- Trang Chủ
- Khoa học xã hội
- Luận văn: Về tình hình thực hiện Luật thuế GTGT đối với hộ kinh tế cá thể trên địa bàn quận Hoàn Kiếm – thành phố Hà Nội.
Xem mẫu
- Luận văn
Về tình hình thực hiện Luật thuế GTGT
đối với hộ kinh tế cá thể trên địa bàn
quận Hoàn Kiếm – thành phố Hà Nội.
1
- LỜI NÓI ĐẦU
Qua hơn mười năm thực hiện cơ chế quản lý theo tinh thần Nghị quyết
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI( tháng 12/1986 ). Nền kinh tế nước ta đã
đạt được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa quan trọng trong việc đẩy mạnh
công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước.
Trong tiến trình cải cách thuế bước I năm 1990, Chính phủ ban hành hệ
thống thuế bao gồm nhiều sắc thuế. Trải qua 8 năm thực hiện, hệ thống thuế
cũ đã dần dần bộc lộ một số nhược điểm, không còn phù hợp với những yêu
cầu quản lý kinh tế tài chính của Nhà nước và đặc biệt là do sự thay đổi của
tình hình kinh tế xã hội hiện nay đòi hỏi Nhà nước ta cần phải có luật thuế mới
thay thế cho luật thuế cũ. Do đó, Quốc hội khoá IX, kì họp thứ XI (
tháng 5 năm 1997 ) đã thông qua luật thuế giá trị gia tăng (GTGT ) để thay thế
cho luật thuế doanh thu. Luật thuế mới này có hiệu lực từ 1/1/1999. Sự ra đời
của thuế GTGT đã khắc phục được những nhược điểm của thuế doanh thu và
tỏ ra phù hợp với tình hình quản lý kinh tế mới . Lần đầu tiên áp dụng thuế
GTGT ở nước ta cần thiết phải có những phương pháp quản lý mới cho phù
hợp với từng khu vực, từng ngành nghề để đạt được hiệu quả cao nhất, góp
phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển theo hướng công nghiệp hoá - hiện đại
hoá thích ứng với yêu cầu hội nhập trong khu vực và quốc tế.
Sự thay đổi như vậy sẽ không dễ dàng và không tránh khỏi có sự tác
động mạnh mẽ và trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của hàng vạn
doanh nghiệp và nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế – xã hội trong cả nước.
Vì lẽ đó cần thấy hết những thuận lợi, khó khăn và có những giải pháp giúp
các đối tượng kinh doanh vượt qua những trở ngại ban đầu, đồng thời nghiên
cứu tìm ra những biện pháp tốt nhất trong việc tăng cường quản lý thu theo
2
- luật thuế mới đang là vấn đề cấp bách của toàn ngành thuế nói chung và Chi
cục thuế quận Hoàn Kiếm nói riêng.
Sau một thời gian học tập và tiếp thu những kiến thức cơ bản về lý
thuyết thuế từ sự giảng dạy nhiệt tình của các thầy cô giáo kết hợp với thời
gian thực tập tại chi cục thuế quận Hoàn Kiếm em đã rút ra được một số kinh
nghiệm thực tế nhằm nâng cao kiến thức cho bản thân. Với sự nỗ lực và cố
gắng của chính mình tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài : “ Về tình hình thực
hiện Luật thuế GTGT đối với hộ kinh tế cá thể trên địa bàn quận Hoàn
Kiếm – thành phố Hà Nội.
Luận văn bao gồm:
Phần I : Kinh tế cá thể và sự cần thiết áp dụng thuế GTGT đối với thành
phần kinh tế cá thể.
Phần II : Tình hình thực hiện Luật thuế GTGT đối với hộ kinh tế cá thể trên
địa bàn quận Hoàn Kiếm.
Phần III : Những tồn tại và một số biện pháp tăng cường công tác quản lý thu
thuế GTGT đối với hộ kinh tế cá thể.
3
- PHẦN I - SỰ CẦN THIẾT ÁP DỤNG THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG
(GTGT) ĐỐI VỚI THÀNH PHẦN KINH TẾ CÁ THỂ
I NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THUẾ GTGT:
1. Sự ra đời của Luật thuế GTGT
Thuế GTGT có nguồn gốc từ thuế doanh thu, được nghiên cứu trong
thời kì đại chiến thế giới lần thứ nhất (1914-1918). Thuế GTGT được đề cập
lần đầu tiên trong tác phẩm về “ Cải tổ hệ thống thuế” của nhà kinh tế Mĩ là
Chao, vào năm 1947.
Năm 1953, ở Nhật, người ta cũng nghiên cứu về thuế GTGT và dự thảo
ra bộ thuế GTGT, nhưng không được Quốc hội thông qua (cho đến tận năm
1988, Nhật mới áp dụng Luật thuế GTGT).
Pháp là nước đầu tiên áp dụng và triển khai thuế GTGT. Lúc đầu thuế
GTGT chỉ được áp dụng trước đối với ngành sản xuất, chủ yếu nhằm hạn chế
việc thu chồng chéo qua nhiều khâu trong ngành công nghiệp với thuế suất
đồng loạt là 20% và chỉ được khấu trừ thuế ở khâu trước với nguyên liệu, vật
liệu.
Quá trình thống nhất hoá Châu Âu được thúc đẩy vào những năm 1950
đã có tác dụng thuận lợi để thuế GTGT được triển khai nhanh chóng ở các
nước khác. Năm 1986, thuế GTGT ở Pháp được áp dụng rộng rãi với tất cả
các hình thức, ngành nghề từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng các hàng hoá,
dịch vụ.
Khai sinh từ nước Pháp thuế GTGT đã nhanh chóng được áp dụng rộng
rãi trên thế giới và trở thành nguồn thu quan trọng của ngân sách Nhà nước
(NSNN). Đến nay có khoảng 130 nước áp dụng thuế GTGT chủ yếu là các
nước Châu Phi, Châu Mĩ La Tinh, các nước khối cộng đồng Châu Âu, và một
số nước Châu Á. Ở nước ta, sau nhiều năm nghiên cứu, học tập kinh nghiệm
4
- của các nước, Quốc hội khoá IX kì họp thứ XI ( tháng 5 năm 1997) đã chính
thức thông qua Luật thuế GTGT để thay thế cho Luật thuế doanh thu, Luật
thuế này có hiệu lực từ 1/1/1999.
2. Khái niệm về GTGT và thuế GTGT:
GTGTlà khoản giá trị mới tăng thêm của hàng hoá, dịch vụ phát
sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.
Thuế GTGT là loại thuế chỉ đánh trên phần giá trị tăng thêm qua
mỗi khâu của quá trình sản xuất kinh doanh và tổng số thuế thu được ở các
khâu chính bằng số thuế tính trên giá cho người tiêu dùng cuối cùng.
3. Những đặc điểm cơ bản của thuế GTGT:
Đặc điểm của thuế GTGT:
3.1
- Thuế GTGT là một loại thuế gián thu, một yếu tố cấu thành trong
giá bán của hàng hoá, dịch vụ nhằm động viên sự đóng góp của người tiêu
dùng thông qua việc trả tiền mua hàng hoá của người tiêu dùng. Người sản
xuất kinh doanh chỉ là người nộp thay.
- Chỉ có người bán hàng, người sản xuất hoặc người thực hiện dịch
vụ lần đầu phải nộp thuế GTGT trên toàn bộ doanh thu bán hàng (hoặc
cung ứng dịch vụ), còn người bán hàng ở các khâu tiếp theo đối với hàng
hoá đó chỉ phải nộp thuế trên phần giá trị tăng thêm. Đến cuối chu kì sản
xuất kinh doanh hoặc cung ứng dịch vụ, tổng số thuế thu đ ược ở các khâu
cộng lại sẽ vừa khớp với số thuế tính trên giá bán của hàng hoá, dịch vụ đó
cho người tiêu dùng cuối cùng. Chính vì lẽ đó, một sản phẩm hàng hoá,
dịch vụ dù qua nhiều khâu hay ít khâu, từ sản xuất đến tiêu dùng đều phải
chịu thuế như nhau.
Những ưu điểm của thuế GTGT so với thuế doanh thu:
3.2
5
- - Diện điều chỉnh của thuế GTGT có phạm vi rộng, bao tr ùm lên
mọi tổ chức, cá nhân thuộc mọi lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, kể
cả hàng hoá dịch vụ.
- Thuế GTGT tránh được hiện tượng thuế chồng lên thuế, loại trừ
phần thuế đã nộp từ khâu trước chỉ tính trên phần GTGT của hàng hoá,
dịch vụ trong các khâu sau.
- Thuế GTGT có mức thuế suất 0% đối với hàng hoá xuất khẩu
cho nên kích thích sản xuất hàng xuất khẩu. Hàng hoá xuất khẩu không
những không phải nộp thuế GTGT ở đầu ra mà còn được hoàn trả số thuế
đã nộp ở đầu vào, tạo điều kiện cho hàng hoá xuất khẩu có thể cạnh tranh
trên tị trường quốc tế. Đồng thời kết hợp với thuế nhập khẩu góp phần bảo
vệ sản xuất kinh doanh hàng hoá trong nước vì: Khi áp dụng thuế GTGT,
cơ sở sản xuất kinh doanh có hàng xuất khẩu không những không phải nộp
thuế GTGT đầu ra mà còn được hoàn lại số thuế đầu vào (thuế doanh thu
không có đặc điểm này) nên thuế GTGT có tác dụng khuyến khích mạnh
mẽ hơn đối với xuất khẩu.
- Thuế GTGT có ít mức thuế suất nên đơn giản, dễ hiểu, dễ áp
dụng và dễ kiểm tra hơn thuế doanh thu.
- Thuế GTGT tập trung thu ngay ở khâu đầu tiên là nơi sản xuất
hay nhập khẩu hàng hoá và ở mỗi khâu đều có thể kiểm tra được việc thu,
nộp thuế ở khâu trước, hạn chế được thất thu thuế hơn khi áp dụng thuế
doanh thu.
- Thuế GTGT được thực hiện thống nhất, chặt chẽ theo nguyên tắc
căn cứ vào hoá đơn mua, bán hàng hoá để khấu trừ phần thuế đã nộp ở
khâu trước, vì vậy khuyến khích các cơ sở sản xuất kinh doanh khi mua
bán hàng hoá phải sử dụng hoá đơn và hạn chế những sai sót, gian lận
trong việc ghi chép hoá đơn đồng thời đưa mọi hoạt động mua bán hàng
6
- hoá, dịch vụ phải sử dụng hoá đơn dần dần đi vào nề nếp và thành thói
quen trong hoạt động kinh tế, tạo điều kiện cho việc kiểm tra, kiểm soát
của các cơ quan chức năng, giúp chính phủ có những biện pháp hữu hiệu
trong việc điều hành vĩ mô nền kinh tế.
- Thuế GTGT ra đời phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo điều kiện
cho môi trường đầu tư trong và ngoài nước, giúp cho nền kinh tế nước ta
nhanh chóng hội nhập với kinh tế khu vực và thế giới.
Rõ ràng thuế GTGT có nhiều ưu điểm nổi bật hơn thuế doanh thu. Mục
đích chủ yếu của việc áp dụng thuế GTGT là tạo thêm thuận lợi cho các doanh
nghiệp phát triển chứ không phải làm cho các doanh nghiệp khó khăn hơn.
Bên cạnh những ưu điểm nổi bật thì thuế GTGT bước đầu áp dụng ở
nước ta không tránh khỏi những vướng mắc nhất định như:
- Thuế GTGT đòi hỏi phải có qui trình quản lý chặt chẽ, trong khi
nhận thức, trình độ của các doanh nghiệp và người tiêu dùng về chế độ kế
toán, sử dụng hoá đơn chứng từ chưa cao. Nếu không nghiêm ngặt, dễ xảy
ra tình trạng phải hoàn thuế nhiều hơn là thu thêm được thuế.
- Thuế GTGT có ít mức thuế suất cho nên người tiêu dùng có thu
nhập cao hay thấp đều phải nộp thuế giống nhau, do đó mức động viên
thông qua thuế GTGT của người có thu nhập thấp thực tế cao hơn người có
thu nhập cao, từ đó khoảng cách giàu nghèo ngày càng xa hơn và ảnh
hưởng đến vấn đề xã hội.
- Thuế GTGT thiếu linh hoạt, mềm dẻo do ít mức thuế suất, phạm
vi áp dụng lại rộng cho nên chưa thích ứng ngay với nến kinh tế nước ta
bước đầu chuyển sang cơ chế thị trường với nhiều thành phần kinh tế cùng
tham gia.
Sự cần thiết phải áp dụng thuế GTGT hiện nay ở nước ta
3.3
thay cho thuế doanh thu:
7
- Từ kì họp khoá VIII và khoá IX Quốc hội đã lần lượt ban hành hệ thống
thuế cho phù hợp với cơ chế quản lý đất nước. Đây là mốc khởi đầu cho quá
trình cải cách thuế ở nước ta. Giai đoạn cải cách thuế bước I ( 1990-1996)
chúng ta đã xây dựng được một hệ thống thuế tương đối hoàn chỉnh. Những
chính sách mới đã phát huy tốt đối với đời sống kinh tế-xã hội, đem lại nguồn
thu lớn và ngày càng tăng cho NSNN ( chiếm 90% tổng số thu) đảm bảo cơ
bản về nhu cầu chi thường xuyên, giảm bội chi, giúp kiềm chế lạm phát và
còn dành một phần cho đầu tư, trả nợ. Góp phần sắp xếp lại doanh nghiệp,
kích thích hạch toán theo cơ chế thị trường, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu đầu
tư, tạo ra môi trường hoạt động chung cho mọi thành phần kinh tế, thúc đẩy
cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích đầu tư nước ngoài, thu hút vốn đầu tư và
công nghệ tiên tiến, giúp Việt Nam từng bước hội nhập với kinh tế khu vực và
thế giới.
Tuy nhiên, hệ thống chính sách thuế hiện hành vẫn còn bộc lộ một số
tồn tại cụ thể:
- Thuế doanh thu mang tính trùng lặp: thuế doanh thu được tính
trên toàn bộ giá bán hàng hoá ( đã bao gồm thuế doanh thu). C ùng một loại
hàng hoá, nếu tổ chức sản xuất và luân chuyển qua nhiều khâu thì càng
phải nộp nhiều thuế.
- Thuế doanh thu có nhiều nhóm thuế suất khác nhau phân biệt
theo từng ngành hàng, mặt hàng, do vậy đã hạn chế tính trung lập của thuế
.
- Thuế doanh thu chưa điều chỉnh đến hàng hoá nhập khẩu và chưa
khuyến khích đầy đủ sản xuất hàng xuất khẩu.
- Thuế doanh thu còn chưa có khả năng tự kiểm soát mạnh mẽ giữa
các khâu luân chuyển hàng hoá, tạo ra những kẽ hở cho trốn lậu thuế.
8
- Mà nên kinh tế thì luôn vận động và phát triển nên hệ thông thuế chưa
bao quát hết nguồn thu đã và đang phát sinh theo hướng ngày càng phức tạp.
Chính vì lẽ đó, Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo công cuộc cải cách bước II
nhằm những mục tiêu sau:
- Khắc phục những bất cập của hệ thống thuế hiện hành sao cho
phù hợp với kinh tế thị trường hiện nay của nước ta.
- Đảm bảo nguồn thu cho ngân sách.
- Phát huy hiệu lực điều tiết kinh tế.
- Phù hợp với thông lệ quốc tế.
Như vậy, việc ban hành và thực hiện Luật thuế GTGT ở nước ta là cần
thiết vì:
- Nó có thể khắc phục được những tồn tại của thuế doanh thu.
- Đảm bảo được mức động viên số thu cho NSNN tương ứng với
số thuế doanh thu hiện hành.
- Thúc đẩy các doanh nghiệp thực hiện tốt hơn việc hạch toán kế
toán và thực hiện mua bán hàng hoá, dịch vụ có sử dụng hoá đơn chứng từ.
- Góp phần hoàn thiện hệ thống chính sách thuế ở nước ta, thúc
đẩy mở rộng hợp tác kinh tế với các nước trong khu vực và trên thế giới.
Qua những điểm đã nêu trên, chúng ta thấy được sự cần thiết thay thế
thuế doanh thu bằng Luật thuế GTGT ở nước ta là sự sáng suốt, đúng đắn của
Đảng và Chính phủ trong sự nghiệp cải cách kinh tế của đất nước.
4. Nội dung cơ bản của Luật thuế GTGT:
Trải qua một thời gian nghiên cứu, thí điểm áp dụng tại một số doanh
nghiệp. Quốc hội khoá IX kì họp thứ XI (tháng 5 năm 1997) đã thông qua
Luật thuế GTGT thay thế thuế doanh thu và có hiệu lực thi hành ngày
01/01/1999.
Nội dung cơ bản của Luật thuế như sau:
9
- Phạm vi áp dụng (theo nghị định 102 và thông tư 175):
4.1
Đối tượng nộp thuế GTGT: là tất cả các tổ chức cá nhân có hoạt
động sản xuất kinh doanh hoặc nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ (gọi là cơ sở
kinh doanh) thuộc diện chịu thuế GTGT.
Đối tượng chịu thuế GTGT: là tất cả hàng hoá, dịch vụ dùng cho
sản xuất kinh doanh và hàng hoá tiêu dùng ở Việt Nam, không kể là hàng
hoá, dịch vụ được sản xuất, cung ứng từ trong nước hay nhập khẩu.
Căn cứ tính thuế GTGT:
4.2
Giá tính thuế GTGT: Theo thông tư 175 và qui định tại điều 7
Luật thuế GTGT, điều 6 nghị định số 28/1998/NĐ/CP giá tính thuế GTGT
của hàng hoá, dịch vụ được xác định cụ thể như sau:
- Đối với hàng hoá, dịch vụ do cơ sở sản xuất kinh doanh bán ra là
giá chưa có thuế GTGT.
- Đối với hàng hoá nhập khẩu là giá nhập khẩu tại cửa khẩu cộng
với thuế thu nhập.
- Đối với hàng hoá dịch vụ dùng để trao đổi, biếu tặng, sử dụng nội
bộ thì giá tính thuế GTGT được xác định theo giá tính thuế của hàng hoá,
dịch vụ cùng loại hoặc tương đương thời điểm phát sinh hoạt động này.
- Đối với hàng hoá bán theo phương thức trả góp, tính theo giá bán
trả một lần chưa có thuế GTGT của hàng hoá đó (không bao gồm lãi trả
góp).
Đối với hoạt động cho thuê tài sản là giá cho thuê chưa có thuế
-
GTGT.
- Đối với gia công hàng hoá, giá tính thuế là chưa có thuế bao gồm
cả tiền công, tiền nguyên liệu, vật liệu phụ và các chi phí khác để gia công.
- Đối với hoạt động xây dựng, lắp đặt, giá tính thuế là giá xây dựng
lắp đặt chưa có thuế.
10
- - Đối với hoạt động kinh doanh, dịch vụ hưởng tiền công hoặc tiền
hoa hồng, giá tính thuế là tiền công hoặc tiền hoa hồng được hưởng chưa
trừ một khoản chi phí nào.
- Đối với hoạt động vận tải, bốc xếp, giá tính thuế là giá cước thu
về chưa có thuế GTGT.
- Đối với hàng hoá, dịch vụ có tính đặc thù được dùng chứng từ
như tem bưu chính, vé cước vận tải, vé sổ số kiến thiết...ghi giá thanh toán
là giá đã có thuế GTGT, thì giá chưa có thuế GTGT được xác định như
sau:
Giá chưa có thuế GTGT = Giá thanh toán (tiền bán vé, bán tem...)
1+% thuế suất của hàng hoá, dịch vụ đó
Thuế suất: Thuế suất thuế GTGT được qui định theo 4 mức là:
0%; 5%; 10%; 20%.
Việc qui định các mức thuế khác nhau thể hiện chính sách điều tiết thu
nhập và hướng dẫn tiêu dùng hàng hoá, dịch vụ.
- Hàng hoá xuất khẩu bao gồm cả hàng gia công xuất khẩu( xuất
khẩu ra nước ngoài hoặc xuất vào khu chế xuất) được áp dụng mức thuế
suất 0%, nhằm khuyến khích xuất khẩu.
Những hàng hoá, dịch vụ thiết yếu phục vụ trực tiếp cho sả n
-
xuất, tiêu dùng được áp dụng mức thuế 5%.
- Các hàng hoá, dịch vụ không thiết yếu và cần điều tiết được áp
dụng mức thuế suất 20%.
- Các hàng hoá, dịch vụ khác được áp dụng mức thuế suất 10% (
mức thuế suất được áp dụng với từng loại hàng hoá cụ thể).
Phương pháp tính thuế: Có 2 phương pháp tính thuế
4.3
11
- Phương pháp khấu trừ thuế:
Đối tượng áp dụng: là tất cả các cơ sở kinh doanhđã thực hiện đầy đủ
các yêu cầu về mở và ghi sổ kế toán, chấp hành đầy đủ các qui định của chế
độ hoá đơn chứng từ.
Xác định thuế GTGT phải nộp như sau:
Số thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra - Thuế GTGT đầu
vào
Trong đó:
Thuế GTGT Giá tính thuế của hàng hoá Thuế suất thuế GTGT của
= x
đầu ra dịch vụ chịu thuế bán ra hàng hoá, dịch vụ đó
Cơ sở kinh doanh thuộc đối tượng tính thuế theo phương pháp khấu trừ
thuế khi bán hàng hoá, dịch vụ phải tính và thu thuế GTGT của hàng hoá,
dịch vụ bán ra. Khi lập hoá đơn bán hàng hoá, dịch vụ cơ sở kinh doanh phải
ghi rõ giá bán chưa có thuế, thuế GTGT và tổng số tiền người mua phải thanh
toán. Trường hợp hoá đơn chỉ ghi giá thanh toán, không ghi giá chưa có thuế
và thuế GTGT thì thuế GTGT của hàng hoá, dịch vụ bán ra phải tính trên giá
thanh toán ghi trên hoá đơn, chứng từ.
Thuế GTGT = Tổng số thuế GTGT ghi trên hoá đơn giá trị gia tăng
đầu vào mua hàng hoá, dịch vụ hoặc chứng từ nộp thuế GTGT
của hàng hoá nhập khẩu
Thuế GTGT đầu vào cơ sở kinh doanh được tính khấu trừ như sau:
+ Thuế đầu vào của hàng hoá, dịch vụ dùng vào sản xuất kinh doanh
hàng hoá, dịch vụ chịu thuế GTGT thì được khấu trừ.
12
- + Thuế đầu vào của hàng hoá, dịch vụ được khấu trừ phát sinh trong
tháng nào được kê khai khấu trừ khi xác định số thuế phải nộp của thá ng đó,
không phân biệt đã xuất dùng hay còn để trong kho.
Trường hợp cơ sở kinh doanh mua vật tư, hàng hoá không có hoá đơn,
chứng từ, hoặc có hoá đơn chứng từ nhưng không phải hoá đơn GTGT hoặc
hoá đơn GTGT nhưng không ghi riêng số thuế GTGT ngoài giá bán thì không
được khấu trừ thuế đầu vào.
Trường hợp hàng hoá, dịch vụ mua vào là loại được dùng chứng từ ghi
giá thanh toán là giá đã có thuế GTGT thì cơ sở được căn cứ vào giá đã có
thuế để xác định giá không có thuế và thuế GTGT đầu vào được khấu trừ theo
công thức sau:
Giá thanh toán
Sổ thuế GTGT Thuế xuất của hàng
= x
được khấu trừ hoá dịch vụ đó
1 + thuế suất của hàng hoá, dịch vụ đó
Trường hợp cơ sở sản xuất, chế biến mua nguyên vật liệu là nông sản
thuỷ sản, lâm sản chưa qua chế biến của người sản xuất bán ra không có hoá
đơn sẽ được tính khấu trừ thuế khấu trừ theo tỉ lệ phần trăm tính trên giá tr ị
hàng hoá mua vào:
- 5% đối với sản phẩm trồng trọt thuộc các cây lấy nhựa, lấy mủ, lấy
dầu, mía cây, chè búp tươi, lúa, ngô, khoai, sắn; sản phẩm chăn nuôi là gia
súc, gia cầm, cá, tôm và các thuỷ sản khác.
- 3% đối với các loại sản phẩm là nông sản, lâm sản khác không nêu ở
trên.
Trường hợp hàng hoá, dịch vụ mua vào dùng đồng thời cho sản xuất,
kinh doanh hàng hoá, dịch vụ chịu thuế GTGT và không chịu thuế GTGT thì
chỉ được khấu trừ số thuế đầu vào của hàng hoá dùng cho sản xuất kinh doanh
hàng hoá, dịch vụ chịu thuế GTGT.
13
- Trường hợp cơ sở sản xuất kinh doanh cả hàng hoá, dịch vụ chịu thuế
GTGT và không chịu thuế GTGT nhưng không hạch toán riêng được thuế đầu
vào được khấu trừ, thì thuế đầu vào được tính khấu trừ theo tỉ lệ phần trăm
doanh số của hàng hoá, dịch vụ bán ra.
Phương pháp tính thuế GTGT trực tiếp trên GTGT:
Đối tượng áp dụng :
Các cá nhân sản xuất kinh doanh là người Việt Nam; tổ chức, cá nhân
người nước ngoài kinh doanh ở Việt Nam không theo Luật đầu tư nước ngoài
tại Việt Nam chưa thực hiện đầy đủ các điều kiện về kế toán, hoá đơn chứng
từ để làm căn cứ tính thuế theo phương pháp khấu trừ; các cơ sở kinh doanh
mua bán vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ.
Cơ sở kinh doanh nộp thuế theo phương pháp trực tiếp phải sử dụng
hoá đơn thông thường (gọi là hoá đơn bán hàng). Giá bán hàng hoá, d ịch vụ
ghi trên hoá đơn bán hàng là giá đã có thuế GTGT.
Xác định thuế GTGT phải nộp như sau:
GTGT của hàng hoá
Số thuế GTGT Thuế suất thuế GTGT
dịch vụ chịu thuế bán
= x
phải nộp của hàng hoá, dịch vụ đó
ra
GTGT của hàng Giá thanh toán của hàng Giá thanh toán của hàng hoá,
= x
hoá dịch vụ bán ra hoá, dịch vụ bán ra dịch vụ mua vào tương ứng
Trong đó:
- Giá thanh toán của hàng hoá, dịch vụ bán ra là giá bán thực tế
bên mua phải thanh toán cho bên bán, bao gồm cả thuế GTGT và các
khoản phụ thu, phí thu thêm mà bên mua phải trả.
14
- - Giá thanh toán của hàng hoá, dịch vụ mua vào tương ứng
với hàng hoá, dịch vụ bán ra được cơ sở sản xuất kinh doanh đã dùng
vào sản xuất kinh doanh hàng hoá, dịch vụ chịu thuế GTGT bán ra trong
kì.
Vậy GTGT là số chênh lệch giữa giá thanh toán của hàng hoá, dịch vụ
bán ra và giá thanh toán của hàng hoá, dịch vụ mua vào tương ứng.
Hoàn thuế:
4.4
Cơ sở kinh doanh thuộc đối tượng nộp thuế theo phương pháp khấu trừ
thuế được xét hoàn thuế trong các trường hợp sau:
- Cơ sở sản xuất kinh doanh trong 03 tháng liên tục:
+ Đối với doanh nghiệp mới thành lập.
+ Đối với cơ sở sản xuất kinh doanh đầu tư mở rộng, đầu tư chiều sâu
nếu số thuế GTGT đầu vào của tài sản cố định (TSCĐ) đã khấu trừ sau 03
tháng mà vẫn còn lớn thì được xét hoàn lại số thuế này.
- Cơ sở sản xuất kinh doanh quyết toán thuế khi sát nhập, chia
tách, giải thể, phá sản mà có số thuế GTGT nộp thừa.
- Cơ sở có quyết định hoàn thuế của cơ quan có thẩm quyền theo
qui định của pháp luật.
- Hoàn thuế đối với các dự án sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển
chính thức thì chủ dự án hoặc nhà thầu chính được hoàn lại thuế GTGT đã
trả trong các giá mua hàng hoá, dịch vụ sử dụng cho dự án hoặc là đã trả
khi nhập khẩu.
- Tổ chức ở Việt Nam sử dụng tiền viện trợ nhân đạo, tiền viện
trợ không hoàn lại của tổ chức cá nhân nước ngoài mua hàng hoá tại Việt
Nam thì được hòan lại số thuế GTGT đã trả ghi trên hoá đơn GTGT khi
mua hàng.
Miễn giảm thuế GTGT:
4.5
15
- Đối tượng được xét miễn giảm thuế GTGT: là các cơ sở sản xuất, xây
dựng, vận tảihoạt động sản xuất kinh doanh bị lỗ do số thuế GTGT phải nộp
lớn hơn số thuế tính theo mức thuế doanh thu trước đây thì được xét giảm
thuế GTGT phải nộp theo từng năm và được thực hiện trong 03 năm (1999-
2001).
Mức thuế GTGT được xét giảm tương ứng với số lỗ nhưng không quá
số chênh lệch giữa thuế GTGT phải nộp với số thuế tính theo mức thuế doanh
thu trước đây của năm được xét giảm thuế. Số thuế GTGT phải nộp được xác
định ở đây không bao gồm thuế GTGT đã nộp ở khâu nhập khẩu.
Về nguyên tắc, không qui định việc miễn giảm thuế GTGT vì thuế
GTGT là loại thuế gián thu do người tiêu dùng chịu.
Tuy nhiên, chuyển đổi từ thuế doanh thu sang thuế GTGT do đó bị dồn
từ việc nhiều mức thuế suất xuống ít mức thuế suất, một số ít doanh nghiệp sẽ
có lợi, ngược lại có nhiều doanh nghiệp lại gặp khó khăn và bị lỗ trong sản
xuất kinh doanh. Do vậy, Luật thuế GTGt qui định một số đối tượng trong
những năm đầu áp dụng thuế GTGT nếu bị lỗ sẽ đ ược xét giảm thuế cho từng
năm kể từ khi Luật thuế GTGT có hiệu lực thi hành.
PHẦN II - TÌNH HÌNH THỰC HIỆN LUẬT THUẾ GIÁ TRỊ GIA
TĂNG (GTGT) ĐỐI VỚI HỘ KINH TẾ CÁ THỂ TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN HOÀN KIẾM
I. ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ XÃ HỘI VÀ CƠ CẤU TỔ CHỨC BỘ MÁY
CỦA CHI CỤC THUẾ QUẬN HOÀN KIẾM:
1. Đặc điểm kinh tế xã hội của quận Hoàn Kiếm:
16
- Hoàn Kiếm là một trong 7 quận của thủ đô Hà Nội, có vị trí quan trọng
về Văn hoá - Chính trị - Kinh tế .
Diện tích: 4,47 km2.
Dân số khoảng: 185.800 người.
Đây là trung tâm buôn bán lâu đời của thủ đô như Hàng Ngang, Hàng
Đào, Hàng Đường, Hàng Bạc, Hàng Bông, Hàng Gai, chợ Đồng Xuân, chợ
Hàng Da... Ngoài ra quận còn là nơi tập trung những đầu mối giao thông quan
trọng của cả nước như ga Hà Nội, ga Long Biên, là nơi tập kết, trung chuyển
hàng hoá lưu thông đi cả nước. Vì vậy, có thể nói quận Hoàn Kiếm đã phản
ánh tương đối rõ nét tình hình hoạt động thương mại của thành phố và cả
nước.
Song song với hoạt động của các hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn của
quận là một số doanh nghiệp trong và ngoài quốc doanh. Trong những năm
gần đây, cùng với sự chuyển biến của cả nước, quận Hoàn Kiếm cũng có
nhiều thay đổi ảnh hưởng tốt đến đời sống tinh thần và vật chất của mọi người
dân và đang đi vào ổn định, phát triển.
2.Nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức bộ máy của chi cục thuế quận Hoàn
Kiếm:
2.1 Nhiệm vụ của chi cục:
- Phối kết hợp với các cơ quan chức năng, tổ chức quản lý các đối
tượng kinh doanh trên địa bàn, đảm bảo nguồn thu vào ngân sách thông
qua các sắc thuế theo qui định của Nhà nước.
- Phân loại và hướng dẫn các đối tượng kinh doanh kê khai đăng kí
thuế, tính thuế, lập bộ thuế, đôn đốc nộp thuế vào ngân sách Nhà nước
đúng kì hạn.
17
- - Giải quyết các khiếu nại, vướng mắc và xử lý những hành vi vi
phạm, chống thất thu cho ngân sách Nhà nước trong phạm vi quyền hạn
qui định của Luật.
Số đối tượng nộp thuế do Chi cục Hoàn Kiếm quản lý hiện nay là:
+ Hơn11.000 hộ cá thể, trong đó có khoảng 1.500 hộ đ ược miễn thuế do
có thu nhập thấp( số hộ được miễn thuế thay đổi theo từng thời điểm).
+35 công ty, doanh nghiệp tư nhân( nộp thuế GTGT theo phương pháp
trực tiếp).
+25 đơn vị nộp phí và lệ phí.
2.2 Bộ máy tổ chức của chi cục thuế quận Hoàn Kiếm:
Biên chế tổ chức gồm 317 cán bộ, nhân viên. Trong đó:
- 35 cán bộ đã tốt nghiệp đại học.
- 52 cán bộ đang học đại học.
- Số còn lại đều đã tốt nghiệp trung cấp.
Thực hiện thông tư số 110/1998/TT – BTC và công văn số
98TCT/TCCB ngày 07/01/1999 c ủa tổng cục thuế, cơ cấu bộ máy Chi cục
thuế quận Hoàn Kiếm bao gồm:
Về lãnh đạo Chi cục:
- 01 chi cục trưởng: phụ trách, theo dõi công tác tổ chức, kế hoạch.
- 03 phó chi cục trưởng: trực tiếp theo dõi điều hành công tác thu
thuế theo khu vực, địa bàn đảm nhiệm theo sự phân công của chi cục
trưởng.
Có 26 tổ, đội, trạm biên chế như sau:
- 21 đội thu thuế cố định, thực hiện nhiệm vụ quản lý thu các loại
thuế trên phạm vi phường, chợ được phân công.
- 02 trạm kiểm soát, thu thuế khâu lưu thông.
18
- - 01 tổ thanh tra, kiểm tra, thực hiện nhiệm vụ kiểm tra tình hình
thực hiện Luật thuế của các đối tượng nộp thuế, xử lý các hiện tượng vi
phạm, kiểm tra sổ sách kế toán, hoá đơn của các đối tượng nộp thuế, kiểm
tra việc chấp hành các chế độ thu, nộp thuế của các đội thuế, bộ phận tính
thuế.
- 01 tổ kế hoạch nghiệp vụ thực hiện chức năng tham mưu cho
lãnh đạo về việc phân bổ kế hoạch, xác định mức thuế ấn định, nhận xét
đánh giá qui mô của từng phường chợ để tham mưu cho ban lãnh đạo duyệt
bộ thuế, tính thuế, phát hành thông báo thuế, đối chiếu số thu với kho bạc,
thực hiện công tác kế toán – thống kê thuế, quản lý và cấp phát sổ sách kế
toán, ấn chỉ, hoá đơn.
- 01 tổ quản lý nhân sự, hành chính giúp lãnh đạo Chi cục điều
hành công tác và thực hiện nhiệm vụ của toàn Chi cục.
Ngoài việc theo dõi quản lý thu, mỗi đồng chí phó Cục trưởng còn
kiêm nhiệm một số công tác khác đảm bảo cho việc thực hiện nhiệm vụ chính
trị của chi cục.
Sơ đồ tổ chức bộ máy Chi cục thuế quận Hoàn Kiếm.
CHI CỤC TRƯỞNG
19
- II.TÌNH HÌNHTHỰC HIỆN LUẬT THUẾ GTGT ĐỐI VỚI HỘ CÁ THỂ TRÊN
ĐỊA BÀN QUẬN HOÀN KIẾM.
Phó chi cục Phó chi cục Phó chi cục
trưởng trưởng trưởng
Những năm gần đây, thuế ngoài quốc doanh nói chung, kinh tế cá thể
Tổ 07 đội 07 đội Tổ
quan
07 đội 02 Tổ kế thanh
quản quản
Tổ
tr ị
quản lý tr ạ m tra
hoạch-
lý lý
thu nhân
phườn lưu kiểm
phườn phườn nghiệp
sự
thu
g chợ
g chợ g chợ
thông tra
vụ
hành
ế
chín
nhà
nói riêng đã đem lại một nguồn thu quan trọng cho ngân sách Nhà nước và
ngân sách địa phương.
Qua thời gian triển khai Luật thuế GTGT, kết quả bước đầu đạt được
tương đối tốt, những vướng mắc trong quá trình thực hiện được phát hiện và
giải quyết kịp thời, việc sử dụng chứng từ, hoá đơn, kê khai nộp thuế đã dần đi
vào nề nếp.
Biểu 1: Kết quả thu 12 tháng năm 1999 và năm 2000.
( Đơn vị: triệu đồng )
Loại thuế Chỉ tiêu kế hoạch Thực hiện Tỷ lệ so Tỷ lệ so sánh Tỷ lệ so
20
nguon tai.lieu . vn
