Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Xây dựng hệ thống bài tập Hóa học có nội dung giáo dục môi trường trong dạy học phần Hóa hữu cơ ở trường trung học phổ thông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Đỗ Thị Thanh Trang XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC CÓ NỘI DUNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG TRONG DẠY HỌC PHẦN HÓA HỮU CƠ Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC Thành phố Hồ Chí Minh – 2012 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Đỗ Thị Thanh Trang XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC CÓ NỘI DUNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG TRONG DẠY HỌC PHẦN HÓA HỮU CƠ Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Chuyên ngành: Lí luận và phương pháp dạy học bộ môn Hóa học Mã số: 60 14 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN XUÂN TRƯỜNG Thành phố Hồ Chí Minh - 2012 LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến: - PGS.TS. Nguyễn Xuân Trường đã tận tình hướng dẫn, tạo mọi điề u kiện thuận lợi nhất cho tôi trong suốt thời gian thực hiện đề tài. - PGS.TS. Trịnh Văn Biều đã dành nhiều thời gian góp ý và cung cấp cho tôi những tài liệu bổ ích giúp tôi hoàn thành tốt luận văn. - Phòng Sau đại học, Ban chủ nhiệm khoa Hoá học cùng các thầy cô thuộc Bộ môn Lí luận và phương pháp dạy học khoa Hoá học trường Đại học Sư phạm TPHCM và Đại học Sư phạm Hà Nội đã giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi hoàn thành khóa học. Tôi cũng xin cảm ơn tất cả những người thân trong gia đình, B an Giám hiệu, các thầy, cô giáo tổ Hóa và các em học sinh Trường THPT Việt Âu, THPT Trần Hưng Đạo, THPT Trần Khai Nguyên, THPT Lương Văn Can cũng như các bạn, các anh chị lớp Cao học khóa 21 chuyên ngành Lí luận và phương pháp dạy học Hóa học đã động viên, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu. TPHCM, tháng 9 năm 2012 Tác giả Đỗ Thị Thanh Trang MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các bảng Danh mục các hình MỞ ĐẦU...................................................................................................1 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ...........4 1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu ...............................................................4 1.2. Tổng quan về môi trường.................................................................6 1.2.1. Môi trường và chức năng cơ bản của môi trường .......................6 1.2.2. Mối quan hệ giữa môi trường và phát triển, phát triển bền vững 7 1.3. Giáo dục môi trường ........................................................................9 1.3.1. Tình hình GDMT trên thế giới và ở Việt Nam ...........................9 1.3.2. Mô hình của việc dạy và học trong GDMT ..............................10 1.3.3. Các kiểu triển khai GDMT ......................................................11 1.3.4. Nội dung GDMT ở trường Trung học phổ thông ......................12 1.4. Phương pháp giáo dục môi trường .................................................17 1.4.1. Phương pháp tiếp cận ..............................................................17 1.4.2. Phương pháp thực nghiệm .......................................................17 1.4.3. Sử dụng bài tập hóa học trong giáo dục môi trường .................18 1.5. Thực trạng sử dụng bài tập về GDMT trong dạy học hóa học ở THPT....24 1.5.1 . Mục đích điều tra ...................................................................24 1.5.2. Đối tượng điều tra ...................................................................24 1.5.3. Phương pháp điều tra............................................................... 25 1.5.4. Kết quả điều tra.......................................................................25 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ...........................................................................29 CHƯƠNG 2. XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÀI TẬP CÓ NỘI DUNG GDMT PHẦN HÓA HỮU CƠ Ở TRƯỜNG THPT ..............................30 2.1. Nội dung và cấu trúc phần hóa học hữu cơ THPT ..........................30 2.1.1. Nội dung phần hoá học hữu cơ ................................................30 2.1.2. Đặc điểm về nội dung và cấu trúc phần hoá học hữu cơ ...........32 2.2. Xây dựng các bài tập về giáo dục môi trường ................................ 36 2.2.1. Những cách xây dựng bài tập hóa học mới ..............................36 2.2.2. Nguyên tắc xây dựng các bài tập về GDMT .............................38 2.2.3. Quy trình xây dựng bài tập có nội dung GDMT phần Hóa học hữu cơ............................................................................................... 38 2.3. Hệ thống bài tập có nội dung GDMT phần Hóa hữu cơ THPT........39 2.3.1. Bài tập tự luận có nội dung GDMT ..........................................40 2.3.2. Bài tập trắc nghiệm có nội dung GDMT ..................................67 2.4. Sử dụng hệ thống bài tập có nội dung giáo dục môi trường trong dạy học hóa học ..........................................................................................79 2.4.1. Sử dụng bài tập để nêu và giải quyết vấn đề ............................79 2.4.2. Sử dụng bài tập để củng cố kiến thức và kĩ năng .....................79 2.5. Thiết kế giáo án bài dạy có sử dụng bài tập giáo dục môi trường....81 2.5.1.Giáo án bài “Ankin”.................................................................81 2.5.2.Giáo án bài “Nguồn hidrocacbon thiên nhiên” ..........................88 2.5.3. Giáo án bài “Khái niệm về xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp” .........................................................................................................96 2.5.4. Giáo án bài “Vật liệu polime”................................................ 100 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ......................................................................... 107 ... - tailieumienphi.vn