ®îc chuyÓn ®i trªn m¹ng
3 - ChuyÓn gãi: Datagram / Virtual Circuit
Virtual Circuit:
- ThiÕt lËp ®êng ®i ¶o nèi nguån - ®Ých
- mäi packet ®Òu ®i theo ®êng nµy.
- header cña mçi packet chØ nªu VC.
Datagram
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
8
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
9
- C¸c gãi cã thÓ theo c¸c ®êng kh¸c nhau
- Header ph¶i chøa ®Çy ®ñ ®Þa chØ ®Ých
Khai th¸c ®¬ng truyÒn - Vai trß cña c¸c host
Trén kªnh - multiplexing
Mét chiÒu = simplex
Hai chiÒu lu©n phiªn = half duplex
Hai chiÒu ®ång thêi = full duplex
Vai trß c¸c host
Kh«ng c©n b»ng = Unbalanced: mét tr¹m gi÷ vai trß träng tµi ®iÒu
khiÓn truyÒn th«ng (lµ master). C¸c host kh¸c lµ tr¹m "tí" (slave)
C©n b»ng : balanced - c¸c tr¹m cã vai trß nh nhau khi tham gia vµo
qu¸ tr×nh truyÒn th«ng.
TDM - Time division multiplexing
FDM - Frequency division multiplexing
C¸c ph¬ng thøc th©m nh©p ®êng truyÒn
C¸c luËt quy ®Þnh c¸ch m¸y tÝnh gØ / nhËn th«ng tin vµo m«i trêng
truyÒn dÉn.
CSMA/CD
CSMA/CD - Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection
Ph¬ng thøc c¶m nhËn sãng mang, ®a th©m nhËp, cã dß xung ®ét.
M« t¶:
- Ph¸t hiÖn ®êng truyÒn rçi, thö truyÒn d÷ liÖu lªn
- Cã thÓ mét nót kh¸c còng ph¸t hÞªn ®êng truyÒn rçi, ®ång thêi
truyÒn d÷ liÖu.
- Xung ®ét d÷ liÖu
- ThÊy xung ®ét, ®îi mét kho¶ng thêi gian nµo ®ã, thö truyÒn l¹i.
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
9
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
10
H×nh : ph¬ng thøc th©m nhËp ®êng truyÒn CDMA/CA
CSMA/CA
- Khi sè m¸y trong m¹ng lín, lîng truyÒn th«ng t¨ng nhanh.
- Xung ®ét còng t¨ng theo, hiÖu xuÊt gi¶m ®¸ng kÓ nÕu dïng ph ¬ng
thøc CSMA/CD.
CSMA/CA- Carrier Sense Multiple Access with Collision Avoidance,
- T¬ng tù nh ph¬ng thøc CSMA/CD.
- Mçi nót göi yªu cÇu ®a tÝn hiÖu lªn m¹ng
- NÕu kh«ng nhËn ®îc tÝn hiÖu “ph¶n ®èi-negative”, nót b¾t ®Çu
truyÒn d÷ liÖu.
- Tr¸nh ®îc xung ®ét trªn m¹ng.
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
10
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
11
- Tuy nhiªn, chËm bëi viÖc göi tÝn hiÖu broadcasting, tíi tÊt c¶ c¸c
m¸y trªn m¹ng, lµm t¨ng lu th«ng trªn m¹ng.
Token passing
- ThÎ bµi lµ mét tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn. ChuyÓn tuÇn tù tõ m¸y nµy tíi
m¸y kÕ tiÕp.
- Khi mét tr¹m cã ®îc thÎ bµi, g¾n d÷ liÖu vµo thÎ bµi vµ truyÒn trªn
m¹ng.
- Khi thÎ bµi (kÌm d÷ liÖu) tíi tr¹m ®Ých, göi th«ng ®iÖp b¸o nhËn
(acknowledgement) ph¸t lªn ®êng truyÒn.
- ThÎ bµi ®îc ph¸t sinh l¹i, lÆp l¹i qu¸ tr×nh.
- ThÎ bµi lµ duy nhÊt -> c¸c vÉn ®Ò: mÊt thÎ, host bÞ háng..
- Kh«ng x¶y ra xung ®ét.
Tuy nhiªn:
Ph¶i ®îi thÎ bµi hoµn thµnh mét vßng, gi¶m hiÖu n¨ng m¹ng.
Token Passing
H×nh :ph¬ng thøc chuyÒn thÎ bµi.
Demand priority
- XÐt thø tù u tiªn c¸c yªu cÇu truyÒn d÷ liÖu
- lµ ph¬ng thøc truy nhËp míi, ®îc thiÕt kÕ cho chuÈn Ethernet 100
Mbps gäi lµ 100VG-AnyLAN.
- Hub nhËn c¸c yªu cÇu tõ tÊt c¶ c¸c nót trªn m¹ng.
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
11
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
12
- NÕu cã 2 yªu cÇu ®ång thêi, yªu cÇu cã ®é u tiªn cao h¬n sÏ ®îc
®¸p øng tríc.
- Khi hai yªu cÇu cã cïng ®é u tiªn, lµm lÇn lît.
- T¹i mét thêi ®iÓm chØ mét tr¹m cã thÓ nhËn vµ truyÒn d÷ liÖu.
HiÖu qu¶ h¬n v× chØ truyÒn th«ng gi÷a tr¹m gØ d÷ liÖu, hub vµ
tr¹m ®Ých. Gi¶m lu th«ng trªn m¹ng, t¨ng tèc ®é truyÒn.
H×nh : ph¬ng thøc thø tù u tiªn.
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
12
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
13
2. KiÕn tróc ph©n tÇng vµ m« h×nh OSI
M« h×nh kiÕn tróc ph©n tÇng.
Nguyªn lÝ chung
TaÞ sao ph©n tÇng.
- Qu¸ tr×nh truyÒn th«ng qua m¹ng lµ kh¸ phøc t¹p, qua nhiÒu bíc.
- CÇn chia lµm nhiÒu c«ng ®o¹n = x©y dùng m« h×nh vÒ mÆt l«gic
= c¸c tÇng (layer).
- Mçi tÇng thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô (dÞch vô) nhÊt ®Þnh trong
qóa tr×nh truyÒn th«ng.
- ThiÕt kÕ mét m« h×nh ph©n tÇng lµ trõu tîng ho¸ c¸c c«ng ®o¹n,
kh«ng ®i vµo chi tiÕt c¸ch thùc hiÖn dÞch vô ®ã.
C¸c nguyªn t¾c ph©n tÇng
- kh«ng qu¸ nhiÒu tÇng
- chøc n¨ng gièng nhau th× cïng tÇng
- chøc n¨ng kh¸c nhau, c«ng nghÖ kh¸c nhau th× ë tÇng kh¸c nhau
- ranh giíi cµng râ cµng tèt
- c¸c tÇng cµng ®éc lËp cµng tèt
- mçi tÇng chØ giao tiÕp víi tÇng kÒ díi nã vµ kÒ trªn nã.
M« h×nh 7 tÇng cña OSI
Tæ chøc OSI
- Nh÷ng n¨m 70 ®· xuÊt hiÖn nhiÒu kiÕn tróc m¹ng riªng do c¸c c«ng
ty thiÕt kÕ.
- Kh«ng t¬ng thÝch, kÕt nèi liªn m¹ng nhiÒu khã kh¨n.
- ChuÈn ho¸ m¹ng trë thµnh mét nhu cÇu bøc xóc
- C¸c tæ chc chuÈn ho¸ quèc tÕ ra ®êi.
ISO = international organization for Standardization.
- N¨m 1984, ISO giíi thiÖu m« h×nh tham chiÕu ®Ó kÕt nèi c¸c hÖ
thèng më OSI = Open Systems Interconnection Reference Model
C¸c ®Æc ®iÓm cña m« h×nh OSI.
- Mçi tÇng chØ giao tiÕp víi hai tÇng kÕ cËn : trªn, díi
- Ranh giíi gi÷a c¸c tÇng ®Ó t¬ng t¸c lµ tèi thiÓu
- Giao tiÕp gi÷a c¸c tÇng theo kiÓu c¸c dÞch vô.
- Cã thÓ t¸ch mét tÇng thµnh c¸c tÇng con, cã thÓ hñy bá mét sè
tÇng con nÕu xÐt thÊy kh«ng cÇn thiÕt.
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
13
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
14
- C¸c tÇng cã mét ®é ®éc lËp nhÊt ®Þnh ®Ó khi thay ®æi chøc n¨ng
kh«ng g©y ¶nh hëng tíi tÇng kh¸c.
7 tÇng.
Host A Host B
7 Application Giao thøc tÇng 7 øng dông 7
6 Presentation Giao thøc tÇng 6 BiÓu diÔn 6
d÷ liÖu
5 Session Giao thøc tÇng 5 Phiªn 5
4 Transport Giao thøc tÇng 4 Giao vËn 4
3 Network Giao thøc tÇng 3 M¹ng 3
2 Datalink Giao thøc tÇng 2 Liªn kÕt d÷ 2
liÖu
1 Physical Giao thøc tÇng 1 VËt lý 1
Kh¸i qu¸t vÒ chøc n¨ng cña c¸c tÇng trong m« h×nh OSI
TÇng vËt lý (Physical Layer)
§¶m b¶o sù truyÒn dßng c¸c bÝt kh«ng cã cÊu tróc qua c¸c ®êng
truyÒn vËt lý sao cho n¬i nhËn nhËn chÝnh x¸c c¸c bÝt do n¬i göi göi ®Õn.
Quy ®Þnh nh÷ng quy c¸ch ghÐp nèi vÒ c¬, ®iÖn, ®iÖn tö :
- møc ®iÖn ¸p lµ bao nhiªu ®Ó ®ñ ph©n biÖt 0/1,
- xung ®iÖn ¸p cÇn kÐo dµi bao nhiªu,
- truyÒn tin theo mét chiÒu hay hai chiÒu,
- truyÒn song song / nèi tiÕp.
TÇng liªn kÕt d÷ liÖu (Datalink Layer)
- CÊu tróc c¸c khèi d÷ liÖu - c¸c frame.
- Thùc hiÖn c¬ chÕ ®ång bé: thiÕt lËp, duy tr×, ng¾t liªn kÕt d÷ liÖu.
- Cê b¸o - flag, ë ®Çu vµ cuèi gãi tin ®Ó lµm ranh giíi gi÷a c¸c gãi tin
- KiÓm so¸t lçi trong mçi khung tin. Yªu cÇu bªn göi göi l¹i nÕu cã lçi
- KiÓm so¸t th«ng lîng. Tèc ®é ph¸t vµ thu tin cña nguån vµ ®Ých cã
thÓ rÊt lÖch nhau, g©y lôt ë phÝa ®Ých. -> ®iÒu hoµ th«ng lîng.
- §iÒu khiÓn viÖc trén kªnh - Multiplexing (sö dông chung kªnh).
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
14
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
15
ph©n thµnh c¸c tÇng con:
- MAC (Medium Access Sublayer)
- LLC (Logical Link Control)
TÇng m¹ng (Network Layer)
§iÒu khiÓn viÖc híng c¸c luång tin tíi ®Ých mét c¸c chÝnh x¸c.
- C¸c quy ®Þnh vÒ ®Þa chØ,
- Routing = Chän ®êng ®i cho c¸c gãi tin tõ m¹ng nµy qua m¹ng kh¸c
- ChuyÓn m¹ch - switching.
- KiÓm so¸t t×nh tr¹ng t¾c nghÏn (congestion control), t×nh tr¹ng th¾t
cæ chai (bottle neck)
- Giao tiÕp gi÷a c¸c m¹ng, xö lÝ kh¸c biÖt gi÷a hai m¹ng vÒ kÝch th íc gãi
tin, khu«n d¹ng gãi tin, chuyÓn ®æi ®Þa chØ, ...
- Thèng kª ho¹t ®éng m¹ng: sè c¸c gãi tin ®i qua c¸c nót m¹ng trong mét
kho¶ng thêi gian.
TÇng giao vËn (Transport Layer)
KiÓm so¸t viÖc truyÒn c¸c gãi tin tõ nguån cho tíi ®Ých, end- to- end.
- Ph¬ng thøc Connectionless (UDP)/ connection-oriented (TCP)
- KiÓm tra c¸c gãi ®Õn vµ s¾p xÕp l¹i cho ®óng thø tù.
- GhÐp kªnh (multiplex) vµ t¸ch kªnh, tËn dông mét kªnh chung cho
nhiÒu cuéc truyÒn ®ång thêi.
- Kh¾c phôc nh÷ng sai sãt trong qu¸ tr×nh truyÒn tin
TÇng phiªn (Session Layer)
- ThiÕt lËp, hñy bá hay duy tr× liªn kÕt gi÷a hai øng dông,
- §ång bé ho¸ c¸c phiªn truyÒn th«ng, göi vµ nhËn ph¶i ®îc phèi hîp
nhÞp nhµng.
- Chia nhá c¸c phiªn truyÒn th«ng ®Ó gi¶m x¸c suÊt sai sãt.
TÇng thÓ hiÖn d÷ liÖu (Presentation Layer)
Th«ng tin göi ®i gi÷a n¬i göi vµ n¬i nhËn cã thÓ kh¸c nhau vÒ có ph¸p
vµ ng÷ nghÜa:
- Cã thÓ m· d÷ liÖu bªn göi vµ bªn nhËn kh¸c nhau.
- Cã thÓ nÐn d÷ liÖu vµ ph¶i gi¶i nÐn.
- Cã thÓ m· ho¸ ®Ó b¶o mËt vµ ph¶i gi¶i m·.
- Cã thÓ c¸ch biÓu diÔn d÷ liÖu cña mçi kiÓu d÷ liÖu kh¸c nhau
TÇng øng dông (Application Layer)
Giao diÖn gi÷a øng dông cña ngêi dïng vµ m«i trêng truyÒn tin. Mét sè
øng dông ®iÓn h×nh trªn Internet:
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
15
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
16
World Wide Web
Th tÝn ®iÖn tö (Email)
Th viÖn tÖp (FTP)
Truy cËp tõ xa (Telnet)
C¬ chÕ ho¹t ®éng.
ChiÒu däc.
ë bªn göi:
- Thªm c¸c header (cho vµo phong b×) vµ chuyÓn xuèng tÇng d íi.
- Header cña tÇng chøa quy c¸ch ®Ó xö lÝ ë tÇng ®ã.
Application A Dat Application
H a
Presentation P Presentation
H
Session S Session
H
Transport T Transport
H
Network N Network
H
Datalink D D Datalink
H T
Physical Physical
H×nh : qua mçi tÇng c¸c header ®îc bäc thªm vµo mçi gãi tin.
- ë bªn nhËn gãi tin ®îc xö lý theo chiÒu ngîc l¹i, tõ díi lªn trªn.
- §äc c¸c header, xö lý phÇn d÷ liÖu bªn trong theo c¸c chØ dÉn trong
c¸c header = bãc dÇn c¸c phÇn ®Çu khèi vµ cuèi khèi.
- §Õn tÇng cao nhÊt ta nhËn ®îc ®óng d÷ liÖu ®· göi ®i.
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
16
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
17
H×nh : Xö lÝ gãi tin qua c¸c tÇng t¹i nguån vµ t¹i ®Ých
ChiÒu ngang - kªnh ¶o gi÷a hai tÇng bªn göi - bªn nhËn
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
17
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
18
H×nh : kªnh ¶o gi÷a hai tÇng cïng møc
T¬ng t¸c gi÷a c¸c tÇng
TÇng n truyÒn th«ng víi c¸c thùc thÓ tÇng kÒ trªn vµ tÇng kÒ d íi
qua mét giao diÖn - interface.
- §iÓm truy cËp dÞch vô - Service Access Point = SAP.
- TÇng ®íi cung cÊp dÞch vô cho tÇng trªn th«ng qua c¸c hµm
nguyªn thuû = primitive.
C¸c hµm nguyªn thuû.
Cã bèn kiÓu hµm nguyªn thuû
REQUEST - yªu cÇu: bªn cÇu (sö dông dÞch vô) gäi mét chøc n¨ng
INDICATION - chØ b¸o: bªn cung (cung cÊp dÞch vô) b¸o gäi mét
chøc n¨ng
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
18
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
19
RESPONSE - tr¶ lêi: bªn cÇu hoµn tÊt mét chøc n¨ng ®îc gäi bëi
Indication
CONFIRM - x¸c nhËn : bªn cung dïng ®Ó hoµn tÊt mét chøc n¨ng ®·
gäi b»ng Request.
TÇng trªn= Bªn cÇu
Request (1) response (3)
(4) Confirm (2 ) indication
TÇng díi = Bªn cung
H×nh : c¸c hµm nguyªn thñy.
Minh ho¹ 4 hµm nguyªn thuû b»ng mét cuéc nãi chuyÖn ®iÖn tho¹i
gi÷a A vµ B.
TÇng n+1 A
T©ng n cña A
TÇng n cña B
TÇng n+1 cña B
Trôc thêi gian
A quay sè ®iÖn CONNECT.request (sè ®iÖn 1
tho¹i cña B tho¹i)
TiÕng chu«ng m¸y CONNECT.indication 2
B reo
B nhÊc m¸y CONNECT.response 3
TiÕng chu«ng CONNECT.confirm 4
ngõng reo
A mêi B ®i ch¬i DATA.request(lêi mêi) 5
B nghe ®îc yªu DATA.indication 6
cÇu cña A
B tr¶ lêi bËn DATA.response(lêi tõ chèi) 7
A nghe râ c©u tr¶ DATA.indication 8
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
19
- NguyÔn §×nh Hãa, Khoa To¸n C¬ Tin häc, §H KHTN, §HQG Hµ néi
20
lêi cña B
A c¾t m¸y DISCONNECT.request 9
B thÊy mÊt tÝn DISCONNECT.indication 10
hiÖu
B c¾t m¸y DISCONNECT.response 11
Ph¬ng thøc híng kÕt nèi vµ kh«ng kÕt nèi
connection oriented & connectionless
Híng kÕt nèi = thiÕt lËp liªn kÕt l«gic gi÷a hai thùc thÓ (cïng tÇng)
tham gia truyÒn th«ng.
Kh«ng liªn kÕt = c¸c ®¬n vÞ d÷ liÖu ®îc truyÒn tuú ý, ®éc lËp víi
nhau.
Cã liªn kÕt : thùc hiÖn theo 3 bíc
- thiÕt lËp liªn kÕt (l«gic) : CONNECT
- thùc hiÖn truyÒn d÷ liÖu : DATA
- ng¾t liªn kÕt : DISCONNECT
Kh«ng liªn kÕt : chØ cã mét bíc lµ truyÒn d÷ liÖu.
Mét sè nhËn xÐt vÒ kiÕn tróc ph©n tÇng OSI.
Mét sè nhîc ®iÓm cña m« h×nh OSI:
Sù lùa chän c¸c tÇng vµ chøc n¨ng kh«ng hîp lý l¾m.
-
TÇng phiªn vµ tÇng biÓu diÔn d÷ liÖu hÇu nh kh«ng sö dông
-
TÇng liªn kÕt d÷ liÖu vµ m¹ng l¹i qu¸ phøc t¹p.
-
Mét sè chøc n¨ng bÞ lÆp, vÝ dô c¸c chøc n¨ng kiÓm tra lçi.
-
M« h×nh OSI chØ quan t©m vÒ mÆt truyÒn th«ng mµ Ýt quan t©m
-
®Õn dÞch vô xö lý trªn nÒn t¶ng truyÒn th«ng
______________________________________________
M¹ng m¸y tÝnh & Internet
20
nguon tai.lieu . vn