Luận văn Thạc sĩ Văn học: Vấn đề bản chất và đặc trưng của Văn học trong giáo trình Lý luận Văn học Việt Nam từ những năm 1960 đến nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Lê Thị Gấm VẤN ĐỀ BẢN CHẤT VÀ ĐẶC TRƯNG CỦA VĂN HỌC TRONG GIÁO TRÌNH LÝ LUẬN VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ NHỮNG NĂM 1960 ĐẾN NAY LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HỌC Thành phố Hồ Chí Minh - 2012 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Lê Thị Gấm VẤN ĐỀ BẢN CHẤT VÀ ĐẶC TRƯNG CỦA VĂN HỌC TRONG GIÁO TRÌNH LÝ LUẬN VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ NHỮNG NĂM 1960 ĐẾN NAY Chuyên ngành: Lý luận văn học Mã số : 60 22 32 LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Nguyễn Hoài Thanh Thành phố Hồ Chí Minh - 2012 LỜI CAM ĐOAN Tôi tên: Lê Thị Gấm Tôi thực hiện đề tài Vấn đề bản chất và đặc trưng của văn học trong giáo trình lý luận văn học Việt Nam từ những năm 1960 đến nay dưới sự hướng dẫn khoa học của Tiến sĩ Nguyễn Hoài Thanh, tại trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh, năm 2012. Tôi cam đoan việc sử dụng những trích dẫn khoa học có liên quan theo đúng qui định của cơ sở đào tạo. Ngoài ra, những nhận định, đánh giá, kết luận về vấn đề bản chất và đặc trưng văn học trong giáo trình lý luận văn học Việt Nam là của tôi và chưa được công bố ở bất cứ công trình khoa học nào khác. Lê Thị Gấm MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN.................................................................................................................3 MỤC LỤC ............................................................................................................................4 MỞ ĐẦU...............................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài.........................................................................................1 2. Lịch sử vấn đề..............................................................................................2 3. Mục đích nghiên cứu đề tài......................................................................10 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu................................................................11 5. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................13 6. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài ..................................13 7. Cấu trúc luận văn......................................................................................14 Chương 1: SỰ VẬN ĐỘNG QUAN NIỆM VỀ VẤN ĐỀ BẢN CHẤT XÃ HỘI CỦA VĂN HỌC...........................................................................................................................15 1.1. Vận động kế thừa...................................................................................15 1.1.1. Đối tượng của văn học................................................................................17 1.1.2. Văn học là một hình thái ý thức thuộc thượng tầng kiến trúc....................20 1.1.3. Văn học và hiện thực..................................................................................22 1.1.4. Văn học và các hình thái ý thức thượng tầng kiến trúc..............................24 1.1.5. Tính khuynh hướng của văn học ................................................................26 1.1.6. Chức năng của văn học...............................................................................30 1.2. Vận động đổi mới tư duy về một số vấn đề cơ bản của bản chất xã hội .........................................................................................................................32 1.2.1. Vấn đề văn học và hiện thực.......................................................................33 1.2.2. Vấn đề văn học và chính trị........................................................................36 1.2.3. Vấn đề chức năng của văn học ...................................................................40 Chương 2: SỰ VẬN ĐỘNG QUAN NIỆM VỀ BẢN CHẤT THẨM MỸ CỦA VĂN HỌC....................................................................................................................................49 2.1. Quan niệm về bản chất thẩm mỹ của văn học trong giáo trình lý uận văn học trước năm 1986 ...............................................................................50 2.1.1. Hình tượng nghệ thuật................................................................................51 2.1.2. Điển hình nghệ thuật...................................................................................54 2.2. Quan niệm về bản chất thẩm mỹ của văn học trong giáo trình lý luận văn học sau năm 1986...................................................................................57 2.2.1. Lý tưởng thẩm mỹ và sáng tạo nghệ thuật..................................................58 2.2.2. Hình tượng nghệ thuật và phản ánh thẩm mỹ.............................................65 Chương 3: SỰ VẬN ĐỘNG QUAN NIỆM VỀ BẢN CHẤT NGÔN NGỮ CỦA VĂN HỌC....................................................................................................................................69 3.1. Ngôn từ - chất liệu sáng tạo văn học.....................................................72 3.2. Những nhận thức mới về bản chất ngôn ngữ của văn học.................78 3.2.1. Giáo trình Dẫn luận thi pháp học (2005)....................................................81 3.2.2. Giáo trình Lý luận văn học (nhập môn) (2010).........................................84 Chương 4: SỰ VẬN ĐỘNG QUAN NIỆM VỀ BẢN CHẤT VÀ ĐẶC TRƯNG VĂN HỌC: NHỮNG GUYÊN NHÂN CƠ BẢN......................................................................95 4.1. Điều kiện lịch sử xã hội và đường lối văn hóa văn nghệ của Đảng Cộng sản Việt Nam........................................................................................95 4.1.1. Giai đoạn từ 1945 đến năm 1986................................................................95 4.1.2. Giai đoạn từ năm 1986 đến nay..................................................................97 4.2. Sự phát triển của sáng tác văn học giai đoạn sau năm 1986.............98 4.2.1. Bình diện ý thức nghệ thuật........................................................................99 4.2.2. Bình diện nghệ thuật sáng tác...................................................................104 4.2.3. Bình diện ngôn từ nghệ thuật....................................................................106 4.3. Đổi mới tư duy lý luận văn học...........................................................107 4.3.1. Nhận thức mới về vị trí, đối tượng, nhiệm vụ của lý luận văn học..........107 4.3.2. Đổi mới mô thức lý luận văn học.............................................................111 KẾT LUẬN.......................................................................................................................125 THƯ MỤC THAM KHẢO.............................................................................................129 ... - tailieumienphi.vn