Luận văn Thạc sĩ Văn học: Hình tượng người phụ nữ trong thơ trữ tình Việt Nam thế kỷ XVIII - XIX

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Nguyễn Hoàng Thịnh HÌNH TƯỢNG NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG THƠ TRỮ TÌNH VIỆT NAM THẾ KỶ XVIII - XIX LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HỌC Thành phố Hồ Chí Minh – 2012 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Nguyễn Hoàng Thịnh HÌNH TƯỢNG NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG THƠ TRỮ TÌNH VIỆT NAM THẾ KỶ XVIII - XIX Chuyên ngành: Văn học Việt Nam Mã số: 60 22 34 LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN KIM CHÂU Thành phố Hồ Chí Minh – 2012 LỜI CẢM ƠN  Sau một thời gian đầu tư thực hiện, luận văn Hình tượng người phụ nữ trong thơ trữ tình Việt Nam thế kỷ XVIII - XIX đã được hoàn thành đúng thời hạn. Đó là kết quả của một quá trình làm việc nghiêm túc với sự hỗ trợ nhiều mặt từ phía nhà trường, quý thầy cô cùng bạn bè, đồng nghiệp. Dù rất cố gắng nhưng luận văn vẫn không tránh khỏi những thiếu sót nhất định, rất mong nhận được ý kiến đóng góp, đề xuất để công trình nghiên cứu của chúng tôi hoàn thiện hơn. Trước tiên, tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến Tiến sĩ Nguyễn Kim Châu - người đã hướng dẫn tôi thực hiện đề tài luận văn nói trên. Sự quan tâm, hướng dẫn, chỉ bảo tận tâm của Thầy đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong suốt thời gian thực hiện luận văn. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến phòng Sau đại học trường Đại học sư phạm TP. HCM, các giảng viên cùng cán bộ thư viện trường Đại học Sư phạm TP. HCM đã giúp đỡ, tạo điều kiện cho học viên cao học chuyên ngành Văn học Việt Nam khóa 21 chúng tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn tại trường. Sau cùng, tôi xin được cảm ơn những người thân trong gia đình, những người bạn, những người đồng nghiệp đã luôn động viên, khích lệ và giúp đỡ tôi trong cả quá trình học tập và nghiên cứu luận văn. Nguyễn Hoàng Thịnh MỤC LỤC  DẪN NHẬP................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài.................................................................................................1 2. Lịch sử vấn đề.....................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.......................................................................3 4. Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................4 5. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu......................................................................5 6. Kết cấu của luận văn...........................................................................................6 NỘI DUNG CHƯƠNG 1. KHÁI QUÁT VỀ THƠ TRỮ TÌNH VIẾT VỀ NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM..........................................7 1.1. Khái quát về thơ trữ tình trung đại...............................................................7 1.1.1. Khái niệm thơ trữ tình...........................................................................7 1.1.2. Đặc điểm và sự phát triển của thơ trữ tình trung đại ............................9 1.2. Hình tượng người phụ nữ trong thơ trữ tình Việt Nam trước thế kỷ XVIII ...........................................................................................................................24 1.2.1. Hình tượng người phụ nữ trong thơ trữ tình thế kỷ X - XIV..............24 1.2.2. Hình tượng người phụ nữ trong thơ trữ tình thế kỷ XV - XVII..........28 1.3. Sự phát triển phong phú và đa dạng của thơ trữ tình viết về người phụ nữ thế kỷ XVIII - XIX............................................................................................38 1.3.1. Sự phong phú về tác giả và tác phẩm..................................................38 1.3.2. Sự phong phú về kiểu loại nhân vật....................................................40 1.3.3. Sự đa dạng trong cách thể hiện...........................................................44 1.3.4. Nguyên nhân phát triển.......................................................................49 CHƯƠNG 2. CHÂN DUNG NGƯỜI PHỤ NỮ52 TRONG THƠ TRỮ TÌNH THẾ KỶ XVIII - XIX.........................................................................................52 2.1. Vẻ đẹp và tài năng của người phụ nữ.........................................................52 2.1.1. Vẻ đẹp của người phụ nữ....................................................................52 2.1.2. Tài năng của người phụ nữ .................................................................60 2.2. Số phận của người phụ nữ..........................................................................65 2.2.1. Sắc đẹp và tài năng bị vùi dập tàn phai, mai một ...............................65 2.2.2. Đời sống tình cảm nhiều bất hạnh.......................................................69 2.3. Khát vọng của người phụ nữ......................................................................77 2.3.1. Khát vọng tình yêu, hạnh phúc ...........................................................77 2.3.2. Khát vọng bình đẳng giới....................................................................82 2.4. Thái độ, tình cảm của tác giả khi miêu tả hình tượng người phụ nữ.........87 CHƯƠNG 3. NGHỆ THUẬT KHẮC HỌA CHÂN DUNG NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG THƠ TRỮ TÌNH THẾ KỶ XVIII - XIX...........................................97 3.1. Thể thơ .......................................................................................................97 3.1.1. Thể tứ tuyệt.........................................................................................97 3.1.2. Thể bát cú..........................................................................................104 3.1.3. Thể trường thiên................................................................................109 3.2. Nghệ thuật sử dụng hình ảnh ...................................................................112 3.2.1. Các hình ảnh tượng trưng, công thức................................................113 3.2.2. Các hình ảnh đời thường gần gũi, dung dị........................................119 3.3. Ngôn từ.....................................................................................................123 3.3.1. Chất bác học của ngôn từ..................................................................125 3.3.2. Chất bình dân của ngôn từ ................................................................129 KẾT LUẬN............................................................................................................136 TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................138 ... - tailieumienphi.vn