Xem mẫu
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
NGUYỄN THỊ NHƯ THẢO
ĐẶC ĐIỂM CÁCH SỬ DỤNG TỪ NGỮ
TRONG TRUYỆN NGẮN VÀ TẠP VĂN
CỦA NGUYỄN NGỌC TƯ
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ HỌC
Thành phố Hồ Chí Minh – 2011
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
NGUYỄN THỊ NHƯ THẢO
ĐẶC ĐIỂM CÁCH SỬ DỤNG TỪ NGỮ
TRONG TRUYỆN NGẮN VÀ TẠP VĂN
CỦA NGUYỄN NGỌC TƯ
Chuyên ngành: Ngôn ngữ học
Mã số:
602201
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ HỌC
Người hướng dẫn khoa học
PGS.TS NGUYỄN THỊ HAI
Thành phố Hồ Chí Minh – 2011
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CĐBT
Cánh đồng bất tận
GT
Giao thừa
GLVCCCK
Gió lẻ và 9 câu chuyện khác
HRCM
Hương rừng Cà Mau
KHXH
Khoa học xã hội
NĐKT
Ngọn đèn không tắt
NMCNNM
Ngày mai của những ngày mai.
NNTD
Ngôn ngữ toàn dân
Nxb
Nhà xuất bản
PNNB
Phương ngữ Nam Bộ
TN NNT
Truyện ngắn Nguyễn Ngọc Tư
TPHCM
Thành phố Hồ Chí Minh
tr
Trang
TV NNT
Tạp văn Nguyễn Ngọc Tư
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................................ 3
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI ...................................................................................................................... 1
2. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ............................................................................................................................. 2
3. ĐỐI TƯỢNG, MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU .................................................. 5
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................................................................... 5
5. ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN VĂN ...................................................................................................... 7
6. BỐ CỤC LUẬN VĂN........................................................................................................................ 7
7. TƯ LIỆU NGUỒN ............................................................................................................................. 7
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI .................... 9
1.1. Những vấn đề về ngôn ngữ ............................................................................................................ 9
1.1.1. Ngôn ngữ toàn dân ...................................................................................................9
1.1.2. Tính chuẩn mực của ngôn ngữ. ...............................................................................9
1.2. Những vấn đề về phương ngữ ..................................................................................................... 10
1.2.1. Từ địa phương .........................................................................................................10
1.2.2. Khái niệm phương ngữ ...........................................................................................12
1.2.3. Xu hướng phân vùng phương ngữ ........................................................................13
1.2.4. Xác định vùng phương ngữ Nam Bộ .....................................................................13
1.2.5. Phương ngữ Nam Bộ ..............................................................................................14
1.3. Ngôn ngữ và sáng tác văn chương .............................................................................................. 20
1.3.1. Ngôn từ ....................................................................................................................20
1.3.2. Ngôn ngữ văn chương ............................................................................................21
1.3.3. Lời văn và ngôn ngữ văn học toàn dân .................................................................22
1.3.4. Vấn đề phương ngữ trong tác phẩm văn học ........................................................23
1.4. Các phương tiện của lời văn nghệ thuật .................................................................................... 25
1.4.1. Phương tiện tu từ. ...................................................................................................25
1.4.2. Biện pháp tu từ ........................................................................................................27
1.5. Ý nghĩa cực cấp trong tiếng Việt................................................................................................. 28
1.5.1. Hình thức thể hiện ý nghĩa “cực cấp” là một từ. ..................................................28
1.5.2. Hình thức biểu hiện ý nghĩa “cực cấp” là ngữ đoạn. ...........................................28
1.6.Trường từ vựng .............................................................................................................................. 29
1.7. Những vấn đề về phong cách....................................................................................................... 30
1.7.1. Phong cách ngôn ngữ văn chương ........................................................................30
1.7.2. Phong cách khẩu ngữ tự nhiên ..............................................................................30
1.8. Chuẩn phong cách......................................................................................................................... 31
1.8.1. Chuẩn phong cách chức năng ...............................................................................31
1.8.2. Chuẩn địa phương ..................................................................................................31
1.8.3. Chuẩn cá nhân ........................................................................................................32
1.8.4. Lệch chuẩn ..............................................................................................................32
1.9. Phong cách tác giả của ngôn ngữ văn chương.......................................................................... 33
Chương 2: KHẢO SÁT CÁCH SỬ DỤNG TỪ NGỮ CỦA NHÀ VĂN NGUYỄN
NGỌC TƯ .......................................................................................................... 35
2.1. Phương ngữ Nam Bộ trong sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư ................................................... 35
2.1.1. Phương diện ngữ âm ..............................................................................................35
2.1.2. Phương diện từ vựng ngữ nghĩa ............................................................................38
2.2. Cách sử dụng từ láy trong sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư. .................................................... 63
2.3. Cách sử dụng từ ngữ biểu đạt ý nghĩa cực cấp. ....................................................................... 67
2.4. Cách sử dụng từ ngữ trong biện pháp tu từ của Nguyễn Ngọc Tư ...................................... 71
2.5. Đặc điểm tu từ của kết cấu ngữ pháp trong sáng tác Nguyễn Ngọc Tư. ............................. 81
nguon tai.lieu . vn
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
NGUYỄN THỊ NHƯ THẢO
ĐẶC ĐIỂM CÁCH SỬ DỤNG TỪ NGỮ
TRONG TRUYỆN NGẮN VÀ TẠP VĂN
CỦA NGUYỄN NGỌC TƯ
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ HỌC
Thành phố Hồ Chí Minh – 2011
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
NGUYỄN THỊ NHƯ THẢO
ĐẶC ĐIỂM CÁCH SỬ DỤNG TỪ NGỮ
TRONG TRUYỆN NGẮN VÀ TẠP VĂN
CỦA NGUYỄN NGỌC TƯ
Chuyên ngành: Ngôn ngữ học
Mã số:
602201
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ HỌC
Người hướng dẫn khoa học
PGS.TS NGUYỄN THỊ HAI
Thành phố Hồ Chí Minh – 2011
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CĐBT
Cánh đồng bất tận
GT
Giao thừa
GLVCCCK
Gió lẻ và 9 câu chuyện khác
HRCM
Hương rừng Cà Mau
KHXH
Khoa học xã hội
NĐKT
Ngọn đèn không tắt
NMCNNM
Ngày mai của những ngày mai.
NNTD
Ngôn ngữ toàn dân
Nxb
Nhà xuất bản
PNNB
Phương ngữ Nam Bộ
TN NNT
Truyện ngắn Nguyễn Ngọc Tư
TPHCM
Thành phố Hồ Chí Minh
tr
Trang
TV NNT
Tạp văn Nguyễn Ngọc Tư
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................................ 3
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI ...................................................................................................................... 1
2. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ............................................................................................................................. 2
3. ĐỐI TƯỢNG, MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU .................................................. 5
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................................................................... 5
5. ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN VĂN ...................................................................................................... 7
6. BỐ CỤC LUẬN VĂN........................................................................................................................ 7
7. TƯ LIỆU NGUỒN ............................................................................................................................. 7
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI .................... 9
1.1. Những vấn đề về ngôn ngữ ............................................................................................................ 9
1.1.1. Ngôn ngữ toàn dân ...................................................................................................9
1.1.2. Tính chuẩn mực của ngôn ngữ. ...............................................................................9
1.2. Những vấn đề về phương ngữ ..................................................................................................... 10
1.2.1. Từ địa phương .........................................................................................................10
1.2.2. Khái niệm phương ngữ ...........................................................................................12
1.2.3. Xu hướng phân vùng phương ngữ ........................................................................13
1.2.4. Xác định vùng phương ngữ Nam Bộ .....................................................................13
1.2.5. Phương ngữ Nam Bộ ..............................................................................................14
1.3. Ngôn ngữ và sáng tác văn chương .............................................................................................. 20
1.3.1. Ngôn từ ....................................................................................................................20
1.3.2. Ngôn ngữ văn chương ............................................................................................21
1.3.3. Lời văn và ngôn ngữ văn học toàn dân .................................................................22
1.3.4. Vấn đề phương ngữ trong tác phẩm văn học ........................................................23
1.4. Các phương tiện của lời văn nghệ thuật .................................................................................... 25
1.4.1. Phương tiện tu từ. ...................................................................................................25
1.4.2. Biện pháp tu từ ........................................................................................................27
1.5. Ý nghĩa cực cấp trong tiếng Việt................................................................................................. 28
1.5.1. Hình thức thể hiện ý nghĩa “cực cấp” là một từ. ..................................................28
1.5.2. Hình thức biểu hiện ý nghĩa “cực cấp” là ngữ đoạn. ...........................................28
1.6.Trường từ vựng .............................................................................................................................. 29
1.7. Những vấn đề về phong cách....................................................................................................... 30
1.7.1. Phong cách ngôn ngữ văn chương ........................................................................30
1.7.2. Phong cách khẩu ngữ tự nhiên ..............................................................................30
1.8. Chuẩn phong cách......................................................................................................................... 31
1.8.1. Chuẩn phong cách chức năng ...............................................................................31
1.8.2. Chuẩn địa phương ..................................................................................................31
1.8.3. Chuẩn cá nhân ........................................................................................................32
1.8.4. Lệch chuẩn ..............................................................................................................32
1.9. Phong cách tác giả của ngôn ngữ văn chương.......................................................................... 33
Chương 2: KHẢO SÁT CÁCH SỬ DỤNG TỪ NGỮ CỦA NHÀ VĂN NGUYỄN
NGỌC TƯ .......................................................................................................... 35
2.1. Phương ngữ Nam Bộ trong sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư ................................................... 35
2.1.1. Phương diện ngữ âm ..............................................................................................35
2.1.2. Phương diện từ vựng ngữ nghĩa ............................................................................38
2.2. Cách sử dụng từ láy trong sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư. .................................................... 63
2.3. Cách sử dụng từ ngữ biểu đạt ý nghĩa cực cấp. ....................................................................... 67
2.4. Cách sử dụng từ ngữ trong biện pháp tu từ của Nguyễn Ngọc Tư ...................................... 71
2.5. Đặc điểm tu từ của kết cấu ngữ pháp trong sáng tác Nguyễn Ngọc Tư. ............................. 81