Xem mẫu
- Lý thuy t trò ch i và chuy n yêu ng
M i ng i ng ngh tình yêu là trò ch i nhé. Lý thuy t trò ch i - "game theory" là m t trong
nh ng lý thuy t kinh t h c hi n i dùng phân tích cân b ng t ng ph n, c bi t là trong
tr ng h p b n không bi t ch c ph n ng c a i th . V i nh ng ng i ho ch nh chi n l c
thì t duy c a lý thuy t trò ch i là c c k h u ích. n gi n hóa v n , mình xin ch gi i thi u
m t cách c c k s l c, không mang tính chuyên ngành gì h t.
Có nhi u d ng games, ây, xin làm m t m t bài toán vui : có hay không nên t tình.
Qua vi c t v n cho m t s anh b n, hihihi, c tin t ng g m, và thu c m t vài thành công
nh t nh, mình càng kh ng nh r ng, úng là ph i có chi n l c c a kéo, l y c lòng tin c a
nàng. Chi n l c h n hoi ó các b n .
Bây gi mình gi i thi u m t mô hình n gi n. M t chàng trai và m t cô gái. Gi thi t là chàng
trai thích cô gái r i, và d nhiên "trâu" ph i t nh tò ch , "trâu nh ?" Nh ng s có hai tr ng h p
x y ra, cô gái s ch p nh n hay t ch i.
Gi s nh cô gái ch p nh n, c hai s tràn tr h nh phúc, bi t r ng tình yêu không th ong
m, nh ng mình s l ng hóa ví d nh hai chúng nó h nh phúc tràn tr và mình x p m c l i
ích (pay off) là (10, 10) cho m i bên.
Gi s chàng t tính nh ng nàng t ch i, hix, au kh bi t bao nhiêu, cái này các chàng di n
t b ng câu ch nhé, mình l ng hóa là (-10,0), t c ích l i c a chàng trai là -10, cô gái thì là 0
Ti p theo, n u cô gái có th ch p nh n tình c m c a chàng mà chàng l i s sao ó, quy t nh
không t tình, thì chúng ta yêu nhau mà không n c v i nhau r i, c hai u au kh (-5,-5).
T r ng h p cu i cùng, là cô gái không ch p nh n l i t tình và chàng trai c ng không t tình, thì
khi này l i ích c a hai ng i là (0,0).
Sau ây là ma tr n l i ích c a hai ng i trong cu c ch i, giá tr th nh t thu c v chàng trai và
ti p theo thu c v cô gái
- Cu c ch i s t c n 2 tr ng thái cân b ng:
Th nh t, n u chàng oán nàng ch p nh n, l a ch n c a chàng là t tình (10,10)
Th hai, n u chàng oán nàng không ch p nh n, chàng s im l ng, nh v y là (0,0)
V y cu i cùng thì t hay không t , l a ch n c a chàng rõ ràng là trong i u ki n không ch c
ch n. Nh v y thì chúng ta ph i tính c k v ng c a chàng.
Xác su t c a vi c t tình thành công là p, và ng c l i là 1-p (0 = 10
p>=0.4=40%
Hehe, trong bài toán c a chúng ta, xác su t n chàng t tình không ph i là 50/50 âu các b n,
mà ch c n l n h n ho c b ng 40%, có l vì trong ma tr n l i ích, vi c cô gái ch p nh n mang n
quá nhi u h nh phúc cho chàng, nên không c n là 5/5, chàng s n sàng t tình khi xác su t th t
b i cao h n.
Nh ng nói th ch mà 4/6 c ng khó oán l m. Làm sao tránh c th t b i và bi t c xác su t
nàng ng ý hay không. Vì ã là xác su t thì cái gì c ng x y ra. Xác su t càng cao, c h i càng
r ng m . V y tránh r i ro, các chàng nên làm gì. Trong dân gian hay g i b t èn xanh ó b n.
Còn trong kinh t , nó c g i là: Th thu t ánh tín hi u.
dò ph n ng c a i th , xem có thích nhi u hay ích, chàng trai nên g i tín hi u. Nh v y
cu c ch i c a chúng ta s c chia nh thành m t game m i, g m nhi u b c. (g i là periods
game). Chàng có th nh nhàng nh n tin t m c b n bè bình th ng, t n s th p n m c
h i han và m t nhi u h n m t tí. N u th d n nàng i n kem, sinh t hay u ng café v i nh ng
ng i b n. Cu c ch i s chia nh thành nhi u b c nh v y và n lúc m i nàng i ch i riêng,
nh n tin b ng nh ng l i có cánh. Và b ng cách ó, chàng ã ki m c ph n ng c a nàng và
bi t c xác su t mình có nên t tình hay không.
Còn các nàng, hehe, n u mà thích các chàng r i, hãy c ng nh nhàng ph n ng cho các chàng
bi t nhé. Vì vi c ó giúp cho cái "lý thuy t l a ch n trong i u ki n không ch c ch n" tr nên d
dàng h n nhi u, tranh vi c hai bên u au kh vì m i tình câm hay làm t n th ng nhau khi k
v ng c a chàng quá l n.
Nãy gi mình n gi n hóa v n nên mình b qua m t gi thi t c c k quan tr ng c a cu c
ch i. ó là rational - con ng i duy lý. Không có gi thuy t này, không có game theory.T c khi
- b c vào cu c ch i, l a ch n chi n l c nào ph i d a trên nguyên t c: ph i d a trên v n giá
tr hay ích l i (pay off). i u này có th s không c tuân th trong tình yêu, khi mà nh p p
con tim a s làm cho các b n t h i: lý trí là cái chi chi? B n có th không l a ch n cho mình
chi n l c tr i, hay ánh giá m c "pay off" ( l i ích âm có ngh a là t n th t) không úng n, i u
này do ó s nh h ng n giá tr k v ng và m c "P" nào là có th ti n hành "t nh tò".
Thêm n a, mô hình này ã c n gi n hóa r t nhi u. Trong lý thuy t kinh t , nh n di n
hành vi i th t t h n, mình s ph i xác nh l i ích g n li n v i tính cách c a b n và i th : Vì
ây, l a ch n trong i u ki n là không ch c ch n, nên s r i ro, nh v y s có ng i s r i ro
nhi u và có ng i ít s r i ro, có ng i trung dung. Khi ó, nh t thi t ph i thêm h s chi t kh u
cho m c s r i ro c a t ng ng i khi ra quy t nh.
H h , s s v y, ây là m t game n gi n, và mình c làm nó n gi n. Mình th y yêu lý thuy t
này vì nó phân tích hành vi c a các i t ng m t cách hay ho, dù trong hành vi kinh t hay cu c
s ng th ng ngày.
T ng Minh Trang
nguon tai.lieu . vn
